Fizjologia układu oddechowego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fizjologia układu oddechowego"

Transkrypt

1 Waldemar Machała Fizjologia układu oddechowego dla anestezjologów Uniwersytet Medyczny w Łodzi Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2

2 Układ oddechowy Funkcje płuc: Pozaoddechowa. Arterializacja funkcja oddechowa.

3 Układ oddechowy Pozaoddechowa czynność płuc: Ochrona przed infekcjami. Nawilżanie i ogrzewanie powietrza oddechowego. Filtracja. Obrona komórkowa. Białka i lipidy pęcherzykowe. Immunoglobuliny. Funkcje metaboliczne i magazynujące: Histamina. SRS-A (slow-reacting substance of anaphylaxis). Serotonina. Polipeptydy wazoaktywne. Aminy katecholowe. Przemiana lipidowa.

4 Układ oddechowy Regulacja oddychania: Ośrodkowa wzbudzana w neuronach rdzenia przedłużonego autonomiczny (rytmogeneza ośrodkowa). Chemiczna (niezależna od ośrodkowej).

5 Układ oddechowy Regulacja oddychania ośrodkowa (neuronalny rytm oddechowy): Faza I Faza P I Faza E 2 Wdech. Powdechowa faza biernego wydechu. Czynny wydech w fazie wydechu.

6 Układ oddechowy Regulacja oddychania ośrodkowa (neurony oddechowe w oddechowej grupie brzusznej rdzenia przedłużonego): Neurony wdechowe (neurony I) aktywne w czasie wdechu. Neurony powdechowe (neurony P I ) aktywne elektrycznie w czasie pierwszej biernej fazy wydechu. Neurony powdechowe (neurony P 2 ) aktywne elektrycznie w czasie drugiej czynnej fazy wydechu.

7 Układ oddechowy Chemiczna regulacja oddychania : Chemoreceptory ośrodkowe (pień mózgu). Chemoreceptory obwodowe. PaCO 2. PaO 2. ph względnie stężenie H +.

8 Układ oddechowy Kontrola PaCO2, i H+ przez chemoreceptory ośrodkowe: Chemoreceptory ośrodkowe (pień mózgu). Klątwa Ondyny/ Zespół Pickwicka.

9 Układ oddechowy Kontrola PaCO 2, PaO 2 i ph przez chemoreceptory obwodowe: Chemoreceptory obwodowe: Kłębek szyjny (n. językowo-gardłowy). Kłębki łuku aorty. Kłębki prawej tętnicy podobojczykowej. Chemoreceptory tętnicze szybka reakcja na: Podwyższenie PaCO 2. Obniżenie PaO 2. Obnżenie ph względnie stężenie H +. Zmniejszenie przepływu krwi.

10 Układ oddechowy Obniżenie PaO 2 pobudzenie chemoreceptorów obwodowych: Podwyższenie objętości oddechowej. Przyspieszenie częstości oddechów. Podwyższenie PaO 2 : Zmniejszenie wentylacji.

11 Układ oddechowy Podwyższenie PaCO 2 pobudzenie chemoreceptorów obwodowych: Podwyższenie wentylacji. Obniżenie ph pobudzenie chemoreceptorów obwodowych i ośrodkowych: Zwiększenie wentylacji.

12 Układ oddechowy Sprzężenie zwrotne chemicznego napędu oddechowego: Podwyższenie PaCO 2 i H + - we krwi i PMR oraz obniżenie PaO 2 zwiększenie wentylacji pęcherzykowej. Przyspieszenie wentylacji zmniejszane jest przez regulację chemiczną.

13 Układ oddechowy

14 Układ oddechowy Modyfikacja oddychania przez czynniki ośrodkowe i odruchowe: Niezależne sterowanie oddychaniem (drogi pozapiramidowe); śpiew, mówienie. Zwiększenie wentylacji związane z wysiłkiem. Odruchy z baroreceptorów (obniżenie BP - wentylacji; podwyższenie BP wentylacji). Odruchy krtaniowe i tchawicze (chemo- i mechanoreceptory).

15 Układ oddechowy Modyfikacja oddychania przez czynniki ośrodkowe i odruchowe: Odruch rozciągania płuc Heringa-Breuera (dośrodkowe włókna n. błędny). Odruch deflacji (ośrodek oddechowy). Odruch J (receptory ruchowo-czuciowe w tkance przegród międzypęcherzykowych). Zwiększenie objętości pozkomórkowej (obrzęk płuc) zahamowanie wdechu (odruch rdzeniowy). Wrzecionka mięśniowe (odruchy rdzeniowe).

16 Układ oddechowy Mięśnie biorące udział w oddychaniu: Przepona (wyłączenie czynności przepony: VT o 50-80%, a MV o 30%). Mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne (wdechowe). Mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne (wydechowe). Rezerwowe mięśnie oddechowe: Mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowe. Mięśnie pochyłe szyi. Mięsień najszerszy grzbietu.

17 Układ oddechowy Mięśnie biorące udział w oddychaniu: Zużycie tlenu w spoczynku ok. 3 ml/ min. - < 2% całkowitego zużycia tlenu. Zużycie tlen w czasie wysiłku 1 ml/ min./ podwyższenie MV o 1 l. Współczynnik sprawności mięśni oddechowych % Współczynnik sprawności [%] = Praca oddechowa Zapotrzebowanie na energię x 100

18 Układ oddechowy Mięśnie biorące udział w oddychaniu:

19 Układ oddechowy Przepływ powietrza oddechowego: - konieczność pokonania: Oporu elastycznego płuc. Oporu tarcia występującego przy ruchach płuc i klatki piersiowej. Oporu przepływu drzewa oskrzelowego.

20 Układ oddechowy czynniki determinujące objętość wypełnienia płuc Dla mechaniki oddychania znaczenie mają: Ciśnienie wewnątrzpłucne pęcherzykowe (pa). Ciśnienie wewnątrzopłucnowe opłucnowe (ppl). Transpulmonarny gradient ciśnień = pa ppl. Gradient zmniejsza się od góry do dołu płuc o ok. 1 cm H2O na 3 cm. Transtorakalny gradient ciśnień = ciśnienie atm. ciśnienie w j. opłucnowej - 5 cm H2O - 8 cm H2O

21 Układ oddechowy sprężystość płuc Sprężystość płuc: Po części wyjaśnione prawem Hooke a: Im działająca siła mięśniowa jest większa, tym większe jest rozciągnięcie tkanek sprężystych oraz VT aż do osiągnięcia lub przekroczenia granicy sprężystości. Podatność (rozciągliwość) zmiana objętości w litrach, która dokonuje się podczas zmiany ciśnienia rozciągającego płuco o 1 cm H2O. Sztywność (elastancja) przeciwieństwo podatności. Wraz ze wzrostem stopnia rozciągnięcia : Obniża się podatność. Wzrasta elastancja.

