WYBRANE ASPEKTY WDRAŻANIA STRATEGII ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU NA OBSZARACH OBJĘTYCH EROZJĄ
|
|
- Jacek Nowacki
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ALINA MACIEJEWSKA AGNIESZKA TUREK ANNA BIELSKA Politechnika Warszawska WYBRANE ASPEKTY WDRAŻANIA STRATEGII ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU NA OBSZARACH OBJĘTYCH EROZJĄ Abstract: Selected Aspects of Implementation of the Sustainable Development Strategy in Areas Subject to Erosion. Soil erosion is one of the main factors leading to the degradation of the natural environment. It has a negative effect on both the environment and economy. Natural terrain conditions make economic activity difficult, forcing changes in the spatial management, and the application of relevant planistic solutions. Rational shaping of the terrain surface, and the protection of the soil environment against erosion, are issues still neglected in the process of spatial planning in Poland. Modern spatial management must consider the problem of soil protection already at the preliminary stage of planning and development. In relation to the idea of sustainable development, anti-corrosion soil protection, permitting the appropriate use and management of soils, is very significant. Simultaneously, activities conducted in this scope should not lead to a total transformation of the existing valuable structures and landscape values. The objective of this article is to determine the problem and effects of soil erosion in spatial management in the context of the sustainable management of soils. An analysis of the available literature was conducted. The resulting conclusions and guidelines were referred to the study area, located in the village of Kołomań in the Świętokrzyskie Voivodeship. The threat of potential and actual erosion of soils was estimated, and the necessity of introducing changes to their management was determined. Key words: Erosion, spatial management, sustainable development. Wstęp Gleby spełniają wiele funkcji w układzie środowiska przyrodniczego, a wśród nich najważniejszą produkcyjną. Niezależnie od rozwoju techniki, gleba pozostaje nadal podstawowym elementem życia na Ziemi i stanowi podstawę produkcji żyw- 350 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :52:54
2 ności. W związku z powyższym procesy erozji, ze względu na skalę i negatywny wpływ na produkcję rolniczą stanowią zagadnienie, które musi być uwzględniane w ramach zrównoważonego zagospodarowania przestrzennego. Erozja gleb oznacza degradację i zmiany właściwości gleb pod wpływem sił przyrody, ale także niszczenie powierzchni ziemi w wyniku gospodarczej działalności człowieka. Skutki erozji wiążą się przede wszystkim z niszczeniem wierzchniej warstwy gleb uprawnych. Erozja powoduje degradację rzeźby terenu, pokrywy glebowej i stosunków wodnych oraz pogorszenie warunków wzrostu roślin uprawnych. Przyczynia się do strat gleby wskutek jej wymywania oraz redukcji poziomu próchnicznego. W konsekwencji może doprowadzić do wyłączenia gruntów z produkcji rolnej i rozczłonkowania przestrzeni produkcyjnej, a także do poważnych utrudnień w przeprowadzaniu zabiegów agrotechnicznych. Erozja wpływa również na jakość wód powierzchniowych odpływających z danego terenu. Skutkuje powstawaniem relatywnie dużych strat ekonomicznych prowadząc nawet do pogorszenia jakości życia mieszkańców [IUNG 2012]. Erozja powoduje zatem powstawanie niekorzystnych, zwykle trwałych zmian, które prowadzą do znacznego obniżenia potencjału produkcyjnego gleby i walorów ekologicznych krajobrazu. Intensywność procesu erozji to efekt wzajemnego powiązania wielu czynników, dlatego też działania zapobiegawcze muszą obejmować różne podejścia, zależne od rejonu występowania erozji [Józefaciuk, Józefaciuk 1996b]. W opracowaniu określono problematykę erozji gleb w racjonalnym zagospodarowaniu przestrzeni rolniczej. Przedstawiono również analizę potrzeb wprowadzenia zmian zagospodarowania przestrzennego wsi Kołomań, z uwzględnieniem wymogów ochrony przeciwerozyjnej gleb. 1. Problematyka erozji w świetle literatury 1.1. Charakterystyka procesu erozji w Polsce Erozja powoduje straty masy glebowej, tym samym może stanowić poważne zagrożenie, również dla przyszłych pokoleń. Przyjmuje się, że strata masy gleby w ilości 1 tony z hektara na rok może w ciągu lat doprowadzić do całkowitej jej degradacji. Proces erozji nasilony jest zwłaszcza na terenach wyżyn, gór, pagórków i pojezierzy. Polska jest krajem nizinnym, jednak co najmniej 20% obszaru (10% terenu powyżej 300 m n.p.m. i 10% poniżej 300 m n.p.m.) ma topografię sprzyjającą erozji wodnej [Józefaciuk, Józefaciuk 1995]. Około 30% powierzchni Polski zagrożone jest erozją wodną (w tym 28% użytków rolnych i 2% lasów) (ryc. 1, 2 patrz wkładka, s. 25). Erozja o nasileniu silnym i średnim zagraża ok. 13% użytków rolnych i ok. 0,5% terenów zalesionych. Erozją wąwozową zagrożonych jest ok. 18% powierzchni kraju, z czego 14% to degradacja 351 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:29
