Postępowanie w Ostrych Zespołach Wieńcowych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Postępowanie w Ostrych Zespołach Wieńcowych"

Transkrypt

1 Postępowanie w Ostrych Zespołach Wieńcowych Rekomendacje Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego 2009 Mikołaj Kosek Studenckie Koło Naukowe przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

2 Definicja Ostry Zespół Wieńcowy to stan kliniczny, będący konsekwencją nagłego zaburzenia równowagi między zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen a podażą tlenu. Przyczyną ACS (ang. Acute Coronary Syndrome) jest najczęściej nagłe ograniczenie drożności tętnicy wieńcowej przez zakrzep powstający na uszkodzonej blaszce miażdżycowej. ACS jest więc manifestacją choroby wieńcowej!!!

3 Podział ACS na podstawie wyjściowego EKG: Bez uniesienia odcinka ST NSTE-ACS (ang. Non-ST Elevation Acute Coronary Syndrome) Z uniesieniem odcinka ST STE-ACS (ang. ST Elevation Acute Coronary Syndrome)

4 Podział ACS na podstawie obrazu klinicznego, biochemicznych wskaźników uszkodzenia m. sercowego i EKG: a) Niestabilna dławica piersiowa (ang. Unstable Angina UA) b) Zawał serca bez uniesienia odcinka ST (ang. Non-ST Elevation Myocardial Infarction NSTEMI) c) Zawał serca z uniesieniem odcinka ST (ang. ST Elevation Myocardial Infarction STEMI) d) Zawał nieokreślony (np. LBBB, rytm ze stymulatora, EKG > 24 h od początku objawów) e) Nagły zgon sercowy

5 Podział na podstawie ewolucji obrazu EKG zawału serca: Zawał serca bez załamka Q Zawał serca z załamkiem Q

6 Kliniczne postaci choroby niedokrwiennej serca: nieme niedokrwienie, dławica piersiowa stabilna dławica piersiowa niestabilna, zawał serca (MI), niewydolność serca nagły zgon Ból w klatce piersiowej > min. nieustępujący po NG ACS!!!

7 Trendy epidemiologiczne:

8 STEMI vs NSTEMI łączna śmiertelność po 1 roku

9 STEMI vs NSTEMI śmiertelność szpitalna po przyjęciu oraz po 1 roku od zdarzenia Śmiertelność szpitalna Śmiertelność po 1 roku

10 Epidemiologia podsumowanie NSTE-ACS występują częściej niż STEMI. W STEMI do większości zdarzeń klinicznych dochodzi przed lub wkrótce po wystąpieniu objawów u chorych z NSTE-ACS występują one na przestrzeni dni lub tygodni. Odsetek chorych umierających w okresie 6 mies. od wystąpienia STEMI lub NSTE- ACS jest porównywalny.

11 Patofizjologia ACS: Przewlekła miażdżyca naczyń wieńcowych pęknięcie lub erozja blaszki miażdżycowej Ostra zakrzepica i zatorowość dystalna niedokrwienie mięśnia sercowego Skrzeplina bogata we włóknik Skrzeplina bogata w płytki krwi

12 Niestabilna blaszka miażdzycowa i zakrzepica w ACS

13 Dwie kategorie chorych: STE-ACS typowy, ostry ból w klatce piersiowej przetrwałe (>20 min) uniesienie odcinka ST odzwierciedla nagłe, całkowite zamknięcie tętnicy wieńcowej STEMI NST-ACS ostry ból w klatce piersiowej Brak przetrwałego uniesienia odcinka ST raczej przetrwałe lub przemijające obniżenie odcinka ST lub odwrócenie załamka T, spłaszczenie załamka T, jego pseudonormalizacja lub brak zmian w EKG NSTEMI/UA

14 Typy prezentacji klinicznych: 1) przedłużający się (>20 min) spoczynkowy ból dławicowy 2) wystąpienie po raz pierwszy (de novo) ciężkiej dławicy III klasa wg CCS 3) destabilizacja dotychczas stabilnej dławicy z objawami przynajmniej III klasy wg CCS (dławica crescendo), 4) dławica pozawałowa

15 Szczegółowa charakterystyka objawów: Typowe: Zamostkowy ucisk uczucie dławienia ( dławica ) Promieniuje do lewej ręki, szyi lub żuchwy Występuje z przerwami (zwykle kilkanaście minut) bądź nieustający Towarzyszące: silne pocenie się, nudności, ból brzucha, duszność omdlenie Nietypowe: bóle w nadbrzuszu gwałtowna niestrawność, przeszywający ból w klatce piersiowej ból o charakterze zbliżonym do opłucnowego Narastająca duszność często u chorych w młodym (25 40 lat) i starszym wieku (>75 lat), u kobiet oraz u osób cierpiących na cukrzycę, przewlekłą niewydolność nerek lub demencję

16 Typowy pacjent: Starszy wiek Płeć męska CAD w wywiadach lub nasilanie się dolegliwości podczas wysiłku fizycznego, ich ustępowanie w spoczynku lub po azotanach Potwierdzona miażdżyca tętnic pozasercowych np. obwodowych lub szyjnych obecność czynników ryzyka, szczególnie cukrzycy i niewydolności nerek zdarzenia wieńcowe w przeszłości, tzn. MI, przezskórna interwencja wieńcowa (PCI) lub zabieg chirurgicznej rewaskularyzacji serca (CABG)

17 Diagnostyka: 1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe 2. EKG 3. Markery biochemiczne 4. Echokardiografia i nieinwazyjne obrazowanie mięśnia sercowego 5. Obrazowanie anatomii tętnic wieńcowych 6. Diagnostyka różnicowa 7. Ocena ryzyka

18 przyjęcie Ból w klatce piersiowej rozpoznanie wstępne podejrzenie ostrego zespołu wieńcowego EKG Przetrwałe uniesienie odcinka ST Zmiany ST/T Prawidłowe lub nieokreślone EKG biochemia Dodatnia troponina Troponina 2 x ujemna Stratyfikacja ryzyka Wysokie ryzyko Niskie ryzyko rozpoznanie STEMI NSTEMI Niestabilna dławica leczenie inwazyjne nieinwazyjne reperfuzja

19 1. Badanie fizykalne Często nie wykazuje zmian. Ważne jest wykluczenie niekardiologicznych lub niewieńcowych przyczyn bólu w klatce piersiowej i ciężkich chorób płucnych (np. zatoru tętnicy płucnej, rozwarstwienia aorty, zapalenia osierdzia, wady zastawkowej, odmy, zapalenia płuc, wysięku w opłucnej).

