Choroby serca i płuc w ciąży. Niedokrwistość w ciąży.
|
|
- Wiktoria Grzelak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Dr hab. n. med. Mariusz Jasik II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM Kierownik : prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski Choroby serca i płuc w ciąży. Niedokrwistość w ciąży. Wg opracowania: dr Julii Zaręby-Szczudlik I WL /2017 rok
2 FIZJOLOGICZNE ZMIANY W UKŁADZIE KRĄŻENIA W CIĄŻY czynności serca średnio o 10 / min kurczliwości mięśnia sercowego objętości minutowej serca o 30-50% objętości krwi krążącej o 40-50% oporów naczyń obwodowych i płucnych ciśnienia tętniczego krwi, głównie ciśnienia rozkurczowego. 2
3 POJEMNOŚĆ MINUTOWA SERCA od 6 tyg. (szczyt tyg.: o 30-50%), w czasie porodu dalszy wzrost o 30% po porodzie i wydaleniu łożyska szybka redukcja (4-6 tygodni wyższa o 15-20% od wartości przed ciążą), zależność pojemności minutowej w zaawansowanej ciąży od pozycji ciała od połowy ciąży powiększająca się macica uciska na tętnicę główną (istnieje możliwość upośledzenia ukrwienia łożyska należy unikać leżenia w pozycji na wznak), a później na żyłę główną dolną, w wyniku czego mogą wystąpić ograniczenie dopływu krwi do prawego serca (zespół żyły głównej dolnej). 3
4 INNE ISTOTNE ZMIANY przepływ maciczno-łożyskowy pod koniec ciąży 500 ml /min wzrost przepływu nerkowego o około 1/3 przyspieszony metabolizm - 7x wzrost przepływu przez skórę i mięśnie, nadkrzepliwość - białka S, które hamuje proces krzepnięcia, zastój krwi oraz nadciśnienie żylne 4
5 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Kobieta ciężarna z chorobą serca ma podwyższone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych oraz wystąpienia powikłań u noworodka 5
6 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY 1. Kobiety z chorobą serca wykrytą przed ciążą 2. Kobiety z chorobą serca wykrytą w czasie ciąży 6
7 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY 1. Zmniejszona tolerancja wysiłku - duszność wysiłkowa 2. Utrudnione głębokie oddychanie 3. Nasilenie tonów serca szmer skurczowy nad koniuszkiem (niedomykalność zastawki mitralnej) nad koniuszkiem promieniuje do lewego dołu pachowego 4. Obrzęki 5. Omdlenia 7
8 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY 1. Nasilona duszność 2. Utrata przytomności wskazana 3. Krwioplucie diagnostyka 4. Ból w klatce piersiowej kardiologiczna 5. Zaburzania rytmu serca 8
9 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY 1. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi 2. Badanie EKG 3. Badanie echokardiograficzne godzinne monitorowanie ekg metodą Holtera 5. Badania biochemiczne WSKAZANA KONSULTACJA KARDIOLOGICZNA 9
10 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Częstość występowania chorób serca u ciężarnych 0,2 4,0% Wśród nich : 74%- nie skorygowane wrodzone wady serca 22%- nabyte wady serca 4,0%- zaburzenia rytmu serca Najbardziej niebezpieczne dla matki i płodu: stenoza mitralna, niedomykalność aortalna, złożona wada mitralnoaortalna (stan przewlekłego zagrożenia niedotlenienia płodu) 10
11 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Częstość występowania chorób serca u ciężarnych Wielka Brytania : 80% wady wrodzone Indie: 12% wady wrodzone 88% wady nabyte 11
