Czynniki poubojowe kształtujące jakość wieprzowiny
|
|
- Kajetan Szymański
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 22 maszyny i technologie Czynniki poubojowe kształtujące jakość wieprzowiny Parametrami charakteryzującymi jakość mięsa, w tym również wieprzowego są jego cechy sensoryczne, właściwości technologiczne i wartość odżywcza. Jakość każdego gatunku mięsa zależy od wielu zmiennych elementów i kształtują ją następujące grupy czynników: czynniki przyżyciowe: rasa, typ użytkowy, chów, postępowanie przedubojowe z żywcem: transport, warunki środowiskowe, zmienność trybu życia zwierząt, czynniki poubojowe: chłodzenie i przemiany poubojowe. Z grupy czynników poubojowych istotny wpływ na wyróżniki jakościowe mięsa i jego trwałość mają warunki prowadzenia wychładzania poubojowego, które powinny umożliwiać optymalny przebieg procesów zachodzących w tkankach po uboju. Procesom tym towarzyszy postępująca zmiana histologicznych, fizycznych, fizykochemicznych i fizjologicznych wyróżników jakości mięsa. Równolegle z tym zmienia się przydatność technologiczna i wartość odżywcza mięsa. Technika i metody chłodzenia poubojowego Nowoczesne techniki chłodzenia poubojowego półtusz wieprzowych podlegają modyfikacjom idącym w kierunku systemów, w których stosuje się niskie temperatur w zakresie gwarantującym uzyskanie ubytków masy na zadawalająco niskim poziomie oraz równocześnie osiągnięcie wysokiej jakości mięsa. W praktyce osiąga się to stosując technologie i techniki zapewniające utrzymanie w pomieszczeniach chłodniczych wysokiej wilgotności względnej powietrza przy niskiej temperatury. Wychładzanie po uboju ciepłych półtusz od temperatury ok. 42 C do temperatury nie wyższej niż 7 C mierzonej w szynce może odbywać się najbardziej skuteczną i efektywną metodą jednostopniową. Właściwie dobrane parametry procesu oraz wielkość pomieszczeń chłodniczych w tym systemie gwarantuje wyeliminowanie wystąpienia niekorzystnych zmian autolitycznych określanych jako zaparzenie prowadzących w skrajnej postaci do głębokiej kwaśnej fermentacji (tzw. sztych) mięsa. W konwencjonalnych systemach jednostopniowego chłodzenia półtusze są umieszczane w chłodni o temperaturze wynoszącej 0 2 C, prędkości przypływu powietrza - 0,5 4 m/s i wilgotności względnej na poziomie 80 90%. W metodzie tej występuje stosunkowo długi czas wychładzania (18 24h), a ubytki masy przekraczają 2%. Towarzyszy temu jednak obsychanie powierzchni zewnętrznej co przynosi korzyści natury higienicznej wpływające pozytywnie na wydłużenie trwałości mięsa. W zmodyfikowanych systemach jednostopniowych stosuje się natomiast następujące rodzaje wychładzania określane jako: szokowe, ultraszybkie, we mgle (metoda powietrzno- natryskowa). Chłodzenie szokowe i ultraszybkie odbywa się w tunelu o temperaturze ujemnej połączonym z chłodnią właściwą, w której następuje późniejsze wyrównanie temperatury. W metodzie szokowej założony efekt wychłodzenia (temperatura mierzona w szynce poniżej 7 C) uzyskuje się po upływie h. Proces przebiega najpierw w tunelu o temperaturze -5 (-8 C) przy wilgotności względnej- minimum 90% i prędkości przepływu powietrza cd. str. 24
2 24 maszyny i technologie wynoszącej 1 4m/s. Po ok. 120 min. następuje wyrównywanie temperatury w chłodni (temperatura 0 (-1 C), szybkość ruchu powietrza 0,2 m/s).w metodzie ultraszybkiej stosuje się natomiast temperaturę w tunelu na poziomie -15 (-30 C), wilgotność względną 100% i szybkość przepływu powietrza wynoszącą 2 4m/s. Po upływie ok. 1h następuje wyrównanie temperatury w chłodni o temperaturze -3 (-5 C) i szybkości przepływu powietrza ok. 0,2 m/s. Faza ta trwa h. Wychładzanie poubojowe we mgle pozwala natomiast na osiągnięcie najlepszych efektów ekonomicznych ale dyskusyjne okazują się aspekty higieniczne. Proces odbywa się bowiem w I fazie przy względności względnej wynoszącej 100% w temperaturze mgły natryskowej wynoszącej C stosowanej przez okres 4 7 h (szybkość przepływu powietrza 3 m/s). Wyrównanie temperatury następuje w ciągu następnych h przy wilgotności względnej ok. 95% i prędkości przepływu powietrza na poziomie 0,2 m/s. Przy doborze systemu wychładzania poubojowego oraz jego parametrów należy brać pod uwagę: czas wychładzania, wielkość ubytków masy, higienę powierzchni półtusz, jakość mięsa, ekonomię procesu. Zachodzące w czasie wychładzania pożądane zjawisko obsychania powierzchni półtusz jest skorelowane z wielkością ubytków masy i równocześnie przeciwdziała wzrostowi niepożądanej mikroflory, w tym gnilnej. Zbyt długo utrzymująca się wilgotna powierzchnia półtusz w początkowym stadium procesu oraz towarzysząca jej wysoka temperatura mięsa stwarza warunki do namnażania się bakterii psychrotrofowych. Sprzyjają temu warunki prowadzenia wychładzania, szczególnie temperatura powyżej 2 C i wysoka wilgotność względna powietrza. Szybkie i odpowiednio wczesne wychłodzenie powierzchni półtusz zapobiega wzrostowi mikroflory na początku procesu. W praktyce można to osiągnąć stosując temperaturę wynosząca ok. -20 C działająca przez minimum 55 minut. Następujące później obsuszanie powierzchni wraz z postępującym dalszym wychładzaniem ogranicza rozwój drobnoustrojów G (-). Należy mieć na uwadze również fakt, że możliwie szybkie wychładzanie półtusz wieprzowych wpływa korzystnie na właściwości technologiczno- przerobowe mięsa i jego jakość. Niskie