20 2. Kwalifikacja pacjentów na podstawie wyjściowego EKG

21 2. Elektrokardiogram cd. STEMI: nowe, przetrwałe (> 20 min.) uniesienie odcinka ST w punkcie J w 2 sąsiadujących odprowadzeniach - w V 2 -V 3 o >=0,2 mv u mężczyzn i >=0,15 mv u kobiet, a w innych o >=0,1 mv lub (przypuszczalnie) świeży blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) NSTEMI/UA: Obniżenie odcinka ST 0.5 mm w dwóch lub więcej sąsiadujących odprowadzeniach; odwrócenie (>1 mm), spłaszczenie lub pseudonormalizacja załamków T; prawidłowy zapis EKG nie wyklucza obecności NSTE-ASC; EKG ma znaczenie rokownicze

22 Wartość predykcyjna obniżenia odcinka ST

23 2. EKG cd... EKG powinno się wykonać możliwie jak najszybciej, kilkakrotnie i - jeśli to możliwe - porównać z poprzednimi. W niektórych przypadkach pomocny jest zapis z dodatkowych odprowadzeń - V 7 -V 8 (zawał ściany tylnej) lub V 4R (zawał prawej komory). W celu wykrycia arytmii zagrażających życiu konieczne jest szybkie rozpoczęcie monitorowania EKG. U pacjentów z wolnym narastaniem objawów zawału serca lub zawałem dokonującym się etapowo, wskazane jest seryjne wykonywanie EKG.

24 Ewolucja zapisu EKG kolejność powstawania zmian. Pierwsze godziny: brak martwicy uniesienie odcinka ST, wysoki załamek T. Pierwsza doba: strefa martwicy maleje amplituda załamka R. Druga doba martwica na całej grubości ściany obniżenie odcinka ST, odwrócenie załamka T, duży załamek Q. Po kilku dniach: patologiczny załamek Q, zespół QS (brak załamka R), odcinek ST w linii izoelektrycznej. Zawał pełnościenny uniesienie odcinka ST, odwrócenie załamka T, pogłębienie, poszerzenie załamka Q. Zawał niepełnościenny uniesienie lub obniżenie odcinka ST, odwrócenie załamka T.

25 3. Markery biochemiczne a) Markery uszkodzenia m. sercowego!!! W STEMI nie czekamy na wyniki badań lecz wdrażamy leczenie reperfuzyjne!!! ctnt i ctni są preferowane ze względu na większą swoistość i czułość w porównaniu z CK i CK-MB oraz mioglobiną.

26 Patologie niewieńcowe przebiegające ze wzrostem stężenia troponin

27 3.b) markery aktywności zapalnej białko C-reaktywne oznaczane wysoko czułą analizą (hscrp) ma udział w prognozowaniu długoterminowej śmiertelności (>6 miesięcy).

28 3.c) markery aktywności neurohumoralnej Peptydy natriuretyczne takie jak typ mózgowy (BNP) albo jego N-końcowy fragment (NTproBNP) są wysoko czułymi i specyficznymi markerami dysfunkcji lewej komory serca. Istnieją silne dowody dotyczące pacjentów z NSTE-ACS pokazujące że pacjenci z podwyższonymi poziomami BNP lub NT-proBNP mają 3-5-krotnie zwiększoną śmiertelność w porównaniu z tymi z niskimi poziomami peptydów.

29 3.d) markery funkcji nerek Steżenie kreatyniny w surowicy jest mniej miarodajnym wskaźnikiem funkcji nerek niż klirens kreatyniny(clc) czy przesaczanie kłębuszkowe(gfr) ponieważ jest poddane działaniu różnych czynników, tj.:wiek, masa ciała, masa mięśniowa, rasa, leki. Brana pod uwagę jest rola cystatyny C jako nadrzędnego wobec ClC czy GFR markera funkcji nerek.

30 3.e) nowe markery markery stresu oksydacyjnego (mieloperoksydaza), markery tworzenia zakrzepu i zapalenia (rozpuszczalny CD40 ligand), czy też markery specyficzne dla zapalenia naczyń

31 4. Echokardiografia i nieinwazyjne obrazowanie mięśnia sercowego Funkcja skurczowa lewej komory jest ważnym czynnikiem prognostycznym u pacjentów z CAD i może być łatwo oceniona dzięki echokardiografii. Przydatne są także: echokardiografia obciążeniowa, scyntygrafia obciążeniowa czy MRI

32 4. Echokardiografia cd. Badanie ma szczególne znaczenie w sytuacjach, kiedy rozpoznanie ACS nie jest pewne i należy uwzględnić inne przyczyny, takie jak rozwarstwienie aorty, płyn w worku osierdziowym lub zatorowość płucną. Niewystępowanie zaburzeń kurczliwości wyklucza istotne niedokrwienie mięśnia sercowego.

33 5. Obrazowanie anatomii tętnic wieńcowych. Złotym standardem jest nadal konwencjonalna koronarografia. Pacjenci z choroba wielonaczyniową oraz pacjenci ze zwężeniem pnia lewej tętnicy wieńcowej są w grupie najwyższego ryzyka poważnych kardiologicznych zdarzeń.

