WYNIKI DOŚWIADCZEŃ ŚCISŁYCH 2010

Transkrypt

1 WYNIKI DOŚWIADCZEŃ ŚCISŁYCH 2010 Jednostka Doświadczalna Nordzucker Polska S.A. Grudzień 2010

2 Spis tabel 2 Spis treści Spis treści...2 Spis rysunków...2 Spis tabel Charakterystyka doświadczeń Rodzaje doświadczeń Lokalizacja doświadczeń Opis metodyki doświadczeń Doświadczenia odmianowe Doświadczenia fungicydowe Doświadczenia odmianowe odmian tolerancyjnych w warunkach mątwikowych Warunki siedliskowe i agrotechnika buraka w doświadczeniach Doświadczenie w Karolinie, rejon plantacyjny Szamotuły Doświadczenie w Wierzchocinie, rejon plantacyjny Szamotuły Doświadczenie w Ćmachowo Huby, rejon plantacyjny Szamotuły Doświadczenie w Brąchnówku, rejon plantacyjny Chełmża Doświadczenie w Falęcinie, rejon plantacyjny Chełmża Doświadczenie w Stablewicach, rejon plantacyjny Unisław Doświadczenie w Błocie i Unisławiu, rejon plantacyjny Unisław Wyniki doświadczeń i wnioski...28 Spis rysunków Rysunek 1. Terytorialne rozmieszczenie doświadczeń w roku Rysunek 2. Rozkład opadów gmina Obrzycko...13 Rysunek 3. Rozkład temperatur gmina Obrzycko...13 Rysunek 4. Rozkład opadów gmina Wronki...16 Rysunek 5. Rozkład temperatur gmina Wronki...16 Rysunek 6. Rozkład opadów lokalizacja Brąchnówko...21 Rysunek 7. Rozkład temperatur lokalizacja Brąchnówko...21 Rysunek 8. Rozkład opadów lokalizacja Falęcin...24 Rysunek 9. Rozkład temperatur lokalizacja Falęcin...24 Rysunek 10. Wyniki doświadczeń odmianowych synteza wyników z czterech lokalizacji..33 Rysunek 11. Wyniki doświadczenia fungicydowego synteza wyników z dwóch lokalizacji.35 Rysunek 12. Wyniki doświadczenia odmian tolerancyjnych w warunkach mątwikowch synteza wyników z trzech lokalizacji...38 Rysunek 13. Wyniki doświadczeń nawozowych wynik z dwóch lokalizacji...40

3 Spis rysunków 3 Spis tabel Tabela 1. Wykaz odmian uczestniczących w doświadczeniu w 2010 roku...7 Tabela 2. Fungicydy użyte w doświadczeniach fungicydowych w 2010 roku...8 Tabela 3. Odmiany tolerancyjne w warunkach mątwikowych w roku Tabela 4. Nawozy borowe użyte w doświadczeniu nawozowym w 2010 roku...10 Tabela 5. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Karolin...11 Tabela 6. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem Karolin, gmina Obrzycko wg. Nordzucker Polska S.A. i Tabela 7. Zawartość azotu mineralnego lokalizacja Karolin...14 Tabela 8. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem gmina Wronki wg. Nordzucker Polska S.A. i Tabela 9. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Ćmachowo Huby...17 Tabela 10. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Brąchnówko...19 Tabela 11. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem lokalizacja Brąchnówko, wg Nordzucker Polska S.A. i Tabela 12. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Falęcin...22 Tabela 13. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem lokalizacja Falęcin, wg PW Farol Sp. z o.o. i Tabela 14. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Stablewice...25 Tabela 15. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Stablewice...26 Tabela 16. Polowa zdolność wschodów (%) w doświadczeniu odmianowym przed korektą obsady...28 Tabela 17. Bonitacyjna ocena stanu roślin w różnych fazach wegetacji buraka cukrowego, oceniona w skali 1 9, (1 najbardziej wyrównany, 9 najgorzej wyrównany łan buraczany)...29 Tabela 18. Bonitacyjna ocena występowania chorób grzybowych liści w połowie października, oceniona w skali 1 9, (1 brak widocznych objawów, 9 bardzo silne porażenie chorobami grzybowymi liści)...30 Tabela 19. Liczba pośpiechów (szt./na poletku o powierzchni 7,5 m 1,35 m)...31 Tabela 20. Plon i jakość korzeni buraka cukrowego doświadczenie odmianowe wynik z czterech lokalizacji...32 Tabela 21. Ocena bonitacyjna siły występowania chorób grzybowych liści w doświadczeniu fungicydowym (1 brak widocznych objawów, 9 bardzo silne porażenie liści chorobami grzybowymi)...34 Tabela 22. Plon i jakość korzeni buraka cukrowego doświadczenie fungicydowe wynik z dwóch lokalizacji...34 Tabela 23. Polowa zdolność wschodów (%) w doświadczeniu odmianowym z odmianami tolerancyjnymi na mątwika - ocena przed korektą obsady...36

4 Spis rysunków 4 Tabela 24. Bonitacyjna ocena stanu roślin buraka cukrowego w łanie w różnych fazach rozwojowych w skali 1 9, (1 łan najbardziej wyrównany, 9 najgorzej wyrównany łan buraków)...36 Tabela 25. Liczba pośpiechów (szt./na poletku o powierzchni 7,5 m 1,35 m) w doświadczeniu odmianowym z odmianami tolerancyjnymi na mątwika...37 Tabela 26. Ocena bonitacyjna siły występowania chorób grzybowych liści w doświadczeniu odmianowym z odmianami tolerancyjnymi na mątwika (1 brak widocznych objawów, 9 bardzo silne porażenie liści chorobami grzybowymi)...37 Tabela 27. Plon i jakość korzeni buraka cukrowego doświadczenie odmianowe z odmianami tolerancyjnymi na mątwika wynik z trzech lokalizacji...37 Tabela 28. Plon i jakość korzeni buraka cukrowego doświadczenie nawozowe z borem wynik z dwóch lokalizacji...39

5 Charakterystyka doświadczeń 5 1. Charakterystyka doświadczeń 1.1. Rodzaje doświadczeń Doświadczenie odmianowe Doświadczenie z odmianami tolerancyjnymi na obecność mątwika w warunkach mątwikowych Doświadczenie fungicydowe Doświadczenie nawozowe z borem 1.2. Lokalizacja doświadczeń Doświadczenia zlokalizowane zostały na plantacjach produkcyjnych Spółki Nordzucker Polska S.A., w następujących miejscowościach: Karolin rejon plantacyjny Szamotuły o położenie pola: 52,38 szerokości północnej 16,31 długości wschodniej Wierzchocin rejon plantacyjny Szamotuły o położenie pola: 52,40 szerokości północnej 16,23 długości wschodniej Ćmachowo Huby rejon plantacyjny Szamotuły o położenie pola: 52,40 szerokości północnej 16,23 długości wschodniej Brąchnówko rejon plantacyjny Chełmża o położenie pola: 53,08 szerokości północnej 18,34 długości wschodniej Falęcin rejon plantacyjny Chełmża o położenie pola: 53,25 szerokości północnej 18,48 długości wschodniej Stablewice rejon plantacyjny Unisław o położenie pola: 53,13 szerokości północnej 18,25 długości wschodniej Błoto rejon plantacyjny Unisław o położenie pola: 53,14 szerokości północnej 18,21 długości wschodniej Unisław rejon plantacyjny Unisław o położenie pola: 53,14 szerokości północnej 18,22 długości wschodniej

