Sorpcyjne Systemy Energetyczne
|
|
- Kazimiera Zawadzka
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Sorpcyjne Systemy Energetyczne Procesy adsorpcji i desorpcji w systemach chłodniczych dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych Wrocław, 20 maja 2015
2 Plan zajęć Wprowadzenie do zajęć Definicje Procesy adsorpcji Zasada działania Pary robocze Zdolność adsorpcyjna oraz izotermy adsorpcji
3 Definicje Najważniejsze definicje i nomenklatura
4 Podstawowe definicje Absorpcja zjawisko pochłaniania substancji (płynów) w całej objętości cieczy (najczęściej) lub ciele stałym (rzadko). Adsorpcja zjawisko zmian stężenia substancji na powierzchni graniczących ze sobą faz (najczęściej jedną z nich jest ciało stałe), którego efektem są lokalne zmiany stężenia. ciało stałe gaz ciało stałe ciecz ciecz gaz ciecz ciecz
5 Podstawowe definicje Adsorbent ciało stałe, na którego powierzchni lub w jego porach następuje zagęszczenie pochłanianej substancji. Adsorbat substancja pochłonięta przez adsorbent, znajdująca się powierzchni lub w porach ciała stałego. Adsorptyw substancja (czynnik chłodniczy) pochłaniana przez adsorbent, pozostająca wciąż w fazie gazowej lub ciekłej.
6 Podstawowe definicje Adsorber aparat (zbiornik/wymiennik ciepła), w którym zachodzi proces adsorpcji. Wypełniony jest adsorbentem, doprowadza się do niego ciekły lub gazowy adsorptyw. Para robocza dwie współpracujące ze sobą substancje (adsorbent adsorptyw), które jako para charakteryzują się określonymi własnościami termodynamicznymi.
7 Klasyfikacja systemów adsorpcyjnych Rys. Klasyfikacja systemów adsorpcyjnych ze względu na typ pary roboczej oraz na charakter zachodzących procesów.
8 Procesy adsorpcji Adsorpcja fizyczna i chemiczna porównanie
9 Adsorpcja fizyczna i chemiczna Ze względu na charakter zachodzących procesów adsorpcję można podzielić na adsorpcję fizyczną, adsorpcję chemiczną.
10 Adsorpcja fizyczna Adsorpcja fizyczna zachodzi w skutek działania sił oddziaływania międzycząsteczkowych (van der Wallsa) i zachodzi generalnie na powierzchni ciała stałego. Proces ten jest często traktowany podobnie jak zjawisko kondensacji czynnika wewnątrz struktury adsorbentu. Na powierzchni adsorbentu może powstać wiele warstw czynnika roboczego. Dla wiekszości czynników egzotermiczne ciepło adsorpcji jest podobnego rzędu jak egzotermiczne ciepło kondensacji. Struktura chemiczna czynnika roboczenie nie ulega zmianie wskutek adsorpcji fizycznej.
11 Adsorpcja chemiczna Podczas adsorpcji chemicznej zachodzi reakcja chemiczna, która prowadzi do zmiany struktury chemicznej czynnika i do powstania nowego związku. Najczęściej zewnętrzna warstwa adsorbentu wchodzi w reakcję z czynnikiem. Po tej reakcji adsorbent nie może już zaadsorbować kolejnych warstw molekuł tak jak to ma miejsce w adsorpcji fizycznej. W procesie desorpcji następuje dekompozycja nowo powstałych molekuł. Egzotermiczne ciepło adsorpcji chemicznej jest wielokrotnie większe niż w przypadku adsorpcji fizycznej.
12 Adsorpcja fizyczna I chemiczna Rys. Różnica pomiedzy procesem adsorpcji fizycznej oraz adsorpcji chemicznej.
13 Czynniki wpływające na proces Efektywność systemu wykorzystującego adsorpcję fizyczną zależy przede wszystkim od parametrów transportu ciepła i masy w złożu adsorbentu. W układach pracujących pod wysokim ciśnieniem, transport masy w strukturze adsorbentu przestaje być ograniczeniem i głównym problemem staje się zapewnienie wysokich parametrów przepływu ciepła w złożu. Zintensyfikowanie przepływu ciepła najczęściej prowadzi do dużych ograniczeń w przepuszczalności złoża. Ograniczeniem stają się trudności w przepływie masy.
14 Czynniki wpływające na proces Efektywność systemu wykorzystującego adsorpcję chemiczną, obok ograniczeń wynikających z transportu ciepła i masy, zależy także od kinetyki zachodzacej reakcji chemicznej. Proces adsorpcji fizycznej jest zdecydowanie mniej efektywny. Typowe adsorbenty fizyczne są w stanie przyjąć do 10-20% czynnika w procesie adsorpcji. Przy adsorpcji chemicznej jest to zawsze ponad 40%.
15 Zasada działania Zasada działania podstawowego systemu adsorpcyjnego
16 Podstawowy system adsorpcyjny Zawór Skraplacz Adsorber Parowacz Zbiornik czynnika Rys. Zasada działania podstawowego systemu adosprcyjnego.
17 Zasada działania na wykresie p-t czynnik nasycony Rys. Zasada działania podstawowego systemu adsorpcyjnego na wykresie p-t.
