Harmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2016/2017

Transkrypt

1 Harmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2016/2017 Wykład 1. Wprowadzenie do przedmiotu fizjologia. Homeostaza organizmu. Czynność hormonalna. Woda organizmu i regulacja jej zasobów. 1. Wstęp do fizjologii. 2. Homeostaza. Środowisko wewnętrzne organizmu, powierzchnie kontaktu organizmu ze środowiskiem zewnętrznym. Podstawowe wskaźniki homeostazy środowiska wewnętrznego organizmu, warunki utrzymania homeostazy organizmu. 3. Pojęcie hormonu; podział hormonów. Ogólne cechy hormonów. Sprzężenia zwrotne w układzie dokrewnym. Uwalnianie i kontrola wydzielania hormonów. 4. Dokrewna czynność podwzgórza: podwzgórzowe hormony uwalniające i hamujące (liberyny i statyny) oraz hormony o działaniu ogólnoustrojowym (hormon antydiuretyczny/wazopresyna ADH/AVP); oksytocyna (OXY). 5. Zawartość wody w tkankach, całkowita woda organizmu (TBW) i jej podział. Składowe osocza, płynu międzykomórkowego i wewnątrzkomórkowego. Podstawy regulacji gospodarki wodno-mineralnej organizmu. Bilans wodny. Wykład 2. Fizjologia tkanek pobudliwych. Właściwości błony komórkowej, receptory, kanały błonowe. Fizjologia mięśni prążkowanych 1. Funkcja izolacyjna i recepcyjna błony komórkowej: budowa i znaczenie błony komórkowej; białka błony komórkowej podział, rola. Formy transportu błonowego bez udziału ruchu błon transport bierny (dyfuzja prosta i ułatwiona) i czynny. Kanały jonowe błony, transportery błonowe i pompy jonowe. Transport zależny od ruchu błon: endocytoza, egzocytoza. 2. Pojęcie ligandów, agonistów, antagonistów i receptorów dla ligandów. Receptory: lokalizacja, budowa i sposoby przenoszenia (transdukcji) sygnału. Transdukcja sygnałów w komórce. 3. Przestrzenna separacja jonów. Spoczynkowy potencjał błonowy komórki. Tkanki pobudliwe. Pojęcie bodźca, podział bodźców: bodźce progowe i podprogowe, submaksymalne, maksymalne i hipermaksymalne. Potencjał krytyczny (progowy). Składowe potencjału czynnościowego. Pojęcia: depolaryzacja, repolaryzacja, hiperpolaryzacja; refrakcja względna i bezwzględna; 4. Podział mięśni. Rodzaje białek miocytów. Białka kurczliwe i regulacyjne w mięśniach poprzecznie prążkowanych i gładkich. Przekaźnictwo nerwowo mięśniowe: sprzężenie elektrowydzielnicze i elektromechaniczne oraz mechanizm skurczu w mięśniach poprzecznie prążkowanych. Mechanizm skurczu mięśnia. Rodzaje skurczów skurcz pojedynczy, tężcowy zupełny i niezupełny; skurcz izometryczny, izotoniczny i auksotoniczny. Źródła energetyczne mięśni. 5. Rodzaje miocytów serca. Potencjał czynnościowy kardiomiocytów. Podstawy automatyzmu serca. Składowe układu bodźcoprzewodzącego serca. Pojęcia: chronotropizm, inotropizm, dromotropizm, batmotropizm, tonotropizm.

