PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII

Transkrypt

1 ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 20 W BYDGOSZCZY GIMNAZJUM NR 1 SPORTOWE PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII Wymagania na poszczególne oceny klasa III 1

2 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII W GIMNAZJUM NR 1 Podstawa prawna do opracowania Przedmiotowych Zasad Oceniania: 1. Rozporządzenia MEN z dnia z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z dnia 18 czerwca 2015 r.) 2. Statut Szkoły. 3. Wewnątrzszkolny System Oceniania. 4. Podstawa programowa dla gimnazjum. Nauczanie historii odbywa się według programów: Klasy II i III - WSiP Bliżej historii Klasy I Historia PWN Nowa Era Program realizowany jest w ciągu 6 godzin w trzyletnim cyklu nauczania, w przedziale: - kl. I - 2 godziny tygodniowo, - kl. II - 2 godziny tygodniowo, - kl. III - 2 godziny tygodniowo. PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA MA ZA ZADANIE: rzetelne, obiektywne i porównywalne ocenianie efektów kształcenia, informować ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych, postępach w tym zakresie, pomóc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju, motywować ucznia do dalszej pracy, dostarczać rodzicom i nauczycielowi informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach, dać nauczycielowi informacje o efektywności nauczania, właściwym doborze materiałów, metod i sposobów nauczania. 2

3 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA UWZGLĘDNIA: I. Kontrakt z uczniami. II. Obszary podlegające ocenie. III. Kryteria ocen / wymagania. IV. Indywidualizowanie wymagań. V. Metody i kryteria sprawdzania osiągnięć uczniów. VI. Sposoby informowania uczniów i rodziców o osiągnięciach i postępach. VII. Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. VIII. Sposoby dokumentowania osiągnięć uczniów. IX. Sposoby monitorowania i ewaluacji pso. I Kontrakt z uczniami 1. Z Przedmiotowymi Zasadami Oceniania uczeń zostaje zapoznany na początku każdego roku szkolnego. 2. Uczeń podlega ocenie w następujących obszarach: wypowiedzi pisemne, wypowiedzi ustne, wyszukiwanie i korzystanie z informacji. Stopień opanowania wiedzy i umiejętności podlega sprawdzeniu poprzez: diagnozę 1, sprawdzian 2, kartkówkę 3, zadania domowe, pracę długoterminową, ćwiczenia, odpowiedź ustną, prezentację projektu, aktywność na lekcji. 3. Nie ocenia się ucznia po dłuższej nieobecności w szkole. 4. Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do zajęć lekcyjnych bez ponoszenia konsekwencji. Za nieprzygotowanie uznaje się brak: zeszytu przedmiotowego zeszytu ćwiczeń, podręcznika, zadania domowego oraz nieprzygotowanie się z bieżącego materiału(nie dotyczy zapowiedzianych sprawdzianów, testów, diagnoz, prac długoterminowych i zajęć, na których wystawiana jest ocena semestralna i końcowa). Trzecie nieprzygotowanie skutkuje otrzymaniem oceny niedostatecznej. Nieprzygotowanie do zajęć zgłasza uczeń na początku lekcji, po sprawdzeniu listy obecności. 5. Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu przedmiotowego oraz zeszytu ćwiczeń (w przypadku klas I i II na platformie WSIPNET). 6. Kartkówki obejmujące materiał 3 ostatnich lekcji mogą być niezapowiedziane, nie ma możliwości ich poprawy. 7. Sprawdziany, diagnozy są obowiązkowe. Każdy sprawdzian poprzedzony jest powtórzeniem wiadomości i zapowiadany z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (wpis do dziennika lekcyjnego). 8. Zwolnieni z pisania sprawdzianu są uczniowie po dłuższej nieobecności w szkole (więcej niż 3 dni). Zobowiązani są do napisania sprawdzianu w terminie dwóch tygodni od rozdania prac. W wyjątkowych sytuacjach ( np. bardzo długa nieobecność spowodowana chorobą) uczeń może być zwolniony z napisania sprawdzianu. 1 WSTĘPNA, SUMARYCZNA LUB OBEJMUJĄCA MATERIAŁ KILKU DZIAŁÓW 2 OBEJMUJE MATERIAŁ 1 DZIAŁU 3 OBEJMUJE MATERIAŁ TRZECH OSTATNICH LEKCJI 3

4 9. Uczniowie, którzy napisali pracę (sprawdzian, test) na ocenę niedostateczną mają możliwość napisania pracy jeszcze raz - poprawy oceny. Poprawa jest dobrowolna ale musi odbyć się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac. 10. Uczeń, który nie pisał sprawdzianu, po upływie 2 tygodni od jego rozdania, może być poproszony (bez uprzedzenia) przez nauczyciela do jego napisania podczas lekcji. 11. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzić i oddać do wglądu poprawione prace pisemne w terminie dwóch tygodni (w przypadkach losowych termin może ulec przesunięciu) od daty ich pisania. 12. Każdy uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za: wykonane prace nadobowiązkowe (ustalone z nauczycielem), udział w konkursach przedmiotowych mogą one wpłynąć na podwyższenie oceny śródrocznej. 13. Uczeń ma prawo do dodatkowej ustnej motywacji oceny. 14. Uczeń ma prawo korzystać z konsultacji z nauczycielem w celu uzupełnienia braków, wyjaśnienia nurtujących go wątpliwości, dyskusji na interesujący go temat. 15. Uczeń i rodzic (opiekun) mają prawo wglądu do prac pisemnych znajdujących się w specjalnych teczkach. 16. Ocena semestralna, roczna ustalana jest na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w poszczególnych obszarach podlegających ocenie. Przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według następującej kolejności: sprawdziany / testy, diagnozy, kartkówki, odpowiedzi ustne, aktywność na zajęciach, prace domowe i prace długoterminowe. 17. Ocena na koniec roku szkolnego ustalana jest na podstawie ocen uzyskanych w I i II semestrze - nie jest średnią arytmetyczną. 18. Nie później niż miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia (rodziców, opiekunów) o przewidywanej ocenie. 19. Przed klasyfikacją śródroczną i końcoworoczną nie przewiduje się oceniania zaliczającego semestr w żadnej formie. 20. Uczeń, który uzyskał ocenę niedostateczną na I semestr zobowiązany jest do jej poprawy w terminie 2 tygodni od zakończenia ferii zimowych. W szczególnych przypadkach (np. więcej ocen niedostatecznych) termin poprawy ustalany jest wspólnie z nauczycielem. 21. Zaliczenie semestru - w formie testu - następuje po uzyskaniu przez ucznia 50% poprawnych odpowiedzi. Uczeń, który nie zaliczył I semestru otrzymuje końcoworoczną ocenę niedostateczną. 22. Ocena cząstkowa celująca może być postawiona za szczególnie oryginalne i twórcze osiągnięcia, opierające się na gruntownej wiedzy wykraczającej poza wiedzę podstawową. Uczeń może otrzymać końcową ocenę celującą, jeśli został laureatem lub finalistą konkursu historycznego i z ocen cząstkowych uzyskał minimum ocenę dobrą. Ocenę końcową celującą uzyskują uczniowie wybitnie wyróżniający się na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych oraz za udział i osiągnięcia w konkursach co najmniej na etapie międzyszkolnym. 23. Umiejętności uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce oceniane są w zależności od proponowanych przez PP-P postępowań. W stosunku do ucznia z problemami w nauce stosuje się obniżone wymagania (patrz plan wynikowy), w przypadku uczniów dyslektycznych obniża się wymagania lub nie ocenia pewnych czynności uczniów w zależności od dysfunkcji. 24. Uczeń ma prawo do egzaminów: poprawkowego, sprawdzającego i klasyfikacyjnego. Egzamin: poprawkowy, sprawdzający, klasyfikacyjny regulują przepisy WSO II Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie 4