temperatury powodują bowiem spowolnienie reakcji enzymatycznych oraz zahamowanie rozwoju mikroflory na powierzchni mięsa. W rezultacie skuteczne chłodzenie pozwala na przechowywanie wychłodzonego mięsa do kilkunastu dni nie powodując istotnych zmian w jego strukturze. Jednocześnie właściwie zaprogramowany proces wychładzania półtusz wieprzowych powinien umożliwić optymalne tempo spadku wartości ph w tkance mięśniowej wpływające na dynamikę przebiegu procesów glikolitycznych (glikogenoliza) i zapobiegające powstawaniu wad mięsa. W przypadku półtusz wieprzowych o normalnym przebiegu procesu glikolizy bardzo duża szybkość wychładzania może jednak stwarzać niebezpieczeństwo pojawienia się skurczu chłodniczego. Zjawisko to występuje przed pojawieniem się stężenia pośmiertnego (rigor mortis) lub w trakcie jego trwania jako efekt gwałtownego obniżenia się temperatury mięsa w momencie, kiedy rozpad wysokoenergetycznego ATP jest stosunkowo mało zaawansowany. Pozostające w stanie silnej kontrakcji włókna mięśniowe w takich warunkach powodują nieodwracalne pogorszenie się kruchości mięsa i zwiększenia jego twardości. Zmiany poubojowe W procesie przemian poubojowych kształtujących jakość wieprzowiny największe znaczenie mają zmiany surowca białkowego jakim cd. str. 26
3 26 maszyny i technologie jest mięso. Zasadnicza część tych autolitycznych procesów stanowi efektywność aktywności aparatu enzymatycznego zarówno tkankowego jak i drobnoustrojowego, a w tym przede wszystkim bakteryjnego. Całokształt zmian poubojowych można podzielić na zespoły przemian przebiegające w następujących po sobie etapach, a mianowicie: poubojowe stężenie pośmiertne, dojrzewanie. W praktyce stężenie poubojowe można jednak uważać jako wstępną fazę dojrzewania. W czasie tych przemian w tkance mięśniowej zachodzą procesy biochemiczne, które zmieniają obraz morfologiczny tkanki oraz właściwości fizykochemiczne mięsa. Rezultatem tych przemian jest przede wszystkim wykształcenie pożądanych cech jakościowych. Wśród zachodzących procesów szczególne znaczenie ma wtedy rozpad węglowodanów, nukleotydów, białek i tłuszczów. Stężenie poubojowe Powstałe warunki w mięsie po uboju powodują, że glikogenoliza zachodzi w warunkach beztlenowych powodując nagromadzenie się kwasu mlekowego powstającego z rozkładu glikogenu. Efektem tego procesu jest spadek wartości ph mięsa z alkalicznej (7,3 7,4) do poziomu 5,4 5,6. Proces zakwaszania poubojowego rozpoczyna się już w ciągu 1 3 godzin od uboju. Natomiast ultymatywna wartość końcowa (ph Ult.)jest osiągnięta z chwilą ustąpienia glikogenolizy co najczęściej ma miejsce po około 18 24h od uboju i jest uzależnione od systemu oraz techniki chłodzenia. Spadek wartości ph odgrywa również ważną rolę w aspekcie higienicznym hamując rozwój niekorzystnej mikroflory, szczególnie proteolitycznej. Uzyskanie i utrzymanie najniższej końcowej ultymatywnej wartości ph poza przeciwdziałaniu procesom gnilnym, wpływa pozytywnie na właściwości fizykochemiczne mięsa zapewniając dodatkowo większą jego trwałość. Proces stężenia poubojowego jest determinowany rozkładem zawartych w mięśniach nukleotydów, a szczególnie wysokoenergetycznego ATP jako rezultatu wzrostu aktywności ATP-azy miozynowej. Na dynamikę i intensywność przebiegu rigor mortis wpływa rodzaj mięśni, otłuszczenie półtusz i temperatura otoczenia. Objawy stężenia (sprężystość, konsystencja mięsa) są bardziej wyraźne w półtuszach wolniej wychładzanych. Natomiast zbyt szybkie obniżanie temperatury w mięsie po uboju jeszcze przed wystąpieniem fazy stężenia pośmiertnego może prowadzić do niekorzystnego pogorszenia kruchości mięsa. W pierwszej fazie przemian bezpośrednio po uboju (pre- rigor mortis) mięśnie charakteryzują się wysoką elastycznością, kruchością ale małą sztywnością. Z każdym kolejnym etapem przemian kruchość mięsa obniża się, mięso traci elastyczność i następuje gwałtowne usztywnienie w wyniku powstawanie kompleksu aktomiozyny. W rezultacie mięśnie cechują się dużą twardością i sztywnością oraz najgorszą kruchością. Zanikanie ATP i ograniczone możliwości jego resyntezy powoduje w konsekwencji brak energii z jego rozpadu co uniemożliwia rozbicie kompleksu aktomiozyny. Efektem tego jest brak pożądanej plastyczności mięsa. Zmiany w czasie stężenia poubojowego nie dotyczą natomiast białek łącznotkankowych. Niekorzystne cechy związane ze stężeniem poubojowym zanikają dopiero po jego ustąpieniu, które ma miejsce w kilkanaście godzin po uboju (18 30 h) i zależy od temperatury otoczenia, stężenia jonów wodorowych oraz grubości mięśni. Zdarza się, że stężenie pośmiertne zanika w pełni dopiero po 2 dobach chłodniczego magazynowania mięsa półtuszach co w dużym stopniu ogranicza w czasie przydatność przerobową takiego mięsa. Dojrzewanie mięsa Rozpad węglowodanów i nukleotydów w trakcie zmian poubojowych przyczynia się do uruchomienia endogennych przemian białek zlocd. str. 28
