Aneks nr 1 do programu profilaktycznego szkoły WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I AGRESJI W SZKOLE

Transkrypt

1 Aneks nr 1 do programu profilaktycznego szkoły WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY I AGRESJI W SZKOLE

2 STWORZONY DLA POTRZEB WSTĘP: Z uwagi na występujące w szkole zjawisko agresji wśród uczniów podjęliśmy działania profilaktyczne w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania przemocy. W związku z powyższym przystąpiliśmy do stworzenia wewnątrzszkolnego programu przeciwdziałania przemocy i agresji. Założenia teoretyczne programu wynikają z podstawowych prawidłowości i zasad psychologii ogólnej i społecznej. CELE GŁÓWNE: 1.Eliminowanie zachowań agresywnych wśród dzieci. 2.Wzrost poczucia bezpieczeństwa ucznia w szkole. CELE SZCZEGÓŁOWE: 1.Dostarczenie wiedzy na temat praw człowieka, dziecka i ucznia oraz procedur postępowania w przypadku łamania zasad. 2.Dostarczenie wiedzy na temat przyczyn zachowań agresywnych. 3.Wykształcenie umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz radzenia sobie z sytuacją przemocy i agresji. 4.Integracja uczniów w szkole i wzmocnienie więzi.

3 HARMONOGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH NA ROK SZKOLNY 2010/2011 ZADANIA TERMIN PRZEPROWADZE- NIA ŚRODKI OSOBA ODPOWIEDZIALNA 1. Zapoznanie rodziców z działaniami profilaktycznymi szkoły. wrzesień 2010 wywiadówki wychowawcy klas 2. Zajęcia obejmujące problematykę bezpieczeństwa w sieci. wrzesień 2010 wywiadówki, pogadanki wychowawcy klas, nauczyciel informatyki 3. Podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień. A) uświadomienie zagrożeń płynących za strony nowych środków zmieniających świadomość (dopalacze) wrzesień - październik 2010 wywiadówki, pogadanki wychowawcy, pedagog, E. Baran - Potorska B) zapobieganie innym uzależnieniom ( od papierosów, alkoholu, narkotyków, komputera, leków, zakupów, solarium, zakupów itp.) październik - listopad 2010 gazetki klasowe, pogadanki wychowawcy, pielęgniarka, pedagog 4.Diagnoza problemu agresji w szkole w oczach rodziców. listopad 2010 ankieta dla rodziców Przygotowanie ankiet: A.Łęgowska E. Baran-Potorska Przeprowadzenie badań: wychowawcy klas. Podsumowanie wyników w klasie: Wychowawcy klas Podsumowanie wyników w całej szkole: A. Łęgowska E. Baran-Potorska

4 5.Zajęcia obejmujące profilaktykę przemocy i agresji w szkole. Styczeń luty godziny lekcyjne Przygotowanie scenariuszy zajęć: A. Łęgowska E. Baran-Potorska Przeprowadzenie zajęć: wychowawcy klas. Spektakl teatru profilaktycznego z Krakowa pedagog Spotkania dla uczniów z rzecznikiem KPP nadkom. L. Goździewskim pedagog, wicedyrektor A. Lachowska 6. Szkolny dzień przeciw agresji i przemocy. Luty marzec 2011 Konkurs na plakat pod hasłem Stop przemocy. Wychowawcy klas pedagog szkolny, E. Baran- Potorska Hasła przeciw przemocy przygotowane przez klasy. Wybór Miss i Mister grzeczności. Samorząd Uczniowski 7.Tydzień kultury języka polskiego pod hasłem Stop wulgaryzmom. marzec 2011 Konkursy na gazetkę klasową (kl. IV-VI), plakat (kl. I-III) i opowiadanie pod hasłem Stop wulgaryzmom. Wychowawcy, pedagog, E. Baran- Potorska, nauczyciele języka polskiego, plastyki. 8.Diagnoza samopoczucia dziecka w szkole oraz stopnia rozprzestrzeniania się zachowań agresywnych. kwiecień 2011 ankieta dla ucznia Przygotowanie ankiet: A. Łęgowska E. Baran Potorska Przeprowadzenie badań:

5 Wychowawcy klas Podsumowanie wyników w klasie: Wychowawcy klas Podsumowanie wyników całej szkoły : A. Łęgowska, E. Baran-Potorska 9. Przestrzeganie praw człowieka maj 2011 Ankieta dla uczniów kl. VI Przygotowanie i przeprowadzenie ankiet oraz podsumowanie wyników pedagog, wychowawcy klas VI 10. Udział szkoły w ogólnopolskiej kampanii Zachowaj trzeźwy umysł. maj czerwiec 2011 realizacja zadań zgodnie z harmonogramem kampanii. koordynator kampanii A. Stępkowski, pedagog, wychowawcy

