Porównanie reakcji wybranych gatunków traw na stres wodny

Transkrypt

1 ¹krstwo w Polse (Grsslnd Siene in Polnd), 13, Copyright y Polish Grsslnd Soiety, Poznñ, 2010 PL ISSN ISBN Porównnie rekji wyrnyh gtunków trw n stres wodny M. OLSZEWSKA 1,S.GRZEGORCZYK 1,J.OLSZEWSKI 2, A. BA UCH-MA ECKA 1 1 Ktedr ¹krstw, 2 Ktedr Dignostyki i Ptofizjologii Roœlin, Uniwersytet Wrmiñsko-Mzurski w Olsztynie A omprison of the response of seleted grss speies to wter stress Astrt. A greenhouse experiment ws onduted in to determine the effet of wter stress on gs exhnge prmeters (photosynthesis, trnspirtion), lef greenness nd the yield of five grss speies: Lolium perenne v. Argon, Dtylis glomert v. Ared, Festu prtensis v. Skr, Phleum prtense v. K nd Arrhentherum eltius v. Skrzeszowiki. The response of the studied grsses ws evluted t two soil moisture levels, 70% field wter pity (optimum soil moisture) nd 35% field wter pity (wter stress). The rtes of photosynthesis nd trnspirtion were mesured during the growing seson nd hlorophyll onentrtions were estimted. Wter use effiieny (WUE) ws lulted sed on the quotient of photosynthesis nd trnspirtion rtes. The presented results re men vlues of hrvests nd yers of the study. The responses of the nlyzed grsses to wter stress vried depending on speies. Festu prtensis ws hrterized y the highest rte of photosynthesis, oth under optimum moisture onditions nd wter stress. This speies showed lso high rte of trnspirtion nd the lowest wter use effiieny. Wter stress ontriuted to signifint derese in the yield of ll grsses, nd the lowest yield deline ws noted in Lolium perenne, followed y Dtylis glomert. These two speies were hrterized y lower photosynthesis nd trnspirtion rtes nd higher wter use effiieny, ompred with the remining speies. The ove ould e inditive of their good dptility to stress ftors. Key words:grss, lef greenness index, photosynthesis, trnspirtion, wter defiit, wter use effiieny 1. Wstêp Uprw roœlin w wrunkh nturlnyh nie pozwl n wyeliminownie wp³ywu niekorzystnyh zynników œrodowisk. Wœród iotyznyh zynników stresowyh, n które nr one s¹ roœliny uprwne, stres wodny jest jednym z g³ównyh (STARCK i WSP., 1995). Niedoór wody powoduje zurzeni w przeiegu proesów yiowyh w roœlinie. Efektem tego s¹ zhmowni wzrostu i rozwoju roœlin, w konsekwenji oni enie plonu i pogorszenie jego jkoœi. Poznnie rekji poszzególnyh gtunków trw n

