Leasing nieruchomości Marta Szafarowska WARSZTATY RADY PODATKOWEJ WIOSNA 2017

Transkrypt

1 Leasing nieruchomości Marta Szafarowska WARSZTATY RADY PODATKOWEJ WIOSNA 2017

2 Agenda Leasing nieruchomości 1. Specyfika leasingu nieruchomości na gruncie CIT i VAT; 2. Leasing zwrotny w ujęciu CIT i VAT; 3. Przedterminowe zakończenie umowy leasingu nieruchomości i skutki podatkowe takich działań. 2

3 Leasing nieruchomości (1) Umowa leasingu to umowa nazwana w kodeksie cywilnym, a także każda inna umowa, na mocy której jedna ze stron ( finansujący ) oddaje drugiej stronie ( korzystającemu ) - do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków, - na warunkach określonych w ustawie, - podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty albo prawo użytkowania wieczystego gruntów 3

4 Leasing nieruchomości (2) Podstawowy okres umowy leasingu - czas oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który może być przedłużona lub skrócona, w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie; Normatywny okres amortyzacji - okres, w którym odpisy amortyzacyjne, wynikające z zastosowania stawek amortyzacyjnych zrównują się z wartością początkową środków trwałych lub WNiP (okres niezbędny do całkowitego zamortyzowania wartości początkowej) Hipotetyczna wartość netto - wartość początkowa środków trwałych lub WNiP pomniejszona o odpisy amortyzacyjne obliczone według zasad określonych w art. 16k ust. 1 z uwzględnieniem współczynnika 3 (tj. kwota obliczana jako wartość pozostająca po odjęciu odpisów amortyzacyjnych obliczanych z zastosowaniem współczynnika 3, metodą degresywną amortyzacji, za cały okres umowy leasingu). 4

5 Leasing nieruchomości (3) Spłata wartości początkowej - faktycznie otrzymana przez finansującego w opłatach ustalonych w umowie leasingu równowartość wartości początkowej środków trwałych lub WNiP, w podstawowym okresie umowy leasingu (spłaty tej nie koryguje się o kwotę wypłaconą korzystającemu, o której mowa w art. 17d albo art. 17h). Art. 17j ustawy o pdop: Jeżeli w umowie leasingu została określona cena, po której korzystający ma prawo nabyć przedmiot umowy po zakończeniu podstawowego okresu tej umowy, cenę tę uwzględnia się w sumie opłat, stanowiących spłatę wartości początkowej (dot. leasingu operacyjnego i finansowego, ale nie leasingu gruntów czy prawa użytkowania wieczystego!) Do sumy tej nie zalicza się: 1) płatności na rzecz finansującego za świadczenia dodatkowe, wyodrębnione z opłat leasingowych; 2) podatków należnych od finansującego (nieruchomości, transportowe) oraz składek na ubezpieczenie środków trwałych (o ile w umowie leasingu zastrzeżono, że korzystający będzie ponosił ciężar tych podatków i składek niezależnie od opłat za używanie); 3) kaucji określonej w umowie leasingu wpłaconej finansującemu przez korzystającego (nie jest przychodem ani kosztem). 5

6 Leasing nieruchomości grunty i prawo użytkowania wieczystego (4) Art. 17i ust. 1 ustawy o CIT - Jeżeli: przedmiotem umowy leasingu zawartej na czas oznaczony są grunty lub prawo wieczystego użytkowania gruntów, a suma ustalonych w niej opłat odpowiada co najmniej wartości gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów równej wydatkom na ich nabycie do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat ustalonych w tej umowie, ponoszonych przez korzystającego w podstawowym okresie tej umowy z tytułu używania przedmiotu umowy, w części stanowiącej spłatę tej wartości; przepis art. 17f ust. 2 stosuje się odpowiednio (jeżeli wysokość kwoty spłaty wartości środków trwałych lub WNiP przypadających na poszczególne opłaty nie jest określona w umowie leasingu, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania tej umowy). 6