18 Pary robocze Własności adsorbatów i adsorbentów
19 Pary robocze Pary robocze stanowią najważniejszy element systemu adsorpcyjnego. Własności termofizyczne zastosowanych substancji mają kluczowe znaczenie dla wydajności i efektywności systemu. Para robocza definiuje taże zakres stosowania urządzenia sorpcyjnego, a jej prawidłowy dobór jest najważniejszym zadaniem inżyniera projektanta.
20 Istotne parametry Chłodnicze systemy adsorpcyjne wykorzystują jako pary robocze czynniki i adsorbenty neutralne dla środowiska. Wykorzystywane adsorptywy powinny charakteryzować się wysokim ciepłem przemiany fazowej (parowania).
21 Rodzaje adsorbentów Adsorbenty stosowane w adsorpcji fizycznej Węgle aktywne Aktywne włókna węglowe Silikażele Zeolity Inne materiały Adsorbenty stosowane w adsorpcji chemicznej Chlorki metali Wodorki metali Tlenki metali Oraz hydraty (uwodnione sole) Kompozyty adsorpcyjne
22 Rodzaje adsorbatów (czynniki chłodnicze) Czynniki chłodnicze najczęściej wykorzystywane w układach adsorpcji to: Woda (adsorpcja fizyczna) Alkohole (adsorpcja fizyczna) Amoniak i jego pochodne (adsorpcja chemiczna) Wodór (adosprcja chemiczna)
23 Węgle aktywne Węgle aktywne produkuje się z drewna, torfu, węgla, węgla drzewnego, orzechów, kości itp. Własności węgla aktywnego różnią się w zależności od materiału źródłowego oraz sposobu produkcji, np.: WA produkowany z węgla brunatnego posiada duże mikropory, mała powierzchnię i małą gęstość; WA produkowany z mazutu posiada małe mikropory, dużą powierzchnię i dużą gęstość. Powierzchnia właściwa węgla aktywnego zawiera się w zakresie ok m 2 /kg.
24 Węgiel aktywny Rys. Porowata struktura węgla aktywnego sfotografowana za pomocą mikroskopu elektronowego.
25 Węgle aktywne Węgle aktywne produkuje się metodami chemicznymi poprzez trawienie kwasami w wysokich temperaturach.
26 Pory Makropory (>250A) Mezopory (10-250A) Mikropory (<10A) Rys. Makropory, mezopory oraz mikropory.
27 Aktywne włókna węglowe Aktywne włókna węglowe są najczęściej używane do produkcji materiałów. W porównaniu z granulowanym węglęm aktywnym, włókna charakteryzują się: lepszymi parametrami transportu ciepła oraz masy, większą powierzchnią właściwą, bardziej jednorodną strukturą porów.
28 Aktywne włókna węglowe Systemy oparte na aktywnych włóknach węglowych posiadają o 10-20% wiekszą efektywność niż przy zastosowaniu węgla aktywnego, a ich zdolność adsorpcyjna jest nawet dwu-trzykrotnie wyższa. Wadą aktywnych włókien węglowych jest anizotropowa przewodność cieplna materiału oraz zwiększony opór cieplny pomiędzy włóknem i ścianką adsorbera. Niższa gęstość zmniejsza ilość adsorbentu w adsorberze, co oznacza konieczność stosowania dużych złóż.
29 Silikażele Silikażel jest rodzajem amorficznego syntetycznego silikonu. Składa sie z bardzo małych ziaren uwodnionego SiO 2. Obecność w strukturze grup hydroksylowych OH ma duże znaczenie dla zastosowania silikażelu jako adsorbentu, ponieważ wykazuje ona skłonność do interakcji z innymi spolaryzowanymi tlenkami, np. wodą lub alkoholami. Każda grupa hydroksylowa może zaadsorbować jedną molekułę wody. Ze względu na dużą zdolność adsorbcyjną wody, silikażele są powszechnie używane jako materiały osuszające.
30 Silikażele Każdy rodzaj silikażelu charakteryzuje się jednym określonym typem por. Wymiary najczęściej spotykanych por wynoszą: 2 nm 3 nm (typ A), 0,7 nm (typ B). Powierzchnia właściwa wynosi ok m 2 /g.
31 Skład silikażelu Rys. Najczęściej spotykanie domieszki w silikażelu.
32 Silikażel wskaźnikowy Rys. Zmiana barwy silikażelu wskaźnikowego w zależności od stopnia nasycenia adsorptywem.
33 Silikażel wskaźnikowy Rys. Zmiana barwy silikażelu wskaźnikowego w zależności od stopnia nasycenia adsorptywem.
34 Porównanie WA oraz silikażelu Rys. Porównanie własności węgla aktywnego oraz silikażelu.
35 Zeolity Zeolity są to struktury krystaliczne glinokrzemianów metali alkalicznych, zbudowane z tetraedrów SiO 2 oraz AlO 2. M AlO SiO zh O y 2 y 2 m 2 n m oraz y to liczby całkowite, gdzie m/y jest zawsze wieksze lub równe 1. M wartościowość jonu dodatniego (np. Ca 2+, K + ) z ilość cząsteczek wody wewnątrz pojedynczego kryształu.
