ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA ĆWICZENIA 3 ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA ĆWICZENIA 3 ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA"

Bogumił Paluch
8 lat temu
Przeglądów:

1 1 ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA ĆWICZENIA 3

2 EKOLOGISTYKA W PRODUKCJI: Bilans ekologiczny Koncepcja czystej produkcji

3 BILANS EKOLOGICZNY 3 Bilans ekologiczny systematyczna analiza, identyfikująca oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko oraz ustalająca zespół środków zaradczych celem trwałego zmniejszenia bądź całkowitej eliminacji skutków tych oddziaływań. Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 123

4 ETAPY BILANSU PROCESOWEGO 4 Zdefiniowanie procesów technologicznych, Wyodrębnienie procesów cząstkowych (modułów), Opisanie procesów cząstkowych przy pomocy formularzy, Sporządzenie bilansu Input-Output dla poszczególnych modułów, Synteza i oszacowanie danych. Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, ss

5 BILANS PROCESOWY 5 Z etapu poprzedzającego Ze środowiska naturalnego INPUT MODUŁ Etap procesu produkcji Do środowiska naturalnego OUTPUT Do etapu następnego Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 126

6 BILANS PROCESOWY 6 Z etapu poprzedzającego Ze środowiska naturalnego INPUT MODUŁ Etap procesu produkcji Do środowiska naturalnego OUTPUT Do etapu następnego Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 126

7 BILANS PROCESOWY / wycinek schematu bilansu procesowego 7 Surowce podstawowe i pomocnicze ETAPY PROCESU Obciążenie środowiska INPUT MODUŁ OUTPUT Do procesu następnego INPUT MODUŁ OUTPUT Do procesu następnego Poszczególne moduły (nazwy) oraz konkretne wejścia i wyjścia należy uzupełniać w schemacie do momentu zakończenia danego procesu. Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 128

8 BILANS EKOLOGICZNY - INPUT 8 INPUT zasilanie procesu w wodę, energię i materiały. Woda, Materiały: - surowce, - półprodukty, - materiały pomocnicze - pozostałe materiały. Energia: - gazowa, - płynna, - stała. Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 125 Adamczyk J., Nitkiewicz T., Programowanie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007, s. 113

9 BILANS EKOLOGICZNY - OUTPUT 9 OUTPUT emisje zanieczyszczeń i produkty. Produkty, Emisje materiałowe: - odpady stałe, - ścieki, - spaliny (gazowe i pyłowe), Emisje energetyczne: - hałas, - tracone ciepło - promieniowanie. Źródło: Korzeń Z,, Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 125 Adamczyk J., Nitkiewicz T., Programowanie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007, s. 113

10 10 PRZYKŁAD

11 ETAPY PROCESU SORTOWANIE WSTĘPNE MYCIE USUWANIE PESTEK SORTOWANIE TWORZENIE WSADU GOTOWANIE

12 INPUT ETAPY PROCESU OUTPUT 12 Owoce pestkowe Woda Energia Energia SORTOWANIE WSTĘPNE Przesortowane owoce MYCIE Umyte owoce USUWANIE PESTEK SORTOWANIE Odpady organiczne (liście, gałązki, ciała obce, ) Ścieki Odpady organiczne (pestki) Odpady organiczne (owoce uszkodzone, nadgniłe, ) Cukier, pektyna, kwas cytrynowy Energia TWORZENIE WSADU GOTOWANIE Opakowania po cukrze, pektynie i kwasie cytrynowym Ciepło, para wodna

13 INPUT ETAPY PROCESU OUTPUT Słoiki, energia NAPEŁNIANIE SŁOIKÓW Odpady organiczne, stłuczka szklana Energia, wieczka, etykiety, klej Opakowania, taśma klejąca ZAMYKANIE SŁOIKÓW I ETYKIETOWANIE PAKOWANIE W KARTONY Gotowy produkt dżem w słoiczku Uszkodzone wieczka, uszkodzone etykiety, opary kleju Uszkodzone kartony, zużyta taśma klejąca Jakie może być obciążenie dla środowiska wynikające z gotowego produktu?

14 STRATEGIE OCHRONY ŚRODOWISKA 14 Strategia rozcieńczania (lata 50 i 60) polegała na zmniejszeniu stężenia odprowadzanych do środowiska zanieczyszczeń, Strategia filtrowania (lata 70) stosowanie urządzeń filtrujących, które zatrzymują część lub całość zanieczyszczeń. Ograniczona skuteczność i spore koszty. Strategia recyrkulacji (lata 80) zawracanie powstałych odpadów do tego samego lub innych procesów wytwórczych jako materiału wsadowego.

