Fotochemia 2010/2011
|
|
- Zuzanna Świderska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Fotochemia 200/20 Prof. dr hab. Bronisław Marciniak Zakład Fizyki Chemicznej Wydział Chemii UAM Liczba godz. wykładów: 30 Liczba godz. laboratoriów: 30 Fotochemia (200/20). Promieniowanie elektromagnetyczne i jego oddziaływanie z materią (ogólne podstawy spektroskopii molekularnej, rodzaje spektroskopii) 2. Spektroskopia elektronowa (elektronowo-oscylacyjna) a) absorpcyjna b) emisyjna (fluorescencja, fosforescencja, opóźniona fluorescencja, chemiluminescencja) 3. Właściwości cząsteczek w stanach elektronowo wzbudzonych (diagram Jabłońskiego, promieniste i bezpromieniste procesy dezaktywacji stanów wzbudzonych, procesy przeniesienia energii i przeniesienia elektronu, wygaszanie,, właściwości kwasowo-zasadowe cząsteczek w stanach wzbudzonych) 4. Reakcje cząsteczek w stanach elektronowo wzbudzonych fotochemia 5. Podstawy spektroskopii czasowo rozdzielczej mikro-, nano- i pikosekundowej 6. Metody badania mechanizmów reakcji fotochemicznych 7. Fotochemia w biologii, medycynie i przemyśle. 2 2
2 . Fotochemia atmosfery 2. Fotochemiczne generowanie tlenu singletowego, nadtlenku wodoru i rodników hydroksylowych w środowisku 3 Fotochemia atmosfery 4
3 Egzosfera Termosfera Mezosfera Stratosfera (w niej warstwa ozonowa) Troposfera Ziemia 5 Właściwości absorpcyjne składników atmosfery H 2 O: zakres 90 nm, 2 pasma: silne max 30 nm (log max = 3.270, przejścia Rydberga), słabe max 65 nm (log max = 0.5, najniżej energetyczne przejście elektronowe typu n * ) O 3 : zakres nm, pasmo: nm ( max 250 nm, log max = 3.46, *) intensywne; 2 szerokie pasma: nm (log max <.602) i nm (log max < ); prawdopodobnie wzbronione przejścia do stanów trypletowych. 6
4 Reakcje w stratosferze synteza i rozkład ozonu Chapman (930 r.) ) O 2 + h O + O* < 75 nm O 2 + h O + O < 240 nm 2) O + O 2 + M O 3 + M do 964 roku 3) O + O 3 2O 2 4) O + O + M O 2 + M 5) O 3 + h O + O 2 (zależnie od O*, O 2 *) rzeczywiste stęż.o 3 < stęż O 3 z cyklu Chapmana rozbieżność wynikiem rozkładu O 3 katalizowanego cząstkami X X obecne w śladowych ilościach w czystej atmosferze (bez antropogenicznych zanieczyszczeń) X + O 3 XO + O 2 XO + O X + O 2 O 3 + O 2O 2 7 Reakcje ozonu z wodorem, rodnikami hydroksylowymi (cykl HO x ) z tlenkami azotu (cykl NO x ) Reakcje cząstek zawierających chlor (cykl ClO x ) 8
5 Reakcje wodoru, rodników hydroksylowych (HO x ) H + O 3 HO + O 2 HO + O 3 HO 2 + O 2 HO + O H + O 2 HO 2 + O 3 HO + 2O 2 Reakcje tlenków azotu (NO x ) NO + O 3 NO 2 + O NO 2 + O 2 NO + O 2 Reakcje cząstek zawierających chlor (ClO x ) Cl + O 3 ClO + O ClO + O 2 Cl + O 2 9 X w stratosferze tlenki azotu pierwotne zanieczyszczenie N 2 O N 2 O + O* N 2 + O 2 2 NO NO (troposfera) NO (stratosfera) można zaniedbać NO NO 2 HNO 3 w troposferze usuwany z deszczem rodniki hydroksylowe O* + CH 4 HO + CH 3 0
6 X w stratosferze Chlor źródło: CH 3 Cl (naturalne pochodzenie oceany) troposfera (część rozkłada się) stratosfery (reakcja fotochemiczna chlor). w stratosferze - chlor w HCl i ClONO 2 - nieaktywne jako katalizatory X Cl + CH 4 HCl + CH 3 ClO + NO 2 ClONO 2 w stratosferze generowanie aktywnych form (katalizatorów X) ClONO 2 + h ClO + NO 2 HCl + OH H 2 O + Cl odkrycie nieaktywnych form chloru - lata 80-te, prognozowany spadek stężenia O 3 znacznie mniejszy Eksperyment ( r.) Stężenie O 3 zmniejszyło się dziura ozonowa, wzrost natężenia prom. UV-B ( nm) wzrost stężenia X (chlorofluorowęglowodory) h = nm (25 40 km) CCl 2 F + Cl CCl 3 F Cl + O 3 ClO + O ClO + O 2 Cl + O 2 2
7 Ozon mniejszościowy składnik atmosfery; p = atm h = 3 mm stęż. O 3 nierównomierne; największe w stratosferze warstwa ozonowa stęż. O 3 w warstwie ozonowej nie jest stałe (zmiany do 25% - obszar biegunów) O 3 w warstwie ozonowej absorbuje całkowicie nm prom. słonecznego; prom. letalne dla komórek w rejonie warstwy ozonowej wzrost temperatury energia cieplna odpowiedzialna za procesy cyrkulacji w wyższych warstwach atmosfery. 3 Fotochemia w troposferze promieniowanie docierające do troposfery (>290 nm) N 2, O 2, CO 2, H 2 O + inne (mniejszościowe) czysta troposfera polutanty tlenki azotu, związki węgla (aromatyczne, alifatyczne, terpeny) związki siarki (SO 2, H 2 S, CS 2 ) zanieczyszczona troposfera pierwotne reakcje fotochemiczne fotodysocjacja + wtórne procesy fotochemiczne 4