2 128 M. Olszewsk, S. Grzegorzyk, J. Olszewski, A. B³uh-M³ek defiyt wody w gleie pozwoli wytypowæ gtunki lepiej ndj¹e siê do uprwy w wrunkh pojwij¹ej siê suszy gleowej i znznie ogrnizyæ jej skutki. Celem podjêtyh dñ y³o okreœlenie wp³ywu stresu wodnego n intensywnoœæ fotosyntezy i trnspirji, indeks zielonoœi liœi orz plonownie wyrnyh gtunków trw, uprwinyh n gleie minerlnej. 2. Mteri³ i metody W lth przeprowdzono eksperyment szklrniowy, w którym dno wp³yw stresu wodnego n prmetry wyminy gzowej (fotosyntez, trnspirj), indeks zielonoœi liœi i plonownie 5 gtunków trw. Bdnimi ojêto: Lolium perenne odm. Argon, Dtylis glomert odm. Ared, Festu prtensis odm. Skr, Phleum prtense odm. K i Arrhentherum eltius odm. Skrzeszowiki. Trwy oenino n dwóh poziomh wilgotnoœi gley: 70% ppw (wilgotnoœæ optymln) i 35% ppw (stres wodny). Stres wodny wprowdzono po wshodh roœlin. Odpowiedni¹ wilgotnoœæ utrzymywno przez odzienne uzupe³ninie uytków wody do okreœlonej msy wzonu z gle¹. W doœwidzeniu u yto wzony typu Kik-Brukmnn, npe³nione 10 kg gley minerlnej, okreœlonej jko pisek glinisty lekki pylsty, zwierj¹ej 1,46% sustnji orgniznej. Zwrtoœæ sk³dników przyswjlnyh w gleie przedstwi³ siê nstêpuj¹o: 22,9 mg P, 20,0 mg K i 3,9 mg Mg w 100 g gley orz 1,2 mg Cu, 6,0 mg Zn, 120,4 mg Mn i 1073 mg Fe w kg gley. Odzyn gleyw1nkclwynosi³ ph 6,6. W k dym wzonie wysino po 2 3 nsion trw w 10 punkth i ezpoœrednio po wshodh przerwno pozostwij¹ po 8 roœlin w wzonie. Nwo enie zotowe w iloœi 0,75 g n wzon stosowno w trzeh dwkh; przedsiewnie, po pierwszym i po drugim iêiu roœlin. Azot podwno w posti roztworu CO(NH 2 ) 2. Fosfor, pots i mgnez wprowdzono w posti roztworów KH 2 PO 4,K 2 SO 4 i MgSO 4 7H 2 O jednorzowo, przedsiewnie w iloœi: 0,25 g P, 1,00 gki0,25 g Mg n wzon. Pondto przedsiewnie zplikowno po ywkê mikroelementow¹ zwierj¹¹: C 10 H 12 FeN 2 NC 8, MnCl 2 4 H 2 O, ZnCl 2, CuCl 2 2H 2 O, H 3 BO 3, (NH 4 ) 6 Mo 7 O 24 4H 2 O. W okresie wegetji oznzono intensywnoœæ fotosyntezy i trnspirji z pomo¹ przenoœnego urz¹dzeni do pomiru prmetrów wyminy gzowej Li-Cor 6400 orz poziom hlorofilu, wykorzystuj¹ do tego elu hlorofilometr SPAD-502 firmy Minolt. Pomiry intensywnoœi fotosyntezy i trnspirji orz poziomu hlorofilu wykonywno n njm³odszym, w pe³ni rozwiniêtym liœiu pêdów losowo wyrnyh z k dego oiektu. W k dym odroœie wykonno po 4 pomiry. Odzyty dokonywno w tygodniowyh odstêph, powtrzj¹ k dy pomir piêiokrotnie. N podstwie ilorzu intensywnoœi fotosyntezy i trnspirji wylizono fotosyntetyzny wspó³zynnik wykorzystni wody (WUE). W sezonie wegetyjnym przeprowdzono trzykrotn¹ defolijê roœlin. Prezentowne wyniki s¹ œrednimi z poszzególnyh pokosów i lt dñ. Do oprowni sttystyznego uzysknyh wyników wykorzystno progrm komputerowy STATISTICA. Istotnoœæ ró ni weryfikowno testem Tukey` n poziomie ufnoœi p = 0,99. PT, ¹krstwo w Polse, 13, 2010

3 Porównnie rekji wyrnyh gtunków trw n stres wodny Wyniki i dyskusj Proes fotosyntezy jest œiœle zwi¹zny z gtunkiem roœliny i w znznym stopniu modyfikowny przez wrunki œrodowisk. Anliz uzysknyh wyników dñ w³snyh wykz³, e testowne gtunki trw odmiennie regow³y n stres wodny (ry. 1). W wrunkh optymlnego uwilgotnieni gley njwiêksze wrtoœi fotosyntezy stwierdzono w liœih Festu prtensis (œrednio ok. 13,5 µmol CO 2 m 2 s 1 ). Istotnie ni ej symilow³y Phleum prtense i Arrhentherum eltius, zœ njni sz¹ intensywnoœi¹ tego proesu hrkteryzow³y siê Lolium perenne i Dtylis glomert (odpowiednio ok. 8,7; 8,2 µmol CO 2 m 2 s 1 ). Jednozeœnie gtunki o wiêkszyh wrtoœih fotosyntezy silniej regow³y n defiyt wody w pod³o u ni gtunki o mniejszej intensywnoœi tego proesu. W liœih Festu prtensis stwierdzono pond 40% spdek poziomu fotosyntezy, znz¹e ogrnizenie wyst¹pi³o równie u Phleum prtense i Arrhentherum eltius. Ntomist u Lolium perenne spdek wynosi³ ok. 20%, zœ u Dtylis glomert ró nie y³y niewielkie i sttystyznie nieistotne. Podone zle noœi wyst¹pi³y w przeiegu proesu trnspirji, o œwidzy o silnej dodtniej korelji miêdzy intensywnoœi¹ fotosyntezy i trnspirji. Pomiry trnspirji wykz³y, e njwiêej wody z jednostki powierzhni liœi wyprowyw³ Festu (µmol H O m 2 s 1 2 ) * grupy jednorodne homogeneous group f 10 e d 8 6 * Lp Dg Fp Php Arhe 70% ppw 35% ppw Ry. 1. Intensywnoœæ fotosyntezy Fig. 1. Intensity of photosynthesis PT, Grsslnd Siene in Polnd, 13, 2010

