Dominika Bronowicka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. Paulina Ostromecka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Transkrypt

1 Dominika Bronowicka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Paulina Ostromecka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Analiza finansowa przedsiębiorstw z punktu widzenia zarządzającego przedsiębiorstwem z branży: produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli. Słowa kluczowe: analiza finansowa, analiza wskaźnikowa, analiza, analiza, analiza aktywności, analiza rentowności Streszczenie : Dany raport przedstawia analizę finansową dwóch przedsiębiorstw X oraz Y z branży : produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli, z punktu widzenia zarządzającego przedsiębiorstwem. Ukazuje interpretacje podstawowych wskaźników,, rentowności oraz aktywności.

2 Wstęp Analiza finansowa ma na celu dokonanie oceny stanu i wyników finansowych minionej, obecnej oraz przyszłej działalności finansowej z punktu widzenia racjonalnego gospodarowania. Przedmiotem analizy finansowej jest stan finansowy oraz wyniki finansowe podmiotu. Analizę finansową można podzielić ( ze względu na metodologię) na: wstępną, wskaźnikową, mierników syntetycznych. W swoim raporcie przedstawimy jedną z wyżej wymienionych metod, a mianowicie analizę wskaźnikową, która z kolei dzieli się na : analizę, analizę, analizę aktywności, analizę rentowności. Dzięki tej analizie dokonamy oceny działalności przedsiębiorstw X oraz Y z branży produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli, na podstawie danych z lat -. Analiza 1. bieżącej Informuje on o zdolności płatniczej przedsiębiorstwa tj. o możliwości regulowania bieżących zobowiązań. Może być obliczany na ściśle określane momenty. Jego ujęcie dynamiczne pozwala na ocenę zmian zachodzących w zdolności płatniczej przedsiębiorstwa. Optymalna wartość wskaźnika powinna wynosić<1,2-2,0>. Jeśli nie przekracza 1-przedsiębiorstwo nie jest zdolne do bieżącego regulowania swoich zobowiązań bieżącymi aktywami Wzór 1. wskaźnik bieżącej = aktywa obrotowe / zobowiązania bieżące WBP = ,45 / 8 314,48 = 2,05 WBP =27 373,50 / ,89 = 0,58 WBP = ,09 / 6 894,12 = 2,90 WBP =32 790,70 / ,38 = 0,40 Z powyższych obliczeń wynika, że przedsiębiorstwo Y w latach - nie było zdolne do bieżącego regulowania zobowiązań bieżącymi aktywami. Natomiast przedsiębiorstwo X w roku minimalnie przekracza optymalną górną wartość wskaźnika, a w roku następnym zbliża się do sytuacji, kiedy coś się w majątku obrotowym nie obraca, zalega. 2. szybki Pokazuje on, ile razy bieżące zobowiązania mogą być pokryte najbardziej płynnymi aktywami. Za korzystną dla przedsiębiorstwa sytuację finansową uznaje się taką, kiedy wskaźnik ten oscyluje w okolicach 1,0 ( w praktyce jest to rzadko spotykany poziom, więc za prawidłowy uznaje się poziom od 1,0 do 1,2). W przypadku, kiedy wskaźnik spada poniżej 1,0 pojawia się zagrożenie terminowego regulowania zobowiązań przez firmę. Wzór 2. wskaźnik szybkiej = (aktywa obrotowe zapasy krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe) / zobowiązania bieżące WBS = (17 015, ,36)/ 8 314,48==0,87 WBS =(27 373, ,44 136,38)/ /47 330,89 = 0,50 WBS = (19 970, ,12)/6 894,12=1,32 WBS =(32 790, ,68 139,41)/ /80 983,38=0,33