3 użytków rolnych i ok. 4% lasów. Z kolei erozją wietrzną zagrożonych jest 28% ogółu gruntów [Józefaciuk, Józefaciuk 1996a]. Obszar bardzo silnie i silnie degradowany erozją wodną to ok. 2,92 mln ha, obszar średnio degradowany 1,25 mln ha, umiarkowanie degradowany 4,15 mln ha, słabo i bardzo słabo degradowany to ok. 21,37 mln ha [Józefaciuk, Józefaciuk 1996a]. Największe zagrożenie erozją wodną występuje na terenie woj. małopolskiego (ok. 57% obszaru, w tym erozja silna 26%, erozja średnia 21%) oraz woj. podkarpackiego (ok. 36% obszaru). W województwach tych występuje pierwszy stopień pilności przeciwdziałania erozji. W układzie regionalnym wyróżnić można cztery główne obszary o różnym stopniu zagrożenia erozją region górski (bardzo silnie zagrożony erozją wodną), region pogórzy (gdzie silnie zagrożone erozją jest zwłaszcza Pogórze Beskidzkie), region wyżyn (Wyżyna Lubelska z Roztoczem, Niecka Nidziańska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska) oraz region pojezierzy (gdzie Pojezierze Suwalskie i Wschodniopomorskie zagrożone są erozją w stopniu silnym) [Józefaciuk, Józefaciuk 1999]. Do głównych czynników wpływających na proces erozji wodnej zalicza się opady atmosferyczne, ukształtowanie terenu, podatność gleb na procesy erozji (czyli takie cechy gleby, jak skład granulometryczny, przepuszczalność, pojemność wodna, żyzność i struktura), hydrografia i hydrologia oraz sposób użytkowania. Istotne jest, aby oprócz oceny erozji potencjalnej dokonywać ocenę erozji rzeczywistej. Zagrożenie erozją wodną potencjalną określane jest na podstawie informacji o spadkach, pokrywie glebowej oraz rocznej średniej sumy opadów dla badanego obszaru. Wskaźnik zagrożenia erozją wodną potencjalną wprowadza dodatkowo do oceny element użytkowania terenu i układu działek. W ogólnej powierzchni gruntów ornych w Polsce znajduje się ok. 32% gruntów słabych i bardzo słabych, a jedynie ok. 29% gleb wysokiej produktywności (w tym I klasa bonitacyjna 0,4%, II 2,9%, IIIa i IIIb 22,7%) [Skłodowski, Bielska 2009]. Erozja powoduje największe szkody na zboczach uprawianych rolniczo. Nieprawidłowa działalność rolnicza może przyspieszać i potęgować zjawisko erozji. Na terenach charakteryzujących się wysoką jakością gleb istotne jest podejmowanie działań prowadzących do zminimalizowania ich degradacji i przeznaczania na cele nierolnicze i nieleśne, a także przeciwdziałanie występowaniu i nasileniu procesów erozyjnych. Konieczne jest zapobieganie zniekształceniom rzeźby terenu oraz ochrona potencjału produkcyjnego gleb. Podstawowe zabiegi przeciwerozyjne obejmują działania prowadzące do odpowiedniego formowania rzeźby terenu, kształtowania areału gruntów ornych i sieci dróg rolniczych, a także obejmują lokalizację przestrzenną struktury użytków produkcyjnych i ochronnych, agrotechnikę przeciwerozyjną oraz stosowanie urządzeń hydrotechnicznych. Działania takie umożliwiają przeciwdziałanie obniżaniu urodzajności gleb i zakłócaniu stosunków wodnych, zmniejszają także straty w uprawach polowych i usprawniają warunki do intensyfikacji produkcji. Prawidłowe użytkowanie i zagospodarowanie terenów minimalizuje zagrożenie procesem erozji. Wzrost nasycenia trwałą roślinnością wpływa na wzrost od- 352 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:29
4 porności terenu na działanie erozji wodnej, dlatego lasy charakteryzuje największa odporność na działanie erozji. Z kolei najmniej odpornymi użytkami są grunty orne, zwłaszcza uprawiane wzdłuż stoku. Przeciwdziałanie erozji wpływa korzystnie nie tylko na produkcję rolną, ale również na inne dziedziny gospodarcze. Zabiegi przeciwerozyjne wpływają pośrednio na ochronę terenów zabudowanych przed niszczącym działaniem erozji, a także zapewniają ochronę powietrza przed zanieczyszczeniem pyłem glebowym Ochrona przeciwerozyjna gleb w planowaniu przestrzennym Istotne jest, aby na obszarach charakteryzujących się dużymi spadkami terenu w projektach zagospodarowania i zabudowy przewidzieć zabezpieczenia przed erozją. Ochrona przeciwerozyjna gleb w planowaniu przestrzennym w Polsce opiera się głównie na opracowaniach ekofizjograficznych, projektach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz prognozach oddziaływania na środowisko projektu planu miejscowego [Koreleski 2005]. Najważniejszymi aktami prawnymi w aspekcie ograniczenia negatywnego oddziaływania erozji na środowisko są: Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z 3 lutego 1995 r. oraz Ustawa Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r., a także Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 r. Z kolei Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej określa sposób postępowania w przypadku terenów zagrożonych erozją oraz na obszarach, gdzie proces ten jest już rozwinięty. Stosowanie i prawidłowe przygotowanie zabiegów przeciwerozyjnych powinno być poprzedzone szczegółowymi analizami planistycznymi i projektowymi. Początkowy etap programowania obejmuje dwie fazy: analityczną i koncepcyjną. Faza analityczna wymaga przeprowadzenia inwentaryzacji terenu oraz wykonania charakterystyki środowiska rolniczego wraz z analizą warunków przyrodniczych i gospodarczych. Niezbędna jest ocena zagrożenia erozją i ocena stopnia degradowania gleby procesami erozyjnymi. Należy zatem rozpoznać wszystkie czynniki, które mają wpływ na stan zagrożenia erozją i nasilenie procesów erozyjnych (m.in. nachylenie i ekspozycja stoków, podatność na zmywy, okresy pogodowe sprzyjające erozji, rozmieszczenie lasów i użytków rolnych w terenie, układ działek i pól, udział roślin glebochronnych, usytuowanie dróg rolnych). Druga faza (koncepcyjna) polega na opracowaniu odpowiedniej koncepcji, która określa zakres i metody działań przeciwerozyjnych, a także obejmuje wnioski dotyczące planowanych inwestycji. Rozmieszczenie w rzeźbie terenu nieużytków powinno zostać poprzedzone opracowaniem koncepcji zagospodarowania nieużytków. Rodzaj stosowanych zabiegów przeciwerozyjnych uzależniony jest od planowanych kierunków produkcji rolniczej. Należy również określić zasady agrotechniki, zwracając uwagę na odpowiedni udział upraw glebochronnych, sposób uprawy roli i właściwe zróżnicowanie nawożenia. 353 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:29