5 1. WYPOWIEDZI PISEMNE diagnoza, sprawdzian / test, kartkówka, zadanie domowe, praca długoterminowa, ćwiczenia. UCZEŃ: pisze na temat i zgodnie z celem, pisany tekst jest uporządkowany i spójny, zachowuje cechy charakterystyczne dla form wypowiedzi, przestrzega zasad ortograficznych, gramatycznych i interpunkcyjnych, pisze czytelnie, wyraźnie. przedstawia przebieg wydarzeń w chronologicznym układzie, odtwarza i porządkuje wydarzenia, rozpoznaje i wyraża relacje czasowo przestrzenne, dostrzega wydarzenia w kontekście przyczynowo skutkowym, wskazuje podobieństwa i różnice: wydarzeń, przemian, zjawisk, buduje wypowiedź bogatą w realia historyczne, używa poprawnie pojęć historycznych, odróżnia: opinię od faktów historycznych; fikcję literacką od prawdy historycznej, odróżnia informacje istotne od mniej ważnych, dostrzega znaczenie dosłowne i przenośne, wyjaśnia znaczenie pojęć, wyrażeń na podstawie ich kontekstu, używa odpowiednich argumentów, zajmuje stanowisko, ocenia fakty, zauważa problem i potrafi go zdefiniować, znaleźć sposób rozwiązania i przedstawić tok swojego myślenia, integruje wiedzę z różnych dziedzin, źródeł, samodzielnie charakteryzuje określone elementy wiedzy wydarzenia, postacie historyczne, odwołuje się do fragmentów tekstu celem budowania własnego komentarza, uzasadnia własne zdanie przez odwołanie się do tekstu i posiadanej wiedzy, korzysta z objaśnień pojęć, wyrażeń, symboli, skrótów, świadomie wyszukuje i przedstawia określone treści, odczytuje i korzysta z ilustracji, map, linii chronologicznej, tabeli i innych środków, wybiera treści, które są mu potrzebne w pracy, aktywnie słucha i wykonuje własne notatki. Skala procentowa ocen prac pisemnych Ocena Skala procentowa 5

6 celująca % bardzo dobra 90% - 95% dobra 75% - 89% dostateczna 60% - 74% dopuszczająca 40% - 59% niedostateczna poniżej 40% 2. WYPOWIEDZI USTNE odpowiedź ustna, prezentacja, aktywność na lekcji. UCZEŃ: posługuje się terminologią przedmiotową i poprawną polszczyzną, buduje wypowiedź w sposób jasny, w odpowiedniej formie. wypowiada się poprawnie stosując terminy historyczne, przedstawia przebieg wydarzeń w chronologicznym układzie, stosuje słownictwo określające następstwo w czasie, buduje wypowiedź bogatą w realia historyczne, wypowiada się poprawnie na temat wydarzeń, postaci, faktów, używa odpowiednich argumentów, zajmuje stanowisko, ocenia fakty historyczne, wyraża własny punkt widzenia w przekonywujący sposób, świadomie korzysta ze źródeł informacji, wiedzy o otaczającym go świecie, analizuje i ocenia wypowiedź przez zadawanie pytań, uczestniczy w rozmowie, dyskusji, szanuje opinie innych. 3. WYSZUKIWANIE I KORZYSTANIE Z INFORMACJI UCZEŃ: 6

7 potrafi korzystać z różnych źródeł informacji: podręcznika, encyklopedii, słowników, albumów, wydawnictw multimedialnych, środków masowego przekazu, tabel, ilustracji, map, schematów, foliogramów, linii chronologicznej i innych. potrafi wyszukać informacje i wybrać najistotniejsze zagadnienia, korzysta ze źródeł informacji kierując się wskazanymi kryteriami, zdobyte informacje stosuje do rozwiązania problemów, stosuje wiadomości w działaniach typowych i nietypowych: porównuje, rozwiązuje, analizuje, ocenia, udowadnia, wartościuje, oblicza, integruje wiedzę z różnych przedmiotów, źródeł, próbuje / potrafi dokonywać oceny wiarygodności źródła informacji. III Kryteria ocen: TABELA KRYTERIÓW OCEN WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI AKTYWNOŚĆ OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ otrzymuje uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej w stopniu minimalnym, umożliwiającym kontynuowanie edukacji na wyższym poziomie nauczania, z pomocą nauczyciela wykonuje zadania wynikające z podstawy programowej, rozwiązuje zadania o niewielkim stopniu trudności, oraz pamięta podstawowe określenia i definicje. uczeń dysponuje niepełną, fragmentaryczną wiedzą określoną programem, przy pomocy nauczyciela potrafi wyjaśnić znaczenie prostych pojęć, w minimalnym stopniu opanowuje zagadnienia omawiane na lekcji, sporadycznie wykazuje się wybranymi informacjami historycznymi, poważne braki w obszarze wiedzy historycznej może usunąć w dłuższym Przy pomocy nauczyciela lub kolegów potrafi wykonać proste polecenie wymagające zastosowania podstawowych umiejętności wymaganych w procesie uczenia się historii: szeregowanie wydarzeń w ciągach chronologicznych, dostrzeganie związków między przyrodą, osadnictwem, gospodarką i kulturą, jest biernym uczestnikiem zajęć, ale nie przeszkadza w ich prowadzeniu, włącza się do pracy na wyraźne polecenie nauczyciela, przy dużej pomocy nauczyciela potrafi odtworzyć efekty pracy kolegów i odwzorować zaprezentowane przez innych elementy wiedzy. 7

8 okresie czasu. opisywanie środowiska geograficznego, w którym rozgrywają się wydarzenia z przeszłości, rozróżnianie podstawowych typów źródeł informacji historycznej, rozumienie prostego tekstu źródłowego. OCENĘ DOSTATECZNĄ Otrzymuje uczeń, który w stopniu podstawowym opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej, samodzielnie wykonuje zadania wynikające z wymagań podstawy programowej, rozwiązuje zadania o średnim stopniu trudności, umie praktycznie wykorzystać wiedzę. opanował podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające mu na rozumienie najważniejszych zagadnień omawianych na lekcji, zna i rozumie podstawowe pojęcia, zna podstawowe źródła wiedzy o przeszłości, wyciąga proste wnioski z otrzymanych informacji, potrafi wiązać elementy tradycji z życiem współczesnym, w opracowaniach pisemnych popełnia błędy merytoryczne, które potrafi samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela. Posiada kompetencje (umiejętności) określone dla poziomu wymagań koniecznych, a ponadto: dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnienie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia, sytuuje wydarzenia w czasie i przestrzeni oraz w związkach przyczynowo-skutkowych, potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji historycznej, potrafi wykonać proste zadania pisemne oparte na podręczniku lub innych źródłach wiedzy. współpracuje z grupą w realizacji zadań przy wsparciu kolegów i nauczyciela, w czasie lekcji wykazuje się aktywnością sporadyczną, (pracuje bez zapału, ale nie przeszkadza innym). 8