34 6. Diagnostyka różnicowa. Sercowe i pozasercowe patologie mogące naśladować ostre zespoły wieńcowe bez uniesienia odcinka ST

35 7. Ocena ryzyka skala GRACE Analizowane czynniki ryzyka: wiek, częstość serca, skurczowe ciśnienie tętnicze, poziom kreatyniny w surowicy, klasa wg Killipa podczas przyjęcia, obecność obniżenia odcinka ST, podwyższonego poziomu biomarkerów, epizodu zatrzymania akcji serca.

36 Niekorzystne czynniki rokownicze w STEMI starszy wiek, wyższa klasa w klasyfikacji Killipa, podwyższone tętno, niższe skurczowe ciśnienie krwi lokalizacja zawału na przedniej ścianie lewej komory przebyty zawał serca, wzrost, długi czas do wdrożenia leczenia, cukrzyca, masa ciała palenie tytoniu

37 Zalecenia dotyczące diagnostyki i stratyfikacji ryzyka

38 Rozpoznanie NSTE-ACS i stratyfikacja ryzyka wczesnego powinny się opierać na łącznej analizie wywiadu, objawów, EKG, biomarkerów i wyników oceny ryzyka wg odpowiedniej skali (I-B). Ocena indywidualnego ryzyka to proces dynamiczny. Wymaga aktualizacji w miarę zmiany sytuacji klinicznej. Elektrokardiogram z 12 odprowadzeń należy wykonać w ciągu 10 min od pierwszego kontaktu z personelem medycznym i natychmiast przedstawić go do interpretacji doświadczonemu lekarzowi (I- C). Należy go uzupełnić o dodatkowe odprowadzenia (V3R i V4R, V7 V9), a badanie powtarzać w razie nawrotu dolegliwości oraz po 6 i 24 godz., a także przed wypisaniem ze szpitala (I- C).

39 Próbkę krwi chorego w celu oznaczenia stężenia troponin (ctnt lub ctni) należy pobrać jak najszybciej. Wynik badania powinien być dostępny w ciągu 60 min (I- C). Jeżeli wynik pierwszego badania jest ujemny, należy je powtórzyć po 6 12 godz. (I-A). We wstępnej ocenie ryzyka i dalszych jego oszacowaniach należy wykorzystywać uznane skale (takie jak GRACE) (I-B). Wykonanie badania echokardiograficznego zaleca się w celu potwierdzenia/wykluczenia alternatywnych rozpoznań w diagnostyce różnicowej (I-C).

40 U chorych bez nawrotów bólu, z prawidłowym EKG i ujemnymi wynikami oznaczeń troponin przed wypisaniem ze szpitala zaleca się wykonanie nieinwazyjnego badania wykrywającego indukowane niedokrwienie (I-A).

41 W ocenie ryzyka należy brać pod uwagę następujące czynniki prognostyczne zgonu lub MI (I-B): wskaźniki kliniczne: wiek, częstotliwość rytmu serca, ciśnienie tętnicze, klasa wg Killipa, cukrzyca, MI/CAD w przeszłości; zmiany EKG: obniżenie odcinka ST; parametry laboratoryjne: troponiny, GFR/CrCl/cystatyna C, BNP/NT-proBNP, hscrp; wyniki diagnostyki obrazowej: niska LVEF, zwężenie pnia lewej tętnicy wieńcowej, choroba trójnaczyniowa; wynik oceny wg odpowiedniej skali ryzyka.

42 Leczenie

43 Cele terapeutyczne: STE-ACS szybkie, pełne i trwałe przywrócenie przepływu Pierwotna angioplastyka leczenie fibrynolityczne NST-ACS złagodzenie niedokrwienia i objawów, monitoring stanu pacjenta, Seryjne badania EKG pomiary stężenia markerów martwicy mięśnia sercowego. Strategia zachowawcza pilna strategia inwazyjna wczesna strategia inwazyjna rewaskularyzacja

44 Algorytm postępowania w STEMI

45 Leczenie przeciwbólowe, zmniejszające duszność i niepokój

46 Leczenie reperfuzyjne - mechaniczne (przezskórna interwencja wieńcowa - PCI) lub farmakologiczne - jest wskazane u wszystkich pacjentów z bólem lub dyskomfortem w klatce piersiowej trwającym <12 godzin i przetrwałym uniesieniem odcinka ST lub świeżym albo (prawdopodobnie) świeżym LBBB [I/A]. Preferowaną metodą jest pierwotna PCI, jeśli może być wykonana przez doświadczony zespół najszybciej jak to możliwe [I/A].

47 Leczenie reperfuzyjne cd. Leczenie reperfuzyjne, zwłaszcza PCI należy rozważyć, gdy objawy podmiotowe zawału pojawiły się przed >12 godzinami, a kliniczne lub elektrokardiograficzne objawy niedokrwienia mięśnia sercowego się utrzymują [IIa/C]. PCI można rozważyć po upływie godzin od wystąpienia objawów podmiotowych u chorych stabilnych bez klinicznych i elektrokardiograficznych dowodów utrzymującego się niedokrwienia, choć nie ma zgodności co do korzyści z takiego postępowania [IIb/B].

48 Leczenie reperfuzyjne cd. PCI jest zalecana u chorych we wstrząsie lub z przeciwwskazaniami do leczenia fibrynolitycznego, niezależnie od opóźnienia leczenia [I/B]. Nie zaleca się PCI w zakresie całkowicie zamkniętej tętnicy zawałowej u chorych w stabilnym stanie klinicznym i bez objawów niedokrwienia mięśnia sercowego, jeśli od wystąpienia objawów podmiotowych upłynęły >24 godziny [III/B].

