SCENARIUSZ SMACZNIE ZDROWO KOLOROWO

Transkrypt

1 SCENARIUSZ SMACZNIE ZDROWO KOLOROWO CELE: 1. Nauka rozpoznawania owoców i warzyw, w tym badanie cech owoców i warzyw różnymi zmysłami (wzrok, dotyk, smak). 2. Uświadomienie dzieciom, że warzywa i owoce mają dużą wartość odżywczą i ich obecność w codziennej diecie jest niezbędna. 3. Zapoznanie dzieci z pięcioma grupami kolorystycznymi owoców i warzyw. 4. Zapoznanie dzieci z wybranymi witaminami i wskazanie ich wpływu na organizm człowieka. 5. Kształtowanie nawyku jedzenia owoców i warzyw przy każdym posiłku. POMOCE: 1. Różne owoce i warzywa do zaprezentowania podczas lekcji (dwa dni wcześniej dzieci zgłaszają, co chcą przynieść). Dobrze byłoby tak skompletować zarówno owoce, jak i warzywa, by wśród nich znaleźli się reprezentanci każdej grupy kolorystycznej: zielonej, np. nać pietruszki, seler naciowy, ogórki, brokuły, zielona sałata, zielona papryka, kiwi, zielone winogrona, białej, np. korzeń pietruszki, seler, czosnek, cebula, kalafior, ziemniak, fasola żółto-pomarańczowej, np. marchew, dynia, gruszki, pomarańczowa papryka, pomidory, żółte śliwki, brzoskwinie, mandarynki, cytryny, banany, czerwonej, np. pomidory, buraki, czerwona papryka, truskawki, czerwone porzeczki, fioletowej, np. kapusta czerwona, bakłażany, fioletowe winogrona, śliwki, czarne porzeczki. 2. Wiersze Wesołe owoce i Przechwałki warzyw 3. Dwa talerze, obrane i odpowiednio pokrojone owoce i warzywa (do konkursu Czy wiesz, co jesz? ). 4. Po dwa arkusze z napisami: OWOCE, WARZYWA. 5. Dwie szarfy do zawiązania oczu. 6. Karteczki z nazwami owoców i warzyw, na których podane są m.in. informacje o tym, jakie witaminy zawiera dany owoc czy dane warzywo. 7. Kolorowe koła przedstawiające grupy witamin. 1

2 8. Plansza z podziałem na pięć części w kolorach: biały, zielony, żółto-pomarańczowy, czerwony, fioletowy oraz karty informacyjne o każdej grupie kolorystycznej owoców i warzyw. 9. Rysunek człowieka z zaznaczonymi m.in. niektórymi częściami/składnikami organizmu i informacją o ich zapotrzebowaniu na witaminy. 10. Piosenka pt. Witaminki zespołu Fasolki (do odsłuchania na stronie Żółte karteczki samoprzylepne. 12. Medale. 13. Szablon korony. 14. Karta Pracy Ucznia Smacznie zdrowo kolorowo PLAN ZAJĘĆ: 1. Wprowadzenie: jakie znasz owoce i warzywa? konkurs, zwiedzanie wystawy owoców i warzyw, zabawa z wierszami: Wesołe owoce i Przechwałki warzyw. 2. Konkurs smaku: Czy wiesz, co jesz? 3. Konkurs dotyku: Czy wiesz, co to jest? 4. Rozmowa z dziećmi: próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego ważne jest, by jeść owoce i warzywa, jakich witamin potrzebuje organizm, by mógł prawidłowo funkcjonować, jak często należy jeść owoce i warzywa. 5. Zabawa: Znajdź owocowego/warzywnego króla/królową 6. Zabawa ruchowa do piosenki pt. Witaminki. 7. Podsumowanie: wypełnienie Karty pracy Smacznie zdrowo kolorowo oraz podsumowanie punktacji konkursowej i wręczenie medali. PRZEBIEG ZAJĘĆ: Przed tablicą należy ustawić ławkę, na której dzieci położą przyniesione owoce i warzywa, i zrobić wystawę. Wystawa ma być na początku (podczas pierwszego konkursu) przykryta. Zajęcia odbywają się w formie rywalizacji pomiędzy dwiema drużynami nauczyciel dzieli uczniów na: OWOCE i WARZYWA (poprzez losowanie). 1. Wprowadzenie: jakie znasz owoce i warzywa? Konkurs Każda grupa otrzymuje arkusz papieru z odpowiednim do swojej nazwy napisem: WARZYWA lub OWOCE. Dzieci mają za zadanie w ciągu 5 minut wypisać jak najwięcej nazw warzyw (grupa WARZYWA) i owoców (grupa OWOCE). Arkusze należy następnie powiesić na tablicy. Wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie z drużyn przeciwnych odczytują zapisane nazwy, 2

