Plan zajęć z fizjologii dla studentów Oddziału Analityki Medycznej. Rok akademicki 2016/2017, semestr letni

Transkrypt

1 Rok akademicki 2016/2017, semestr letni Ćwiczenie 1: Elektrofizjologia Podstawy elektrofizjologii: Komórki pobudliwe, pobudliwość, pobudzenie, przewodzenie. Bodziec: definicja, rodzaje. Pojęcia: polaryzacja, depolaryzacja, repolaryzacja, hiperpolaryzacja. Potencjały błonowe: spoczynkowy i czynnościowy. Prawo wszystko albo nic. Fizjologia komórek nerwowych. Rodzaje i funkcje komórek w układzie nerwowym. Funkcjonalne części neuronu. Rodzaje włókien nerwowych. Zasady przewodzenia potencjałów czynnościowych: szybkość (ciągłe i skokowe), kierunek (ortodromowe i antydromowe), regeneratywne i z dekrementem, częstotliwość (zależność od siły bodźca i refrakcji bezwzględnej). Czynniki modyfikujące pobudliwość i przewodzenie impulsów nerwowych (środki znieczulające, zmiany stężenia elektrolitów krwi). Potencjały czynnościowe w nerwach mieszanych. Przekaźnictwo synaptyczne: Synapsy podział morfologiczny i czynnościowy. Cechy przewodzenia synaptycznego (kierunek i opóźnienie). Receptory, mediatory, modulatory synaptyczne. Potencjały postsynaptyczne: pobudzający i hamujący. Hamowanie postsynaptyczne i presynaptyczne. 1. Oznaczanie szybkości przewodzenia w nerwie żaby. 2. Wyznaczanie progu pobudliwości nerwu przy stymulacji elektrycznej. 3. Stymulacja nerwu mechaniczna, termiczna, chemiczna. 4. Określanie wpływu eteru, lignokainy i kurary na przewodnictwo nerwowe.

2 Ćwiczenie 2: Mięśnie Ogólny podział i rola mięśni w organizmie (szkieletowe, gładkie, mięsień sercowy). Mięśnie szkieletowe: budowa, rodzaje i cechy włókien mięśniowych. Sarkomer, jako podstawowa jednostka morfologiczno-czynnościowa włókna mięśniowego. inicjowanie i kolejne etapy prowadzące do skurczu mięśni poprzecznie prążkowanych: teoria ślizgowa skurczu, rola układu sarkotubularnego, sprzężenie elektromechaniczne. Rola unerwienia ruchowego (jednostka motoryczna) i czuciowego (wrzecionko nerwowomięśniowe) mięśni szkieletowych. Efekty odnerwienia. Rodzaje skurczów (pojedyncze, złożone, izometryczne, izotoniczne, auksotoniczne) i ich charakterystyka. Czynniki wpływające na siłę skurczu mięśni (wstępne rozciągnięcie, częstotliwość pobudzeń, ilość rekrutowanych jednostek motorycznych). Energetyka mięśni (źródła energii). Znużenie mięśni (przyczyny, objawy). Mięśnie gładkie: Podział czynnościowy (wielojednostkowe i trzewne) i występowanie. Mechanizm, cechy i rodzaje skurczów. Porównanie właściwości skurczu mięśni gładkich í szkieletowych (szybkość, czas trwania, zakres siła, podatność na znużenie). 1. Rejestracja potencjału czynnościowego mięśnia szkieletowego. 2. Wykonywanie skurczów izometrycznych i auksotonicznych u człowieka. 3. Rejestracja krzywej znużenia mięśnia łydkowego żaby przy drażnieniu bezpośrednim i pośrednim. 4. Wykazanie fizjologicznego drżenia mięśniowego. 5. Rejestracja skurczów mięśni gładkich.