8 Fotochemia składników troposfery SO 2 absorpcja : nm (S 0 S ), nm (S 0 T mało intensywne) Sensybilizator tlenu singletowego: SO 2 + h SO 2 *(S ) SO 2 *(S ) SO 2 *(T ) SO 2 *(T ) + O 2 O 2 * + SO 2 (przeniesienie energii) Reakcje z HO HO + SO 2 + M HOSO 2 + M (proces wieloetapowy) H 2 SO 4 + M związki siarki reakcje z HO CS 2 + HO COS + HS H 2 S + HO H 2 O + HS H 2 S, S, SO 2, SO 5 Fotochemia składników troposfery Organiczne azotyny- RONO absorpcja : zakres nm (zależnie od R) RONO + h RO + NO fotodysocjacja = HNO 3 i organiczne azotany absorpcja : zakres nm HNO 3 + h HO + NO 2 fotodysocjacja = RCH 2 ONO 2 + h RCH 2 O + NO 2 H 2 O 2 absorpcja : zakres nm H 2 O 2 + h 2 HO 6
9 Smog fotochemiczny Produkt reakcji fotochemicznych wywołanych przez promieniowanie słoneczne w zanieczyszczonej atmosferze ziemskiej Glosariusz terminów fotochemicznych, PTChem, Wrocław 992 najważniejsze produkty ozon, ditlenek azotu, azotan peroksyacetylowy (PAN), aerozole NO + HOO HO + NO 2 NO 2 + h O + NO O + O 2 + M O 3 + M 2NO + 2O 2 + RCH 3 RCHO + 2 NO 2 + H 2 O HO + RCHO R C=O + H 2 O gdy stężenie tlenków azotu duże HNO 2 HNO 2 + h ( 400 nm) HO + NO R C=O + O 2 RCOOO RCOOO + NO 2 O H 3 C O ONO 2 PAN R = CH 3 7 Tlen singletowy w atmosferze O 3 + h O + O 2 * ( g ) fotodysocjacja ozonu (sensybilizator)* + 3 O 2 O 2 * ( g ) fotosensybilizacja w troposferze sensybilizatory: ditlenek azotu, ditlenek siarki w troposferze małe stężenie tlenu singletowego; procesy fotoutleniania innych cząsteczek z jego udziałem można zaniedbać fosforescencja O 2 * ( g ) 3 O 2 + h (~ 270 nm) w zakresie NIR, mało intensywna, trudna do pomiaru h stratosfera troposfera promienisty zanik tlenu singletowego do cząsteczki tlenu w stanie podstawowym wysokości > 70 km od powierzchni ziemi air glow 8
10 Fotochemiczne generowanie tlenu singletowego, nadtlenku wodoru i rodników hydroksylowych w środowisku 9 Fotochemiczne generowanie tlenu singletowego, nadtlenku wodoru i rodników hydroksylowych w środowisku O 2 * ROO HO HOO /O 2 e - aq mol/dm M, O 2 h reaktywne cząstki (utleniacze) + X produkty utleniania X fotoliza pośrednia (indirect) P. Meallier w Environmental Photochemistry P. Boule (ed.) Springer Verlag, Berlin Heidelberg 999, str
11 Tlen singletowy E (kj/mol) cząsteczka tlenu w najniższym wzbudzonym stanie elektronowym S 2 g symbole S g O 2 * (P. Suppan, Chemia i światło), O 2 (S ) (S. Paszyc, Podstawy fotochemii) T 0 3 g O 2 ( g ) (R.P. Wayne, Chemistry of atmospheres) O 2 * ( g ) tlen singletowy Diagram Jabłońskiego dla O 2 wg. P. Suppan, Chemia i światło, PWN, W-wa 997 O 2 * ( g ) 2 Tlen singletowy w środowisku proces fotosensybilizacji - najważniejsza droga generowania tlenu singletowego w środowisku zarówno wzbudzone stany singletowe jak i trypletowe sensybilizatorów uczestniczą w procesach przeniesienia energii wzbudzenia do cząsteczki tlenu w stanie podstawowym Przeniesienie energii wzbudzenia mechanizmy oddziaływanie dipol dipol (daleki zasięg) (Förster) oddziaływania wymienne (małe odległości) (Dexter) 22
12 Otrzymywanie tlenu singletowego - fotosensybilizacja trypletowa sensybilizator = D (donor energii) E T (D) > E T (A) duża wartość ISC w cząsteczce D długi czas życia stanu trypletowego D D stabilny w reakcji z O 2 * procesy D + h D* D* D + h D* D D* 3 D* 3 D* D + h 3 D* D 3 D* + 3 O 2 D + O 2 * S A T ISC przeniesienie energii IC O 2 * ( g ) O 2 * ( g ) stan wzbudzony ( g ) ulega szybkiej dezaktywacji bezpromienistej (czas życia - ns) do stanu ( g ) S 0 sensybilizator (D) O 2 (A) Diagram Jabłońskiego dla przen. energii z trypletu sensybilizatora do 3 O 2 23 Tlen singletowy - sensybilizatory sensybilizatory: węglowodory aromatyczne i heteroaromat. subst. humusowe barwniki Wydajności kwantowe przejścia międzysystemowego i tworzenia tlenu singletowego a sensybilizator ( O 2 ) ISC eozyna błękit metylenowy fluoresceina a w wodzie, alkoholach węglowodory aromatyczne: antracen sensybilizuje tworzenie O 2* i reaguje z O 2 * endonadtlenek 24