9 OCENĘ DOBRĄ Otrzymuje uczeń, który w wysokim stopniu opanował wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej, stosuje wiadomości w sytuacjach typowych, planuje, organizuje i ocenia własną pracę, umie pracować w zespole. oraz umie powiązać logicznie fakty, genezę wydarzeń i zjawisk. zna i rozumie większość zagadnień poruszanych na lekcji, zna i rozumie większość pojęć, prawidłowo posługuje się terminologią historyczną (wskazuje cechy pojęć, wie, że możliwa jest zmiana znaczenia niektórych pojęć w czasie), odtwarza fragmenty rzeczywistości historycznej na podstawie źródeł i literatury, ustosunkowuje się do dzieł sztuki w kategoriach estetycznych, obserwuje i wyciąga wnioski, rozumie treść faktów historycznych oraz ich przyczyny i skutki, dobrze opanował wiedzę wymaganą programem ( choć od czasu do czasu popełnia błędy ) umie powtórzyć i uogólnić to, co usłyszał od nauczyciela lub przeczytał w podręczniku i innych źródłach wiedzy. Posiada kompetencje (umiejętności) określone dla poziomu wymagań podstawowych, a ponadto: potrafi umiejętnie wykorzystać zdobytą wiedzę do uzasadnienia swego stanowiska i argumentowania ocen przeszłości, samodzielnie poszukiwać związków przeszłości z teraźniejszością i dostrzegać analogie historyczne, potrafi wyjaśnić przyczyny różnic w interpretacji faktów, dobrze posługuje się mapą historyczną (potrafi odczytać zawarte w niej informacje i posługiwać się legendą mapy), potrafi pod kierunkiem nauczyciela analizować teksty źródłowe i porównywać dostrzeżone w nich zjawiska, potrafi samodzielnie opracowywać na piśmie zagadnienia historyczne wskazane przez nauczyciela, korzystając z różnych źródeł. czynnie uczestniczy w lekcji, wykonuje polecenia nauczyciela, aktywny na lekcji, choć nie jest pomysłodawcą, realizuje chętnie cudze pomysły, zadania powierzone przez nauczyciela lub grupę wykonuje samodzielnie, pomaga innym, nigdy nie przeszkadza w pracy. 9

10 OCENĘ BARDZO DOBRĄ Otrzymuje uczeń, który opanował w pełni wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej, rozwiązuje problemy w sposób twórczy, wykorzystuje umiejętności w nowych sytuacjach, potrafi efektywnie pracować w zespole, poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł, umiejętnie rozwiązuje problemy. potrafi samodzielnie dokonać analizy i przyczyn pewnych wydarzeń z dziejów cywilizacji. opanował materiał przewidziany programem, dysponuje wiedzą wykraczającą poza materiał podręcznikowy, w tym również wiedzą z dziejów swojego regionu, dostrzega ciągłość i zmienność w różnych formach życia społecznego (państwo, przemiany w gospodarce, strukturze społecznej, obyczajowości, religii, sztuce itp.), rozwiązuje zadania dodatkowe, zlecone przez nauczyciela, o średnim stopniu trudności, zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzane na lekcjach, potrafi się nimi posługiwać w różnych poznawczych. posiada kompetencje (umiejętności) określone do wymagań podstawowych i rozszerzających, a ponadto: sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji, potrafi, korzystając ze wskazówek nauczyciela, dotrzeć do dodatkowych źródeł informacji, samodzielnie rozwiązuje problemy i zadania postawione przez nauczyciela, posługując się zdobytymi umiejętnościami, próbuje interpretować źródła, porównując relacje stron, ocenia ich wiarygodność i przydatność, integruje wiedzę zdobytą ze źródeł różnego typu oraz potrafi ją wyrazić w wypowiedzi ustnej lub pisemnej, potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo-skutkowych, wykorzystując wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu historii, ale również pokrewnych przedmiotów, potrafi dobrze argumentować swoje formułuje i przedstawia na forum publicznym (klasowym) własne opinie bierze czynny udział w debatach, dyskusjach, podejmuje i wykonuje zadania o charakterze dobrowolnym, wykazuje się aktywną postawą w klasie, poproszony nigdy nie odmawia wykonania dodatkowych zadań, aktywnie uczestniczy w rozwiązywaniu zadań realizowanych przez grupę, często wykazuje własną inicjatywę. 10

11 wypowiedzi, oceniać zjawiska, procesy i wydarzenia oraz uogólniać zdobytą wiedzę. OCENĘ CELUJĄCĄ otrzymuje uczeń, który posiadł pełną wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej oraz potrafi wiązać teorię z faktami, konstruować własne wnioski i spostrzeżenia, samodzielnie poszerza wiedzę, korzystając z różnych źródeł informacji i prezentuje efekty swojej pracy wynikające z indywidualnych zainteresowania, wykonuje nieobowiązkowe, dodatkowe zadania, wykorzystuje wiadomości dodatkowe, wykraczające poza program nauczania, uczestniczy w historycznych konkursach pozaszkolnych lub jest laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim lub ponadwojewódzkim oraz laureatem lub finalistą ogólnopolskiej olimpiady przedmiotowej, przeprowadzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 8 ustawy o systemie oświaty. posiada wiedzę wykraczającą poza obowiązkowe wymagania programowe i potwierdza ją w toku lekcyjnym i pozalekcyjnym, rozwija własne zainteresowania historyczne, dodatkowa wiedza jest efektem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń, posługuje się bardzo bogatym słownictwem charakterystycznym dla nauki historycznej, systematycznie wzbogaca swą wiedzę przez czytanie książek i artykułów o treści historycznej. Posiada kompetencje (umiejętności) określone dla poziomu wymagań podstawowych, rozszerzających i dopełniających, a ponadto: nie tylko potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale również potrafi samodzielnie zdobyć wiadomości, potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami ściśle historycznymi, ale również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznanymi w czasie lekcji innych przedmiotów, wyraża samodzielny, krytyczny (ale oparty na rzetelnej wiedzy) stosunek do określonych zagadnień z przeszłości, potrafi udowodnić swoje zdanie autentycznie zainteresowany tym, co dzieje się na lekcji, podejmuje się z własnej woli realizacji różnych zadań, wykazując inicjatywę i pomysłowość, służąc swą wiedzą członkom grupy, podejmuje się opracowania materiałów, przygotowywanych dowolną techniką, o dużych walorach poznawczych, służących innym uczniom. 11