3 bieżącej bieżącej szybki szybki Podwyższo nej Podwyższo nej Możemy zauważyć, że w latach - w przedsiębiorstwie Y, oraz w roku w przedsiębiorstwie X pojawiło się zagrożenie terminowego regulowania zobowiązań przez firmę. W roku przedsiębiorstwo X poprawiło swoją sytuacje, aczkolwiek wartość wskaźnika minimalnie przekracza optymalną wartość. 3. podwyższonej Określa on zdolność spółki do spłacania bieżących zobowiązań z uwzględnieniem najbardziej płynnych aktywów, których zdolność do regulacji zobowiązań jest natychmiastowa lub prawie natychmiastowa. Za optymalną wartość tego wskaźnika przyjmuje się 0,2 Wzór 3. wskaźnik wypłacalności gotówkowej = środki pieniężne ( i inne aktywa pieniężne) / zobowiązania bieżące WPP = 885,79 / 8 314,48 = 0,11 WPP = ,79 / ,89 = 0,24 WPP = 615,42 / 6 894,12 = 0,09 WPP = ,81 / ,38 = 0,17 W przypadku danego wskaźnika, jego wartości w odniesieniu do obu badanych firm w latach - oscylują o okolicach normy, czyli poziomu 0,2. Przedsiębiorstwo X 2,05 2,90 0,87 1,32 0,11 0,09 0,58 0,40 0,50 0,33 0,24 0,17 źródło: opracowanie własne. Analiza 1. ogólnego Obrazuje strukturę finansowania majątku przedsiębiorstwa, oraz informuje jaki udział w całości źródeł finansowania aktywów firmy stanowi zadłużenie. Wartość tego wskaźnika powinna znajdować się w przedziale 0,57-0,67 ( im wyższy poziom wskaźnika, tym wyższy poziom i wyższe ryzyko finansowe) Wzór 4. wskaźnik ogólnego = ( zobowiązania ogółem / aktywa ogółem ) x 100% WOZ = (495, ,48) / ,87==0,32 WOZ =(7 830, , ,80)/ / ,91 = 0,47 WOZ = (911, ,12)/28 569,16=0,27 WOZ =(4 494, , ,98)/ / ,56=0,64 Z powyższych obliczeń możemy odczytać, że poziom przedsiębiorstwa X w latach - jest niewielki, natomiast w przedsiębiorstwie Y poziomy te są wyższe, aczkolwiek nie przekraczające norm. 2. kapitału własnego Określa on stopień zaangażowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego. Im wyższa wartość wskaźnika, tym większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł własnych. Wzór 5. wskaźnik kapitału własnego = zobowiązania ogółem / kapitał własny

4 ogólnego ogólnego kapitału własnego201 0 kapitału własnego długotermino we-go Zadłużenia długotermino we-go pokrycia zob. długotermino wych pokrycia zob. długotermino wych rzeczowymi WZKP = 8 809,86 / ,01=0,47 WZKP = ,50 / ,04=0,91 WZKP = 7 805,76 / ,40=0,38 WZKP = ,50 / ,07=1,93 Dany wskaźnik ukazuje, że przedsiębiorstwo Y posiada większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł własnych, niż w przypadku drugiej badanej firmy. W przedsiębiorstwie X wartość tego wskaźnika zmalała w przeciągu lat -, natomiast w przedsiębiorstwie Y miała miejsce odwrotna sytuacja. 3. długoterminowego Określa stopień zabezpieczenia udzielanych kredytów przez kapitał własny firmy. Optymalny poziom tego wskaźnika powinien wynosić 0,5 ( kredyt długoterminowy powinien być dwukrotnie mniejszy od kapitałów własnych). Jednak racjonalny poziom oscyluje między 0,5, a 1,0. Wzór 6. wskaźnik długoterminowego = zobowiązania długoterminowe / kapitał własny WZD = 495,38 / ,01 = 0,02 WZD = 7 830,81 / ,04 = 0,13 WZD = 911,64 / ,40 = 0,04 WZD = 4 494,14 / ,07 = 0,10 Żadna z powyższych wartości nie wskazuje na fakt, iż zobowiązania długoterminowe są wyższe, niż kapitał własny. Obliczenia te wskazują na poziomy znacznie niższe niż racjonalny poziom 0,5-1,0. 4. pokrycia zobowiązań długoterminowych rzeczowymi składnikami majątku. Informuje on o stopniu zabezpieczeń zobowiązań długoterminowych przez rzeczowe składniki majątku firmy. Nie ma optymalnych wartości wskaźnika. Jego znaczenie informacyjne rośnie w przypadku firm zagrożonych upadłością. Wzór 7. wskaźnik pokrycia zobowiązań długoterminowych rzeczowymi składnikami majątku = = rzeczowe składniki majątku trwałego / zobowiązania długoterminowe WPZDRSM = ,20 / 495,38 = 20,69 WPZDRSM = ,76 / 7830,81 = 10,06 WPZDRSM = 8 530,01 / 911,64 = 9,36 WPZDRSM = ,10 / 4 494,14 = 20,60 Przedsiębiorstwo X 0,32 0,27 0,47 0,38 0,02 0,04 20,69 9,36 Przedsiębiorstwo Y 0,47 0,64 0,91 1,93 0,13 0,10 10,06 20,06 Źródło: opracowanie własne. Analiza aktywności 1. rotacji należności Informuje on nas o tym ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności. Zadowalający poziom tego wskaźnika powinien oscylować w przedziale 7,0-10,0. Jeżeli wartość wskaźnika spada poniżej 7,0 oznacza to, że przedsiębiorstwo kredytuje swoich klientów, co wiąże się z długim zamrożeniem środków pieniężnych w należnościach.