6 Charakterystyka doświadczeń 6 Rysunek 1. Terytorialne rozmieszczenie doświadczeń w roku 2010 Stablewice Falęcin Błoto Unisław Kończewice Chełmża Brąchnówko Toruń Ćmachowo Wierzchocin Karolin Opalenica Poznań Straszków 1.3. Opis metodyki doświadczeń Doświadczenia odmianowe W doświadczeniu odmianowym badano plon oraz parametry jakości wewnętrznej korzeni buraków 27 odmian. Doświadczenie przeprowadzano w 4 lokalizacjach: Ćmachowo Huby, Wierzchocin, Brąchnówko oraz Stablewice. Założenia metodyczne: w doświadczeniu wysiano 27 odmian, układ doświadczenia losowane bloki, w 4 powtórzeniach, poletka trzyrzędowe o długości 8 m, analizowano rośliny z poletka o wymiarach: długość 7,5 m, szerokość 1,35 m, łączna powierzchnia 10,13 m 2, rozstawa międzyrzędzi 45 cm, wysiew nasion w rzędzie co 7,7 cm, nasiona zaprawiane zaprawą Montur Forte 230 FS. głębokość siewu 2-3 cm,

7 Charakterystyka doświadczeń 7 korekta obsady roślin w fazie 4-6 liści, odległość między roślinami w rzędzie 21 cm. Obserwacje, pomiary i analizy: ocena PZW, bonitacyjna ocena stanu łanu (czterokrotnie w okresie wegetacji), ocena liczby pośpiechów (dwukrotnie w okresie wegetacji), bonitacyjna ocena występowania chorób liści, po dokonaniu zbioru korzeni określono: o plon korzeni, o zawartość cukru (polaryzację), o zawartość azotu α-aminowego, sodu oraz potasu, o obliczono plon technologiczny cukru, o analizę jakości korzeni wykonano na linii firmy Venema w Stacji Doświadczalnej KHBC w Straszkowie. Tabela 1. Wykaz odmian uczestniczących w doświadczeniu w 2010 roku Odmiana Firma nasienna Odmiana Firma nasienna Agent Britannia Farmer Danuśka KWS SESVanderHave Pewniak Emilia KWS Pasja Goldena KWS KWS Dante Nevenka Delano Oliviera KWS Maribo Imperial Sława KWS Nancy Carlos Jagusia Rubens Janosik KHBC Schubert Strube Syzyf Sokrates Picasso Huzar Silvetta Syngenta Boryna WHBC Tiziana Doświadczenia fungicydowe W doświadczeniach fungicydowych badano wpływ 8 fungicydów (patrz Tabela 2.) na występowanie chorób grzybowych liści buraka oraz na plon i parametry jakości wewnętrznej korzeni buraków. Doświadczenie przeprowadzano w 2 lokalizacjach: Falęcin oraz Ćmachowo Huby. Założenia metodyczne: w doświadczeniu wysiano odmianę Jagoda, układ doświadczenia losowane bloki, w 4 powtórzeniach, poletka sześciorzędowe o długości 8 m, analizowano rośliny na trzech środkowych rzędach każdego poletka: długość 7,5 m, szerokość 1,35 m, łączna powierzchnia 10,13 m 2,

8 Charakterystyka doświadczeń 8 rozstaw międzyrzędzi 45 cm, wysiew nasion w rzędzie co 7,7 cm, głębokość siewu 2-3 cm, korektę obsady wykonano w fazie 4-6 liści, końcowa odległość między roślinami w rzędzie 21 cm, zabiegi fungicydowe wykonano doświadczalnym opryskiwaczem polowym w wersji wózkowej AP 1-5/w z rozpylaczami typu 02 (żółty) o wydatku 0,72 l/min. Ciśnienie robocze 3 atmosfery, prędkość jazdy 4,2 km/godz., a ilość wody użytej do oprysku 300 litrów na 1 ha, woda do oprysku w doświadczeniu pobrana została z jednego źródła: Nordzucker Polska S.A., Zakład w Chełmży i miała twardość ogólną 18 n (woda znacznie twarda), wykonano jeden zabieg fungicydowy w 2. dekadzie sierpnia. Kontrolą odniesieniem był obiekt bez oprysku fungicydowego, dla zobrazowania skuteczności ochrony fungicydowej wprowadzono również tzw. wariant zdrowy, w którym wykonano 3 zabiegi, w następujących terminach: 1. dekada lipca, 1. dekada sierpnia oraz 1. dekada września. Zabiegi wykonano następującymi preparatami Duett Ultra 497 SC 0,6 l/ha, Horizon 250 EW 0,8 l/ha, Opera Max 147,5 SE 1,5 l/ha. Obserwacje, pomiary i analizy: raz w okresie wegetacji przed zbiorem doświadczenia wykonano ocenę bonitacyjną siły występowania chorób grzybowych liści. Wynik wyrażono w skali 9 stopniowej (1 brak widocznych objawów, 9 bardzo silne porażenie liści chorobami grzybowymi), po zbiorze korzeni określono: o plon korzeni, o zawartość cukru (polaryzację), o zawartość azotu α-aminowego, sodu oraz potasu, o plon technologiczny cukru, o analizę jakości korzeni wykonano na linii firmy Venema w Stacji Doświadczalnej KHBC w Straszkowie. Tabela 2. Fungicydy użyte w doświadczeniach fungicydowych w 2010 roku Nazwa fungicydu Duett Ultra 497 SC Opera Max 147,5 SE Substancja czynna tiofanat metylowy epoksykonazol epoksykonazol piraklostrobina Zawartość substancji czynnej g/l 310 g/l 187 g/l 62,5 g/l 85 g/l Dawka fungicydu l/ha Producent 0,6 l/ha BASF 1,4 l/ha BASF Eminent 125 SL tetrakonazol 125 g/l 0,8 l/ha Arysta Agro Horizon 250 EW tebukonazol 250 g/l 0,8 l/ha Bayer Yamato 303 SE tetrakonazol tiofanat metylu 70 g/l 233 g/l 1,4 l/ha Sumi-Agro Rubric 125 SC epoksykonazol 125 g/l 1,0 l/ha Cheminova Soprano 125 SC epoksykonazol 125 g/l 1,0 l/ha Makhteshim Agan Orius 250 EW tebukonazol 250 g/l 0,8 l/ha Makhteshim Agan Doświadczenia odmianowe odmian tolerancyjnych w warunkach mątwikowych

