PLAN REALIZACJI MATERIAŁU NAUCZANIA FIZYKI W KLASIE PIERWSZEJ GIMNAZJUM WRAZ Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

Transkrypt

1 PLAN REALIZACJI MATERIAŁU NAUCZANIA FIZYKI W KLASIE PIERWSZEJ GIMNAZJUM WRAZ Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Krzysztof Horodecki, Artur Ludwikowski, Fizyka 1. Podręcznik dla gimnazjum, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe Krzysztof Horodecki, Artur Ludwikowski, Fizyka 1. Zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe POZIOMY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH K konieczny ocena dopuszczająca (2) P podstawowy ocena dostateczna (3) R rozszerzający ocena dobra (4) D dopełniający ocena bardzo dobra (5) Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania, potrafi stosować wiadomości w trudnych (nietypowych, problemowych), umie formułować problemy i dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk, umie rozwiązywać problemy w sposób nietypowy, osiąga sukcesy w konkursach pozaszkolnych, sprostał wymaganiom K, P, R, D. Tematy nieobowiązkowe oznaczono szarym paskiem. 1

2 DZIAŁ PROGRAMOWY LICZBA GODZIN JEDNOSTKA TEMATYCZNA WYMAGANIA KONIECZNE WYMAGANIA PODSTAWOWE SZCZEGÓŁOWE CELE EDUKACYJNE WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE POMIARY I JEDNOSTKI (2 godz.) SIŁY (8 10 godz godz.) 1 Zapoznanie z materiałem nauczania. Omówienie kryteriów oceny Pomiary i jednostki Siły działające wzdłuż jednej prostej zna podstawowe jednostki długości, czasu i masy potrafi dobrać przyrządy do wykonania pomiaru danej wielkości fizycznej umie wykonać proste pomiary długości i czasu zdaje sobie sprawę, że oprócz podania wyniku pomiaru należy podać jednostkę mierzonej wielkości zna jednostkę siły podaje przykłady sił i rozpoznaje je w różnych praktycznych wie, jak graficznie przedstawić siłę wie, co oznacza równoważenie się sił wie, co to jest siła wypadkowa wie, że siła może działać również na odległość i potrafi podać przykłady takich sił 2 3. Mierzenie sił potrafi zmierzyć siłę ciężkości wie, z czego jest zbudowany siłomierz i do czego służy wie, że każdy pomiar jest obarczony niepewnością umie przeliczać różne jednostki, wykorzystując zależności między nimi zapisuje wyniki pomiarów w formie tabeli rozumie, że ciężar ciała jest siłą, z jaką przyciąga je Ziemia wie, że siła jest wielkością wektorową potrafi podać przykład wielkości wektorowej i skalarnej wie, jak dodaje się siły działające wzdłuż jednej prostej rozumie, na czym polega wyskalowanie siłomierza umie wyznaczyć, korzystając z siłomierza, przybliżoną masę przedmiotu potrafi, znając masę przedmiotu, wyznaczyć jego ciężar umie ocenić niepewność pomiarów wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla wyniku pomiaru potrafi narysować siły w zadanej skali i obliczyć ich wypadkową (dla sił działających wzdłuż jednej prostej) zależności wydłużenia sprężyny od działającej siły potrafi na podstawie wykresu przewidzieć wydłużenie sprężyny pod wpływem danego ciężaru rozumie różnicę między pojęciami masy i ciężaru potrafi wyjaśnić konieczność ujednolicenia stosowanych jednostek umie obliczyć niepewność względną pomiaru potrafi wyjaśnić na wymyślonym przez siebie przykładzie, co to jest siła wypadkowa potrafi podać przykład sytuacji, w której wartość siły wypadkowej sił działających na ciało jest równa zeru umie samodzielnie wyskalować siłomierz potrafi wyjaśnić, dlaczego podniesienie przedmiotu na Księżycu wymaga użycia mniejszej siły niż podniesienie go na Ziemi wie, w jaki sposób zrobić ze sprężyny siłomierz 2