3 Ćwiczenie 3: ZALICZENIE: Elektrofizjologia i mięśnie 1. Homeostaza definicja i mechanizmy. 2. Podstawowe pojęcia związane z homeostazą i gospodarką wodno-elektrolitową: izohydremia, izojonia, izoosmia, izohydria, izotermia. 3. Właściwości błony komórkowej, pompa jonowa. 4. Rodzaje bodźców, pobudliwość i pobudzenie (czynniki modyfikujące, zmiany pobudliwości na tle potencjału czynnościowego). 5. Geneza potencjału spoczynkowego. 6. Potencjał czynnościowy w komórkach pobudliwych. 7. Rodzaje i funkcje komórek nerwowych i włókien nerwowych. 8. Rodzaje i funkcje komórek glejowych. 9. Przewodnictwo nerwowe bechy, rodzaje i blokowanie. 10. Przekaźnictwo synaptyczne rodzaje synaps, cechy przewodnictwa synaptycznego. 11. Mediatory, modulatory i receptory synaptyczne. 12. Potencjały postsynaptyczne. 13. Hamowanie pre- i postsynaptyczne. 14. Rodzaje i funkcje białek czynnościowych mięśni, budowa sarkomeru. 15. Teoria ślizgowa skurczu i sprzężenie elektromechaniczne w mięśniach. 16. Unerwienie ruchowe (jednostka motoryczna rodzaje) i czuciowe (wrzecionko nerwowo-mięśniowe) mięśni szkieletowych. 17. Skutki odnerwienia mięśni. 18. Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych. 19. Czynniki wpływające na siłę skurczu. 20. Źródła energii do skurczów mięśni. 21. Znużenie mięśni (przyczyny, objawy). 22. Klasyfikacja włókien mięśniowych poprzecznie prążkowanych. 23. Podział czynnościowy i właściwości fizjologiczne mięśni gładkich.

4 Ćwiczenie 4: Ruch i postawa ciała Odruch: definicja i podział. Łuk odruchowy: budowa i znaczenie jego pięciu elementów. Cechy reakcji odruchowej (latencja, promieniowanie, wyładowanie następcze). Zjawiska w układach neuronalnych związane z czynnością odruchową (dywergencja i konwergencja, sumowanie czasowe i przestrzenne, torowanie i okluzja). Odruchy na rozciąganie: miotatyczny i odwrócony odruch na rozciąganie. Odruch zginania; porównanie z odruchem proprioceptywnym. Wstrząs rdzeniowy, jako wynik zahamowania wpływu wyższych pięter OUN na czynność odruchową rdzenia. Mechanizmy rdzeniowe i nadrdzeniowe regulujące napięcie mięśniowe. Błędnik: funkcje, efekty pobudzenia i objawy uszkodzenia. Znaczenie kory mózgowej, móżdżku i jąder podkorowych w sterowaniu czynnościami ruchowymi. 1. Odruch zginania i jego cechy u żaby. 2. Wykazanie odruchowego pochodzenia napięcia mięśniowego (doświadczenie Brongesta). 3. Badanie odruchów klinicznych człowieka: - własnych mięśni (dwugłowego i trójgłowego ramienia, czworogłowego łydki i trójgłowego łydki, mięśni żwaczy) - obronnych: skórno-mięśniowych (brzusznych, podeszwowych), z błon śluzowych (z rogówki, spojówki, nosa, podniebienia), źrenicznych na światło. 4. Sprawdzanie zdolności koordynacji ruchów i utrzymania prawidłowej postawy ciała - próba Romberga -znaczenie kontroli wzroku podczas próby - badanie zdolności ruchowej (palec-palec, palec-nos, pięta-kolano) - badanie diadochokinezy

5 Ćwiczenie 5: Czucie Podział czucia (somatyczne, trzewne, specjalne) Receptory czuciowe: budowa, podział, lokalizacja, właściwości- swoistość, czułość, potencjał generujący, adaptacja. Podział bodźców w odniesieniu do receptorów: adekwatne i nieadekwatne oraz podprogowe, progowe, nadprogowe, maksymalne i supramaksymalne. Prawo swoistej energii zmysłów. Kodowanie informacji czuciowych (kod częstości, kod populacji). Czucie somatyczne - rodzaje i charakterystyka (powierzchowne i głębokie). Czucie bólu - receptory, drogi, rodzaje i cechy charakterystyczne. Drogi czuciowe (swoiste i nieswoiste) i ich przebieg. Prawo projekcji czucia. Lokalizacja i funkcje ośrodków czuciowych w korze mózgowe] - pola projekcyjne i asocjacyjne. Czucie trzewne - cechy. Mechanizm powstawania bólu odniesionego. Czucie smaku i węchu: receptory, przebieg dróg. Zmysł wzroku: rola poszczególnych elementów oka, rozmieszczenie i czynność czopków i pręcików, fotochemia barwników wzrokowych, droga i pola wzrokowe. Zmysł słuchu: odbieranie, przewodzenie (powietrzne i kostne) i przetwarzanie dźwięków na impulsy nerwowe, przebieg drogi słuchowej, funkcja kory słuchowej. 1. Badanie czucia dotyku i temperatury w obrębie kończyn i tułowia (sporządzanie map punktów dotyku i różnicowanie dwóch punktów). 2. Badanie czucia głębokiego - określenie pozycji, ruchu, wibracji. 3. Różnicowanie i percepcja wrażeń czuciowych: topognozja, stereognozja, grafestezja, dyskryminacja. 4. Badanie wzroku: doświadczenie Mariotte'a) - wykazanie obecności plamki ślepej badanie pola widzenia przy pomocy perymetru badanie ostrości wzroku badanie zdolności widzenia barw 5. Badanie słuchu: określanie czułości słuchu za pomocą mowy próby stroikowe