9 Charakterystyka doświadczeń 9 W doświadczeniach odmian tolerancyjnych w warunkach mątwikowych badano plon oraz parametry jakości wewnętrznej korzeni buraków pięciu odmian tolerancyjnych oraz dwóch odmian klasycznych (patrz Tabela 3.) na parceli, na której wiosną oznaczona została zwartość jaj i larw mątwika. Doświadczenie przeprowadzano w 3 lokalizacjach: Karolin, Błoto oraz Unisław. Założenia metodyczne: w doświadczeniu wysiano 7 odmian, (5 tolerancyjnych, 2 klasyczne), układ doświadczenia losowane bloki, w 4 powtórzeniach, poletka trzyrzędowe o długości 8 m, rozstawa międzyrzędzi 45 cm, wysiew nasion w rzędzie co 7,7 cm, analizowano rośliny z poletka o wymiarach: długość 7,5 m, szerokość 1,35 m, łączna powierzchnia 10,13 m 2, nasiona zaprawiane zaprawą Montur Forte 230 FS, głębokość siewu 2-3 cm, korekta obsady roślin w fazie 4-6 liści, końcowa odległość między roślinami w rzędzie 21 cm. Obserwacje, pomiary i analizy: ocena PZW, bonitacyjna ocena stanu łanu (czterokrotnie w okresie wegetacji), ocena liczby pośpiechów (dwukrotnie w okresie wegetacji), bonitacyjna ocena występowania chorób liści, po dokonaniu zbioru korzeni określono: o plon korzeni, o zawartość cukru (polaryzację), o zawartość azotu α-aminowego, sodu oraz potasu o obliczono plon technologiczny cukru, o analizę jakości korzeni wykonano na linii firmy Venema w Stacji Doświadczalnej KHBC w Straszkowie. Tabela 3. Odmiany tolerancyjne w warunkach mątwikowych w roku 2010 Odmiany Nazwa firmy Fernando Jagoda Julietta Sława KWS Festina Nemata HI0945 Strube KHBC KWS Syngenta Drukiem pochylonym oznaczono odmiany o zarejestrowanej tolerancji na mątwika burakowego.

10 Charakterystyka doświadczeń Doświadczenie nawozowe z borem W doświadczeniu nawozowym z borem badano wpływ 6 nawozów zawierających bor na plon oraz parametry jakości wewnętrznej korzeni buraków w stosunku do kontroli (patrz Tabela 4.) Doświadczenie przeprowadzano w 2 lokalizacjach: Brąchnówko oraz Wierzchocin. Założenia metodyczne: w doświadczeniu wysiano odmianę Jagoda, układ doświadczenia losowane bloki, w 4 powtórzeniach, poletka sześciorzędowe o długości 8 m, analizowano rośliny na trzech środkowych rzędach każdego poletka: długość 7,5 m, szerokość 1,35 m, łączna powierzchnia 10,13 m 2, rozstawa międzyrzędzi 45 cm, gęstość wysiewu nasion w rzędzie 7,7 cm, głębokość siewu 2-3 cm, korektę obsady wykonano w fazie 4-6 liści, końcowa odległość między roślinami w rzędzie 21 cm, zabiegi nawozowe wykonano doświadczalnym opryskiwaczem polowym w wersji wózkowej AP 1-5/w z rozpylaczami typu 02 (żółty) o wydatku 0,72 l/min. Ciśnienie robocze 3 atmosfery, prędkość jazdy 4,2 km/godz., ilość wody użytej do oprysku 300 litrów na 1 ha, woda do oprysku w doświadczeniu pobrana została z jednego źródła: Nordzucker Polska S.A., Zakład w Chełmży i miała twardość ogólną 18 n (woda znacznie twarda), wykonano zabiegi nawozowe: pierwszy w fazie (BBCH 35) i drugi w fazie (BBCH 37). Kontrolą odniesieniem był obiekt bez oprysku nawozowego. Obserwacje, pomiary i analizy: po dokonaniu zbioru korzeni określono: o plon korzeni, o zawartość cukru (polaryzację), o zawartość azotu α-aminowego, sodu oraz potasu o obliczono plon technologiczny cukru, o analizę jakości korzeni wykonano na linii firmy Venema w Stacji Doświadczalnej KHBC w Straszkowie. Tabela 4. Nawozy borowe użyte w doświadczeniu nawozowym w 2010 roku Nawóz Dawka A B Nazwa firmy kontrola ADOB Bor 3,00 3,00 ADOB Foliarel QS 2,14 2,15 Progress Chem Wuxal Folibor 4,09 4,09 Kazgod Borasol 21 2,14 2,14 Chemirol Boramina OB-10 2,02 2,03 Chemirol Cropvit B 3,86 3,87 Chemirol

11 Charakterystyka doświadczeń Warunki siedliskowe i agrotechnika buraka w doświadczeniach Doświadczenie w Karolinie, rejon plantacyjny Szamotuły Lokalizacja doświadczenia z odmianami tolerancyjnymi w warunkach mątwikowych właściciel pola Szymon Mirek, gmina Obrzycko, miejscowość Karolin, kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby III a, typ i rodzaj gleby gleba brunatna na podłożu gliny średniej Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Bydgoszczy. Stwierdzono: odczyn ph 7,3, zasadowy; wapnowanie zbędne, zawartość składników pokarmowych w mg/100 g gleby: o fosfor 23,7 mg/100 g, zasobność wysoka, o potas 30,0 mg/100 g, zasobność wysoka, o magnez 6,7 mg/100 g, zasobność średnia. Tabela 5. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Karolin Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 1,67 0, cm 0,91 0, cm 0,76 0,15 149,37 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100g gleby wynosiła 502. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon jęczmień jary zbiór przedplonu wysiew nawozu azotowego 50 kg/ha N kultywator ścierniskowy (gruber) siew gorczycy Metex nawożenie fosforowo-potasowe 7,5 kg P 2 O 5 /ha, 50 kg K 2 O/ha orka zimowa agregat uprawowy + włóka, wysiew nawozu potasowego 120 kg K 2 O/ha

12 Charakterystyka doświadczeń 12 agregat uprawowy bezpośrednio przed siewem termin siewu: wykonanie zabiegów herbicydowych: 1. zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,60 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,25 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,70 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,30 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha + Venzar 500 SC 0,2 kg/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,80 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,40 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha nawożenie azotem przedsiewne 50 kg/ha N pogłównie 60 kg/ha N zabieg, Graman 050 EC 1 l/ha wykonanie nawożenia dolistnego Basfoliar 36 Extra 10 l/ha Solubor DF 2,5 kg wykonanie nawożenia dolistnego Basfoliar 36 Extra 10 l/ha Solubor DF 2,5 kg zbiór doświadczania Warunki meteorologiczne Tabela 6. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem Karolin, gmina Obrzycko wg. Nordzucker Polska S.A. i Opady Temperatura Miesiąc 2009/2010 średnia średnia minimalna maksymalna dobowa wieloletnia wieloletnia miesięczna mm mm ºC ºC ºC ºC listopad ,3 2,8 grudzień ,1 8,6-2,5 0,5 styczeń ,5 0,0-8,6-0,3 luty ,1 9,3-3,5 0,9 marzec ,3 21,2 1,8 4,2 kwiecień ,8 22,2 7,1 9 maj ,0 23,8 11,6 14,1 czerwiec ,5 33,4 16,8 16,7 lipiec ,5 35,2 19,7 18,4 sierpień ,0 29,5 17,0 16,9 wrzesień ,1 11,5 12,4 październik ,9 16,7 5,3 8,4 Suma / Średnia

13 Charakterystyka doświadczeń 13 Rysunek 2. Rozkład opadów gmina Obrzycko 120,0 mm 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, , suma 604 mm średnia wieloletnia, suma 566 mm Rysunek 3. Rozkład temperatur gmina Obrzycko 40,0 ºC 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5, ,0-15,0-20,0-25,0-30,0 średnia temperatura dobowa 2010 temperatura minimalna 2010 temperatura maksymalna 2010 średnia temperatura dobowa wieloletnia