3 wykreślają powtarzające się i zliczają poprawne wpisy. Wygrywa ta drużyna, która udzieli więcej prawidłowych odpowiedzi. Zwiedzanie wystawy Następnie dzieci zwiedzają przygotowaną wcześniej wystawę z owoców i warzyw oglądają je, dotykają, mogą powąchać. Potem każda drużyna dopisuje na swoich arkuszach nazwy, odpowiednio owoców i warzyw, które się tam nie znalazły. Zabawa z wierszami Każda grupa otrzymuje kartkę z wierszem i kilka minut na przygotowanie się do wesołego odczytania lub odegrania swojego wiersza. Grupa OWOCE wiersz pt. Wesołe owoce, grupa WARZYWA wiersz pt. Przechwałki warzyw. 2. Konkurs smaku: Czy wiesz, co jesz? Każda grupa losuje (np. grając w marynarza) swojego przedstawiciela i jego asystenta. Reprezentantom grup zostają zawiązane oczy. Na talerzykach dostają ponumerowane po cztery jednakowe kawałki warzyw i owoców (np. 1. marchew, 2. ogórek, 3. jabłko, 4. gruszka). Kolejno smakują podawane przez asystenta owoce/warzywa i przekazują mu na ucho odgadnięte nazwy, które asystenci zapisują na tablicy. Kiedy już wszystkie zapisy pojawią się na tablicy, następuje ich weryfikacja. Wygrywa drużyna, której przedstawiciel udzielił więcej poprawnych odpowiedzi. 3. Konkurs dotyku: Czy wiesz, co to jest? Każda grupa losuje kolejnego przedstawiciela i jego asystenta. Reprezentanci mają zawiązane oczy, a na ławkach ułożone są po cztery ponumerowane sztuki owoców i warzyw (np. 1. burak, 2. seler, 3. kiwi, 4. gruszka). Asystenci kolejno podają przedstawicielowi do rąk warzywa i owoce. Za pomocą zmysłu dotyku przedstawiciel ma za zadanie zgadnąć, jaki owoc/jakie warzywo trzyma w rękach. Odgadnięte nazwy asystenci zapisują na tablicy. Potem następuje weryfikacja. Wygrywa drużyna, której przedstawiciel udzielił więcej poprawnych odpowiedzi. 4. Rozmowa z dziećmi Czy wiecie, dlaczego warto jeść owoce i warzywa? Dlaczego są takie ważne? Na kartkach, które dostanie każda grupa, spróbujcie zapisać odpowiedź na pytanie grupa OWOCE: Dlaczego owoce są zdrowe?, grupa WARZYWA: Dlaczego warzywa są zdrowe? Uczniowie zapisują swoje odpowiedzi na arkuszach z napisami: WARZYWA, OWOCE. Później kolejno każda grupa odczytuje swoje odpowiedzi. Uczniowie dochodzą do wspólnego wniosku, że jedzenie zarówno owoców, jak i warzyw sprawia, że jesteśmy zdrowsi, nie tyjemy i zaopatrujemy swój organizm w witaminy. A jakie znamy witaminy? Czy potraficie wymienić? Nauczyciel zapisuje odpowiedzi dzieci na tablicy, a potem przypina na tablicy kolorowe koła, które symbolizują niektóre grupy witamin. A teraz zobaczcie, że witaminy potrzebne są do funkcjonowania naszego organizmu. Nauczyciel przypina na tablicy planszę z rysunkiem człowieka z zaznaczonymi m.in. niektórymi częściami/składnikami organizmu i informacją o ich zapotrzebowaniu na 3