4 130 M. Olszewsk, S. Grzegorzyk, J. Olszewski, A. B³uh-M³ek prtensis (ok. 6,5 m mol H 2 Om 2 s 1 ), istotnie ni ej trnspirow³y Phleum prtense i Arrhentherum eltius (ry. 2). Njmniejsze wrtoœi, rzêdu 0,5 1,3 m mol H 2 Om 2 s 1, stwierdzono u Lolium perenne i Dtylis glomert. Wszystkie dne gtunki trw rosn¹e w wrunkh stresu wodnego istotnie ogrniz³y intensywnoœæ trnspirji. Njrdziej widozne y³o to u Festu prtensis, któr pond dwukrotnie ogrnizy³ prownie wody. Niewielkie, zkolwiek istotne ró nie odnotowno w przypdku Lolium perenne i Dtylis glomert. Wiêkszoœæ dnyh literturowyh dotyz¹yh pomirów trnspirji potwierdz wyniki przeprowdzonyh dñ, wskzuj¹ n oni enie poziomu trnspirji roœlin w wrunkh defiytu wodnego (ZBIEÆ i WSP. 1998, PSZCZÓ KOWSKA, 2002; PSZCZÓ KOWSKA i WSP. 2003; RADKOWSKI, 2003; KOCOÑ ipodleœna, 2004; OLSZEWSKI i WSP. 2008; RUMASZ-RUDNICKA, 2010). Powszehnie uw siê, e roœliny redukuj¹ strty wody przez zmyknie prtów szprkowyh, jednozeœnie wzrstj¹ opory dyfuzyjne dl CO 2, w wyniku zego oni siê tk e intensywnoœæ fotosyntezy. Gospodrkê wodn¹ roœlin w okresie ih wegetji dorze okreœl fotosyntetyzny wspó³zynnik wykorzystni wody (WUE), który jest uzle niony od wielkoœi trnspirji i odzwieriedl wp³ywy œrodowiskowe. N podstwie œrednih wrtoœi WUE stwierdzono, e u wszystkih dnyh gtunków trw jest on istotnie wy szy w wrunkh stresu wodnego (ry. 3). Œwidzy to o tym, e roœliny lepiej gospodruj¹ wod¹ (nmol H O m 2 s 1 2 ) * grupy jednorodne homogeneous group 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 h g f e *d Lp Dg Fp Php Arhe 70% ppw 35% ppw Ry. 2. Intensywnoœæ trnspirji Fig. 2. Intensity of trnspirtion PT, ¹krstwo w Polse, 13, 2010

5 Porównnie rekji wyrnyh gtunków trw n stres wodny 131 przy jej niedoorze lu ogrnizonyh iloœih w gleie, potwierdzj¹ to wyniki dñ PIETKIEWICZA i WSP. (2005) i RUMASZ-RUDNICKIEJ (2010). Spoœród nlizownyh gtunków njwiêkszymi wrtoœimi WUE odznz³ siê Dtylis glomert, nstêpnie Lolium perenne. Kilkkrotnie mniejsze wrtoœi odnotowno u pozost³yh trzeh gtunków trw. Zwier³y siê one w przedzile ok. 2 3 µmol CO 2 m mol H 2 Om 2 s 1. (µmol CO mmol H2O m 2 s 1 2 ) * grupy jednorodne homogeneous group 12,0 11,0 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 g f f *e d Lp Dg Fp Php Arhe 70% ppw 35% ppw Ry. 3. Wspó³zynnik wykorzystni wody Fig. 3. Wter use effiieny Brwniki hlorofilowe nle ¹ do njw niejszyh zwi¹zków w roœlinie, wp³ywj¹yh n intensywnoœæ fotosyntezy i n produkjê iomsy. Pomiry poziomu hlorofilu w liœih wykz³y istotne zró niownie gtunkowe (ry. 4). W œwietle uzysknyh wyników dne gtunki trw mo n uszeregowæ, zzynj¹ od njwiêkszyh wrtoœi, nstêpuj¹o: Festu prtensis, Lolium perenne, Dtylis glomert, Arrhentherum eltius i Phleum prtense, przy zym ró ni miêdzy njwiêksz¹ i njmniejsz¹ wrtoœi¹ wynosi³ pond 14 jednostek SPAD. Niewielk¹ iloœæ rwników hlorofilowyh w lszkh liœiowyh tymotki ³¹kowej potwierdzj¹ dni przeprowdzone przez SWÊDRZYÑSKIEGO ikoz OWSKIEGO (1994). Defiyt wody w gleie y³ zynnikiem wp³ywj¹ym istotnie n indeks zielonoœi liœi trzeh gtunków trw. Istotny wzrost wrtoœi SPAD pod wp³ywem stresu wodnego stwierdzono u Dtylis glomert i Arrhentherum eltius, ulolium perenne odnotowno spdek wrtoœi, PT, Grsslnd Siene in Polnd, 13, 2010