2 Wykład 3. Fizjologia ośrodkowego układu nerwowego: czucie somatyczne, ból, motoryka. Układ nerwowy autonomiczny: budowa i funkcja. 1. Pojęcie czucia i percepcji. Podział czucia. Rodzaje receptorów czuciowych i ich charakterystyka, potencjał generujący, kodowanie informacji czuciowej. 2. Drogi przewodzenia czucia z powierzchni ciała, korowe reprezentacje czucia. Rodzaje proprioreceptorów; drogi przewodzenia czucia proprioceptywnego; rola czucia głębokiego. 3. Czucie bólu: definicja bólu, rodzaje bólu, charakterystyka receptorów, przewodzenie czucia bólu. Obwodowa i ośrodkowa modulacja bólu. 4. Nerw rdzeniowy i jego składowe. Jednokierunkowość przewodzenia w rdzeniu prawo Bella-Magendiego. Organizacja neuronalna rdzenia kręgowego. Drogi nerwowe rdzenia kręgowego wstępujące i zstępujące. Drogi piramidowe. Wspólna droga końcowa. 5. Ważniejsze ośrodki podwzgórza. 6. Móżdżek: organizacja czynnościowa, drogi nerwowe, znaczenie. Regulacja czynności motorycznych przez korę mózgową, układ pozapiramidowy i móżdżek. 7. Lokalizacja ośrodków ruchowych w korze mózgowej. Ośrodek mowy. 8. Podział układu autonomicznego. Mediatory, receptory oraz działanie układu współczulnego i przywspółczulnego. 9. Hormony rdzenia nadnerczy (adrenalina, noradrenalina). 10. Wpływ układu współczulnego i przywspółczulnego na narządy i tkanki. Wykład 4. Fizjologia serca i krążenie krwi 1. Krążenie krwi w układzie sercowo-naczyniowym. Fazy cyklu sercowego, rola przedsionków i komór serca, czynność zastawek przedsionkowo-komorowych i komorowo-tętniczych. Mechanizm powstawania tonów serca i ich charakterystyka. Układ bodźcoprzewodzący serca. 2. Zapis czynności elektrycznej serca: odprowadzenia do zapisu EKG, załamki w zapisie EKG. 3. Objętości: wyrzutowa (SV), końcowo-skurczowa (ESV), końcowo-rozkurczowa (EDV); frakcja wyrzutu (EF), pojemność minutowa serca (Q). 4. Opór naczyniowy (opór przepływu). Rola poszczególnych odcinków układu krążenia. Ciśnienie napędowe ruchu krwi. Profil zmian ciśnienia w układzie krążenia. Zbiorniki krwi, pojęcia obszaru czynnego i kompensacyjnego. 5. Czynniki odpowiedzialne za powrót krwi do serca. 6. Odruchy stabilizujące ciśnienie tętnicze - odbarczenie baroreceptorów. Chemiczna regulacja ciśnienia krwi. Wykład 5. Fizjologia układu oddechowego 1. Mechanika oddychania. Główne i dodatkowe mięśnie oddechowe. Zmiany wymiarów klatki piersiowej podczas oddychania. Ciąg przyczynowo skutkowy prowadzący do zmian objętości płuc. Mechanizmy doprowadzające do wentylacji płuc. 2. Skład powietrza pęcherzykowego i wydechowego. Wymiana gazowa w płucach: dyfuzja O 2 i CO 2 przez błonę pęcherzykowo-włośniczkową. 3. Objętości i pojemności płuc: TLC, VC, RV, IRV, ERV, V T, IC, FRC. Minutowa wentylacja pęcherzykowa. Anatomiczna i pęcherzykowa przestrzeń martwa (nieużyteczna) (V D ).