6 SCENARIUSZE ZAJĘĆ Z ZAKRESU PROFILAKTYKI PRZEMOCY I AGRESJI W SZKOLE

7 ZAJĘCIA nr 1 TEMAT: CO TO JEST PRZEMOC? CELE: - zawarcie kontraktu - dostarczenie informacji na temat zjawiska przemocy. WPROWADZENIE Od dzisiaj rozpoczynamy w naszej szkole wdrażanie Wewnątrz szkolnego programu przeciwdziałania przemocy i agresji w szkole. Przez kolejne trzy spotkania ( w ramach godzin wychowawczych) będziemy zajmować się problematyką przemocy w szkole. Wiemy, że takie sytuacje się zdarzają. Być może wśród nas są osoby, które kiedyś użyły przemocy, albo padły jej ofiarą. Nie będziemy na zajęciach ujawniać tych osób. My zajmiemy się zmniejszaniem przemocy w szkole i zrobimy tak, że będzie żyło się w niej miło i spokojnie. PRZYJĘCIE ZASAD PRACY Z KLASĄ Chcielibyśmy, aby na zajęciach obowiązywały następujące zasady : 1. Jedna osoba mówi reszta słucha, nie przerywa wypowiedzi. 2. Zwracamy się do siebie tylko po imieniu. 3. Nie oceniamy wypowiedzi koleżanki / kolegi. 4. Mówimy o konkretnym zachowaniu a nie o osobie. 5. Zwracamy uwagę na wszystkich uczniów, szczególnie tych mniej aktywnych i wycofujących się. 6. Zasada tajemnicy grupy to, co się dzieje pozostanie między nami. FORMA PROWADZENIA ZAJĘĆ: Dla uzyskania lepszego kontakty z klasą proponujemy każde zajęcia przeprowadzać siedząc w kręgu lub w innej swobodnej formie. ĆWICZENIE NR 1. BURZA MÓZGÓW NA TEMAT PRZEMOCY. Zachęcamy uczniów do podawania skojarzeń dotyczących przemocy i agresji. Wszystkie pomysły zapisujemy na tablicy. Przy odpowiedniej ilości prosimy pierwszego ochotnika o zakreślenie tych skojarzeń, które dotyczą przemocy fizycznej. Następny uczeń zakreśla innym kolorem skojarzenia związane z przemocą psychiczną. Na podstawie tego podziału omawiamy charakterystykę zjawiska przemocy posiłkując się załączonym schematem ( załącznik nr 1 ) a także koniecznie należy omówić definicję znęcania się.

8 Uczeń jest ofiarą znęcania się wtedy, kiedy narażony jest na powtarzające się negatywne działania i ataki ze strony innego ucznia lub całej grupy. Może to być znęcanie się jawne np. bicie, zabieranie pieniędzy i rzeczy, niszczenie rzeczy, obrażanie w sposób dokuczliwy, wyśmiewanie itp. Może również mieć formę ukrytą np. obgadywanie, izolowanie, wykluczanie z grupy. ĆWICZENIE NR 2. MITY O PRZEMOCY. Nauczyciel odczytuje hasła z arkusza Mity o przemocy (załącznik nr 2 ) i próbuje nawiązać dyskusje z klasą na temat każdego z mitów. Kończy ją zakomunikowaniem stwierdzenia, które jest w ramce i wyjaśnieniem dlaczego tak jest. ĆWICZENIE NR 3. SYTUACJE ZWIĄZANE Z PRZEMOCĄ Dzielimy uczniów na 4-osobowe grupki. Prosimy, aby każda grupa przypomniała sobie sytuacje związane z przemocą i agresją wśród uczniów jakie pamięta z ostatniego roku ( bez podawania nazwisk) i zapisała je na kartce. Następnie rozmawiamy z uczniami o przytoczonych przykładach. Możemy kierować rozmowę zadając pytania np. Co o tym myślicie?, Jak czuła się osoba pokrzywdzona?, Dlaczego do tego doszło? Czy to było sprawiedliwe? ĆWICZENIE NR 4. PRZYCZYNY ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH Klasa dzieli się losowo na 4-5-osobowe grupki ( np. poprzez odliczanie ). Uczniowie mają zastanowić się nad odpowiedzią na pytanie: Dlaczego jedni uczniowie znęcają się nad innymi? i zapisać je na kartce. Wszystkie pomysły zapisujemy na tablicy. Powinny pojawić się takie pomysły jak: - bicie w domu, - agresja rodziców, - potrzeba dominacji i władzy. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ: Zachęcamy każdego ucznia z klasy, aby dokończył zdanie: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się, że:...