4 witaminy. Jak widzicie, zapotrzebowanie naszego organizmu na witaminy jest bardzo duże! Zwiększa się, gdy dużo się ruszamy, pracujemy czy uczymy się. Bardzo ważne jest zatem, by jeść owoce i warzywa. Powinny być różnorodne, a nie zawsze te same. Czy wiecie, ile razy dziennie należy jeść owoce i warzywa? Aby zaspokoić zapotrzebowanie na wszystkie witaminy w każdym posiłku należy uwzględnić warzywa i owoce (w postaci soków, surówek, ugotowanych warzyw itp.), czyli 5 razy dziennie. Teraz grupa WARZYWA otrzyma wszystkie przyniesione na lekcję warzywa, a grupa OWOCE wszystkie owoce. Dzieci mają za zadanie podzielić warzywa/owoce na 5 grup kolorystycznych (zielone, białe, żółto-pomarańczowe, czerwone i fioletowe). Nauczyciel przywiesza na tablicy planszę z podziałem na 5 kolorowych części oraz karty informacyjne o każdej grupie kolorystycznej owoców i warzyw (zielona, biała, żółto-pomarańczowa, czerwona i fioletowa). Opowiada krótko o każdej z nich. Dobrze byłoby codziennie jeść owoce i warzywa z każdej kolorowej grupy. 5. Znajdź owocowego/warzywnego króla/królową Na stolikach każdej grupy OWOCÓW i WARZYW znajdują się karteczki z informacjami na temat odpowiednio owoców i warzyw. Nauczyciel prosi, aby każdy wybrał sobie jedną i przeczytał. Dzieci mają podkreślić w tekście, jakie witaminy występują w danym warzywie lub owocu. Następnie uczniowie kolejno przedstawiają swoje warzywo/owoc. Na koniec podają, liczbę zawartych w nim witamin i otrzymują tyle karteczek samoprzylepnych, ile witamin znajduje się w ich owocu/warzywie. Na każdej karteczce piszą nazwę swojego owocu/warzywa. Na tablicy przypięte są kolorowe kołach z nazwami witamin każdy uczeń, wiedząc już, jakie witaminy zawiera jego owoc, przykleja pod odpowiednimi kołami karteczki z nazwą swojego owocu/warzywa. Obserwując tablicę, dzieci dochodzą do wniosku, że niektóre witaminy występują w owocach i warzywach bardzo często, a inne rzadko. Na koniec odszukują owocowego i warzywnego króla takie owoce i takie warzywa, które zawierają najwięcej witamin i koronują je (na koronie wpisują Król/Królowa i nazwę owocu/warzywa). 6. Zabawa ruchowa do piosenki Dzieci słuchają piosenki pt. Witaminki. Każda grupa próbuje wymyślić własne ruchy do zasłyszanej melodii. 7. Podsumowanie Wypełnianie Karty pracy ucznia Smacznie zdrowo kolorowo. Na karcie jest narysowane koło podzielone na 5 części. Dzieci mają za zadanie umieścić na każdej części koła nazwy posiłków (śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, kolacja). Do każdego posiłku dzieci dobierają porcję owoców i/lub warzyw z zaznaczeniem grupy kolorystycznej. Gotowe prace należy umieścić na tablicy, tak aby każdy mógł zobaczyć, co zaplanowali pozostali uczniowie. Na koniec należy zsumować punkty zdobyte przez drużyny w konkursach i wręczyć medale zwycięskiej drużynie. Owoce i warzywa zostają rozdzielone pomiędzy dzieci. 4

5 PRACA DOMOWA: Karta Pracy Ucznia Smacznie zdrowo kolorowo ćwiczenie nr 2: Zadaniem domowym jest wypełnienie tabelki Mój owocowo-warzywny tydzień. Przez 7 kolejnych dni (nie trzeba zaczynać od poniedziałku) dzieci obserwują, jakie danego dnia zjadły owoce i warzywa i ile ich było, a następnie robią ich rysunki w tabelce. Kiedy trudno jest określić dokładną ilość zjedzonych owoców/warzyw (np. w przypadku surówek/sałatek, to należy wykonać rysunki tych warzyw, które wchodziły w skład surówki/sałatki, w przypadku soku rysujemy szklankę z sokiem i podpisujemy). Po tygodniu dzieci przypinają tabelki do tablicy w klasie i porównują je. Na koniec zostają wyłonieni król i królowa warzyw i owoców. Nauczyciel wręcza dzieciom korony. Opracowano na podstawie scenariusza Magdaleny Janowiec. 5

6 KARTA PRACY UCZNIA SMACZNIE ZDROWO KOLOROWO 1. Podpisz każdą części koła nazwami posiłków śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek, kolacja. Do każdego posiłku dobierz porcję owoców lub warzyw (możesz też zaplanować, że w skład danego posiłku będą wchodziły i warzywa, i owoce). Wyraźnie zaznacz grupę kolorystyczną owoców i warzyw. Swój rysunek pokaż w domu Rodzicom. 6

