Scenariusz lekcji fizyki

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji fizyki Temat: BADAMY SIŁĘ CIĘZKOŚCI. JAK SIŁA ZALEŻY OD MASY CIAŁA. I klasa Gimnazjum Towarzystwa Salezjańskiego Studenci prowadzący lekcje: Agnieszka Gościniak i Anna Kimlińska Studenci prowadzący lekcje pod kierunkiem nauczyciela fizyki: B.Sacharskiej Podręcznik wyd. Zamkor : cześć 1 Dział: Siły w przyrodzie Temat w podręczniku : Siła grawitacji Czas lekcji: 1 godzina lekcyjna Cele kształcące i poznawcze: Uczeń definiuje siłę ciężkości. określa cechy wektora siły ciężkości, graficznie przedstawia siłę ciężkości zaznacza wektor siły ciężkości. przeprowadza doświadczenie, z którego wynika, że wartość siły ciężkości jest wprost proporcjonalna do masy ciała, na które działa ta siła. wyznacza współczynnik proporcjonalności g. rozwiązuje problemy z życia codziennego związane z siłą ciężkości przedstawia na wykresie zależność F od m Cele wychowawcze: uświadomienie, że obserwacja, pomiar, eksperyment to metody poznawania praw i zjawisk przyrodniczych i korzystania z nich zarówno w szkole, jak i w praktyce życia codziennego; kształtowanie cech charakteru takich, jak: dociekliwość, rzetelność, systematyczność, upór w dążeniu do zamierzonego celu; umiejętność pracy w grupie. umiejętność prezentowania wyników kształtowanie nawyku do porządku, sumienności, dokładności pomiarów Środki dydaktyczne: 4 odważniki o jednakowej masie, siłomierz, statyw, podręcznik i zeszyt. Metody: obserwacja, dyskusja kierowana, eksperyment uczniowski w grupie. Przebieg lekcji: Etapy lekcji Czynności nauczyciela Czynności ucznia Wprowadzenie do lekcji 1. Powitanie uczniów, sprawdzenie obecności, ilościowe sprawdzenie zadania domowego. 2. Odwołanie się do wiedzy z poprzedniej lekcji (jakie cechy ma wektor, do czego jest proporcjonalna siła sprężystości, co jest wykresem zależności wydłużenia sprężyny od wartości 1. Przygotowują się do lekcji słuchają i odpowiadają na pytania nauczyciela odwołując się do wiadomości zdobytych na poprzedniej lekcji. Cechy wektora: punkt przyczepienia, kierunek(pionowy i poziomy), zwrot(w górę, w dół; w prawo, w lewo), wartość. Siła sprężystości jest proporcjonalna do wydłużenia.

