Bilans i rachunek zysków i strat ujęcie skutków wyceny i wpływ typowych zdarzeń związanych z źródłami finansowania

Transkrypt

1 Bilans i rachunek zysków i strat ujęcie skutków wyceny i wpływ typowych zdarzeń związanych z źródłami finansowania Paulina Wankiewicz Mateusz Bujalski

2 Źródła finansowania Źródła finansowania są to zasoby środków pieniężnych finansujące określoną działalność. Wykazywane są w bilansie pod postacią pasywów. Ze względu na pochodzenie kapitału wyróżniamy: Kapitał własny Kapitał obcy

3 Kapitał własny Jest to wartość środków gospodarczych, wniesionych do firmy przez właścicieli (udziałowców, akcjonariuszy, wspólników) oraz środków wygospodarowanych przez przedsiębiorstwo w toku działalności. W trakcie działalności wartość kapitału własnego stanowi różnicę między aktywami a zobowiązaniami jednostki. Kapitał własny = Aktywa - Zobowiązania

4 Kapitał własny składa się z 7 pozycji: Kapitał (fundusz) podstawowy Kapitał (fundusz) zapasowy Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe Zysk (strata) z lat ubiegłych Zysk (strata) netto Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego

5 Kapitały własne, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych wycenia się w wartości nominalnej, natomiast udziały (akcje) własne według cen nabycia. ( Art. 28 ust. 1 pkt 9a i 10 UoR) Kapitał zakładowy spółek kapitałowych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, fundusz udziałowy spółdzielni wykazuje się w wysokości określonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sądowym. Zadeklarowane lecz niewniesione wkłady kapitałowe ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału. (Art. 36 pkt 2 UoR)

6 WARTOŚĆ NOMINALNA Jest to wynikająca z dokumentu źródłowego wartość umowna danego dobra, usługi lub innej rzeczy najczęściej wyrażona w jednostkach pieniężnych. CENA NABYCIA Jest to cena zakupu obejmująca kwotę należną sprzedającemu bez podlegającego odliczeniu podatku VAT oraz podatku akcyzowego, powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

7 Kapitał obcy Jest to kapitał oddany do dyspozycji przedsiębiorstwa na czas określony, po terminie umowy musi być zwrócony. W przypadku, gdy jest to kapitał obcy oprocentowany (np. kredyt, pożyczka, obligacja), korzystanie z niego związane jest z określonym kosztem w postaci odsetek. Do czasu zwrotu kapitał obcy stanowi zobowiązania. Kapitały obce, zgodnie z kryterium wymagalności (terminu zwrotu) dzielą się na: Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe

8 Wśród zobowiązań można wymienić: kredyty bankowe równowartość pozyskanych z banku środków pieniężnych, zobowiązania wobec dostawców materiałów, towarów i usług, zobowiązania z tytułu zaciągniętych pożyczek od różnych osób prawnych lub fizycznych, zobowiązania publicznoprawne, np. rozliczenia z budżetem państwa, zobowiązania wobec własnych pracowników, zobowiązania związane z wyemitowanymi papierami dłużnymi

9 Wycena zobowiązań Wycena zobowiązań (innych niż finansowe) według prawa bilansowego: na dzień powstania według wartości nominalnej; nie rzadziej niż na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty, a więc łącznie z odsetkami za zwłokę w zapłacie. Zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

10 SKORYGOWANA CENA NABYCIA Jest to cena nabycia (wartość), w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszona o spłaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość. WARTOŚĆ GODZIWA Jest to kwota, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony a zobowiązanie uregulowane w warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi, dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami.

11 Zobowiązania wyrażone w walutach obcych należy przeliczyć na walutę polską w następujący sposób: na dzień powstania po średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień; zapłata zobowiązań po kursie faktycznie zastosowanym w dniu zapłaty lub jeśli nie jest zasadne zastosowanie tego kursu, po średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień; nie rzadziej niż na dzień bilansowy po średnim kursie dla danej waluty ogłoszonym przez NBP obowiązującym w ten dzień.