4 28 maszyny i technologie kalizowanych we włóknach mięśniowych, których produkty wpływają istotnie na strukturę oraz parametry fizykochemiczne mięsa. Do zmian tych zaliczamy procesu autolityczne określane terminem dojrzewanie mięsa. Na zakres biochemicznych przemian zachodzących w czasie dojrzewania mięsa składa się zespół procesów enzymatycznych powodujących przemiany frakcji białkowej, jak również związków wyciągowych. Wynikiem przemian związków wyciągowych jest pożądana zmiana profilu smakowego i zapachowego mięsa wieprzowego. Przemiany w białkach prowadzą natomiast do zmian w zakresie budowy histologicznej, konsystencji, barwy, wodochłonności, strawności i wyróżników jakości mięsa. Autolityczne przemiany w czasie dojrzewania są w dużym stopniu efektem działania tkankowych enzymów należących do grupy proteaz. Uwalniane z lizosomów katepsyny wykazujące swoją aktywność przy wartości ph< 6,0 powodują zmiany strukturalne tkanki łącznej wpływając na wzrost rozpuszczalności kolagenu. Endogenne proteazy sarkoplazmatyczne (kalpainy) są aktywowane przez jony Ca+² i uwalniane z sieci sarkoplazmatycznej. Powodują one w efekcie hydrolizę niektórych białek (titina, nebulina, tropomiozyna, desmina) oraz wpływają na destabilizację oporności struktury białkowej, czyniąc ją bardziej podatną na działanie innych proteaz komórkowych. Rezultatem procesów wywołanych działaniem enzymów proteolitycznych jest lepsza zdolność wiązania wody przez białka i wzrost soczystości mięsa. Proteoliza białek zachodząca pod wpływem działania enzymów prowadzi ponadto do wzrostu pożądanej kruchości mięsa. Efekt ten jest wynikiem następującego rozluźnienia połączeń pomiędzy miofibrylami a sarkolemmą. Zachodzące zjawiska sprzyjają większej zdolności zatrzymywania wody zmniejszając tym samym wielkość wycieku soku mięsnego. Kruchość mięsa, wielkość wycieku soku mięsnego oraz parametry smakowo- zapachowe mięsa po uboju stają się decydującymi wyróżnikami jakościowymi, którymi ocenia się prawidłowy przebieg procesu dojrzewania. Na dynamikę i efektywność dojrzewania znacząco wpływa czas trwania procesu oraz temperatura i wartość ph mięsa. Optymalny czas poubojowego przechowywania mięsa wieprzowego powinien kształtować się na poziomie 6 10 dni. Istotne jest,że mięśnie jasne uzyskują pożądane cechy jakościowe w krótszym czasie dojrzewania niż mięśnie ciemne. Przemiany tłuszczów Na jakość surowca mięsnego wpływają również poubojowe zmiany w tłuszczach. Stosowanie niskich temperatur w czasie chłodzenia i ich gwałtowne obniżanie powoduje zmianę konsystencji tłuszczu. W miarę upływu czasu i złych warunków magazynowania może dochodzić do samoczynnie przebiegających procesów jełczenia powodujących uwolnienie się kwasów tłuszczowych, w tym również nienasyconych. Utlenianie się tych ostatnich może być przyczyną tworzenia się nadtlenków i aldehydów jako produktów jełczenia oksydacyjnego. Mięso o obniżonej jakości Zmiany poubojowe są odpowiedzialne w dużym stopniu za jakość mięsa i jego przydatność dla przetwórstwa oraz celów kulinarnych. Tempo zmian poubojowych przejawiających się spadkiem wartości ph decyduje również w dużym stopniu o stwierdzeniu występowania wad mięsa. Szybkość przebiegu glikogenolizy jest wskaźnikiem kształtującym oceną jakości mięsa po uboju. Wartość ph i jej zmienność w czasie po uboju jest wysoko skorelowana z takimi cechami mięsa jak barwa, wodochłonność i wyciek soku mięsnego. Istota występowania różnego typu niekorzystnych zmian jakościowych tkwi w przyspieszonej glikogenolizie. Efektem tak przebiegającego procesu jest pojawianie się mięsa bladego, miękkiego i wodnistego (Pale, Soft, Exudative). cd. str. 30
5 30 maszyny i technologie Mięso takie nie posiada charakterystycznego aromatu i smaku oraz wykazuje ograniczoną przydatność przerobową. Niekorzystne cechy mięsa typu PSE są więc rezultatem anormalnych przemian biochemicznych zachodzących w mięśniach po uboju. Jednak na zmiany te tylko w ograniczonym stopniu wpływa postępowanie z półtuszami po uboju. Mechanizm powstawania mięsa o symptomach PSE jest związany z szybkim tempem przebiegu beztlenowych procesów glikolitycznych prowadzących do gwałtownego zakwaszenia się mięsa (ph poniżej wartości 6,0) w momencie, kiedy jego temperatura przekracza 35 C. Powoduje to w rezultacie wydzielanie się znacznie większej ilości ciepła niż w normalnych mięśniach. W rezultacie następuje obniżenie rozpuszczalności białek miofibrylarnych i częściowa denaturacji białek sarkoplazmatycznych, do których należy mioglobina. Tym należy tłumaczyć bladość takiego mięsa, które charakteryzuje się zawartością barwników hemowych na poziomie nie przekraczającym 1,0 mg w 1 g mięsa. We włóknach kurczliwych zachodzi dodatkowo rozkład łańcucha kolagenu. Skutkiem tych procesów jest w rezultacie także uszkodzenie błon komórkowych. Zachodząca denaturacja związana ze zmianą w białkach dotyczy głównie takich cech fizyko- chemicznych jak: wielkość, kształt i rozpuszczalność. Efektem tego procesu jest w znaczne obniżenie zdolności wiązania wody przez białka i powstawanie mięsa wodnistego. Wybitnie niebezpiecznymi warunkami sprzyjającymi pojawieniu się mięsa typu PSE to temperatura tkanki powyżej 35 C przy wartości ph 5,2.Wówczas dochodzi do skrajnie niekorzystnych odchyleń jakościowych parametrów sensorycznych mięsa, do których można zaliczyć typowe cechy mięsa PSE(wodnistość, bladość, miękkość). Jednym z najbardziej charakterystycznych wyróżników oceniających pojawienie się i diagnozowanie wady mięsa wieprzowego typu PSE jest pomiar wartości ph w określonym czasie od uboju. Wieprzowina o cechach PSE wykazuje bowiem wartość ph1 (45 minut od uboju) 5,8. Tempo obniżania się wartości ph w mięsie o cechach PSE wynosi 1,05 jednostki na godzinę co powoduje szybki spadek tej wartości do poziomu punktu izoelektrycznego białek. Efektem