22 Układ oddechowy sprężystość płuc i klatki piersiowej Podatność zmiana objętości w litrach, która dokonuje się podczas zmiany ciśnienia rozciągającego płuco o 1 cm H2O C=V/P Podatność płuc Podatność całkowita Podatność ściany klatki piersiowej

23 Układ oddechowy sprężystość płuc Siły powierzchniowe w pęcherzykach płucnych Płuca wypełnione płynem (przy takiej samej zmianie ciśnienia) można rozciągnąć bardziej, aniżeli płuca wypełnione samym powietrzem (dzięki siłom powierzchniowym). Gradient ciśnienia transmuralnego (pm) w pęcherzu gazu zależy od napięcia powierzchniowego płynu na powierzchni granicznej (T) i promienia krzywizny (r) pęcherza lub pęcherzyka płucnego (prawo Laplace a. pm = 2T r

24 Układ oddechowy sprężystość płuc Surfaktant Pneumonocyty II typu. Mieszanina białek, fosfolipidów i węglowodanów. Działanie powierzchniowe zależy od dipalmitoilolecytyny i cholesterolu. Stężenie surfaktantu zwiększa się wraz ze zmniejszeniem średnicy pęcherzyków płucnych (zmniejsza się napięcie powierzchniowe). Stężenie surfaktantu zmniejsza się wraz z zwiększeniem średnicy pęcherzyków płucnych (zwiększa się napięcie powierzchniowe). Surfaktant zapobiega zapadaniu się małych pęcherzyków i opróżnianiem ich zawartości do dużych pęcherzyków. Surfaktant zmniejsza napięcie powierzchniowe płynu na wewnętrznej powierzchni pęcherzyków płucnych w czasie wzrostu w nich ciśnienia (wydech) przyczyniając się do utrzymania stabilności płuc.

25 Układ oddechowy opór dróg oddechowych Opór dróg oddechowych jest wywołany przez wewnętrzne tarcie przepływu powietrza oddechowego, a także przez tarcie pomiędzy powietrzem oddechowym a drogami oddechowymi. Opór dróg oddechowych. Opór dróg oddechowych (R) = Ciśnienie w j. ustnej ciśnienie pęcherzykowe Wielkość przepływu oddechowego Konduktywność (przewodnictwo) odwrotność oporności (l/ sek./ cm H2O).

26 Układ oddechowy opór dróg oddechowych Dwukrotnie zmniejszenie promienia przewodu wymaga 16-krotnego wzrostu ciśnienia (aby przepływ został niezmieniony). Prawo Hagen a Poseuille a: R opór przepływu - lepkość gazu l długość przewodu r - średnica R= 8 l r4

27 Układ oddechowy opór dróg oddechowych Zróżnicowanie wielkości oporu dróg oddechowych: W czasie oddychania przez nos: Nos: 50%. Krtań: 20%. Drzewo oskrzelowe: 30%. Oskrzeliki końcowe: < 1% całkowitego oporu drzewa oskrzelowego. W czasie oddychania przez usta: Krtań: 40%. Drzewo oskrzelowe: 60%. Norma oporu dróg oddechowych: 0,05 1,5 cm H2O/ l/ s.

28 Układ oddechowy opór dróg oddechowych Czynniki wpływające na opór dróg oddechowych: Objętość płuc: Przy zwiększeniu objętości płuc zmniejsza się opór dróg oddechowych. Przy zmniejszeniu objętości płuc zwiększa się opór dróg oddechowych. Nerwowa regulacja oporu dróg oddechowych: Eferentne impulsy przywspółczulne pobudzenie receptorów muskarynowych. Układ współczulny -??? Receptory 2 sporo. Receptory - mało.

29 Układ oddechowy krążenie płucne Zadania krążenia płucnego płucna wymiana gazowa. Charakterystyka: Niskie ciśnienie. Niski opór naczyniowy. Duży przepływ.

30 Układ oddechowy krążenie płucne Wentylacja pęcherzykowa (VA) Przepływ krwi przez krążenie płucne (QC). VA QC = 0,8 Daremna wentylacja wsp.>0,8 Daremna perfuzja wsp.<0,8 Niema jednostka 0

31 Układ oddechowy krążenie płucne współczynnik wentylacja przepływ

32 Układ oddechowy płucny przepływ krwi wpływ na naczynia płucne Rodzaj cząsteczki Podtyp - skrót Miejsce powstania Nitric oxide NO Endothelium Endothelin ET-1 Endothelium Miejsce oddziaływania Mięśnie gładkie Mięśnie gładkie (receptor ETA) Table Local tissue (autocrine/paracrine) molecules involved in active control of pulmonary vascular tone Skutek Rozszerzenie naczyń Skurcz naczyń ET-1 Endothelium Endothelium (receptor ETB) Rozszerzenie naczyń Prostaglandin PGI2 Endothelium Endothelium Rozszerzenie naczyń Prostaglandin PGF2α Endothelium Mięśnie gładkie Skurcz naczyń Thromboxane TXA2 Endothelium Mięśnie gładkie Skurcz naczyń LTB4-LTE4 Endothelium Mięśnie gładkie Skurcz naczyń Leukotriene

33 Układ oddechowy płucny przepływ krwi Dla wywołania przepływu krwi przez płuca konieczny gradient ciśnienia. Średnie ciśnienie w tętnicy płucnej 15 mm Hg. Ciśnienie końcowo-rozkurczowe w lewej komorze 8 mm Hg. Gradient: 15 8 = 7 mm Hg.

34 Układ oddechowy płucny przepływ krwi W pozycji stojącej: Ciśnienie krwi w górnych partiach płuc jest niższe niż w dolnych. Przepływ krwi w górnych partiach płuc jest niższy niż w dolnych.

35 Układ oddechowy płucny przepływ krwi

36 Układ oddechowy płucny przepływ krwi Strefy rozdziału przepływu krwi przez płuca zależnego od siły ciężkości (West 1990): Strefa I pa > ppa > ppv. Strefa II ppa > pa > ppv. Strefa III ppa > ppv > pa. pa - ciśnienie w świetle pęcherzyka płucnego. ppa ciśnienie w tętnicy płucnej. Ppv ciśnienie w żyle płucnej

37 Układ oddechowy płucny przepływ krwi Strefy rozdziału przepływu krwi przez płuca zależnego od siły ciężkości (Hughes 1970): Strefa I pa > ppa > ppv. Strefa II ppa > pa > ppv. Strefa III ppa > ppv > pa. Strefa IV ppa > pisf > ppv > pa. pa - ciśnienie w świetle pęcherzyka płucnego. ppa ciśnienie w tętnicy płucnej. Ppv ciśnienie w żyle płucnej pisf ciśnienie śródmiąższowe

38 Układ oddechowy Stosunek wentylacji do perfuzji Rozdział wentylacji i perfuzji w płucach

39 Układ oddechowy przeciek krwi Żylny przeciek śródpłucny (shunt, Qs/Qt) - część rzutu serca, wyrażoną w %, która przepływa przez płuco, nie natleniając się. Za fizjologiczny shunt przyjmuje się objętość krwi zawartą w żyłach oskrzelowych, żyłach Tebezjusza (venae minimae cordis) i przepływającą przez fizjologicznie nieme pęcherzyki płucne (perfundowane, ale niewentylowane). W warunkach fizjologii przeciek żylny szacuje się na 3-5%, choć u pacjentów torakochirurgicznych (pomimo dobrego stanu ogólnego w skali Amerykańskiego Towarzystwa Anestezjologów ASA I-II) jego wielkość przekracza 10, a nawet 15%.

40 Układ oddechowy Główna czynność płuc arterializacja: Pobieranie tlenu. Usuwanie dwutlenku węgla. Czynność narządu oddechowego: Wentylacja. Mechanika. Dystrybucja. Dyfuzja. Perfuzja.