12 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Postępowanie zależy od: rodzaju choroby i związanego z tym ryzyka wydolności układu krążenia pacjentki wg NYHA: I brak objawów chorobowych w spoczynku i w czasie wysiłku II niewielkie ograniczenie aktywności przy umiarkowanym wysiłku III dolegliwości pojawiają się już przy niewielkim wysiłku IV dolegliwości występują w spoczynku 12
13 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Czynniki ryzyka powikłań u matki: Niewydolność serca, groźna arytmia, przemijające niedokrwienie mózgu, udar mózgu w wywiadzie Niewydolność serca > II stopnia NYHA w ciąży Zwężenie w drodze przepływu krwi przez lewą komorę (pow. ujścia zast. mitralnej < 2cm 2, pow. ujścia zastawki aortalnej < 1,5cm 2 ) Frakcja wyrzutowa lewej komory < 40% 13
14 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Jeden czynnik ryzyko powikłań u matki 25% Więcej niż jeden czynnik ryzyko powikłań u matki 75% 14
15 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Najczęstsze powikłania: Nasilone zaburzenia rytmu serca Obrzęk płuc Sposób porodu nie zmienia ryzyka 15
16 OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Czynniki ryzyka powikłań u płodu: Niewydolność serca > II stopnia wg NYHA lub sinica Frakcja wyrzutowa lewej komory < 40% Zwężenie w drodze przepływu krwi przez lewą komorę (pow. ujścia zast. aitralnej < 2cm 2, pow. ujścia zast. aortalnej < 1,5cm 2 ) Wiek matki < 20 i > 35 lat Palenie papierosów Leczenie przeciwzakrzepowe Ciąża wielopłodowa 16
17 RYZYKO ZGONU ZWIĄZANE Z CIĄŻĄ U KOBIET Z WADAMI SERCA DUŻE ŚMIERTELNOŚĆ 25-50% MATKI Nadciśnienie płucne w przebiegu zespołu Eisenmengera Zespół Eisenmengera - wywołany wrodzonymi wadami serca powodującymi przeciek z lewej komory serca do prawej, przeciek między lewym a prawym przedsionkiem serca lub przeciek przez połączone pnie tętnicze. Może być wywołany siniczymi wadami serca, np. tetralogia Fallota i wadami niesiniczymi, np. ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej lub ubytek w przegrodzie międzykomorowej. W dziciństwie zaniechanie diagnostyki i odmowa leczenia chirurgicznego. Obecnie: np. bosentan bloker rec. A i B endoteliny 1, blokery fosfodiesterazy typu 5 (sildenafil), prostanoidy. Zespół Marfana z uszkodzeniem m.in. aorty (poszerzenie) Zaawansowane zwężenie zastawki aorty 17 Niewydolność serca III lub IV stopnia wg NYHA
18 RYZYKO ZGONU ZWIĄZANE Z CIĄŻĄ U KOBIET Z WADAMI SERCA ŚREDNIE ŚMIERTELNOŚĆ 5-15% MATKI Nieoperowane lub po operacji paliatywnej wady pierwotnie sinicze Serce o fizjologii pojedyńczej komory po operacji Fontana Wady z systemową komorą serca o morfologii prawej komory Nieoperowana koarktacja aorty Stenoza mitralna Umiarkowana stenoza aortalna Protezy zastawkowe Zaawansowane zwężenie tętnicy płucnej Niewydolność serca II stopień wg NYHA 18
19 RYZYKO ZGONU ZWIĄZANE Z CIĄŻĄ U KOBIET Z WADAMI SERCA MAŁE ŚMIERTELNOŚĆ < 1% MATKI pozostałe wady serca 19
20 . OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Zalecenia ogólne: Ograniczenie obciążenia serca - odpoczynek, unikanie wysiłku fizycznego, gorąca i wilgotności Unikanie nadmiernego przyrostu masy ciała - odpowiednia dieta Profilaktyka, wczesne rozpoznanie i leczenie chorób obciążających układ krążenia: infekcje nadczynność tarczycy niedokrwistość gorączka 20
21 . OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Zalecenia ogólne: Unikanie sytuacji stresogennych Unikanie używek: alkohol kawa palenie tytoniu (czynne i bierne) 21