7 Leasing nieruchomości grunty i prawo użytkowania wieczystego (5) Skutki praktyczne możliwa konstrukcja umowy dotyczącej gruntu lub prawa użytkowania wieczystego: umowa dzierżawy, w ramach której raty (czynsze) pokrywają odsetki należne za okres finansowania, a cena wykupu odpowiada cenie nabycia gruntu lub prawa użytkowania przez finansującego jako że cena wykupu nie jest wliczana do spłaty wartości początkowej suma rat (czynszów) nie pokrywa tej wartości umowa nie jest umową leasingu w rozumieniu ustawy o CIT; umowa dzierżawy / leasingu, w ramach której raty (czynsze) należne w trakcie trwania umowy pokrywają wartość początkową poprzez spłatę rat następuje spłata ceny nabycia gruntu / prawa użytkowania wieczystego przez finansującego, a cena wykupu odbiega od rynkowej (np. 1 zł, 1 EUR) umowa jest umową leasingu w rozumieniu ustawy o CIT. 7

8 Leasing nieruchomości - grunty i prawo użytkowania wieczystego (6) Art. 17i ust. 2 ustawy o CIT: Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego lub osobę trzecią własność gruntów lub prawo wieczystego użytkowania gruntów będących przedmiotem tej umowy, albo oddaje je korzystającemu do dalszego używania, do ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów stron umowy przepisy art. 17g i art. 17h stosuje się odpowiednio (a więc stosuje się zasady analogiczne jak w przypadku leasingu finansowego). 8

9 Leasing nieruchomości leasing operacyjny budynków / budowli (7) Umowa leasingu operacyjnego (17b ustawy o CIT): zawarta na czas oznaczony, stanowiący minimum 5 lat w przypadku nieruchomości podlegających amortyzacji suma ustalonych dla okresu umowy opłat netto jest równa co najmniej wartości początkowej przedmiotu leasingu (w rozumieniu przepisów o amortyzacji), a w przypadku ponownego leasingu tego samego przedmiotu wartości rynkowej z dnia zawarcia umowy. Korzyści: okres amortyzacji nowych budynków - 40 lat leasing operacyjny min. 5 lat (możliwość ta dotyczy umów zawartych od r.), ale wyższa jest hipotetyczna wartość netto. 9

10 Leasing nieruchomości leasing finansowy budynków / budowli (8) Umowa leasingu finansowego (art. 17f ustawy o CIT): zawarta na czas oznaczony, suma ustalonych dla okresu umowy opłat netto (pomniejszona o należny VAT) jest równa co najmniej wartości początkowej przedmiotu leasingu (w rozumieniu przepisów o amortyzacji), a w przypadku zawarcia następnej umowy leasingu tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej - odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; umowa zawiera postanowienie, że amortyzacji w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający Brak minimalnego okresu trwania. O konstrukcji leasingu decydują strony w zawartej umowie. 10

11 Leasing nieruchomości VAT (9) Dostawa towarów czy świadczenie usług: Art. 7 ust. 1: dostawa towarów to również wydanie towarów na podstawie umowy leasingu, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione Art. 7 ust. 9: powyższe umowy leasingu = umowy w wyniku których, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umowy leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotami są grunty. Umowy leasingu, najmu, dzierżawy niespełniające powyższych warunków świadczenie usług na gruncie podatku VAT. 11

12 Leasing nieruchomości VAT (10) Leasing prawa użytkowania wieczystego nagruncie ustawy o VAT: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r. nr IPPP1/443-73/12-2/AS zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 744/10 ustawa o podatku od towarów i usług za dostawę towarów uznaje jedynie ściśle określone umowy leasingu określone w rozdziale 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przyjęcie na tle podatku dochodowego, że prawo wieczystego użytkowania gruntów nie może być w ogóle przedmiotem umowy leasingu w rozumieniu rozdziału 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oznacza że przekazanie prawa wieczystego użytkowania na podstawie umowy dzierżawy nie stanowi dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Oddanie prawa wieczystego użytkowania gruntu na podstawie umowy dzierżawy lub leasingu, niestanowiących umowy leasingu na gruncie przepisów podatkowych, stanowić będzie świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. 12