9 ZAJĘCIA NR 2. TEMAT: RADZĘ SOBIE Z SYTUACJĄ TRUDNĄ CELE: - zdobycie umiejętności analizy sytuacji konfliktowej (wyodrębnienie potrzeb, uczuć i zachowań) - nauka wyrażania uczuć i potrzeb w takich sytuacjach - ćwiczenie reagowania w sytuacji przemocy WPROWADZENIE: Sytuacje przemocy czy znęcania mogą przytrafić się każdemu. Wiele osób nie wie jak się wtedy zachować. Dlatego też dzisiaj będziemy chcieli wspólnie wymyślić i nauczyć się radzić sobie w trudnych sytuacjach. ĆWICZENIE NR 1 ĆWICZYMY REAGOWANIE W SYTUACJACH PRZEMOCY Prosimy chętnych do odgrywania scenek. Jedna osoba może zagrać tylko w jednej scence. Odgrywamy 3 scenki po kolei. Po każdej z nich główny aktor dzieli się swymi odczuciami i mówi czy to było dla niego trudne czy łatwe doświadczenie. Pozostali w klasie w skupieniu przypatrują się. SCENKA NR 1. Jackowi bardzo chce się pić. W czasie krótkiej przerwy biegnie do szkolnego sklepiku i ustawia się jako jeden z pierwszych, pewny, że zdąży się napić. Gdy już dochodzi do okienka, Adam, chłopak z innej klasy, wypycha go z kolejki mówiąc: Spadaj, ja tu stałem SCENKA NR 2. Na boisku podczas przerwy podchodzą do ciebie dwaj silni, dobrze zbudowani chłopcy i mówią: Dawaj 10 złotych SCENKA NR 3. Twoja dobra koleżanka mówi przy tobie do drugiej dziewczyny cos obraźliwego o tobie a także wyśmiewa się z twojego ubrania. Następnie dzielimy klasę na 4- osobowe grupki i każdy dostaje do wypełnienia arkusz uczuć

10 i zachowań ofiary przemocy ( załącznik nr 3). ĆWICZENIE NR 2. BEZPIECZNE NIEBEZPIECZNE Odczytujemy kolejne sytuacje i rozmawiamy z uczniami jak zachować się bezpiecznie w każdej z nich. Chodzi o to, aby pokazać uczniom, że w pewnych sytuacjach bezpieczniej jest ulec niż narazić się na pobicie. Należy podkreślić, że tonie jest wtedy tchórzostwo ale obrona siebie. Sytuacje: 1. Na korytarzu podchodzi do ciebie grupka chłopców i zaczyna cię kopać. Niedaleko jest nauczyciel i dużo uczniów. 2. Wychodzisz ze szkoły późnym wieczorem, jest ciemno i pusto. Podchodzi do ciebie grupka wysokich chłopaków, mają noże. Grożą i chcą abyś oddała im pieniądze bo inaczej potną mi ubranie albo zrobią coś gorszego. 3.Trzy osoby niszczą twój plecak w szatni. Wokół jest pełno uczniów. ĆWICZENIE NR3. ĆWICZYMY POMAGANIE OSOBIE, KTÓRA ZNALAZŁA SIĘ W SYTUACJI PRZEMOCY Dzielimy klasę na małe grupki. Każda z nich otrzymuje kartkę z zestawem sytuacji. Uczniowie po odczytaniu ich mają odpowiedzieć na trzy pytania: 1.Co czuje osoba poszkodowana? 2.Dlaczego te osoby użyły przemocy? 3.W jaki sposób mógłbyś pomóc osobie poszkodowanej? SCENARIUSZE ( załącznik nr 4 ): a. Widzisz w szatni jak grupka starszych uczniów próbuje zabrać młodszemu pieniądze. b. Twoje koleżanki obgadują w nieprzyjemny i obraźliwy sposób nieobecną dziewczynę. To nie jest twoja przyjaciółka ale denerwuje cię treść ich rozmowy. c. Na twoich oczach koledzy chowają teczkę uczniowi, któremu wszyscy dokuczają. Uczeń bezskutecznie szuka teczki, podczas gdy inni się śmieją. d. Twoje koleżanki nie chcą rozmawiać z jedną dziewczyną z klasy. Uważają, że się wywyższa i przy każdej okazji wyśmiewają się z niej. Ty uważasz, że dziewczyna jest fajna i nie zasługuje na takie traktowanie. POSUMOWANIE ZAJĘĆ: Każdego ucznia zachęcamy, aby dokończył zdanie: Na zajęciach nauczyłem się, że...