12 używając odpowiedniej argumentacji, syntetyzować szczegółowe informacje, samodzielnie interpretuje źródła, potrafi łączyć zawarte w nich informacje. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. IV Indywidualizowanie wymagań 1. WSPIERANIE UCZNIÓW ZDOLNYCH zadawanie dodatkowych zadań podczas prac klasowych i domowych, prowadzenie przez uczniów fragmentów lekcji, zachęcanie do czytania fachowej literatury, czasopism, wykonywanie pomocy dydaktycznych, folderów, plakatów i makiet tematycznych, proponowanie uczniom nowinek książkowych, ciekawych programów telewizyjnych, zwiększanie wymagań, co do ścisłości i precyzji ich wypowiedzi, przygotowywanie do konkursów i olimpiad o tematyce historycznej. 2. WSPIERANIE UCZNIÓW O SPECYFICZNYCH PROBLEMACH EDUKACYJNYCH 2.1. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna w związku z dużym problemem w selekcji i wyborze najważniejszych informacji z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń powinien znaleźć odpowiedź czytając dany materiał ( przy odpytywaniu prosić o udzielenie na nie odpowiedzi ). podobnie postępować przy powtórkach pozostawianie większej ilości czasu na przygotowanie się z danego materiału ( dzielenie go na małe części, wyznaczanie czasu na jego zapamiętanie i odpytywanie ) Uczniowie słabowidzący właściwe umiejscowienie dziecka w klasie ( zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność ) 12

13 udostępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji powiększonej podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową ( wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań ) częste zadawanie pytania- co widzisz? w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych Uczniowie słabo słyszący w czasie lekcji wskazane jest używanie jak najczęściej pomocy wizualnych i tablicy ( m.in. zapisanie nowego tematu, nowych i ważniejszych pojęć, dat ) konieczne jest aktywizowanie dziecka do rozmowy poprzez zadawanie prostych pytań, podtrzymywanie jego odpowiedzi przez dopowiadanie pojedynczych słów, umowne gesty, mimiką twarzy nauczyciel podczas lekcji powinien często zwracać się do dziecka niesłyszącego, zadawać pytania ale nie dlatego, aby oceniać jego wypowiedzi, ale by zmobilizować go do lepszej koncentracji uwagi i ułatwić mu lepsze zrozumienie tematu Specyficzne trudności w uczeniu się: wobec uczniów z dysleksją, dysgrafią, dysortografią stosuje się zalecenia poradni zawarte w orzeczeniu. uczniowie z dysleksją, dysgrafią w czasie prac pisemnych otrzymują więcej czasu na jej wykonanie lub wykonują mniejszą ilość zadań w określonym czasie. prace pisemne uczniów z wymienionymi dysfunkcjami oceniane są tylko pod kątem merytorycznym. uczeń z dysfunkcjami może uzyskać dodatkową pomoc od nauczyciela (wskazówki) w czasie prac pisemnych, jak i przy odpowiedziach ustnych, uczeń ma możliwość wykonywania dodatkowych prac domowych w celu poprawienia ocen. V Metody i kryteria sprawdzania osiągnięć uczniów METODY I. 1. Wypowiedzi pisemne (diagnoza, sprawdzian / test, kartkówka) I. 2. KRYTERIA OCENIANIA uzależnione od rodzaju pracy: stopień wyczerpania tematu stopień trudności pracy LICZBA DOKONYWANYCH DZIAŁAŃ przynajmniej dwa razy w semestrze 13

14 Wypowiedzi pisemne (zadania domowe, prace długoterminowe, ćwiczenia, zeszyt ćwiczeń) poprawność merytoryczna odpowiednia forma, kompozycja posługiwanie się określoną formą wypowiedzi, przejrzystość zapisu język, styl poprawność językowa, bogate słownictwo historyczne temat, treść zrozumienie tematu, samodzielność myślenia, wnioskowanie dobór odpowiedniego słownictwa historycznego z uwzględnieniem poprawnej pisowni ortografia, interpunkcja umiejętność samodzielnego sporządzania notatek układ graficzny systematyczność estetyka całości przynajmniej dwa razy w semestrze II.1. Wypowiedzi ustne zgodność z tematem znajomość zagadnienia dobór odpowiedniego słownictwa stosowanie terminów poprawność językowa umiejętność kojarzenia różnych informacji i wyciągania wniosków sposób rozumowania jasność, płynność wypowiedzi sposób prezentacji przynajmniej raz w semestrze II.2. Aktywność i postawa na lekcji Obserwacja ucznia uwzględniająca: przygotowanie do lekcji, wypowiedzi na lekcji, pracę w grupie, posługiwanie się pomocami naukowymi (mapy, tablice graficzne, atlasy, słowniki itp.) obserwacja zachowań uczniów przez nauczyciela przez cały okres procesu dydaktycznego. Podsumowywana na bieżąco lub pod koniec 14

15 każdego semestru oceną w dzienniku III. Wyszukiwanie i korzystanie z informacji korzystanie ze WSIPNETU systematyczność i poprawność wykonywania zadań domowych, powtórzeń umiejętność wyszukiwania i kojarzenia różnych informacji i wyciągania wniosków ocena podsumowująca dział przynajmniej raz w semestrze VI Sposoby informowania uczniów i rodziców o osiągnięciach i postępach zebrania z rodzicami, drzwi otwarte, spotkania indywidualne, karta samooceny ucznia, prezentacje osiągnięć uczniów w czasie spotkań z rodzicami. VII Warunki i tryb uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej 1. Uczeń może ubiegać się o wyższą ocenę klasyfikacyjną jeśli spełnia warunki takie jak: a) systematyczne uczęszczanie na zajęcia edukacyjne; b) systematyczne przygotowywanie się do zajęć; c) aktywny udział w lekcjach i innych formach zajęć; d) napisanie każdej pracy pisemnej; e) usprawiedliwianie każdej nieobecności na zajęciach edukacyjnych; f) wykonywanie zadań domowych; g) prowadzenie zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń lub innych wymaganych przez nauczyciela i wynikających z realizowanego programu nauczania; h) systematyczne uczenie się i rozwijanie swoich umiejętności i) spotkały go zdarzenia losowe mogące mieć istotny wpływ na wyniki z danego przedmiotu. 15

16 2. Uczeń lub jego rodzice mogą złożyć pisemny wniosek do nauczyciela o ustalenie wyższej o jeden stopień niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 3. Wniosek, o którym mowa w punkcie 2 uczeń lub jego rodzice składają do nauczyciela w terminie 3 dni od daty otrzymania informacji o przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej. Wniosek musi zawierać uzasadnienie. 4. Nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne jest zobowiązany dokonać analizy zasadności wniosku, o którym mowa w punkcie 2 oraz ustalić termin i sposób poprawy przewidywanej oceny rocznej przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 5. Nauczyciel dokonuje analizy wniosku w oparciu o udokumentowane realizowanie obowiązków ucznia określonych w punkcie1. Wniosek niespełniający tych kryteriów zostaje rozpatrzony negatywnie. 6. Nauczyciel przypomina wymagania edukacyjne na ocenę o którą uczeń się ubiega. 7. Nauczyciel przed posiedzeniem klasyfikacyjnym dokonuje sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia w obszarze uznanym przez nauczyciela za konieczny. 8. Ustalona przez nauczyciela w ten sposób ocena jest ostateczna w tym trybie postępowania. VIII Sposoby dokumentowania osiągnięć uczniów IX dziennik lekcyjny, karta obserwacji ucznia, teczka klasowa. Sposoby monitorowania i ewaluacji pzso karta samooceny ucznia, ankieta dla uczniów, ankieta dla rodziców. 16