5 Podczas kolejnej fazy projektowania opracowywane są założenia techniczno-ekonomiczne oraz projekty techniczne dla wydzielonych przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie ochrony gleb przed erozją oraz w zakresie scalenia gruntów ważne jest, aby łączyć ze sobą oba zagadnienia podczas projektowania. Ułatwia to wykonywanie zabiegów przeciwerozyjnych, a scalenia przygotowywane są zgodnie z zasadami ochrony gleb przed erozją. Ostatnim etapem sporządzania dokumentacji przeciwerozyjnej jest etap planowania, w którym ustalana jest organizacja wdrażania obiektów technicznych oraz źródła pozyskiwania nakładów finansowych [Józefaciuk, Józefaciuk 1999]. Prawidłowo skonstruowany plan stanowi podstawowe narzędzie realizacji działań i zamierzeń przeciwerozyjnych. 2. Badania własne 2.1. Charakterystyka obszaru badawczego Obszar badań zlokalizowany został na terenie wsi Kołomań położonej w północnej części woj. świętokrzyskiego, powiecie kieleckim, gminie Zagnańsk. Jest to malowniczy teren, o dużych walorach krajobrazowych. Ze względu na dużą lesistość, otoczenie Gór Świętokrzyskich, doliny rzeki Bobrzy oraz występowanie na terytorium gminy najstarszego drzewa w Polsce (Dębu Bartek), teren ten stanowi istotny element turystyczny. Sołectwo Kołomań znajduje się w środkowo-zachodniej części gminy Zagnańsk (ryc. 3-5 patrz wkładka, s. 26). Wieś Kołomań położona jest w płaskiej i szerokiej dolinie rzeki Bobrzy o stromym zboczu od strony zachodniej, a od południa teren wznosi się łagodniej. Wieś położona jest na wysokości m n.p.m., wysokości względne wynoszą ok. 50 m. Zwarta zabudowa wsi skupia się wzdłuż głównej ulicy (typ wsi ulicówka ), pola uprawne położone są za budynkami i przylegają ściśle do siebie. W południowej części wsi tworzą się wąwozy wokół dróg gruntowych. Na terenie wsi Kołomań dominują gleby bielicowe i płowe oraz gleby rdzawe i brunatne kwaśne (70% obszaru). Ponad jedną trzecią obszaru zajmują użytki zielone. Występujące typy gleb charakteryzują się słabą przydatnością rolniczą. Dominujące klasy gleb to IVb, V i VI. Najlepsze klasy bonitacyjne nie występują na omawianym obszarze. Wśród gleb ornych dominują klasy 5, 6, 7, 8, 9. Dlatego też najbardziej korzystne uprawy ze względów ekonomicznych i przyrodniczych to żyto, owies, ziemniaki, buraki pastewne, łubin i koniczyna. Grunty orne zajmują blisko połowę (46,38%) powierzchni wsi Kołomań. Znaczą część zajmują również użytki zielone (24%), lasy, zadrzewienia i zakrzewienia ponad 22%, tereny zabudowane 7%, a zbiorniki wodne 0,25%. 354 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:30
6 2.2. Metodyka badań Na badanym obszarze dokonano oceny zagrożenia gleb erozją potencjalną i erozją rzeczywistą. Wykonano numeryczny model terenu oraz mapę spadków. Materiały źródłowe stanowiły: mapy topograficzne w skali 1:10 000, mapy glebowo-rolnicze w skali 1:5000, ortofotomapy w skali 1:500. Materiały źródłowe umożliwiły opracowanie Numerycznego Modelu Terenu i mapy spadków, a także mapy podatności gleb na spłukiwanie oraz użytkowania terenu. Na podstawie Numerycznego Modelu Terenu stworzono mapę spadków, na której wyróżniono pięć klas nachylenia terenu. Dla mapy glebowo-rolniczej wykonano mapy tematyczne (przedstawiające kompleksy przydatności rolniczej gleb, typy gleb, rodzaje gleb, podatność gleb na spłukiwanie). Mapa spadków oraz mapy tematyczne (podatność gleb na spłukiwanie) pozwoliły dokonać oceny zagrożenia gleb erozją potencjalną, a wykorzystując mapy użytkowania terenu wykonano ocenę zagrożenia gleb erozją rzeczywistą Wyniki badań Na badanym obszarze dominują niewielkie spadki, obszar jest dość zróżnicowany pod względem ukształtowania terenu. Przeważająca część wsi Kołomań, tj. ok. 70%, to tereny o słabym nasileniu erozji potencjalnej. Znajdują się one w środkowej i północnej części obszaru. Prawie 27% obszaru zagrożone jest erozją o umiarkowanym stopniu nasilenia (południowo-wschodnia część wsi). Zagrożenie erozją potencjalną w stopniu średnim i bardzo silnym obejmuje 0,4% obszaru. Na obszarze południowo-wschodnim badanej wsi działalność rolnicza sprzyja rozwojowi erozji wodnej. Wpływa na to uprawa pól wzdłuż stoku oraz występowanie zadarnionych miedz. Z kolei tereny o największym spadku są zalesione, a tereny położone w dolinie rzecznej zadarnione i zadrzewione, co sprzyja zapobieganiu rozwojowi erozji w tym obszarze. Badany teren charakteryzuje słabe (60% powierzchni) i bardzo słabe (25%) zagrożenie erozją rzeczywistą. Na niewielkim obszarze (ok. 0,04%) gleby zagrożone są erozją rzeczywistą w stopniu silnym lub bardzo silnym. Obszary występowania erozji wodnej potencjalnej i rzeczywistej na terenie badanej wsi pokrywają się. Najbardziej zagrożone są tereny położone w południowo-zachodniej części wsi Kołomań. Teren ten charakteryzuje się największymi spadkami terenu oraz nieprawidłowym użytkowaniem, a grunty uprawiane są w nieodpowiednim kierunku wzdłuż stoku, co jest na terenie polskich wsi zjawiskiem powszechnym. Grunty wymagają przeprowadzenia procesu scalenia, tak aby umożliwić ich uprawę w poprzek stoku. 355 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:30