13 Tlen singletowy - sensybilizatory singletowe stany wzbudzone niektórych związków sensybilizują tworzenie O 2 * sensyb + h sensyb* sensyb* + 3 O 2 sensyb + O 2 * przeniesienie energii sensyb* 3 sensyb* 3 sensyb* + 3 O 2 sensyb + O 2 * przeniesienie energii 25 Tlen singletowy: inne metody otrzymywania (bez światła): a) reakcja podchlorynu z nadtlenkiem wodoru b) termiczny rozkład nadtlenków c) reakcje enzymatyczne d) wyładowania elektryczne w gazowym 3 O 2. OCl + H 2 O 2 Cl + O 2 * + H 2 O 26
14 Tlen singletowy w układach biologicznych sensybilizacja przez wytworzone w procesach ciemnych stany elektronowowzbudzone cząsteczek organicznych stan wzbudzony 3 (keton)* stan trypletowy 27 Tlen singletowy Czas życia tlenu singletowego faza gazowa 45 min chloroform 60 s P. Suppan, Chemia i światło, PWN, W-wa, 997 cykloheksan etanol woda 5 s 5 s 2 s przejście S T 0 wzbronione o w fazie gazowej pod niskim ciśnieniem - długi czas życia O 2 o w roztworze - wydajna dezaktywacja bezpromienista (energia wzbudzonej cząsteczki tlenu jest oddawana cząsteczkom rozpuszczalnika powodując ich wzbudzenie oscylacyjne) o czas życia O 2 w roztworach zależy od rodzaju rozpuszczalnika; zależność wykorzystywana do wstępnego rozpoznania czy tlen uczestniczący w procesach utleniania jest tlenem singletowym. 28
15 luminescencja (fosforescencja): Tlen singletowy procesy dezaktywacji O 2 * ( g ) 3 O 2 + h = 268 nm (faza gazowa); procesy fizyczne - promienisty (w rozpuszczalnikach przesunięcie długofalowe) O 2 * + O 2* 2 3 O 2 + h ( = 634 nm i 704 nm) procesy fizyczne - bezpromienisty wygaszanie (proces fizyczny) O 2 + NaN 3 3 O 2 + NaN 3 29 Tlen singletowy procesy dezaktywacji procesy chemiczne dioksetan wodoronadtlenek sulfotlenek sulfon 30
16 anionowy rodnik nadtlenkowy i forma protonowana O 2 - / HOO O - 2 / HOO otrzymywanie metody enzymatyczna i chemiczna elektrochemiczna, radiolityczna, fotochemiczna, pk a = 4.8 ph = 6.8 [O 2 - ] / [HOO ] = 00 / 2 przeniesienie elektronu (ze stanów wzbudzonych, z anionorodników np. flawin, barwników) do O 2 O 2 lumichrom róż bengalski 3 O 2 - / HOO, H 2 O 2 H 2 O 2 (~ 0-8 mol/dm 3 ) wykryto w naturalnych zbiornikach wody, opadach atmosferycznych silny utleniacz, reaguje ze związkami organicznymi i nieorganicznymi stężenie H 2 O 2 proporcjonalne, m.in. do stężenia rozpuszczonych w wodzie substancji M, które absorbują promieniowanie słoneczne. w wodach na drodze fotochemicznej O 2 fotojonizacja związków fenolowych (prawdopodobnie) fotoindukowane przeniesienie elektronu M + h M* M + + e e + O 2 O 2 M + h M* M* + O 2 M + + O 2 O 2 + H + HOO O 2 + Fe(III) O 2 + Fe(II) HOO + Fe(II) + H + H 2 O 2 + Fe(III) H 2 O 2 + h 2 HO HO + H 2 O 2 HOO + H 2 O 2 HOO H 2 O 2 + O 2 M związki organiczne 32
17 Rodniki hydroksylowe generowanie fotochemiczne nadtlenek wodoru + promieniowanie < 360 nm rozkład do rodników hydroksylowych, które reagują szybko z nadtlenkiem wodoru produktami tej reakcji są rodniki HOO oraz woda ważna, fotochemiczna droga generowania rodników HO w środowisku NO 3 + h NO 2 + O O + H 2 O HO + HO HO reaktywne rodniki reakcje rodników hydroksylowych ze zw. organicznymi: oderwanie atomu wodoru (związki alifatyczne) addycja (olefiny, aromatyczne) 33 34
18 35
Ćw. 11 wersja testowa Wyznaczanie odległości krytycznej R 0 rezonansowego przeniesienia energii (FRET)
Ćw. 11 wersja testowa Wyznaczanie odległości krytycznej R 0 rezonansowego przeniesienia energii (FRET) Wstęp W wyniku absorpcji promieniowania elektromagnetycznego o odpowiedniej długości fali (najczęściej
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA CHEMII. Wygaszanie fluorescencji (Fiz4)
PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Wygaszanie fluorescencji
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE ODLEGŁOŚCI KRYTYCZNEJ POMIĘDZY CZĄSTECZKAMI DONORA I AKCEPTORA W PROCESIE REZONANSOWEGO PRZENIESIENIA ENERGII (FRET)
Ćwiczenie 9 WYZNACZANIE ODLEGŁOŚCI KRYTYCZNEJ POMIĘDZY CZĄSTECZKAMI DONORA I AKCEPTORA W PROCESIE REZONANSOWEGO PRZENIESIENIA ENERGII (FRET) Zagadnienia: procesy dezaktywacji stanów elektronowo wzbudzonych
Bardziej szczegółowoCzy można zastosować ultradźwięki do niszczenia tkanki nowotworowej?
