Ile kosztuje leasing?

Transkrypt

1 Ile kosztuje leasing? Chociaż rynek leasingu w Polsce rośnie bardzo dynamicznie, to wciąż wielu, zwłaszcza małych przedsiębiorców, nie zawsze właściwie rozumie, czym jest leasing i jakie niesie korzyści oraz zagrożenia. Jacek Ulowski Członek Rady Rozwoju GOlesing, Dyrektor Oddziału w Łodzi Umowa leasingu została zdefiniowana w Kodeksie Cywilnym (TYTUŁ XVII1 UMOWA LEASINGU) i polega na tym, że finansujący (firma leasingowa) kupuje wskazany przez korzystającego (klienta firmy leasingowej/ leasingobiorcę) przedmiot (samochód, maszynę, urządzenie 1. Schemat transakcji leasingowej 1. Umowa leasingu Finansujący 4. Płatności leasingowe Zazwyczaj umowa leasingu przewiduje też opcję (prawo) lub obowiązek wykupu przez Korzystającego przedmiotu leasingu za ustaloną cenę po upływie okresu leasingu. Z uwagi na kryterium podatkowe rozróżniamy z kolei dwa rodzaje leasingu: leasing finansowy, w którym odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz Korzystający Dostawca 2. Płatność za przedmiot 3. Dostawa przedmiotu Rosnące zapotrzebowanie na leasing w Polsce Pomimo iż popularność leasingu w Polsce nieustannie rośnie, to jak wynika z ostatniego badania Leasing Index, z leasingu, jako formy finansowania środków trwałych, korzysta lub korzystało ciągle jedynie 35% małych firm (do 49 pracowników), natomiast aż 65% z nich nie ma z leasingiem żadnych doświadczeń. Poziom powyższych wskaźników wynika zapewne z małej świadomości zalet leasingu, którymi niewątpliwie są: łatwa dostępność tej formy finansowania i jej relatywnie niska cena w porównaniu z kredytem, niski wymagany wkład własny oraz brak wymogu przedstawienia dodatkowych zabezpieczeń, korzyści podatkowe, jakie daje leasing operacyjny. Szczególnie atrakcyjna dla małego przedsiębiorcy wydaje się ostatnia ze wspomnianych zalet. Wynika to z faktu, że możliwości legalnej optymalizacji podatkowej dla tej grupy podatników są w praktyce bardzo ograniczone. Dlatego w dalszej części artykułu skupimy się na leasingu operacyjnym. etc.) od ustalonego dostawcy i na ustalonych warunkach oraz oddaje ten przedmiot korzystającemu do używania na czas oznaczony, w zamian za płatności ustalone w umowie czynszu leasingowego, przy czym wartość wszystkich płatności leasingowych wynosi przynajmniej tyle, ile cena przedmiotu leasingu. Płatności ustalone w umowie leasingu to tzw. opłata wstępna oraz miesięczne raty czynszu leasingowego. leasing operacyjny, kiedy odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu dokonuje finansujący. 2. Odsetek firm z sektora MSP korzystających z leasingu Korzystali 35% Źródło: opracowanie własne na podstawie badania Leasing Index. Korzyści podatkowe w leasingu operacyjnym Skąd zatem wynikają możliwości uzyskania korzyści podatkowych 65% Nie korzystali 51

2 w leasingu operacyjnym? Jeśli umowa leasingu spełnia określone w ustawie o PIT lub CIT przesłanki (art. 23b ust. 1 pkt 1 oraz pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz odpowiednio art. 17b ust. 1 pkt 1 oraz pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) to opłaty ustalone w umowie leasingu (opłata wstępna oraz wszystkie raty leasingowe oraz ewentualnie inne opłaty) stanowią koszt uzyskania przychodów (KUP) dla korzystającego. 