41 Wentylacja Częstość oddechów zależy: Położenia ciała (wolno: leżąca siedząca stojąca: szybko). Pory dnia (rano wolniej). Wysiłku fizycznego. Wydech dłuższy od wdechu: o 1,4x. Stosunek wdech : wydech (1,62 s. : 2,22 s.) 0,73. Obniżenie stosunku wdech : wydechu choroby obturacyjne.

42 Układ oddechowy Objętości i pojemności płuc sprowadzone są do tzw. warunków płucnych (BTPS): Temperatura ciała. Aktualna prężność gazu w ustroju. Gaz nasycony parą wodną. BTPS: body temperature and pressure saturated Zużycie tlenu i eliminacja dwutlenku węgla sprowadzone są do tzw. warunków normalnych (STDP): Temperatura Oo C. Ciśnienie atmosferyczne 760 mm Hg. Gaz suchy. STDP: standard temperature and pressure dry

43 Układ oddechowy Warunki aktualne poza ciałem ludzkim (ATPS): Temperatura pokojowa. Aktualne ciśnienie atmosferyczne. Gaz nasycony parą wodną. ATPS: Ambient temperature and pressure saturated

44 Układ oddechowy Objętości i pojemności: VT objętość oddechowa. IRV zapasowa objętość wdechowa. ERV zapasowa objętość wydechowa. RV objętość zalegająca. TLC całkowita pojemność płuc. VC pojemność życiowa. IC pojemność oddechowa. FRC czynnościowa pojemność zalegająca. CV pojemność zamykająca. CC pojemność zamykająca.

45 Układ oddechowy Wentylacja spoczynkowa minutowa (MV/ V): Wentylacja przestrzeni martwej (VD): 2,2 ml/ kg. Wentylacja pęcherzykowa (VA): 2-2,5 l/ m2/ min. Wentylacja spoczynkowa (wz. Baldwina): Kobiety: 3,7 x BSA (m2). Mężczyźni: 3,2 x BSA (m2).

46 Układ oddechowy Przestrzeń bezużyteczna (martwa) VD: Anatomiczna objętość, która pozostaje w drogach oddechowych przewodzących i nie bierze udziału w wymianie gazowej (ok. 2, ml/ kg). Fizjologiczna objętość, która nie bierze udziału w wymianie gazowej i stanowi sumę anatomicznej przestrzeni bezużytecznej i pęcherzyków nadmiernie wentylowanych (daremna wentylacja). Anestezjologiczna obejmuje przestrzeń od miejsca oddzielenia powietrza wydechowego od wdechowego (zastawka wydechowa, lub rozdział rur) do pęcherzyków płucnych.

47 Układ oddechowy Całkowita pojemność płuc TLC (suma VT, ERV, IRV, RV) wzór Baldwina i Cournanda: Kobiety (ml): [28,6 (0,06 x wiek)] x wzrost (cm). Mężczyźni (ml): [36,2 (0,06 x wiek)] x wzrost (cm).

48 Układ oddechowy Pojemność życiowa (VC) stanowi 72% TLC. Wzór Cournanda: Kobiety (ml): [21,78 (0,101 x wiek)] x wzrost (cm). Mężczyźni (ml): [27,63 (0,112 x wiek)] x wzrost (cm). Za nieprawidłowe uznawane są wartości przekraczające normę > 25%.

49 Układ oddechowy Objętość oddechowa (VT) 15% VC. Objętość zapasowa wdechowa (IRV) 65% VC. Objętość zapasowa wydechowa (ERV) 20% VC. Objętość zalegająca (RV) 20-35% TLC. Czynnościowa pojemność zalegająca (FRC) 40-50% TLC.

50 Układ oddechowy Czynnościowa pojemność zalegająca (FRC) 40-50% TLC: Bufor zapobiegający silnym zmianom ciśnienia parcjalnego i prężności tlenu i dwutlenku węgla. Choroby obturacyjne - FRC. Choroby restrykcyjne - FRC

51 Układ oddechowy Pojemność zamykająca (CC): Objętość gazu znajdująca się w płucach w momencie rozpoczynania zamykania pęcherzyków płucnych. CC mniejsza od FRC. CC wynosi ok. 41% TLC. FRC/ CC > 1.

52 Układ oddechowy Obniżenie FRC/ CC: Zmiana pozycji ze stojącej na leżącą. Znieczulenie ogólne. Okres pooperacyjny. Podeszły wiek. Otyłość. Niewydolność krążenia. Marskość wątroby. Szybkie przetaczanie płynów. Skutek: zwiększenie shuntu i obniżenie PaO2. W ARDS: FRC < CC

53 Układ oddechowy Objętość zamykająca (CV) = CC RV (n = 20)

54 Układ oddechowy Natężona objętość wydechowa (FEV): Odsetkowa pojemność życiowa wydalona w określonym czasie przy maksymalnym wysiłku. Natężona objętość wydechowa jednosekundowa (FEV1,0). Wyniki: W wartościach bezwzględnych. W % (próba Tiffeneau). Zdrowy człowiek wydycha: 83% VC w 1 sekundzie. 94% VC w 2 sekundzie. 97% VC w 3 sekundzie. Całość w ciągu 4 sekund.

55 Układ oddechowy Natężona objętość wydechowa (FEV): W rozedmie płuc i astmie oskrzelowej: 43% VC w 1 sekundzie. 59% VC w 2 sekundzie. 71% VC w 3 sekundzie.

56 Układ oddechowy Natężona objętość wydechowa (FEV): Różnicowanie zaburzeń obturacyjnych i restrykcyjnych.

57 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa Zawartość procentowa i ciśnienia parcjalne w powietrzu wdychanym wydychanym pęcherzykowym Tlen 20.96% mm Hg 16.3% mm Hg 14.5% 101 mm Hg Dwutlenek węgla 0.04% 0.3 mm Hg 4% 28.5 mm Hg 5.5% 40 mm Hg Azot (i inne gazy śladowe) Ogółem: 79% mm Hg 79.7% mm Hg 80% 572 mm Hg 100% 760 mm Hg 100% 760 mm Hg 100% 760 mm Hg Para wodna: 47 mm Hg

58 Układ oddechowy prawa gazowe Prawo Boyla: W stałej temperaturze objętość gazu doskonałego jest odwrotnie proporcjonalna do ciśnienia, a ciśnienie odwrotnie proporcjonalne do objętości tego gazu. Oznacza to, że im wyższe panuje ciśnienie tym mniejsza jest objętość tego gazu i odwrotnie. Prawo Charlesa: Każdy gaz pod stałym ciśnieniem zwiększa swoją objętość wprost proporcjonalnie do temperatury bezwzględnej. Oznacza to, że przyrost ciśnienia lub objętości jest wprost proporcjonalny do przyrostu temperatury.

59 Układ oddechowy prawa gazowe Prawo Daltona: Ciśnienie całkowite wywierane przez mieszaninę gazów równa się sumie ciśnień wywierany przez każdy z tych gazów z osobna. Prawo Henry ego Ilość gazu rozpuszczona w cieczy w stałej temperaturze zależy od ciśnienia parcjalnego wywieranego przez ten gaz w czasie kontaktu z cieczą. Oznacza to, że im większe ciśnienie tym więcej gazów rozpuści się we krwi.

60 Układ oddechowy produkcja CO2, zużycie O2 Współczynnik oddechowy: Stosunek wytwarzanego CO2 do zużywanego O2. Wytwarzanie CO2 230 ml/ min. Zużycie O2 280 ml/ min. RI 0,82.