22 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA I TRYMESTR 1. Pacjentki z niskim i umiarkowanym ryzykiem wizyty co 3-4 tygodnie pacjentki z dużym ryzykiem co 2 tygodnie 2. Badanie ginekologiczne, cytologia 3. Badania labolatoryjne: morfologia, glikemia na czczo, badania wątrobowe i nerkowe, układ krzepnięcia, elektrolity 4. Badania bakteriologiczne: posiew moczu, posiew z kanału szyjki macicy 22
23 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA I TRYMESTR 5. Badanie USG w 12 tyg.ciąży 6. Konsultacja stomatologiczna 7. Konsultacja kardiologiczna, echo serca matki, EKG 23
24 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA II TRYMESTR 1. Pacjentki z niskim ryzykiem wizyty co 3 tygodnie, pacjentki z umiarkowanym i dużym ryzykiem wizyty co 2 tygodnie 2. Echo serca płodu t.c. 3. Badania laboratoryjne 4. Badania bakteriologiczne 24
25 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA II/III TRYMESTR 1. OGTT tydzień ciąży 2. Pacjentki z umiarkowanym i dużym ryzykiem hospitalizacja tyg.ciąży 25
26 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA III TRYMESTR 1. Pacjentki z niskim ryzykiem wizyty co 2 tygodnie, pacjentki z umiarkowanym i dużym ryzykiem wizyty co tydzień 2. Badania laboratoryjne 3. Badania bakteriologiczne 26
27 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA III TRYMESTR 4. Badanie USG tygodniem ciąży, następnie w 36 tygodniu ciąży 5. KTG* nr 1 / tydzień /: - pacjentki z niskim ryzykiem od 34 tygodnia ciąży, - pacjentki z umiarkowanym i wysokim ryzykiem od 32 tygodnia ciąży *Badanie KTG (kardiotokografia) - monitorowanie czynności serca płodu (/min.) z jednoczesnym zapisem czynności skurczowej macicy (ocena siły i czasu trwania skurczów) 27
28 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA III TRYMESTR 6. Pacjentki z umiarkowanym i dużym ryzykiem hospitalizacja od 34 tygodnia ciąży do porodu 28
29 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA III TRYMESTR 7. Pacjentki z niskim ryzykiem: hospitalizacja tydzień ciąży konsultacja kardiologiczna i echo serca w trybie ambulatoryjnym 29
30 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Ryzyko dla płodu Zmniejszony przepływ krwi przez macicę Zmniejszona dostawa substancji odżywczych i tlenu do płodu powikłania u płodu 30
31 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Ryzyko dla płodu 1.Poronienie: oszczędzający tryb życia progesteron progesteron (LUTEINA), hormon płciowy produkowany przez ciałko żółte w jajniku i przez łożysko w trakcie ciąży, niedobór progesteronu może skutkować poronieniem leki rozkurczowe 31
32 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Ryzyko dla płodu 2. Wcześniactwo ( 20% pacjentek z chorobami serca) Ocena: szyjki macicy w badaniu ginekologicznym szyjki macicy w badaniu USG napięcia mięśnia macicy ewentualnego źródła zakażenia Postępowanie: oszczędzający tryb życia progesteron, leki rozkurczowe pessarium (zmniejsza dolegliwości związane z wypadaniem macicy: wspiera pochwę i zapobiega obniżeniu macicy, ogranicza nacisk na pęcherz i jelita. sterydoterapia Wcześniactwo jatrogenne - zbyt wcześnie dokonane cięcie cesarskie może spowodować zaburzenia oddychania u dziecka, jedną z głównych przyczyn zgonu noworodków. 32
33 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Ryzyko dla płodu 3. Hypotrofia płodu ( 4% - badania własne) Ocena wzrostu płodu: wysokość dna macicy biometria w badaniu USG Ocena dobrostanu płodu: liczenie ruchów płodu, KTG, test OCT* *Test oksytocynowy (OCT) - polega na podaniu małej dawki oksytocyny wywołującej skurcze macicy, przy równoczesnym kontrolowaniu stanu dziecka za pomocą KTG USG - profil biofizyczny i przepływy Postępowanie: hospitalizacja, sterydoterapia wcześniejsze ukończenie ciąży 33