tego jest powstawanie dużych ilości wody wolnej przy równoczesnym braku zdolności mięsa do jej zatrzymywania. Cechy mięsa wieprzowego określane jako PSE są typową charakterystyczną wadą dotyczącą głównie mięśni jasnych (jasne mięśnie szynki, najdłuższy mięsień grzbietu). Mięśnie zbudowane z włókien ciemnych, które są lepiej ukrwione oraz bogatsze w mioglobinę i mitochondria nie ulegają tak niekorzystnym przemianom glikolitycznym. Jednocześnie mięśnie ciemne charakteryzują się wolniejszym przebiegiem skurczu poubojowego, co nie sprzyja występowaniu w nich niekorzystnych procesów biochemicznych. Bardzo podobną wadą mięsa o cechach zbliżonych do mięsa PSE jest mięso określne jako RSE. Odchylenia jakościowe tego mięsa są podobne do zmian charakterystycznych dla wady PSE jednak zachodzących na niższym poziomie i z mniejszą dynamiką. Wartość ph1 takiego mięsa oscyluje w granicach 6,0 a barwa jego jest określana jako czerwonawa (Reddish). Podsumowanie Przemiany poubojowe przebiegające w czasie wychładzania półtusz wieprzowych w dużym stopniu decydują o przydatności technologicznej mięsa ale również o jego cechach sensorycznych (smakowitość, kruchość, barwa, konsystencja, soczystość). Poubojowe procesy zachodzące w tkankach mają więc duże znaczenie, gdyż wpływają na zwiększenie przydatności konsumpcyjnej mięsa nadając mu pożądane cechy jakościowe. Ponadto stosowane odpowiednio niskie temperatury przyczyniacd. str. 32
6 32 maszyny i technologie ją się do przedłużenia trwałości przechowalniczej mięsa. Maksymalną trwałość wieprzowiny można osiągnąć stosując w czasie przechowywania temperaturę w zakresie -1 C (-1,5 C) w kontrolowanej wilgotności względnej powietrza. Optymalizacja warunków poubojowych staje się obecnie szczególnie istotna dla uzyskania surowca o jak najwyższej jakości, ze względu na systematyczną poprawę poziomu mięsności oraz wzrost masy żywej tuczników. Autor: dr inż. Jerzy Wajdzik
SYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu
SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO Katedra/Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt
Bardziej szczegółowoSYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu
SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO Katedra/Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt
Bardziej szczegółowoSYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu
SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW ZWIERZĘCYCH Katedra/Wydział: Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt Kierownik
Bardziej szczegółowoPoubojowe przemiany mięsa: Przemiany węglowodanów:
Poubojowe przemiany mięsa: Przemiany węglowodanów: - beztlenowy metabolizm glikogenu do kwasu mlekowego -zakwaszenie mięsa z ph 7.3 7.5 do ph 5.4 (zakwaszenie końcowe) - unieczynnienie enzymów glikolitycznych
Bardziej szczegółowoSYLABUS PRZEDMIOTU. Założenia i cele przedmiotu
SYLABUS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu: TOWAROZNAWSTWO SUROWCÓW I PRODUKTÓW ZWIERZĘCYCH Katedra/Wydział: Katedra Surowców Pochodzenia Zwierzęcego Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt Kierownik przedmiotu:
Bardziej szczegółowoPrzemiana materii i energii - Biologia.net.pl
Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg
Bardziej szczegółowoUwarunkowania technologiczne procesu chłodzenia poubojowego
18 maszyny i technologie Uwarunkowania technologiczne procesu chłodzenia poubojowego Chłodzenie należy do fizycznych metod konserwowania za pomocą niskich temperatur. Znajduje ono największe zastosowanie
Bardziej szczegółowoII. Analiza sensoryczna w ocenie jakości produktów spożywczych
SPIS TREŚCI Wprowadzenie 11 I. Jakość żywności, systemy zarządzania jakością i klasyfikacja żywności 13 1. Wstęp 13 2. Określenia jakości 14 3. Systemy zapewniające prawidłową jakość produktów spożywczych
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.
Bardziej szczegółowoŹródła energii dla mięśni. mgr. Joanna Misiorowska
Źródła energii dla mięśni mgr. Joanna Misiorowska Skąd ta energia? Skurcz włókna mięśniowego wymaga nakładu energii w postaci ATP W zależności od czasu pracy mięśni, ATP może być uzyskiwany z różnych źródeł
Bardziej szczegółowoZMIANY PATOLOGICZNE I ODCHYLENIA JAKOŚCIOWE
ZMIANY PATOLOGICZNE I ODCHYLENIA JAKOŚCIOWE MIĘSA CHUDOŚĆ I WYCHUDZENIE Odchylenia od normalnego, prawidłowego stanu odżywienia CHUDOŚĆ Stan fizjologiczny Podstawowe potrzeby energetyczne Młode, rosnące
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium)
WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium) Temat: Ocena jakościowa i ekonomiczna kriogenicznego ( szokowego ) zamrażania wybranych produktów żywnościowych. Wykonał: Szczepkowski Mariusz Wydział Mechaniczny
Bardziej szczegółowoWpływ postępowania przedubojowego na jakość wołowiny
.pl https://www..pl Wpływ postępowania przedubojowego na jakość wołowiny Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 11 stycznia 2016 Wołowina cieszy się w krajach Unii Europejskiej dużym popytem. W Polsce
Bardziej szczegółowoŻywienie trzody chlewnej: jaki ma wpływ na jakość wieprzowiny?
https://www. Żywienie trzody chlewnej: jaki ma wpływ na jakość wieprzowiny? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 1 stycznia 2017 To, jak żywienie trzody chlewnej wypływa na jakość mięsa wieprzowego,
Bardziej szczegółowoJaki wpływ na jakość wieprzowiny ma żywienie trzody chlewnej?