61 Układ oddechowy produkcja CO2, zużycie O2 W warunkach fizjologii: Prężność CO2 we krwi tętniczej jest równa końcowowydechowemu stężeniu CO2.

62 Układ oddechowy pęcherzykowo-tętnicza różnica prężności tlenu p (A-a)DO2 Wynika z: Przecieku anatomicznego. Przecieku fizjologicznego. Prężność O2 jest nieco niższa niż ciśnienie pęcherzykowe. Norma p(a-a)do2: mm Hg (21% tlen). Norma p(a-a)do2: mm Hg (100% tlen).

63 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa Płucna wymiana gazowa: Dyfuzja (przebiega pomiędzy fazą gazową i płynową). Proces bierny. Lekkie gazy dyfundują do fazy gazowej szybciej niż ciężkie. Szybkość dyfuzji jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu gęstości (prawo Grahama). Rozpuszczalność CO2 w wodzie jest 24x większa niż O2. CO2 dyfunduje do płynu szybciej niż O2. Szybkość dyfuzji gazu w płynie jest tym większa, im bardziej rozpuszczalny jest gaz. Dyfuzja CO2 nie bywa zaburzona. CO2 w pęcherzykach płucnych dyfunduje wolniej niż O2 (CO2 ma większą gęstość).

64 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa Bariera krew-gaz (pęcherzykowo-włośnicznowa): Średnica: 0,2 0,3 m Powierzchnia oddychania: m2. Liczba pęcherzyków: ok Podwyższenie ciśnienia w krążeniu płucnym może uszkodzić barierę (cała objętość prawego serca). Średnica kapilarów 7 do 10 m. Czas przebywania krwi w kapilarach ok. 0,75 s.

65 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa czynniki wpływające na dyfuzję tlenu Czynniki wpływające na dyfuzję tlenu cz. 1: Różnica ciśnień parcjalnych pomiędzy powietrzem pęcherzykowym, a krwią włośniczkową. Przy FiO2 0,21: mm Hg = 60 mm Hg (na początku kapilary). Przy FiO2 0,21: ,99 mm Hg = 0,01 mm Hg ( na końcu kapilary). Długość, względnie szerokość drogi dyfuzji (0,1 1 m). Błona pęch.-włoś.: Film płynowy pęcherzyków. Komórki nabłonka pęcherzyków z błoną podstawną. Przestrzeń śródmiąższowa, błona podstawna włośniczek. Śródbłonek włośniczek.

66 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa czynniki wpływające na dyfuzję tlenu Czynniki wpływające na dyfuzję tlenu cz. 2: Powierzchnia dyfuzji (pęcherzyki wentylowane i perfundowane): m2. Płucna pojemność dyfuzyjna miara przenikalności błony pęch.-włośn. ile ml O2/ 1 mm Hg napędowej różnicy ciśnień dyfunduje z pęcherzyków do krwi włośniczkowej/ min. (norma spoczynek: ml/ min./ na 1 mm Hg różnicy ciśnienia parcjalnego.

67 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa czynniki wpływające na dyfuzję tlenu Czynniki wpływające na dyfuzję tlenu cz. 3: Pojemność dyfuzyjna CO DLCO (wartość przybliżona w odniesieniu do O2): ml/ min./ 1 mm Hg. Czas kontaktu wymiany gazów w płucach: 0,8 sek. Ciśnienia parcjalne O2 i CO2 już po 0,25 sek. Upodabniają się do ciśnień pęcherzykowych. Współczynnik dyfuzji D proporcjonalny do rozpuszczalności gazu. Hiperkapnia nie wynika z ograniczenia pojemności dyfuzyjnej (najczęściej z hipowentylacji pęcherzykowej).

68 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa przyczyny hipoksemii Przyczyny hipoksemii: Hipowentylacja. Zaburzenia dyfuzji. Żylny przeciek śródpłucny. Zaburzenia wentylacja przepływ.

69 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa przyczyny hipoksemii Przyczyny hipoksemii - hipowentylacja: Zawsze jej towarzyszy podwyższenie pco2. Powoduje obniżenie po2, chyba, że rozpoczęta zostanie tlenoterapia. Hipoksemia jest łatwa do odwrócenia przez rozpoczęcie podawania tlenu.

70 Układ oddechowy płucna wymiana gazowa przyczyny hipoksemii Przyczyny hipoksemii żylny przeciek sródpłucny (shunt): Podanie tlenu nie powoduje ustąpienia hipoksemii. Podawanie 100% tlenu nie przynosi spodziewanego podwyższenia po2.

71 Układ oddechowy charakterystyka różnych rodzajów hipoksemii i hipoksji tkankowej

72 Układ oddechowy

Fizjologia układu oddechowego

Fizjologia układu oddechowego Fizjologia układu oddechowego Agnieszka Toroń Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Wojewódzkiego w Tychach Funkcja płuc pozaoddechowa Ochrona przed infekcjami: nawilżanie, ogrzewanie,

Bardziej szczegółowo

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy

Bardziej szczegółowo

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8. Podstawy fizjologii oddychania

Ćwiczenie 8. Podstawy fizjologii oddychania Ćwiczenie 8 Podstawy fizjologii oddychania Zagadnienia teoretyczne 1. Mięśnie oddechowe i ich unerwienie. 2. Mechanizm wdechu i wydechu. 3. Objętości i pojemności płuc. 4. Anatomiczna i fizjologiczna przestrzeń

Bardziej szczegółowo

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 5 :

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 5 : Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 5 : 5.11.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ I gr 08:30 10:00 (s. Cybulskiego; 08.10. 19.11.) II gr

Bardziej szczegółowo

Fizjologia nurkowania

Fizjologia nurkowania Rozdział 4 Fizjologia nurkowania Podczas nurkowania na nurka oddziałuje ciśnienie hydrostatyczne słupa wody wzrastające w miarę zanurzania o 1 atmosferę (0,1 MPa) na każde 10 m głębokości. Drugim elementem

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania

Podstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania Podstawy fizjologii i patofizjologii nurkowania Układ krążenia, krwionośny Układ krążenia (krwionośny) zbudowany jest z zamkniętego systemu naczyń krwionośnych, które pod wpływem rytmicznych impulsów serca

Bardziej szczegółowo

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych Anatomia i fizjologia układu krążenia Łukasz Krzych Wytyczne CMKP Budowa serca RTG Unaczynienie serca OBSZARY UNACZYNIENIA Układ naczyniowy Układ dąży do zachowania ośrodkowego ciśnienia tętniczego

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA WYKŁAD 7 UKŁAD ODDECHOWY. dr inż. Magda Przybyło

FIZJOLOGIA WYKŁAD 7 UKŁAD ODDECHOWY. dr inż. Magda Przybyło FIZJOLOGIA WYKŁAD 7 UKŁAD ODDECHOWY dr inż. Magda Przybyło FIZJOLOGIA WYKŁAD 7 UKŁAD ODDECHOWY Przyśrodkowa powierzchnia płuc Płuco prawe: 3 płaty Płuco lewe: 2 płaty Budowa tchawicy i oskrzeli głównych

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO. Autor: Paulina Duraj

BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO. Autor: Paulina Duraj BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO Autor: Paulina Duraj UKŁAD ODDECHOWY Każdy człowiek od pierwszej chwili życia aż do śmierci oddycha bez przerwy. Jest to podstawowa czynność utrzymująca funkcjonowanie