49 Pierwotna PCI Mianem pierwotnej PCI określa się angioplastykę i/lub wszczepienie stentu bez wcześniejszego lub równoczesnego leczenia fibrynolitycznego. Czas od pierwszego kontaktu medycznego do Czas od pierwszego kontaktu medycznego do wypełnienia balonu powinien być krótszy niż 2 godziny (wydłużono z 1,5 godz.) w każdym przypadku STEMI, a krótszy niż 90 minut u chorych zgłaszających się do 2 godzin od początku objawów z rozległym zawałem serca i o małym ryzyku krwawienia [I/B].

50 Ułatwiona (Torowana) PCI Mianem torowanej PCI określa się farmakologiczne leczenie reperfuzyjne przed wykonaniem planowej PCI, aby wyeliminować opóźnienie związane z PCI Nie zaleca się jej stosowania!

51 Ratunkowa PCI Mianem ratunkowej PCI określa się zabieg przeprowadzany na niedrożnej tętnicy wieńcowej pomimo wcześniejszego leczenia fibrynolitycznego (nieustąpienie objawów klinicznych i uniesienia odcinka ST w EKG [obniżenie o <50%] w ciągu minut od rozpoczęcia podawania leku fibrynolitycznego). Należy rozważyć u chorych z rozległym zawałem serca w ciągu 12 godzin od wystąpienia objawów [IIa/A].

52 CABG pomostowanie aortalno-wieńcowe Zaleca się w przypadku nieskutecznej PCI, braku możliwości poszerzenia zamkniętej tętnicy wieńcowej lub utrzymywania się objawów niedokrwiennych pomimo wykonanej PCI.

53 Leczenie fibrynolityczne zaleca się wówczas, jeśli nie ma przeciwwskazań i jeśli pierwotna PCI nie może być wykonana w zalecanym czasie (do 2 h od pierwszego kontaktu medycznego; do 90 min u chorych zgłaszających się w ciągu <2 h od początku objawów z rozległym zawałem serca o małym ryzyku krwawienia) [I/A]. Zaleca się stosowanie leku swoistego dla fibryny (alteplazy, reteplazy lub tenekteplazy) [I/B]. Streptokinazy nigdy nie należy podawać ponownie (tzn. u chorego, który w przeszłości był leczony streptokinazą lub anistreplazą), z powodu przeciwciał, które mogą zmniejszać jej aktywność, oraz ryzyka reakcji alergicznej.

54 Leczenie fibrynolityczne cd. Przedszpitalne leczenie fibrynolityczne zaleca się, jeśli: 1) istnieje możliwość natychmiastowej analizy EKG przed doświadczony zespół medyczny lub paramedyczny, lub gdy można szybko przesłać EKG do ośrodka zapewniającego kompetentną analizę 2) fibrynoliza jest najbardziej odpowiednią metodą leczenia reperfuzyjnego u danego pacjenta. Leczenie fibrynolityczne powinno zostać rozpoczęte w ciągu 30 minut od przybycia zespołu medycznego lub zgłoszenia się chorego do szpitala.

55 Istotne negatywne czynniki rokownicze leczenia fibrynolitycznego zaawansowany wiek, niska masa ciała, płeć żeńska, wcześniej zdiagnozowana choroba układu sercowo-naczyniowego skurczowe i rozkurczowe nadciśnienie tętnicze przy przyjęciu do szpitala

56 Przeciwwskazania do fibrynolizy: 1) Bezwzględne a) kiedykolwiek przebyty udar krwotoczny mózgu lub udar mózgu o nieznanej przyczynie b) udar niedokrwienny mózgu w ciągu ostatnich 6 miesięcy c) uszkodzenie lub nowotwór ośrodkowego układu nerwowego d) niedawno przebyty duży uraz, zabieg operacyjny lub uraz głowy (w ciągu ostatnich 3 tygodni) e) krwawienie z przewodu pokarmowego w ciągu ostatniego miesiąca f) skaza krwotoczna g) rozwarstwienie aorty h) nakłucia w miejscach niedających się ucisnąć (np. biopsja wątroby, nakłucie lędźwiowe)

57 Przeciwwskazania do fibrynolizy 2) Wzlędne: napad przemijającego niedokrwienia mózgu w ciągu ostatnich 6 miesięcy, stosowanie doustnych antykoagulantów, ciąża i pierwszy tydzień połogu, oporne nadciśnienie tętnicze (ciśnienie skurczowe >180 mm Hg i/lub rozkurczowe >110 mm Hg), zaawansowana choroba wątroby, infekcyjne zapalenia wsierdzia, czynny wrzód trawienny, urazowa resuscytacja.

58 Rutynowe leczenie farmakologiczne w ostrej fazie STEMI 1) ASA w dawce podtrzymującej mg/d 2) klopidogrelu w dawce podtrzymującej 75 mg/d 3) beta-blokera doustnie [I/A] (W większości przypadków rozsądne jest jednak wstrzymanie się z rozpoczęciem podawania beta-blokera p.o. do czasu stabilizacji chorego.), 4) inhibitora konwertazy angiotensyny (ACEI)/ bloker receptora angiotensynowego (ARB) doustnie, od pierwszego dnia u chorych obciążonych dużym ryzykiem,

59 Nie zaleca się rutynowego profilaktycznego stosowania: 1) azotanów [IIb/A] 2) wybiórczych i niewybiórczych inhibitorów COX-2 [III/C] 3) antagonistów wapnia [III/B] 4) magnezu [III/A] 5) lidokainy [III/B] 6) wlewu roztworu potasu, insuliny i glukozy [III/B].