7 2. Wypełnij tabelkę Mój owocowo-warzywny tydzień (następna strona). Przez 7 kolejnych dni (nie trzeba zaczynać od poniedziałku) obserwuj, jakie danego dnia zjadasz owoce i warzywa i ile ich było, a następnie narysuj je w tabelce. Kiedy trudno jest określić dokładną ilość zjedzonych owoców/warzyw (np. w przypadku surówek/sałatek, to należy wykonać rysunki tych warzyw, które wchodziły w skład surówki/sałatki, w przypadku soku rysujemy szklankę z sokiem i podpisujemy). Kącik dla Mamy i Taty Drodzy Rodzice! W zimie, aby zapewnić sobie i całej rodzinie dobry nastrój, energię, a przede wszystkim zdrowie, warto zadbać o ciepłe i kolorowe posiłki pełne przede wszystkim rodzimych warzyw i owoców (tych, które dobrze przechowują się przez zimę). Pieczone, gotowane, duszone, surowe powinny stanowić część każdego posiłku. Porozmawiajcie z dzieckiem o tym, jakie owoce i warzywa zna i lubi, a których chciałoby spróbować. Pomóżcie też dziecku wykonać pracę domową warto razem zaplanować jadłospis, wybrać owoce i warzywa do poszczególnych posiłków. Może wspólnie poszukacie smacznych przepisów kulinarnych? Na stronie zamieściliśmy wiele przepisów na smakowite zimowe dania! 7

8 2. Narysuj, jakie owoce i warzywa zjadłeś/aś w danym dniu. Jeżeli jadłeś/aś sałatkę/surówkę, narysuj te warzywa, które wchodziły w jej skład. Jeżeli piłeś/aś naturalny sok owocowy/warzywny (w zimie mieszaj sok z ciepłą wodą), narysuj szklankę z sokiem i podpisz ją. MÓJ OWOCOWO- WARZYWNY TYDZIEŃ JAKIE ZJADŁEM/AM WRZYWA I OWOCE? JAKIE PIŁEM/AM SOKI? PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK SOBOTA NIEDZIELA 8

9 MATERIAŁY POMOCNICZE 1. Wiersze Wesołe owoce i Przechwałki warzyw Przechwałki warzyw Na straganie, w dzień targowy, ogórek z pomidorem prowadzi rozmowę. Pierwszy zaczął pomidor: Jestem czerwony i gładki, beze mnie nie ma żadnej sałatki. Znajdziesz mnie też w pomidorowej zupie, na kanapce i w ketchupie. Na to odezwał się ogórek: Ja mam zielony garniturek. Świeżutki goszczę w mizerii, sałatce, mogę być także na kanapce. Bywam przez ludzi ukiszony. Ogólnie- jestem niezastąpiony! Mała marchewka, co obok była, do ich rozmowy się wtrąciła: Mam w sobie soku wiele, chętnie z dziećmi się podzielę. Bo kto pije sok marchwiowy, ten na pewno będzie zdrowy. Źródło: Internet, yout=blog&id=11&itemid=109&limitstart=27 9

10 Wesołe owoce Raz na straganie owoce różne: Duże, okrągłe, małe, podłużne, Nieco znużone nadmiarem słońca, Zawziętą kłótnię wiodły bez końca. Chodziło o to, czyje kolory, Aromat oraz smaku walory Są najwspanialsze. Lecz zwykle bywa, Że takich waśni nikt nie wygrywa. Każdy się chwali, innych nie słucha. Kto ma być sędzią? Nadstawcie ucha. Wybór jest trudny. Spróbujcie sami Rozstrzygnąć spór miedzy owocami. Źródło: Internet, myrazem.flog.pl/wpis/ / 10

11 2. Karteczki z nazwami owoców i warzyw. BANAN Zawiera potas, magnez oraz witaminy z grupy B. Wpływa pozytywnie na układ pokarmowy oraz oczyszcza organizm z toksyn. GRUSZKA Zawiera witaminę C, pro-witaminę A oraz potas. Poprawia pracę przewodu pokarmowego oraz wspomaga trawienie. KIWI Jest cennym źródłem witaminy C oraz wapnia. Zawiera również pektyny, kwasy organiczne oraz glikozydy pozytywnie wpływające na serce. WIŚNIE Są cennym źródłem witaminy C, potasu, żelaza i magnezu. Mają pozytywne działanie przy przeziębieniach i chorobach dróg oddechowych. WINOGRONA Zawierają dużo wapnia i potasu. Odtruwają organizm oraz obniżają poziom cholesterolu i ciśnienie tętnicze. 11