13 Leasing nieruchomości VAT (11) Leasing prawa użytkowania wieczystego nagruncie ustawy o VAT: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r., nr IPPP1/443-73/12-3/AS w przypadku leasingu budynków wraz z jednoczesną umową dzierżawy prawa wieczystego użytkowania gruntu występują dwie odrębne czynności, tj. dostawa towarów, której przedmiotem są budynki oraz świadczenie usług dzierżawa prawa wieczystego użytkowania gruntu. Tym samym art. 29 ust. 5 ustawy w tym przypadku nie znajdzie zastosowania i opłaty z tytułu czynszu dzierżawnego stanowiące wynagrodzenie za świadczenie usług dzierżawy prawa wieczystego użytkowania gruntu nie powinny być uwzględniane w podstawie opodatkowania dostawy budynków. 13

14 Leasing nieruchomości VAT (12) Leasing prawa użytkowania wieczystego na gruncie ustawy o VAT: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r., nr IPPP1/ /13-2/AW 1. Prawo wieczystego użytkowania gruntu nie może być utożsamiane z gruntem na co wskazuje zarówno analiza przepisów art. 7 ustawy o VAT jak i regulacji updop. Przyjmując zasadę racjonalnego ustawodawcy należy zauważyć, że tam gdzie ustawodawca chciał wskazać na prawo wieczystego użytkowania, zostało to wyraźnie wskazane np. w art. 7 ust. 1 pkt 6, art. 29 ust. 5 i 5a ustawy o VAT czy w 16c ust. 1 updop. W konsekwencji umowa leasingu, której przedmiotem jest prawo wieczystego użytkowania gruntów nie może zostać uznana za umowę leasingu, o której mowa w art. 7 ust. 9 ustawy o VAT. Mając na uwadze powyższe ( ) umowa leasingu, której przedmiotem jest prawo wieczystego użytkowania gruntów, ma mocy przepisów art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi odpłatne świadczenie usług. 14

15 Leasing nieruchomości VAT (13) Leasing prawa użytkowania wieczystego na gruncie ustawy o VAT: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z r., nr IPPP1/ /13-2/AW 2. zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu może podlegać zwolnieniu jedynie w przypadku, gdy jego dostawa dokonywana jest wraz z dostawą budynków lub budowli, dochodzi do jednoczesnej dostawy prawa wieczystego użytkowania z budynkami. W przypadku umowy leasingu prawa użytkowania wieczystego gruntu, która dla potrzeb opodatkowania podatkiem od towarów i usług stanowi świadczenie usług nie dochodzi do dostawy (zbycia) prawa wieczystego użytkowania, o której mowa w 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji usługi świadczone w ramach umowy leasingu finansowego prawa wieczystego użytkowania gruntu ma mocy art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy o VAT podlegają opodatkowaniu stawką 23%. 15

16 Leasing nieruchomości VAT (14) Obowiązek podatkowy: Leasing będący dostawą towarów (w praktyce leasing finansowy + leasing gruntów): Z chwilą przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (a także z chwilą otrzymania zaliczki na poczet takiej dostawy) co wymaga naliczenia podatku VAT z góry od przyszłego strumienia płatności Faktura wystawiana nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po wydaniu (bądź po otrzymaniu zaliczki, np. w formie opłaty wstępnej) Leasing kwalifikowany jako świadczenie usług (w praktyce leasing operacyjny): Z chwilą wystawienia faktury (jednak nie może ona być wystawiona później niż z chwilą upływu terminu płatności przewidzianego w umowie) Zaliczka na poczet umowy, która dopiero będzie zawarta nie kreuje obowiązku podatkowego (obowiązek w zakresie podatku VAT powstanie z chwilą wystawienia faktury dokumentującej otrzymaną opłatę wstępną). 16

17 Leasing nieruchomości VAT (15) Podstawa opodatkowania: Leasing finansowy stanowiący dostawę towarów - Kwoty wynikające ze zmian stopy procentowej nie są znane, a więc i nie są należne w chwili wydania towaru na podstawie umowy leasingu finansowego. Podstawa opodatkowania VAT powinna obejmować: część kapitałową część odsetkową obliczoną za cały okres trwania umowy leasingu, z zastosowaniem stopy procentowej znanej i stosowanej zgodnie z umową na dzień wystawienia faktury Ostateczne kwoty wynikające ze stopy procentowej w trakcie umowy leasingu stają się znane z chwilą zakończenia okresu umowy leasingu. Po zakończeniu trwania umowy konieczna jest więc korekta podstawy opodatkowania dostarczonego towaru wystawienie faktury korygującej - obowiązek podatkowy z tego tytułu powstaje w chwili gdy ostateczne kwoty zwiększenia / zmniejszenia podstawy opodatkowania są znane. 17