7 Przeciwdziałanie erozji stanowi istotny element projektowania scaleń gruntów. Grunty badanej wsi wymagają racjonalnego ukształtowania ich rozłogu oraz przebiegu dróg. Obszar ten wymaga wprowadzenia zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, w tym w zagospodarowaniu przestrzeni rolniczej. Tereny o największym zagrożeniu erozją wodną (tj. w południowo-zachodniej części) powinny zostać zalesione lub zadarnione. Wprowadzenie odpowiednich zabiegów przeciwerozyjnych jest niezbędne. Podsumowanie i wnioski Dążenie do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju obejmuje wiele aspektów ekonomiczno-społecznych, ale również i przyrodniczych. Konieczność ochrony środowiska przyrodniczego, w tym rolniczego, wymogła potrzebę podjęcia intensywnych prac zmierzających do poprawy jego stanu i zapobieganiu dalszej degradacji. Prowadzi to do konieczności gospodarowania przestrzenią w taki sposób, aby m.in. przeciwdziałać niekorzystnym zjawiskom erozyjnym. Wiąże się to z naprawą błędów popełnionych w latach ubiegłych wynikających także z nieprawidłowego użytkowania przestrzeni. Erozja gleb jest czynnikiem prowadzącym do destrukcji całych ekosystemów i powoduje negatywne skutki ekonomiczne. Nasilenie procesu urbanizacji skutkuje współcześnie przeznaczaniem gruntów pod zabudowę i wyłączaniem ich z produkcji rolniczej, dlatego powierzchnia gleb przeznaczanych na grunty orne stale się zmniejsza. Istotne jest utrzymanie pozostałych obszarów w odpowiedniej kondycji oraz minimalizacja ich postępującej degradacji. Idea zrównoważonego rozwoju musi obejmować aspekt postępujących procesów erozji wodnej. Ich skala oraz negatywny wpływ na produkcję rolniczą i gospodarkę wodną stanowią problem, który bezwarunkowo powinien być uwzględniany w strategii zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój w odniesieniu do obszarów zagrożonych erozją powinien prowadzić do uniknięcia degradacji ilościowej i jakościowej gleb oraz prowadzić do ograniczenia intensywności procesu erozji. Z ekonomicznego punktu widzenia ochrona przeciwerozyjna gleb jest istotna, szczególnie w przypadku gleb wysokiej jakości. W przypadku obszarów o niskiej przydatności dla rolnictwa erozja może być czynnikiem wzbogacającym krajobraz przez urozmaicenie rzeźby terenu i tworzenie nowych siedlisk, co prowadzi do zwiększenia bioróżnorodności. W przypadku obszarów o niekorzystnym rozłogu gruntów niezbędne jest przeprowadzenie scaleń uwzględniających ochronę gleb przed erozją. Scalenia gruntów stanowią ważny element w planowaniu przestrzennym zapewniający zrównoważone zagospodarowanie gleb zagrożonych erozją. Ochrona przeciwerozyjna musi uwzględniać zabiegi typowo urządzeniowo-rolne. Podstawowym elementem zabezpieczeń przeciwerozyjnych jest uprawa w poprzek stoku, a nie wzdłuż. 356 Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:30
8 Charakter polskiej struktury własności gruntów rolnych charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem pól uprawnych. Bardzo często jedno gospodarstwo włada działkami znacznie od siebie oddalonymi. Uwarunkowania organizacyjno-ekonomiczne wywołują potrzebę przechodzenia do gospodarstw wielkoobszarowych. Proces scalania gruntów, również w rejonach o urozmaiconej rzeźbie terenu, wydaje się być nieunikniony. Powstaje więc szansa na przeprowadzenie tego zabiegu z uwzględnieniem wymogów ochrony przeciwerozyjnej gleb, a więc również odpowiedniego zagospodarowania przestrzennego. Przestrzeń rolnicza wielu polskich wsi powinna ulec reorganizacji. Wprowadzenie zabiegów prowadzących do zmiany kierunków upraw na prostopadłe do nachyleń zboczy jest niezmiernie trudne i bez pomocy środków państwowych niemożliwe do wykonania. Jednak w perspektywie przyszłych korzyści przeprowadzenie tego zabiegu wydaje się być zasadne [Żmuda et al. 2005]. Realizacja zabiegów przeciwerozyjnych musi wiązać się ze szczegółową analizą warunków lokalnych i wprowadzeniem działań mających na celu zwiększenie świadomości użytkowników obszarów rolniczych odnośnie do korzyści wynikających z prawidłowego przeprowadzenia działań przeciwerozyjnych. Literatura IUNG 2012, Vademecum, [dostęp: ]. Józefaciuk A., Józefaciuk C., 1995, Erozja agroekosystemów. PIOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa. Józefaciuk A., Józefaciuk C., 1996a, Erozja i melioracje przeciwerozyjne. PIOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa. Józefaciuk A., Józefaciuk C., 1996b, Mechanizm i wskazówki metodyczne badania procesów erozji. PIOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa. Józefaciuk A., Józefaciuk C., 1999, Ochrona gruntów przed erozją. Poradnik dla władz administracyjnych i samorządowych oraz służb doradczych i użytkowników gruntów. Wyd. IUNG, Puławy. Koreleski K., 2005, Wybrane zagadnienia przeciwerozyjnej ochrony gleb w świetle wymogów zrównoważonego rozwoju. Acta Agrophysica, 5(1), s Rybicki R., 2006, Zagospodarowanie gruntów zagrożonych erozją w świetle rolnictwa zrównoważonego. Inżynieria Rolnicza 6/2006, s Skłodowski P., Bielska A., 2009, Właściwości i urodzajność gleb Polski podstawą kształtowania relacji rolno-środowiskowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, t. 9, z. 4(28), s Żmuda R., Sasik J., Szewrański S., 2005, Analiza potrzeb zmian zagospodarowania przestrzennego wzgórz trzebnickich w aspekcie ochrony przed erozją wodną gleb. Acta Agrophysica, 5(1), s Studia Strzelecki (poprawiony).indd :53:30
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy GŁÓWNE UWARUNKOWANIA KONKURENCYJNOŚCI POLSKIEGO ROLNICTWA Stanisław Krasowicz Puławy, 2008 Polska to kraj: o stosunkowo dużym potencjale
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U poz.
