Fahrzeuge für den grenzüberschreitenden regionalen Eisenbahnverkehr zwischen Berlin- Brandenburg und Polen - Ergebnisse des Projekts INTER-Regio-Rail

Transkrypt

1 Fahrzeuge für den grenzüberschreitenden regionalen Eisenbahnverkehr zwischen Berlin- Brandenburg und Polen - Ergebnisse des Projekts INTER-Regio-Rail Tabor do obsługi kolejowego, regionalnego ruchu transgranicznego pomiędzy Berlinem- Brandenburgią a Polską - wyniki projektu INTER-Regio-Rail Kai Dahme 1

2 INTERREG-Projekt Inter-Regio-Rail Projekt INTERREG Inter-Regio-Rail Ziel: Verbesserung des SPNV in Mitteleuropa durch Vernetzung der Aufgabenträger Leadpartner: Bundesarbeitsgemeinschaft der Aufgabenträger des SPNV 9 Projektpartner aus Deutschland, Polen, Tschechien und Italien 8 Regionale Teilprojekte zur Verbesserung des regionalen SPNV VBB Teilprojekt Grenzüberschreitende Fahrzeugkonzepte zwischen Berlin- Brandenburg und Polen Projektlaufzeit Ergänzende Finanzierung durch das Bundesprogramm Transnationale Zusammenarbeit des BMVBS Cel: poprawa regionalnego kolejowego transportu pasażerskiego w Europie Środkowej poprzez powiązanie ze sobą organizatorów transportu Partner przewodni: Federalna Grupa Robocza Organizatorów Regionalnego Kolejowego Transportu Pasażerskiego 9 partnerów projektu z Niemiec, Polski, Czech oraz Włoch 8 częściowych projektów regionalnych mających na celu poprawę regionalnego kolejowego transportu pasażerskiego Projekt VBB Transgraniczne koncepcje taborowe pomiędzy Polską a Berlinem- Brandenburgią Czas trwania projektu Dodatkowe wsparcie finansowe z programu Współpraca Transgraniczna Federalnego Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Rozwoju Miast 2

3 Hindernisse im grenzüberschreitenden Verkehr Przeszkody w transporcie transgranicznym 1. Infrastrukturzustand teilweise sehr schlechter Zustand (Investitionsstau, lange Reisezeiten) nicht koordinierte Investitionen (Ausbau nur auf einer Seite der Grenze) unterschiedliche strategische Bedeutung der Strecken beiderseits der Grenze 2. Fahrzeuge (insbes. Triebwagen) können ohne Umrüstungen nicht grenzüberschreitend eingesetzt werden Umstieg an den Grenzbahnhöfen erforderlich 1. Stan infrastruktury częściowo bardzo zły stan (zastój inwestycyjny, długie czasy przejazdu) Brak skoordynowania inwestycji (rozbudowa tylko po jednej stronie granicy) zróżnicowane strategiczne znaczenie tras po obu stronach granicy 2. Pojazdy (zwłaszcza silnikowe) nie mogą być dopuszczone do obsługi połączeń transgranicznych bez działań modernizacyjnych konieczna jest przesiadka na stacjach granicznych 3

4 Vorgehensweise Sposób postępowania 1. Schritt: Bedarfsermittlung - Wie viele Fahrzeuge werden im grenzüberschreitenden Verkehr langfristig gebraucht? - Dafür Annahmen zum zukünftigen Fahrplan erforderlich - Dafür Prognose der Verkehrsentwicklung erforderlich - Und das für die nächsten 25 Jahre 2. Schritt: Technische Ausrüstung - Welche technische Ausrüstung ist erforderlich, um Fahrzeuge beiderseits der Grenze einsetzen zu können? - Was kostet die Ausstattung damit? - Ist eine Nachrüstung bei existierenden Fahrzeugen möglich oder braucht man Neufahrzeuge? 1 krok: określenie zapotrzebowania - Ile pojazdów potrzeba w ruchu transgranicznym w perspektywie długoterminowej? - w tym celu niezbędne są koncepcje dot. przyszłego rozkładu jazdy - w tym celu niezbędna jest prognoza rozwoju transportu - i do tego w perspektywie kolejnych 25 lat... 2 krok: wyposażenie techniczne - Jakie wyposażenie techniczne jest konieczne na rzecz transportu transgranicznego? - Ile kosztuje takie wyposażenie? - Czy możliwa jest przebudowa istniejących pojazdów czy też konieczny jest zakup nowych? 4