14 Charakterystyka doświadczeń Doświadczenie w Wierzchocinie, rejon plantacyjny Szamotuły Lokalizacja doświadczenia odmianowego, nawozowego z borem właściciel pola Włodzimierz Paluch gmina Wronki, miejscowość Wierzchocin, kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby III b, typ i rodzaj gleby czarna ziemia na piasku słabo gliniastym, Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. odczyn, ph 7,7 zasadowy, zawartość składników pokarmowych o fosfor 17,3 mg/100g, zasobność wysoka, o potas 14,0 mg/100g, zasobność średnia, o magnez 5,6 mg/100g, zasobność średnia, o bor 1,9 mg/1000g, zasobność niska, o mangan 62,2 mg/1000g, zasobność niska, o miedź 4,4 mg/1000g, zasobność średnia, o cynk 4,7 mg/1000g, zasobność średnia, o żelazo 472,0 mg/1000g, zasobność niska. Tabela 7. Zawartość azotu mineralnego lokalizacja Karolin Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 3,73 0, cm 1,65 0, cm 1,62 0,15 342,70 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100 g gleby wynosiła 20. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon pszenżyto ozime zbiór pszenżyta podorywka (talerzowanie) siew gorczycy (20 kg/ha) wysiew saletry amonowej 34% 61N kg/ha wysiew Polifoska ( ); 12 kg N/ha, 36 kg P 2 O 5 /ha, 96 kg K 2 O/ha) ścięcie gorczycy orka zimowa głęboka wysiew Polifoska ( ); 14 kg N/ha, 42 kg P 2 O 5 /ha, 112 kg K 2 O/ha) uprawa agregatem uprawowym bezpośrednio przed siewem

15 Charakterystyka doświadczeń 15 termin siewu: doświadczenie odmianowe, terminy wykonania zabiegów herbicydowych 1. zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,60 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,22 l/ha + Metafol 700 SC 0,8 l/ha + Venzar 500 SC 0,15 l/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,70 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,28 l/ha + Metafol 700 SC 1,0 l/ha + Venzar 500 SC 0,15 l/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,50 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,20 l/ha + Metafol 700 SC 0,7 l/ha + Venzar 500 SC 0,13 l/ha zabieg, Graman 050 EC 0,8l/ha nawożenie azotem pogłównie 105 kg/ha N wykonanie pierwszego zabiegu nawozowego w dawce A w doświadczeniu nawozowym (wykaz nawozów stosowanych w doświadczeniu, jako poziomy czynnika badawczego, patrz Tabela 4.) wykonanie drugiego zabiegu nawozowego w dawce B w doświadczeniu nawozowym wykonanie oprysku fungicydem Duett Ultra 497 SC 0,6 l/ha zbiór doświadczenia odmianowego zbiór doświadczenia nawozowego Warunki meteorologiczne Tabela 8. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem gmina Wronki wg. Nordzucker Polska S.A. i Opady Temperatura Miesiąc 2009/2010 średnia średnia minimalna maksymalna dobowa wieloletnia wieloletnia miesięczna mm mm ºC ºC ºC ºC listopad ,8 12,0 4,3 2,8 grudzień ,0 8,5-2,5 0,5 styczeń ,5 0,0-8,4-0,3 luty ,6 9,8-3,4 0,9 marzec ,1 21,3 1,8 4,2 kwiecień ,0 22,1 7,1 9,0 maj ,1 23,7 11,5 14,1 czerwiec ,5 33,0 16,7 16,7 lipiec ,5 34,6 19,6 18,4 sierpień ,5 29,5 16,9 16,9 wrzesień ,0 23,9 11,4 12,4 październik ,9 16,7 5,4 8,4 Suma / Średnia

16 Charakterystyka doświadczeń 16 Rysunek 4. Rozkład opadów gmina Wronki 120,0 mm 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, , suma 604 mm średnia wieloletnia, suma 565 mm Rysunek 5. Rozkład temperatur gmina Wronki 35,0 ºC 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5, ,0-15,0-20,0-25,0-30,0 średnia temperatura dobowa 2010 temperatura minimalna 2010 temperatura maksymalna 2010 średnia temperatura dobowa wieloletnia

17 Charakterystyka doświadczeń Doświadczenie w Ćmachowo Huby, rejon plantacyjny Szamotuły Lokalizacja doświadczenia odmianowego oraz fungicydowego właściciel pola Łukasz Kwaśny gmina Wronki miejscowość Ćmachowo Huby kompleks kompleks glebowy - pszenny dobry, klasa gleby III a typ i rodzaj gleby pseudo bielica na glinie średniej Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. odczyn ph 6,6 obojętny; wapnowanie zbędne, zawartość składników pokarmowych w mg/100 g gleby: o fosfor 19,8 mg/100g, zasobność wysoka, o potas 17,0 mg/100g, zasobność średnia, o magnez 4,6 mg/100g, zasobność niska. Tabela 9. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Ćmachowo Huby Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 2,87 0, cm 0,92 0, cm 0,77 0,15 198,51 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100 g gleby wynosiła 15. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon, pszenżyto ozime zbiór pszenżyta zbiór słomy nawożenie organiczne obornik mieszany, 35 t/ha, zabieg podorywki głębokiej na 12 cm siew gorczycy, 20 kg/ha wysiew soli potasowej 60% kg/ha K 2 O wysiew wapna defekacyjnego 1,5 t/ha orka zimowa głęboka 32 cm wysiew nawozu Kemira (31 kg/ha N, 79 kg/ha P 2 O 5, 130 kg/ha K 2 O)

18 Charakterystyka doświadczeń 18 przykrycie nawozu agregatem biernym uprawa przedsiewna termin siewu: terminy wykonania zabiegów herbicydowych 1. zabieg Kemifam Koncentrat 320 EC 0,6 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,22 l/ha + UPL Metamitron 70 WG 0,8 kg/ha zabieg Kemifam Koncentrat 320 EC 0,7 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,25 l/ha + UPL Metamitron 70 WG 1,0 kg/ha zabieg Kemifam Koncentrat 320 EC 0,8 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,35 l/ha + UPL Metamitron 70 WG 1,2 kg/ha nawożenie azotem po siewie 40 kg/ha N pogłównie 36 kg/ha N wykonanie nawożenia dolistnego Basfoliar 36 Extra 5,0 l/ha + Borasol 5 kg/ha + siarczan magnezu 8,0 kg/ha + mocznik 8,0 kg/ha wykonanie nawożenia dolistnego Basfoliar 36 Extra 5,0 l/ha + Borasol 5 kg/ha + siarczan magnezu 8,0 kg/ha + mocznik 8,0 kg/ha wykonanie zabiegu fungicydowego w doświadczeniu fungicydowym (wykaz fungicydów stosowanych w doświadczeniu, jako poziomy czynnika badawczego, patrz Tabela 2.) terminy wykonania zabiegów fungicydowych na obiekcie zdrowy wariant Duett Ultra 497 SC 0,6 l/ha Horizon 250 EW 0,8 l/ha Opera Max 147,5 SE 1,5 l/ha zbiór doświadczenia odmianowego zbiór doświadczenia fungicydowego Warunki meteorologiczne (patrz tabele i rysunki przy lokalizacji doświadczenia w Wierzchocinie) Doświadczenie w Brąchnówku, rejon plantacyjny Chełmża Lokalizacja doświadczenia odmianowego oraz nawozowego z borem właściciel pola Jan Wałachowski gmina Chełmża, miejscowość Brąchnówko, kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby III b, typ i rodzaj gleby glina lekka. Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. Odczyn, ph 6,2 odczyn lekko kwaśny; wapnowanie ograniczone, zawartość składników pokarmowych