36 Zeolity Zeolity występują naturalnie w przyrodzie oraz sa produkowane syntetycznie. Istnieje ok. 40 róznych rodzajów zeolitów naturalnych oraz ok. 150 rodzajów zeolitów syntetycznych. Zdolność adsorpcyjna zeolitu zależy od proporcji pomiędzy Si oraz Al i jest tym większa im ta proporcja jest mniejsza. Zeolity syntetyczne są droższe od naturalnych, ale charakteryzują się większą gęstością oraz lepszymi parametrami przewodzenia ciepła.
37 Klasyfikacja zeolitów Zeolity dzielimy na typy A, X oraz Y, w zależności od budowy kryształów, na podstawie stosunku molowego ilości SiO 2 do Al 2 O 2 : Typ A mniejszy od 2 Typ X 2.2 do 3.3, zdolność adsorpcyjna jest większa od zeolitów typu A Typ Y 3.1 do 6.0 Typ A Typ X, Y
38 Rodzaje zeolitów Rys. Rodzaje zeolitów, sposoby notacji oraz substancje adsorbowane przez różne zeolity.
39 Średnice krytyczne cząstek Rys. Średnice krytyczne cząstek niektórych pierwiastków oraz związków chemicznych.
40 adsorpcyjnymi, w których (w większości przypadków) czynnik gazowy zatrzymywany jest na powierzchni ciała stałego. Znane jest wiele par roboczych, umożliwiających pracę w bardzo szerokim zakresie temperatur. Przykładowe związki chemiczne i odpowiadające im pary to przykładowo węglan sodu/wodór, chlorek wapnia/metyloamina, tlenek wapnia/dwutlenek węgla, a także chyba najbardziej interesujące z punktu widzenia branży chłodniczej pary wykorzystujące chlorki soli oraz amoniak (R717) jako bardzo dobrze poznany i całkowicie bezpieczny dla środowiska naturalnego czynnik obiegowy. Przykładowa reakcja została przedstawiona w punkcie 2. Adsorbenty w adsorpcji chemicznej Tabela 1 Wybrane pary robocze związków chemicznych wykorzystywanych w sorpcyjnych chemicznych urządzeniach ziębniczych i pompach ciepła. Organiczne Nieorganiczne Układy wykorzystujące węglowodory oraz ich pochodne: Układy oparte o amoniak: 2-propanol/aceton izobutan/woda/butanol trzeciorzędowy cykloheksan/benzen paraldehyd/acetaldehyd Układy wykorzystujące organiczne pochodne amoniaku: monometyloamina lub dimetyloamina/sole lub ziemie alkaliczne amoniak/sole alkaliczne amoniak/ziemie alkaliczne amoniak/halogenki metali Układy wykorzystujące dwutlenek węgla: węglan/tlen tlenek baru/węglan baru tlenek wapnia i tlenek ołowiu/dwutlenek węgla Układy wykorzystujące obieg wodny: wodorotlenek/tlenek wodzian soli/sól lub jej wodzian tlenek wapnia/woda/wodorotlenek wapnia węglan sodu/woda tlenek magnezu/woda Układy wykorzystujące tlenek siarki: siarczek/tlenek pirosiarczan/siarczan Układy oparte o wodór: wodorek/wodorek lub metal Rys. Chlorek wapnia CaCl 2.
41 Odwracalność reakcji chemicznej Rys. Adsorpcja amoniaku na chlorku wapnia (przed adsorpcją, po adsorpcji, po desorpcji).
42 Adsorpcyjność Zdolność adsorpcyjna oraz izotermy adsorpcji
43 Charakterystyki procesu adosrpcji Izoterma adsorpcji zależność pomiędzy ciśnieniem i stężeniem adsorbatu w stałej temperaturze. Izobara adsorpcji zależność pomiędzy temperaturą i stężeniem adsorbatu w stałym ciśnieniu. Izostera zależność pomiędzy temperaturą i ciśnieniem przy stałym stężeniu adsorbatu.
44 Izotermy adsorpcji Rys. Klasyfikacja izoterm adsorpcji.
45 Izotermy adsorpcji Typ I monotoniczne zbliżanie się do wartości granicznej, kiedy to całą powierzchnię adsorbentu pokrywa monomolekularna warstwa cząstek adsorbatu. Typ II opisująca adsorpcję par związków na adsorbentach porowatych. A-B oznacza formowanie się warstwy monomolekularnej (jak Typ I). B-C dodatkowe warstwy. C-D kondensacja kapilarna w mezoporach. Typ III kiedy siły oddziaływania między cząsteczkami adsorptywu są większe od sił oddziaływania pomiędzy cząsteczkami i adsorbentem. Zachodzi przede wszystkim kondensacja kapilarna. Typ IV i V stanowią kombinację typów I-III i są bardzo rzadko spotykane.