17 Wymagania na poszczególne oceny klasa III Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 1. Kongres wiedeński 1. Obrady kongresu. 2. Postanowienia kongresu. 3. Święte Przymierze. 4. Epoka restauracji. 2. Nowe prądy i idee liberalizm, konserwatyzm i romantyzm 1. Liberalizm. 2. Konserwatyzm. 3. Romantyzm. 4. Rewolucja lipcowa we Francji. zna daty obrad kongresu wiedeńskiego potrafi wymienić najważniejsze postanowienia kongresu zna członków Świętego Przymierza wymienia idee oraz prądy polityczne i kulturowe początku XIX w. wymienia polskich twórców epoki romantyzmu wyjaśnia pojęcia: legitymizm, równowaga sił, restauracja zna postanowienia kongresu odnośnie do ziem polskich wymienia uczestników kongresu rozumie określenie tańczący kongres wyjaśnia pojęcia: liberalizm, konserwatyzm, romantyzm wymienia europejskich twórców epoki romantyzmu podaje cechy romantyzmu jako prądu w kulturze europejskiej wskazuje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego i powołania Świętego Przymierza rozumie znaczenie postanowień kongresu dla sytuacji Polaków podaje przykłady obecności idei liberalizmu i konserwatyzmu w życiu politycznym Europy opisuje rewolucję lipcową we Francji jako przykład dążeń liberalnych charakteryzuje twórczość romantyków porównuje okres napoleoński i epokę restauracji wskazuje rolę Świętego Przymierza dla utrzymania porządku w Europie udowadnia wpływ idei romantycznych na działanie ruchów wolnościowych w Europie opisuje postawy liberalne i konserwatywne we współczesnym świecie wyjaśnia zasadę wieczystej neutralności Szwajcarii; ocenia znaczenie Świętego Przymierza dla nowego ładu w Europie. ocenia znaczenie ruchów narodowych i narodowościowy ch dla ładu pokongresowego w Europie * W kolumnie tej podano realizowane na danej lekcji punkty i podpunkty podstawy programowej. Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 3. Gospodarka, kultura i oświata w Królestwie Polskim rozumie pojęcia: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicja, autonomia, monarchia konstytucyjna wskazuje na mapie: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicję, Rzeczpospolitą Krakowską 17 charakteryzuje autonomię Królestwa Polskiego opisuje rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego rozumie znaczenie oświaty, kultury i gospodarki dla utrzymania polskości w zaborze rosyjskim potrafi ocenić politykę zaborców wobec Polaków w latach

18 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 1. Podział ziem polskich na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego. 2. Gospodarka Królestwa Polskiego. 3. Oświata i kultura w Królestwie Polskim. 4. Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego 1. Stosunek władców rosyjskich do konstytucji Królestwa Polskiego. 2. Kształtowanie się opozycji w Królestwie Polskim. 5. Wybuch powstania listopadowego 1.Sytuacja w Europie przed wybuchem powstania. 2.Spisek w Szkole Podchorążych. 3. Wybuch powstania. 4. Józef Chłopicki dyktatorem. opisuje antypolskie działania cara Mikołaja I wymienia organizacje opozycyjne działające w Królestwie Polskim zna datę wybuchu powstania wie, kim był Piotr Wysocki opisuje sytuację polityczną Królestwa Polskiego wie, do jakiej nielegalnej organizacji należał Adam Mickiewicz wie, kim byli i jaki cel stawiali sobie tzw. kaliszanie wymienia pierwszego dyktatora powstania opisuje wybuch powstania rozumie przyczyny ukształtowania się opozycji w Królestwie Polskim wymienia twórców nielegalnej i legalnej opozycji w Królestwie Polskim i charakteryzuje jej cele charakteryzuje rożne postawy Polaków wobec polityki Aleksandra I i Mikołaja I analizuje przyczyny powstania rozróżnia postawy Polaków wobec wybuchu powstania opisuje rolę Ksawerego Druckiego- Lubeckiego w życiu gospodarczym Królestwa Polskiego rozumie różnice między celami politycznymi różnych nurtów opozycji w Królestwie Polskim wyjaśnia różnorodne uwarunkowania życia politycznego w Królestwie Polskim wskazuje międzynarodowe uwarunkowania wybuchu powstania analizuje stosunek Chłopickiego do powstania i rozumie wpływ poglądów dyktatora na podjęte przez niego decyzje politykę zaborców wobec Polaków w latach potrafi wykazać, jaki wpływ na wybuch powstania listopadowego miała sytuacja międzynarodowa 6. Wojna polsko-rosyjska 1831 r. 1. Działania wojenne. 2. Przywódcy powstania. 3. Upadek powstania. wie, kiedy wybuchło i kiedy upadło powstanie zna rezultat zmagań powstańczych opisuje charakter działań wojennych w czasie powstania wskazuje miejsca największych bitew wskazuje na mapie tereny, na których rozgrywały się charakteryzuje różne postawy polskich polityków wobec powstania i kwestii uwłaszczenia chłopów wskazuje przełomowy moment w działaniach wojennych wyjaśnia przyczyny upadku powstania przedstawiam różne postawy przywódców powstania potrafi wykazać, jaki wpływ na wybuch powstania listopadowego miała sytuacja międzynarodowa 18