5 Vorgehensweise Bedarfsermittlung 1. Schritt: Bedarfsermittlung - Wie viele Fahrzeuge werden im grenzüberschreitenden Verkehr langfristig gebraucht? - Dafür Annahmen zum zukünftigen Fahrplan erforderlich - Dafür Prognose der Verkehrsentwicklung erforderlich - Und das für die nächsten 25 Jahre Aufbau der Bedarfsermittlung 1. Potenzialermittlung für die jeweiligen Korridore 2. Betriebs- und Fahrzeugkonzepte für die jeweiligen Korridore 3. Gesamtfahrzeugbedarf für den grenzüberschreitenden Verkehr Auftragnehmer der Untersuchung: ETC Transport Consultants, Berlin Sposób postępowania Określenie zapotrzebowania 1 krok: określenie zapotrzebowania - Ile pojazdów potrzeba w ruchu transgranicznym w perspektywie długoterminowej? - w tym celu niezbędne są koncepcje dot. przyszłego rozkładu jazdy - w tym celu niezbędna jest prognoza rozwoju transportu - i do tego w perspektywie kolejnych 25 lat... Metodyka badania zapotrzebowania 1. Analiza potencjałów poszczególnych korytarzy 2. Koncepcje taborowe oraz dot. eksploatacji w poszczególnych korytarzach 3. Określenie pełnego zapotrzebowania na pojazdy w ruchu transgranicznym Wykonawca badań: ETC Transport Consultants, Berlin 5

6 Prognose der Fahrgastzahlen pro Tag (Angegeben ist jeweils die Zahl für den grenzüberschreitenden Abschnitt) Prognoza dobowych potoków pasażerskich (podano tylko liczby dotyczące odcinka transgranicznego) Abschnitt / Odcinek Berlin - Szczecin (Tantow - Szczecin) Berlin - Gorzòw (Küstrin-Kietz - Kostrzyn) Berlin - Poznań (Frankfurt - Rzepin), Fernverkehr Frankfurt - Zielona Góra (Frankfurt - Słubice), Regionalzüge Cottbus - Zielona Góra (Guben - Gubin) Berlin - Wroclaw via Forst (2011 inkl. Wawel (100 Fahrgäste)) Berlin - Wroclaw via Horka - Węgliniec (nur Fernverkehr)

7 Langfristige Angebotskonzepte bis 2025 Długoterminowe koncepcje dot. oferty przewozowej do roku 2025 Abschnitt / Odcinek Anz. Zugpaare pro Tag / Takt Ilość par pociągów na dobę / takt 7 Anz. Triebwagen / Ilość szynobusów Traktion / trakcja Berlin - Szczecin Stündlich / co godzinę 5-6 Elektrisch/ elektr. Berlin - Gorzòw Berlin - Poznań Berlin-Kostrzyn stündlich / co godzinę Kostrzyn - Gorzów zweistündlich / co dwie godziny Fernverkehr, zweistündlich / Ruch dalekobieżny, co dwie godziny Plätze je Zug / ilość miejsc 150 Sitze/ miejsc 13 Diesel 150 Sitze/ miejsc Fernverkehr - Frankfurt - Zielona Góra 4 Zugpaare / 4 pary pociągów 2 Elektrisch/ elektr. Cottbus - Guben - Zielona Góra Zweistündlich / 4 Zugpaare / co dwie godziny / 4 pary pociągów 150 Sitze/ miejsc 1-2 Diesel 110 Sitze/ miejsc Cottbus - Legnica Zweistündlich / co dwie godziny 2 Diesel 110 Sitze/ miejsc Berlin - Wroclaw via Horka Fernverkehr, 3-4 Zugpaare / ruch dalekobieżny, 3-4 pary pociągów Fernverkehr -