Użytkowanie ziemi Użytkowanie ziemi Znajomość struktury użytkowania gruntów stanowi podstawę do opracowania programu ochrony i rekultywacji gleb. Na podstawie analizy użytkowania gruntów (na tle innych
ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA
- 131 - Rozdział 8 ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA SPIS TREŚCI: 1. Zasoby rolniczej przestrzeni produkcyjnej ocena stanu istniejącego 2. Zagrożenia dla rolniczej przestrzeni produkcyjnej 3. Cele polityki
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski numer Pytanie 1 Trzy podstawowe rodzaje przestrzeni, podstawowe cechy przestrzeni 2 Funkcje zagospodarowania przestrzeni i zależność między nimi 3 Przestrzenne
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 12 2008 155 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach OCENA WARUNKÓW PRZYRODNICZO-EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW NA OBSZARACH
WYKORZYSTANIE FUNKCJI ROZMYTYCH I ANALIZ WIELOKRYTERIALNYCH DO OPRACOWANIA CYFROWYCH MAP GLEBOWOROLNICZYCH
WYKORZYSTANIE FUNKCJI ROZMYTYCH I ANALIZ WIELOKRYTERIALNYCH DO OPRACOWANIA CYFROWYCH MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH GLEBOWOROLNICZYCH Anna Bielska, Joanna Jaroszewicz Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o
Problemy małej retencji wodnej w pracach nad kompleksowym urządzaniem obszarów wiejskich. Franciszek Woch
Problemy małej retencji wodnej w pracach nad kompleksowym urządzaniem obszarów wiejskich Franciszek Woch Podstawowe definicje: > Obszary wiejskie /wg Polskiej Normy -Gospodarka ziemią w rolnictwie/: całość
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn, Piotr Koza. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 27(1) 2011 9 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY I ZALESIENIA NA OBSZARACH PROBLEMOWYCH
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013
Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013 Marek Rycharski, Zuzanna Oświecimska-Piasko Instytut Technologiczno-Przyrodniczy www.itep.edu.pl PLAN 1. Krajobraz obszarów wiejskich 2. Założenia ogólne
Prof.dr hab. Andrzej Kowalczyk. Dr Sylwia Kulczyk Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytet Warszawski
Ochrona i konserwacja wartości przyrodniczych Polski Wschodniej jako podstawa trwałego rozwoju Prof.dr hab. Andrzej Kowalczyk Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski Dr Sylwia
GLEBA zewnętrzna, zwietrzała powierzchnia skorupy ziemskiej, o głębokości średniej do 1,5 metra, zawierająca wodę, związki organiczne i
GLEBY GLEBA zewnętrzna, zwietrzała powierzchnia skorupy ziemskiej, o głębokości średniej do 1,5 metra, zawierająca wodę, związki organiczne i nieorganiczne, zdolna do produkcji roślin Funkcja i miejsce
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski
Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski numer Pytanie 1 Trzy podstawowe rodzaje przestrzeni, podstawowe cechy przestrzeni 2 Funkcje zagospodarowania przestrzeni i zależność między nimi 3 Przestrzenne
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Krystyna Budzyńska, Leszek Gawrysiak, Tomasz Stuczyński
Krystyna Budzyńska, Leszek Gawrysiak, Tomasz Stuczyński Pokrywa glebowa województwa małopolskiego na tle regionów fizjograficznych według podziału dziesiętnego J. Kondrackigo w formacie GIS Celem niniejszego
Mapa glebowo - rolnicza
Mapa glebowo - rolnicza Informuje o właściwościach i przestrzennym rozmieszczeniu siedlisk rolniczych W zależności od celu opracowania i charakteru odbiorcy mapy sporządza się w różnych skalach Składa
Gustaw Korta 1, Jarosław Janus 1,2, Jarosław Taszakowski 1,2 1. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii
PROBLEMATYKA IDENTYFIKACJI OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH DO OBJĘCIA POSTĘPOWANIAMI SCALENIOWYMI W PRZYPADKU REALIZACJI INWESTYCJI LINIOWYCH NA PRZYKŁADZIE WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO 1 Gustaw Korta 1, Jarosław
Temat: Zielona Infrastruktura Otwarty krajobraz kulturowy Zespół: Andrzej Mizgajski, Iwona Zwierzchowska, Damian Łowicki
Temat: Zielona Infrastruktura Otwarty krajobraz kulturowy Zespół: Andrzej Mizgajski, Iwona Zwierzchowska, Damian Łowicki Zielona infrastruktura Istota podejścia Zielona infrastruktura - strategicznie zaplanowana
WYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU. Opracowanie: Bożena Lemkowska
WYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU Opracowanie: Bożena Lemkowska Mapy glebowo-rolnicze wraz z aneksami posłużyć mogą w procesie scalania gruntów, szacowania wartości nieruchomości
Rok akademicki: 2015/2016 Kod: DIS-1-704-n Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -
Nazwa modułu: Gospodarka terenami rolnymi Rok akademicki: 2015/2016 Kod: DIS-1-704-n Punkty ECTS: 2 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność: - Poziom
Rola powiatowych programów ochrony środowiska w zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego
Rola powiatowych programów ochrony środowiska w zarządzaniu przeciwerozyjną ochroną gleb na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego dr Paweł Wiśniewski Katedra Geografii Fizycznej i Kształtowania
Kierunki rozwoju obszarów rolniczych
Kierunki rozwoju obszarów rolniczych Autorzy: Anna Kołodziejczak, Ewa Kacprzak Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Projekt częściowo finansowany przez Unię Europejską w
Regionalne uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce. Stanisław Krasowicz Jan Kuś Warszawa, Puławy, 2015
Regionalne uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce Stanisław Krasowicz Jan Kuś Warszawa, Puławy, 2015 Hipoteza 1. Zasoby czynników produkcji (ziemi, pracy, kapitału) wyznaczają potencjał produkcyjny
Zintegrowany System Informacji o Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej (ZSIRPP)
Zintegrowany System Informacji o Rolniczej Przestrzeni Produkcyjnej (ZSIRPP) GIS w rolnictwie Starachowice, 25-27 listopada 2015 r. Jan Jadczyszyn Rafał Pudełko Andrzej Doroszewski Artur Łopatka 150 lat
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Krystyna Filipiak, Jan Jadczyszyn, Stanisław Wilkos
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 20 2010 31 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach WYKORZYSTANIE NIEKTÓRYCH DZIAŁAŃ Z OSI 2 PROW NA OBSZARACH PROBLEMOWYCH
Ćwiczenie 6 Mapa sozologiczna
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej Ćwiczenie 6 Mapa sozologiczna analiza uwarunkowań sozologicznych zagospodarowania i użytkowania terenu czyli stan i ochrona środowiska, formy, obiekty
Rola Planów urządzeniowo-rolnych w rozwoju gmin
WOJEWÓDZKIE BIURO GEODEZJI I TERENÓW ROLNYCH W GDAŃSKU Rola Planów urządzeniowo-rolnych w rozwoju gmin opracowała: mgr inż. Ewa Witkowska Dyrektor WBGiTR w Gdańsku Konferencja Wybrane zadania z zakresu
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn, Krystyna Filipiak, Tomasz Stuczyński, Piotr Koza, Stanisław Wilkos
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 21 2010 9 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach OBSZARY PROBLEMOWE ROLNICTWA (OPR) I OBSZARY O NIEKORZYSTNYCH
Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej - 2002 -
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ministerstwo Środowiska Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej - 2002 - Zespół redakcyjny: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa 1. Doc. dr hab. Irena Duer 2. Prof.
Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji
Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Skutki zmian klimatycznych dla rolnictwa w Polsce sposoby adaptacji Katarzyna Mizak Instytut Uprawy Nawożenia
A. Zawartość planu ochrony dla parku narodowego i obszaru Natura Porównanie zawartości obu planów.
Zawartość, tryb sporządzania i zakres prac koniecznych dla sporządzenia projektu planu ochrony dla parku narodowego, uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Zgodnie z art. 20 ust.
Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Gospodarstwa rolne z obszarów o szczególnie dużej cenności przyrodniczej na tle gospodarstw pozostałych Marek Zieliński
Waloryzacja a wycena funkcji lasu
Waloryzacja a wycena funkcji lasu Gołojuch Piotr, Adamowicz Krzysztof, Glura Jakub, Jaszczak Roman Katedra Urządzania Lasu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Ekonomiki Leśnictwa, Uniwersytet
CZĘŚCIOWA ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ŁAŃCUT
PROJEKT Załącznik Nr 2 do Uchwały nr... Rady Gminy Łańcut z dnia..... w sprawie uchwalenia częściowej zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Łańcut CZĘŚCIOWA ZMIANA
INSTYTUT BADAWCZY LEŚNICTWA ZIMOWA SZKOŁA LEŚNA. BLOK III: Wyzwania wobec rozwiązań organizacyjnofunkcjonalnych i prawnych gospodarstwa leśnego
INSTYTUT BADAWCZY LEŚNICTWA ZIMOWA SZKOŁA LEŚNA BLOK III: Wyzwania wobec rozwiązań organizacyjnofunkcjonalnych i prawnych gospodarstwa leśnego Dr Marek Geszprych radca prawny GOSPODARKA LEŚNA W LASACH
STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE
BURMISTRZ MIASTA I GMINY W DRAWSKU POMORSKIM STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE -CZĘŚĆ OPISOWA- ZAŁĄCZNIK NR 2 DO UCHWAŁY NR VIII/59/2003 RADY MIEJSKIEJ
Aktualizacja mapy glebowo-rolniczej w oparciu o zobrazowania satelitarne i klasyfikację użytkowania ziemi Jan Jadczyszyn, Tomasz Stuczyński Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut
Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej
https://www. Wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 27 września 2017 Rolnicy z krajów Unii Europejskiej posiadający gospodarstwa na terenach o niekorzystnych
UCHWAŁA NR III/1/2011 RADY GMINY JEDLIŃSK z dnia 25 lutego 2011 r.
UCHWAŁA NR III/1/2011 RADY GMINY JEDLIŃSK z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia częściowej zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jedlińsk Na podstawie art.
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Raport III (21.IV - 20.VI.2015) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Projekty zagospodarowania biomasy na Ponidziu
Mała Retencja - DuŜa Sprawa kampania na rzecz poprawy małej retencji na obszarach wiejskich Projekty zagospodarowania biomasy na Ponidziu Tomasz Hałatkiewicz Dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich
Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie raportów oddziaływania przedsięwzięcia na
Zał. nr l do siwz OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Opis przedmiotu oraz zakres zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie raportów oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla planowanych - Zbaków
Historia: PROW Zalesianie gruntów w rolnych oraz gruntów w innych niż rolne.
Historia: Zalesianie gruntów w rolnych oraz gruntów innych niż rolne. Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych Wykonała: Iwona
OCHRONA GLEBY I GOSPODARKA ZASOBAMI NATURALNYMI. 1. ochrona gleby 2. gospodarka zasobami naturalnymi
OCHRONA GLEBY I GOSPODARKA ZASOBAMI NATURALNYMI 1. ochrona gleby 2. gospodarka zasobami naturalnymi OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI POJĘCIE POWIERZCHNI ZIEMI art. 3 pkt 25 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo
Zarządzenie Nr 1809/2012 Prezydenta Miasta Płocka z dnia 15 czerwca 2012 roku
Zarządzenie Nr 1809/2012 Prezydenta Miasta Płocka z dnia 15 czerwca 2012 roku w sprawie: zasadności przystąpienia do sporządzenia Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Trzepowo w Płocku Na
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
3. Omów pokrótce poszczególne etapy tworzenia wizualizacji obiektu inżynierskiego
Lista zagadnień na egzamin magisterski na kierunku Gospodarka przestrzenna od roku akademickiego 2016/2017 Ogólne 1. Charakterystyka danych teledetekcyjnych jako źródeł danych przestrzennych 2. Metody
Uwaga Propozycja modyfikacji PROGNOZY
Załącznik nr 2 do Podsumowania do Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 przyjętej uchwałą Sejmiku Województwa Pomorskiego nr 458/XXII/12 z dnia 24.09.2012 r. Sposób i zakres uwzględnienia opinii
Wójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ
Załącznik nr 1 Wójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ DLA CZĘŚCI TERENU W MIEJSCOWOŚCI CHUDOBCZYCE (tekst i rysunek zmiany studium) Kwilcz,
CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu
CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu ZAKRES PREZENTACJI 1.Wprowadzenie 2.Informacja o projekcie : Metodyczne podstawy opracowywania i wdrażania planu
UCHWAŁA NR 66.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA. z dnia 24 kwietnia 2017 r.