Czy można zastosować ultradźwięki do niszczenia tkanki nowotworowej? Bezpośrednie działanie mało efektywne, efekty uboczne ( T), problemy z selektywnością In vitro działanie na wyizolowane DNA degradacja
Bardziej szczegółoworodzaje luminescencji (czym wywołana?)
metody emisyjne luminescencja - świecenie atomów lub cząsteczek, które nie jest wywołane głównie przez wysoką temperaturę generalnie świecenie zimnych cząsteczek rodzaje luminescencji (czym wywołana?)
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA PODSTAW BIOFIZYKI
PRACOWNIA PODSTAW BIOFIZYKI Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów III roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Badanie wygaszania fluorescencji SPQ przez jony chloru
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoReakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy
Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA CHEMII. Reakcje fotochemiczne (Fiz3)
PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Reakcje fotochemiczne
Bardziej szczegółowoWARSZTATY olimpijskie. Co już było: Atomy i elektrony Cząsteczki i wiązania Stechiometria Gazy, termochemia Równowaga chemiczna Kinetyka
WARSZTATY olimpijskie Co już było: Atomy i elektrony Cząsteczki i wiązania Stechiometria Gazy, termochemia Równowaga chemiczna inetyka WARSZTATY olimpijskie Co będzie: Data Co robimy 1 XII 2016 wasy i
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do uchwały nr 95/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r.
Załącznik nr 2 do uchwały nr 95/17 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 czerwca 2017 r. Opis stanu jakości powietrza w strefie miasto Płock dotyczy roku 2015 1. Lista substancji w powietrzu, ze
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3 LUMINOFORY ORAZ ZJAWISKA WYGASZANIA LUMINESCENCJI
Laboratorium specjalizacyjne Chemia sądowa ĆWICZENIE 3 LUMINOFORY ORAZ ZJAWISKA WYGASZANIA LUMINESCENCJI Zagadnienia: Podział luminoforów: fluorofory oraz fosfory Luminofory organiczne i nieorganiczne
Bardziej szczegółowoTlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki
Tlen Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Ogólna charakterystyka tlenowców Tlenowce: obejmują pierwiastki
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. wykazuje umiejętności nabyte w trakcie ćwiczeń. 75 godziny 30 uczestnictwo w zajęciach 30. nakład
1 3 6 7 8 8.0 Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Jednostka Punkty ECTS Język wykładowy polski Poziom przedmiotu podstawowy K_W01 3 wiedza Symbole efektów kształcenia K_U01 3 umiejętności K_K01 11 kompetencje
Bardziej szczegółowoZagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej
Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro
Bardziej szczegółowoPRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR
PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem
Bardziej szczegółowoElementy chemii obliczeniowej i bioinformatyki Zagadnienia na egzamin
Elementy chemii obliczeniowej i bioinformatyki Zagadnienia na egzamin 1. Zapisz konfigurację elektronową dla atomu helu (dwa elektrony) i wyjaśnij, dlaczego cząsteczka wodoru jest stabilna, a cząsteczka
Bardziej szczegółowoZastosowanie spektroskopii UV/VIS do określania struktury związków organicznych
Zwiększenie liczby wysoko wykwalifikowanych absolwentów kierunków ścisłych Uniwersytetu Jagiellońskiego POKL.04.01.02-00-097/09-00 Zastosowanie spektroskopii UV/VIS do określania struktury związków organicznych
Bardziej szczegółowoSF5. Spektroskopia absorpcyjna i emisyjna cząsteczek organicznych
SF5 Spektroskopia absorpcyjna i emisyjna cząsteczek organicznych Każda cząsteczka ma charakterystyczny dla siebie układ poziomów energetycznych elektronowych, oscylacyjnych i rotacyjnych, przy czym tych
Bardziej szczegółowoWidmo promieniowania
Widmo promieniowania Spektroskopia Każde ciało wysyła promieniowanie. Promieniowanie to jest składa się z wiązek o różnych długościach fal. Jeśli wiązka światła pada na pryzmat, ulega ono rozszczepieniu,
Bardziej szczegółowoSPEKTROSKOPIA MOLEKULARNA 2015/16 nazwa przedmiotu SYLABUS A. Informacje ogólne
SPEKTROSKOPIA MOLEKULARNA 2015/16 nazwa SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów
Bardziej szczegółowoZAAWANSOWANE METODY UTLENIANIA ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH
1 ZAAWANSOWANE METODY UTLENIANIA ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH Aktualizacja 14.02.2012r. Konwencjonalne metody oczyszczania ścieków nie zawsze są skuteczne i efektywne, szczególnie w przypadku usuwania z
Bardziej szczegółowoSŁOŃCEM CZYŚCI I DESZCZEM
SŁOŃCEM CZYŚCI I DESZCZEM z MECOPROTECT Moc aktywacji fotokatalitycznej Z biegiem czasu substancje organiczne i inne zanieczyszczenia z otaczającego nas środowiska odkładają się na powierzchniach do których
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3 LUMINOFORY ORGANICZNE I NIEORGANICZNE.