3 4. Opory oddechowe. Siły retrakcji. Wytwarzanie i znaczenie surfaktantu. Podatność płuc. 5. Współczynnik wentylacja/przepływ (perfuzja). 6. Zespoły neuronów rdzenia przedłużonego i mostu związane z regulacją oddychania, ośrodkowy generator wzorca oddechowego, podstawy automatycznej czynności. Chemiczna regulacja oddychania. Rodzaje i znaczenie receptorów płuc. 7. Obronne odruchy oddechowe. Wykład 6. Fizjologia nerki, udział nerki w regulacji zasobów wodnoelektrolitowych. Równowaga RKZ 1. Zarys budowy i czynności nefronu. Procesy zachodzące w kłębuszkach i kanalikach nerkowych: filtracja kłębuszkowa (GFR) - efektywne ciśnienie filtracyjne, czynności kanalika bliższego, pętli nefronu, kanalika dalszego i zbiorczego. Skład i właściwości moczu pierwotnego i ostatecznego. 2. Autoregulacja przepływu krwi i filtracji w kłębuszku nerkowym. 3. Pojęcie klirensu nerkowego, wartości klirensu różnych substancji; zastosowanie klirensu do oceny czynności nerek. Ładunek przesączu (GFR x ), maksymalny transport kanalikowy Tm, próg nerkowy. 4. Przepływu osocza (RPF) i krwi (RBF) przez nerkę. Autoregulacja przepływu krwi i filtracji w kłębuszku nerkowym. Frakcja filtracyjna osocza, frakcja nerkowa. 5. Układ renina-angiotensyna-aldosteron i wazopresyna w regulacji zasobów wody w organizmie. 6. Udział nerki w regulacji dokrewnej. 7. Rola nerek i układu oddechowego w utrzymywaniu równowagi kwasowo zasadowej organizmu. Homeostaza jonów wodorowych, bufory organizmu. Wykład 7. Udział układu krążenia, oddechowego i nerek w zintegrowanej regulacji homeostazy organizmu z uwzględnieniem fizjologii głównych systemów regulacyjnych i efektorowych - utrwalenie materiału. 1. Homeostaza. Środowisko wewnętrzne organizmu. 2. Błona komórkowa: składowe i ich funkcja. Transporty błonowe. 3. Charakterystyka i podstawy regulacji czynności układu dokrewnego; hormony podwzgórza, przysadki, nadnerczy. 4. Całkowita woda organizmu (TBW) i jej podział, składowe, zawartość w tkankach. Podstawy regulacji gospodarki wodno-mineralnej organizmu. 5. Spoczynkowego potencjału błonowego. Tkanki pobudliwe charakterystyka. Pojęcia: depolaryzacja, repolaryzacja, hiperpolaryzacja; prąd czynnościowy, impuls; refrakcja względna i bezwzględna. 6. Budowa i czynności neuronu, podział neuronów. Budowa, czynność oraz podział synaps (połączeń synaptycznych). Transmitery (mediatory, przekaźniki), pobudzające i hamujące powstawanie EPSP i IPSP. Pojęcia: konwergencja, dywergencja otwarta i zamknięta, sumowanie w czasie i przestrzeni, okluzja, facylitacja, działanie następcze, rekrutacja. 7. Podział mięśni. Rodzaje białek miocytów. Przekaźnictwo nerwowo mięśniowe: sprzężenie elektrowydzielnicze i elektromechaniczne oraz mechanizm skurczu w mięśniach poprzecznie prążkowanych. Rodzaje skurczów mięsni. 8. Potencjał czynnościowy miocytów komór i przedsionków serca oraz komórek P. Podstawy automatyzmu serca.

4 9. Pojęcia: chronotropizm, inotropizm, dromotropizm, batmotropizm, tonotropizm. 10. Budowa, znaczenie, unerwienie, podział mięśni gładkich. Mięśnie gładkie trzewne i wielojednostkowe. Charakterystyczne zjawiska elektrofizjologiczne (bioelektryczne) w mięśniach gładkich. Charakterystyka skurczu mięśni gładkich. Różnice między mięśniami szkieletowymi, mięśniem sercowym i mięśniami gładkimi. 11. Podział czucia; drogi przewodzenia, korowe reprezentacje czucia. Czucie bólu. 12. Budowa i funkcja siatkówki oka. Oko jako układ optyczny. Wady refrakcji i ich korekcja. Akomodacja oka. Odruchy źreniczne. Pole widzenia. Ostrość widzenia. Adaptacja oka do ciemności i jasności. Widzenie barwne i jego zaburzenia. Widzenie obuoczne. Droga wzrokowa i jej uszkodzenie. Ośrodki wzroku. 13. Narząd spiralny Cortiego i jego rola. Drogi przewodzenia bodźców słuchowych. Mechanizmy rozróżniania wysokości dźwięków. Drogi słuchowe, korowa reprezentacja słuchu. Narząd równowagi. 