34 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Ryzyko dla płodu 4. Wada serca płodu: ryzyko ogólne 5-8% Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD, ventricular septal defect): 25% vsd Najczęstsza wrodzona wada serca u nowo narodzonych dzieci Anomalia Ebsteina: 6% różne wady Wrodzona sinicza wada serca zastawki trójdzielnej, 1-2 patki są przemieszczone do jamy prawej komory i dzielą ją na dwie części Tetralogia Fallota (wada sinicza): 3% różne wady 1. przesunięcie w prawo aorty (aorta jeździec, prawostronne położenie aorty, dekstropozycja aorty), 2. duży ubytek w przegrodzie międzykomorowej, 3.zwężenie tętnicy płucnej, 4.przerost prawej komory serca, wtórny do zwężenia drogi odpływu krwi 34
35 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA PORÓD Niewydolność serca: II klasa wg. NYHA - próba porodu siłami natury ze skróceniem drugiego okresu. Wskazane jest zniesienie niepokoju chorej i bólu poprzez zastosowanie znieczulenia nadoponowego. Cięcie cesarskie: wskazania położnicze narastające objawy dekompensacji krążenia (obrzęk płuc), przy braku warunków do szybkiego ukończenia porodu siłami natury. 35
36 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Elektywne cięcie cesarskie (planowane, niepoprzedzone wystąpieniem czynności skurczowej macicy): Niewydolność serca: III i IV stopień NYHA Rozwarstwienie aorty Tętniak aorty Koarktacja aorty 36
37 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA PROFILAKTYKA INFEKCYJNEGO ZAPALENIA WSIERDZIA Po wszczepieniu sztucznej zastawki serca Choroba reumatyczna w wywiadzie Nabyta wada serca Wrodzona wada serca (złożone, z niepełną korekcją) Przebyte bakteryjne zapalenie wsierdzia Kardiomiopatia przerostowa Wypadanie płatka zastawki mitralnej z falą zwrotną 37
38 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA PROFILAKTYKA INFEKCYJNEGO ZAPALENIA WSIERDZIA Grupa ryzyka Leki Pacjenci z grupy wysokiego ryzyka Pacjenci z grupy wysokiego ryzyka uczuleni na ampicylinę lub amoksycylinę Pacjenci z grupy umiarkowanego ryzyka Pacjenci z grupy umiarkowanego ryzyka uczuleni na ampicylinę lub amoksycylinę Ampicylina i gentamycyna Wankomycyna i gentamycyna Amoksycylina lub ampicylina Wankomycyna 38
39 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA PO OPERACJI SERCA po całkowitej kardiochirurgicznej korekcie wady wrodzonej z odtworzonym anatomicznie krążeniem u kobiet z wszczepioną homogenną zastawką Przebieg ciąży prawidłowy 39
40 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA PO OPERACJI SERCA sztuczna zastawka serca - ciągła antykoagulacja 40
41 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe Ryzyko powikłań zatorowo-zakrzepowych: 7 23% średnio 13% zgon 1-4% 41
42 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe Duże ryzyko powikłań zatorowo-zakrzepowych 1. dawne modele zastawek (Starr-Edwards, Bjork- Shiley) w pozycji mitralnej 2. migotanie przedsionków 3. przebyty incydent zatorowy Małe ryzyko powikłań zatorowo-zakrzepowych 1. nowe modele zastawek (St.Jude Medical, Medtronic-Hall) 2. sztuczna zastawka w pozycji aortalnej 42