15 STRATEGIE OCHRONY ŚRODOWISKA 15 Strategia czystej produkcji (lata 90) polega na zapobieganiu powstawaniu odpadów już w procesach wytwórczych ( u źródła ). Nie oznacza to wykluczenia oczyszczania jest ono traktowane jednak jako rozwiązanie ostateczne w stosunku do tych odpadów, których nie da się jeszcze uniknąć.

16 CZYSTA PRODUKCJA 16 Czysta produkcja polega na zapobieganiu powstawania odpadów stałych, ścieków, gazów i pyłów oraz oszczędności energii, wody, paliw i innych zasobów naturalnych w procesach produkcyjnych lub zastosowaniu recyrkulacji.

17 CZYSTA PRODUKCJA 17 Możemy to osiągnąć poprzez: zmiany w produkcie (oszczędzanie produktu, zmiany w jego składzie), zmiany w materiale wyjściowym polegające na zastąpieniu i oszczędzaniu surowca, zmianę technologii polegającą na zmianach stosowanych procesów i wyposażenia instalacji, wprowadzeniu dodatkowej automatyzacji,

18 CZYSTA PRODUKCJA 18 cd. przestrzeganie parametrów procesu, zapobieganie stratom, poprawne zarządzanie i planowanie produkcji, segregację powstających odpadów, ponowne użycie odpadów w procesie pierwotnym lub innym procesie jako surowca.

19 19 ZADANIE

20 ZADANIA Na podstawie wybranego przedsiębiorstwa: a) Krótko scharakteryzuj proces produkcji jednego z wyrobów. b) Sporządź bilans ekologiczny (Input-Output) dla każdego etapu procesu produkcyjnego z uwzględnieniem obciążenia dla środowiska wynikającego z gotowego produktu (forma schematu jak w przykładzie). 2. Na podstawie sporządzonego bilansu ekologicznego procesu produkcji zaproponuj działania, jakie powinno podjąć przedsiębiorstwo, żeby zminimalizować ilość powstających odpadów w procesie produkcyjnym lub poddać je recyrkulacji oraz zminimalizować zużycie energii, wody, paliw i innych surowców naturalnych. Pomysły na realizację strategii czystej produkcji!

21 Środowiskowe aspekty funkcjonowania łańcuchów dostaw: Zamknięta pętla łańcucha dostaw Analiza możliwości recyklingu samochodu osobowego

22 PROCESY TYPU OTWARTEGO 22 W procesach typu otwartego, produkt wraca do środowiska w formie odpadów. Schemat procesu typu otwartego : materiały Proces produkt Proces odpady wytwarzania zużycia produktu odpady produktu odpady Źródło: Korzeń Z., Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 110.

23 PROCESY TYPU ZAMKNIĘTEGO 23 W procesach typu zamknietego występuje recyrkulacja zasobów materiałowych (produktów po ich zużyciu). Część strumienia surowca zasilającego proces wytwarzania zastępowana jest materiałami odpadowymi. Schemat procesu typu zamkniętego : materiały Proces produkt Proces odpady wytwarzania zużycia produktu odpady produktu produkt zużyty odpady Źródło: Korzeń Z., Ekologistyka, Biblioteka Logistyka, Poznań 2001, s. 110.

24 KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z PROCESU TYPU ZAMKNIĘTEGO 24 Zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych, Ograniczenie ilości odpadów kierowanych do środowiska,

25 25 ZADANIE

26 ZADANIE 26 Treść zadania (opis przedsiębiorstwa) w osobnym pliku. Dla przedsiębiorstwa Super Auto : 1. Zaprojektuj system zbiórki zużytych samochodów oraz części samochodowych. 2. Zaproponuj sposób ponownego wykorzystania zużytych części samochodowych i całych pojazdów przez producenta, aby powstał w przedsiębiorstwie zamknięty obieg materiałowy. Pomysły na to, w jaki sposób zebrane odpady wykorzystać powtórnie w procesie produkcyjnym jako surowce odpadowe.

27 POZNAŃ UL. E. ESTKOWSKIEGO 6 Rektorat tel Dziekanat tel Księgowość tel Kadry tel fax rektorat@wsl.com.pl DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA ĆWICZENIA 4 ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA ĆWICZENIA 4

1 ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM I EKOLOGISTYKA EKOLOGISTYKA W PRODUKCJI: Bilans ekologiczny Koncepcja czystej produkcji BILANS EKOLOGICZNY 3 Bilans ekologiczny systematyczna analiza, identyfikująca oddziaływania