https://www. Jaki wpływ na jakość wieprzowiny ma żywienie trzody chlewnej? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 1 stycznia 2017 To, jak żywienie trzody chlewnej wpływa na jakość mięsa wieprzowego,
Bardziej szczegółowoSubiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07
Zmęczenie to mechanizm obronny, chroniący przed załamaniem funkcji fizjologicznych (wyczerpaniem) Subiektywne objawy zmęczenia bóle mięśni, uczucie osłabienia i wyczerpania, duszność, senność, nudności,
Bardziej szczegółowoWpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym Andrzej Domian SUCHiKL Sem IX GDAŃSK 2011 SPIS TREŚCI 1. Definicja i cel
Bardziej szczegółowoPrzeznaczenie komory chłodniczej
Rozpoczynamy nową serię artykułów zatytułowaną Co trzeba wiedzieć o układach chłodniczych. Opierają się one na wielu bezpłatnych modułach elearning firmy Danfoss do samodzielnej nauki, przeznaczonych zarówno
Bardziej szczegółowoJakość mięsa, systematyka odchyleń
TECHNOLOGIE PRZETWÓRSTWA mgr inż. Tomasz Borowy, dr inż. Mariusz S. Kubiak Jakość mięsa, systematyka odchyleń Jakość mięsa w dużym stopniu zależy od przebiegu przemian poubojowych, a te z kolei od kondycji
Bardziej szczegółowo2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów żywnościowych Robert Tylingo 9
Spis treści Przedmowa XI 1. Zakres i rola chemii żywności Zdzisław E. Sikorski 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej 3 1.2.1. Priorytety 3 1.2.2.
Bardziej szczegółowoWybrane choroby dziedziczne u zwierząt
Wybrane choroby dziedziczne u zwierząt Wrażliwość swiń na stres Wrażliwość świń na stres jest istotnym problemem hodowlanym. Powoduje upadki w niekorzystnych warunkach otoczenia, obniżoną plenność macior,
Bardziej szczegółowoZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2 Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Odmienność procesów zamrażania produktów
Bardziej szczegółowoObciąŜenie treningowe wyraŝa wysiłek wykonywany przez sportowca w
WYKŁAD III Struktura obciąŝeń treningowych Aby kierować treningiem sportowym naleŝy poznać relację pomiędzy przyczynami, a skutkami, pomiędzy treningiem, a jego efektami. Przez wiele lat trenerzy i teoretycy
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoFosfor w żywności i żywieniu
Wydział Nauk o Żywności SGGW Fosfor w żywności i żywieniu Prof. dr hab. Mirosław Słowiński Zakład Technologii Mięsa Wydział Nauk o Żywności Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoPasze pełnoporcjowe. Trzoda chlewna
Pasze pełnoporcjowe Trzoda chlewna Prestarter > dla prosiąt od 5-7 dnia życia do masy ciała ok. 10-12 kg (do ok. 10-14 dni po odsadzeniu) Prestartery Agrifirm mają za zadanie pomóc bezpiecznie odsadzić
Bardziej szczegółowoWieprzowina PQS czyli jaka?
https://www. Wieprzowina PQS czyli jaka? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 18 października 2019 Wieprzowina PQS Pork Quality System to system produkcji wysokiej jakości żywności. Jego głównym
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 7
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 7 Część I SUROWCE ZWIERZĘCE I ICH JAKOŚĆ Rozdział 1. WPROWADZENIE... 15 Rozdział 2. CHARAKTERYSTYKA ZWIERZĄT RZEŹNYCH... 22 Rozdział 3. PRODUKCJA RZEŹNIANA... 52 Rozdział 4. MIĘSO
Bardziej szczegółowoWspółczesne techniki zamraŝania
Współczesne techniki zamraŝania Temat: Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury i jej wpływ na jakość produktów mroŝonych. Piotr Chełstowski Sem. 9 SUChiKl Spis treści: 1. Wstęp 2. Odporność drobnoustrojów
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO ENERGETYKA WYSIŁKU, ROLA KRĄŻENIA I UKŁADU ODDECHOWEGO
FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO ENERGETYKA WYSIŁKU, ROLA KRĄŻENIA I UKŁADU ODDECHOWEGO Dr hab. Andrzej Klusiewicz Zakład Fizjologii Instytutu Sportu Tematyka wykładu obejmuje trzy systemy energetyczne generujące
Bardziej szczegółowoSkąd wziąć dużo dobrego mleka?
https://www. Skąd wziąć dużo dobrego mleka? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 10 lipca 2018 Produkcja mleka wysokiej jakości, w równych partiach i bez nadmiernej eksploatacji krowy wcale nie
Bardziej szczegółowoZakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie
Zadanie A Zakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie 21-216 Monitoring przechowywalności odmian ziemniaka Do badań przechowalniczych w okresie od lipca 21 roku zostało
Bardziej szczegółowoCo wpływa na jakość mięsa wieprzowego?
.pl https://www..pl Co wpływa na jakość mięsa wieprzowego? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 17 stycznia 2017 Jakość wieprzowiny zależy od czynników zarówno genetycznych (zróżnicowanie rasowe
Bardziej szczegółowoBiotechnologia w produkcji piwa. Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba
Biotechnologia w produkcji piwa Wykłady Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej dr Sławomir Wierzba Literatura Wolfgang Kunze - Technologia Piwa i Słodu, Piwochmiel, 1999 r. Treść wykładów
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 3 TECHNOLOGIE KIERUNKOWE TOM 2 Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Przetwórstwo mięsne 1.1. Mięso jako surowiec do przetwórstwa 1.2. Ubój zwierząt
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA - SEMINARIUM Temat: Warunki przechowywania a jakość mroŝonej Ŝywności. Przygotowała: Patrycja Puzdrowska
Bardziej szczegółowoSpis treści. 2. Budowa i podstawowy skład surowców oraz produktów. Przedm ow a...