60 Strategie postępowania w NSTEMI

61 Opcje terapeutyczne w NST- ACS Leki przeciwdziałające niedokrwieniu Leki przeciwzakrzepowe UFH lub LMWH Fondaparinux Bivalirudina Leki przeciwpłytkowe ASA Klopidogrel Inhibitory GP IIb/IIIa Rewaskularyzacja

62 Podstawowe elementy leczenia:

63 Grupy leków stosowane w NST-ACS Leki przeciwdziałające niedokrwieniu Beta-adrenolityki Azotany Antagoniści wapnia Nowe leki (trimetazydyna, iwabradyna, ranolazyna, nikorandil) Leki przeciwzakrzepowe Heparyna niefrakcjonowana Heparyna drobnocząsteczkowa Inhibitory czynnika Xa Bezpośrednie inhibitory trombiny Antagoniści wit. K Leki przeciwpłytkowe Kwas acetylosalicylowy Tienopirydyny

64

65

66 Strategie reperfuzyjne: Pierwotna PCI Torowana PCI Ratunkowa (Rescue) PCI Fibrynoliza

67 Ratunkową PCI należy rozważyć w razie nieskutecznego leczenia fibrynolitycznego stwierdzonego klinicznie lub na podstawie niedostatecznej normalizacji odcinka ST (<50%), gdy obraz kliniczny i EKG wskazują na rozległy zawał serca, a zabieg można wykonać z akceptowalnym czasem opóźnienia (tj. do 12 godz. od wystąpienia pierwszych objawów).

68 Kwas acetylosalicylowy Kwas acetylosalicylowy należy podawać wszystkim chorym ze STEMI niezwłocznie po postawieniu roboczego, ale prawdopodobnego rozpoznania w dawce mg w postaci rozgryzionej lub dożylne podanie mg, a następnie mg każdego dnia do końca życia.

69 Przeciwwskazania do stosowania ASA znana nadwrażliwość na lek aktywne krwawienie z przewodu pokarmowego rozpoznane zaburzenia krzepnięcia poważne choroby wątroby

70 Klopidogrel Klopidogrel należy podać jak najszybciej u wszystkich chorych ze STEMI poddawanych PCI. Leczenie rozpoczyna się od dawki nasycającej przynajmniej 300 mg, lecz dawka nasycająca 600 mg znacznie szybciej i silniej hamuje agregację płytek krwi. Potem należy kontynuować leczenie, stosując codziennie 75 mg leku.

71 Abciksimab Abciksimab podaje się i.v. w postaci bolusa 0,25 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 0,125 μg/kg/min (maksymalnie 10 μg/min przez 12 godz.). Nadal nie dowiedziono, czy abciksimab daje dodatkowe korzyści chorym ze STEMI, którzy przed zabiegiem PCI otrzymali optymalne leczenie klopidogrelem.

72 Heparyna niefrakcjonowana Heparynę podaje się w bolusie i.v. zwykle w dawce 100 j.m./kg m.c. (60 j.m./kg m.c., gdy jednocześnie stosuje się antagonistę GP IIb/IIIa). Zaleca się wykonywanie zabiegu pod kontrolą zalecanych wartości aktywowanego czasu krzepnięcia (ACT). I tak, należy podać taką dawkę heparyny, aby ACT utrzymać na poziomie s (lub s, gdy jednocześnie stosuje się antagonistę GP IIb/IIIa).

73 Biwalirudyna Biwalirudyna, bezpośredni inhibitor trombiny, była badana jako uzupełnienie leczenia przeciwzakrzepowego u chorych poddawanych PCI. Biwalirudynę podaje się w bolusie i.v. w dawce 0,75 mg/kg m.c., a następnie we wlewie 1,75 mg/kg/godz. bez badania ACT. Podawanie biwalirudyny zaprzestaje się zwykle wraz z zakończeniem zabiegu.

74 Prewencja i zmiany stylu życia: Kwas acetylosalicylowy ( mg/d) należy stosować do końca życia Klopidogrel w dawce 75 mg/d powinno się stosować przez 12 miesięcy Doustny antykoagulant można zalecić u chorych nietolerujących kwasu acetylosalicylowego i klopidogrelu oraz u chorych z innymi wskazaniami klinicznymi Wszyscy chorzy bez przeciwwskazań powinni przyjmować doustnie beta-bloker, inhibitor konwertazy angiotensyny albo antagonistę receptora angiotensynowego i statynę

75 Prewencja i zmiany stylu życia cd.: Stosowanie antagonisty aldosteronu można rozważyć u chorych z frakcją wyrzutową lewej komory <40% i niewydolnością serca lub cukrzycą, jeśli stężenie kreatyniny wynosi <2,5 mg/dl (220 µmol/l) u mężczyzn i <2,0 mg/dl (176 µmol/l) u kobiet, a potasu <5,0 mmol/l. Wszyscy chorzy powinni być szczepieni przeciwko grypie

76 Ustalono wartości docelowe w leczeniu nadciśnienia tętniczego (ciśnienie tętnicze <130/80 mm Hg) i cukrzycy (HbA1c <6,5%) oraz docelowe stężenie cholesterolu LDL (<100 mg/dl, a u chorych obciążonych dużym ryzykiem <80 mg/dl). w zakresie stylu życia zaleca się zaprzestanie palenia tytoniu, kontrola masy ciała oraz aerobowy wysiłek fizyczny co najmniej 5 razy w tygodniu.