8 Zusammenfassung Bedarfsermittlung Podsumowanie Określenie zapotrzebowania Mit Elektrifizierung von Passow - Szczecin und Hoyerswerda / Görlitz - Wegliniec entsteht Bedarf für elektrische Fahrzeuge Langfristig Bedarf für 7 Elektrotriebwagen und 20 Dieseltriebwagen für den Regionalverkehr Dazu kommen noch die nicht untersuchten Relationen von Mecklenburg-Vorpommern und Sachsen nach Polen Zur Zeit Elektrofahrzeuge nur auf Frankfurt - Zielona Góra einsetzbar (nicht wirtschaftlich sinnvoll) Wraz z elektryfikacją linii Passow Szczecin i Hoyerswerda / Görlitz Węgliniec pojawia się zapotrzebowanie na pojazdy elektryczne W perspektywie długoterminowej zapotrzebowanie na 7 szynobusów elektrycznych i 20 spalinowych w ruchu regionalnym Do tego dochodzą nieuwzględnione w badaniu trasy z Mecklemburgii- Pomorza Przedniego i Saksonii do Polski Obecnie pojazdy elektryczne możliwe do wykorzystania tylko na trasie Frankfurt Zielona Góra (zasadne nie z przyczyn ekonomicznych) 8

9 Vorgehensweise Sposób postępowania 1. Schritt: Bedarfsermittlung - Wie viele Fahrzeuge werden im grenzüberschreitenden Verkehr langfristig gebraucht? - Dafür Annahmen zum zukünftigen Fahrplan erforderlich - Dafür Prognose der Verkehrsentwicklung erforderlich - Und das für die nächsten 25 Jahre 2. Schritt: Technische Ausrüstung - Welche technische Ausrüstung ist erforderlich, um Fahrzeuge beiderseits der Grenze einsetzen zu können? - Was kostet die Ausstattung damit? - Ist eine Nachrüstung bei existierenden Fahrzeugen möglich oder braucht man Neufahrzeuge? 1 krok: określenie zapotrzebowania - Ile pojazdów potrzeba w ruchu transgranicznym w perspektywie długoterminowej? - w tym celu niezbędne koncepcje dot. przyszłego rozkładu jazdy - w tym celu niezbędna jest prognoza rozwoju transportu - i do tego w perspektywie następnych 25 lat... 2 krok: wyposażenie techniczne - Jakie wyposażenie techniczne jest konieczne w celu użycia pojazdów po obu stronach granicy? - Ile kosztuje takie wyposażenie? - Czy możliwa jest przebudowa istniejących pojazdów czy też konieczny jest zakup nowych? 9

10 Vorgehensweise Sposób postępowania 2. Schritt: Technische Ausrüstung - Welche technische Ausrüstung ist erforderlich, um Fahrzeuge beiderseits der Grenze einsetzen zu können? - Was kostet die Ausstattung damit? - Ist eine Nachrüstung bei existierenden Fahrzeugen möglich? Aufbau der Studie - Der regulatorische Rahmen der Fahrzeugzulassung - Technischer Vergleich der Eisenbahnsysteme - Vergleich der Zulassungsprozesse in Deutschland und Polen - Untersuchung an drei Referenzfahrzeugen Auftragnehmer der Studie: Railistics GmbH, Dessau 2 krok: wyposażenie techniczne - Jakie wyposażenie techniczne jest konieczne w celu użycia pojazdów po obu stronach granicy? - Ile kosztuje takie wyposażenie? - Czy możliwa jest przebudowa istniejących pojazdów? Struktura studium - Ramy regulacyjne dla dopuszczenia pojazdów - Porównanie techniczne systemów kolejowych - Porównanie procesów dopuszczania pociągów do eksploatacji w Niemczech i Polsce - Analiza na podstawie trzech pojazdów referencyjnych Wykonawca studium: Railistics GmbH, Dessau 10

11 Der regulatorische Rahmen der Fahrzeugzulassung Geregelt und weitestgehend harmonisiert in EU-Verordnungen und Technischen Spezifikationen für Interoperabilität (TSI) Die TSI sind primär für Neufahrzeuge von Bedeutung In nationalen Standards werden (fast) nur noch die nationalen Besonderheiten geregelt (Sicherungssyteme, Stromsysteme) Ramy regulacyjne dla dopuszczenia pojazdów szynowych do eksploatacji W dużej mierze zharmonizowane i uregulowane w dyrektywach unijnych i Specyfikacji Technicznej dla Interoperacyjności (TSI) TSI ma znaczenie przede wszystkim dla nowo wyprodukowanych pojazdów Narodowe standardy regulują (jeszcze) niemal tylko krajowe specyficzne cechy (systemy bezpieczeństwa, systemy zasilania) 11