18 Leasing nieruchomości VAT (16) Podstawa opodatkowania leasing nominowany: art. 31a ust. 1 ustawy o VAT W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. art. 31a ust. 2 ustawy o VAT W przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według średniego kursu danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. 18

19 Leasing nieruchomości VAT (17) Wyrok NSA z r. (I FSK 628/12) różnice kursowe nie mają żadnego wpływu na podatek od towarów i usług. ( ) Decydujący w tym zakresie jest wyłącznie kurs średni z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego, a późniejsza wyższa lub niższa zapłata w walucie polskiej spowodowana zmianą tegoż kursu nie powoduje już konieczności zmiany określonej w ww. sposób podstawy opodatkowania oraz korygowania VAT ustalonego na podstawie faktury. W szczególności brak w takiej sytuacji podstaw do stwierdzenia, że poprzez zmianę kursu dochodzi do zmiany cen transakcji (podstawy opodatkowania). 19

20 Leasing nieruchomości VAT (18) Podstawa opodatkowania: opłata za wynajem powiększona o kwotę podatku od nieruchomości podatek stanowi część kwoty należnej i podlega opodatkowaniu (wyrok NSA SA/Sz 1210/96 z r.) podatek od środków transportu stanowi, podobnie jak podatek od nieruchomości płatność związaną z własnością rzeczy, obciążenie nim leasingobiorcy to wynagrodzenie za usługę leasingu odsetki za opóźnioną płatność co do zasady nie stanowią elementu obrotu, lecz są karą lub odszkodowaniem wynikającym z niewłaściwego wykonania (lub niewykonania) świadczenia (wyrok NSA SA/Sz 453/98 z r.) 20

21 Leasing nieruchomości VAT (19) Warianty: Leasing operacyjny budynków / budowli + leasing gruntu dla celów podatku VAT świadczenie usług leasingu budynków i budowli oraz dostawa gruntu w momencie wydania nieruchomości; zakończenie umowy dostawa budynków / budowli + dostawa gruntu (za 1 zł / 1 EUR). Leasing finansowy budynków / budowli + dzierżawa prawa użytkowania wieczystego: dla celów podatku VAT dostawa budynków / budowli w chwili wydania oraz świadczenie usług dzierżawy prawa użytkowania wieczystego; zakończenie umowy dostawa budynków / budowli + dostawa prawa użytkowania wieczystego. Leasing finansowy budynków / budowli + leasing gruntów: dla celów podatku VAT dostawa budynków / budowli oraz gruntu; zakończenie umowy dostawa budynków / budowli oraz gruntu. 21

22 Leasing nieruchomości VAT (20) wyrok TSUE z r. w sprawie C-63/04 (Centralan Property) z brzmienia art. 5 ust. 1 szóstej dyrektywy wynika, iż pojęcie dostawy towaru nie dotyczy przeniesienia własności w formach przewidzianych przez właściwe prawo krajowe, ale obejmuje wszelkie transakcje polegające na zbyciu dobra materialnego przez jedną stronę, która upoważnia drugą stronę do faktycznego rozporządzania nim tak, jakby była ona właścicielem tego dobra ( ). Różne sposoby realizacji pojęcia współwłasności w porządkach prawnych państw członkowskich wskazują jednak, że jest możliwe, aby prawo do rozporządzania towarem jak właściciel przysługiwało więcej niż jednej osobie. Z powyższego wynika, że w postępowaniu przed sądem krajowym zarówno pierwsza transakcja polegająca na oddaniu w najem na okres 999 lat, jak i druga, polegająca na przeniesieniu szczątkowego prawa własności, mogą stanowić dostawę w rozumieniu szóstej dyrektywy. 22