2 Część realizacyjna działającej siły). 3. Uświadomienie uczniom celu lekcji. 4. Podanie tematu lekcji: BADAMY SIŁĘ CIĘŻKOŚCI. JAK SIŁA ZALEŻY OD MASY CIAŁA? Nauczyciel podaje i zapisuje temat lekcji na tablicy. Nauczyciel upuszcza długopis na podłogę. Pytanie: Dlaczego długopis spada? Co sprawia, że długopis spada? Podanie definicji Siła, jaką Ziemia działa na dowolne ciało, nosi nazwę siły ciężkości lub siły grawitacji (oczywiści ciała zawsze działają na siebie wzajemnie, więc ciało na Ziemię działa także siła grawitacji, lecz zwróconą przeciwnie). Nauczyciel aktywizuje uczniów przez zadawanie pytań nakierowujących do wykonania zadania 1a. Wykresem zależności wydłużenia sprężyny od wartości działającej siły jest linia prosta. Uczniowie zapisują temat lekcji w zeszycie. Uczniowie formują wnioski: Na długopis działa siła grawitacji, tzw. siła ciężkości. Na każde ciało znajdujące się na Ziemi lub w jej pobliżu działa siła ciężkości. Uczniowie notują podaną definicje do zeszytu. Na podstawie wykonanego przykładu uczniowie określają cechy wektora siły ciężkości. Cechy wektora siły ciężkości: wektor ma punkt przyczepienia w środku ciała, kierunek wektora jest pionowy, zwrot wektora w dół, wartości siły ciężkości / zastanawiają się od czego zależy?/. Nauczyciel zachęca uczniów do wykonania doświadczenia badającego zależność siły ciężkości od masy. Nauczyciel obserwuje, kontroluje pracę uczniów, gdy jest to konieczne udziela wskazówek. 1. Uczniowie planują doświadczenie, za pomocą którego ustalą zależność siły ciężkości od masy. 2. Uczniowie zespołach samodzielnie wykonują wyżej wymienione doświadczenie. 3. Uczniowie uzupełniają kartę pracy, rysują wykres zależności siły ciężkości od masy, wyciągają wnioski i prezentują wyniki swojej pracy. Podsumowanie lekcji Nauczyciel aktywizuje ich do rozwiązania zadania 2. Nauczyciel pobudza do refleksji na temat pracy ucznia na lekcji. Uczniowie poprzez wykonanie zadania 2 potwierdzają wcześniejsze wnioski. Wybrany uczeń rozwiązuje zadanie na tablicy, w związku z uniknięciem problemu z ustaleniem końcowej jednostki w wyniku zadania.

3 Końcowy etap lekcji Nauczyciel omawia zadanie domowe. Zadanie domowe: Zad1. Sprawdź na opakowaniach różnych produktów czy podana jest na nich masa czy ciężar. Zad2. Na ciało o masie 0,5 kg działa siła ciężkości o wartości 5N a na ciało o masie 1 kg działa siła ciężkości o wartości 10N. Jaką wartość będzie miała siła ciężkości działająca na ciała o masie 1,5 kg; 3 kg; 5 kg? Uczniowie zadają pytania dotyczące lekcji. Uczniowie zadają pytania dotyczące zadania domowego.

4 KARTA PRACY BADAMY SIŁĘ CIĘŻKOŚCI Zadanie 1. Rysujemy siłę ciężkości: a) b) Przyrządy: statyw, siłomierz, cztery odważniki o jednakowej masie. DOŚWIADCZENIE I: Jak siła ciężkości zależy od masy? Przebieg doświadczenia: Statyw ustawiamy na stole. Na statywie zawieszamy siłomierz. Do końca siłomierza zawieszamy jeden odważnik i odczytujemy wskazanie siłomierza. Wynik pomiaru zapisujemy w tabeli. Dowieszamy kolejny ciężarki i za każdym razem odczytujemy wskazania siłomierz, a wyniki umieszczamy w tabeli. Sporządzamy wykres zależności siły ciężkości od masy. Wyniki obserwacji: m (kg) F c (N) F c /m (N/kg) Wykres zależności siły ciężkości F c od masy m:

5 Wnioski z doświadczenia: 1. Na ciało o dwukrotnie większej masie działa siła ciężkości, a na ciało o trzykrotnie większej masie działa.. siła ciężkości. 2. Oznacza to, że wartość siły ciężkości jest do masy ciała, na które działa. Można to zapisać w postaci F c ~ m 2. Stosunek siły ciężkości F c do masy m jest wielkością stałą i nazywamy ją przyspieszeniem ziemskim g. F c m = const A zatem siłę ciężkości możemy obliczyć korzystając ze wzoru: F c = m g Zadanie 2: Oblicz własną siłę ciężkości przyjmując g = 10 N/kg. Dane: m = g = Szukane: F c =? Zadanie domowe: Zadanie1: Sprawdź na opakowaniach różnych produktów, czy podana jest na nich masa czy ciężar. Zadanie2: Na ciało o masie 0,5 kg działa siła ciężkości o wartości 5 N, a na ciało o masie 1 kg działa siła ciężkości o wartości 10 N. Jaką wartość będzie miała siła ciężkości działająca na ciała o masie 1,5 kg; 3 kg; 5 kg?