43 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe 1. Acenokumarol pod kontrolą INR 2,5-3,5 2. Heparyna niefrakcjonowana pod kontrolą APTT 2,5-3,5 x dłuższy od wyjściowego 3. Heparyna drobnocząsteczkowa - konieczność monitorowania leczenia poziomem aktywności anty- Xa (wymagany poziom 0,7-1,2 IU/ml 4-6h po podaniu LMWH) 43
44 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe ACENOCUMAROL 1. najmniej powikłań zatorowo-zakrzepowych - ryzyko zgonu 5,7% 2. najbardziej bezpieczny dla matki wg ESC 3. zwiększone ryzyko krwawień wewnątrzmacicznych i poronienia % 4. ryzyko embriopatii warfarynowej występowanie 6%, obecnie uważa się iż przy odpowiednim INR przy dawce acenokumarolu niższej niż 5 mg występuje bardzo rzadko 44
45 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe HEPARYNA NIEFRAKCJONOWANA (UFH) 1. częstość powikłań zatorowo-zakrzepowych większa niż przy doustnych antykoagulantach 8-33% 2. ryzyko trombocytopenii 3. konieczność monitorowania APTT 45
46 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe HEPARYNA DROBNOCZĄSTECZKOWA (LMWH) 1. skuteczność i bezpieczeństwo nie zostały dotychczas potwierdzone na wystarczająco licznych grupach kobiet w ciąży 2. ESC nie zaleca jej stosowania jako profilaktyki przeciwzakrzepowej u ciężarnych ze sztuczną zastawką 3. ACC/AHA dopuszcza jej stosowanie jako profilaktyki przeciwzakrzepowej u ciężarnych ze sztucznymi zastawkami, ale z wyłączeniem pacjentek z dużym ryzykiem powikłań zatorowo-zakrzepowych, u których 46 można stosować heparynę niefrakcjonowaną i.v.
47 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe I TRYMESTR Heparyna i.v. lub s.c. II i III TRYMESTR Acenocumarol do 36 t.c. następnie Heparyna i.v. lub s.c.- odstawić na początku porodu lub 4 godz. przed c. cesarskim 47
48 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe Jeżeli wystąpi konieczność przejścia z doustnych antykoagulantów na heparynę i.v. lub s.c. wcześniej niż w 36 tygodniu ciąży echo serca w 10 dobie po zmianie 48
49 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA AKCJI PORODOWEJ U PACJENTKI OTRZYMUJĄCEJ DOUSTNE ANTYKOAGULANTY ZALECANE JEST WYKONANIE CIĘCIA CESARSKIEGO (PRZY INR < 2) - ZE WZGLĘDU NA RYZYKO KRWAWIENIA DOKOMOROWEGO (IVH, INTRAVENTRICULAR HAEMORRHAGE) U NOWORODKA PODCZAS PORODU SIŁAMI NATURY (PSN) Norma INR: 0,85-1,15 (2-3 zakres terapeutyczny INR) Norma wskaźnika Quicka: 70% - 130% 49
50 OPIEKA NAD KOBIETĄ CIĘŻARNĄ Z CHOROBĄ SERCA Leczenie przeciwzakrzepowe PO PORODZIE Heparyna i.v. lub s.c godzin po porodzie następnie Acenocumarol włączamy h po porodzie 50
51 ZAWAŁ SERCA Czynniki sprzyjające chorobie niedokrwiennej serca: Wzrost częstości występowania cukrzycy Wzrost częstości występowania nadciśnienia Nikotynizm Otyłość Późniejszy wiek prokreacji
52 ZAWAŁ SERCA 78% - dotyczy ściany przedniej 66% - u wieloródek Leczenie: nie odbiega od ogólnie przyjętego schematu Plastyka wieńcowa z implantacją stentu (postępowanie z wyboru) Brak dostępności interwencji naczyniowej - fibrynoliza W razie powikłań: zamknięcie tętnicy wieńcowej (dyssekcja naczyniowa) - leczenie kardiochirurgiczne 52
53 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Kryteria diagnostyczne: Wystąpienie niewydolności serca w ostatnich miesiącach ciąży (7% - III trymestr) lub w okresie 5-6 miesięcy po porodzie (ok. 93%) Brak uzasadnienia etiologicznego niewydolności serca Brak podstaw do rozpoznania choroby serca w okresie poprzedzającym ciążę Zaburzenia czynności skurczowej lewej komory w badaniu 53 echokardiograficznym.