14. Czucie smaku i węchu narządy odbiorcze, drogi nerwowe, ośrodki. 15. Zarys budowy i czynności rdzenia kręgowego. Charakterystyka i znaczenie fizjologiczne odruchów rdzeniowych. Drogi nerwowe rdzenia kręgowego. Zarys budowy i funkcje rdzenia przedłużonego, mostu, śródmózgowia. Nerwy czaszkowe. 16. Móżdżek. Regulacja czynności motorycznych przez korę mózgową, układ pozapiramidowy i móżdżek. Kora mózgowa podział i czynność pól korowych. Asocjacyjne czynności kory mózgu gnozja i praksja; rola pól kojarzeniowych. Mowa i jej zaburzenia. Układ autonomiczny: podział, mediatory, receptory i ich agoniści oraz antagoniści. Czynność komórek zwoju autonomicznego. Wpływ układu współczulnego i przywspółczulnego na narządy i tkanki. 17. Zintegrowana czynność układu oddechowego, serca i naczyń krwionośnych oraz nerek w utrzymaniu homeostazy środowiska wewnętrznego organizmu. 18. Fizjologia specyficznych mechanizmów regulacyjno-adaptacyjnych poszczególnych narządów wewnętrznych. Wykład 8. Fizjologia przewodu pokarmowego cz. I. Podstawy czynności, motoryka. 1. Podstawy aktywności motorycznej przewodu pokarmowego: mięśnie gładkie trzewne, BER, zwoje śródścienne, unerwienie zewnętrzne. 2. Czynności motoryczne jamy ustnej. Fazy połykania ze szczególnym uwzględnieniem warunków zamknięcia dróg oddechowych. 3. Motoryka jelita cienkiego i jej regulacja. Kontrola czynności zwieracza krętniczokątniczego. 4. Motoryka jelita grubego i jej regulacja. Mechanizm defekacji. Wykład 9. Fizjologia przewodu pokarmowego cz. II. Soki trawienne, regulacja wydzielania. Trawienie i wchłanianie w przewodzie pokarmowym. 1. Skład, zadania i regulacja wydzielania śliny. 2. Skład, właściwości, rola i regulacja wydzielania soku trzustkowego, enzymy soku trzustkowego. Interakcja wewnątrz- i zewnątrzwydzielnicza trzustki. 3. Żółć skład, właściwości, regulacja wydzielania. Rola żółci w procesach trawienia i wchłaniania. 4. Czynność wątroby 5. Procesy zachodzące w jelicie grubym.

5 6. Trawienie: procesy zachodzące w poszczególnych częściach przewodu pokarmowego. 7. Warunki i sprawność wchłaniania w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego. Mechanizmy transportu jelitowego. Wykład 10. Fizjologia przewodu pokarmowego cz. III. Regulacja czynności żołądka. Regulacja odżywiania. Fizjologia wysiłku fizycznego. Metabolizm. 1. Mechanizmy zamykające wpust żołądka. Aktywność bioelektryczna i skurczowa żołądka w spoczynku i po przyjęciu pokarmu. Regulacja motoryki żołądka i czynności odźwiernika. Opróżnianie żołądka. 2. Skład, właściwości, zadania i regulacja wydzielania soku żołądkowego. Produkcja i znaczenie HCI. Bariera żołądkowa. Fazy wydzielania żołądkowego. Nerwowa i humoralna regulacja wydzielania żołądkowego. 3. Ośrodkowa regulacja procesów odżywiania: ośrodek głodu i sytości. Substancje aktywne kształtujące procesy odżywiania. 4. Czucie smaku i węchu narządy odbiorcze, procesy zachodzące w receptorach, drogi nerwowe, ośrodki. 5. Definicja wydolności fizycznej ogólnej. Koszt fizjologiczny pracy. 6. Reakcje układu krążenia na wysiłki statyczne i dynamiczne przebieg zmian adaptacyjnych, mechanizmy fizjologiczne reakcji wysiłkowych; dystrybucja wysiłkowa krwi. 7. Maksymalny pobór tlenu (VO 2 max, pułap tlenowy). Czynniki determinujące wielkość maksymalnego poboru tlenu. Sposoby oceny pułapu tlenowego. Tętno tlenowe. Adaptacja układu oddechowego do wysiłku fizycznego. 8. Czynności układu trawiennego i nerek podczas wysiłku. Wpływ wysiłku fizycznego na układ wydzielania wewnętrznego. 9. Klasyfikacja wysiłków fizycznych: wysiłek submaksymalny, maksymalny, supramaksymalny. Wykład 11. Funkcje krwi krążącej. 1. Rola krwi w organizmie. Skład krwi: elementy morfotyczne, składniki organiczne i nieorganiczne osocza. Funkcje białek osocza. OB i jego diagnostyczne znaczenie. 2. Udział płytek krwi (trombocytów), naczyń krwionośnych oraz czynników osoczowych i tkankowych w mechanizmach hemostatycznych. 