12 Der regulatorische Rahmen der Fahrzeugzulassung - Ergebnisse Der Prozess der europäischen Harmonisierung der Fahrzeugzulassung ist schon weit entwickelt. Es gibt verbindliche Fristen für die Bearbeitung von Anträgen zur Zulassung von Fahrzeugen, die bereits in einem anderen Land zugelassen wurden. Auch wenn noch nicht alle Details gelöst sind sollten willkürlich scheinende, kostentreibende und marktsperrende Aktivitäten der Zulassungsbehörden nicht mehr möglich sein. Polen und Deutschland arbeiten Cross- Acceptance Vereinbarungen aus, welche die weiteren Details verbindlich regeln sollen. Ramy regulacyjne dla dopuszczania pojazdów szynowych do eksploatacji - wyniki Daleko posunięty proces harmonizacji procedur dotyczących dopuszczania pojadów do eksploatcji na płaszczyźnie europejskiej. Istnieją wiążące terminy dotyczące rozpatrywania wniosków o dopuszczenie do ekploatacji pojazdów dopuszczonych już w innym państwie. Chociaż nie wszystkie szczegóły zostały wyjaśnione, arbitralne działania urzędów podwyższające koszty procedur i mające znamiona blokowania dostępu do rynku nie powinny być możliwe Polska i Niemcy pracują nad umowami o wzajemnej akceptacji, w których uregulowane mają zostać w sposób wiążący dalsze szczegóły. 12

13 Vergleich der Eisenbahnsysteme Gleiche Voraussetzungen bei Spurweite, Gleislage und Lichtraumprofil Unterschiedliche Schieneneinbauneigungen sind nicht zulassungsrelevant Unterschiedliche Signallichter bei Rangier- und Rückwärtsfahrten erfordern lediglich eine Anpassung der Schalttechnik Deutliche Unterschiede in den Zugsicherungssystemen (nachrüstbar), beim Zugfunk (nachrüstbar) und auf elektrifizierten Strecken beim Bahnstrom (nicht nachrüstbar) Porównanie systemów kolejowych Te same wymogi dot. rozstawu i położenia szyn oraz skrajni kolejowej odmienne kąty pochyłu szyn nie są istotne z punktu widzenia dopuszczenia do eksploatacji odmienne światła sygnałowe przy jazdach manewrowych i cofaniu wymagają jedynie zmian w okablowaniu elektrycznym Istotne różnice w systemach zabezpieczenia i sterowania ruchem (możliwość wtórnej zabudowy), w systemie łączności radiowej (możliwość wtórnej zabudowy) i na liniach zelektryfikowanych w systemie zasilania (brak możliwości wtórnych zmian) 13

14 Vergleich der nationalen Regelungen Porównanie regulacji krajowych Nationale Referenzdokumente beschreiben die nationalen Regelungen Das polnische Dokument umfasst 328 landesspezifische Regelungen - 84 (25%) davon sind spezifische nationale Regelungen, die jedoch nicht alle zu baulichen Maßnahmen an den Fahrzeugen führen müssen - Die übrigen 75% der spezifischen Regelungen sind mit den deutschen vergleichbar, erfordern also keine Anpassungen Das deutsche Dokument umfasst 893 landesspezifische Regelungen - Davon 15% wirklich spezifische nationale Regelungen und 85% mit den polnischen vergleichbar Krajowe dokumenty referencyjne określają regulacje krajowe Polski dokument zawiera 328 specyficznych regulacji krajowych - 84 (25%) to specyficzne uregulowania krajowe, z których nie wszystkie jednak prowadzić muszą do zmian konstrukcyjnych pojazdu - Pozostałe 75% regulacji jest porównywalnych z niemieckimi i nie wymagają w związku z tym przystosowania pojazdów Niemiecki dokument zawiera 893 specyficzne regulacje krajowe - Z tego 15% to właściwe specyficzne uregulowania krajowe a 85% jest porównywalne z wymaganiami polskimi 14