77 Piśmiennictwo: 1. Van de Werf F., Bax, J., Betriu A. i wsp.: Management of acute myocardial infarction in patients presenting with persistent ST-segment elevation: the Task Force on the Management of ST-Segment Elevation Acute Myocardial Infarction of the European Society of Cardiology. Eur. Heart J., 2008; 29: Bassand J.P., Hamm C.W i wsp.: Guidelines for diagnosis and treatment of non- ST-segment elevation Acute Coronary Syndromes; the Task Force for the Diagnosis and Treatment of non-st-segment Elevation Acute Coronary Syndromes of the European Society of Cardiology; Eur Heart J 2007; 28: K. Thygesen, J.S. Alpert, H.D. White i wsp.: Universal definition of myocardial infarction; Joint ESC/ACCF/AHA/WHF Task Force for the Redefinition of Myocardial Infarction Journal of the American College of Cardiology, 2007; 2007; 50: , DOI: /j.jacc Szczeklik A.: Choroby Wewnętrzne

78 Dziękuję za uwagę!

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE

Bardziej szczegółowo

5 Terapia. 5.1 Strategie terapeutyczne. 5 Terapia

5 Terapia. 5.1 Strategie terapeutyczne. 5 Terapia 5.1 Strategie terapeutyczne Standardy ESC obejmują najważniejsze zalecenia dotyczące NSTE-ACS w praktycznym stopniowanym schemacie. Podkreślają jednocześnie, że szczególne sytuacje wymagają odstępstw od

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13

Spis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13 Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Słowo wstępne. 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages

Słowo wstępne. 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages Słowo wstępne 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages Plan prezentacji Choroba niedokrwienna serca - definicja ChNS jest szerokim pojęciem, obejmującym

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku)

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) T. XXXIII Zeszyty Naukowe WSHE 2011 r. Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) LECZENIE INWAZYJNE PACJENTÓW Z OSTRYM ZAWAŁEM SERCA Z UTRZYMUJĄCYM SIĘ UNIESIENIEM

Bardziej szczegółowo

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd.

OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. OZW istotne elementy wywiadu chorobowego cd. Jakość bólu charakter bólu; Jak można go określić, gdzie odczuwany jest dyskomfort? Promieniowanie Gdzie odczuwany jest ból? Gdzie ten ból bólu promieniuje?

Bardziej szczegółowo

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23 Definicja Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki?

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Prof. Hanna Szwed Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Warszawa, 2015 Rozpoznanie stabilnej choroby wieńcowej i ocena ryzyka Etap 1 Kliniczna ocena

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST. Dr med. Włodzimierz Koniarek

Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST. Dr med. Włodzimierz Koniarek Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST. Dr med. Włodzimierz Koniarek Definicja Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia ST (NSTE-ACS) Zespół kliniczny, przebiegający najczęściej pod postacią ostrego

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego

Bardziej szczegółowo

Słowa kluczowe: ostry zespół wieńcowy, - zawał mięśnia serca bez uniesienia odcinka ST - NSTEMI

Słowa kluczowe: ostry zespół wieńcowy, - zawał mięśnia serca bez uniesienia odcinka ST - NSTEMI 33 FA R M AC J A W S P Ó Ł C Z E S N A 2011; 4: 33-39 Akademia Medycyny OPIS PRZYPADKU/CASE REPORT Otrzymano/Submitted: 17.03.2011 Zaakceptowano/Accepted: 20.03.2011 Ostre zespoły wieńcowe Część I Zawał

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ESC Universal definition of myocardial infarction

Wytyczne ESC Universal definition of myocardial infarction Wytyczne ESC 2012 Universal definition of myocardial infarction 2012 - Acute Myocardial Infarction in patients presenting with ST-segment elevation (Management of) I K AT E D R A I K L I N I K A K A R

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów

Bardziej szczegółowo

I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Ostre zespoły wieńcowe patogeneza, podział, postępowanie

I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Ostre zespoły wieńcowe patogeneza, podział, postępowanie I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Ostre zespoły wieńcowe patogeneza, podział, postępowanie Adam Rdzanek Miażdżyca definicja miażdżyca przewlekła choroba, polegająca na obecności

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Stabilna choroba wieńcowa

Stabilna choroba wieńcowa Stabilna choroba wieńcowa dr hab. med. prof. nadzw. Małgorzata Lelonek FESC Wytyczne ESC postępowania w stabilnej dławicy piersiowej 2013 www.ptkardio.pl 1 2 Epidemiologia Europa: 20-40 / 1 000 Około 5

Bardziej szczegółowo

Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych. Przyczyny kardiologiczne

Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych. Przyczyny kardiologiczne Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych

Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH

POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH POSTĘPOWANIE ZESPOŁÓW RATOWNICTWA MEDYCZNEGO W OSTRYCH ZESPOŁACH WIEŃCOWYCH Krystyna Ziółkowska Akademia Pomorska w Słupsku Instytut Nauk o Zdrowiu Zakład Ratownictwa Medycznego Cel: próba odpowiedzi na

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Kryterium Dane (jakie) Dane (źródło) Reguła Moduł wiek wiek pacjent/osoba > 18 lat (włączająca) kliniczne

Bardziej szczegółowo

Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla

Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla Kardiomiopatia tako - tsubo w przebiegu zatrucia tlenkiem węgla Jarosław Szponar *, Anna Krajewska *, Magdalena Majewska *, Piotr Danielewicz *, Grzegorz Drelich *, Jakub Drozd **, Michał Tomaszewski **,

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia. Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:

Bardziej szczegółowo

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę

Nadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę Nadciśnienie tętnicze Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę EPIDEMIOLOGIA: Odsetek nadciśnienia tętniczego w populacji Polski w wieku średnim (36-64 lat) wynosi 44-46% wśród mężczyzn i 36-42%

Bardziej szczegółowo

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu

Bardziej szczegółowo

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób Choroba niedokrwienna serca jest przyczyną ponad 40% wszystkich zgonów zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet Struktura zgonów

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Docelowy model leczenia OZW zasady systemu system

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w migotaniu przedsionków

Postępowanie w migotaniu przedsionków Postępowanie w migotaniu przedsionków Najnowsze wytyczne American College of Cardiology, American Heart Association i European Society of Cardiology Na podstawie: ACC/AHA/ESC 2006 Guidelines for the Management

Bardziej szczegółowo

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Dr Andreas Gruentzig (1939-1985) 23 lata po PCI Restenoza po 6 tygodniach Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe?

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? co można jeszcze poprawić? Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Porównanie liczby ppci/mln mieszkańców w 37 krajach (dane za 2007 i

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW III i IV ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Ostre zespoły wieńcowe NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2

LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.