Laboratorium specjalizacyjne A ĆWICZENIE 3 LUMINOFORY ORGANICZNE I NIEORGANICZNE. Zagadnienia: Podział luminoforów: fluorofory oraz fosfory Luminofory organiczne i nieorganiczne Różnorodność stanów wzbudzonych
Bardziej szczegółowoARKUSZ 1 POWTÓRZENIE DO EGZAMINU Z CHEMII
ARKUSZ 1 POWTÓRZENIE DO EGZAMINU Z CHEMII Zadanie 1. Na rysunku przedstawiono fragment układu okresowego pierwiastków. Dokoocz zdania tak aby były prawdziwe. Wiązanie jonowe występuje w związku chemicznym
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoAntyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW
Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Warszawa, dn. 14.12.2016 wolne rodniki uszkodzone cząsteczki chemiczne w postaci wysoce
Bardziej szczegółowoMenu. Badające skład chemiczny atmosfery
Menu Badające skład chemiczny atmosfery Co to jest atmosfera? Atmosfera ziemska to inaczej powłoka gazowa otaczająca Ziemię od jej powierzchni do wysokości około 2000km. Składa się z mieszaniny gazów zwanych
Bardziej szczegółowoZagadnienia. Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I
Nr zajęć Data Zagadnienia Budowa atomu a. rozmieszczenie elektronów na orbitalach Z = 1-40; I 9.10.2012. b. określenie liczby cząstek elementarnych na podstawie zapisu A z E, również dla jonów; c. określenie
Bardziej szczegółowoCząsteczki i światło. Jacek Waluk. Instytut Chemii Fizycznej PAN Kasprzaka 44/52, Warszawa
Cząsteczki i światło Jacek Waluk Instytut Chemii Fizycznej PAN Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa 10 19 m (1000 lat świetlnych) 10-5 m (10 mikronów) 10 11 gwiazd w naszej galaktyce 10 22 gwiazd we Wszechświecie
Bardziej szczegółowoFOTOKATALITYCZNY ROZKŁAD BARWNIKÓW
Ćwiczenie 10 FOTOKATALITYCZNY ROZKŁAD BARWNIKÓW Zagadnienia: Poziomy energii w ciele stałym (lit. [1], rozdz. 3.6); teoria pasmowa ciała stałego (lit. [7] rozdz. 14.10); źródła promieniowania ultrafioletowego,
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowoWYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU
WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność
Bardziej szczegółowoSKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI Wydajność izolacji- ilość otrzymanego kwasu nukleinowego Efektywność izolacji- jakość otrzymanego kwasu nukleinowego w stosunku do ilości Powtarzalność izolacji- zoptymalizowanie procedury
Bardziej szczegółowoTest kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoW tej reakcji stopień utleniania żelaza wzrasta od 0 do III. Odwrotnie tlen zmniejszył stopień utlenienia z 0 na II.
8 Utlenianie i redukcja Początkowo termin utlenianie odnosił się do reakcji pierwiastków lub związków chemicznych z tlenem, a termin redukcja stosowano do określenia usunięcia tlenu ze związku. Później,
Bardziej szczegółowoTechniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa
Podział technik analitycznych Techniki analityczne Techniki elektrochemiczne: pehametria, selektywne elektrody membranowe, polarografia i metody pokrewne (woltamperometria, chronowoltamperometria inwersyjna
Bardziej szczegółowoSonochemia. Schemat 1. Strefy reakcji. Rodzaje efektów sonochemicznych. Oscylujący pęcherzyk gazu. Woda w stanie nadkrytycznym?
Schemat 1 Strefy reakcji Rodzaje efektów sonochemicznych Oscylujący pęcherzyk gazu Woda w stanie nadkrytycznym? Roztwór Znaczne gradienty ciśnienia Duże siły hydrodynamiczne Efekty mechanochemiczne Reakcje
Bardziej szczegółowoJAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
Podstawowe miary masy i objętości stosowane przy oznaczaniu ilości kwasów nukleinowych : 1g (1) 1l (1) 1mg (1g x 10-3 ) 1ml (1l x 10-3 ) 1μg (1g x 10-6 ) 1μl (1l x 10-6 ) 1ng (1g x 10-9 ) 1pg (1g x 10-12
Bardziej szczegółowoZn + S ZnS Utleniacz:... Reduktor:...