6 Ćwiczenie 6: ZALICZENIE: Układ nerwowy 1. Poziomy funkcjonalne układu nerwowego. 2. Zjawiska zachodzące w układach neuronalnych; mediatory i modulatory w ośrodkowym układzie nerwowym. 3. Czynność rdzenia kręgowego; organizacja ośrodków, drogi czuciowe, ruchowe, własne rdzenia. 4. Definicja i cechy reakcji odruchowej. 5. Podział czynnościowy odruchów. 6. Odruchy na rozciąganie. 7. Odruchy eksteroceptywne. 8. Wstrząs rdzeniowy - przyczyny, objawy, następstwa. 9. Regulacja napięcia mięśniowego (mechanizmy rdzeniowe i nadrdzeniowe). 10. Funkcje pnia mózgu. 11. Czynność błędnika, objawy uszkodzenia. 12. Funkcje móżdżku, objawy uszkodzenia. 13. Funkcje układu pozapiramidowego; połączenia i objawy uszkodzenia. 14. Lokalizacja i funkcja motorycznej kory mózgowej. 15. Receptory czuciowe - podział i właściwości. 16. Potencjał generujący i jego cechy. Kodowanie informacji czuciowych. 17..Adaptacja receptorów (receptory fazowe i toniczne). 18. Prawo swoistej energii zmysłów. Prawo projekcji. 19. Czucie dotyku - receptory i drogi. 20. Czucie temperatury - receptory i drogi. 21. Czucie głębokie (proprioceptywne) - rodzaje, receptory, drogi. 22. Czucie bólu - receptory, drogi, rodzaje i cechy charakterystyczne. 23. Mechanizm bólu odniesionego. Modulacja czucia bólu. 24. Czucie węchu. Czucie smaku. 25. Fizjologia widzenia; droga i kora wzrokowa. 26. Mechanizm odbioru, przetwarzania i percepcji dźwięków. 27. Rola wzgórza w przewodzeniu i modulacji czucia. Nieswoisty układ wzgórza. 28. Organizacja i czynność pól czuciowych i kojarzeniowych kory mózgowej. 29. Ośrodki mowy - lokalizacja, czynność, zaburzenia. 30. Pamięć - rodzaje pamięci, struktury mózgowia biorące udział w tworzeniu pamięci zaburzenia.

7 Ćwiczenie 7: Krew cz. I Krew: ilość, skład, właściwości i funkcje, powstawanie, hematopoeza. Krwinki czerwone: liczba (wpływ wieku, płci, warunków zewnętrznych) budowa właściwości, funkcje, długość życia, powstawanie i rozpad, czynniki erytropoetyczne. Wskaźniki stanu zapalnego: odczyn Biernackiego i białko C-reakrywne CRP - znaczenie, zakresy norm, przyczyny odchyleń. Wskaźniki czerwonokrwinkowe: normy, znaczenie diagnostyczne (RBC, HGB, HCT, MCV, MCH, MCHC). Niedokrwistości i nadkrwistości. Hemoglobina: ilość, rodzaje, związki, właściwości, rola, metabolizm. Krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny; czynniki zmieniające. Układ białokrwinkowy: rodzaje, skład procentowy, powstawanie, właściwości i znaczenie poszczególnych leukocytów w mechanizmach odpornościowych; rodzaje odporności. Leukopenia i leukocytoza. Cytokiny: definicja, właściwości, klasyfikacja, funkcje, zastosowanie - opracowanie samodzielne przez studentów 1. Pomiar wskaźnika hematokrytowego. 2. Oznaczanie zawartości hemoglobiny we krwi. 3.Obliczanie wskaźników czerwonokrwinkowych. 4. Zastosowanie oznaczania stężenia hemoglobiny glikowanej we krwi. 5. Pomiar szybkości opadania krwinek czerwonych (OB).