12 ŚLIWKI Są bogate w witaminy z grupy B oraz potas, wapń, magnez i żelazo. Poprawiają pracę układu pokarmowego w zaburzeniach trawienia (zaparcia). GREJPFRUT Jest źródłem witaminy C. Zawiera flawonoidy, które są znakomitym środkiem na różnego rodzaju choroby skórne. MALINY Zawierają pektyny, błonnik, kwasy organiczne, witaminę C oraz witaminy z grupy B, a także potas, wapń, magnez i żelazo. Mają działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, więc warto je jeść w trakcie przeziębienia i chorób układu pokarmowego. MORELE Są bogate w pro-witaminę A oraz wapń i potas. Zawierają przeciwutleniacze, które chronią organizm przez nowotworami i starzeniem. Wpływają pozytywnie na ciśnienie, trawienie i pracę nerek. JAGODY Zawierają witaminę C, pro-witaminę A, witaminy z grupy B. Mają działanie przeciwzapalne, bakteriobójcze. Pozytywnie wpływają na układ krwionośny. 12

13 JABŁKO Jest dobrym źródłem błonnika, pektyn, potasu, wapnia oraz witaminy C. Oczyszcza organizm z toksyn i zmniejszają poziom cholesterolu. Pozytywnie wpływa na korzystną florę bakteryjną jelit. TRUSKAWKI Zawierają witaminę C, witaminy z grupy B, a także żelazo i wapń. Mają dobre działanie przy przeziębieniach i infekcjach układu oddechowego. POMARAŃCZA Jest cennym źródłem witaminy C oraz bioflawonoidów. Poprawia trawienie i apetyt. Warto je jeść, żeby wzmocnić słabe dziąsła i zęby. CYTRYNA Jest bogata w witaminę C, dzięki której ma właściwości bakteriobójcze i odkażające układ pokarmowy. Jest przydatna przy przeziębieniach i grypie. ZIEMNIAKI Zawierają witaminę C, witaminy z grupy B oraz potas i magnez. Mają działanie łagodzące zapalenia oraz wspomagają tworzenie się korzystnej flory bakteryjnej jelit. 13

14 CZOSNEK Zawiera potas, wapń, magnez i żelazo oraz witaminy z grupy B, witaminę C i błonnik. Zawiera również allicynę, która ma działanie bakterio-, grzybo- i wirusobójcze. Wzmacnia układ krążenia i serce, obniża cholesterol we krwi, usuwa toksyny z organizmu. Warto go jeść podczas przeziębienia. CEBULA Zawiera wapń, żelazo i witaminy z grupy B. Łagodzi stany zapalne, kaszel i przeziębienia. Ma działanie antynowotworowe. GROSZEK Zawiera pro-witaminę A, witaminę K, witaminy z grupy B oraz kwas foliowy. Jest również źródłem potasu, magnezu, żelaza i błonnika. Zapobiega chorobom serca i układu krwionośnego przez obniżenie cholesterolu. Reguluje pracę układu pokarmowego oraz chroni organizm przed nowotworami. BAKŁAŻAN Zawiera wapń, potas, witaminy z grupy B oraz błonnik i bioflawonoidy. Dzięki swoim składnikom zmniejsza obrzęki, ma działanie zapobiegające udarom mózgu oraz działa korzystnie na wątrobę. PIETRUSZKA Zawiera żelazo, wapń, potas i magnez oraz witaminę C, E i K. Jest polecana przy chorobach pęcherza moczowego. Poprawia stan skóry i pracę układu pokarmowego. 14