Zadanie: 1 Spaliny wydostające się z rur wydechowych samochodów zawierają znaczne ilości tlenku węgla(ii) i tlenku azotu(ii). Gazy te są bardzo toksyczne i dlatego w aktualnie produkowanych samochodach
Bardziej szczegółowoZastosowanie reakcji fotochemicznych
Zastosowanie reakcji fotochemicznych eakcje fotochemiczne w atmosferze Właściwości absorpcyjne składników atmosfery I wg. Suppan, Chemia i światło, PW W-wa, 1997; patrz rys. 5.1 300 800 [nm] 100 200 300
Bardziej szczegółowoTYPY REAKCJI CHEMICZNYCH
1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Zagadnienia: spektroskopia absorpcyjna, prawa absorpcji, budowa i działanie. Wstęp. Część teoretyczna.
Ćwiczenie 1 Metodyka poprawnych i dokładnych pomiarów absorbancji, wyznaczenie małych wartości absorbancji. Czynniki wpływające na mierzone widma absorpcji i wartości absorbancji dla wybranych długości
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA CHEMII. Równowaga chemiczna (Fiz2)
PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Równowaga chemiczna (Fiz2)
Bardziej szczegółowoTEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoFotochemia 2010/2011
Fotochemia 2010/2011 Prof. dr hab. Bronisław Marciniak Zakład Fizyki Chemicznej Wydział Chemii UAM Liczba godz. wykładów: 30 Liczba godz. laboratoriów: 30 1 Fotochemia (2010/2011) 1. Promieniowanie elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowoSzczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019
Szczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019 I. Eliminacje szkolne (60 minut, liczba punktów: 30). Wymagania szczegółowe. Cele kształcenia
Bardziej szczegółowoSpektroskopia emisyjna. Fluorescencja i Fosforescencja
Spektroskopia emisyjna Fluorescencja i Fosforescencja Reguły wyboru przejścia między termami cząsteczkowymi =0, 1 S=0 g u g g u u + + - - + - Reguła Francka-Condona Najbardziej prawdopodobne są przejścia
Bardziej szczegółowoPlan wykładu: Wstęp. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia wód. Odpady stałe
Plan wykładu: Wstęp Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń Drogi przepływu substancji odpadowych Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoBudowa atomu Poziom: rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt.)
Budowa atomu Poziom: rozszerzony Zadanie 1. (2 pkt.) Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Punkty Okres połowiczego rozpadu pewnego radionuklidu wynosi 16 godzin. a) Określ, ile procent atomów tego izotopu rozpadnie
Bardziej szczegółowo1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami
1. Przedmiot chemii Orbital, typy orbitali Związki wodoru z innym pierwiastkami 2. Stechiometria. Prawa stechiometrii Roztwory buforowe Węglowce - budowa elektronowa. Ogólna charakterystyka 3. Mikro- i
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (2 pkt) Roztwór kwasu solnego o ph = 5 rozcieńczono 1000 krotnie wodą. Oblicz ph roztworu po rozcieńczeniu.
Zadanie 1. (2 pkt) Oblicz, z jakiej objętości powietrza odmierzonego w temperaturze 285K i pod ciśnieniem 1029 hpa można usunąć tlen i azot dysponując 14 g magnezu. Magnez w tych warunkach tworzy tlenek
Bardziej szczegółowoJak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji?
Jak mierzyć i jak liczyć efekty cieplne reakcji? Energia Zdolność do wykonywania pracy lub do produkowania ciepła Praca objętościowa praca siła odległość 06_73 P F A W F h N m J P F A Area A ciśnienie
Bardziej szczegółowoGLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE obieg siarki
GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE oieg siarki W organizmie ludzkim: mięśnie: 5000-11000 ppm, kości: 500-2400 ppm, krew 1,8 g/l Całkowita zawartość (70 kg): 140 g. Rozpowszechnienie siarki (wagowo) Ziemia
Bardziej szczegółowoSzanowne koleżanki i koledzy nauczyciele chemii!
Szanowne koleżanki i koledzy nauczyciele chemii! Chciałabym podzielić się z Wami moimi spostrzeżeniami dotyczącymi poziomu wiedzy z chemii uczniów rozpoczynających naukę w Liceum Ogólnokształcącym. Co
Bardziej szczegółowoObliczenia stechiometryczne, bilansowanie równań reakcji redoks
Obliczenia stechiometryczne, bilansowanie równań reakcji redoks Materiały pomocnicze do zajęć wspomagających z chemii opracował: dr Błażej Gierczyk Wydział Chemii UAM Obliczenia stechiometryczne Podstawą
Bardziej szczegółowo1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru
1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru 2. Na podstawie struktury cząsteczek wyjaśnij dlaczego N 2 jest bierny a Cl 2 aktywny chemicznie? 3. Które substancje posiadają budowę
Bardziej szczegółowoChemia Grudzień Styczeń
Chemia Grudzień Styczeń Klasa VII IV. Łączenie się atomów. Równania reakcji chemicznych 1. Wiązania kowalencyjne 2. Wiązania jonowe 3. Wpływ rodzaju wiązania na właściwości substancji 4. Elektroujemność
Bardziej szczegółowoWymagania programowe na poszczególne oceny. Chemia Kl.1. I. Substancje chemiczne i ich przemiany
Wymagania programowe na poszczególne oceny Chemia Kl.1 I. Substancje chemiczne i ich przemiany Ocena dopuszczająca [1] zna zasady bhp obowiązujące w pracowni chemicznej nazywa sprzęt i szkło laboratoryjne
Bardziej szczegółowoXV Wojewódzki Konkurs z Chemii
XV Wojewódzki Konkurs z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego II Etap powiatowy 16 styczeń 2018
Bardziej szczegółowoEKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?