Przedm ow a... XI 1. Zakres i rola chemii żywności - Zdzisław E. Sikorski... 1 1.1. Zakres i rozwój chemii żywności... 3 1.2. Rola chemii żywności w gospodarce żywnościowej... 3 1.2.1. Priorytety... 3
Bardziej szczegółowoZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA
METODY PRZECHOWYWANIA I UTRWALANIA BIOPRODUKTÓW ZMIANY CECH PRODUKTÓW PODCZAS ZAMRAŻANIA Opracował: dr S. Wierzba Katedra Biotechnologii i Biologii Molekularnej Uniwersytetu Opolskiego Nietrwałość produktów
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA JAKOŚĆ MIĘSA WIEPRZOWEGO FACTORS EFFECTING QUALITY OF PORK MEAT
Jolanta Sienkiewicz *, Diana Lewandowska ** CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA JAKOŚĆ MIĘSA WIEPRZOWEGO FACTORS EFFECTING QUALITY OF PORK MEAT Przez jakość mięsa rozumieć należy zespół wszystkich istotnych dla surowca
Bardziej szczegółowoBest Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą:
Gainery > Model : - Producent : Fitmax Easy GainMass - to produkt przeznaczony jest szczególnie dla sportowców trenujących dyscypliny siłowe, szybkościowo-siłowe oraz wytrzymałościowe. Doskonale dopracowany
Bardziej szczegółowoMięśnie. dr Magdalena Markowska
Mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu 1) Jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie poprzecznie prążkowane 2) Pompa serce 3) Jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie
Bardziej szczegółowoArtur Moskała,Krzysztof Woźniak TANATOLOGIA
Artur Moskała,Krzysztof Woźniak TANATOLOGIA Definicje śmierci Definicja klasyczna nieodwracalne ustanie krążenia krwi oznacza śmierć człowieka jako całości. Definicja nowa nieodwracalne ustanie funkcji
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI
TECHNOLOGIA ŻYWNOŚCI CZ. 1 PODSTAWY TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI Praca zbiorowa pod red. Ewy Czarnieckiej-Skubina SPIS TREŚCI Rozdział 1. Wiadomości wstępne 1.1. Definicja i zakres pojęcia technologia 1.2. Podstawowe
Bardziej szczegółowoProdukcja kompostu. konrtola i zapewnianie jakości. Krzysztof Pudełko
Produkcja kompostu konrtola i zapewnianie jakości Krzysztof Pudełko Piła, 1 lutego 2007 Lokalizacja Kompostownia Co zostało zrobione? Dlaczego zostało zrobione? Zwiększenie produkcji kompostu Możliwość
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Współczesne techniki zamrażania Temat: Odwracalność zmian jakościowych w produktach rozmrożonych. Wykonał: Przemysław Drywa SUCHiKL semestr 9 Plan prezentacji: 1. Definicja rozmrażania,
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoBudowa i rola części czynnej układu ruchu
Budowa i rola części czynnej układu ruchu Układ ruchu Ze względu na budowę i właściwości układ ruchu można podzielić na: część czynną układ mięśniowy część bierną układ szkieletowy Dzięki współdziałaniu
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA. WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA SEMINARIUM Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodanów jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w Ŝywności mroŝonej
Bardziej szczegółowoSpożycie mięsa w Polsce: jak zmienia się konsumpcja wieprzowiny?
.pl https://www..pl Spożycie mięsa w Polsce: jak zmienia się konsumpcja wieprzowiny? Autor: prof. dr hab. inż. Damian Knecht Data: 15 grudnia 2016 Mięso jest źródłem podstawowych i niezbędnych składników
Bardziej szczegółowoOPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011
OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK
Bardziej szczegółowoForum Techniczne EFEKTYWNE I EKOLOGICZNE Przetwórstwo Ryb
Forum Techniczne EFEKTYWNE I EKOLOGICZNE Przetwórstwo Ryb Kierunki i możliwości wykorzystywania mechanicznie odzyskiwanego mięsa z surowców rybnych w przetwórstwie dr inż. Bogusław Pawlikowski Morski Instytut
Bardziej szczegółowoZastosowanie metod eksploracji danych (data mining) do sterowania i diagnostyki procesów w przemyśle spożywczym
POLITECHNIKA WARSZAWSKA Instytut Technik Wytwarzania Zastosowanie metod eksploracji danych (data mining) do sterowania i diagnostyki procesów w przemyśle spożywczym Marcin Perzyk Dlaczego eksploracja danych?