Bardziej szczegółowo

ZAKRES WIEDZY WYMAGANEJ PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ:

ZAKRES WIEDZY WYMAGANEJ PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ: UKŁAD NERWOWY Budowa komórki nerwowej. Pojęcia: pobudliwość, potencjał spoczynkowy, czynnościowy. Budowa synapsy. Rodzaje łuków odruchowych. 1. Pobudliwość pojęcie, komórki pobudliwe, zjawisko pobudliwości

Bardziej szczegółowo

2011-03-13. Objętości: IRV wdechowa objętość zapasowa Vt objętość oddechowa ERV wydechowa objętość zapasowa RV obj. zalegająca

2011-03-13. Objętości: IRV wdechowa objętość zapasowa Vt objętość oddechowa ERV wydechowa objętość zapasowa RV obj. zalegająca Umożliwia ocenę sprawności wentylacyjnej płuc Lek. Marcin Grabicki Nie służy do oceny wydolności oddechowej (gazometria krwi tętniczej) Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

UKŁAD ODDECHOWY

UKŁAD ODDECHOWY Zadanie 1. (1 pkt). Na rysunku przedstawiono pęcherzyki płucne oplecione siecią naczyń krwionośnych. Określ znaczenie gęstej sieci naczyń krwionośnych oplatających pęcherzyki płucne.... Zadanie 2. (2 pkt)

Bardziej szczegółowo

BiPAP Vision. z PAV (Proportional Assist Ventilation)

BiPAP Vision. z PAV (Proportional Assist Ventilation) BiPAP Vision z PAV (Proportional Assist Ventilation) P A V nowa generacja nieinwazyjnej wentylacji PAV nowy tryb wentylacji asystującej - różnica w koncepcji - wspomaganie ciśnieniowe proporcjonalne do

Bardziej szczegółowo

Przewlekła obturacyjna choroba płuc. II Katedra Kardiologii

Przewlekła obturacyjna choroba płuc. II Katedra Kardiologii Przewlekła obturacyjna choroba płuc II Katedra Kardiologii Definicja Zespół chorobowy charakteryzujący się postępującym i niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.

Bardziej szczegółowo

Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM

Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu

Bardziej szczegółowo

Technologia dla oddechu. Prezentuje: Kamila Froń

Technologia dla oddechu. Prezentuje: Kamila Froń Technologia dla oddechu Prezentuje: Kamila Froń Innowacja kluczem do lepszej jakości życia VR Mind to firma łącząca innowacje technologiczne z najnowszą wiedzą z zakresu wsparcia leczenia bólu i terapii

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 9. Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego

Ćwiczenie 9. Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego Ćwiczenie 9 Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego Zagadnienia teoretyczne 1. Kryteria oceny wydolności fizycznej organizmu. 2. Bezpośredni pomiar pochłoniętego tlenu - spirometr Krogha. 3. Pułap tlenowy

Bardziej szczegółowo

Układ oddechowy. Wymiana gazowa = respiracja wymiana tlenu i dwutlenku węgla między środowiskiem zewnętrznym a organizmem.

Układ oddechowy. Wymiana gazowa = respiracja wymiana tlenu i dwutlenku węgla między środowiskiem zewnętrznym a organizmem. Układ oddechowy Wymiana gazowa = respiracja wymiana tlenu i dwutlenku węgla między środowiskiem zewnętrznym a organizmem. 1 oddychanie zewnętrzne między środowiskiem zewnętrznym a narządem (układem) oddechowym,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Elektronicznej Aparatury Medycznej I

Laboratorium Elektronicznej Aparatury Medycznej I Laboratorium Elektronicznej Aparatury Medycznej I Politechnika Wrocławska Wydział Podstawowych Problemów Techniki Katedra Inżynierii Biomedycznej Dr inż. Elżbieta Szul-Pietrzak ĆWICZENIE NR 4 APARATURA

Bardziej szczegółowo

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski

Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/

Bardziej szczegółowo

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Układ krążenia Serce Naczynia krwionośne Układ krążenia Prawa strona serca tłoczy krew do płuc (krążenia płucnego), gdzie odbywa

Bardziej szczegółowo

Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ążeniowych

Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ążeniowych Marcin Pachucki Inwazyjne monitorowanie hemodynamiczne u pacjentów w do operacji torakochirurgicznych z wysokim ryzykiem powikłań krąż ążeniowych Opiekun ITS: drr n. med. Waldemar Machała Studenckie Koło

Bardziej szczegółowo

Anatomia układu oddechowego

Anatomia układu oddechowego Anatomia układu oddechowego Justyna Krypel-Kos Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Wojewódzkiego w Tychach Układ oddechowy jama ustna i nosowo-gardłowa krtań tchawica drzewo oskrzelowe

Bardziej szczegółowo

Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym

Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym workiem zwanym osierdziem. Wewnętrzna powierzchnia osierdzia

Bardziej szczegółowo

Spojrzenie poprzez okienko tlenowe

Spojrzenie poprzez okienko tlenowe Spojrzenie poprzez okienko tlenowe Marcin Krysiński Na postawie : Looking thru the oxygen window B.R.Wienke, T.R.O Leary Advance Diver Magazine 18/2004 s.76 1 Wstęp... 3 Opis mechanizmu... 3 Wpływ ciśnienia

Bardziej szczegółowo

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients

Bardziej szczegółowo

Nieinwazyjna wentylacja. Nonivasive ventilation (NV)

Nieinwazyjna wentylacja. Nonivasive ventilation (NV) Nieinwazyjna wentylacja Nonivasive ventilation (NV) Rodzaje NV NV wentylacja objętościowa, objętościowo-zmienna (CMV) NPPV wentylacja ciśnieniowa np. CPAP, BiPAP, PSV NPV np. żelazne płuca poncho NPPV

Bardziej szczegółowo

KLASA I. TEMAT LEKCJI: Budowa i funkcja układu oddechowego człowieka. DZIAŁ: Organizm człowieka jako zintegrowana całość Układ oddechowy

KLASA I. TEMAT LEKCJI: Budowa i funkcja układu oddechowego człowieka. DZIAŁ: Organizm człowieka jako zintegrowana całość Układ oddechowy KLASA I TEMAT LEKCJI: Budowa i funkcja układu oddechowego człowieka DZIAŁ: Organizm człowieka jako zintegrowana całość Układ oddechowy 1. Cele edukacyjne a) kształcenia w zakresie wiadomości uczeń: - wylicza

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie.

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Opracowała: dr Katarzyna Rzącka Rezydentka w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich

ĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich ĆWICZENIE 1. TEMAT: testowe zaliczenie materiału wykładowego ĆWICZENIE 2 TEMAT: FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH 1. Ogólna charakterystyka mięśni 2. Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych

Bardziej szczegółowo

Układ wymiany gazowej i krążenia

Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej Tlenowe oddychanie komórkowe Podstawowe pojęcia Wentylacja wymiana środowiska zewnętrznego (wody lub powietrza), przepływającego przez powierzchnie

Bardziej szczegółowo

Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI. Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję...

Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI. Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję... Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję... Rodzaje ECMO 1. ECMO V-V żylno - żylne Kaniulacja żyły udowej i szyjnej lub żyły

Bardziej szczegółowo

Analiza gazometrii krwi tętniczej

Analiza gazometrii krwi tętniczej Analiza gazometrii krwi tętniczej dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Analiza gazometrii krwi tętniczej wymiana gazowa

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej

Bardziej szczegółowo

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 8 :

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 8 : Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 8 : 19.11.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ I gr 08:30 10:00 II gr 10:15 11:45 III gr 12:00 13:30

Bardziej szczegółowo

PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP)

PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) PRZEWLEKŁA OBTURACYJNA CHOROBA PŁUC (POCHP) Piotr Bienias Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM DEFINICJA POChP charakteryzuje się: niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez

Bardziej szczegółowo

Prawo Henry'ego (1801 r.)

Prawo Henry'ego (1801 r.) Robert Rudner Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Co to jest Low Flow Anestezja? Jakie zalety posiada stosowanie niskich przepływów?

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Układ wymiany gazowej i krążenia

Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej Tlenowe oddychanie komórkowe Podstawowe pojęcia Wentylacja wymiana środowiska zewnętrznego (wody lub powietrza), przepływającego przez powierzchnie

Bardziej szczegółowo

Waldemar Machała. Uniwersytet Medyczny w Łodzi Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2

Waldemar Machała. Uniwersytet Medyczny w Łodzi Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 Waldemar Machała Układ oddechowy w czasie znieczulenia Uniwersytet Medyczny w Łodzi Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 Układ oddechowy w czasie znieczulenia

Bardziej szczegółowo

Recenzenci Adam Grochowalski Irena Staneczko-Baranowska. Projekt okładki Krzysztof Skrzypczyk

Recenzenci Adam Grochowalski Irena Staneczko-Baranowska. Projekt okładki Krzysztof Skrzypczyk Recenzenci Adam Grochowalski Irena Staneczko-Baranowska Projekt okładki Krzysztof Skrzypczyk Opracowanie redakcyjne i korekta Andrzej Piotr Lesiakowski Printed in Poland Copyright by Wydawnictwo Naukowe

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka. Wychowanie Fizyczne II rok/3 semestr. Stacjonarne studia I stopnia. Rok akademicki 2018/2019

Fizjologia człowieka. Wychowanie Fizyczne II rok/3 semestr. Stacjonarne studia I stopnia. Rok akademicki 2018/2019 Fizjologia człowieka Wychowanie Fizyczne II rok/3 semestr Stacjonarne studia I stopnia Rok akademicki 2018/2019 Tematyka ćwiczeń: 1. Podstawy elektrofizjologii komórek. Sprawy organizacyjne. Pojęcie pobudliwości

Bardziej szczegółowo

BTL CARDIOPOINT CPET SYSTEM ERGOSPIROMETRYCZNY

BTL CARDIOPOINT CPET SYSTEM ERGOSPIROMETRYCZNY BTL CARDIOPOINT CPET SYSTEM ERGOSPIROMETRYCZNY BADANIE ERGOSPIROMETRYCZNE Dokładność pomiaru, zaawansowane funkcje diagnostyczne oraz komfort obsługi sprawiają, że system BTL CardioPoint CPET doskonale

Bardziej szczegółowo

Znieczulenie w laparoskopii

Znieczulenie w laparoskopii Journal of Clinical Anesthesia, 2006 Anesthesia for laparoscopy: a reviev Znieczulenie w laparoskopii Frederick J.Gerges, Ghassan E. Kenazi, Samar I. Jabbour Khoury Szpital Uniwersytecki w Bejrucie Opracował:

Bardziej szczegółowo

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego

Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Tchawica Tchawica, będąca przedłużeniem krtani, ma długość 10-11 cm, rozciąga się w dół do około poziomu Th5, gdzie ostroga tchawicy

Bardziej szczegółowo

Homeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Homeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Homeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Różnorodność środowisk Stałość warunków w organizmie Podstawy procesów fizjologicznych Procesy zachodzące

Bardziej szczegółowo

Podaj, który schemat (A czy B) obrazuje położenie przepony podczas wydechu oraz określ, z jakiego rodzaju tkanki zbudowana jest przepona...

Podaj, który schemat (A czy B) obrazuje położenie przepony podczas wydechu oraz określ, z jakiego rodzaju tkanki zbudowana jest przepona... Układ oddechowy Zadanie 1 (2 pkt) Poniższy rysunek obrazuje w sposób uproszczony budowę nabłonka jednowarstwowego, wielorzędowego wyścielającego, między innymi, drogi oddechowe. Wyjaśnij, na czym polega

Bardziej szczegółowo

Jacek Prokopowicz. Drenaż klatki piersiowej

Jacek Prokopowicz. Drenaż klatki piersiowej Jacek Prokopowicz Drenaż klatki piersiowej HISTORIA 1876 zamknięty system ciągłego drenażu 1910 drenaż ssący 1922 wprowadzenie zamkniętego ssącego drenażu opłucnej po operacjach Druga wojna światowa regularne

Bardziej szczegółowo

Wywiady dotyczące układu oddechowego. Dr n. med. Monika Maciejewska

Wywiady dotyczące układu oddechowego. Dr n. med. Monika Maciejewska Wywiady dotyczące układu oddechowego Dr n. med. Monika Maciejewska O co pytamy? Kaszel Wykrztuszanie Krwioplucie Duszność Chrypka Ból w klp Choroby przebyte, nawyki, wywiady środowiskowe i dotyczące pracy

Bardziej szczegółowo

Fizjologia. Układ krążenia, wysiłek, warunki ekstremalne

Fizjologia. Układ krążenia, wysiłek, warunki ekstremalne Fizjologia Układ krążenia, wysiłek, warunki ekstremalne Pytanie 1 1. 51 letni mężczyzna, z rozpoznaniem stabilnej dusznicy bolesnej został skierowany na test wysiłkowy. W spoczynku, częstość skurczów serca

Bardziej szczegółowo

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

biologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa

Bardziej szczegółowo

Odrębności znieczulenia pacjentów otyłych do zabiegów laparoskopowych

Odrębności znieczulenia pacjentów otyłych do zabiegów laparoskopowych 66 Zasady postępowania anestezjologicznego Odrębności znieczulenia pacjentów otyłych do zabiegów laparoskopowych Coraz więcej zabiegów u osób otyłych jest wykonywanych metodą laparoskopową. Jest to związane

Bardziej szczegółowo

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny

Równowaga kwasowo-zasadowa. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Równowaga kwasowozasadowa Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Krytyka pojęcia ph ph = log [H + ] ph [H+] 1 100 mmol/l D = 90 mmol/l 2 10 mmol/l D = 9 mmol/l 3 1 mmol/l 2 Krytyka pojęcia

Bardziej szczegółowo

Spirometria statyczna (klasyczna)

Spirometria statyczna (klasyczna) SPIROMETRIA Spirometria Badanie służy do oceny wentylacji płuc Umożliwia pomiar objętości wydychanego powietrza oraz natężenie przepływu w czasie wdechu i wydechu Pomiar objętości i pojemności płuc można

Bardziej szczegółowo

Dział programu: Funkcjonowanie człowieka Hasło programowe: Krążenie

Dział programu: Funkcjonowanie człowieka Hasło programowe: Krążenie Konspekt lekcji I klasa gimnazjum Autorka: Bogumiła Bąk Dział programu: Funkcjonowanie człowieka Hasło programowe: Krążenie Temat: Na czym polega współpraca małego i dużego obiegu krwi? Dział programu:

Bardziej szczegółowo

Fizjologia regulacji oddychania Odpowiedź oddechowa na hipoksję

Fizjologia regulacji oddychania Odpowiedź oddechowa na hipoksję Zakład Fizjopatologii Oddychania im. prof. Antoniego Koziorowskiego Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Fizjologia regulacji oddychania Odpowiedź oddechowa na hipoksję Monika Franczuk Wojskowy Instytut Medyczny

Bardziej szczegółowo

Układ oddechowy Bogusław Nedoszytko. WSZPIZU Wydział w Gdyni

Układ oddechowy Bogusław Nedoszytko. WSZPIZU Wydział w Gdyni Układ oddechowy Bogusław Nedoszytko WSZPIZU Wydział w Gdyni http://www.nedo.amg.gda.pl www.nedo.amg.gda.pl/wszpziu/ Układ oddechowy Funkcje Wymiana gazowa - doprowadzenie do organizmu tlenu i odprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Pomiar ciśnienia krwi metodą osłuchową Korotkowa

Pomiar ciśnienia krwi metodą osłuchową Korotkowa Ćw. M 11 Pomiar ciśnienia krwi metodą osłuchową Korotkowa Zagadnienia: Oddziaływania międzycząsteczkowe. Siły Van der Waalsa. Zjawisko lepkości. Równanie Newtona dla płynięcia cieczy. Współczynniki lepkości;

Bardziej szczegółowo

ODDYCHANIE. Taka wymiana gazowa między organizmem a otoczeniem nazywana jest ODDYCHANIEM

ODDYCHANIE. Taka wymiana gazowa między organizmem a otoczeniem nazywana jest ODDYCHANIEM UKŁAD ODDECHOWY ODDYCHANIE Jest jedną z najważniejszych czynności organizmów i podstawowym przejawem życia Człowiek potrzebuje tlenu do przeprowadzenia utlenienia wewnątrzkomórkowego dlatego gaz ten musi

Bardziej szczegółowo

Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion.

Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion. Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion. Sergio L, Cavazzoni Z, Delinger RP Critical Care 2006 Opracował: lek. Michał Orczykowski II Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ

PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ PROGRAMOWANIE REH.KARDIOLOGICZNEJ I PULMONOLOGICZNEJ Choroby uk.oddechowego + fizjoterapia mgr Ewa Żak Physiotherapy & Medicine www.pandm.org ROZEDMA Jest to choroba cechująca się : - zwiększeniem ponad

Bardziej szczegółowo

Układ krążenia część 2. Osłuchiwanie serca.

Układ krążenia część 2. Osłuchiwanie serca. Układ krążenia część 2 Osłuchiwanie serca. Osłuchiwanie serca Osłuchiwanie serca miejsce osłuchiwania Miejsca osłuchiwania : Zastawka dwudzielna - V międzyżebrze palec przyśrodkowo od lewej linii środkowo-

Bardziej szczegółowo

Układ wymiany gazowej i krążenia

Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej i krążenia Układ wymiany gazowej Tlenowe oddychanie komórkowe Podstawowe pojęcia Wentylacja wymiana środowiska zewnętrznego powietrza przepływającego przez powierzchnie oddechowe

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Zagadnienia : 1.Bilans energetyczny - pojęcie 2.Komponenty masy ciała, 3.Regulacja metabolizmu

Bardziej szczegółowo

Przewlekłe serce płucne czy (nadal) istnieje i jak postępować. Anna Fijałkowska Zakład Kardiologii, Instytut Matki i Dziecka

Przewlekłe serce płucne czy (nadal) istnieje i jak postępować. Anna Fijałkowska Zakład Kardiologii, Instytut Matki i Dziecka Przewlekłe serce płucne czy (nadal) istnieje i jak postępować Anna Fijałkowska Zakład Kardiologii, Instytut Matki i Dziecka Serce płucne jest to zespół objawów spowodowanych nadciśnieniem płucnym, wywołanym

Bardziej szczegółowo

I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ

I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ I PORUSZAM SIĘ, ODDYCHAM I CZUJĘ Zadanie 1. Dokończ zdania. A. Serce i wątroba to przykłady.... B. Najmniejszym elementem budującym organizm człowieka jest....... C. Zespół komórek podobnych do siebie

Bardziej szczegółowo

WYCHOWANIE FIZYCZNE II rok semestr 4 / studia stacjonarne. Specjalności: wf i gimnastyka korekcyjna, wf i edukacja dla bezpieczeństwa, wf i przyroda

WYCHOWANIE FIZYCZNE II rok semestr 4 / studia stacjonarne. Specjalności: wf i gimnastyka korekcyjna, wf i edukacja dla bezpieczeństwa, wf i przyroda Fizjologia WYCHOWANIE FIZYCZNE II rok semestr 4 / studia stacjonarne Specjalności: wf i gimnastyka korekcyjna, wf i edukacja dla bezpieczeństwa, wf i przyroda Tematyka ćwiczeń ( zajęcia 2 godz.) 1. Fizjologia

Bardziej szczegółowo

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Fizjoterapia

Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Fizjoterapia Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Fizjoterapia 1. Ćwiczenie wprowadzające: Wielkości fizyczne i błędy pomiarowe. Pomiar wielkości fizjologicznych 2. Prąd elektryczny: Pomiar oporu

Bardziej szczegółowo

PROCEDURY MEDYCZNE Tytuł: Standard monitorowania pacjenta podczas znieczulenia.

PROCEDURY MEDYCZNE Tytuł: Standard monitorowania pacjenta podczas znieczulenia. Data obowiązywania: 17.05.2014 r Wydanie: 1 Strona 1 z 5 Cel procedury: Ujednolicenie sposobu monitorowania pacjenta podczas znieczulenia w zależności od rodzaju zabiegu i stanu ogólnego pacjenta Zakres

Bardziej szczegółowo

b c a. serce b. tętnica c. żyła

b c a. serce b. tętnica c. żyła Spis treści: 1.Budowa układu krwionośnego. 2.Porównanie budowy naczyń krwionośnych. 3.Serce. 4.Budowa wewnętrzna serca. 5.Praca serca. 6.Tętno i ciśnienie krwi. 7.Krążenie krwi. 8.Krążenie wrotne. 9.Bibliografia

Bardziej szczegółowo

Autonomiczny układ nerwowy - AUN

Autonomiczny układ nerwowy - AUN Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA. b. umiejętności:

FIZJOLOGIA. b. umiejętności: FIZJOLOGIA 1. Informacje o przedmiocie (zajęciach), jednostce koordynującej przedmiot, osobie prowadzącej 1.1. Nazwa przedmiotu (zajęć): Fizjologia 1.2.Forma przedmiotu: Wykłady, ćwiczenia 1.3. Przedmiot

Bardziej szczegółowo

Prawa gazowe- Tomasz Żabierek

Prawa gazowe- Tomasz Żabierek Prawa gazowe- Tomasz Żabierek Zachowanie gazów czystych i mieszanin tlenowo azotowych w zakresie użytecznych ciśnień i temperatur można dla większości przypadków z wystarczającą dokładnością opisywać równaniem

Bardziej szczegółowo

Wanda Siemiątkowska - Stengert

Wanda Siemiątkowska - Stengert Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.

Bardziej szczegółowo

Zaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D.

Zaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D. I. Organizm człowieka. Skóra powłoka organizmu 1. Zadanie Napisz, czym zajmuje się anatomia............................................................................................................................