5 Wskaźni k rotacji należnoś ci Wskaźni k rotacji należnoś ci Wskaźni k rotacji należnoś ci w dniach Wskaźni k rotacji należnoś ci w dniach Wzór 8. wskaźnik rotacji należności= przychody ze sprzedaży / stan należności (przeciętny) WRN =25 839,83 / [(3 837,02 + WRN =59 884,73/ [(10 183, ,60)/2]=5, ,56)/2] = 5,56 WRN =35 899,87 / [(6 185,60 + WRN =79 862,01/ [(11 340, ,44)/2]=4, ,11)/2] = 6,80 Dany wskaźnik pokazał, że w przypadku obu przedsiębiorstw mamy do czynienia z kredytowaniem swoich klientów, a więc zamrożeniem środków pieniężnych. 2. rotacji należności w dniach ten informuje o okresie oczekiwania na uzyskanie należności za swoją sprzedaż kredytową. W wielu przedsiębiorstwach niezrealizowane należności wynoszą około 2 miesięcy. Kiedy płatności przekraczają ten okres powstaje zagrożenie zatorów płatniczych. Optymalna wartość tego wskaźnika zależy od rodzaju działalności przedsiębiorstwa. Wzór 9. wskaźnik rotacji należności w dniach = 360 / wskaźnik rotacji należności WRNWD 010 = 360 / 5,16 = 69,77 WRNWD =360 / 5,56 = 64,75 WRNWD = 360 / 4,95 = 72,73 WRNWD = 360 / 6,80 = 52,94 W obu przedsiębiorstwach okres oczekiwania wacha się w okolicach dwóch miesięcy, przy czym w przypadku przedsiębiorstwa X pojawia się już zagrożenie zatorów pieniężnych, ponieważ okres owych 2 miesięcy został nieznacznie przekroczony w latach -. 5,56 6,80 64,75 52,94 Źródło: opracowanie własne. Analiza rentowności Przedsiębiorstwo X 5,16 4,95 69,77 72,73 1. rentowności sprzedaży ten określa zdolność firmy do generowania zysku poprzez sprzedaż. Im niższy jest wskaźnik, tym większa wartość sprzedaży musi być zrealizowana dla osiągnięcia określonej kwoty zysku. Z kolei im wyższy poziom wskaźnika, tym wyższa efektywność osiąganych dochodów. Pożądany jest zatem wysoki poziom tego wskaźnika. Z tego też powodu należy porównywać wartość tego wskaźnika w danej firmie z innymi firmami tej samej branży. Wzór 10. rentowność sprzedaży netto=(zysk netto/sprzedaż netto) x 100% WRS = (926,56 / ,83) x100%=3,59% WRS = (2 521,66/35 899,87)x100%=7,02% WRS = (30 204,47/59 884,73)x100%=50,44% WRS = (16 546,96/79 862,01)x100%=20,78%

6 rentowności sprzedaży rentowności sprzedaży rentowności aktywów rentowności aktywów Rentowności kapitału własnego Rentowności kapitału własnego Dany wskaźnik ukazał ciekawą sytuację. W przypadku przedsiębiorstwa X wartość wskaźnika jest bardzo mała co oznacza niską zdolność firmy do generowania zysku poprzez sprzedaż. W drugim przedsiębiorstwie sytuacja wydaje się być znacznie lepsza, aczkolwiek również nie specjalnie wysoka. 2. rentowności aktywów Określa stosunek wielkości zysku netto, wypracowanego przez jednostkę, do wartości zaangażowanego w firmie majątku. Informuje o tym jak efektywnie firma zarządza swoim majątkiem. Im wyższy poziom rentowności aktywów, tym lepsza sytuacja finansowa firmy. Zachodnie banki udzielające kredytów oczekują od firm, aby wskaźnik ten osiągał poziom 2-6 %. Jednocześnie w małych firmach powinien być wyższy niż w dużych. Wzór 11. wskaźnik rentowności aktywów (ROA) = (zysk netto/aktywa ogółem) x 100% ROA = (926,56/27 379,87)100%=3,38% ROA = (2 521,66/28 569,16)x100% =8,83% ROA = (30 204,47/ ,91)x100%=25,46% ROA = (16 546,96/ ,56)x100%=12,29% W przypadku tego wskaźnika ukazał nam się obraz sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw. Widzimy, że przedsiębiorstwo Y efektywniej zarządza swoim majątkiem, w porównaniu do przedsiębiorstwa X. Mają one jednak odwrotną tendencję, tzn. w przypadku firmy X wartość wskaźnika rośnie, a w przedsiębiorstwie Y- maleje ( biorąc pod uwagę lata -). 