Bardziej szczegółowoZnaczenie procesu dojrzewania wędlin surowych
64 temat wydania Znaczenie procesu dojrzewania wędlin surowych Surowe wędliny dojrzewające stanowią coraz ważniejszy segment produktów mięsnych, który systematycznie się rozwija. Sprzyja temu fakt, że
Bardziej szczegółowoSKURCZ BETONU. str. 1
SKURCZ BETONU str. 1 C7 betonu jest zjawiskiem samoistnym spowodowanym odkształceniami niewynikającymi z obciążeń mechanicznych. Zachodzi w materiałach o strukturze porowatej, w wyniku utarty wody na skutek
Bardziej szczegółowoJakość mięsa i jego przetworów z państw UE warunkiem utrzymania przewagi rynkowej w obrocie międzynarodowym
Produkcja i eksport mięsa z państw UE Światowa produkcja mięsa wynosiła w 2013 r. ponad 308 mln ton i w porównaniu do roku 2012 był to przyrost o 1,1% (nieco niższy niż przyrost ludności świata: 1,2%)
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska
Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Katedra Energetyki i Aparatury Przemysłowej Seminarium z Współczesnych Technik Zamrażania Temat: 2. Własności termofizyczne produktów żywnościowych świeżych i po
Bardziej szczegółowoPROGRAM ŻYWIENIA TRZODY CHLEWNEJ. pasze pełnoporcjowe
PROGRAM ŻYWIENIA TRZODY CHLEWNEJ pasze pełnoporcjowe 2 PRESTARTER PRZEZNACZENIE: DLA PROSIĄT OD 5-7 DNIA ŻYCIA DO MASY CIAŁA OK. 10-12 KG (DO OK. 10-14 DNI PO ODSADZENIU) Prestartery stworzone przez firmę
Bardziej szczegółowoMięso indycze i jego walory odżywcze
OID (278) 11/2014 Mięso indycze i jego walory odżywcze Mięso indycze budzi coraz większe zainteresowanie konsumentów ze względu na aspekt zdrowotny i przetwórczy, jego spożycie ulega zmianom z tendencją
Bardziej szczegółowoTECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE. Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji)
TECHNIKI SEPARACYJNE ĆWICZENIE Temat: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji) Prowadzący: mgr inż. Anna Banel 1 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoOCENA WPŁYWU PH KOŃCOWEGO NA JAKOŚĆ SENSORYCZNĄ POLĘDWICY SOPOCKIEJ
OCENA WPŁYWU PH KOŃCOWEGO NA JAKOŚĆ SENSORYCZNĄ POLĘDWICY SOPOCKIEJ Jakub Krawczyk, Katarzyna Nowicka, Ewa Górska, Danuta Jaworska, Wiesław Przybylski Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Nauk
Bardziej szczegółowoAUTOREFERAT OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH
AUTOREFERAT OPIS DOROBKU I OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH dr inż. Katarzyna Śmiecińska Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych Wydział Bioinżynierii Zwierząt Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (od roku ak. 2014/2015)
(od roku ak. 2014/2015) A. Zagadnienia z zakresu Odpady biodegradowalne, przemysłowe i niebezpieczne: 1. Omówić podział niebezpiecznych odpadów szpitalnych (zakaźnych i specjalnych). 2. Omów wymagane warunki
Bardziej szczegółowoRozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs. Aneta Cegiełka. SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności
Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs Aneta Cegiełka SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności Badania nad określeniem wpływu zastąpienia zwierzęcego surowca tłuszczowego olejami roślinnymi
Bardziej szczegółowoWysiłek krótkotrwały o wysokiej intensywności Wyczerpanie substratów energetycznych:
Zmęczenie Zmęczenie jako jednorodne zjawisko biologiczne o jednym podłożu i jednym mechanizmie rozwoju nie istnieje. Zmęczeniem nie jest! Zmęczenie po dniu ciężkiej pracy Zmęczenie wielogodzinną rozmową
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowo(21) Numer zgłoszenia: (54) Sposób wytwarzania preparatu barwników czerwonych buraka ćwikłowego
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)167526 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 292733 (22) Data zgłoszenia: 10.12.1991 (51) IntCl6: C12P 1/00 C12N
Bardziej szczegółowoŚwinie rasy puławskiej polska hodowla z tradycją
Świnie rasy puławskiej polska hodowla z tradycją Historia Historia rasy świń, znanych obecnie jako rasa puławska, sięga początków XX wieku. Rasa puławska powstała na bazie prymitywnych świń miejscowych,
Bardziej szczegółowoSTOPY Z PAMIĘCIA KSZTAŁTU
STOPY Z PAMIĘCIA KSZTAŁTU NiTi 53-57% Ni, Ti50Ni48,5Co1,5 Przemiana martenzytyczna termosprężysta: wyniku wzajemnego dopasowania sieci macierzystej i tworzącego się martenzytu zachodzi odkształcenie sprężyste.
Bardziej szczegółowoAKTUALNA WARTOŚĆ DIETETYCZNA WIEPRZOWINY
METODYKA BADAŃ AKTUALNA WARTOŚĆ DIETETYCZNA WIEPRZOWINY Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej POLSUS ul. Ryżowa 90, 02-495 Warszawa MATERIAŁ DO BADAŃ Badaniami objęto 120 tusz wieprzowych
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 9 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11 1.1. Zakres chemii żywności 11 1.2. Zarys rozwoju 12 1.2.1. Początki wiedzy o żywności 12 1.2.2. Zaczątki chemii żywności 13 1.2.3.
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNY NAPÓJ PORZECZKOWO ZIOŁOWY
EKOLOGICZNY NAPÓJ PORZECZKOWO ZIOŁOWY Konferencja EPOS Innowacyjna Edukacja dla Potrzeb Sektora Żywności Ekologicznej, Rogów, 30.06-1.07 2016 Agnieszka Czerniszewska Monika Wroniszewska Dlaczego ten produkt?
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII POLIMERÓW PRZETWÓRSTWO TWORZYW SZTUCZNYCH I GUMY Lab 8. Wyznaczanie optimum wulkanizacji mieszanek kauczukowych na reometrze Monsanto oraz analiza
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1.1.B do SIWZ znak WT Opis przedmiotu zamówienia_mięso_poprawiony
Poz. 1 1. Nazwa grupy (produkty) Flaki wołowe 2. Charakterystyka Gotowane, cienko krojone, jasny naturalny kolor. Konsystencja jędrna, elastyczna. Zapach i smak swoisty, charakterystyczna dla flaków wołowych
Bardziej szczegółowoBILANS ENERGETYCZNY CZŁOWIEKA. Prof. Dr hab. Janusz Stanisław KELLER
BILANS ENERGETYCZNY CZŁOWIEKA Prof. Dr hab. Janusz Stanisław KELLER TRZY ZASADNICZE NIEPOROZUMIENIA I. Bilans energetyczny =//= bilans ciepła II. W procesach uwalniających energię uwalniają się: energia
Bardziej szczegółowoCalculations through Operations
Calculations through Operations Indywidualny dobór sorbentu i sposobu dozowania www.multisorb.com Skorzystaj z niezawodnych procesów aktywnego pakowania, dostosowanych do twoich potrzeb. Calculations through