15 CUKINIA Jest cennym źródłem witamin z grupy B, a także wapnia i potasu. Ma działanie oczyszczające organizm. Chroni przed działaniem szkodliwych substancji. DYNIA Jest bogata w pro-witaminę A, witaminy z grupy B oraz wapń. Reguluje poziom cukru we krwi, więc mogą ją jeść cukrzycy. Poprawia pracę układu pokarmowego. Korzystnie działa w chorobach skóry i oczu oraz przy miażdżycy i nadciśnieniu. MARCHEWKA Jest cennym źródłem pro-witaminy A i witaminy K. Zawiera potas, wapń i magnez. Korzystnie wpływa na skórę, oczy (wzmacnia wzrok) oraz działa przeciwzapalnie. RZODKIEWKA Jest źródłem wapnia, żelaza, magnezu oraz pro-witaminy A, witaminy C i witamin z grupy B. Zapobiega przeziębieniu i grypie. Ma działanie łagodzące niestrawność i wzdęcia. OGÓREK Łagodzi podrażnienia skóry, a nawet lekkie oparzenia. Pozytywnie wpływa na budowę skóry. Ma też działanie oczyszczające organizm oraz wspomaga trawienie. 15

16 BROKUŁY Są bogate w pro-witaminę A, witaminę C, witamin z grupy B, kwas foliowy oraz wapń i potas. Chronią organizm przed nowotworami i pozytywnie wpływają na choroby oczu. POMIDOR Jest źródłem pro-witaminy A, witamin E, K i C oraz potasu. Zawiera likopen, który zapobiega chorobom układu krążenia i serca oraz nowotworom. Oczyszcza organizm z toksyn. PAPRYKA Jest bogata w potas, a także pro-witaminę A, witaminy C, E i witaminy z grupy B. Zawiera bioflawonoidy i polifenole. Ma działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i poprawiają odporność organizmu. Chroni przed chorobami układu krążenia. 16

17 3. Kolorowe koła przedstawiające grupy witamin. WITAMINA WITAMINY Z GRUPY WITAMINA WITAMINA 17

18 WITAMINA WITAMINA 4. Plansza z podziałem na pięć części w kolorach: biały, zielony, żółto-pomarańczowy, czerwony, fioletowy oraz karty informacyjne o każdej grupie kolorystycznej owoców i warzyw. 18

19 BIAŁE walczą z przeziębieniem Dostarczają nam allicynę i flawonoidy, które mają działanie antybakteryjne, czyli zabijają bakterie. Nasze babcie często mówiły, że podczas przeziębienia trzeba jeść dużo cebuli i czosnku. Można również pić syrop z cebuli, wody i cukru. Do BIAŁEJ GRUPY należą: cebula, czosnek, kalafior, kapusta pekińska, pory, ziemniaki ŻÓŁTO-POMARAŃCZOWE na sokoli wzrok Swoją barwę zawdzięczają pro-witaminie A (beta-karoten), która zapewnia dobry wzrok oraz jest potrzebna do prawidłowego wzrostu dzieci. Dodatkowo poprawiają odporność organizmu oraz odpowiadają za ładny wygląd skóry, włosów i paznokci. Działają również przeciwnowotworowo. Do ŻÓŁTO-POMARAŃCZOWEJ GRUPY należą: banan, brzoskwinia, cytryna, dynia, kukurydza, marchewka, pomarańcze 19

20 CZERWONE chronią serce Dostarczają nam antocyjany, likopen oraz wiele witamin. Poprawiają pracę serca. Mogą chronić przed niektórymi nowotworami. Do CZERWONEJ GRUPY należą: burak, czereśnia, czerwona papryka, granat, jabłko, pomidor, rabarbar, truskawka ZIELONE bogactwo witamin Dostarczają nam witamin A, C, E i K, minerałów oraz kwasu foliowego. Wzmacniają naczynia krwionośne, czyli żyły i tętnice. Pomagają przeciwdziałać anemii. Do ZIELONEJ GRUPY należą: brokuły, cykoria, kapusta, kiwi, natka pietruszki, sałata, seler naciowy, szparagi, szpinak 20

21 FIOLETOWE na odporność Zawierają antocyjany i witaminę C. Antocyjany mają właściwości przeciwutleniające, co oznacza, że chronią organizm przed starzeniem się i niekorzystnymi zmianami. Chronią nas również przed chorobami, bo działają przeciwzapalnie, antybakteryjnie. Z kolei witamina C wzmacnia odporność organizmu. Do FIOLETOWEJ GRUPY należą: aronia, bakłażan, ciemne winogrono, czarna porzeczka, jagody, jeżyna, śliwka, żurawina 21

22 5. Rysunek człowieka z zaznaczonymi m.in. niektórymi częściami/składnikami organizmu i informacją o ich zapotrzebowaniu na witaminy. 22

23 6. Medale. 23

24 7. Szablon koron 24