6 132 M. Olszewsk, S. Grzegorzyk, J. Olszewski, A. B³uh-M³ek (SPAD) * grupy jednorodne homogeneous group 50,0 45,0 g g 40,0 35,0 30,0 *f e d 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 Lp Dg Fp Php Arhe 70% ppw 35% ppw Ry. 4. Indeks zielonoœi liœi Fig. 4. Lef greenness index u pozost³yh gtunków nie stwierdzono wyrÿnyh zmin. Przypuszzlnie, wysoki poziom hlorofilu w liœih trw uprwinyh w wrunkh stresowyh y³ efektem orony przed stresem. W wrunkh defiytu wody nstêpuje zmniejsznie siê komórek i zgêszznie tknek liœiowyh, w zwi¹zku z tym wzrst w nih stê enie zwi¹zków m³o- i wielkoz¹stezkowyh, m.in. hlorofilu (KACPERSKA, 1998). Uzyskne wyniki koresponduj¹ z rezulttmi dñ innyh utorów, wskzuj¹yh n wiêksze stê enie hlorofilu u roœlin rosn¹yh w wrunkh niedooru wody (MICHA EK isawicka, 2005; RUMASZ-RUDNICKIA, 2010). Odmienne wyniki prezentuj¹ ntomist PODLEŒNY ipodleœna (2010), którzy wykzli, e w wrunkh stresu suszy w liœih ³uinu w¹skolistnego i jêzmieni wrtoœi SPAD y³y mniejsze. Typow¹ rekj¹ roœlin n stres wodny jest ogrnizenie plonowni. Wynik to z hmowni proesów wzrostu roœlin, ntê eni fotosyntezy, zmniejszonego eksportu symiltów z lszek liœiowyh, pondto z zk³óeñ w trnsporie i dystryuji wytworzonyh symiltów (LU izhahg, 1998; STARCK i WSP. 1995; STARCK, 2002; KOCOÑ ipodleœna, 2004). Testowne gtunki mimo istotnego spdku plonowni, wyrÿnie ró ni³y siê w rekji n stres wodny. Njwiêkszy spdek plonu suhej msy (pond 65%) stwierdzono u Festu prtensis (ry. 5). Jednozeœnie nle y podkreœliæ, e y³ to gtunek o njwiêkszej intensywnoœi fotosyntezy, njwy szym stê eniu hlorofilu w liœih, le równie o wysokiej trnspirji i spoœród dnyh trw njgo- PT, ¹krstwo w Polse, 13, 2010