12 Różnice kursowe powstałe w wyniku wyceny bieżącej i bilansowej odnosi się na przychody i koszty finansowe. Odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań obciążają koszty finansowe. Zobowiązania przedawnione lub umorzone odpisywane są na dobro pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych, z wyjątkiem zobowiązań publicznoprawnych nieobciążających kosztów. Wyrażone w walutach obcych są odpisywane według kursu historycznego, a więc kursu z dnia ich powstania.

13 Rezerwy Rezerwy to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Rezerwy tworzy się zgodnie z obowiązkiem prawnym lub zwyczajowo oczekiwanym obowiązkiem handlowym, to jest wtedy, gdy występuje na tyle duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na niej obowiązku, a koszty lub straty wymagające poniesienia dla wywiązania się z obowiązku są na tyle znaczące, że ich nieuwzględnienie w wyniku finansowym tego okresu, w którym obowiązek powstał, spowodowałyby istotne zniekształcenie obrazu sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego jednostki. (KSR nr 6 pkt II 2.2)

14 Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów Są to rezerwy związane bezpośrednio z działalnością operacyjną, a więc z wytwarzaniem, sprzedażą (handlem) i fazą posprzedażną, a także ogólnym zarządem. RMB zaliczane do rezerw powstają w szczególności z tytułu: związanych z bieżącą działalnością przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, których obowiązek wykonania wynika z obowiązujących jednostkę przepisów prawa, układów zbiorowych lub umów o pracę (np. niewykorzystane urlopy, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe); obowiązku wykonania spowodowanych bieżącą działalnością przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można wiarygodnie oszacować (z tytułu napraw gwarancyjnych, przeglądów i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku).

15 Do biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów będących rezerwami nie zalicza się: kosztów wykonania jeszcze niezakończonych umów o usługi, w tym budowlane zobowiązań wynikających z przyjętych przez jednostkę niefakturowanych dostaw i usług. Zalicza się je do zobowiązań z tytułu dostaw i usług, i to także wtedy, gdy ustalenie przez jednostkę dokładnej ilości i/lub ceny dostawy może wymagać szacunków.

16 Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów dotyczą operacyjnej działalności jednostki, a zatem obciążają koszty operacyjne (odpowiednio koszty wytworzenia produktów, koszty sprzedaży, koszty zarządu). Odpisów dokonuje się w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy. Niewykorzystane w części lub w całości zobowiązania ujęte jako RMB zmniejszają koszty operacyjne okresu sprawozdawczego (wyżej wymienione), w którym stwierdzono, że zobowiązania te nie powstały lub uległy zmniejszeniu.

17 Jednostka dokonuje wyceny RMB nie rzadziej niż na dzień bilansowy w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości. Kwota, na którą tworzona jest rezerwa, powinna wynikać z rzetelnego, uwzględniającego racjonalnie przesłanki, oszacowania środków zawierających korzyści ekonomiczne, niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy lub do przeniesienia go na stronę trzecią na ten dzień. Rzetelny szacunek powinien nastąpić na drodze osądu dokonanego przez kierownictwo jednostki, wspomaganego dotychczasowymi doświadczeniami podobnych transakcji. W niektórych przypadkach oszacowanie potrzebnych środków może wymagać konsultacji niezależnych ekspertów. W każdym przypadku kwota rezerwy powinna odzwierciedlać możliwie najdokładniejszy szacunek kwoty wymaganej do spełnienia bieżącego zobowiązania na dzień tworzenia lub weryfikacji rezerwy, z uwzględnieniem ryzyka i niepewności, które są nierozerwalnie związane z prowadzoną przez jednostkę działalnością gospodarczą. (KSR nr 6 pkt IV)

18 Zadanie 1 Spółka posiada zobowiązanie wobec kontrahenta w wysokości zł. Kontrahent naliczył odsetki za zwłokę w zapłacie w wysokości 1200 zł. Spółka otrzymała decyzję o umorzeniu części zobowiązania na kwotę 6000 zł. Dokonaj wyceny i pokaż w sprawozdaniu finansowym.