EKSTRAHOWANIE KWASÓW NUKLEINOWYCH Wytrącanie etanolem Rozpuszczenie kwasu nukleinowego w fazie wodnej (met. fenol/chloroform) Wiązanie ze złożem krzemionkowym za pomocą substancji chaotropowych: jodek
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoSUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH PRZEMIANY
DOPUSZCZAJĄCĄ DZIAŁ SUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH PRZEMIANY -zna zasady bhp obowiązujące w pracowni chemicznej -nazywa sprzęt i szkło laboratoryjne używane w pracowni chemicznej -wie, że substancje charakteryzują
Bardziej szczegółowoSpektrometria w bliskiej podczerwieni - zastosowanie w cukrownictwie. Radosław Gruska Politechnika Łódzka Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności
Spektrometria w bliskiej podczerwieni - zastosowanie w cukrownictwie Radosław Gruska Politechnika Łódzka Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności Spektroskopia, a spektrometria Spektroskopia nauka o powstawaniu
Bardziej szczegółowoBadanie mechanizmów działania fotouczulaczy - pomiary tlenu singletowego i wolnych rodników
Badanie mechanizmów działania fotouczulaczy - pomiary tlenu singletowego i wolnych rodników Marta Kempa Badanie aktywności fotouczulaczy stosowanych w terapii PDT metodami fizykochemicznymi (prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoTEST na Kurs Początkowy
Miejscowość:.. Data: TEST na Kurs Początkowy W zakresie naprawy i obsługi technicznej urządzeń i instalacji chłodniczych oraz klimatyzacyjnych zawierające substancje kontrolowane oraz obrotu tymi substancjami,
Bardziej szczegółowoW pierwszym okresie przed 0 r. człowiek walczył o przetrwanie i jego ingerencja w środowisko przyrodnicze była znikoma.
W pierwszym okresie przed 0 r. człowiek walczył o przetrwanie i jego ingerencja w środowisko przyrodnicze była znikoma. W drugim okresie rozwinęło się rolnictwo, potem rzemiosło, powstały manufaktury :
Bardziej szczegółowoMetody optyczne w medycynie
Metody optyczne w medycynie Podstawy oddziaływania światła z materią E i E t E t = E i e κ ( L) i( n 1)( L) c e c zmiana amplitudy (absorpcja) zmiana fazy (dyspersja) Tylko światło pochłonięte może wywołać
Bardziej szczegółowoPOLICJA KUJAWSKO-POMORSKA WYBRANE ZJAWISKA OPTYKI W BADANIACH KRYMINALISTYCZNYCH
POLICJA KUJAWSKO-POMORSKA Źródło: http://www.kujawsko-pomorska.policja.gov.pl/kb/dzialania-policji/kryminalistyka/aktualnosci/arciwmlb/2545,wybrane-zjawi SKA-OPTYKI-W-BADANIACH-KRYMINALISTYCZNYCH.html
Bardziej szczegółowoPRACA KONTROLNA Z CHEMII NR 1 - Semestr I 1. (6 pkt) - Krótko napisz, jak rozumiesz następujące pojęcia: a/ liczba atomowa, b/ nuklid, c/ pierwiastek d/ dualizm korpuskularno- falowy e/promieniotwórczość
Bardziej szczegółowoDEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU
DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WPROWADZENIE Ostatnim etapem uzdatniania wody w procesie technologicznym dla potrzeb ludności i przemysłu jest dezynfekcja. Proces ten jest niezbędny
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenia wód Rodzaje zanieczyszczeń wód i ich wpływ na środowisko Źródła zanieczyszczeń Metody oczyszczania ścieków
Plan wykładu: Wstęp Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń Drogi przepływu substancji odpadowych Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania
Bardziej szczegółowoTEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
Bardziej szczegółowo-wszystkie substancje (pierwiastki lub zw chem) które biorą udział w reakcji chemicznej nazywamy reagentami
Zapis reakcji chemicznej co to są przemiany chemiczne oraz w jaki sposób możemy opisać zachodzące reakcje? wokół nas bezustannie zachodzą rozmaite przemiany przemiany podczas których powstaje nowa substancja,
Bardziej szczegółowoSPEKTROMETRIA CIEKŁOSCYNTYLACYJNA
SPEKTROMETRIA CIEKŁOSCYNTYLACYJNA Metoda detekcji promieniowania jądrowego (α, β, γ) Konwersja energii promieniowania jądrowego na promieniowanie w zakresie widzialnym. Zalety metody: Geometria 4π Duża
Bardziej szczegółowoWYBRANE TECHNIKI SPEKTROSKOPII LASEROWEJ ROZDZIELCZEJ W CZASIE prof. Halina Abramczyk Laboratory of Laser Molecular Spectroscopy
WYBRANE TECHNIKI SPEKTROSKOPII LASEROWEJ ROZDZIELCZEJ W CZASIE 1 Ze względu na rozdzielczość czasową metody, zależną od długości trwania impulsu, spektroskopię dzielimy na: nanosekundową (10-9 s) pikosekundową
Bardziej szczegółowoFizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1
Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1 prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIE MATERIAŁÓW. dr inż. Anna Zielińska-Jurek Katedra Technologii Chemicznej pok. 026 Ch.A., tel