15 Polnische Regelungen für deutsche Bestandsfahrzeuge Um ein in Deutschland zugelassenes Fahrzeug in Polen einzusetzen sind folgende Nachrüstungen erforderlich: - Polnisches Zugsicherungssystem SHP - Polnischer analoger Zugfunk mit Unterstützung der funkgebundenen Notstopp-Funktion - Ermöglichung der polnischen Fahrzeugsignale für besondere Betriebszustände - E-Traktion: Stromabnehmer für polnisches Oberleitungssystem mit entsprechender Schleifleiste aus Kupfer, 3 kv DC Hauptschalter, Netzfilter (Drosseln), Anpassung der sonstigen Leistungselektrik (Kondensatoren, Software, ); Nachrüstung i.d.r. nicht möglich! Polskie wymagania względem istniejących niemieckich pojazdów Następujące modyfikacje są konieczne, aby pojazd dopuszczony do eksploatacji w Niemczech uzyskał polską homologację: - Polski system hamowania pociągów SHP - Polski analogowy system łączności ze wsparciem funkcji radiostop - Zapewnienie polskiej sygnalizacji w zależności od dokonywanych operacji - Trakcja elektryczna: pantograf dostosowany do polskiej trakcji z miedzianym ślizgaczem, główny wyącznik 3 kv DC, przepustnice, dopasowanie pozostałego wyposażenia elektrycznego (kondensatory, oprogramowanie,...) Z reguły brak możliwości modyfikacji istniejącego pojazdu! 15

16 Deutsche Regelungen für polnische Bestandsfahrzeuge Um ein in Polen zugelassenes Fahrzeug in Deutschland einzusetzen sind folgende Nachrüstungen erforderlich: - Deutsches Zugsicherungssystem PZB und bei Geschwindigkeiten über 160 km/h zusätzlich LZB - Deutscher digitaler GSM-R Zugfunk - E-Traktion: Stromabnehmer für deutsches Oberleitungssystem mit entsprechender Schleifleiste aus Graphit, 15 kv DC Hauptschalter, Trafo (hohe Masse), Gleichrichter, Prüfung isolationsrelevanter Schutzabstände leitender Teile, Anpassung der sonstigen Leistungselektrik Nachrüstung i.d.r. nicht möglich! - Optional bei Vmax > 160 km/h: Magnetschienenbremse (i.d.r. aber nicht nachrüstbar) Niemieckie wymagania względem istniejących polskich pojazdów Następujące modyfikacje są konieczne, aby pojazd dopuszczony do eksploatacji w Polsce uzyskał niemiecką homologację: - niemiecki system sterowania PZB a przy prędkościach powyżej 160km/h dodatkowo LZB (system kontroli ciągłej) - niemiecki cyfrowy system łączności GSM-R - trakcja elektryczna: pantograf dostosowany do niemieckiej trakcji z grafitowym ślizgaczem, główny wyłącznik 15 kv DC, transformator (duży ciężar), przetwornica, sprawdzenie odstępów izolacyjnych między przewodnikami, modyfikacja pozostałego wyposażenia elektrycznego Z reguły brak możliwości modyfikacji istniejącego pojazdu! - Opcjonlanie przy Vmax > 160 km/h: hamulec szynowy (zasadniczo jednak brak możliwości wtórnej zabudowy) 16

17 Zulassungsprozesse Procedury homologacji Wenn ein bereits in einem Land zugelassenes Fahrzeug in einem weiteren Land zugelassen werden soll prüft die Sicherheitsbehörde nur die spezifischen nationalen Anpassungen Hierfür haben die Behörden einen Zeitraum von max. 6 Monaten Jeśli pojazd dopuszczony w jednym z państw członkowskich ma zostać dopuszczony w innym państwie, to stosowny urząd sprawdza tylko specyficzne wymagania krajowe Urzędy mają na to maksymalnie 6 miesięcy czasu 17

18 Ergebnisse der technischen Studie - Gebrauchtfahrzeuge Wyniki studium technicznego tabor używany Bei Dieselfahrzeugen, die in einem Land zugelassen sind ist eine Umrüstung für das jeweils andere Land grundsätzlich möglich (Beispiel: DB Regio hat Desiro und GTW-Fahrzeuge bereits für den grenzüberschreitenden Verkehr umgebaut) Bei Elektrofahrzeugen ist eine Nachrüstung normalerweise nicht möglich, da die Fahrzeuge i.d.r. nicht von vorhinein für Mehrsystemfähigkeit ausgelegt sind W przypadku taboru spalinowego dopuszczonego w jednym z krajów zasadniczo istnieje możliwość przystosowania do wymogów innego kraju (przykłady: DB Regio przystosowało Desiro i GTW do ruchu transgranicznego) W przypadku taboru elektrycznego przystosowanie jest zasadniczo niemożliwe, gdyż pojazdy te nie są od początku zaprojektowane jako pojazdy wielosystemowe 18