Bardziej szczegółowoCena : 159,00 zł Producent : Dorian Yates Stan magazynowy : bardzo wysoki Średnia ocena : brak recenzji. superodzywki.pl
DORIAN YATES FORMASS 2250g Cena : 159,00 zł Producent : Dorian Yates Stan magazynowy : bardzo wysoki Średnia ocena : brak recenzji Utworzono 06-09-2017 Legendarna odżywka węglowodanowo-białkowa (gainer)
Bardziej szczegółowoWzbogacanie dziczyzną wyrobów mięsnych
22 przetwórstwo z pomysłem Wzbogacanie dziczyzną wyrobów mięsnych Mięso i przetwory mięsne należą do dynamicznie rozwijającego się rynku żywności. Wiadomo, że mięso, a co za tym idzie również przetwory
Bardziej szczegółowoSuplementy. Wilkasy 2014. Krzysztof Gawin
Suplementy Wilkasy 2014 Krzysztof Gawin Suplementy diety - definicja Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub
Bardziej szczegółowoBudowa tkanki korzeni buraków cukrowych
Cukier z buraków jest od dawna pozyskiwany na drodze dyfuzji. Jako materiał zapasowy rośliny dwuletniej znajduje się w tkance korzenia (rys.). Budowa tkanki korzeni buraków cukrowych W korzeniu wyróżnia
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 31.10.2017 r. C(2017) 7228 final ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia 31.10.2017 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego
Bardziej szczegółowo* potrafi samodzielnie zaplanować wyposażenie pracowni tak aby była ona funkcjonalna i spelniała wszystkie wymogi sanitarno-higieniczne
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Zawód i symbol cyfrowy zawodu: [ 343 404 ] Technik żywienia i usług gastronomicznych klasa : II OCENA NAZWA DZIAŁU
Bardziej szczegółowoCzynniki wpływające na wydatek serów dojrzewających
Czynniki wpływające na wydatek serów dojrzewających Wydatek sera - jest to ilość kilogramów sera otrzymana ze 100 kilogramów mleka Wrz = MS/Mm *100 gdzie : Ms masa sera w kg Mm masa mleka w kg Określenie
Bardziej szczegółowoZagadnienia do egzaminu z biochemii (studia niestacjonarne)
Zagadnienia do egzaminu z biochemii (studia niestacjonarne) Aminokwasy, białka, cukry i ich metabolizm 1. Aminokwasy, wzór ogólny i charakterystyczne grupy. 2. Wiązanie peptydowe. 3. Białka, ich struktura.
Bardziej szczegółowoTemat: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu utrwalenie wiadomości.
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII DLA KLASY I GIMNAZJUM Temat: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu utrwalenie wiadomości. Cele: Utrwalenie pojęć związanych z budową komórki;
Bardziej szczegółowoPrzydatność rzeźna loszek po odchowaniu pierwszego miotu
Przydatność rzeźna loszek po odchowaniu pierwszego miotu Kierownik projektu: prof. dr hab. Wojciech Kapelański dr inż. Maria Bocian, dr inż. Jolanta Kapelańska, dr inż. Jan Dybała, dr inż. Hanna Jankowiak,
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo Paliwowe PEM 1.0 WSTĘP Ogniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM FC) Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii,
Bardziej szczegółowoKATEDRA TECHNOLOGII. Rybactwa. ul. Kazimierza Królewicza 4 71-550 Szczecin
KATEDRA TECHNOLOGII MIĘSA Wydział Nauk o śywności i Rybactwa ul. Kazimierza Królewicza 4 71-550 Szczecin Pracownicy Prof. dr hab. Kazimierz Lachowicz - kierownik Katedry Technologii Mięsa Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoBliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki
Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali
Ćwiczenie 1: Wyznaczanie warunków odporności, korozji i pasywności metali Wymagane wiadomości Podstawy korozji elektrochemicznej, wykresy E-pH. Wprowadzenie Główną przyczyną zniszczeń materiałów metalicznych
Bardziej szczegółowoLaboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna
Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA
Gdańsk 10.11.2009 WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat 1: Ubytki masy, oparzelina mrozowa i rekrystalizacja, jako typowe zmiany fizyczne zachodzące w mrożonej żywności. Jakub Turek SUChiKl sem.ix Wydział
Bardziej szczegółowoAntyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne. dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW
Antyoksydanty pokarmowe a korzyści zdrowotne dr hab. Agata Wawrzyniak, prof. SGGW Katedra Żywienia Człowieka SGGW Warszawa, dn. 14.12.2016 wolne rodniki uszkodzone cząsteczki chemiczne w postaci wysoce
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoWydział Rehabilitacji Katedra Nauk Przyrodniczych Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Wit BIOCHEMIA. Obowiązkowy
Przedmiot: BIOCHEMIA I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna Nazwa przedmiotu Wydział Rehabilitacji Katedra Nauk Przyrodniczych Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Wit BIOCHEMIA Kod przedmiotu FI-07
Bardziej szczegółowoMIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA
MIKROSKOPIA METALOGRAFICZNA WYKŁAD 3 Stopy żelazo - węgiel dr inż. Michał Szociński Spis zagadnień Ogólna charakterystyka żelaza Alotropowe odmiany żelaza Układ równowagi fazowej Fe Fe 3 C Przemiany podczas
Bardziej szczegółowoInformacja prasowa. Cechy mięsa wieprzowego produkowanego w Systemie PQS a stereotypy dotyczące mięsa wieprzowego
Warszawa, 25 sierpnia 2011 r. Informacja prasowa Cechy mięsa wieprzowego produkowanego w Systemie PQS a stereotypy dotyczące mięsa wieprzowego Wyjątkowa wieprzowina Głównym celem zainicjowanego przez Polski
Bardziej szczegółowoTIENS L-Karnityna Plus
TIENS L-Karnityna Plus Zawartość jednej kapsułki Winian L-Karnityny w proszku 400 mg L-Arginina 100 mg Niacyna (witamina PP) 16 mg Witamina B6 (pirydoksyna) 2.1 mg Stearynian magnezu pochodzenia roślinnego
Bardziej szczegółowoO czym należy pamiętać podczas transportu zwierząt?
.pl https://www..pl O czym należy pamiętać podczas transportu zwierząt? Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 8 stycznia 2016 Transport zwierząt jest często dość kontrowersyjnym zagadnieniem. Z jednej
Bardziej szczegółowoGranulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06
Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5
SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5 BIAŁKA 1. Wprowadzenie... 7 2. Aminokwasy jednostki strukturalne białek... 7 2.1. Klasyfikacja aminokwasów... 9 2.1.1. Aminokwasy białkowe i niebiałkowe... 9 2.1.2. Zdolność
Bardziej szczegółowo