UCHWAŁA NR 66.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pn. Izabela Dębów Na podstawie art.18 ust 2 pkt 5 ustawy z dnia 8
NARADA ROBOCZA NT. Prac przygotowawczych do przeprowadzenia scaleń gruntów w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
NARADA ROBOCZA NT. Prac przygotowawczych do przeprowadzenia scaleń gruntów w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Opracowali: Mikołaj Smyk Ewa Małek Joanna Piotrowska Wrocław, 28.05.2014
AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA OBSZARÓW PRZYRODNICZO CENNYCH DLA POTRZEB ICH ZRÓWNOWA ONEGO ROZWOJU
AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA OBSZARÓW PRZYRODNICZO CENNYCH DLA POTRZEB ICH ZRÓWNOWAONEGO ROZWOJU Tereny wiejskie spełniaj istotn rol w procesie ochrony rodowiska. Dotyczy to nie tylko ochrony zasobów
mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2018; okres: 03 (11.IV - 10.VI) IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski
UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 457/XXV/2012 Rady Miasta Częstochowy z dnia 30 sierpnia 2012 r. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM Rys. J.1. Lokalizacja obszaru
Wykorzystanie archiwalnej mapy glebowo-rolniczej w analizach przestrzennych. Jan Jadczyszyn
Wykorzystanie archiwalnej mapy glebowo-rolniczej w analizach przestrzennych Jan Jadczyszyn Informacje podstawowe o tworzeniu mapy glebowo-rolniczej 1) Koncepcja mapy glebowo-rolniczej i jej dopasowanie
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN LICENCJACKI DLA KIERUNKU GOSPODARKA PRZESTRZENNA Ekonomika miast i regionów 1. Pojęcie warunków bytowych. 2.
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN LICENCJACKI DLA KIERUNKU GOSPODARKA PRZESTRZENNA Ekonomika miast i regionów 1. Pojęcie warunków bytowych. 2. Jakość życia i ocena warunków bytowych. 3. Istota efektów zewnętrznych.
Inwentaryzacja szczegółowa
MAPA ZAGROŻENIA GLEB PRZEZ EROZJĘ. Inwentaryzacja szczegółowa Komentarz do instrukcji Nr 3 Ministrów Rolnictwa oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18 sierpnia 1973 r., która służy do określania
Temat: Zielona Infrastruktura. Zespół: Andrzej Mizgajski Iwona Zwierzchowska Damian Łowicki
Temat: Zielona Infrastruktura Zespół: Andrzej Mizgajski Iwona Zwierzchowska Damian Łowicki Zielona infrastruktura Istota podejścia Zielona infrastruktura - strategicznie zaplanowana sieć obszarów naturalnych
- o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (druk nr 608).
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-140-125(3)/08 Warszawa, 25 lipca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Przekazuję przyjęte przez
SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.
Program ochrony środowiska Gmina Izbicko str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka
Prezentacja Programu Rozwoju Retencji
Prezentacja Programu Rozwoju Retencji Przemysław Żukowski Zastępca Dyrektora Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej 22.03.2019 r. Aktualny
PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT SZCZYCIEŃSKI GMINA MIEJSKA SZCZYTNO
PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA 2016 2030 POWIAT SZCZYCIEŃSKI GMINA MIEJSKA SZCZYTNO 2016 1 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Ogólna charakterystyka gminy... 3 2.1. Położenie,
UCHWAŁA NR... RADY GMINY LESZNO. z dnia r.
Projekt z dnia 21 września 2015 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... RADY GMINY LESZNO z dnia... 2015 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
OBSZARY PRZYRODNICZO CENNE W PROCESACH RACJONALNEGO PLANOWANIA PRZESTRZENI
UNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI w OLSZTYNIE WYDZIAŁ GEODEZJI I GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ KATEDRA PLANOWANIA I INŻYNIERII PRZESTRZENNEJ OBSZARY PRZYRODNICZO CENNE W PROCESACH RACJONALNEGO PLANOWANIA PRZESTRZENI
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE
Załącznik do Uchwały Rady Gminy nr XXII/170/2004, z dnia 24.06.2004 r. Gmina Michałowice PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA WRAZ Z PLANEM GOSPODARKI ODPADAMI GMINY MICHAŁOWICE PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY
Wydział Geodezji i Kartografii Legnica, 12 wrzesień 2012 r.
Studium zapotrzebowania na prace scaleniowe w województwie dolnośląskim Wydział Geodezji i Kartografii Legnica, 12 wrzesień 2012 r. Studium zapotrzebowania na prace scaleniowe w województwie dolnośląskim
Projekt granicy rolno-leśnej
Gmina Jordanów Śląski Projekt granicy rolno-leśnej WROCŁAW, listopad 2007 r. Opracowano na zlecenie Zarządu Województwa Dolnośląskiego przy współudziale Urzędu Gminy Jordanów Śląski. Zespół autorski: mgr
ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu
Program ochrony środowiska Powiat Strzelce Opolskie Spis treści str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka opracowania... 4 1.3. Informacje
Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego)
Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego) Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska IMUZ Falenty Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy Projekt finansowany przez
ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS
ZAŁACZNIK NR 2 Lista źródeł możliwych do pozyskania informacji z zakresu różnorodności biologicznej, przy opracowywaniu KIP i ROS Źródło informacji Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ANALIZA STRUKTURY PRZESTRZENNEJ GRUNTÓW WSI KRZECZOWICE PO ZAKOŃCZENIU PRAC SCALENIOWYCH.
IX Międzynarodowa Konferencja Studencka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 28-29.04.2012 SKN GEO-Team Wyższa Szkoła Inżynieryjno- Ekonomiczna w Rzeszowie Autorzy: Renata Cich, Dorota Szabała Opiekun
Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW 2014-2020
Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW 2014-2020 Działania PROW 2014-2020 bezpośrednio ukierunkowane na rozwój infrastruktury: 1. Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich 2. Scalanie
mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia
7. ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU. 7.1. Zarządzanie programem ochrony środowiska
7. ZARZĄDZANIE I MONITORING REALIZACJI PROGRAMU 7.1. Zarządzanie programem ochrony środowiska Podstawową zasadą realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Pińczowskiego powinna być zasada wykonywania
UCHWAŁA NR 65.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA. z dnia 24 kwietnia 2017 r.