11 ZAJĘCIA NR 3. TEMAT: TWORZYMY KLASOWY KODEKS ZASAD PRZECIWKO PRZEMOCY CELE: - wzrost poczucia bezpieczeństwa ucznia w klasie i szkole - wzmocnienie więzi między uczniami w klasie Potrzebne materiały: Duży arkusz papieru, pisaki. WPROWADZENIE: Rozpoczynamy zajęcia od zapoznania uczniów z : Prawami człowieka, prawami ucznia Polską Deklaracją Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, która została przygotowana w grudniu 1995 roku na II Ogólnopolskiej Konferencji na temat Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. ĆWICZENIE NR 1. Prosimy każdego ucznia, aby zastanowił się nad swoim zachowaniem wobec kolegów i koleżanek, nad tym jak traktuje innych, czy czasem zdarza się używać przemocy ( rozumianej bardzo szeroko) oraz co mógłby zmienić w swoim zachowaniu, aby inni poczuli się lepiej. Rozdajemy każdemu arkusz pt. Co mogę zrobić, aby innym w mojej klasie żyło się lepiej i prosimy o wpisanie własnych propozycji, które będą jednocześnie osobistą deklaracją wobec wszystkich. Po wykonaniu zadania zbieramy arkusze. ĆWICZENIE NR 2. TWORZYMY KLASOWY KODEKS ZASAD PRZECIWKO PRZEMOCY Dzielimy klasę na 4-5-osobowe zespoły, w których mają powstać własne zasady traktowania siebie nawzajem ( i kar za znęcanie się nad innymi). Pomagamy uczniom w tworzeniu tych zasad. Następnie spisujemy wszystkie propozycje na tablicy i wybieramy wspólnie metodą głosowania te, które zaakceptowała większość klasy. Przegłosowane zasady zapisujemy na dużej płachcie papieru. Wieszamy ją w widocznym miejscu. Wszyscy uczniowie po kolei podpisują ustalone zasady. Od tego momentu klasa zobowiązała się przestrzegać

12 Co jakiś czas uczniowie wspólnie z wychowawcą powinni wracać do swojego kodeksu i sprawdzać czy jest przestrzegany ( można powołać osobę za to odpowiedzialną ). Jeśli któraś z norm została przekroczona, sprawca powinien ponieść konsekwencje. Przy tworzeniu Klasowego Kodeksu należy pamiętać, że poza innymi pomysłami powinny się tam znaleźć takie propozycje: - nie znęcamy się nad innymi uczniami - staramy się pomóc uczniom, nad którymi się ktoś znęca - informujemy dorosłych nad którymi się ktoś znęca - włączamy do rozmów i wspólnych zajęć osoby, które stoją na uboczu. PODSUMOWANIE: Rozmawiamy trochę dłużej o korzyściach wyniesionych ze spotkań, o refleksjach płynących z doświadczeń przeżytych w trakcie ćwiczeń.

13 ARKUSZ UCZUĆ I ZACHOWAŃ OFIARY PRZEMOCY /Załącznik do scenariusza/ NR SCE NKI 1 UCZUCIA I EMOCJE OFIARY CO DANA OSOBA POWINNA ZROBIĆ 2 3 /Załącznik do scenariusza/ a. Widzisz w szatni jak grupka starszych uczniów próbuje zabrać młodszemu pieniądze. b. Twoje koleżanki obgadują w nieprzyjemny i obraźliwy sposób nieobecną dziewczynę. To nie jest twoja przyjaciółka ale denerwuje cię treść ich rozmowy. c. Na twoich oczach koledzy chowają teczkę uczniowi, któremu wszyscy dokuczają. Uczeń bezskutecznie szuka teczki, podczas gdy inni się śmieją. d. Twoje koleżanki nie chcą rozmawiać z jedną dziewczyną z klasy. Uważają, że się wywyższa i przy każdej okazji wyśmiewają się z niej. Ty uważasz, że dziewczyna jest fajna i nie zasługuje na takie traktowanie.

14 ANKIETA DLA RODZICÓW Szkoła Podstawowa nr 4 zwraca się z uprzejmą prośbą o wyrażenie opinii na temat agresji i przemocy w szkole, celem przeciwdziałania w/w zjawisku. Ankieta jest anonimowa. Z wnioskami zostaną Państwo zapoznani. 1. Czy znane są Pani/Panu przejawy agresji w szkole? a) tak b) nie 2. Jak często dziecko sygnalizuje tego rodzaju zdarzenia? a) w ogóle b) raz lub dwa razy c) często 3. W jakiej formie przejawia się agresja i przemoc w szkole? a) bójki b) kopanie, c) popychanie d) wymuszanie pieniędzy e) zastraszanie, f) ośmieszanie, g) przezywanie h) inne... 4.W jaki sposób Pani/Pan reaguje na wszelkie przejawy agresji w szkole? Czy obserwuje Pani/Pan przejawy agresji ( słownej lub fizycznej ) dziecka w domu? a) tak b) nie