19 Charakterystyka doświadczeń 19 o fosfor 25,0 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o potas 27,5 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o magnez 3,0 mg/100g, zasobność bardzo niska, o bor 1,4 mg/1000g, zasobność niska, o mangan 117,9 mg/1000g, zasobność niska, o miedź 4,1 mg/1000g, zasobność średnia, o cynk 4,8 mg/1000g, zasobność średnia, o żelazo 1114,0 mg/1000g, zasobność średnia. Tabela 10. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Brąchnówko Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 1,36 0, cm 0,11 0, cm 0,90 0,15 121,69 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100 g gleby wynosiła 168. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon pszenica ozima zbiór pszenicy zbiór słomy kultywator ścierniskowy nawożenie organiczne obornik mieszany, 30 t/ha, kultywator ścierniskowy siew gorczycy orka wysiew nawozu Polifoska B ( ); 24 kg N/ha, 33 kg P 2 O 5 /ha, 72 kg K 2 O/ha) agregat uprawowy agregat uprawowy bezpośrednio przed siewem, termin siewu: doświadczenie odmianowe i nawozowe terminy wykonania zabiegów herbicydowych 1. zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,4 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,2 l/ha zabieg, + Metafol 700 SC 0,4 /ha + Atpolan 80 EC 0,5 l/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,5 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,25 l/ha zabieg, + Metafol 700 SC 0,5 /ha /ha + Venzar 80 WP 0,1 kg/ha + Atpolan 80 EC 0,5 l/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 0,5 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,25 l/ha + Metafol 700 SC 0,5 /ha /ha + Venzar 80 WP 0,1 kg/ha + Atpolan 80 EC 0,5 l/ha zabieg, Perenal 104 EC 0,5 l/ha + Venzar 80 WP 0,2 kg/ha + Atpolan 80 EC 0,5 l/ha

20 Charakterystyka doświadczeń 20 wykonanie pierwszego zabiegu nawozowego w dawce A w doświadczeniu nawozowym (wykaz nawozów stosowanych w doświadczeniu, jako poziomy czynnika badawczego, patrz Tabela 4.) wykonanie drugiego zabiegu nawozowego w dawce B w doświadczeniu nawozowym nawożenie azotem pogłównie 51 kg N/ha zbiór doświadczania nawozowe z borem zbiór doświadczania odmianowego Warunki meteorologiczne Tabela 11. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem lokalizacja Brąchnówko, wg Nordzucker Polska S.A. i Miesiąc Opady Temperatura średnia średnia 2009/2010 minimalna maksymalna wieloletnia dobowa wieloletnia miesięczna mm mm ºC ºC ºC ºC listopad ,7 12,0 4,5 3,1 grudzień ,8 8,7-2,4-0,1 styczeń ,8 0,0-8,7-0,9 luty ,2 6,8-3,9-0,1 marzec ,8 18,4 1,7 2,8 kwiecień ,4 21,1 6,2 8,5 maj ,9 24,1 10,6 13,9 czerwiec ,6 30,9 15,5 16,5 lipiec ,7 32,5 19,1 19,0 sierpień , ,3 18,4 wrzesień ,7 22,4 11,1 13,7 październik ,2 15,2 5,2 8,8 Suma / Średnia

21 Charakterystyka doświadczeń 21 Rysunek 6. Rozkład opadów lokalizacja Brąchnówko 160,0 mm 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, , suma 643 mm średnia wieloletnia, suma 607 mm Rysunek 7. Rozkład temperatur lokalizacja Brąchnówko 35,0 ºC 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5, ,0-15,0-20,0-25,0-30,0 średnia temperatura dobowa 2010 temperatura minimalna 2010 temperatura maksymalna 2010 średnia temperatura dobowa wieloletnia

22 Charakterystyka doświadczeń Doświadczenie w Falęcinie, rejon plantacyjny Chełmża Lokalizacja doświadczenia fungicydowego właściciel pola PW Farol Sp. z o.o. gmina Papowo Biskupie, miejscowość Falęcin kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby III b, typ i rodzaj gleby Gleba brunatna wyługowana, utworzona z gliny lekkiej pylastej. Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. Odczyn ph 6,8 obojętny; wapnowanie zbędne, zawartość składników pokarmowych w mg/100 g gleby: o fosfor 25,0 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o potas 25,0 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o magnez 4,3 mg/100g, zasobność niska. Tabela 12. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Falęcin Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 0,88 0, cm 1,76 0, cm 1,12 0,15 182,75 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100g gleby wynosiła 0. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon pszenica ozima zbiór pszenicy zbiór słomy podrywka wykonana broną talerzową zabieg herbicydowy Klinik 360 SL 3,5 l/ha orka zimowa głęboka zabieg włókowania zabieg zastosowania użyźniacza doglebowego Bogdan 0,6 l/ha agregat uprawowy bezpośrednio przed siewem termin siewu: terminy wykonania zabiegów herbicydowych w doświadczeniu fungicydowym 1. zabieg, Probeta SC 3,0 l/ha

23 Charakterystyka doświadczeń zabieg, Probeta A 200 EC 1,0 l/ha + Probeta AA 180 EC 0,5 l/ha + Metafol 700 SC 1,0 l/ha zabieg, Probeta A 200 EC 1,5 l/ha + Probeta AA 180 EC 0,5 l/ha + Probeta B 690 SC 1,0 l/ha + Metafol 700 SC 1,0 l/ha + Adpros 1,0 l/ha nawożenie azotem przedsiewne 60 kg N/ha Wykonanie zabiegu fungicydowego w doświadczeniu fungicydowym (wykaz fungicydów stosowanych w doświadczeniu, jako poziomy czynnika badawczego, patrz Tabela 2.) terminy wykonania zabiegów fungicydowych na obiekcie zdrowy wariant Duett Ultra 497 SC 0,6 l/ha Horizon 250 EW 0,8 l/ha Opera Max 147,5 SE 1,5 l/ha zbiór doświadczenia fungicydowego Tabela 13. Opady oraz temperatura powietrza w 2009/2010 roku w porównaniu z wieloleciem lokalizacja Falęcin, wg PW Farol Sp. z o.o. i Miesiąc Opady Temperatura średnia średnia 2009/2010 minimalna maksymalna wieloletnia dobowa wieloletnia miesięczna mm mm ºC ºC ºC ºC listopad ,6 12,3 4,6 3,1 grudzień ,6 8,4-2,4-0,1 styczeń ,3 0,0-8,6-0,9 luty ,3 3,7-3,7-0,1 marzec ,8 18,3 1,7 2,8 kwiecień ,8 20,8 6,3 8,5 maj ,0 23,4 10,6 13,9 czerwiec ,8 30,6 15,5 16,5 lipiec ,6 32,5 19,1 19,0 sierpień ,8 27,1 16,4 18,4 wrzesień ,0 22,4 11,2 13,7 październik ,1 15,3 5,3 8,8 Suma / Średnia