46 Eksperymentalne wyznaczanie izoterm a) b) c) d) Metanol oraz... a) silikażel b) zeolit c) WA (ziarnowy) d) WA (formowany)
47 Równanie kinetyczne adsorpcji Zmiana stężenia adsorbatu na adsorbencie opisana jest wzorem: dw 15D E exp dt R RT s0 2 p a w eq w Gdzie: D s0 współczynnik dyfuzji powierzchniowej E a energia aktywacji R p średnica ziarna adsorbentu w eq stężenie równowagowe w danej temperaturze i ciśnieniu
48 Równanie stanu (metanol-wa) Równanie stanu Dubinina-Radushkiewicza: T wt, Teq a0 Teq expk 1 T eq n Gdzie k zależy od właściwości adsorbatu i adsorbentu: k B 2 RC 2 Gdzie: B stała wyrażająca dominujący rozmiar por w adsorbencie, C stała zależna od rodzaju adsorbatu, - tzw. współczynnik powinowactwa (zależny od adsorbatu)
49 Równanie stanu (silikażel-woda) Zmodyfikowane równanie Freundlicha (Saha-Boelman- Kashiwagi): eq, w T P A T P T s w s Ps T s BT s 2 3 A T A AT A T A T s 0 1 s 2 s 3 s 2 3 B T B B T B T B T s 0 1 s 2 s 3 s Gdzie wartości A i B są wyznaczane na podstawie danych eksperymentalnych (metodą najmniejszych kwadratów).
50 Równanie stanu (silikażel-woda) Prawo Henry ego: H wt, P K0 exp p RT Równanie Totha: Gdzie: H ciepło adsorpcji, K 0 stała zależna od rodzaju adsorbatu. w T, P K 0 H exp RT 0 1 exp p t K H p w RT 1 t
51 Ciepło adsorpcji Rys. Porównanie wartości ciepła adsorpcji dla różnych par roboczych.
52 Porównanie równań stanu (silikażel-woda) Rys. Porównanie izoterm silikażel-woda przy zastosowaniu różnych równań stanu.
Plan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Podstawowe definicje. Definicje. Podstawowe definicje. Procesy adsorpcji
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Procesy adsorpcji i desorpcji w systemach chłodniczych dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń
Bardziej szczegółowoPlan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Adsorpcyjne systemy chłodnicze. Klasyfikacja. Klasyfikacja adsorpcyjnych systemów chłodniczych
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych kontakt:
Bardziej szczegółowoSorpcyjne Systemy Energetyczne
Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii
Bardziej szczegółowoZjawiska powierzchniowe
Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Model Langmuira Model BET 1 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Proces gromadzenia się substancji z wnętrza fazy na granicy międzyfazowej; Wynika z tego, że w obszarze powierzchniowym
Bardziej szczegółowoPlan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Rekuperacja masy. Podstawowy układ z odzyskiem masy. System do pracy ciągłej z odzyskiem masy
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze cz.2 dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych System
Bardziej szczegółowoSorpcyjne Systemy Energetyczne
Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze cz.2 dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki,
Bardziej szczegółowoZastosowanie i perspektywy rozwoju adsorpcyjnych urządzeń chłodniczych w chłodnictwie i klimatyzacji
Zastosowanie i perspektywy rozwoju adsorpcyjnych urządzeń chłodniczych w chłodnictwie i klimatyzacji Wstęp Proces adsorpcji w przeciwieństwie do procesu absorpcji nie jest obecnie kojarzony z chłodnictwem
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 5. Anna Ptaszek 1 / 20
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 20 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 30 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemiczne podstawy procesów przemysłu
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 30 października 2018 1 / 22 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoProdukty Chemiczne Część węglowa
Politechnika Wrocławska Produkty Chemiczne Część węglowa Ćw. W1 Analiza struktury porowatej węgli aktywnych metodą adsorpcji N 2 w 77K Opracowane przez: dr inż. Krzysztof Kierzek Wrocław 2011 I. WSTĘP
Bardziej szczegółowoWykład 4. Przypomnienie z poprzedniego wykładu
Wykład 4 Przejścia fazowe materii Diagram fazowy Ciepło Procesy termodynamiczne Proces kwazistatyczny Procesy odwracalne i nieodwracalne Pokazy doświadczalne W. Dominik Wydział Fizyki UW Termodynamika
Bardziej szczegółowoSORPCJA WILGOCI SORPCJA WILGOCI
SORPCJA WILGOCI Materiały porowate o właściwościach hydrofilowych chłoną wilgoć z powietrza w ilości zaleŝnej od jego wilgotności względnej. Chłonięcie W ten sposób wilgoci z powietrza nazywa się sorpcją,
Bardziej szczegółowoAdsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi
Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny
Bardziej szczegółowoWykład 13. Anna Ptaszek. 4 stycznia Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemia biopolimerów - wykład 13.