8 Ćwiczenie 8: Krew cz. II Osocze krwi: Właściwości fizykochemiczne, skład, znaczenie poszczególnych elementów organicznych i nieorganicznych osocza. Wpływ toniczności osocza na krwinki czerwone. Hemoliza: przyczyny (fizjologiczne i patologiczne), następstwa. Hemostaza: Płytki krwi: ilość, powstawanie i znaczenie; czynniki uwalniane przez płytki, substancje nasilające i hamujące agregację płytek. Małopłytkowość i nadpłytkowość. Etapy hemostazy: hemostaza płykowo-naczyniowa, osoczowa (fazy, czynniki) i fibrynoliza. Aktywatory i inhibitory procesu krzepnięcia. Zaburzenia hemostazy (skazy krwotoczne). Grupy krwi: Antygeny krwinkowe (rodzaje, dziedziczenie, znaczenie, metody oznaczania), przeciwciała układu ABO i Rh. Konflikt serologiczny. Ogólne zasady przetaczania krwi. Próba zgodności serologicznej krwi dawcy i biorcy (próba krzyżowa). 1. Badania oceniające procesy hemolityczne i ich interpretacja: czas krwawienia czas krzepnięcia pełnej krwi czas kaolinowo-kefalinowy czas protrombinowy (sposoby wyrażania, znaczenie diagnostyczne) czas trombinowy 2. Oznaczanie antygenów grupowych układu ABO i antygenu D układu Rh.

9 Ćwiczenie 9: ZALICZENIE: Krew 1. Homeostaza - definicja i mechanizmy. 2. Rozmieszczenie wody i skład płynów ustrojowych. 3. Hematopoeza. 4. Skład i rola krwi. 5. Skład i właściwości osocza krwi. 6. Rodzaje i znaczenie białek osocza. 7. Krwinki czerwone: liczba, właściwości, funkcje, powstawanie i rozpad. 8. Wskaźniki laboratoryjne krwi i ich znaczenie. 9. Grupy krwi w układzie ABO i Rh. 10. Konflikt serologiczny. 11. Ogólne zasady przetaczania krwi. Próba krzyżowa. 12. Zjawisko sedymentacji krwinek (OB) - znaczenie, zakresy norm, przyczyny odchyleń 13. Znaczenie badania białka C-reaktywnego. 14. Hemoliza, czynniki hemolizujące. 15. Metabolizm żelaza w ustroju. 16. Rodzaje, właściwości i rola hemoglobiny. 17. Krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny, czynniki zmieniające. 18. Transport gazów oddechowych we krwi. 19. Krwinki białe - powstawanie, podział i charakterystyka. 20. Granulocyty: liczba, właściwości, funkcje. 21. Monocyty i makrofagi tkankowe. 22. Podział i funkcje limfocytów. 23. Podział i mechanizmy odporności. 24. Płytki krwi; liczba, postawanie, właściwości, rola w hemostazie. 25. Etapy hemostazy i zależności między nimi. 26. Czynniki modulujące proces krzepnięcia in vivo i in vitro. 27. Metody badania hemostazy. Interpretacja wyników. 28. Cytokiny - definicja, właściwości oraz klasyfikacja cytokin. 29. Funkcje cytokin i ich terapeutyczne zastosowanie cytokin. 30. Regulacja pobierania pokarmu przez podwzgórze. 31. Termoregulacja. Mechanizmy ośrodkowe regulacji temperatury. 32. Rola podwzgórza w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej. 33. Regulacja czynności hormonalnych i emocjonalno-obronnych przez podwzgórze i układ limbiczny.