15 Jeżeli tak, to jakie? co zdaniem Pani/Pana jest przyczyną takiego zachowania dziecka? - oddziaływanie rówieśników w szkole - oddziaływanie kolegów i koleżanek z poza szkoły - wpływ telewizji, prasy, gier komputerowych itp. - atmosfera w domu rodzinnym ( np. kłótnie rodziców, alkoholizm, przemoc w domu itp.) 7.Jakie środki zaradcze zdaniem Pani/Pana szkoła powinna zastosować w celu zapobiegania zjawiskom przemocy i agresji w szkole? Dziękujemy za rzetelne wypełnienie ankiety!

16 ANKIETA DLA UCZNIÓW Klasa... Wiek... Płeć... W celu rozpoznania sytuacji w szkole pragniemy przeprowadzić ankietę, w której pytania związane są z agresją i przemocą w szkole. Ankieta jest anonimowa, dlatego też prosimy o rzetelną odpowiedź. Tylko Twoja szczera postawa pozwoli nam wyciągnąć prawidłowe wnioski. a) tak b) czasami c) nigdy 1. Czy czujesz się w szkole bezpieczny? 2. Czy zachowania agresywne występują często? a) tak b) nie 3. Czy w szkole są uczniowie, których się boisz? a) tak (ilu? )... b) nie c) jeżeli chcesz to podaj nazwisko... ;-) 4. Z jakimi przejawami agresji miałeś/aś do czynienia jako Ofiara, Świadek i Agresor. Zaznacz krzyżykiem i wpisz miejsce zdarzenia ( np. klasa, boisko szkolne, ubikacje, korytarz, autobus, świetlica, teren poza szkołą i inne ). Lp. Forma agresji O A Ś Miejsce zdarzenia 1. Znęcanie się nad młodszymi i słabszymi. 2. Wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy. 3. Wandalizm (np. niszczenie sprzętu i własności innych uczniów ). 4. Kopanie, bicie. 5. Popychanie, szarpanie. 6. Przemoc słowna ( przezywanie, wyśmiewanie, obmawianie, poniżanie ). 7. Zastraszanie, grożenie, szantażowanie, dokuczanie.

17 5. Kto najczęściej jest agresorem? a) ciągle te same osoby b) częściej chłopcy niż dziewczyny c) częściej dziewczyny niż chłopcy d) osoby z zewnątrz e) jeżeli chcesz możesz podać nazwisko 6. Kogo najczęściej informujesz, kiedy doświadczasz bezpośrednio przemocy? a) wychowawcę b) dyrektora szkoły c) pedagoga lub psychologa d) rodziców e) kolegów f) inne osoby Co robisz w sytuacji, kiedy jesteś świadkiem zachowania agresywnego? a) nie reaguję b) informuję (kogo? )... c) włączam się do bójki d) podejmuję próbę załagodzenia konfliktu e) inne Jakie formy pomocy byłyby skuteczne w celu uniknięcia przemocy oraz zachowań agresywnych w szkole? Czy zajęcia na temat agresji zmieniły coś w Twoim zachowaniu i sposobie myślenia? a) tak b) trochę c) nic Jeżeli tak to napisz co Dziękujemy za rzetelne wypełnienie ankiety!

18 ANKIETA DLA UCZNIÓW DOTYCZĄCA ZNAJOMOŚCI PRAW CZŁOWIEKA Ankieta, o której wypełnienie Cię prosimy, służy do rozpoznania poziomu wiedzy uczniów na temat praw człowieka. Ważne jest, abyś odpowiadał na pytania zgodnie z tym, co naprawdę wiesz i myślisz. Wpisz właściwą odpowiedź lub zakreśl kółkiem. Ankieta jest anonimowa. Płeć ( podkreśl): dziewczyna chłopiec Klasa Jak rozumiesz termin PRAWA CZŁOWIEKA?.. 2. Jakie znasz międzynarodowe dokumenty dotyczące Praw Człowieka? 3. Czy Twoim zdaniem wiedza o Prawach Człowieka jest potrzebna? a) TAK b) NIE c) NIE WIEM 4. Czy spotkałeś się z przypadkami łamania Praw Człowieka? a) TAK b) NIE Jeśli wybrałeś TAK opisz sytuację, w jakiej do tego doszło Czy tematyka Praw Człowieka jest podejmowana w szkole? a) TAK b) NIE c) NIE PAMIĘTAM 6. Na jakich zajęciach szkolnych tematyka Praw Człowieka jest podejmowana najczęściej? a) na godzinie wychowawczej b) na lekcjach języka polskiego c) na lekcjach historii d) na spotkaniach z pedagogiem e) podczas apeli szkolnych f) inne (wpisz jakie?)..