Wykład 13 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 4 stycznia 2018 1 / 29 Układy wielofazowe FAZA rozpraszająca rozpraszana gaz ciecz ciało stałe gaz - piana piana stała ciecz mgła/aerozol
Bardziej szczegółowo3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:
Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do
Bardziej szczegółowoTermodynamika fazy powierzchniowej Zjawisko sorpcji Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BET Zjawiska przylegania
ermodynamika zjawisk powierzchniowych 3.6.1. ermodynamika fazy powierzchniowej 3.6.2. Zjawisko sorpcji 3.6.3. Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BE 3.6.4. Zjawiska przylegania ZJAWISKA PWIERZCHNIWE
Bardziej szczegółowoWarunki izochoryczno-izotermiczne
WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne
Bardziej szczegółowoWykład 1. Anna Ptaszek. 5 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 1. Anna Ptaszek 1 / 36
Wykład 1 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 5 października 2015 1 / 36 Podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny To zbiór niezależnych elementów, które oddziałują ze sobą tworząc integralną
Bardziej szczegółowoTERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA
TERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA WYKŁAD IX RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja) ADSORPCJA KRYSTALIZACJA, ADSORPCJA 1 RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja)
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Ćwiczenia laboratoryjne CHEMIA I TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW BARWNYCH USUWANIE BARWNIKÓW ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁU TEKSTYLNEGO Z WYKORZYSTANIEM
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowoSpecyficzne własności helu w temperaturach kriogenicznych
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Specyficzne własności helu w temperaturach kriogenicznych Opracowała: Joanna Pałdyna W ramach przedmiotu: Techniki niskotemperaturowe w medycynie Kierunek studiów:
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGIE MAGAZYNOWANIA I OCZYSZCZANIA WODORU DLA ENERGETYKI PRZYSZŁOŚCI
21.03.2006 POLITECHNIKA WARSZAWSKA Szkoła Nauk Technicznych i Społecznych w Płocku C e n t r u m D o s k o n a ł o ś c i CERED REDUKCJA WPŁYWU PRZEMYSŁU U PRZETWÓRCZEGO RCZEGO NA ŚRODOWISKO NATURALNE TECHNOLOGIE
Bardziej szczegółowoGranulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06
Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoWykład 6. Klasyfikacja przemian fazowych
Wykład 6 Klasyfikacja przemian fazowych JS Klasyfikacja Ehrenfesta Ehrenfest klasyfikuje przemiany fazowe w oparciu o potencjał chemiczny. nieciągłość Przemiany fazowe pierwszego rodzaju pochodne potencjału
Bardziej szczegółowoCzy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga ciało
Bardziej szczegółowoADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM
ADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest analiza procesu adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym. Zadanie praktyczne polega na spektrofotometrycznym oznaczeniu stężenia
Bardziej szczegółowoTemperatura jest wspólną własnością dwóch ciał, które pozostają ze sobą w równowadze termicznej.
1 Ciepło jest sposobem przekazywania energii z jednego ciała do drugiego. Ciepło przepływa pod wpływem różnicy temperatur. Jeżeli ciepło nie przepływa mówimy o stanie równowagi termicznej. Zerowa zasada
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga w przyrodzie i w chemii jest korzystna? prof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga
Bardziej szczegółowoPara wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia.
PARA WODNA 1. PRZEMIANY FAZOWE SUBSTANCJI JEDNORODNYCH Para wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia. Przy niezmiennym ciśnieniu zmiana wody o stanie początkowym odpowiadającym
Bardziej szczegółowoPROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH ADSORPCJA
KIiChŚ PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH Ćwiczenie nr ADSORPCJA Cel ćwiczenia Cele ćwiczenia jest wyznaczenie izoter adsorpcji kwasu octowego na węglu aktywny. Wprowadzenie Adsorpcja jest
Bardziej szczegółowoBADANIE PROCESU ADSORPCJI WODY Z POWIETRZA
Ćwiczenie 13: BDNIE PROCESU DSORPCJI WODY Z POWIETRZ 1. CEL ĆWICZENI Celem ćwiczenia jest wyznaczenie pojemności adsorpcyjnej silikażelu (jego zdolności pochłaniania wilgoci) w procesie osuszania powietrza
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12
Podstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12 atomu węgla 12 C. Mol - jest taką ilością danej substancji,
Bardziej szczegółowoTechnika próżni / Andrzej Hałas. Wrocław, Spis treści. Od autora 9. Wprowadzenie 11. Wykaz ważniejszych oznaczeń 13
Technika próżni / Andrzej Hałas. Wrocław, 2017 Spis treści Od autora 9 Wprowadzenie 11 Wykaz ważniejszych oznaczeń 13 Część I Fizyczne podstawy techniki próżniowej 1. Właściwości gazów rozrzedzonych 19
Bardziej szczegółowo1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?
Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody
Bardziej szczegółowowymiana energii ciepła
wymiana energii ciepła Karolina Kurtz-Orecka dr inż., arch. Wydział Budownictwa i Architektury Katedra Dróg, Mostów i Materiałów Budowlanych 1 rodzaje energii magnetyczna kinetyczna cieplna światło dźwięk
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna. Adsorpcja. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Chemia fizyczna Adsorpcja Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Adsorpcja na granicy faz istnieją niewysycone siły oddziaływań międzycząsteczkowych cząsteczki znajdujące się na powierzchni
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA I. 14. Termodynamika fenomenologiczna cz.ii. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA I 14. Termodynamika fenomenologiczna cz.ii Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.html GAZY DOSKONAŁE Przez
Bardziej szczegółowoTermodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1
Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący 1. Obliczyć zmianę entalpii dla izobarycznej (p = 1 bar) reakcji chemicznej zapoczątkowanej
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowo1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0, m b) 10-8 mm c) m d) km e) m f)
1) Rozmiar atomu to około? Która z odpowiedzi jest nieprawidłowa? a) 0,0000000001 m b) 10-8 mm c) 10-10 m d) 10-12 km e) 10-15 m f) 2) Z jakich cząstek składają się dodatnio naładowane jądra atomów? (e
Bardziej szczegółowo1. Wprowadzenie: dt q = - λ dx. q = lim F
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W PILE INSTYTUT POLITECHNICZNY Zakład Budowy i Eksploatacji Maszyn PRACOWNIA TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ INSTRUKCJA Temat ćwiczenia: WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEWODNOŚCI
Bardziej szczegółowoChłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 4
Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 4 dr hab. inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechnika Wrocławska Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn
Bardziej szczegółowoTermodynamiczny opis przejść fazowych pierwszego rodzaju
Wykład II Przejścia fazowe 1 Termodynamiczny opis przejść fazowych pierwszego rodzaju Woda występuje w trzech stanach skupienia jako ciecz, jako gaz, czyli para wodna, oraz jako ciało stałe, a więc lód.