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia krążenia płodowego

Patofizjologia krążenia płodowego Patofizjologia krążenia płodowego Krążenie płodowe w warunkach prawidłowych W łożysku dochodzi do wymiany gazów i składników odżywczych pomiędzy oboma krążeniami Nie dochodzi do mieszania się krwi w obrębie

Bardziej szczegółowo

Tabela 1-1. Warunki środowiska zewnętrznego podczas badania i charakterystyka osoby badanej

Tabela 1-1. Warunki środowiska zewnętrznego podczas badania i charakterystyka osoby badanej Ćwiczenie 3 Klasyfikacja wysiłków fizycznych. Sprawność zaopatrzenia tlenowego podczas wysiłków fizycznych I Analiza zmian wybranych wskaźników układu krążenia i oddychania podczas wysiłku o stałej intensywności

Bardziej szczegółowo

Płetwonurek KDP/CMAS ** (P2)

Płetwonurek KDP/CMAS ** (P2) Płetwonurek KDP/CMAS ** (P2) WWW.CMAS.PL Płetwonurek KDP/CMAS ** (P2) KDP CMAS 2013 1 Zagadnienia Ciśnienie Zależność pomiędzy ciśnieniem, objętością i temperaturą Ciśnienie w mieszaninach gazów Rozpuszczalność

Bardziej szczegółowo

Układ krążenia krwi. Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. 2014-11-18 Biofizyka 1

Układ krążenia krwi. Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. 2014-11-18 Biofizyka 1 Wykład 7 Układ krążenia krwi Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 2014-11-18 Biofizyka 1 Układ krążenia krwi Source: INTERNET 2014-11-18 Biofizyka 2 Co

Bardziej szczegółowo

Inne mniej inwazyjne metody pomiaru rzutu minutowego serca

Inne mniej inwazyjne metody pomiaru rzutu minutowego serca Inne mniej inwazyjne metody pomiaru rzutu minutowego serca Sergiusz Chmielniak Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Podział metod pomiaru rzutu serca Metody

Bardziej szczegółowo

Układy: oddechowy, krążenia,

Układy: oddechowy, krążenia, Układy: oddechowy, krążenia, Kurs Kynologia ESPZiWP Układ oddechowy Układ oddechowy jest odpowiedzialny za utrzymanie stałej wymiany gazów między organizmem a środowiskiem. Składa się z dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

Dział IV. Fizjologia układu krążenia

Dział IV. Fizjologia układu krążenia Dział IV Fizjologia układu krążenia UWAGA! Dwiczenia 1 i 2 odbywad się będą systemem rotacyjnym zgodnie z niżej podanym podziałem. Dw. 1. Serce cz. I. Cykl hemodynamiczny serca. Badanie fizykalne serca.

Bardziej szczegółowo

tel:

tel: Funkcjonalny model krtani, powiększenie 4x Nr ref: MA01453 Informacja o produkcie: Funkcjonalny model krtani. Powiększenie 4x Wysokiej jakości powiększony model krtani wraz z kością gnykową. W prawej części

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia układu oddechowego część 1 Lek. Katarzyna Romanowska-Próchnicka

Patofizjologia układu oddechowego część 1 Lek. Katarzyna Romanowska-Próchnicka Patofizjologia układu oddechowego część 1 Lek. Katarzyna Romanowska-Próchnicka 1. Wymiana gazów (wentylacja, perfuzja, dyfuzja, przenoszenie gazów przez krew obwodową) 2. Mechanika oddychania (sprężystość

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 8 do SIWZ

Załącznik nr 8 do SIWZ Załącznik nr 8 do SIWZ Pieczęć firmowa Wykonawcy PARAMETRY TECHNICZNE I EKSPLOATACYJNE APARATY DO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO Wyposażenie Model Producent Kraj produkcji Rok produkcji Klasa wyrobu medycznego

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2 Temat: Komórka nerwowa. Przewodnictwo synaptyczne. Pomiar chronaksji i reobazy nerwu kulszowego żaby - Filmy

Ćwiczenie 2 Temat: Komórka nerwowa. Przewodnictwo synaptyczne. Pomiar chronaksji i reobazy nerwu kulszowego żaby - Filmy Ćwiczenie 1 Temat: Organizacja zajęć, regulamin, szkolenie BHP Ćwiczenie 2 Temat: Komórka nerwowa. Przewodnictwo synaptyczne 1. Funkcje układu nerwowego. 2. Morfologia komórek nerwowych w aspekcie przewodnictwa.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 7 Krążenie krwi.

Ćwiczenie 7 Krążenie krwi. Ćwiczenie 7 Krążenie krwi. Zagadnienia teoretyczne 1. Podział czynnościowy łożyska naczyniowego: 1.1. Zbiornik tętniczy wysokociśnieniowy. 1.2. Naczynia oporowe (arteriole). 1.3. Naczynia włosowate. 1.4.

Bardziej szczegółowo

Postacie niewydolności oddechowej

Postacie niewydolności oddechowej Postacie niewydolności oddechowej Andrzej Tłustochowicz Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Tychach Prawidłowa funkcja płuc dostarczenie tlenu i eliminacja

Bardziej szczegółowo

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS Ciężkie zaburzenie oddechowe przebiegające ze sztywnymi płucami, rozlanymi obustronnymi naciekami w płucach, zwykle oporną na leczenie hipoksemią, przy istniejącym czynniku

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Łoniewska-Paleczny. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej

Elżbieta Łoniewska-Paleczny. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Elżbieta Łoniewska-Paleczny Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Ryzyko powikłań związanych z zastosowaniem metody nie może przewyższać korzyści z uzyskanych

Bardziej szczegółowo

UNIWERSALNY BUFOR ODDYCHAJĄCY G3B

UNIWERSALNY BUFOR ODDYCHAJĄCY G3B UNIWERSALNY BUFOR ODDYCHAJĄCY G3B 1. Przedłużenie życia transformatorów typu otwartego. Hermetycznie uszczelniony transformator z użyciem oddychającego buforu G3B. Tlen w oleju powoduje przedwczesne starzenie

Bardziej szczegółowo

Trening indywidualny w róŝnych etapach ontogenezy

Trening indywidualny w róŝnych etapach ontogenezy Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Sportu Powszechnego Zakład: Fitness i Sportów Siłowych Trening indywidualny w róŝnych etapach ontogenezy Osoby prowadzące przedmiot: 1. Aleksandra

Bardziej szczegółowo

dr med. Ewa Kazanecka Oddychanie Katedra Audiologii i Foniatrii Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie

dr med. Ewa Kazanecka Oddychanie Katedra Audiologii i Foniatrii Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie dr med. Ewa Kazanecka Oddychanie Katedra Audiologii i Foniatrii Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie Układ oddechowy Funkcje: 1. Wymiana gazowa 2. Fonacja Drogi oddechowe jama nosowa jama

Bardziej szczegółowo

Układ oddechowy. Drogi oddechowe. + płuca + opłucna

Układ oddechowy. Drogi oddechowe. + płuca + opłucna Układ oddechowy Układ oddechowy Drogi oddechowe + płuca + opłucna I. Górne drogi oddechowe: nos i gardło 1. Nos - szkielet nosa zewnętrznego: kostny - kości nosowe, wyrostki czołowe szczęk chrzęstny -

Bardziej szczegółowo