3 2 4. Dźwignie i bloczki zna zasadę działania dźwigni dwustronnej, bloczków oraz kołowrotu potrafi wskazać proste urządzenia, w których wykorzystuje się dźwignię, bloczki oraz kołowrót umie wyjaśnić korzyści wynikające ze stosowania bloczków, dźwigni oraz kołowrotu potrafi wykazać doświadczalnie warunki równowagi dla dźwigni i bloczków potrafi rozwiązywać zadania dotyczące maszyn prostych potrafi wyznaczyć masę dowolnego przedmiotu za pomocą dźwigni dwustronnej i odważnika o znanej masie umie zaprojektować układ bloczków do podniesienia żądanego ciężaru potrafi wyjaśnić, jakie są wady i zalety stosowania dźwigni Siły powodujące obrót wie, co to jest moment siły umie obliczyć moment siły w prostym przykładzie (siła prostopadła do ramienia) zna jednostkę momentu siły wie, w jaki sposób można wyważyć koło roweru potrafi wyjaśnić na wybranym przykładzie pojęcie wypadkowego momentu sił potrafi znaleźć ramię siły działającej w danej sytuacji umie obliczać wypadkowy moment działających sił 2 6. Podsumowanie 1 7. Praca klasowa RUCH (8 11 godz.) 2 8. Prędkość wie, jak obliczać prędkość w ruchu jednostajnym wie, jakie są jednostki prędkości rozumie różnicę między prędkością średnią a chwilową umie przeliczać jednostki prędkości umie rozwiązywać zadania z zastosowaniem zależności między drogą, prędkością i czasem w ruchu jednostajnym umie posługiwać się nietypowymi jednostkami prędkości (np. węzłami) umie na podstawie zaplanowanego doświadczenia wyznaczyć prędkości przemieszczania się podczas np. marszu, biegu, pływania, jazdy rowerem Przyspieszenie wie, co to jest przyspieszenie wie, jak obliczać przyspieszenie w ruchu jednostajnie przyspieszonym zna jednostkę przyspieszenia wie, z jakim przyspieszeniem spadają na ziemię ciała potrafi podać przykład jednostki przyspieszenia i objaśnić jej sens rozumie, czym jest opóźnienie rozumie, co oznacza zerowa wartość przyspieszenia umie rozwiązywać zadania z zastosowaniem wzoru a = v t potrafi skojarzyć wartość przyspieszenia z rodzajem ruchu potrafi oszacować wartość przyspieszenia samochodu, w którym jedzie, korzystając ze wskazań szybkościomierza Wykresy położenia potrafi z wykresu zależności położenia od czasu odczytać położenie ciała w danej chwili zależności położenia od czasu na podstawie danych z doświadczenia, opisu słownego potrafi interpretować proste wykresy zależności położenia od czasu potrafi interpretować złożone wykresy zależności położenia od czasu Wykresy prędkości odróżnia ruch krzywoliniowy od prostoliniowego, jednostajny od niejednostajnego oraz przyspieszony od opóźnionego potrafi z wykresu zależności prędkości od czasu odczytać prędkość ciała w danej chwili wie, jakim ruchem spadają ciała, gdy opór powietrza jest znikomy zależności prędkości od czasu na podstawie danych z doświadczenia, opisu słownego wie, jak zmienia się prędkość w różnych rodzajach ruchu potrafi opisać ruchy: jednostajny, jednostajnie przyspieszony i jednostajnie opóźniony potrafi, korzystając z wykresu zależności prędkości od czasu, obliczyć drogę jako pole pod wykresem potrafi rozróżniać ruch jednostajnie zmienny i niejednostajnie zmienny rozumie, czym jest proporcjonalność dwóch wielkości potrafi wskazać przykłady zależności proporcjonalnych i nieproporcjonalnych w różnych rodzajach ruchu 3

4 2 12. Podsumowanie Praca klasowa SIŁY I RUCH (8 11 godz godz.) Druga umie opisać zachowanie się ciał na podstawie drugiej zasady posługuje się pojęciem siły ciężkości umie obliczać ciężar, znając masę przedmiotu umie stosować do obliczeń związek między masą ciała, przyspieszeniem i siłą potrafi powiązać jednostkę siły z innymi jednostkami układu SI drugiej zasady, Pierwsza umie opisać zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady wie, na czym polega bezwładność ciał wie, że siła jest potrzebna do zmiany wartości prędkości lub kierunku ruchu umie opisać ruch ciała w zależności od wartości i kierunku działania wypadkowej siły pierwszej zasady, Trzecia zna treść trzeciej zasady wie, że oddziaływania są wzajemne opisuje wzajemne oddziaływanie potrafi podać przykłady par sił: ciał, posługując się trzecią zasadą akcji i reakcji wie, że w wypadku sił akcji i reakcji nie można mówić o równoważeniu się sił potrafi wskazać dla każdej siły istnienie drugiej siły siły reakcji trzeciej zasady, Zasada zachowania pędu Ruchy krzywoliniowe wie, jak obliczać pęd zna jednostkę pędu wie, jak nazywa się siła będąca przyczyną ruchu po okręgu zna pojęcie okresu i częstotliwości obrotów zna jednostkę okresu i częstotliwości obrotów Siła tarcia umie podać wpływ oporu ruchu na poruszające się ciało zna pozytywne i negatywne skutki tarcia wie, że pęd jest wielkością wektorową potrafi podać przykład siły dośrodkowej wie, jak skierowane są wektory prędkości i siły dośrodkowej w ruchu po okręgu potrafi obliczyć częstotliwość obrotów, znając okres obrotów rozumie, że tarcie statyczne jest siłą reakcji potrafi wyjaśnić, od czego zależy tarcie i opór powietrza umie stosować zasadę zachowania pędu w prostych przykładach potrafi wyjaśnić zasadę działania silnika odrzutowego umie podać zależność wartości siły dośrodkowej od masy i prędkości ciała oraz promienia okręgu, po którym się porusza umie wskazać siły dośrodkowe w różnych potrafi wyjaśnić, dlaczego tarcie statyczne jest większe od dynamicznego umie doświadczalnie wyznaczyć wartość siły tarcia potrafi narysować wykres zależności maksymalnego tarcia statycznego od siły nacisku umie stosować zasadę zachowania pędu w złożonych przykładach potrafi uzasadnić, że ruch krzywoliniowy jest ruchem z przyspieszeniem wie, czym jest współczynnik tarcia umie doświadczalnie wyznaczyć współczynnik tarcia Podsumowanie Praca klasowa 4

5 5