Bardziej szczegółowoProjekt Inżynier mechanik zawód z przyszłością współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zajęcia wyrównawcze z fizyki -Zestaw 4 -eoria ermodynamika Równanie stanu gazu doskonałego Izoprzemiany gazowe Energia wewnętrzna gazu doskonałego Praca i ciepło w przemianach gazowych Silniki cieplne
Bardziej szczegółowoGAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.
TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoTermodynamika. Energia wewnętrzna ciał
ermodynamika Energia wewnętrzna ciał Cząsteczki ciał stałych, cieczy i gazów znajdują się w nieustannym ruchu oddziałując ze sobą. Sumę energii kinetycznej oraz potencjalnej oddziałujących cząsteczek nazywamy
Bardziej szczegółowoSkraplanie czynnika chłodniczego R404A w obecności gazu inertnego. Autor: Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Robert MATYSKO Środa, 06 Czerwiec :42
Przeprowadzono badania eksperymentalne procesu skraplania czynnika chłodniczego R404A w kanale rurowym w obecności gazu inertnego powietrza. Wykazano negatywny wpływ zawartości powietrza w skraplaczu na
Bardziej szczegółowoTermochemia elementy termodynamiki
Termochemia elementy termodynamiki Termochemia nauka zajmująca się badaniem efektów cieplnych reakcji chemicznych Zasada zachowania energii Energia całkowita jest sumą energii kinetycznej i potencjalnej.
Bardziej szczegółowoZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa
Prawo zachowania energii: ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa Ogólny zasób energii jest niezmienny. Jeżeli zwiększa się zasób energii wybranego układu, to wyłącznie kosztem
Bardziej szczegółowoWYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI
SPIS TREŚCI WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI...7 PRZEDMOWA...8 1. WSTĘP...9 2. MATEMATYCZNE OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIARÓW...10 3. LEPKOŚĆ CIECZY...15 3.1. Pomiar lepkości...16 3.2. Lepkość względna...18 3.3.
Bardziej szczegółowoFizyka statystyczna Fenomenologia przejść fazowych. P. F. Góra
Fizyka statystyczna Fenomenologia przejść fazowych P. F. Góra http://th-www.if.uj.edu.pl/zfs/gora/ 2015 Przejście fazowe transformacja układu termodynamicznego z jednej fazy (stanu materii) do innej, dokonywane
Bardziej szczegółowoStany materii. Masa i rozmiary cząstek. Masa i rozmiary cząstek. m n mol. n = Gaz doskonały. N A = 6.022x10 23
Stany materii Masa i rozmiary cząstek Masą atomową ierwiastka chemicznego nazywamy stosunek masy atomu tego ierwiastka do masy / atomu węgla C ( C - izoto węgla o liczbie masowej ). Masą cząsteczkową nazywamy
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoRównowagi fazowe. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Równowagi fazowe Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Równowaga termodynamiczna Przemianom fazowym towarzyszą procesy, podczas których nie zmienia się skład chemiczny układu, polegają
Bardziej szczegółowoZagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych
Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych 1. Równanie kinetyczne, szybkość reakcji, rząd i cząsteczkowość reakcji. Zmiana szybkości reakcji na skutek zmiany
Bardziej szczegółowoCzęść I. Katarzyna Asińska
Katarzyna Asińska Ocena techniczna moŝliwości wykorzystania dwutlenku węgla ( R744 ), jako naturalnego płynu roboczego w agregatach chłodniczych i spręŝarkowych pompach ciepła. Referat podzielony jest
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoPROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA
PROCESY ADSORPCYJNE W USUWANIU LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Z POWIETRZA Źródła emisji lotnych związków organicznych (VOC) Biogeniczne procesy fotochemiczne i biochemiczne w otaczającym środowisku (procesy
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5 ADSORPCYJNE OCZYSZCZANIE WODY I ŚCIEKÓW
ĆWICZENIE 5 ADSORPCYJNE OCZYSZCZANIE WODY I ŚCIEKÓW Celem ćwiczenia jest ocena stopnia redukcji zawartości fenolu w roztworze wodnym podczas procesu adsorbcji prowadzonej przy użyciu pyłu koksowego. Zapoznanie
Bardziej szczegółowoProjekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TEMAT I WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH. STOPNIE UTLENIENIA. WIĄZANIA CHEMICZNE. WZORY SUMARYCZNE I STRUKTURALNE. TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWA INTERPRETACJA WZORÓW I RÓWNAŃ CHEMICZNYCH
Bardziej szczegółowoLista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7
Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7 W tabeli zostały wyróżnione y z doświadczeń zalecanych do realizacji w szkole podstawowej. Temat w podręczniku Tytuł Typ
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1
Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący Uwaga! Proszę stosować się do następującego sposobu wprowadzania tekstu w ramkach : pola szare
Bardziej szczegółowoDRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI
DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy
Bardziej szczegółowo1 ADSORPCJA. Sprawdzono w roku 2014 przez K. Czapińską
1 ADSORPCJA Zagadnienia teoretyczne Definicja adsorpcji, rodzaje adsorpcji (adsorpcja fizyczna, chemiczna, jonowymienna, kondensacja kapilarna). Charakterystyka adsorbentu, budowa, powierzchnia właściwa.