23 Leasing nieruchomości VAT (21) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2 lipca 2015 r. w sprawie C-209/14 (NLB Leasing d.o.o.) Korzystający nie zapłacił wszystkich rat leasingowych (oraz ceny wykupu przedmiotu leasingu), w związku z czym własność przedmiotu leasingu nie została na niego przeniesiona a umowa leasingu wygasła. Finansujący sprzedał nieruchomość osobie trzeciej i wypłacił korzystającemu nadwyżkę tzn. różnicę między ceną sprzedaży a należnościami niezapłaconymi przez korzystającego (w tym kwotą wykupu). Pytania sądu krajowego dotyczyły przede wszystkim możliwości obniżenia podstawy opodatkowania VAT dostawy nieruchomości dokonanej w oparciu o umowy leasingu o kwotę odszkodowania należnego od korzystającego (a pokrytą należnością z tytułu sprzedaży przedmiotu leasingu na rzecz osoby trzeciej) oraz zasadnością opodatkowania dostawy nieruchomości dwukrotnie. Trybunał wypowiedział się nieco szerzej również w zakresie kwalifikacji umowy leasingu jako dostawy towarów. 23

24 Leasing nieruchomości VAT (22) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2 lipca 2015 r. w sprawie C-209/14 (NLB Leasing d.o.o.) Artykuł 2 ust. 1, art. 14 i art. 24 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji gdy umowa leasingu nieruchomości przewiduje, iż własność zostaje przeniesiona na leasingobiorcę z końcem tej umowy lub że istotne atrybuty własności zostają oddane do dyspozycji leasingobiorcy, w szczególności gdy przeniesiona zostaje na niego większość pożytków i ryzyka związanych z tytułem prawnym do tej nieruchomości i gdy zaktualizowana suma rat jest praktycznie taka sama jak wartość rynkowa towaru, transakcję, która wynika z takiej umowy, należy uważać za transakcję nabycia dobra inwestycyjnego. Artykuł 90 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że przepis ten nie pozwala podatnikowi na obniżenie podstawy opodatkowania, jeżeli podatnik ten otrzymał w rzeczywistości wszystkie płatności w zamian za spełnione przez niego świadczenie lub jeśli bez rozwiązania czy anulowania umowy druga strona umowy przestaje być zobowiązana do zapłaty podatnikowi uzgodnionej ceny. 24

25 Leasing nieruchomości VAT (23) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2 lipca 2015 r. w sprawie C-209/14 (NLB Leasing d.o.o.) Zasadę neutralności podatkowej należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie temu, aby z jednej strony usługa leasingu, którego przedmiotem są nieruchomości, a z drugiej strony zbycie tych nieruchomości osobie trzeciej (niebędącej stroną umowy leasingu) podlegały odrębnemu opodatkowaniu dla celów podatku od wartości dodanej, jeżeli transakcji tych nie można traktować jako tworzących jedno świadczenie, co powinien ocenić sąd odsyłający. 25

26 Leasing zwrotny (1) Sprzedaż przedmiotu leasingu na rzecz finansującego w celu natychmiastowego wzięcia tego przedmiotu w używanie na podstawie umowy leasingu: operacyjnego po dostawie towarów na gruncie VAT dokonanej przez korzystającego następuje świadczenie usług przez finansującego finansowego (lub gruntu) po dostawie towarów na gruncie VAT dokonanej przez korzystającego natychmiast ma miejsce dostawa towarów przez finansującego na rzecz korzystającego. Ryzyka: Duża część państw członkowskich UE traktuje takie czynności jako pożyczkę (element odsetkowy jest zwolniony od VAT) Zarzut pozorności w związku z brakiem przeniesienia posiadania. 26

27 Leasing zwrotny (2) Leasing finansowy dominuje w przypadku leasingu nieruchomości. Kwestie wymagające weryfikacji: Status nieruchomości pod kątem zastosowania zwolnienia od VAT (fakultatywnego / obligatoryjnego) Przy zwolnieniu fakultatywnym: Skuteczna rezygnacja ze zwolnienia od VAT oświadczenie o opodatkowaniu dostawy budynków / budowli składane do US właściwego dla nabywcy (finansującego w pierwszej transakcji oraz korzystającego w drugiej transakcji) Analiza winna być przeprowadzona również w chwili zakończenia umowy leasingu ponowne złożenie oświadczenia do US nabywcy (korzystającego) 27