7 Porównnie rekji wyrnyh gtunków trw n stres wodny 133 (g wzon 1) * grupy jednorodne homogeneous group 30,0 25,0 *f e 20,0 e d 15,0 10,0 5,0 0,0 Lp Dg Fp Php Arhe 70% ppw 35% ppw Ry. 5. Plon suhej msy Fig. 5. Dry mtter yield rzej wykorzystyw³ wodê. Njmniejszym spdkiem plonowni pod wp³ywem stresu odznz³ siê Lolium perenne (46%), nstêpnie Dtylis glomert (57%). Gtunki te hrkteryzow³y siê ni sz¹, w porównniu do pozost³yh, intensywnoœi¹ fotosyntezy le jednozeœnie ni sz¹ trnspirj¹ i zdeydownie lepiej wykorzystyw³y dostêpn¹ wodê. Wiêkszoœæ pulikownyh wyników dñ wskzuje n œis³¹ zle noœæ miêdzy plonowniem roœlin intensywnoœi¹ fotosyntezy i trnspirji. Bdni w³sne wskzuj¹, e w niekorzystnyh wrunkh uprwy, o wielkoœi uzysknego plonu deyduje równie mo liwoœæ szykiej dptji do zynników stresowyh orz uruhomieni mehnizmów ohronnyh i nprwzyh gtunku. W œwietle uzysknyh wyników, tkie zdolnoœi wykzuj¹ Lolium perenne i Dtylis glomert. 4. Wnioski Rekj trw n stres wodny jest ró n i zle y od gtunku. Spoœród dnyh trw, njwiêksz¹ intensywnoœi¹ fotosyntezy zrówno w wrunkh optymlnego uwilgotnieni, jk i w wrunkh stresu odznz³ siê Festu prtensis. Jednozeœnie, gtunek ten hrkteryzow³ siê wysok¹ trnspirj¹ i njgorzej wykorzystyw³ wodê. PT, Grsslnd Siene in Polnd, 13, 2010

8 134 M. Olszewsk, S. Grzegorzyk, J. Olszewski, A. B³uh-M³ek Pod wp³ywem stresu wodnego stwierdzono wzrost indeksu zielonoœi liœi u Dtylis glomert i Arrhentherum eltius, zœ u Lolium perenne odnotowno spdek wrtoœi SPAD. W wrunkh defiytu wodnego nst¹pi³o istotne ogrnizenie plonowni u wszystkih gtunków trw, jednk njmniejszym spdkiem plonowni odznz³ siê Lolium perenne, nstêpnie Dtylis glomert. Gtunki te hrkteryzow³y siê ni sz¹, w porównniu do pozost³yh, intensywnoœi¹ fotosyntezy, le jednozeœnie ni sz¹ trnspirj¹ i zdeydownie lepiej wykorzystyw³y dostêpn¹ wodê. Œwidzyæ to mo e o ih szykiej dptji do wrunków stresowyh. Litertur KACPERSKA A., Rekje roœlin n zynniki stresowe. W: Postwy fizjologii roœlin. PWN Wrszw. KOCOÑ A., PODLEŒNA A., Wstêpn oen efektywnoœi fotosyntetyznej wyrnyh odmin pszeniy ozimej w wrunkh stresu wodnego. Zeszyty Prolemowe Postêpów Nuk Rolnizyh, 496, LU C. M., ZHANG J. H., Effets of wter stress on photosynthesis, hlorophyll fluoresene nd photoinhiition in whet plnts. Austrlin Journl Plnt Physiology, 25, MICHA EK W., SAWICKA B., Zwrtoœæ hlorofilu i ktywnoœæ fotosyntetyzn œrednio póÿnyh odmin ziemnik w wrunkh pol uprwnego w œrodkowo-wshodniej Polse. At Agrophysi, 6(1), OLSZEWSKI J., PSZCZÓ KOWSKA A., KULIK T., FORDOÑSKI G., P ODZIEÑ K.,OKORSKI A., WASILEWSKA J., Rte of photosynthesis nd trnspirtion of winter whet leves nd ers under wter defiit onditions. Polish Journl of Nturl Sienes, 23(2), PIETKIEWICZ S., WYSZYÑSKI Z., OBODA T., Wspó³zynnik wykorzystni wody urk ukrowego n tle wyrnyh zynników grotehniznyh. Frgment Agronomi, 1(85), PODLEŒNY J., PODLEŒNA A., Effet drought stress on yield of determinte ultivr of lue lupine grown in pure sowing nd in mixture with rley. At Sientirum Polonorum, Agriultur, 9(3), PSZCZÓ KOWSKA A., Oen produktywnoœi i zdrowotnoœi niektóryh genotypów grohu siewnego (Pisum stivum L.) i ³uinu ó³tego (Lupinus luteus L.) orz identyfikj grzyów z rodzju Fusrium z pomo¹ tehnik molekulrnyh. UWM Olsztyn (pr doktorsk). PSZCZÓ KOWSKA A., OLSZEWSKI J., P ODZIEÑ K., KULIK T., FORDOÑSKI G., UK-GO ASZEW- SKA K., Effet of the wter stress on the produtivity of seleted genotypes of pe (Pisum stivum L.) nd yellow lupin (Lupinus luteus L.). Eletroni Journl of Polish Agriulturl Universities, Agronomy, vol. 6, Issue 1. RAKOWSKI D., Wp³yw deszzowni i nwo eni minerlnego n plonownie wyrnyh odmin pszeniy jrej i pszen yt jrego uprwinyh n gleie lekkiej. Cz. II. Aktyw- PT, ¹krstwo w Polse, 13, 2010