19 7. W jaki sposób zdobyłeś/łaś wiedzę na temat Praw Człowieka? a) zapoznał mnie z tym wychowawca, nauczyciel b) rozmawiałem/łam z rodzicami, rodzeństwem c) od kolegów, koleżanek d) dowiedziałem/łam się z telewizji, prasy, Internetu e) sam/a zapoznałem/łam się z dokumentami w bibliotece szkolnej f) inny sposób (napisz jaki?).. 8. Przeczytaj poniższą listę, zawierającą 25 praw człowieka. a) wybierz 3 umieszczone na niej prawa, które uważasz za BARDZO WAŻNE (postaw znak X w rubryce 3), b) wskaż 3 prawa, które uważasz za STOSUNKOWO NIEWAŻNE (postaw znak X w rubryce 4)* 1. L.P. 1. Prawo do życia 2. Wolność osobista 3. Zakaz tortur 4. Nietykalność osobista 2. PRAWO CZŁOWIEKA 3. UWAŻAM ZA BARDZO WAŻNE 5. Zakaz dyskryminacji i niewolnictwa 6. Prawo do sądu 7. Prawo do osobowości prawnej 8. Prawo do prywatności 9. Wolność sumienia i wyznania 10. Wolność słowa 11. Wolność zgromadzeń i stowarzyszeń 12. Prawo do udziału w rządzeniu państwem 13. Prawo do posiadania własności 14. Prawo do swobodnego poruszania się w obrębie kraju i wyjazdu za granicę 15. Prawo do azylu politycznego 16. Prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny 4. UWAŻAM ZA STOSUNKOWO NIEWAŻNE

20 17. Prawo do posiadania obywatelstwa 18. Prawo do ubezpieczeń społecznych 19. Prawo do pracy 20. Prawo do urlopu i wypoczynku 21. Prawo do nauki 22. Prawo do uczestniczenia w życiu kulturalnym 23. Prawo do ochrony zdrowia 24. Prawo do zadowalającego wynagrodzenia za swoją pracę 25. Prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia * Prawa na niniejszej liście odpowiadają prawom zapisanym w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ.

21 PROCEDURA WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI SZKOŁY PODSTAWOWEJ I. CELE PROCEDURY: ułatwianie wzajemnych kontaktów oraz nadanie im statusu programowej działalności szkoły. przekazywanie bieżącej informacji rodzicom o postępach i problemach dziecka.. udzielanie wskazówek w zakresie sposobów postępowania rodzica wobec problemów dziecka. inicjowanie nawiązywania kontaktów z rodzicami i zachęcenie ich do wyrażania opinii na temat jakości pracy szkoły. tworzenie partnerskiej atmosfery. realizowanie jednolitego systemu pracy z rodzicami, nadającego jej właściwą rangę. ułatwianie monitorowania przyjętych zasad. II. DEFINICJA PRZEDMIOTU PROCEDURY: Kontakt z rodzicami - uzyskanie informacji o wszechstronnym rozwoju dziecka oraz warunkach domowych i szkolnych. III. KOGO DOTYCZY PROCEDURA: Procedura dotyczy nauczycieli, wychowawców, rodziców i prawnych opiekunów oraz dyrektorów szkoły. IV. OBOWIĄZKI, ODPOWIEDZIALNOŚĆ, UPOWAŻNIENIA OSÓB REALIZUJĄCYCH ZADANIE, KTÓRE JEST PRZEDMIOTEM PROCEDURY: Szeroko rozumianych informacji o dziecku udzielają wyłącznie wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, logopeda, pielęgniarka szkolna, dyrektor, wicedyrektor szkoły. V. OPIS PRACY - USTALONA KOLEJNOŚĆ DZIAŁAŃ, MIEJSCA I CZAS PRZEPROWADZANIA POSZCZEGÓLNYCH CZYNNOŚCI: 1. Miejscem kontaktów rodziców z wychowawcami klas, nauczycielami przedmiotów, pedagogiem szkolnym, logopedą i dyrektorami jest szkoła. 2. Kontakty rodziców z nauczycielami odbywają się według harmonogramu przedstawionego na pierwszym spotkaniu z rodzicami, tj. najpóźniej w październiku każdego roku szkolnego. 3. Spotkania odbywają się w formach: zebrań ogólnych z rodzicami, zebrań ogólnych z rodzicami i zaproszonymi specjalistami, zebrań klasowych z rodzicami,