19 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca walki w okresie wojny polsko-rosyjskiej wymienia przywódców powstania 7. Ziemie polskie po upadku powstania listopadowego 1. Noc paskiewiczowska. 2. Sytuacja w zaborze pruskim. 3. Powstanie krakowskie. 4. Rabacja galicyjska. zna pojęcia: noc paskiewiczowska, germanizacja, praca organiczna, powstanie krakowskie, rabacja, rzeź galicyjska pokazuje na mapie ziemie poszczególnych zaborów i je nazywa wymienia represje skierowane przeciw powstańcom i mieszkańcom Królestwa Polskiego po upadku powstania listopadowego opisuje położenie Polaków w zaborze pruskim zna postacie Hipolita Cegielskiego i Edwarda Dembowskiego dostrzega różnice w położeniu Polaków w trzech zaborach podaje przyczyny powstania krakowskiego podaje przyczyny i skutki rabacji galicyjskiej omawia wpływ powstań na politykę państw zaborczych wobec Polaków i na stosunki między zaborcami wyjaśnia różnice w sytuacji Polaków żyjących pod trzema zaborami rozumie manipulację władz austriackich prowadzącą do rzezi galicyjskiej rozumie przyczyny niepowodzenia powstania z 1846 r. dostrzega długofalowe skutki rabacji galicyjskiej potrafi wykazać, jaki wpływ na wybuch powstania listopadowego miała sytuacja międzynarodowa 8. Wielka Emigracja 1. Przyczyny ukształtowania się Wielkiej Emigracji. 2. Obozy i podziały polityczne wśród Polaków na emigracji. 3. Twórcy kultury polskiej na emigracji. rozumie pojęcie emigracja wskazuje na mapie państwa, do których udali się polscy uchodźcy po powstaniu listopadowym wymienia twórców kultury polskiej na emigracji wymianie polskie obozy polityczne na emigracji rozumie, dlaczego największa liczba emigrantów osiadła we Francji wymienia przyczyny ukształtowania się Wielkiej Emigracji charakteryzuje programy polskich obozów politycznych na emigracji rozumie zróżnicowane podejście rządów i społeczeństw krajów Europy do polskich emigrantów porównuje poglądy polskich emigrantów (dostrzega i wskazuje różnice) rozumie, dlaczego niektóre dzieła polskiej kultury ocenia znaczenie Wielkiej Emigracji dla kultury polskiej. 19

20 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 9. Wiosna Ludów w Europie 1.Sytuacja w Europie w latach czterdziestych XIX w. 2. Rewolucja w Paryżu. 3. Wystąpienia rewolucyjne na różnych obszarach Europy i udział Polaków w tych wydarzeniach. 4. Wiosna Ludów na ziemiach Polskich. 10. Powtórzenie wiadomości kongres wiedeński i jego następstwa 1. Kongres wiedeński i porządek Świętego Przymierza. 2. Nurty ideowo-polityczne 1. połowy XIX w. 3. Ruchy narodowe i rewolucyjne w Europie 1. połowy XIX w. 4. Ziemie polskie i Polacy w epoce restauracji rozumie pojęcie Wiosna Ludów zna datę wybuchu Wiosny Ludów (1848 r.) wskazuje na mapie obszary europejskie, które zostały ogarnięte wystąpieniami rewolucyjnymi wskazuje ziemie polskie, na których w okresie Wiosny Ludów doszło do wystąpień wie, co wydarzyło się w roku: 1815, 1830, 1831, 1848 wskazuje na mapie ziemie polskie pod trzema zaborami i je nazywa zna postacie Adama Mickiewicza i Piotra Wysockiego krótko opisuje sytuację Królestwa Polskiego przed powstaniem listopadowym i po jego upadku krótko opisuje sytuację w zaborach pruskim zna postać Józefa Bema wie, w których krajach Polacy brali udział w walkach w okresie Wiosny Ludów zna cele, jakie stawiali sobie Polacy biorący udział w walkach okresu Wiosny Ludów opisuje przebieg powstania listopadowego wie, jakie zmiany przyniósł w Europie kongres wiedeński charakteryzuje położenie Polaków pod trzema zaborami 20 omawia przyczyny wystąpień rewolucyjnych w Europie podaje skutki Wiosny Ludów opisuje przyczyny niepowodzenia wystąpień narodowowyzwoleńczych na ziemiach polskich dostrzega różnice w położeniu Polaków pod trzema zaborami i wskazuje przyczyny tych różnic wskazuje różnice w przyczynach wybuchu Wiosny Ludów w poszczególnych krajach europejskich omawia rolę Świętego Przymierza w Europie mogły zostać upublicznione jedynie na emigracji, a nie w kraju pod zaborami dostrzega i opisuje różnice między przyczynami Wiosny Ludów na rożnych obszarach europejskich wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie objęły Rosji i ziem polskich pod zaborem rosyjskim dostrzega wpływ idei romantyzmu na wystąpienia narodowowyzwoleńc ze okresu wiosny ludów dostrzega i wyjaśnia rolę postanowień kongresu wiedeńskiego w historii Europy XIX w. rozumie wpływ ideologii romantyzmu na dążenia wolnościowe w Europie 1. połowy XIX w. potrafi przedstawić bilans Wiosny Ludów. dostrzega i wyjaśnia rolę postanowień kongresu wiedeńskiego w historii Europy XIX w. rozumie wpływ ideologii romantyzmu na dążenia wolnościowe w Europie 1. połowy

21 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca i rewolucji ( ). 11. Epoka żelaza pary i węgla rewolucja przemysłowa i jej skutki 1. Modernizacja gospodarki. 2. Powstanie fabryk. 3. Kolej żelazna i statki parowe. 4. Eksplozja demograficzna. 13. Świat staje się współczesny przemiany w życiu społecznym i politycznym 1. Powstanie nowych grup społecznych. 2. Społeczeństwo masowe. 3. Zmiany w organizacji państwa. i austriackim po powstaniu listopadowym wymienia główne wynalazki XIX w. rozumie pojęcia: skok demograficzny, fabryka, rewolucja przemysłowa wskazuje najszybciej rozwijające się dziedziny gospodarki w XIX w. rozumie pojęcia: robotnicy, burżuazja, społeczeństwo masowe, monarchia konstytucyjna, socjalizm zna postać Karola Marksa opisuje rozwój gospodarczy i demograficzny przełomu XVIII i XIX w. wskazuje kraje, w których następował najszybszy rozwój gospodarczy ocenia wpływ wynalazków na życie codzienne opisuje grupy społeczne kształtujące się w XIX w. opisuje proces urbanizacji wie, jakie zmiany zaszyły w organizacji państwa przedstawiam ideologie, które narodziły się w XIX stuleciu 21 wskazuje czynniki, które doprowadziły do wzrostu demograficznego wymienia przyczyny powstawania fabryk dostrzega skutki rozwoju komunikacji wskazuje przykłady pozytywnych i negatywnych skutków uprzemysłowienia dla środowiska naturalnego przedstawia genezę nowych grup społecznych omawia genezę najważniejszych nurtów politycznych XIX w. rozumie znaczenie wprowadzania maszyn dla rozwoju gospodarczego i demograficznego porównuje gospodarkę europejską XVIII i XIX w. omawia znaczenie rewolucji przemysłowej dla pozycji i rozwoju wybranych państw dostrzega i analizuje skutki różnic społecznych w XIX w. opisuje wpływ zmian, które zaszły w XIXwiecznej organizacji państwa, na dzisiejsze życie polityczne przedstawia wpływ przemian potrafi ocenić skutki rewolucji przemysłowej potrafi wyjaśnić, na czym polegała sprzeczność interesów pomiędzy dwoma nowymi warstwami społecznymi: kapitalistami a robotnikami.