Bardziej szczegółowochemia wykład 3 Przemiany fazowe
Przemiany fazowe Przemiany fazowe substancji czystych Wrzenie, krzepnięcie, przemiana grafitu w diament stanowią przykłady przemian fazowych, które zachodzą bez zmiany składu chemicznego. Diagramy fazowe
Bardziej szczegółowoTechnologie oczyszczania gazów
Technologie oczyszczania gazów Laboratorium Ćwiczenie Nr 1 Procesy chemiczne Odsiarczanie biogazu Spis treści I. CZĘŚĆ TEORETYCZNA 1. Wstęp......2 2. Adsorbenty...3 3. Struktura porowata węgli aktywnych...5
Bardziej szczegółowoMateriały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych
Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Kompozyty Większość materiałów budowlanych to materiały złożone tzw. KOMPOZYTY składające się z co najmniej dwóch składników występujących
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja płomieniowa tworzyw sztucznych Iloczyny rozpuszczalności trudno rozpuszczalnych związków w wodzie w temperaturze pokojowej
Jeśli ktoś jest w posiadaniu tablic chemicznych, to bardzo prosilibyśmy, aby nam je nadesłał (na adres któregoś z administratorów, najlepiej w formie pliku *.doc; *.pdf; *.jpg) - na pewno je zamieścimy.
Bardziej szczegółowoWykład 3. Fizykochemia biopolimerów- wykład 3. Anna Ptaszek. 30 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego
Wykład 3 - wykład 3 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 30 października 2013 1/56 Warunek równowagi fazowej Jakich układów dotyczy równowaga fazowa? Równowaga fazowa dotyczy układów: jednoskładnikowych
Bardziej szczegółowoMetoda Elementów Skooczonych
Metoda Elementów Skooczonych Temat: Technologia wodorowa Prowadzący dr hab. Tomasz Stręk Wykonali Bartosz Wabioski Adam Karolewicz Wodór - wstęp W dzisiejszych czasach Wodór jest powszechnie uważany za
Bardziej szczegółowoDRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI
DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI Procesy odwracalne i nieodwracalne termodynamicznie, samorzutne i niesamorzutne Proces nazywamy termodynamicznie odwracalnym, jeśli bez spowodowania zmian w otoczeniu możliwy
Bardziej szczegółowoFizyka 1 Wróbel Wojciech. w poprzednim odcinku
w poprzednim odcinku 1 Kinetyczna teoria gazów AZ DOSKONAŁY Liczba rozważanych cząsteczek gazu jest bardzo duża. Średnia odległość między cząsteczkami jest znacznie większa niż ich rozmiar. Cząsteczki
Bardziej szczegółowoMoŜliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii. w budynkach hotelowych. Warszawa, marzec 2012
MoŜliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii w budynkach hotelowych Warszawa, marzec 2012 Definicja źródeł alternatywnych 2 Źródła alternatywne Tri-Generation (CHP & agregaty absorbcyjne) Promieniow.
Bardziej szczegółowoX Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
Bardziej szczegółowoMateriały i tworzywa pochodzenia naturalnego
Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego 1. Przyporządkuj opisom odpowiadające im pojęcia. Wpisz litery (A I) w odpowiednie kratki. 3 p. A. hydraty D. wapno palone G. próchnica B. zaprawa wapienna
Bardziej szczegółowoWodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)
Wodorotlenki Definicja - Wodorotlenkami nazywamy związki chemiczne, zbudowane z kationu metalu (zazwyczaj) (M) i anionu wodorotlenowego (OH - ) Ogólny wzór wodorotlenków: M(OH) n M oznacza symbol metalu.