10 Ćwiczenie 10: Mięsień sercowy, EKG. Mięsień sercowy: właściwości mięśnia sercowego, cechy skurczów, mechanizm zabezpieczający przed skurczami tężcowymi. Układ bodźco-przewodzący: cechy fizjologiczne, rola poszczególnych części. Automatyzm. Aktywność elektryczna serca: potencjały spoczynkowe i czynnościowe oraz pobudliwość komórek rozrusznikowych oraz roboczych serca. Rozprzestrzenianie się pobudzenia w sercu - kolejność i szybkość. Sprzężenie elektromechaniczne w sercu. Cykl hemodynamiczny serca: podział na fazy, wartości ciśnień w przedsionkach i komorach, rola zastawek. Tony i szmery serca (geneza, charakterystyka, metody badania). Objętość wyrzutowa i frakcja wyrzutowa serca. Prawo serca Franka-Starlinga. Pojemność minutowa serca - rozkład procentowy w różnych obszarach naczyniowych w spoczynku i podczas wysiłku. Wpływ różnych czynników na czynność serca: układu autonomicznego i hormonalnego (aminy katecholowe, hormony tarczycy), składu jonowego osocza (K+, Ca2") i temperatury. Elektrokardiografia: zasady badania i zapisu krzywej EKG, rodzaje odprowadzeń, składowe prawidłowego elektrokardiogramu (załamki, odcinki, odstępy) oraz ich interpretacja. Zależność między zjawiskami elektrycznymi, mechanicznymi i akustycznymi w sercu. 1. Zapis skurczów odsłoniętego serca żaby 2. Rejestracja skurczów dodatkowych serca 3. Obserwacja wpływu temperatury, adrenaliny, nerwu błędnego, jonów potasu i wapnia na czynność serca. 4. Doświadczenie z przewiązkami Staniusa. 5. Badanie serca u człowieka: palpacyjna lokalizacja uderzenia koniuszkowego osłuchiwanie tonów serca wykonanie i analiza elektrokardiogramu spoczynkowego.

11 Ćwiczenie 11: Układ naczyniowy Funkcje poszczególnych odcinków układu krążenia: tętnice, naczynia oporowe, włośniczki, żyły; rola zespoleń tętniczo-żylnych. Przepływ krwi przez naczynia: rodzaje, czynniki wspomagające przepływ krwi w żyłach. Prawa fizyczne w odniesieniu do krążenia (Ohm'a, Poiseuille'a, Pascala, Laplace'a). Ciśnienie tętnicze: czynniki warunkujące (objętość wyrzutowa serca, opór obwodowy, objętość krwi krążącej), wartości prawidłowe i sposoby pomiaru. Tętno: mechanizm powstawania, szybkość rozprzestrzeniania się fali tętna, cechy, znaczenie kliniczne, miejsca pomiaru. Ośrodkowa i odruchowa regulacja krążenia: Míejscowa regulacja krążenia: czynniki naczyniozwężające i naczyniorozszerzające; mechanizm miogenny i metaboliczny regulacji. Specyfika krążenia w wybranych narządach: krążenie płucne, wieńcowe, mózgowe, nerkowe 1. Badanie tętna tętniczego i określanie jego cech. 2. Badanie ciśnienia tętniczego metodą palpacyjną i osłuchową. 3. Badanie ciśnienia krwi w różnych ułożeniach kończyny górnej (do góry, do dołu, na poziomie serca). 4. Badanie wpływu pozycji ciała (próba ortostatyczna) i wysiłku fizycznego na ciśnienie krwi. 5. Wykazanie obecności zastawek żylnych. 6. Badanie miejscowych zmian przepływu (dermografizm biały i czerwony, przekrwienie reaktywne, odruchy naczynioruchowe na zmiany temperatury, reakcja skórna na histaminę.

12 Ćwiczenie 12: ZALICZENIE: Układ sercowo-naczyniowy 1. Cechy mięśnia sercowego. 2. Układ bodźco-przewodzący serca - właściwości i rola; kolejność i szybkość szerzenia się pobudzenia w sercu. 3. Potencjały spoczynkowe i czynnościowe komórek serca. 4. Cykl hemodynamiczny serca - fazy, wartości ciśnień wjamach serca. 5. Rola zastawek. Tony serca. 6. Objętość wyrzutowa i pojemność minutowa serca. Prawo serca Franka-Starlinga. 7. Wpływ układu autonomicznego, hormonalnego, zmian w stężenie jonów osocza oraz temperatury na czynność serca. 8. Elektrokardiogram - rodzaje odprowadzeń, składowe EKG, znaczenie diagnostyczne. 9. Właściwości i funkcje naczyń w poszczególnych odcinkach układu krążenia. 10. Procentowy rozkład pojemności minutowej serca na poszczególne narządy w spoczynku iw czasie wysiłku fizycznego. 11. Przepływ krwi w różnych odcinkach układu krążenia: rodzaje, cechy, czynniki warunkujące. 12. Wartości ciśnienia w układzie krążenia i czynniki regulujące. 13. Tętno, cechy tętna tętniczego. 14. Właściwości i rola mikrokrążenia. 15. Mechanizmy wymiany substancji w naczyniach włosowatych. 16. Funkcje układu chłonnego. 17. Ośrodkowa regulacja krążenia. 18. Odruchy z baroreceptorów, chemoreceptorów i receptorów objętościowych. 19. Regulacja humoralna krążenia. 20. Miejscowa regulacja krążenia (czynniki zwężające i rozszerzające naczynia, autoregulacja). 21. Specyfika krążenia w naczyniach wieńcowych i mózgowych. 22. Charakterystyka krążenia nerkowego. 23. Krążenie płucne - specyfika i funkcje. 24. Organizacja czynnościowa części współczulnej i przywspółczulnej układu autonomicznego. 25. Neuromediatory oraz receptory (zwojowe i zazwojowe) części współczulnej i przywspółczulnej układu autonomicznego. 26. Działanie części współczulnej i przywspółczulnej układu autonomicznego na narządy 27. Czynność kory i rdzenia nadnerczy. Reakcje stresowe.