22 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 13. Zjednoczenie Włoch 1. Sytuacja w państwach włoskich przed zjednoczeniem. 2. Sojusz Piemontu z Francją. 3. Wojna Piemontu i Francji z Austrią. 4. Wyprawa tysiąca. 14. Zjednoczenie Niemiec 1. Pozycja Prus w Niemczech. 2. Etapy jednoczenia Niemiec. 3. Powstanie Cesarstwa Niemieckiego. 15. Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych. 1. Rozrost terytorialny USA. potrafi wskazać na mapie: Piemont, Austrię, Rzym wie, kiedy nastąpiło zjednoczenie Włochy zna postać Ottona von Bismarcka wie, co wydarzyło się w roku: 1866, 1871 wskazuje na mapie obszar Cesarstwa Niemieckiego w skazuje na mapie obszar USA w XIX w. rozumie znaczenie pojęć: abolicja, secesja, wojna secesyjna, segregacja rasowa zna postać Abrahama Lincolna zna postacie Camillo Caovura i Giuseppe Garibaldiego omawia etapy jednoczenia Włoch wskazuje państwa pokonane przez Królestwo Pruskie dążące do zjednoczenia Niemiec wskazuje na mapie większe kraje, które weszły w skład Cesarstwa Niemieckiego wskazuje na mapie Północ i Południe USA oraz opisuje różnice pomiędzy tymi obszarami wie, kiedy rozgrywała się wojna secesyjna 22 wskazuje przyczyny zjednoczenia Włoch wie, jak doszło do włączenia terytorium Państwa Kościelnego do Królestwa Włoch oraz ograniczenia obszaru znajdującego się pod władzą papieża do Watykanu wyjaśnia przyczyny i skutki wojen prowadzonych przez Prusy z Austrią i Francją uzasadnia, dlaczego Bismarcka nazywano ojcem zjednoczonych Niemiec wskazuje przyczyny różnic między Południem a Północą USA podaje przyczyny wybuchu wojny secesyjnej wymienia przyczyny zwycięstwa Północy gospodarczych na funkcjonowanie systemów władzy państwowej uzasadnia, dlaczego Piemont stał się liderem zjednoczenia Włoch rozumie, dlaczego Francja stała się sojusznikiem Piemontu dostrzega wpływ idei romantycznych w procesie jednoczenia Włoch wyjaśnia, dlaczego właśnie Prusy stały się państwem, które zjednoczyło Niemcy wyjaśnia przyczyny niechętnego stosunku Francji do procesu jednoczenia Niemiec rozumie znaczenie warunków pokoju między Francją a Prusami (1871 r.) dla dalszego rozwoju Niemiec wskazuje trwające do dziś konsekwencje amerykańskiego niewolnictwa oraz wojny secesyjnej uzasadnia wpływ wojny secesyjnej na ocenia wpływ zjednoczenia Włoch na sytuację polityczną w Europie. porównuje politykę Cavoura i Garibaldiego z polityką Bismarcka w okresie jednoczenia Włoch i Niemiec. ocenia zniesienie niewolnictwa.

23 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 2. Północ i Południe. 3. Wojna secesyjna. 4. Rozwój USA po wojnie domowej. 16. Kolonializm w XIX wieku 1. Wyścig o kolonie. 2. Afryka i Indie w polityce kolonialnej państw europejskich. 3. Państwa kolonialne a Chiny. 4. Wojna rosyjsko-japońska. wie, kto wygrał wojnę secesyjną wskazuje na mapie obszary, które były w XIX w. obiektem ekspansji kolonialnej wymienia mocarstwa kolonialne zna pojęcie kolonializm zna określenie perła w koronie wie, kiedy doszło do wojny rosyjsko-japońskiej, i zna jej wynik opisuje politykę kolonizatorów wobec ludności kolonizowanych obszarów wskazuje na mapie kolonie brytyjskie w wojnie secesyjnej wskazuje punkt zwrotny w wojnie secesyjnej uzasadnia europejski wyścig o kolonie podaje przyczyny i skutki kolonializmu uzasadnia, że Wielka Brytania była mocarstwem kolonialnym opisuje politykę USA na obszarze Chin rozwój USA wyjaśnia, dlaczego pod koniec XIX w. USA stały się mocarstwem analizuje pozytywne i negatywne skutki kolonializmu uzasadnia przyczyny, dla których Niemcy późno włączyły się w wyścig o kolonie rozumie konsekwencje wyścigu o zdobycie jak najcenniejszych obszarów kolonialnych omawia wpływ posiadania kolonii na pozycję państw w polityce europejskiej. 17. Powtórzenie wiadomości świat w 2. połowie XIX wieku 1. Rewolucja przemysłowa i jej konsekwencje. 2. Jednoczenie się krajów w Europie. 3. Powstanie nowych mocarstw. 4. Kolonializm. wskazuje kraje europejskie, które zjednoczyły się w 2. połowie w XIX w. wymienia główne mocarstwa kolonialne wskazuje na mapie pozaeuropejskie obszary zajęte przez kolonizatorów wymienia wynalazki, które zmieniły życie codzienne w XIX w. zna postacie: Abrahama Lincolna, Ottona von Bismarcka opisuje zmiany, które w XIX stuleciu zaszły w funkcjonowaniu przemysłu i życiu społecznym charakteryzuje społeczeństwo 2. połowy XIX w. przedstawia politykę kolonizatorów wobec kolonizowanych państw i obszarów podaje przyczyny i skutki kolonializmu opisuje wpływ XIXwiecznych przemian gospodarczych na funkcjonowanie systemów władzy oraz kształtowanie się nowych grup społecznych 18. Królestwo Polskie przed powstaniem styczniowym krótko opisuje położenie Polaków w zaborze rosyjskim przed powstaniem wie, na czym polegała odwilż posewastopolska opisuje przebieg manifestacji wie, kiedy rozgrywała się wojna krymska wyjaśnia cele manifestacji rozumie wpływ stosunków międzynarodowych ocenia wpływ polityki rosyjskiej na 23

24 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 1. Sytuacja społecznopolityczna w Królestwie Polskie przed wybuchem powstania. 2. Manifestacje patriotyczne. 3. Ugrupowania polityczne w Królestwie Polskim. 4. Potyka Wielopolskiego. 19. Powstanie styczniowe 1. Branka. 2. Wybuch powstania. 3. Wojna partyzancka. 20. Upadek powstania i represje rosyjskie wobec Polaków 1. Działalność rządu powstańczego. 2. Romuald Traugutt. 3. Represje carskie po upadku powstania styczniowego. styczniowym rozumie pojęcia: manifestacja, Biali, Czerwoni wyjaśnia pojęcia: branka, wojna partyzancka wie, kiedy wybuchło powstanie styczniowe wskazuje na mapie tereny ogarnięte działaniami zbrojnymi w czasie powstania wie, kim był Romuald Traugutt zna pojęcie katorga wymienia główne represje rosyjskie stosowane wobec Polaków po upadku powstania styczniowego patriotycznych zna postać Aleksandra Wielopolskiego przedstawia programy Białych i Czerwonych wie, w jaki sposób rząd powstańczy próbował zachęcić chłopów do poparcia powstania opisuje formy walki powstańczej przedstawia działalność rządu powstańczego przedstawia represje carskie wobec Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowym patriotycznych przedstawia politykę Aleksandra Wielopolskiego wyjaśnia genezę i znaczenie branki opisuje dekret rządu powstańczego o uwłaszczeniu chłopów podaje przyczyny i skutki carskich represji wobec Polaków podaje przyczyny klęski powstania styczniowego na sytuację Królestwa Polskiego ocenia działania Wielopolskiego wyjaśnia genezę różnic w poglądach polskich ugrupowań politycznych w Królestwie Kongresowym analizuje znaczenie dekretu rządu powstańczego o uwłaszczeniu chłopów porównuje walki z okresu dwóch powstań listopadowego i styczniowego przedstawia znaczenie działalności Romualda Trauguttowi jako dyktatora powstania sytuację w Królestwie Polskim. ocenia dyktaturę Romualda Traugutta. przedstawia znaczenie działalności Romualda Trauguttowi jako dyktatora powstania 21. Walka o polskość w zaborze rosyjskim 1. Rusyfikacyjna polityka zna pojęcia: rusyfikacja, Uniwersytet Latający wskazuje na mapie obszar zaboru rosyjskiego wymienia formy rusyfikacji Polaków stosowane przez carat podaje formy oporu Polaków wobec rusyfikacji opisuje postawy Polaków po powstaniu styczniowym opisuje funkcjonowanie szkolnictwa zaboru rosyjskiego w okresie rozumie znaczenie rusyfikacji dla zmian zachodzących w kulturze polskie rozumie znaczenie porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach, 24