Bardziej szczegółowo

Redukcja ryzyka okołooperacyjnego

Redukcja ryzyka okołooperacyjnego IV Spotkania sercowo-naczyniowe Warszawa 07.02.2015 r. Redukcja ryzyka okołooperacyjnego Marek Kuch Zakład Niewydolności Serca i Rehabilitacji Kardiologicznej Katedry Kardiologii, Nadciśnienia Tętniczego

Bardziej szczegółowo

Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW

Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW Ogólna charakterystyka markerów biochemicznych OZW Idealny marker powinien posiadać następujące cechy: o umożliwiać wczesne rozpoznanie zawału mięśnia sercowego o występować w dużych stężeniach w mięśniu

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX Spis treści Przedmowa.................................................................................. XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii................ XIX Część I Wprowadzenie..................................................................................

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca

Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca Porównanie amerykańskich i europejskich standardów farmakoterapii w przewlekłej niewydolności serca Standardy European Society of Cardiology (ESC):[1] Inhibitory ACE (inhibitory konwertazy angiotensyny

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe

Bardziej szczegółowo

Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia. Wydział Lekarski UJ CM

Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia. Wydział Lekarski UJ CM Załącznik nr 4 do zarządzenia nr 118 Rektora UJ z 19 grudnia 2016 r. Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Biomarkery w chorobach układu krążenia Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa

Bardziej szczegółowo

Zawał bez uniesienia ST -Postępowanie w ostrym okresie kiedy koronarografia i plastyka, jakie leki. Dominik Wretowski

Zawał bez uniesienia ST -Postępowanie w ostrym okresie kiedy koronarografia i plastyka, jakie leki. Dominik Wretowski Zawał bez uniesienia ST -Postępowanie w ostrym okresie kiedy koronarografia i plastyka, jakie leki Dominik Wretowski Postępowanie i agresywność leczenia w OZW-NSTEM powinny opierać się na wczesnej ocenie

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa i zawał serca.

Choroba wieńcowa i zawał serca. Choroba wieńcowa i zawał serca. Dr Dariusz Andrzej Tomczak Specjalista II stopnia chorób wewnętrznych Choroby serca i naczyń 1 O czym będziemy mówić? Budowa układu wieńcowego Funkcje układu wieńcowego.

Bardziej szczegółowo

Choroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO

Choroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Choroby osierdzia 2010 Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Klasyczne kryteria rozpoznania OZO (2 z trzech) Typowy ból w klatce piersiowej swoisty szmer tarcia osierdzia

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka różnicowa omdleń

Diagnostyka różnicowa omdleń Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie

Bardziej szczegółowo

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Trudni chorzy na sali operacyjnej Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Anna Dylczyk-Sommer Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdański Uniwersytet Medyczny Deklaruję brak

Bardziej szczegółowo

OSTRY ZESPÓŁ WIEŃCOWY ORAZ STRATYFIKACJA RYZYKA

OSTRY ZESPÓŁ WIEŃCOWY ORAZ STRATYFIKACJA RYZYKA 9 OSTRY ZESPÓŁ WIEŃCOWY ORAZ STRATYFIKACJA RYZYKA Definicja, etiologia i epidemiologia Ostry zespół wieńcowy (ACS acute coronary syndrome) objawy kliniczne ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego; obejmuje:

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka

Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych. wytyczne i praktyka Postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych wytyczne i praktyka Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Śmiertelność Zmniejszenie śmiertelności w świeżym zawale serca w okresie 2003-2010 20%

Bardziej szczegółowo

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń

Rodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego

Bardziej szczegółowo

Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować. Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17

Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować. Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17 Farmakoterapia prewencyjna czy warto stosować Jadwiga Rogało-Szewczyk GRK 2014-09-17 Farmakoterapia prewencyjna Jest obok zmiany stylu życia podstawową metodą prewencji chorób sercowonaczyniowych (ChSN)

Bardziej szczegółowo

DUQUE DATA COLLECTION FOR ACUTE HIP FRACTURE ZŁAMANIE BLIŻSZEGO ODCINKA KOŚCI UDOWEJ- zbieranie danych w projekcie DUQuE

DUQUE DATA COLLECTION FOR ACUTE HIP FRACTURE ZŁAMANIE BLIŻSZEGO ODCINKA KOŚCI UDOWEJ- zbieranie danych w projekcie DUQuE Tak Tak Nie Tak Inclusion Definicje Złamanie bliższego odcinka kości udowej DUQUE DATA COLLECTION FOR ACUTE ZŁAMANIE BLIŻSZEGO ODCINKA KOŚCI UDOWEJ- zbieranie danych w projekcie DUQuE Złamanie bliższego

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w OZW wytyczne z roku 2012, których nadal nie znamy

Postępowanie w OZW wytyczne z roku 2012, których nadal nie znamy rat. med. Adam Stępka Wojewódzka Stacja atownictwa Medycznego w Łodzi Postępowanie w OZW wytyczne z roku 2012, których nadal nie znamy Praca recenzowana Ostre zespoły wieńcowe (ang. acute coronary syndrome

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Andrzej Budaj Przewodniczący komisji Wytycznych i Szkolenia PTK Kierownik Kliniki Kardiologii CMKP,

Bardziej szczegółowo

Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Innowacje w kardiologii, Warszawa, 17 maja 2012 Potencjalny konflikt interesów NIE ZGŁASZAM

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak

Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak Zagrożenia po zawale serca - co lekarz, a co pacjent powinien prof. Jarosław Kaźmierczak Konsultant Krajowy w dziedzinie kardiologii Przyczyny zgonów w Polsce Choroby serca i udary, cukrzyca Nowotwory

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk

Patofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca Obiektywny dowód dysfunkcji serca i i Odpowiedź na właściwe leczenie

Bardziej szczegółowo

www.polfawarszawa.pl ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa, tel. (0-22) 691 39 00, fax (0-22) 691 38 27

www.polfawarszawa.pl ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa, tel. (0-22) 691 39 00, fax (0-22) 691 38 27 Polfa Warszawa S.A. dziękuje Pani doc. dr hab. Idalii Cybulskiej wieloletniemu lekarzowi Instytutu Kardiologii w Aninie za pomoc w opracowaniu niniejszego materiału. ul. Karolkowa 22/24, 01-207 Warszawa,

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu

Bardziej szczegółowo

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu

Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-K Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Nowe leki w terapii niewydolności serca.