3. Stopa zwrotu z kapitału własnego ten informuje o wielkości zysku netto, który przypada na jednostkę kapitału zainwestowanego. Im wartość tego wskaźnika jest wyższa, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend (dla akcjonariuszy) oraz z dalszym rozwojem firmy. Wzór 12. stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) = (zysk netto/kapitał własny) x 100% ROE = (926,56/18 570,01)x100%=4,99% ROE = (2 521,66/20 763,40)x100% =12,14% ROE = (30 204,47/60 953,04)x100%=49,55% ROE = (16 546,96/44 406,07)x100%=37,26% Można zauważyć dużą rozbieżność wartości między dwoma przedsiębiorstwami. Wyniki te świadczą o lepszym rozwoju przedsiębiorstwa Y niż X. Mimo, że tendencja jest odwrotna- W przedsiębiorstwie X wartość ROE wzrosła, a w przedsiębiorstwie Y zmalała. Przedsiębiorstwo X 3,59% 7,02% 3,38% 8,83% 4,99% 12,14% 50,44% 20,78% 25,46% 12,29% 49,55% 37,26% Podsumowanie Tworząc powyższy raport miałyśmy na celu zanalizować przedsiębiorstwo X oraz Y z punktu widzenia zarządzającego danym przedsiębiorstwem. Przedstawiona analiza finansowa przedsiębiorstwa X oraz Y ukazuję obraz ich sytuacji finansowej. Dzięki obliczonym wskaźnikom, które zostały przyrównane do ogólnych obowiązujących norm, widać iż oba przedsiębiorstwa nie znajdują się w najlepszej sytuacji finansowej. Zarówno firma X jak i Y ma problemy z terminowym regulowaniem bieżących zobowiązań. W dużej mierze kapitał przedsiębiorstw tworzy kapitał obcy (dług). Firmy wykazuję niską zdolność do generowania zysków ze sprzedaży. Przedsiębiorstwa powinny efektywnie zarządzać swoim majątkiem. Według nas osoba zarządzającą firmą X oraz

7 firmą Y nie powinna wdrażać nowych inwestycji i projektów, natomiast powinna ustabilizować sytuację finansową swojej firm. Bibliografia 1) Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk ) Grzegorz Michalski (2012), FINANCIAL LIQUIDITY MANAGEMENT IN RELATION TO RISK SENSITIVITY: POLISH FIRMS CASE, Proceedings of the International Conference Quantitative Methods in Economics (Multiple Criteria Decision Making Xvi), ) Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk ) Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: or 5) Michalski Grzegorz (2007), Portfolio Management Approach in Trade Credit Decision Making, Romanian Journal of Economic Forecasting, Vol. 3, pp , Available at SSRN: 6) Michalski Grzegorz (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management approach in accounts receivable, Agricultural Economics Zemedelska Ekonomika, 54, 1, ) Michalski Grzegorz (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural Economics-Zemedelska Ekonomika, 54, 5, ) Michalski Grzegorz (2009), Inventory management optimization as part of operational risk management, Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 43, 4, ) Michalski Grzegorz (), Financial Analysis in the Enterprise: A Value-Based Liquidity Frame-work. Available at SSRN: ) Michalski Grzegorz (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making, Romanian Journal of Economic Forecasting, 8, 3, ) Michalski Grzegorz (2008), Value-based inventory management, Romanian Journal of Economic Forecasting, 9, 1, ) Michalski Grzegorz (2012), Financial liquidity management in relation to risk sensitivity: Polish enterprises case, Quantitative Methods in Economics, Vydavatelstvo EKONOM, Bratislava, ) Michalski Grzegorz (2008), Decreasing operating risk in