3. Ilość, budowa i funkcje erytrocytów. Budowa, ilość, rodzaje i rola hemoglobiny. Zasady transportu tlenu i dwutlenku węgla. 4. Leukocyty neutrofile, eozynofile i bazofile, monocyty, limfocyty morfologia, rola. Fagocytoza. Pojęcia: antygen, przeciwciało. Odporność nieswoista znaczenie i mechanizmy. Rola w odporności nieswoistej mechanizmów obronnych powierzchni kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym, układu makrofagów tkankowych oraz elementów morfotycznych krwi i osocza. Humoralne i komórkowe mechanizmy odporności swoistej (immunologicznej). Rola limfocytów w mechanizmach odporności immunologicznej. Pierwotna i wtórna odpowiedź immunologiczna. Odporność naturalna i sztuczna, czynna i bierna. 5. Zasady podziału krwi na grupy w układzie AB0. Charakterystyka antygenów i przeciwciał w układzie AB0 i układzie Rh. 6. Zmiany składu chemicznego krwi podczas wysiłku fizycznego.

6 Wykład 12. Udział przewodu pokarmowego w zintegrowanej czynności organizmu z uwzględnieniem elementów metabolicznej regulacji, wydolności fizycznej i fizjologii krwi krążącej. 1. Podstawy aktywności motorycznej przewodu pokarmowego. Czynność zwieraczy w przewodzie pokarmowym. Procesy zachodzące w jamie ustnej. Mechanizmy zamykające wpust żołądka. Czynności motoryczne i wydzielnicze żołądka. Motoryka i wydzielanie w jelicie cienkim. 2. Warunki i sprawność wchłaniania w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego. Mechanizmy transportu jelitowego. 3. Skład, właściwości, rola i regulacja wydzielania soku trzustkowego, żółci. 4. Hormony żołądkowo-jelitowe i ich wpływ na czynność układu trawiennego. 5. Całkowita przemiana materii i jej składowe. Podstawowa przemiana materii, ponadpodstawowa przemiana materii. Swoiście dynamiczne (specyficznodynamiczne) działanie pożywienia. Regulacja przemiany materii przez ośrodkowy układ nerwowy i hormony: insulina, glukagon, hormony tarczycowe. 6. Wpływ hormonów na metabolizm (przemiany węglowodanów, białek i tłuszczów, witamin, gospodarkę mineralną) i układ dokrewny. 7. Ośrodki głodu i sytości. Neurohormonalna regulacja przyjmowania pokarmu. 8. Wydolność fizyczna ogólna. Koszt fizjologiczny pracy. Czynność układu trawiennego podczas wysiłku. Wpływ wysiłku fizycznego na układ wydzielania wewnętrznego. Zmiany składu chemicznego krwi podczas wysiłku fizycznego. 9. Klasyfikacja wysiłków fizycznych. Próg anaerobowy i aerobowy. Deficyt i dług tlenowy. Źródła energii do pracy mięśniowej. 10. Skład krwi: elementy morfotyczne, składniki organiczne i nieorganiczne osocza. Mechanizmy hemostazy. Erytrocyty - ilość, budowa i funkcje erytrocytów, hemoglobina. Zasady transportu tlenu i dwutlenku węgla. Leukocyty neutrofile, eozynofile i bazofile, monocyty, limfocyty morfologia, rola. Fagocytoza. Pojęcia: antygen, przeciwciało. Odporność nieswoista znaczenie i mechanizmy. Humoralne i komórkowe mechanizmy odporności swoistej (immunologicznej). Rola limfocytów w mechanizmach odporności immunologicznej. Pierwotna i wtórna odpowiedź immunologiczna. Odporność naturalna i sztuczna, czynna i bierna. 11. Zasady podziału krwi na grupy w układzie AB0. Charakterystyka antygenów i przeciwciał w układzie AB0 i układzie Rh. Ćwiczenie 1. Udział hormonów w procesach regulacyjnych czynność organizmu. 1. Zapoznanie z zasadami regulaminu Katedry i Zakładu Fizjologii. 2. Gruczoły wydzielania wewnętrznego. 3. Hormony tropowe przysadki mózgowej. Oś podwzgórzowo-przysadkowo-narządowa. 4. Regulacja wydzielania i działanie hormonu wzrostu (GH, somatotropina) i prolaktyny. 5. Hormonalna regulacja zasobów wody organizmu 6. Praktyczne ćwiczenia oś regulacji hormonalnej Ćwiczenie 2. Fizjologia czynności neuronów i przekaźnictwa synaptycznego. Fizjologia mięśni gładkich. 1. Budowa i czynności neuronu, podział neuronów. 2. Podział włókien nerwowych; przewodzenie ciągłe i skokowe. Przewodzenie ortodromowe i antydromowe.