3. Skumulowane KUP przy zakupie samochodu za środki własne w kredycie i w leasingu Jaka stąd korzyść w porównaniu z zakupem przedmiotu za środki własne lub w kredycie? Kupując przedmiot za środki własne lub na kredyt, nabywca nie zaliczy w koszty wartości nabywanego przedmiotu w momencie jego zakupu, lecz będzie odliczał ją stopniowo w ustalonych przepisami okresowych odpisach amortyzacyjnych. Inaczej mówiąc, cena przedmiotu zostanie wpisana w koszty podatkowe w ratach. Stawka amortyzacji dla nowych samochodów osobowych wynosi 20%. Oznacza to, że w ciągu roku w koszty będziemy mogli zaliczyć jedynie wartości przedmiotu. Dla samochodu o wartości zł roczna amortyzacja wyniesie 20% = zł. Zatem miesięcznie odpiszemy w koszty podatkowe 1000 zł w postaci amortyzacji. Całą wartość przedmiotu wpiszemy w koszty (zamortyzujemy) w ciągu 5 lat. W przypadku leasingu operacyjnego w koszty uzyskania przychodu zaliczamy zarówno opłatę wstępną, jak i wszystkie czynsze leasingowe. Już sama możliwość zaliczenia w koszty opłaty wstępnej może dać istotną korzyść, w porównaniu z zakupem za gotówkę. W leasingu opłata wstępna może wynieść nawet 4045% ceny przedmiotu leasingu. Oplata ta będzie stanowiła koszt już w miesiącu jej poniesienia. W przypadku zakupu za gotówkę w koszty wpiszemy miesięczną wartość odpisu amortyzacyjnego i to nie od razu tzn. w miesiącu zakupu auta, ale zaczynając od miesiąca 1. Porównanie kosztów podatkowych przy różnych formach finansowania przedmiotu Czynsze leasingowe Zakup na kredyt/leasing finansowy Odsetki (część odsetkowa raty kredytu) Amortyzacja (odpis amortyzacyjny) Gotówka Amortyzacja (odpis amortyzacyjny) następującego po miesiącu, w którym wprowadziliśmy przedmiot do ewidencji środków trwałych. Jeśli uwzględnimy fakt, że minimalny okres leasingu operacyjnego ustalony został na 40% okresu, w jakim dokonywalibyśmy amortyzacji przedmiotu, oznacza to, że w leasingu możemy znacznie szybciej odpisać w koszty większą część ceny przedmiotu, niż w przypadku zakupu za gotówkę. Załóżmy, że wartość nowego samochodu wynosi zł, tak jak w poprzednim przykładzie. Miesięczny odpis amortyzacyjny od takiego samochodu kupowanego za gotówkę wyniesie 1000 zł (= %/12) W leasingu w koszty podatkowe możemy natychmiast wpisać całą opłatę wstępną oraz opłaty rat leasingowych po otrzymaniu odpowiednich faktur. Jeśli ustalilibyśmy wysokość opłaty wstępnej na 40% wartość samochodu, to w koszty podatkowe wpiszemy jednorazowo kwotę zł, czyli tyle, ile odpisalibyśmy dokonując odpisów amortyzacyjnych od samochodu przez 2 lata. Minimalny okres leasingu to 2 lata (40% okresu amortyzacji = 40% 5 lat 12 miesięcy = 24 miesiące). 52 dotacje fundusze finansowanie styczeń luty 2017

3 4. Skumulowane wydatki z uwzględnieniem korzyści podatkowych przy finansowaniu W leasingu operacyjnym w okresie 2 lat wpiszemy w koszty łącznie co najmniej 80% wartości auta ( zł), zaś amortyzując w tym okresie samochód zakupiony za gotówkę lub na kredyt odpiszemy w koszty jedynie zł, czyli 40% wartości samochodu w postaci odpisów amortyzacyjnych. Rysunek 3. pokazuje skumulowane w czasie koszty uzyskania przychodu (KUP) dla różnych form finansowania auta (gotówka, kredyt, leasing) z powyższego przykładu, w kolejnych 24 miesiącach zaś rysunek 4. faktyczne, skumulowane wydatki uwzględniające korzyści podatkowe dla takich samych form finansowania w takim samym okresie. Skąd taka różnica? W przypadku pojazdów samochodowych kwota amortyzacji, która może stanowić koszt uzyskania przychodów, została ograniczona do kwoty równowartości EUR (90 000zł przy kursie 1 EUR = 4,5 zł). Zatem, po przekroczeniu wspomnianego limitu, im większa jest wartość początkowa