24 Charakterystyka doświadczeń 24 Rysunek 8. Rozkład opadów lokalizacja Falęcin 200,0 mm 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, , suma 804 mm średnia wieloletnia, suma 608 mm Rysunek 9. Rozkład temperatur lokalizacja Falęcin 35,0 ºC 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5, ,0-15,0-20,0-25,0-30,0 średnia temperatura dobowa 2010 temperatura minimalna 2010 temperatura maksymalna 2010 średnia temperatura dobowa wieloletnia

25 Charakterystyka doświadczeń Doświadczenie w Stablewicach, rejon plantacyjny Unisław Lokalizacja doświadczenia odmianowego właściciel pola Stanisław Bojanowski gmina Unisław, miejscowość Stablewice kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby III a, typ i rodzaj gleby glina lekka. Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. odczyn, ph 6,3 lekko kwaśny; wapnowanie ograniczone zawartość składników pokarmowych w mg/100 g gleby: o fosfor 17,1 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o potas 25,0 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o magnez 4,8 mg/100g, zasobność wysoka. Tabela 14. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Stablewice Warstwa N-NO 3 N-NH 4 Suma N-min mg/100g gleby mg/100 g gleby kg/ha 0-30 cm 1,70 0, cm 1,68 0, cm 2,14 0,19 258,43 Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100 g gleby wynosiła 2. Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. Podstawowe elementy agrotechniki przedplon pszenica ozima zbiór pszenicy oprysk preparatem Roundup 360 SL na ściernisko orka zimowa głęboka 35 cm z wałem cambella wysiew nawozu Kemira Beta (70 kg/ha N, 40 kg/ha P 2 O 5, 70 kg/ha K 2 O) agregat uprawowy siew doświadczenia terminy wykonania zabiegów herbicydowych w doświadczeniu herbicydowym i odmianowym 1. zabieg, Betanal Elite 274 EC 1,0 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha zabieg, Betanal Elite 274 EC 1,0 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha

26 Charakterystyka doświadczeń zabieg, Betanal Elite 274 EC 1,0 l/ha + Goltix 700 SC 1,0 l/ha + Sumi-Alfa 050 EC 0,15 l/ha nawożenie azotem pogłównie 68 kg N/ha wykonanie zabiegu nawożenia nawozem Plonvit B 2,0 l/ha + siarczan magnezu 7,5 kg/ha wykonanie zabiegu nawożenia nawozem Plonvit B 2,0 l/ha + siarczan magnezu 7,5 kg/ha wykonanie zabiegu fungicydem Duett Ultra 497 SC0,6 l/ha zbiór doświadczenia Warunki meteorologiczne (patrz tabele i rysunki przy lokalizacji doświadczenia w Falęcinie) Doświadczenie w Błocie i Unisławiu, rejon plantacyjny Unisław Lokalizacja doświadczenia odmianowego w warunkach mątwikowych właściciel pola Stanisław Kołodziej gmina Unisław, miejscowość Błoto kompleks kompleks glebowy II - pszenny dobry, klasa gleby IV a, typ i rodzaj gleby gleba torfowo - murszowa. Analiza gleby Przed założeniem doświadczenia pobrano próbki glebowe z warstwy ornej w celu określenia ph oraz zawartości przyswajalnych form makroelementów. Pobrano 12 próbek glebowych z różnych miejsc pola w celu określenia zawartości azotu mineralnego z trzech poziomów: 0-30 cm, cm oraz cm. Analizę wykonano r. w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, w Bydgoszczy. odczyn, ph 7,6 zasadowy: wapnowanie zbędne zawartość składników pokarmowych w mg/100 g gleby: o fosfor 125,0 mg/100g, zasobność bardzo wysoka, o potas 47,5 mg/100g, zasobność niska, o magnez 190,3 mg/100g, zasobność bardzo wysoka. Tabela 15. Wyniki analizy gleby na zawartość azotu mineralnego lokalizacja Stablewice Warstwa N-NO 3 N-NH 4 mg/100g gleby mg/100 g gleby 0-30 cm 7,29 0, cm 7,27 0, cm 0,55 0,34 Suma N-min kg/ha Wykonano także analizę gleby na zawartość jaj i larw mątwika. Liczba jaj i larw mątwika burakowego w 100 g gleby wynosiła Błoto , Unisław Analizę wykonano r. w IOR TSD w Toruniu. przedplon owies zbiór owsa

27 Charakterystyka doświadczeń 27 zbiór słomy talerzowanie siew gorczycy talerzowanie gorczycy orka wysiew nawozu Yara Mila B ( ); 30 kg N/ha, 90 kg P 2 O 5 /ha, 180 kg K 2 O/ha) agregat uprawowy bierny agregat uprawowy bezpośrednio przed siewem, termin siewu: doświadczenie odmianowe w warunkach mąt terminy wykonania zabiegów herbicydowych 1. zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 1,2 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,3 l/ha zabieg, + Metafol 700 SC 2 /ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 1,4 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,30 l/ha, + Metafol 700 SC 2 /ha /ha + Venzar 80 WP 0,3 kg/ha zabieg, Kemifam Koncentrat 320 EC 1,5 l/ha + Kemiron Koncentrat 500 SC 0,4 l/ha + Metafol 700 SC 2 /ha /ha + Venzar 80 WP 0,4 kg/ha wykonanie nawożenia dolistnego Plonvit B 2L/ha + Bormax 1 kg/ha + Siarczan magnezu 7,5 kg/ha +Sumi Alfa 050 EC 0,25 l/ha zwalczanie chwastów jednoliściennych Fusilade Super 150 EC 1l/ha wykonanie nawożenia dolistnego Plonvit B 2L/ha + Bormax 1 kg/ha + Siarczan magnezu 7,5 kg/ha +Sumi Alfa 050 EC 0,25 l/ha +Tytanit 0,2l/ha nawożenie azotem pogłównie 54 kg N/ha pogłównie 54 kg N/ha zbiór doświadczania odmianowego w warunkach mątwikowych Warunki meteorologiczne (patrz tabele i rysunki przy lokalizacji doświadczenia w Falęcinie).

