Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania stan wdrażania na 2012

Transkrypt

1 Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania stan wdrażania na 2012 Ewa Szymborska, MRiRW Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu Kluczbork r.

2 Programy UE wspierające polskich rolników

3 Priorytetowe kierunki wsparcia obszarów wiejskich UE Oś 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Oś 2: Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Oś 4: Leader

4 Skąd pomysł na finansowanie ochrony przyrody na terenach rolniczych? Zagrożenia: - zubożenie gatunków roślin i zwierząt - degradacja siedlisk (nadmierna intensyfikacja użytkowania siedlisk lub ich marginalizacja) Erozja genetyczna stare odmiany roślin użytkowych zagrożone przez unowocześnianie gospodarki) Masowy zanik chwastów, na skutek masowego stosowania herbicydów Rolnik strażnikiem przyrody!

5 Działania i instrumenty, które skutecznie i efektywnie przyczyniają się do realizacji celów w zakresie zachowania bioróżnorodności Zasada wzajemnej zgodności (dotycząca zarządzania gospodarstwem zgodnie z ochroną środowiska w ramach systemu płatności bezpośrednich, której spełnienie uzależnia uzyskanie pełnej płatności) Działania osi 2 PROW , w tym głównie PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY

6 Cele programu rolnośrodowiskowego Poprawa środowiska przyrodniczego i obszarów wiejskich, a w szczególności: przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo oraz zachowanie różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich; promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania; odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód; ochrona zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych.

7 Program rolnośrodowiskowy PROW DZIAŁANIE 9 PAKIETÓW 41 WARIANTÓW Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych

8 Cele i ukierunkowanie działań rolnośrodowiskowych (1) Cele szczegółowe Pakiet Utrzymywanie stanu siedlisk przyrodniczych użytkowanych rolniczo Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4. Ochrona zagrożonych

9 Pakiety przyrodnicze (3., 4. i 5.) Stosowane na trwałych użytkach zielonych i użytkach przyrodniczych O wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych Kluczowe znaczenie dla europejskiej sieci Natura 2000, tworzonej w Polsce 100% kalkulacji płatności rolnośrodowiskowej

10 Zachowanie różnorodności na trwałych użytkach zielonych Przywrócenie i utrzymanie wypasu zwierząt Dostosowanie obsady zwierząt do powierzchni, siedliska i składu gatunkowego trwałych użytków zielonych (TUZ) Opóźnianie koszenia trawy i wypasu zwierząt Zachowanie ostoi przyrodniczych

11 Cele i ukierunkowanie działań rolnośrodowiskowych (2) Cele szczegółowe Pakiet Promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Odpowiednie użytkowanie gleb i ochrona wód Pakiet 8. Ochrona gleb i wód Pakiet 9. Strefy buforowe

12 Budżet PROW / Oś 2 ONW PRŚ Zalesienia Potencjał Razem

13 Wymagania dla rolnika Zadania określone w ramach poszczególnych pakietów i wariantów Podstawowe wymagania jako niepłatne minimum rolnośrodowiskowe Plan rolnośrodowiskowy doradca Dokumentacja przyrodnicza ekspert przyrodniczy Pakiet 4. i 5. Rejestr działalności rolnośrodowiskowej Zachowanie występujących w gospodarstwie trwałych użytków zielonych oraz elementów krajobrazu rolniczego nieużytkowanych rolniczo, tworzących ostoje dzikiej przyrody

14 Zobowiązanie rolnośrodowiskowe Dobrowolne Składanie wniosków w terminie 15 marca 15 maja Na okres 5 lat Przestrzeganie wymogów pakietów Łączna powierzchnia działek rolnych min 1 ha Plan działalności rolnośrodowiskowej Weryfikacja płatności w następstwie kontroli przez ARiMR: Przyznanie, Zmniejszenie, Nie przyznane, Podlegająca zwrotowi.

15 Zobowiązanie rolnośrodowiskowe WYNAGRODZENIE: płatność w przeliczeniu na 1 ha (średnio ok. 800zł/ha) lub mb lub szt. zwierzęcia satysfakcja!

16 Zainteresowanie wśród rolników Program rolnośrodowiskowy (wszystkie kampanie):* liczba złożonych wniosków ,56 zł wnioskowana kwota ,65 wypłacona kwota Kampania 2012: liczba złożonych wniosków ,21 zł wnioskowana kwota

17 Realizacja pakietów programu rolnośrodowiskowego gospodarstw ogólna liczna w całym PRŚ

18 Realizacja pakietów programu rolnośrodowiskowego ,64 ha ogólna powierzchnia w całym PRŚ

19 Realizacja pakietów programu rolnośrodowiskowego wg. województw * wg stanu na r. Razem

20 Atuty programu rolnośrodowiskowego v Ogromna rola edukacyjna, pomagająca przełamać stereotypy myślowe. Program uczy dostrzegania wartości przyrodniczych, dotychczas często lekceważonych. v Dopasowanie wariantów i pakietów do list cennych siedlisk przyrodniczych i gatunków z Dyrektywy Siedliskowej i Dyrektywy Ptasiej. v Możliwość identyfikacji tychże siedlisk na terenie kraju; monitoring. v Możliwość stopniowej restytucji przyrodniczej siedlisk przyrodniczych będących w stanie niezadowalającym. v Zaangażowanie kadr doradczych i naukowych do współpracy z rolnikami.

21 PROW Priorytety na lata Państwa członkowskie powinny przeznaczyć co najmniej 25 % całkowitego wkładu EFRROW na każdy PROW na rzecz działań związanych z przeciwdziałaniem zmianie klimatu i przystosowaniem się do niej i zarządzaniem gruntami poprzez środki: o rolnośrodowiskowoklimatyczne, o rolnictwo ekologiczne, o płatności na rzecz obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami.

22 Program rolnośrodowiskowoklimatyczny Obowiązkowy instrument 5-7-letnie zobowiązanie Cross-compliance Rolnictwo ekologiczne jako oddzielne działanie Program bardziej specjalistyczny, skonkretyzowane cele, ale czy to znaczy, że łatwiejszy? Wprowadzenie w ramach podstawy programu rolnośrodowiskowego elementu tzw. greeningu Usługi doradcze dla rolników lub umożliwienie im korzystania ze szkoleń

23 Podstawa dla programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego Płatnoś ć RŚK Utracony dochód i poniesiony koszt ze wzg. na podjęte zobowiązanie (+ koszty transakcyjne w razie potrzeby) Podsta wa RŚK Odpowiednie minimalne wymagania nawozów i środków ochrony roślin + inne krajowe Wymogi obowiązkowe Zazielenienie (zróżnicowanie upraw, obszary ekologiczne, trwałe użytki zielone) Wzajemna zgodność (SMRs + Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska)

24 Dziękuję za uwagę! Ewa Szymborska