samochodu osobowego w ewidencji środków trwałych firmy, tym większa część odpisów amortyzacyjnych nie będzie mogła zostać uznana za koszt uzyskania przychodów (nie pomniejszy tym samym zysku do opodatkowania i w efekcie podatku). Przedsiębiorca, który kupi za gotówkę nowy samochód osobowy, którego wartość początkowa w ewidencji środków trwałych wyniesie równowartość EUR ( zł przy kursie 1 EUR = 4,5 zł), odliczy w koszty podatkowe w okresie amortyzacji samochodu (5 lat) jedynie równowartość EUR (90 000zł przy kursie 1 EUR = 4,5 zł). Jeśli ten przedsiębiorca korzysta z rozliczenia podatku dochodowego wg stawki liniowej 19%, to jego korzyść podatkowa (pomniejszenie podatku w wyniku zwiększenia kosztów o amortyzację) wyniesie 19% od EUR, czyli 3800 EUR ( zł). Ten sam przedsiębiorca, finansując to samo auto w leasingu operacyjnym, będzie mógł zaliczyć do kosztów podatkowych wszystkie opłaty leasingowe poza ceną wykupu tzn. opłatę wstępną oraz raty czynszu leasingowego. Oczywiście opłaty leasingowe zawierają zarówno spłatę ceny auta, jak i koszt finansowania. Zakładając 5letni okres leasingu i brak opłaty wstępnej suma opłat może wynieść np. 112% ceny auta. Korzyści podatkowe w leasingu samochodów osobowych Jeszcze większe korzyści może odnieść przedsiębiorca, który zdecyduje się na użytkowanie luksusowego samochodu osobowego w leasingu operacyjnym, zamiast kupować go na kredyt lub za gotówkę. Może okazać się, że zakup auta za gotówkę finalnie oznaczać będzie nawet o kilkakilkanaście tysięcy większe wydatki, niż wydatki na leasing operacyjny tego samego samochodu. 2. Różnica wydatków finansowanie gotówką i leasingiem operacyjnym Wartość początkowa auta Koszty uzyskania przychodów Gotówka zł zł odpisy amortyzacyjne (limit EUR) zł opłaty leasingowe bez limitu zł Korzyść podatkowa zł zł Wydatki na sfinansowanie auta (wartość początkowa minus korzyści podatkowe) zł zł 53

4 3. Porównanie VATu w przypadku leasingu operacyjnego i finansowego VAT traktowany jako Dlatego przedsiębiorca ten wyda na leasing auta zł (112% zł), czyli o zł więcej, niż kupując je za gotówkę. Z drugiej strony pomniejszy należny podatek nie o zł, a o zł (19% zł). Zatem auto w leasingu będzie tańsze od auta zakupionego za gotówkę. Tabela 2 pokazuje różnicę wydatków, jakie trzeba ponieść na sfinansowanie samochodu z omówionego przykładu za gotówkę i w leasingu operacyjnym. usługa Stawka VAT 23% VAT w leasingu dostawa towarów właściwa dla przedmiotu lub może podlegać zwolnieniu Faktura VAT do każdej płatności z góry Płatność VAT rozłożona w płatnościach leasingowych 4. Zestawienie płatności w obu wariantach leasingu Maszyna szwalnicza VAT 23% VAT od faktury 59 rat 2 170,22 zł (1764,40 zł + 23% VAT) z góry We wcześniejszych rozważaniach nie zajmowaliśmy się podatkiem od towarów i usług (VAT). Jakie znaczenie ma VAT w leasingu? Na potrzeby podatku VAT umowa leasingu może być traktowana jako: świadczenie usług (w przypadku leasingu operacyjnego), dostawa towarów (w przypadku leasingu finansowego). W leasingu operacyjnym podatkiem VAT będą obciążone opłaty zł [23% od ( zł ceny zł odsetek)] 60 rat zł leasingowe (opłata wstępna oraz raty leasingowe) i jako świadczenie usług będzie on podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%. W leasingu finansowym, traktowanym do celów VAT jako dostawa towarów, VAT zostanie naliczony wg stawki właściwej dla środka trwałego, a w przypadku towarów używanych, leasing taki może podlegać zwolnieniu od VAT. W