7 3. Budowa i czynność synaps. Neurotransmitery pobudzające i hamujące. 4. Animacje obrazujące czynność neuronów. 5. Budowa, znaczenie, unerwienie, podział mięśni gładkich. Mięśnie gładkie trzewne i wielojednostkowe. Charakterystyczne zjawiska elektrofizjologiczne (bioelektryczne) w mięśniach gładkich. Charakterystyka skurczu mięśni gładkich. Napięcie neurogenne i miogenne mięśni gładkich naczyń krwionośnych. 6. Charakterystyka mięśni gładkich przewodu pokarmowego. 7. Różnice między mięśniami szkieletowymi, mięśniem sercowym i mięśniami gładkimi. 8. Animacje obrazujące czynność mięśni. Ćwiczenie 3. Ocena czynności narządu wzroku i słuchu. Odruchy rdzenia kręgowego, łuk odruchowy 1. Elementy składowe układu optycznego oka. Wady refrakcji i ich korekcja. 2. Ostrość widzenia i jej ocena. 3. Akomodacja oka; punkt bliży i dali wzrokowej. 4. Widzenie barwne i jego zaburzenia. 5. Odruchy źreniczne. 6. Drogi przewodzenia fal akustycznych. Mechanizmy rozróżniania wysokości dźwięków. Badanie szeptem. Próby stroikowe. 7. Narząd równowagi (przedsionkowy) budowa i czynność woreczka, łagiewki, kanałów półkolistych. Póba Romberga. 8. Ośrodki wzroku. Drogi słuchowe, korowa reprezentacja słuchu. 9. Pojęcie i podział odruchów. Łuk odruchowy i jego składowe. 10. Odruchy rdzeniowe: podział, charakterystyka, przykłady. Odruch na rozciąganie (z wrzecionek nerwowo-mięśniowych). Odwrócony (paradoksalny) odruch na rozciąganie (z ciał buławkowatych). Odruch zginania i skrzyżowany odruch prostowania. 11. Badanie odruchów rdzeniowych: odruch kolanowy, z mięśnia dwugłowego, trójgłowego ramienia, odruch podeszwowy. Ćwiczenie 4. Ocena czynności życiowych organizmu: układ sercowonaczyniowy, oddychanie, czynność nerek. 1. Pomiar ciśnienia tętniczego 2. Czas opróżniania i wypełniania żył. 3. Wpływ czynnika grawitacyjnego na krążenie - próba ortostatyczna 4. Obliczanie minutowej wentylacji pęcherzykowej. 5. Mocz ostateczny: parametry fizyko-chemiczne, składowe osadu moczu Ciśnienie napędowe ruchu krwi. Ciśnienie tętnicze: skurczowe, rozkurczowe i średnie. Profil zmian ciśnienia w układzie krążenia. Zbiorniki krwi, pojęcia obszaru czynnego i kompensacyjnego. Czynniki odpowiedzialne za powrót krwi do serca. Odruchy stabilizujące ciśnienie tętnicze - odbarczenie baroreceptorów. Objętości i pojemności płuc: TLC, VC, RV, IRV, ERV, V T, IC, FRC. Natężona objętość wydechowa sekundowa (FEV 1,0 ) i wskaźnik odsetkowy natężonego wydechu (FEV 1,0 %); PEF. Minutowa wentylacja pęcherzykowa i czynniki ją kształtujące wpływ zmian objętości dróg oddechowych oraz głębokości i częstotliwości oddechów. Anatomiczny i fizjologiczny (pęcherzykowy) przeciek żylny.