UCHWAŁA NR 65.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pn. Duchnów Aktywizacja Gospodarcza II Na podstawie art.18 ust 2 pkt
GLEBA I JEJ FUNKCJE. Jacek Niedźwiecki. Puławy, 2016
GLEBA I JEJ FUNKCJE Jacek Niedźwiecki Puławy, 2016 Zadanie 1.2. Ocena gleb użytkowanych rolniczo z uwzględnieniem prawidłowego funkcjonowania ekosystemów glebowych oraz wskazanie działań zapobiegających
PODSTAWY KLASYFIKACJI GLEB GLEBOWE KLASYFIKACJE UŻYTKOWE W POLSCE
PODSTAWY KLASYFIKACJI GLEB GLEBOWE KLASYFIKACJE UŻYTKOWE W POLSCE KATEGORIE KLASYFIKACJI GLEB Główne kryteria klasyfikacji gleb: produktywność, urodzajność, funkcjonalność, geneza. Kryteria genetyczne
Zasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień
Zasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień czym jest las? Las (biocenoza leśna) kompleks roślinności swoistej dla danego regionu geograficznego, charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących
Wykorzystanie ziemi do celów rolniczych oraz związane z tym problemy i zagrożenia
Wykorzystanie ziemi do celów rolniczych oraz związane z tym problemy i zagrożenia Jerzy Wilkin Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN Ziemia rolnicza/ użytki rolne w Polsce GUS, 2016 Powierzchnia użytków
Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania 2007-2013 stan wdrażania na 2012
Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania 2007-2013 stan wdrażania na 2012 Ewa Szymborska, MRiRW Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu Kluczbork 11-12.04.2012
UZASADNIENIE DO UCHWAŁY NR V/51/VIII/2019 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 8 stycznia 2019r.
UZASADNIENIE DO UCHWAŁY NR V/51/VIII/2019 RADY MIASTA POZNANIA z dnia 8 stycznia 2019r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu w rejonie ulic Cmentarnej i Grunwaldzkiej
Propozycja sprzedaży gruntu rolnego Olszanowo woj. Pomorskie
www.zawaluk.com Propozycja sprzedaży gruntu rolnego Olszanowo woj. Pomorskie Propozycja sprzedaży gruntu rolnego. Mam przyjemność zaproponować sprzedaż gruntu rolnego położonego w Olszanowie gm. Rzeczenica
PODSTAWY PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO. Co to jest? A tak naprawdę?
PODSTAWY PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO mgr Anna Bernaciak Co to jest? całokształt działań zmierzających do zapewnienia prawidłowego rozwoju poszczególnych obszarów kraju, sztuka organizowania przestrzeni na
Formy ochrony przyrody w powiecie kutnowskim. 15 grudnia 2017 roku
Formy ochrony przyrody w powiecie kutnowskim 15 grudnia 2017 roku Powiat kutnowski Położony jest w centrum kraju, w północnej części woj. Łódzkiego. Zajmuje powierzchnię 886 km2, co stanowi 4,9% powierzchni
Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych jako wyznacznik nowych kierunków badań rolniczych i współpracy naukowej
Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych jako wyznacznik nowych kierunków badań rolniczych i współpracy naukowej Stanisław Krasowicz Wiesław Oleszek Wykonano w ramach zad. 2.6 PW IUNG-PIB Puławy, 2017
UCHWAŁA NR 70.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA. z dnia 24 kwietnia 2017 r.
UCHWAŁA NR 70.XXXIX.2017 RADY GMINY WIĄZOWNA w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pn. Glinianka Wrzosowa - Wawrzyniecka Na podstawie art.18 ust 2 pkt
Urządzanie terenów wiejskich
Małgorzata Akińcza, Dominik Maruk OCENA MIERNIKÓW STOSOWANYCH DO OKREŚLANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA ZABIEGI URZĄDZENIOWOROLNE XIX Konferencja Naukowa- Nowe tendencje w teorii praktyce urządzania obszarów wiejskich
PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH
PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH Priorytet 1. Ułatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich 1a. Zwiększenie innowacyjności i bazy wiedzy na obszarach
JAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY
6. Konferencja Naukowa Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 27-28 listopada 2013 roku JAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY dr inż. Sylwester
Działania w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach na rzecz NATURA 2000
Działania PROW a Natura 2000 1 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich Michał Rewucki Działania w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013 na rzecz
mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
WÓJT GMINY ŁAZISKA PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY ŁAZISKA
WÓJT GMINY ŁAZISKA PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY ŁAZISKA (2004-2015) Łaziska 2004 Autorzy opracowania: dr Witold Wołoszyn mgr Tomasz Furtak Ważniejsze skróty użyte w tekście ARiMR - Agencja Restrukturyzacji
Potrzeby i bariery rozwoju obszarów wiejskich w województwie podkarpackim
Potrzeby i bariery rozwoju obszarów wiejskich w województwie podkarpackim X Międzynarodowa Konferencja Województwa Małopolskiego dotycząca Rozwoju Obszarów Wiejskich Kraków 24 października 2016 r. Problematyka:
UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE MAZOWIECKIM z dnia r.
Projekt DRUK Nr... UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE MAZOWIECKIM z dnia... 2015 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Ożarów Mazowiecki
Uchwała nr / /2019 Rady Gminy Michałowice z dnia 2019 r.
Uchwała nr / /2019 Rady Gminy Michałowice z dnia 2019 r. projekt w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Michałowice dla działek nr ewid. 628/3,
INWESTYCJE, OCHRONA ŚRODOWISKA ORZESZE MIASTEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
INWESTYCJE, OCHRONA ŚRODOWISKA ORZESZE MIASTEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU rozwój zrównoważony ochrona środowiska miasto Orzesze KONFERENCJA, 22 maja 2013 r. DEFINICJA POJĘCIA ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONY: rozwój społeczno-gospodarczy,
MAPA GLEBOWO ROLNICZA
MAPA GLEBOWO ROLNICZA Ochrona środowiska mgr inż. Anita Kukulska dr inż. Renata Różycka - Czas Katedra Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu Mapa glebowo - rolnicza Informuje o właściwościach
Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW 2014-2020
Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW 2014-2020 Działania PROW 2014-2020 bezpośrednio ukierunkowane na rozwój infrastruktury: Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich Scalanie gruntów
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO N A R O D O W A F U N D A C J A O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A U L. E R A Z M A C I O Ł K A 1 3 01-4 4 5 W A R S Z A W A T