accounts receivable mangement: influence of the factoring on the Enterprise value, [in] Culik, M., Managing and Modelling of Financial Risk, ) Michalski Grzegorz (), Planning optimal from the Enterprise value creation perspective. Levels of operating cash investment, Romanian Journal of Economic Forecasting, vol: 13 iss: 1 pp ) Polak Petr, Robertson, D. C. and Lind, M. (), The New Role of the Corporate Treasurer: Emerging Trends in Response to the Financial Crisis (December 12, ). International Research Journal of Finance and Economics, No. 78, Available at SSRN: 16) Soltes Vincent (2012), Paradigms of Changes in the 21th Century - Quest for Configurations in Mosaic, Ekonomicky Casopis, v.60 is.4 pp ) Soltes Vincent (), The Application of the Long and Short Combo Option Strategies in the Building of Structured Products, 10th International Conference of Liberec Economic Forum, Liberec. 18) Zmeskal Zdenek, Dluhosova Dana (2009), Company Financial Performance Prediction on Economic Value Added Measure by Simulation Methodology, 27th International Conference on Mathematical Methods in Economics, Mathematical Methods in Economics, ) Polak Petr, Sirpal R., Hamdan M. (2012), Post-Crisis Emerging Role of the Treasurer, European Journal of Scientific Research, 86, 3, ) Kresta A.; Tichy Tomas (2012), International Equity Portfolio Risk Modeling: The Case of the NIG Model and Ordinary Copula Functions, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE 62, 2, ) Kopa Milos, D'Ecclesia RL, Tichy Tomas (2012), Financial Modeling, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE, 62, 2, ) Michalski, Grzegorz Marek, Value-Based Inventory Management, Value-Based Inventory Management, Journal of Economic Forecasting, 9/1, 82-90, Available at SSRN: or 23) Dluhosova Dana, et. al., 2006, Finančni řizeni a rozhodovani podniku: analyza, investovani, oceňovani, riziko, flexibilita, Ekopress, Prague. Soltes Vincent, 2004, Duration of coupon bonds as a criterion of the price sensibility

8 of bonds with regards to the change of interest rates (Duracia kuponovej obligacie ako kriterium cenovej citlivosti obligacie vzhľadom na zmenu urokovych sadzieb in Slovak), EKONOMICKY CASOPIS, 52/2004(1), pp ) Michalski, Grzegorz Marek, Factoring and the Firm Value (May 17, 2008). FACTA UNIVERSITATIS Series: Economics and Organization, Vol. 5, No. 1, pp , Available at SSRN: 25) Michalski, Grzegorz Marek, Crisis Caused Changes in Intrinsic Liquidity Value in Non-Profit Institutions (December 14, 2012). Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 2012, Volume 7, Issue 2. Available at SSRN: or 26) Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity Management in Small and Medium Enterprises) (2013). Plynnosc Finansowa w Malych i Srednich Przedsiebiorstwach, PWN, Available at SSRN: 27) Michalski, Grzegorz Marek, Accounts Receivable Management in Nonprofit Organizations (Zarządzanie należnościami w organizacjach nonprofit), 2012, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości 2012(68(124)): ICID: , Available at SSRN: or 28) Tichy, T. (), Levy Processes in Finance: Selected applications with theoretical background. SAEI, vol. 9. Ostrava: VŠB-TU Ostrava, ISBN Tichy, T. (2008), Lattice models Pricing and Hedging at (In)complete Markets. VŠB-TU Ostrava, ISBN ) M. Kopa & T. Tichy (2012), Concordance measures and second order stochastic dominance portfolio efficiency analysis, E & M Economics and Management 4, MPB - Dane dla lat 2009-, 30) 31)