8 Procesy zachodzące w nefronie: filtracja kłębuszkowa (GFR) a ładunku przesączu (GFR x ); maksymalny transport kanalikowy Tm; pojęcie progu nerkowego. Pojęcie klirensu nerkowego i sposób jego wyliczania, wartości klirensu różnych substancji. Ćwiczenie 5. Hormonalna czynność przewodu pokarmowego. Regulacja czynności przewodu pokarmowego. Regulacja hormonalna czynności organizmu: h. tarczycowe, h. trzustkowe. 1. Gastryna, sekretyna, cholecystokinina regulacja wydzielania, działanie. 2. Wytwarzanie, gromadzenie, uwalnianie i transport hormonów gruczołu tarczowego. Mechanizm działania. Wpływ hormonów gruczołu tarczowego na metabolizm (przemiany węglowodanów, białek i tłuszczów, witamin, gospodarkę mineralną) i układ dokrewny. Regulacja wydzielania T 3, T Regulacja wydzielania insuliny i jej działanie. Glukagon. Udział insuliny i glukagonu w regulacji stężenia glukozy we krwi. 4. Udział hormonów w regulacji stężenia wolnych kwasów tłuszczowych, triglicerydów i cholesterolu. Ćwiczenie 6. Trawienie i wchłanianie w przewodzie pokarmowym.. 1. Trawienie: Procesy zachodzące w jamie ustnej. Trawienie w żołądku. 2. Sok trzustkowy enzymy trawienne 3. Enzymy soku jelitowego. Trawienie w jelicie cienkim. Trawienie przyścienne. 4. Rola żółci w procesach trawienia i wchłaniania. 5. Warunki i sprawność wchłaniania w poszczególnych odcinkach przewodu pokarmowego. Mechanizmy transportu jelitowego. 6. Wchłanianie wody, elektrolitów i witamin. 7. Trawienie i wchłanianie węglowodanów, białek i tłuszczów. 8. Procesy zachodzące w jelicie grubym. Ćwiczenie 7. Adaptacja organizmu do wysiłku fizycznego. Składowe i proporcje ciała. Metabolizm. 1. Stężenie kwasu mlekowego jako wskaźnik wielkości przemian beztlenowych (próg mleczanowy). Próg anaerobowy i aerobowy. Pojęcia deficytu i długu tlenowego. Źródła energii do pracy mięśniowej. 2. Kalorymetria pośrednia i bezpośrednia. Współczynnik oddechowy. Fizyczne i fizjologiczne wartości kaloryczne węglowodanów, białek i tłuszczów. 3. Oznaczanie podstawowej przemiany materii metodą kalorymetryczną. 4. Wydolność fizyczna organizmu i metody oceny. 5. Wyliczanie wskaźnika PWC Oznaczanie pułapu tlenowego metodą Astrand-Rhyming. 7. Wydatki energetyczne w czynnościach codziennych. 8. Masa ciała należna a normalna. LBM lean body mass. 9. Wyliczanie wskaźników oceny parametrów budowy ciała: BMI, WHR, WC. 10. Otyłość.

9 Ćwiczenie 8. Analiza laboratoryjna krwi obwodowej 1. Określanie grup krwi w układzie AB0 (ABH) i Rh na podstawie reakcji przeciwciał monoklonalnych. 2. Odporność swoista i nieswoista - udział mechanizmów humoralnych i komórkowych 3. Czasu krwawienia i krzepnięcia krwi. 4. Ocena parametrów krwinek czerwonych: hematokryt, hemoglobina, wskaźniki czerwonokrwinkowe: MCV, MCH, MCHC. 5. Odczyn OB 6. Leukogram - wzór krwinek białych.