28 Przedterminowe zakończenie UL (1) Wypowiedzenie UL: W przypadku LF brak możliwości korekty podatku VAT w związku z żądaniem od korzystającego spłaty pozostałych kwot wynikających z UL (bądź potrąceniem z należności od korzystającego kwot uzyskanych ze sprzedaży PL) Wypowiedzenie UL i wznowienie jej: W przypadku LO - wyrok NSA z r. (I FSK 258/15) dla celów VAT sytuacja ta powinna być traktowana jako zawarcie nowej umowy, tj. w okresie, w którym umowa jest wypowiedziana nie powstaje obowiązek podatkowy. 28

29 Przedterminowe zakończenie UL (2) wyrok NSA z r. (I FSK 258/15) Po pierwsze, nie można się zgodzić z Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, że w sprawie doszło do cofnięcia oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy leasingu. Wypowiedzenie umowy doszło do skutku w postaci zakończenia stosunku zobowiązaniowego. Spółka jednoznacznie wyraziła wolę o braku chęci kontynuacji stosunku prawnego i braku woli świadczenia usługi na rzecz kontrahenta. Natomiast sporne "wznowienie" jest w istocie nawiązaniem ponownej umowy, która swoją treścią nawiązuje do umowy pierwotnej z modyfikacją wynikającą z nowego harmonogramu płatności. W tym nowym porozumieniu strony regulują kwestie opłat zapłaconych w okresie po wypowiedzeniu umowy a przed jej "wznowieniem". W nowym harmonogramie regulują także płatność zaległych opłat. 29

30 Przedterminowe zakończenie UL (3) wyrok NSA z r. (I FSK 258/15) W sprawie zasadnicze znaczenie odgrywa kwestia rozpoznania istnienia momentu powstania obowiązku podatkowego. W związku z tym należy podkreślić, że podatnik oceny tej dokonuje na bieżąco w aktualnym stanie faktycznym i prawnym. Zatem nie można na niego nakładać nadmiernych obowiązków polegających na swoistej antycypacji przyszłych zdarzeń mających wpływ na powstanie obowiązku podatkowego. Rozpoznanie obowiązku następuje tylko na dany moment stanu faktycznego i prawnego. Nie można zatem wymagać, że obowiązek podatkowy powstanie retrospektywnie na skutek zdarzeń mających miejsce znacznie później. Taki stan rzeczy można byłoby zaakceptować, gdyby każda wypowiedziana umowa leasingu była następnie "wznawiana" i kontynuowana. Taka sytuacja zaś nie zachodzi. Tylko część umów rozwiązanych przez podatnika jest "wznawiana". W pozostałych przypadkach taka sytuacja nie zachodzi. Nie można zatem zaakceptować stanowiska, że po rozwiązaniu umowy leasingu, podatnik zobowiązany jest zawsze rozpoznać obowiązek podatkowy i wystawić fakturę pomimo braku płatności z tego tylko powodu, że umowa ta może zostać ewentualnie "wznowiona". 30

31 Przedterminowe zakończenie UL (4) Skrócenie UL na gruncie podatku dochodowego: W przypadku UL finansowego i gruntów dowolne (brak ograniczeń czasowych) W przypadku UL operacyjnego całkowity okres trwania umowy leasingu nieruchomości nie może być krótszy niż 5 lat. Skrócenie UL FIN i UL OP każdorazowo winien temu towarzyszyć aneks modyfikujący (i) okres trwania umowy oraz (ii) harmonogram (wprowadzenie raty balonowej na koniec UL) Przedłużenie UL na gruncie podatku dochodowego: Brak ograniczeń czasowych przedłużenie wymaga jednak zmiany harmonogramu i rat leasingu. Podatek VAT w przypadku LF trwającego dłużej niż 5 lat w grę wchodzi brak możliwości korygowania faktury pierwotnej. W praktyce dość kontrowersyjne, biorąc pod uwagę, że przy przedłużeniu umowy LF obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przedłużenia. 31

32 Przedterminowe zakończenie UL (5) Przedterminowe zakończenie UL na skutek sprzedaży PL osobie trzeciej: Nabywca z mocy prawa staje się nowym finansującym Cena sprzedaży czy może odpowiadać kwocie niespłaconego kapitału? VAT czy w takim przypadku w UL FIN możliwa / zasadna jest korekta faktury przez dotychczasowego finansującego i wystawienie nowej faktury przez nowego finansującego? 32

33 33