25 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca carskich władz. 2. Formy oporu Polaków wobec rusyfikacji. 22. Zabór pruski w okresie popowstaniowym walka z germanizacją 1. Kulturkampf i germanizacja. 2. Praca organiczna. 3. Walka z germanizacją. 23. Autonomia galicyjska 1. Powstanie Austro-Węgier. 2. Autonomia galicyjska. 3. Szkolnictwo i kultura w zaborze austriackim. 4. Sytuacja gospodarcza Galicji. 24. Kultura polska w 2. połowie XIX wieku wskazuje na mapie obszar zaboru pruskiego rozumie pojęcia: germanizacja,. Kulturkampf, rugi pruskie, strajk szkolny wie, gdzie miał miejsce najsłynniejszy strajk szkolny w zaborze pruskim zna postacie Michała Drzymały i Hipolita Cegielskiego wskazuje na mapie Galicję i Austro-Węgry rozumie pojęcia: autonomia, monarchia dualistyczna, nędza galicyjska wymienia narodowości, które żyły w Galicji umiejscawia w czasie okresy pozytywizmu i Młodej Polski wymienia najważniejszych wymienia przejawy germanizacji w dziedzinach kultury, gospodarki i struktur społecznych przedstawia formy oporu Polaków wobec germanizacji opisuje walkę w obronie języka polskiego w zaborze pruskim opisuje niemiecką kolonizację w zaborze pruskim opowiada o funkcjonowaniu monarchii dualistycznej wskazuje przejawy autonomii galicyjskiej w różnych dziedzinach rozumie znaczenie literatury pisanej ku pokrzepieniu serc wymienia tytuły głównych 25 nasilonej rusyfikacji przedstawia rolę Kościoła katolickiego w walce z germanizacją opisuje wpływ polskoniemieckiej walki ekonomicznej na rozwój gospodarki w Wielkopolsce opowiada o wpływie autonomii na szkolnictwo i kulturę w Galicji charakteryzuje życie polityczne w Galicji przedstawia sytuację gospodarczą zaboru austriackiego charakteryzuje poglądy pozytywistów przedstawia znaczenie kultury dla utrzymania rusyfikacji dla zmian zachodzących w społeczeństwie zaboru rosyjskiego dostrzega wpływ zjednoczenia Niemiec na politykę władz pruskich wobec Polaków porównuje sytuację Polaków w zaborze pruskim i rosyjskim w dziedzinach gospodarki i kultury dostrzega wpływ polityki władz zaborczych na przemiany społeczeństwa w Wielkopolsce wskazuje polityczne aspekty wprowadzenia autonomii w Galicji opisuje konflikty narodowościowe w Galicji dostrzega wpływ pozytywizmu na postawy Polaków po powstaniu uwzględniając możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju narodowego; charakteryzuje zmiany w strukturze społeczeństwa polskiego w drugiej połowie XIX w. charakteryzuje zmiany w strukturze społeczeństwa polskiego w drugiej połowie XIX w. omawia znaczenie osiągnięć kultury polskiej dla dziedzictwa

26 Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca 1. Pozytywizm. 2. Twórcy polskiego pozytywizmu. 3. Młoda Polska. pisarzy polskich okresu pozytywizmu oraz twórców kultury okresu Młodej Polski zna postać Jana Matejki dzieł Henryka Sienkiewicza polskości styczniowym kulturowego Europy. 25. Powtórzenie wiadomości sytuacja na ziemiach polskich pod zaborami 1. Sytuacja narodowościowa, społeczna i ekonomiczna Polaków w poszczególnych zaborach. 2. Stosunek Polaków do władz zaborczych na różnych obszarach ziem polskich. 3. Rozwój kultury polskiej w 2. połowie XIX i na początku XX stulecia. wskazuje na mapie obszary poszczególnych zaborów krótko opisuje sytuację Polaków w każdym z trzech zaborów pamięta datę: 1863 r. zna postacie: Romualda Traugutta, Henryka Sienkiewicza, Michała Drzymały, Hipolita Cegielskiego opisuje przebieg powstania styczniowego opisuje formy rusyfikacji i germanizacji wie, w jaki sposób Polacy przeciwstawiali się polityce zaborców wskazuje przyczyny i skutki powstania styczniowego charakteryzuje formy walki Polaków z germanizacją i rusyfikacją dostrzega wpływ sytuacji politycznej w państwach zaborczych na położenie Polaków opisuje wpływ zaborów na kształtowanie się nowoczesnego narodu polskiego porównuje położenie Polaków w trzech zaborach, biorąc pod uwagę życie kulturalne, polityczne i gospodarcze dostrzega wpływ sytuacji politycznej w państwach zaborczych na położenie Polaków opisuje wpływ zaborów na kształtowanie się nowoczesnego narodu polskiego porównuje położenie Polaków w trzech zaborach, biorąc pod uwagę życie kulturalne, polityczne i gospodarcze 26. Wynalazki przełomu XIX i XX wieku 1. Epoka pary i elektryczności. 2. Wynalazki, które zmieniły świat. 3. Postęp w medycynie i rolnictwie. zna pojęcie epoka pary wskazuje na mapie państwa najlepiej rozwinięte pod względem gospodarczym wymienia najważniejsze wynalazki przełomu XIX i XX w. uzasadnia genezę określenia: epoka stali, pary i węgla opisuje znaczenie osiągnięć technicznych: elektryczności, telefonu, samochodu itd. wie, dlaczego w XIX stuleciu wydłużyła się średnia długość życia zna postacie: Thomasa Edisona, braci Lumière, wskazuje wpływ rozwoju nauk ścisłych na przemiany w technice i gospodarce analizuje wpływ wynalazków na rozwój produkcji masowej i coraz większą dostępność różnych towarów uzasadnia prymat Niemiec i USA w gospodarce światowej początku XX w. ocenia wpływ odkryć i wynalazków na przemiany społeczne. 26