19 Ergebnisse - Neufahrzeuge Wyniki nowy tabor PESA bietet mit dem Link ein Diesel- Neufahrzeug von der Stange an, welches in beiden Ländern zugelassen ist Es gibt derzeit keine Elektro-Triebwagen fertig auf dem Markt für den Einsatz in Polen und Deutschland Die Fahrzeug-Hersteller sehen in ihren Fahrzeugplattformen die Möglichkeit für Zweisystemfahrzeuge vor Es ist fraglich, ob Neubau- Elektrotriebwagen bezahlbar sind, da nur eine sehr kleine Serie benötigt wird PESA oferuje w postaci Linka fabrycznie nowy pojazd spalinowy dopuszczony w obu krajach Brak w chwili obecnej na rynku nowego taboru elektrycznego do eksploatacji w Niemczech i Polsce Producenci taboru przewidują w swojej platformie taborowej możliwość produkcji pojazdów dwusystemowych Wątpliwe jest, czy nowy tabor elektryczny da się sfinansować, gdyż potrzebna jest tylko niewielka seria produkcyjna 19

20 Kosten- und Zeitaufwand Koszty i harmonogram Mehrkosten / Zeitbedarf / dodatkowe koszty / harmonogram Umbau Diesel-Triebwagen / przebudowa szynobusów Umbaukosten für Baumuster / koszty przebudowy prototypu Umbaukosten für weitere Serienfahrzeuge / koszty przebudowy kolejnych jednostek Zulassungskosten für Baumuster / koszty homologacji prototypu Zulassungskosten für weitere Serienfahrzeuge / koszty homologacji kolejnych jednostek seryjnych Gesamtkosten für Baumuster / koszty prototypu w sumie Gesamtkosten für weitere Serienfahrzeuge / koszty kolejnych jednostek w sumie Zeitaufwand für Umbau Baumuster / czas konieczny do przebudowy prototypu Zeitaufwand für Umbau weiterer Serienfahrzeuge / czas konieczny do przebudowy kolejnych jednostek EUR EUR EUR EUR EUR EUR Monate/ miesięcy 1,5-3 Monate/ miesięcy Mehrkosten für Beschaffung elektrischer Mehrsystemfahrzeuge gegenüber Einsystemfahrzeugen: EUR je Fahrzeug Dodatkowe koszty zakupu elektrycznych wielosystemowych jednostek w stosunku do jednostek jednosystemowych: EUR za pojazd 20

21 Schlussfolgerungen des VBB Wnioski końcowe VBB Bei Dieselstrecken: Durch die Möglichkeit der Nachrüstung von Bestandsfahrzeugen ist der grenzüberschreitende Fahrzeugeinsatz relativ unproblematisch. Voraussetzung ist jedoch eine ausreichende Laufzeit der Verträge, um übermäßige Sprungkosten zu vermeiden. Bei elektrifizierten Strecken: Durch den geringen Fahrzeugbedarf und den erforderlichen Einsatz von Neufahrzeugen bei Triebwagen ist auch die Möglichkeit zu prüfen mit lokbespannten Zügen zu fahren. Perspektivisch wird sich diese Frage als nächstes für die Strecke Berlin-Szczecin stellen. W przypadku linii niezelektryfikowanych: dzięki możliwości dostosowania pojazdów istniejących ich eksploatacja w ruchu transgranicznym jest stosunkowo bezproblemowa. Warunkiem koniecznym do spełnienia jest jednak wystarczająco długi horyzont czasowy umów na obsługę linii celem uniknięcia skokowego wzrostu kosztów. W przypadku linii zelektryfikowanych: w związku z małym zapotrzebowaniem taborowym i koniecznością eksploatacji nowego taboru, należy przeanalizować możliwość eksploatacji zespołów ciągniętych lokomotywą. Perspektywicznie pytanie to trzeba sobie będzie zadać w przypadku linii kolejowej Berlin-Szczecin. 21

22 Dziękujemy za uwagę! Vielen Dank für Ihre Aufmerksamkeit! 22