leasingu finansowym korzystający płaci podatek VAT z góry od sumy rat leasingowych (zarówno części kapitałowych, jak i odsetkowych obowiązek podatkowy VAT po stronie finansującego powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż siódmego dnia od wydania towaru, a w przypadku umów leasingu finansowego budynków i lokali obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania części bądź całości zapłaty, nie później niż 30. dnia od wydania towaru). Faktura VAT musi być zatem wystawiona z góry, nie później niż siódmego dnia od wydania towaru. Dokumentowanie poszczególnych płatności leasingowych w trakcie trwania umowy odbywa się za pomocą not księgowych. Zestawienie omówionych informacji zostało zawarte w tabeli 3. Przedsiębiorca zamierza sfinansować maszynę szwalniczą o wartości netto zł w leasingu 5letnim z opłatą wstępną na poziomie 10%. Dla uproszczenia przyjmijmy, że suma opłat w obu przypadkach wyniesie 115% ceny zł (1000 zł + 23% VAT) Gdyby jednak przedmiotem leasingu miał być sprzęt medyczny (stawka VAT 8% przy dostawie towarów) zestawienie wyglądałoby jak w tabeli dotacje fundusze finansowanie styczeń luty 2017

5 5. Zestawienie płatności w obu wariantach leasingu w przypadku sprzętu medycznego Sprzęt medyczny VAT 8% VAT od faktury zł [8% od ( zł ceny zł odsetek)] 59 rat 2 170,22 zł (1764,40 zł + 23% VAT) zł (1000 zł + 23% VAT) ( zł + VAT 23%) 60 rat 1779,66 zł zł ( VAT 8%) W takiej sytuacji leasing operacyjny będzie droższy od finansowego dla korzystającego o połowę VAT, naliczonego od opłat leasingowych, a którego nie będzie mógł odliczyć. Mogłoby to mieć znaczenie w sytuacji, kiedy korzystającym byłby przedsiębiorca nieopodatkowany VAT. Dla niemającego prawa do odliczenia VAT podmiotu leasing finansowy mógłby okazać się korzystniejszy (suma opłat zł zamiast ). mógłby także okazać się interesujący w przypadku zakupu używanego samochodu osobowego na tzw. fakturę VAT marża. W takim przypadku leasing operacyjny jako usługa, nadal byłby opodatkowany stawką 23%, zaś w leasing finansowy byłby zwolniony z VAT. Od leasingu samochodu osobowego korzystający może zgodnie z przepisami odliczyć jedynie połowę podatku naliczonego przy opłatach leasingowych (o ile nie zgłosi faktu, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych i nie prowadzi szczegółowej ewidencji przebiegu). 6. Zestawienie płatności samochód osobowy kupiony na podstawie faktury VAT marża samochód osobowy faktura VAT marża VAT od faktury 0 (zwolniony) 59 rat 2170,22 zł (1 764,40 zł + 23% VAT) 60 rat 1 779,66 zł byłby zatem w takim przypadku o 23% droższy dla korzystającego od leasingu finansowego. Podsumowanie Pomimo tego, że leasing stał się dominującym sposobem finansowania inwestycji w środki trwałe wśród mikro i małych firm w Polsce, to ciągle nie jest powszechnie znany i nadal wydaje się niedocenianą formą finansowania zwłaszcza wobec korzyści, jakie niesie w aspekcie podatkowym. Jednocześnie stosunkowo niewielka wiedza przedsiębiorców na temat leasingu rodzi wiele nieporozumień. Przed podjęciem ostatecznych decyzji w kwestii skorzystania z leasingu, w każdym przypadku warto przeanalizować wszystkie aspekty transakcji, porównać oferty z warunkami alternatywnego finansowania i rozważyć potencjalne korzyści i ryzyka w szczególności podatkowe zł (1 000 zł + 23% VAT) zł Warto w tym zakresie skorzystać z pomocy profesjonalnych doradców, ponieważ koszty zaniedbań mogą wielokrotnie przewyższyć spodziewane korzyści. 55