TECHNOLOGIE MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH dr inż. Anna Zielińska-Jurek Katedra Technologii Chemicznej pok. 026 Ch.A., tel. 58 347 29 37 e-mail: annjurek@pg.gda.pl TiO 2 właściwości i zastosowanie Ditlenek tytanu
Bardziej szczegółowoMIKROSKOP FLUORESCENCYJNY. POMIAR WYDAJNOŚCI KWANTOWEJ FLUORESCENCJI ANTRACENU, PERYLENU ORAZ 9,10-DIFENYLOANTRACENU W ROZTWORZE
Ćwiczenie 1 MIKROSKOP FLUORESCENCYJNY. POMIAR WYDAJNOŚCI KWANTOWEJ FLUORESCENCJI ANTRACENU, PERYLENU ORAZ 9,10-DIFENYLOANTRACENU W ROZTWORZE Zagadnienia: procesy dezaktywacji stanów wzbudzonych (diagram
Bardziej szczegółowoZadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Wiązania chemiczne, budowa cząsteczek
strona 1/11 Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Wiązania chemiczne, budowa cząsteczek Monika Gałkiewicz Zad. 1 () Podaj wzory dwóch dowolnych kationów i dwóch dowolnych anionów posiadających
Bardziej szczegółowo1. REAKCJA ZE ZWIĄZKAMI POSIADAJĄCYMI KWASOWY ATOM WODORU:
B I T E C N L CEMIA G GANICZNA I A Własności chemiczne Związki magnezoorganiczne wykazują wysoką reaktywność. eagują samorzutnie z wieloma związkami dając produkty należące do różnych klas związków organicznych.
Bardziej szczegółowoPOCHODNE RYBOFLAWINY JAKO FOTOSENSYBILIZATORY TLENU SINGLETOWEGO
Małgorzata Insińska-Rak PCDE RYBFLAWIY JAK FTSESYBILIZATRY TLEU SIGLETWEG Praca przedstawiona Radzie Wydziału Chemii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu celem uzyskania stopnia doktora w dziedzinie
Bardziej szczegółowoVIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem
Bardziej szczegółowoProjekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TEMAT I WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH. STOPNIE UTLENIENIA. WIĄZANIA CHEMICZNE. WZORY SUMARYCZNE I STRUKTURALNE. TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWA INTERPRETACJA WZORÓW I RÓWNAŃ CHEMICZNYCH
Bardziej szczegółowoWoda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata?
Woda Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Cel wykładu Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule A także próby odpowiedzi na pytania typu: Dlaczego woda jest mokra a lód śliski? Dlaczego
Bardziej szczegółowoogromna liczba małych cząsteczek, doskonale elastycznych, poruszających się we wszystkich kierunkach, tory prostoliniowe, kierunek ruchu zmienia się
CHEMIA NIEORGANICZNA Dr hab. Andrzej Kotarba Zakład Chemii Nieorganicznej Wydział Chemii I pietro p. 138 WYKŁAD - STAN GAZOWY i CHEMIA GAZÓW kinetyczna teoria gazów ogromna liczba małych cząsteczek, doskonale
Bardziej szczegółowoBeata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ
Beata Mendak fakultety z chemii II tura Test rozwiązywany na zajęciach wymaga powtórzenia stężenia procentowego i rozpuszczalności. Podaję również pytania do naszej zaplanowanej wcześniej MEGA POWTÓRKI
Bardziej szczegółowoKONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2018/2019 ETAP SZKOLNY
Imię Nazwisko Czas pracy: 60 minut KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 208/209 ETAP SZKOLNY Informacje:. Sprawdź, czy otrzymałeś/aś łącznie 7 stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej Uniwersytet Łódzki ul.tamka 12, Łódź
Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej Uniwersytet Łódzki ul.tamka 12, 91-403 Łódź Dr Paweł Krzyczmonik Łódź, marzec 2014 1 Plan wykładu Spektroskopia UV-ViS Światłowody- podstawy teoretyczne Fala
Bardziej szczegółowoWymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7
Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7 I. Substancje i ich właściwości opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych, klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale, posługuje
Bardziej szczegółowoI. Substancje i ich przemiany
NaCoBeZU z chemii dla klasy 7 I. Substancje i ich przemiany 1. Zasady bezpiecznej pracy na lekcjach chemii zaliczam chemię do nauk przyrodniczych stosuję zasady bezpieczeństwa obowiązujące w pracowni chemicznej
Bardziej szczegółowoWewnętrzna budowa materii
Atom i układ okresowy Wewnętrzna budowa materii Atom jest zbudowany z jądra atomowego oraz krążących wokół niego elektronów. Na jądro atomowe składają się protony oraz neutrony, zwane wspólnie nukleonami.
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA PODSTAW BIOFIZYKI
PRACOWNIA PODSTAW BIOFIZYKI Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów III roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Pomiary zaników fluorescencji wybranych barwników (PB16)
Bardziej szczegółowoSpektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego
Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 1 Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Doświadczenie to ma na celu zaznajomienie uczestników ćwiczeń ze sposobem wykonywania pomiarów metodą spektrofotometryczną
Bardziej szczegółowo