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab CZĄSTECZKA I RÓWNANIE REKCJI CHEMICZNEJ potrafi powiedzieć co to jest: wiązanie chemiczne, wiązanie jonowe, wiązanie
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ Wstęp teoretyczny Kataliza homo- i heterogeniczna Zwiększenie
Bardziej szczegółowoObiegi gazowe w maszynach cieplnych
OBIEGI GAZOWE Obieg cykl przemian, po przejściu których stan końcowy czynnika jest identyczny ze stanem początkowym. Obrazem geometrycznym obiegu jest linia zamknięta. Dla obiegu termodynamicznego: przyrost
Bardziej szczegółowoSeria 2, ćwiczenia do wykładu Od eksperymentu do poznania materii
Seria 2, ćwiczenia do wykładu Od eksperymentu do poznania materii 8.1.21 Zad. 1. Obliczyć ciśnienie potrzebne do przemiany grafitu w diament w temperaturze 25 o C. Objętość właściwa (odwrotność gęstości)
Bardziej szczegółowoADSORPCJA BŁĘKITU METYLENOWEGO I JODU NA WYBRANYCH WĘGLACH AKTYWNYCH
Węgiel aktywny w ochronie środowiska i przemyśle (2006) ZYGMUNT DĘBOWSKI, EWA OKONIEWSKA Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa ADSORPCJA
Bardziej szczegółowoRozwój pomp ciepła sprawność energetyczna i ekologia
Seminarium CERED, Płock, 10.03.2009 Rozwój pomp ciepła sprawność energetyczna i ekologia mgr inż. Marek Skupiński Hibernatus Sp. z o.o. Wadowice Firma Hibernatus Firma Hibernatus powstała w 1991 roku,
Bardziej szczegółowoWłaściwości kryształów
Właściwości kryształów Związek pomiędzy właściwościami, strukturą, defektami struktury i wiązaniami chemicznymi Skład i struktura Skład materiału wpływa na wszystko, ale głównie na: właściwości fizyczne
Bardziej szczegółowoChłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 3
Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 3 dr hab. nż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechnika Wrocławska Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoI. Substancje i ich przemiany
NaCoBeZU z chemii dla klasy 1 I. Substancje i ich przemiany 1. Pracownia chemiczna podstawowe szkło i sprzęt laboratoryjny. Przepisy BHP i regulamin pracowni chemicznej zaliczam chemię do nauk przyrodniczych
Bardziej szczegółowoTechnologia Wody. 1. Definicja. a) proces jednostkowy b) zjawisko. Wykład 6 - ADSORPCJA
Technologia Wody Wykład 6 - ADSORPCJA 1. Definicja a) proces jednostkowy b) zjawisko 2. Przyczyny a) energia wewntrzna układu b) ciepło adsorpcji c) hydrofobowe hydrofilowe (apolarne polarne) 3. Rodzaje
Bardziej szczegółowoMateriały Reaktorowe. Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych c.d.
Materiały Reaktorowe Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych c.d. Luki (pory) i pęcherze Powstawanie i formowanie luk zostało zaobserwowane w 1967 r. Podczas formowania luk w materiale następuje jego puchnięcie
Bardziej szczegółowoChemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II
Chemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II Łączenie się atomów. Równania reakcji Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] Ocena dobra [1 + 2 + 3] Ocena bardzo dobra
Bardziej szczegółowoWykład 10 Równowaga chemiczna
Wykład 10 Równowaga chemiczna REAKCJA CHEMICZNA JEST W RÓWNOWADZE, GDY NIE STWIERDZAMY TENDENCJI DO ZMIAN ILOŚCI (STĘŻEŃ) SUBSTRATÓW ANI PRODUKTÓW RÓWNOWAGA CHEMICZNA JEST RÓWNOWAGĄ DYNAMICZNĄ W rzeczywistości
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 3 TERMOCHEMIA
WYKŁAD 3 TERMOCHEMIA Termochemia jest działem termodynamiki zajmującym się zastosowaniem pierwszej zasady termodynamiki do obliczania efektów cieplnych procesów fizykochemicznych, a w szczególności przemian
Bardziej szczegółowoKataliza heterogenna (heterogeniczna)
Kataliza heterogenna (heterogeniczna) ma miejsce, gdy katalizator i reagenty znajdują się w różnych fazach. Substraty osadzają się na powierzchni katalizatora (adsorpcja) i reagują ze sobą. Następnie gotowy
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY AUTOMATYKA CHŁODNICZA TEMAT: Racje techniczne wykorzystania rurki kapilarnej lub dyszy w małych urządzeniach chłodniczych i sprężarkowych pompach ciepła Mateusz
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE ROZMIARÓW
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 6 WYZNACZANIE ROZMIARÓW MAKROCZĄSTECZEK I. WSTĘP TEORETYCZNY Procesy zachodzące między atomami lub cząsteczkami w skali molekularnej
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI TOMU I. Przedmowa 11. Wprowadzenie 15 Znaczenie gospodarcze techniki chłodniczej 18
v~.rv.kj Chłodnicza. Poradnik - tom 1 5 SPIS TREŚCI TOMU I Przedmowa 11 Wprowadzenie 15 Znaczenie gospodarcze techniki chłodniczej 18 Podstawy termodynamiki 21 Termodynamiczne parametry stanu gazu 21 2
Bardziej szczegółowoProwadzący: dr hab. inż. Agnieszka Gubernat (tel. (0 12) 617 36 96; gubernat@agh.edu.pl)
TRANSPORT MASY I CIEPŁA Seminarium Transport masy i ciepła Prowadzący: dr hab. inż. Agnieszka Gubernat (tel. (0 12) 617 36 96; gubernat@agh.edu.pl) WARUNKI ZALICZENIA: 1. ZALICZENIE WSZYSTKICH KOLOKWIÓW
Bardziej szczegółowo