22 zebrań klasowych z rodzicami w obecności uczniów, indywidualnych konsultacji rodziców z wychowawcami, nauczycielami przedmiotów, pedagogiem, logopedą, innych spotkań wynikających z planu pracy szkoły. 4. Rodzice uczniów szkoły mają możliwość dodatkowego kontaktu z nauczycielami w przypadkach uzasadnionych losowo, jednak po uprzednim uzgodnieniu takiego spotkania z nauczycielem (poprzez telefon do szkoły). 5. W żadnym przypadku nauczyciel nie udziela informacji rodzicom w trakcie prowadzonych przez siebie zajęć szkolnych (w tym również dyżurów na korytarzach i boisku szkolnym). 6. Miejscem kontaktów nauczycieli i rodziców na terenie szkoły są gabinety lekcyjne. Miejscem kontaktów dyrektorów szkoły i rodziców na terenie szkoły jest gabinet dyrektora, a pedagoga i logopedy ich gabinety. Niedopuszczalne jest przekazywanie informacji rodzicom w pokoju nauczycielskim w obecności innych nauczycieli. Poza tymi miejscami informacje nie są udzielane. 7. Terminy spotkań z rodzicami ustalone są w harmonogramie zebrań z rodzicami przedstawionym nauczycielom i rodzicom na początku roku szkolnego. O obowiązkowym spotkaniu z rodzicami wychowawca jest zobowiązany przypomnieć uczniom i rodzicom, z co najmniej 3-dniowym wyprzedzeniem, podając datę, miejsce, godzinę spotkania (można stosować pisemne zaproszenie z podpisem i podaniem informacji zwrotnej). Obowiązkowe spotkania nauczycieli z rodzicami odbywać się będą w każdy ostatni czwartek miesiąca wymiennie z konsultacjami indywidualnymi. Dyrektor szkoły może zmienić ustalone terminy zebrań w uzasadnionych przypadkach. 8. Obecność rodzica na zebraniach jest obowiązkowa. 9. W sytuacjach uzasadnionych wychowawczo, szkoła wzywa rodziców poza ustalonymi terminami. 10. Wychowawca w nagłych sytuacjach może skontaktować się z rodzicami telefonicznie, w innych sytuacjach wzywa rodzica do szkoły za pośrednictwem sekretariatu szkoły w formie pisemnej. 11. Wychowawca klasy utrzymuje kontakt z rodzicami w formach: zebrań z rodzicami, pisemnych informacji o postępach i zachowaniu uczniów, wizyty wychowawcy w towarzystwie pedagoga szkolnego w domu wychowanka,

23 indywidualnych spotkań z rodzicami na terenie szkoły, po uprzednim uzgodnieniu terminu. odwiedzin w domu wychowanka po uprzednim uzyskaniu zgody rodzica. 12. Corocznym obowiązkiem wychowawcy klasy w trakcie zebrań klasowych jest zapoznanie rodziców z: statutem szkoły, programem wychowawczym szkoły, programem profilaktyki szkoły, planem wynikowym i planem wychowawczym klasy, planem pracy z rodzicami, Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, kryteriami ocen z zachowania, procedurami przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych, postępami edukacyjnymi i wychowawczymi uczniów, informacjami bieżącymi dotyczącymi funkcjonowania klasy i szkoły. 13. Wychowawca klasy realizując tematykę szkoleniową dla rodziców, w ramach zebrań klasowych powinien uwzględnić następujące zagadnienia: rozwój psychiczny dzieci i młodzieży, przyczyny i zapobieganie agresji; rodzaje agresji występującej w naszej szkole, zapobieganie niewłaściwym zachowaniom, tolerancja i integracja, higiena i bezpieczeństwo, zadania rodziców w zakresie motywacji i wzmacniania dzieci, zasady przeprowadzania sprawdzianu w szóstej klasie, oraz inne zagadnienia wynikające z planu pracy szkoły i klasy. 14. Podczas spotkań klasowych z rodzicami wychowawca zobowiązany jest uwzględnić następujące zasady: najtrudniejsze sprawy dotyczące ucznia należy omawiać szczerze, ale w indywidualnej rozmowie z rodzicami, największą uwagę należy przywiązywać do spraw opiekuńczych, wychowawczych i dydaktycznych, najważniejszym składnikiem informacji o wynikach w nauce mają być poczynione postępy oraz wskazanie, w porozumieniu z nauczycielami przedmiotów, treści niezbędnych do ich uzupełnienia, z rodzicami rozmawiać należy po partnersku, z troską i życzliwością,