28 Wyniki doświadczeń i wnioski Wyniki doświadczeń i wnioski Tabela 16. Polowa zdolność wschodów (%) w doświadczeniu odmianowym przed korektą obsady Średnia Odmiana z lokalizacji Stablewice Brąchnówko Ćmachowo Wierzchocin Średnio Agent 90,8 72,3 76,5 82,8 80,6 Farmer 90,8 76,5 76,0 80,3 80,9 Pewniak 86,8 71,8 69,0 86,8 77,4 Pasja 92,0 77,5 78,3 83,8 82,9 Dante 83,3 62,3 55,3 65,3 66,6 Delano 86,0 61,5 44,0 68,8 65,1 Imperial 87,8 71,8 58, ,9 Nancy 90,3 69,5 66,0 74,5 75,1 Jagusia 89,0 67,3 72, ,3 Janosik 91,5 65,3 67,8 86,5 77,8 Syzyf 88,0 71,8 71,8 78,8 77,6 Britannia 87,3 69,3 65,0 76,5 74,5 Danuśka KWS 87,3 70,8 78, ,4 Emilia KWS 89,5 68,5 75,8 78,5 78,1 Goldena KWS 89,5 74,0 76,3 84,8 81,2 Nevenka 93,5 74,3 72,0 84,8 81,2 Oliviera KWS 88,0 68,0 76,8 81,3 78,5 Sława KWS 92,3 79,0 68,3 82,5 80,5 Carlos 93,8 69,5 69,5 88,3 80,3 Rubens 85,0 69,0 65,0 74,8 73,5 Schubert 86,8 63,0 71,3 74,5 73,9 Sokrates 85,5 65,5 66,0 75,5 73,6 Picasso 91,5 74,3 64, ,5 Silvetta 88,0 71,0 69, ,2 Tiziana 88,3 70,3 69,5 74,5 75,7 Huzar 90,0 77,0 78, ,3 Boryna 92,3 69,0 73, ,3 Średnio 89,1 70,4 69,5 79,1 77 Wnioski: Polowa zdolność wschodów buraka cukrowego badanych odmian średnio we wszystkich lokalizacjach wyniosła 77%; największa PZW wystąpiła u odmian: Huzar 83,3%, Pasja 82,9%, Goldena KWS 81,2%, Nevenka 81,2%%, natomiast najmniejsza PZW wystąpiła u odmian: Imperial 72,9%, Dante 66,6%, Delano 65,1%. Niska polowa zdolność wschodów wystąpiła w lokalizacji Ćmachowo. W warunkach tych najlepiej wschodziły rośliny odmian: Danuśka KWS, Pasja, Huzar a najgorzej: Britannia, Rubens, Imperial, Delano.

29 Wyniki doświadczeń i wnioski 29 Tabela 17. Bonitacyjna ocena stanu roślin w różnych fazach wegetacji buraka cukrowego, oceniona w skali 1 9, (1 najbardziej wyrównany, 9 najgorzej wyrównany łan buraczany) Odmiana przed korektą obsady po korekcie obsady Termin oceny początek lipca przed zbiorem średnio dla terminu oceny Agent 3,12 2,81 2,88 2,68 2,87 Farmer 3 2,81 2,75 2,93 2,87 Pewniak 3 2,75 2,88 3,03 2,92 Pasja 3,06 2,75 2,75 3 2,89 Dante 3,06 2,81 2,75 3,25 2,97 Delano 3,12 2,87 2,75 3,18 2,98 Imperial 3, ,81 3,18 2,28 Nancy 3 2,81 2,75 3,31 2,97 Jagusia 3,06 2,75 2,75 3,06 2,91 Janosik 3,18 2,87 2,75 3,12 2,98 Syzyf 3,06 2,75 2,75 3,06 2,91 Britannia 3 2,68 2,81 2,93 2,86 Danuśka KWS 3 3,37 2,75 3,18 3,08 Emilia KWS 3,06 2,75 2,85 3,18 2,96 Goldena KWS 3,06 2,75 2,81 3,18 2,95 Nevenka 3 2,81 2,75 3 2,89 Oliviera KWS 3,06 2,68 2,75 3 2,87 Sława KWS 3,06 2,68 2,75 3 2,87 Carlos 3,06 3 2,75 3,18 3 Rubens 2,93 2,68 2,81 3,18 2,9 Schubert 3,12 2,75 2,75 3 2,91 Sokrates 3 2,93 2,81 3,06 2,95 Picasso 3,06 2,75 2,75 3,25 2,95 Silvetta 3,06 2,75 2,81 3,12 2,94 Tiziana 2,93 2,87 2,75 3,06 2,9 Huzar 2,93 2,75 2,75 2,93 2,84 Boryna 3 2,75 2,81 3,06 2,91 Średnio 3,04 2,7 2,78 3 2,88 Wnioski: Kondycja roślin, oceniana bonitacyjnie zmieniała się w okresie wegetacji. W najlepszym stanie były rośliny po korekcie obsady oraz na początku lipca. W gorszym stanie były rośliny przed korektą obsady. W wyniku czterokrotnej oceny w okresie wegetacji nie stwierdzono dużej różnicy stanu roślin poszczególnych odmian buraka cukrowego. Najlepiej wyglądały odmiany: Imperial, Huzar, Britannia nieco gorzej odmiany: Delano, Janosik, Carlos, Danuśka KWS. Stan roślin poszczególnych odmian zmieniał się jednak wraz z ich wzrostem. Spowodowane to było mokrym i chłodnym majem jak i okresem suszy od połowy czerwca do połowy sierpnia. Na początku okresu wegetacji, przed korektą obsady, stan roślin był bardzo wyrównany. Po drugiej bonitacji stanu najlepszy był stan roślin odmian: Imperial, Britannia, Rubens a nieco słabszy u odmiany Danuśka KWS. Po kolejnej bonitacji stanu

30 Wyniki doświadczeń i wnioski 30 najlepszy był stan roślin odmian: Agent, Britannia, Huzar a nieco słabszy u odmiany: Nancy. Przed zbiorem stan roślin był bardzo wyrównany. Średnio w wyniku czterokrotnej oceny w okresie wegetacji nie stwierdzono wyraźnej różnicy stanu roślin poszczególnych odmian buraka cukrowego ocena od 2,7 do 3,04 w skali 9- stopniowej. Tabela 18. Bonitacyjna ocena występowania chorób grzybowych liści w połowie października, oceniona w skali 1 9, (1 brak widocznych objawów, 9 bardzo silne porażenie chorobami grzybowymi liści) Odmiana Stablewice Ćmachowo Wierzchocin Brąchnówko Średnia z lokalizacji Agent 2,1 2 2,5 4 2,7 Farmer 2,2 2 2,5 4,3 2,8 Pewniak 2,5 2 2,3 4,8 2,9 Pasja 2,2 2 2,5 4,5 2,8 Dante 2,3 2 2,5 4 2,7 Delano 2,2 2 2,8 4 2,8 Imperial 2,2 2 2,3 4,3 2,7 Nancy 2,1 2 2,3 3,5 2,5 Jagusia 2,3 2 2,8 4,8 3 Janosik 2, ,8 Syzyf 2,5 2,3 3,3 5,8 3,5 Britannia 2, ,5 2,7 Danuśka KWS 2, ,8 3,3 Emilia KWS 2,5 2 3,5 5,8 3,5 Goldena KWS 2,2 2 2,5 4,5 2,8 Nevenka 2,2 2 2,8 4,5 2,9 Oliviera KWS 2,4 2 2,8 5,3 3,1 Sława KWS 2,4 2 2,5 5 3 Carlos 2,3 2 3,3 4,8 3,1 Rubens 2,7 2,3 2,8 4,8 3,2 Schubert 2, ,3 2,9 Sokrates 2,5 2,3 2,8 4,3 3 Picasso 2,4 2 2,3 4 2,7 Silvetta 2,1 2 2,3 3,3 2,4 Tiziana 2,2 2 2,8 4,3 2,8 Huzar 2,5 2 3,3 5,8 3,4 Boryna 2,6 2 2,8 5 3,1 Średnio 2,3 2 2,7 4,6 2,9 Wnioski na podstawie przeprowadzonej w październiku oceny bonitacyjnej występowania symptomów chorób grzybowych. Na liściach buraka cukrowego najmniejsze ich nasilenie stwierdzono u odmian: Silvetta, Nancy, Agent, Dante, Imperial, Britannia, Picasso. Najbardziej porażone były natomiast liście odmian: Danuśka KWS, Syzyf, Emilia KWS. Stwierdzono także różne nasilenie symptomów występowania chorób w poszczególnych