13 Ćwiczenie 13 (z zaliczeniem): Układ oddechowy Górne i dolne drogi oddechowe: rola strefy przewodzącej i oddechowej. Oddychanie zewnętrzne (mechanizm wdechu i wydechu, mięśnie oddechowe, rola jamy opłucnowe odma opłucnowa) i wewnętrzne. Różnice w wentylacji, składzie i ciśnieniu gazów w różnych częściach układu oddechowego oraz w naczyniach pęcherzyka płucnego. Wymiana gazowa w płucach: miejsca i czynniki warunkujące. Surfaktant. Wentylacja i przepływ w różnych partiach płuc (anatomiczna i fizjologiczna przestrzeń nieużyteczna, przeciek żylny anatomiczny i fizjologiczny. Czynniki regulujące szerokość światła drzewa oskrzelowego. Spirometria. Zaburzenia funkcjonowania układu oddechowego: restrykcja, obturacja. Regulacja oddychania: nerwowa (organizacja kompleksu oddechowego pnia mózgu, geneza wzorca oddechowego, odruchy z receptorów dróg oddechowych pęcherzyków płucnych) i chemiczna(rola chemoreceptorów ośrodkowych oraz obwodowych). Odruchy obronne układu oddechowego. 1. Badanie klatki piersiowej: - oglądanie (ocena rytmu oddechowego, głębokości i częstości oddychania) - wyczuwanie drżenia głosowego - opukiwanie klatki piersiowej - osłuchiwanie szmerów oddechowych 2. Test dowolnego zatrzymania oddechu i pomiar czasu bezdechu: - po spokojnym wdechu i wydechu - po dowolnej hiperwentylacji - na szczycie maksymalnego wdechu lub wydechu 3. Badanie spirometryczne.

14 Ćwiczenie 14: (w formie SEMINARIUM): Układ pokarmowy Układ pokarmowy: budowa, unerwienie, ukrwienie i właściwości. Neurohormonalna regulacja pobierania pokarmu. Motoryka przewodu pokarmowego. Rola jamy ustnej rodzaje i unerwienie gruczołów ślinowych; objętość, skład i funkcje śliny; mechanizm wydzielania śliny; formowanie kęsa pokarmowego; żucie. Przełyk: fazy połykania; regulacja perystaltyki przełyku, mechanizmy zamykające zwieracz wpustu. Żołądek: funkcje i regulacja motoryki; żołądkowe gruczoły wydzielnicze; objętość, skład, rola, fazy i regulacja wydzielania soku żołądkowego. Trawienie w żołądku. Jelito cienkie: odcinki; aktywność elektryczna i skurczowa oraz jej regulacja; wydzielanie w obrębie jelita cienkiego; czynności dokrewne jelita. Jelito grube: regulacja motoryki, czynność wydzielnicza; mechanizm defekacji. Trawienie i wchłanianie jelitowe. Trzustka: czynność wewnątrzwydzielnicza i zewnątrzwydzielnicza; skład, znaczenie, fazy i regulacja wydzielania soku trzustkowego. Wątroba: czynność; mechanizmy i regulacja wydzielania żółci; rola i skład żółci. Funkcje pęcherzyka żółciowego. Odruchy pokarmowe np. żołądkowo - krętniczy, dwunastniczo-żołądkowy, jelitowo-jelitowy, jelitowo-trzustkowy. 1. Oglądanie brzucha i badanie jamy brzusznej: lokalizacja wątroby osłuchiwanie perystaltyki jelit. 2. Badanie endoskopowe przewodu pokarmowego (film). Ćwiczenie 15: UZUPEŁNIANIE ZALEGŁOŚCI