Nowe leki w terapii niewydolności serca. Nowe leki w terapii niewydolności serca. Michał Ciurzyński Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia

Bardziej szczegółowo

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010

Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW - postępowanie przedszpitalne. Doświadczenia własne - Pogotowie Ratunkowe w Jeleniej Górze. Opracował : Norbert Kaczmarek Robert Pietryszyn 2010 OZW Definicja....... Ostre zespoły wieńcowe ( OZW )

Bardziej szczegółowo

KLINICZNE ZASADY PROWADZENIA TESTÓW WYSIŁKOWYCH Konspekt

KLINICZNE ZASADY PROWADZENIA TESTÓW WYSIŁKOWYCH Konspekt Prof. dr hab. med. Tomasz Kostka KLINICZNE ZASADY PROWADZENIA TESTÓW WYSIŁKOWYCH Konspekt Sprawność fizyczna (fitness) 1. Siła, moc i wytrzymałość mięśniowa (muscular fitness) 2. Szybkość 3. Wytrzymałość

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków Aleksandra Jarecka Studenckie Koło Naukowe przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie Kierownik Kliniki - prof. dr hab. Piotr

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACC/AHA dla STEMI

Wytyczne ACC/AHA dla STEMI Wytyczne ACC/AHA dla STEMI Podsumowanie wytyczne ACC/AHA postępowania z pacjentami z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI). Podsumowanie wytyczne ACC/AHA postępowania z pacjentami z zawałem serca

Bardziej szczegółowo

Wstępne postępowanie. w ostrych zespołach wieńcowych. Podsumowanie głównych zmian od Wytycznych 2005

Wstępne postępowanie. w ostrych zespołach wieńcowych. Podsumowanie głównych zmian od Wytycznych 2005 Wstępne postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych Hans-Richard Arntz a,1, Leo L. Bossaert b,*,1, Nicolas Danchin c, Nikolaos I. Nikolaou d a Department of Cardiology, Campus Benjamin Franklin, Charite,

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie

Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie Postępowanie okołooperacyjne u pacjentów ze stentami wieńcowymi Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie Implantacja stentu 5% pacjentów poddawanych jest operacji

Bardziej szczegółowo

10. Zmiany elektrokardiograficzne

10. Zmiany elektrokardiograficzne 10. Zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowyh 309 Zanim zaczniesz, przejrzyj streszczenie tego rozdziału na s. 340 342. zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowych

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW

ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW Mogilno, dn. 18 listopad 2013 r. ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW dotyczy: prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego pn. Grupowe ubezpieczenie na życie pracowników Samodzielnego Publicznego

Bardziej szczegółowo

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak

Podstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew

Bardziej szczegółowo

znieczulenie zewnątrzoponowe znieczulenie podpajęczynówkowe połączone znieczulenie zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe blokady nerwów obwodowych i

znieczulenie zewnątrzoponowe znieczulenie podpajęczynówkowe połączone znieczulenie zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe blokady nerwów obwodowych i Leki przeciwkrzepliwe a anestezja regionalna Anestezja regionalna znieczulenie zewnątrzoponowe znieczulenie podpajęczynówkowe połączone znieczulenie zewnątrzoponowe i podpajęczynówkowe blokady nerwów obwodowych

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka przeciwzakrzepowa. Łukasz Krzych

Profilaktyka przeciwzakrzepowa. Łukasz Krzych Profilaktyka przeciwzakrzepowa Łukasz Krzych Czym jest profilaktyka p/zakrzepowa? Zapobieganie DVT / PE Element protokołu ERAS Postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa choremu w obliczu ryzyka,

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

Definicja MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW. Epidemiologia. Etiologia 2015-04-23

Definicja MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW. Epidemiologia. Etiologia 2015-04-23 Definicja MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW tachyarytmia nadkomorowa, którą cechuje szybka (350-600/min), nieskoordynowana aktywacja przedsionków, z niemiarową czynnością komór II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA

Bardziej szczegółowo

MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW

MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 2014 Definicja tachyarytmia nadkomorowa, którą cechuje szybka (350-600/min), nieskoordynowana aktywacja przedsionków,

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego

PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego PROGRAM RAZEM DLA SERCA Karta Badania Profilaktycznego ETAP I (wypełni pielęgniarka) Imię i nazwisko:... Adres:... PESEL Wzrost:...cm Wykształcenie:... Masa ciała:...kg Zawód wykonywany:... Obwód talii:...cm

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej

Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej Rejestr codziennej praktyki lekarskiej w zakresie leczenia choroby wieńcowej Badanie Nr: BETAX_L_01459 Autorzy: Dr hab. n. med. Marek Kuch, Klinika Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Warszawie Michał

Bardziej szczegółowo

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Dr hab. med. Adam Kobayashi INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII, WARSZAWA Pacjenci z AF cechują się w pięciokrotnie większym ryzykiem udaru niedokrwiennego

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS. Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku.

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA KAMAGRA 100 mg, tabletki powlekane Sildenafil w postaci cytrynianu Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. 1- Należy zachować tę ulotkę,

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi

Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi Dr hab.n.med.barbara Małecka Krakowski Szpital Specjalistyczny im.jana Pawła II 1 1. Leczenie przeciwzakrzepowe wiąże

Bardziej szczegółowo