31 Wyniki doświadczeń i wnioski 31 lokalizacjach. Najbardziej porażone liście buraków występowały w: Brąchnówku nieco mniej w Wierzchocinie, Stablewicach a najmniej w Ćmachowie. Tabela 19. Liczba pośpiechów (szt./na poletku o powierzchni 7,5 m 1,35 m) Odmiana w połowie sierpnia Liczba pośpiechów na poletku przed zbiorem Agent 0 0 Farmer 0 0 Pewniak 0 0 Pasja 0 0 Dante 0 0 Delano 0 0 Imperial 0 0 Nancy 0 0 Jagusia 0 1 Janosik 0 0 Syzyf 1 0 Britannia 0 1 Danuśka KWS 1 0 Emilia KWS 0 0 Goldena KWS 0 0 Nevenka 0 0 Oliviera KWS 0 0 Sława KWS 0 0 Carlos 0 0 Rubens 0 1 Schubert 0 0 Sokrates 0 0 Picasso 0 0 Silvetta 0 0 Tiziana 0 0 Huzar 1 1 Boryna 1 0 Wnioski: Ocena liczby pośpiechów przeprowadzona zarówno w sierpniu jak i przed zbiorem wykazała pojedyncze ich występowanie i tylko u niektórych odmian. W sierpniu obecność pośpiechów stwierdzono u odmian: Syzyf, Danuśka KWS, Huzar, Boryna po 1szt. Z kolei przed zbiorem wystąpiły pośpiechy u odmian: Jagusia, Britannia, Rubens oraz Huzar.

32 Wyniki doświadczeń i wnioski 32 Tabela 20. Plon i jakość korzeni buraka cukrowego doświadczenie odmianowe wynik z czterech lokalizacji Odmiana Plon korzeni dt Zawartość cukru % Plon cukru dt Zawartość K Na N mmol/1000 g Agent 740,99 16,72 108,91 42,04 4,64 18,15 Farmer 754,05 16,72 109,99 44,03 5,62 18,50 Pewniak 737,42 17,39 114,00 40,61 4,26 18,20 Pasja 728,82 17,08 109,85 43,55 4,12 17,41 Dante 735,64 16,34 101,98 52,59 6,94 19,29 Delano 786,80 15,82 105,12 49,29 9,19 18,15 Imperial 744,25 16,21 102,70 49,78 8,11 18,28 Nancy 784,35 16,06 106,40 52,37 8,27 18,77 Jagusia 770,57 16,45 108,99 48,88 6,83 18,90 Janosik 787,26 16,17 108,98 49,27 6,60 17,00 Syzyf 799,90 16,37 112,49 49,30 5,35 21,83 Britannia 744,18 16,48 105,79 47,87 6,75 17,84 Danuśka KWS 772,46 17,04 113,73 47,85 6,24 21,84 Emilia KWS 770,15 16,85 113,31 44,52 7,27 16,79 Goldena KWS 761,82 16,24 107,13 44,99 6,78 18,84 Nevenka 738,96 16,54 106,82 43,10 5,37 20,58 Oliviera KWS 804,56 16,97 118,46 47,43 6,72 20,18 Sława KWS 744,36 16,02 102,10 48,84 6,96 18,15 Carlos 695,21 17,15 106,18 39,94 3,45 16,79 Rubens 723,16 16,52 103,27 49,71 5,35 15,39 Schubert 782,43 16,65 114,43 43,37 4,87 15,44 Sokrates 716,67 17,37 111,33 39,82 3,42 18,13 Picasso 734,63 16,27 101,86 49,65 8,82 19,10 Silvetta 757,09 16,19 104,21 50,94 6,43 19,80 Tiziana 741,09 16,57 105,31 50,32 6,73 20,84 Huzar 759,55 16,17 105,89 48,23 5,06 19,38 Boryna 757,78 16,13 105,27 48,29 4,38 20,78 NRI 62,31 0,33 8,71 3,88 0,99 2,98 Wnioski: Zbierając buraki w terminie przełom września/październik największy plon osiągnęła odmiana: Oliviera KWS 804,56 dt/ha. Plon odmian: Syzyf, Janosik, Delano, Nancy, Schubert, Danuśka KWS, Jagusia, Emilia KWS, Goldena KWS, Huzar, Boryna, Silvetta, Farmer, Sława KWS, Imperial, Britannia był mniejszy, jednak nie różnił się statystycznie od plonu odmiany Oliviera KWS. Pozostałe odmiany plonowały gorzej niż odmiana Oliviera KWS. Największą polaryzację osiągnęła odmiana: Pewniak 17,39%. Polaryzacja u odmian: Sokrates, Carlos, Pasja była podobna i nie różniła się statystycznie od polaryzacji odmiany Pewniak. Pozostałe odmiany miały mniejszą polaryzację. Największy plon cukru osiągnęła odmiana Oliviera KWS 118,46 dt/ha. Plon cukru odmian: Schubert, Pewniak, Danuśka KWS, Emilia KWS, Syzyf, Sokrates, Farmer, Pasja był mniejszy jednak nie różnił się statystycznie od plonu cukru odmiany Oliviera KWS. Pozostałe odmiany osiągnęły gorszy plon cukru niż Oliviera KWS.

33 Wyniki doświadczeń i wnioski 33 Najniższą zawartość potasu miała odmiana Sokrates. Zawartość potasu u odmian: Carlos, Pewniak, Agent, Nevenka, Schubert, Pasja była większa, jednak nie różniła się statystycznie od zawartości potasu w korzeniach odmiany Sokrates. Pozostałe odmiany osiągnęły większą zawartość potasu niż odmiana Sokrates. Najniższa zawartość sodu wystąpiła w korzeniach odmiany Sokrates. Zawartość sodu u odmian: Carlos, Pasja, Pewniak, Boryna była większa, jednak nie różniła się statystycznie od zawartości sodu odmiany Sokrates. Pozostałe odmiany miały większą zawartość sodu niż odmiana Sokrates. Najniższą zawartość azotu alfa-aminowego stwierdzono u odmiany Rubens. Zawartość azotu alfa-aminowego u odmian: Schubert, Emilia KWS, Carlos, Janosik, Pasja, Britannia, Sokrates, Agent, Sława KWS, Delano, Pewniak, Imperial była większa, jednak nie różniła się statystycznie od zawartości azotu alfa-aminowego u odmiany Rubens. Pozostałe odmiany posiadały większą zawartość azotu alfa-aminowego w korzeniach niż odmiana Rubens. Rysunek 10. Wyniki doświadczeń odmianowych synteza wyników z czterech lokalizacji 120,00 % wzorca (średnia) 115,00 110,00 105,00 100,00 95,00 90,00 85,00 80,00 Agent Farmer Pewniak Pasja Dante Delano Imperial Nancy Jagusia Janosik Syzyf Britannia Danuśka KWS Emilia KWS Goldena KWS Nevenka Oliviera KWS Sława KWS Carlos Rubens Schubert Sokrates Picasso Silvetta Tiziana Huzar Boryna Plon korzeni 100% = 568,13 dt/ha Biologiczna zawartość cukru 100% = 15,74% Technologiczny plon cukru 100% = 76,18 dt/ha Zawartość N 100% = 17,12 mmol/1000 g