24 udzielać konkretnych rad co do przezwyciężania określonych trudności lub wskazywać osoby, instytucje, które to uczynią. 15. W trakcie zebrań klasowych zabrania się: dokonywania tylko negatywnych ocen zespołu uczniowskiego, publicznego czytania ocen, używania nazwisk przy przykładach negatywnych, podważania hierarchii wartości wyznawanych przez rodziców, nieograniczonego udostępniania rodzicom dziennika lekcyjnego. 16. Aktywizowanie i motywowanie rodziców do współpracy ze szkołą odbywa się poprzez: wspólne rozwiązywanie problemów klasowych, pomoc trójki klasowej w organizacji imprez klasowych, udział rodziców w takich formach pracy szkoły, jak: wycieczki, lekcje otwarte, wyjazdy na basen, święta szkoły, przegląd twórczości uczniowskiej, itp., uhonorowanie przez dyrekcję szkoły aktywnie działających rodziców listami gratulacyjnymi wręczanymi na apelu kończącym rok szkolny, wspólne dbanie o estetykę pomieszczeń klasy, pomoc przy wykonywaniu prac na rzecz szkoły, klasy. 17. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów zobowiązani są do uczestnictwa w zaproponowanej przez wychowawcę klasy formie spotkania z rodzicami. 18. Nauczyciel sporządza po zebraniu, spotkaniu z rodzicami pisemną notatkę stanowiącą część dokumentacji pracy nauczyciela. 19. Pedagog szkolny zobowiązany jest do: przeprowadzenia, z udziałem przedstawicieli instytucji zajmujących się wychowaniem lub wspomagających szkołę, warsztatów dla rodziców (w miarę potrzeb zgłaszanych przez wychowawców klas, nauczycieli, dyrektorów szkoły), wspierania rodziców uczniów mających kłopoty z nauką oraz wywodzących się ze środowisk zagrożonych niedostosowaniem społecznym, wspomagania wychowawców w zbieraniu informacji o problemach uczniów, zapoznawania rodziców z ofertą szkół gimnazjalnych, bez podważania znaczenia gimnazjów gminnych. 20. Logopeda szkolny zobowiązany jest do: przeprowadzenia, z udziałem przedstawicieli instytucji zajmujących się wychowaniem lub wspomagających szkołę, warsztatów dla rodziców (w miarę potrzeb zgłaszanych przez wychowawców klas, dyrekcję

25 szkoły), wspierania rodziców uczniów mających kłopoty z nauką, wspomagania wychowawców w zbieraniu informacji o problemach uczniów. 21. Dyrektor szkoły w szczególności: współpracuje z Radą Rodziców wg przyjętego harmonogramu, udziela pomocy wychowawcom w kontaktach z rodzicami, którzy nieregularnie uczestniczą w zebraniach, przygotowuje oraz przeprowadza zebrania ogólne dla rodziców wg przyjętego harmonogramu. 22. Zwolnienie ucznia z zajęć następuje tylko na pisemną prośbę rodzica, przedstawioną najpóźniej w dniu zwolnienia z podaniem istotnej przyczyny. W uzasadnionych losowo przypadkach rodzic może zwolnić ucznia z zajęć telefonicznie, najpóźniej w dniu zwolnienia. W sytuacja wyjątkowych decyzje o zwolnieniu ucznia z zajęć podejmuje dyrektor lub wicedyrektor szkoły. 23. Zwolnić z zajęć może wyłącznie wychowawca, dyrektor lub wicedyrektor. 24. Wyklucza się następujące zachowania rodziców: uzyskiwanie informacji o uczniu od nauczycieli na ulicy, przeszkadzanie w czasie lekcji, telefonowanie pod prywatny numer nauczyciela bez jego zgody, zajmowanie przerw nauczycielowi dyżurującemu. zasięganie informacji niepedagogicznych o uczniu u pracowników niepedagogicznych szkoły. 25. Wszystkie uwagi i wnioski dotyczące pracy szkoły rodzice kierują kolejno do: wychowawcy klasy, dyrektora i wicedyrektora szkoły, Rady Pedagogicznej, organu nadzorującego szkołę, organu prowadzącego szkołę.

26 VI. WYKAZ MATERIAŁÓW I D DOKUMENTÓW WYKORZYSTANYCH W TRAKCIE PRACY, ORAZ POTWIERDZAJĄCYCH WYKONANIE PRACY 1. Odnotowanie obecności rodziców w dzienniku lekcyjnym w części do tego przeznaczonej. 2. Notatka o temacie rozmowy w dzienniku lekcyjnym, dzienniku pedagoga (należy podać datę oraz jakie przyjęto ustalenia). VII. TRYB WPROWADZANIA ZMIAN W DOKUMENCIE: 1. Zmiany w dokumencie wprowadza się po dokonaniu ewaluacji na koniec roku szkolnego, na posiedzeniu Rady Pedagogicznej, po konsultacji z Radą Rodziców. Dokument został zaopiniowany przez Prezydium Rady Rodziców w dniu:. Uchwałą Rady Pedagogicznej dokument został przyjęty do realizacji w dniu:

27