9 Porównnie rekji wyrnyh gtunków trw n stres wodny 135 noœæ proesów fizjologiznyh w roœlinh. At Sientirum Polonorum, Agriultur, 2(2), RUMASZ-RUDNICKA E., Wp³yw nwdnini i nwo eni zotem n symiljê i trnspirjê yiy westerwoldzkiej. At Agrophysi, 15(2), STARCK Z., Mehnizmy integrji proesów fotosyntezy i dystryuji iomsy w niekorzystnyh wrunkh œrodowisk. Zeszyty Prolemowe Postêpów Nuk Rolnizyh, 481, STARCK Z., CHO UJ D., NIEMYSKA B., Fizjologizne rekje roœlin n niekorzystne zynniki œrodowisk. Wydwnitwo SGGW Wrszw. SWÊDRZYÑSKI A., KOZ OWSKI S., Chlorofil i ukry jko wskÿniki ywotnoœi odnin hodowlnyh Phleum prtense. Biuletyn IHAR, 198, WYSZYÑSKI Z., GOZDOWSKI D., OBODA T., PIETKIEWICZ S., WO EJKO E., Rekj jêzmieni jrego rowrnego w lth o zró niownyh opdh przy ró nym nwo eniu zotem. Zeszyty Prolemowe Postêpów Nuk Rolnizyh, 481, ZBIEÆ I., WOJTASIK D., RUMASZ E., PODSIAD O C., Wp³yw deszzowni i nwo eni n proesy fizjologizne i plonownie jêzmieni uprwinego n gleie lekkiej. Frgment Agronomi, 2(58), A omprison of the response of seleted grss speies to wter stress M. OLSZEWSKA 1,S.GRZEGORCZYK 1,J.OLSZEWSKI 2,A.BA UCH-MA ECKA 1 1 Deprtment of Grsslnd, 2 Deprtment of Plnt Dignostis nd Ptophysiology, University Wrmi nd Mzury, Olsztyn Summry A greenhouse experiment ws onduted in to determine the effet of wter stress on gs exhnge prmeters (photosynthesis, trnspirtion), lef greenness nd the yield of five grss speies: Lolium perenne v. Argon, Dtylis glomert v. Ared, Festu prtensis v. Skr, Phleum prtense v. K nd Arrhentherum eltius v. Skrzeszowiki. The response of the studied grsses ws evluted t two soil moisture levels, 70% field wter pity (optimum soil moisture) nd 35% field wter pity (wter stress). The rtes of photosynthesis nd trnspirtion were mesured during the growing seson using Li-Cor 6400 gs nlyzer (Portle Photosynthesis System) Chlorophyll onentrtions were estimted with Minolt SPAD-502 hlorophyll meter. Wter use effiieny (WUE) ws lulted sed on the quotient of photosynthesis nd trnspirtion rtes. The plnts were defolited three times during the growing seson. The presented results re men vlues of hrvests nd yers of the study. The responses of the nlyzed grsses to wter stress vried depending on speies. Festu prtensis ws hrterized y the highest rte of photosynthesis, oth under optimum moisture onditions nd wter stress. This speies showed lso high rte of trnspirtion nd the lowest wter use effiieny. Moisture defiieny used n inrese in lef greenness in Dtylis glomert nd Arrhentherum eltius, nd derese in SPAD vlues in Lolium perenne. Wter stress ontriuted to signifint derese in the yield of ll grsses, nd the lowest yield deline ws PT, Grsslnd Siene in Polnd, 13, 2010

10 136 M. Olszewsk, S. Grzegorzyk, J. Olszewski, A. B³uh-M³ek noted in Lolium perenne, followed y Dtylis glomert. These two speies were hrterized y lower photosynthesis nd trnspirtion rtes nd higher wter use effiieny, ompred with the remining speies. The ove ould e inditive of their good dptility to stress ftors. Adres do korespondenji Address for orrespondene: dr h. Mrzenn Olszewsk Ktedr ¹krstw, UWM w Olsztynie ul. Pl ódzki 1/18, Olsztyn tel e-mil: mrzenn.olszewsk@uwm.edu.pl Reenzent Reviewer: Mrinn Wrd PT, ¹krstwo w Polse, 13, 2010