19 Zadanie 1 - rozwiązanie Rozrachunki z dostawcami Koszty finansowe Poz. Przych. Operacyjne 2) Sp. 1) ( (1 Bilans: Zobowiązania krótkoterminowe: Rzis: Pozostałe przychody operacyjne: 6000 Koszty finansowe: 1200

20 Zadanie 2 Spółka z o.o. posiada następujące salda kont: kapitał podstawowy = zł, kapitał zapasowy = zł. W 2016 r. osiągnęła zysk netto w wysokości zł. Spółka postanowiła przeznaczyć osiągnięty zysk na: 1) utworzenie kapitału zapasowego zł 2) zasilenie funduszu świadczeń socjalnych zł 3) pozostałą kwotę na kapitał rezerwowy. Dokonaj wyceny i przedstaw w sprawozdaniu finansowym.

21 Zadanie 2 rozwiązanie Kap. Podstawowy Kap. Zapasowy Wynik finansowy Sp Sp. 1) Sp (2 Rozliczenie wyniku fin. ZFŚS Kap. Rezerwowy 2) ( ( ) 3) ) Bilans: Kapitał podstawowy: Kapitał zapasowy: Kapitał rezerwowy: Zobowiązania krótkoterminowe:

22 Zadanie 3 Spółka otrzymała pożyczkę w wysokości zł na 4 lata. Zapłaciła jednorazowo odsetki według stopy rocznej 8%. Pożyczka została spłacona jednorazowo na koniec umowy. IRR = 10,1217 %. Dokonaj wyceny w skorygowanej cenie nabycia na koniec każdego roku oraz zaksięguj operacje na kontach.

23 Zadanie 3 - rozwiązanie * 0,08 * 4 = = Rok SCN na początek odsetki IRR SCN na koniec Zob. długoterminowe Rachunek bankowy Koszty finansowe RMK 6) ) 1) ) 2) ) ) 3) ) 4) ) 5) )

24 Zadanie 4 Spółka produkuje wyrób, na który udziela rocznej gwarancji. Wyprodukowała sztuk. Oszacowano, że 5% towarów oddawana jest na gwarancję w celu drobnej naprawy (80 zł), natomiast 2% towarów w celu większej naprawy (400 zł). Dokonaj wyceny.

25 Zadanie 4 - rozwiązanie 5% zwrotów *0,05*80 = % zwrotów *0,02*400 = Łącznie Dt Koszty sprzedaży Ct. RMB

26 Zadanie 5 Jednostka zatrudniła pracownika w 2017 roku, któremu po 5 latach pracy należy się nagroda jubileuszowa w wysokości 150% zarobków miesięcznych. Pracownik zarabia miesięcznie 3000 zł. Na koniec roku utworzono rezerwę w celu przygotowania się na ten wydatek. Prawdopodobieństwo, że pracownik zostanie w firmie przez 5 lat wynosi 80%. Dokonaj wyceny na koniec 2017 r.

27 Zadanie 5 - rozwiązanie 3000*150% = zł 4.500/5 = 900 zł 900zł*0,8 = 720 zł Bilans: Rezerwy na zobowiązania (rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne): 720 zł

28 Zadanie 6 Spółka wyemitowała obligacje. Cena nominalna zł. Cena emisyjna zł. Dyskonto 2000 zł. Zaksięguj podane poniżej operacje. 1. Otrzymano wpłaty pieniężne na rachunek bankowy z tytułu rozpisania subskrypcji w kwocie zł. 2. Opłacono przelewem koszty pośrednictwa banku w sprzedaży obligacji 500 zł 3. Wydano subskrybentom obligacje. 4. Zaksięgowano oprocentowanie od własnych obligacji 200 zł 5. Wypłacono naliczone odsetki obligatariuszom.

29 Zadanie 6 - rozwiązanie Zob. z tyt. Emisji obligacji Rachunek bankowy 5) (1 1) ( (3 200 (5 200 (4 Koszty finansowe Poz. Rozliczenia międz. 2) 500 3) ) 200 Bilans: Rachunek bankowy Zob. długoterminowe Inne rozliczenia międzyokresowe RZIS: Koszty finansowe 700