54 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Etiologia nieznana - hipotezy: Stres oksydacyjny Kardiotoksyczne fragmenty prolaktyny Reakcja zapalna Aktywacja układu immunologicznego Niedożywienie Zakażenie wirusowe Zwiększone stężenie relaksyny Leczenie tokolityczne beta-mimetykami Predyspozycje rodzinne 54
55 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Czynniki ryzyka: Wielorodność Ciąża mnoga Wiek matki >30 lat PIH Rasa czarna 55
56 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Objawy: Ból w klatce piersiowej Duszność spoczynkowa Napadowa duszność nocna Kaszel zmęczenie Obrzęki kończyn dolnych 56
57 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Badanie kliniczne: Poszerzenie żył szyjnych Tachykardia Tachypnoe Obrzęki kończyn dolnych Rytm cwałowy Furczenia nad polami płucnymi RTG: kardiomegalia EKG: tachykardia zatokowa dodatkowe pobudzenia przedsionkowe nieswoiste zmiany ST-T Rozpoznanie: BADANIE ECHOKARDIOGRAFICZNE 57
58 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Odległa prognoza zależna od szybkości zmniejszania się serca po porodzie. U około 20% chorych normalizacja objętości serca w okresie 6-12 miesięcy po porodzie. U chorych z utrzymującym się powyżej 6 miesięcy powiększeniem serca - rokowanie złe, w następnych ciążach nawrót niewydolności serca. Leczenie : ograniczenie wysiłków Leki: przeciwzakrzepowe (możliwość powstawania skrzeplin przyściennych), inotropowe, antyarytmiczne 58
59 KARDIOMIOPATIA OKOŁOPORODOWA 1/1300 D0 1/15000 PORODÓW Umieralność okołoporodowa :25-50% Przyczyny zgonu matki: niewydolność krążenia choroba zakrzepowo-zatorowa zaburzenia rytmu 59
60 CHOROBY PŁUC A CIĄŻA
61 Zmiany fizjologiczne w układzie oddechowym podczas ciąży Błona śluzowa ulega przekrwieniu, obrzękowi, zwiększa się wydzielanie śluzu a naczynia krwionośne są bardziej kruche. Poszerzenie tchawicy i oskrzeli (progesteron) - zwiększenie wentylacji pęcherzykowej (nawet o 65%) Macica unosi przeponę w górę, poszerza się wymiar poprzeczny i A-P klatki piersiowej- powoduje to systematyczne zmniejszanie się czynnościowej pojemności zalegającej (FRC) i objętości zalegającej (RV) Wzrasta wentylacja minutowa, głównie przez wzrost objętości oddechowej (TV) 61
62 Zmiany fizjologiczne w układzie oddechowym podczas ciąży W III trymestrze wzrasta zużycie tlenu o około 20-33%, zmniejszają się rezerwy tlenowe - ciężarna jest szczególnie podatna na niedotlenienie w sytuacjach krytycznych 62
63 Zmiany fizjologiczne w układzie oddechowym podczas ciąży Parametry gazometrii krwi tętniczej po mm Hg (norma: mmhg) pco mm Hg (norma: mmhg) wodorowęglany - obniżone do mmol/l (norma: mmol/l) ph - utrzymuje się w granicach 7,4-7,47 (norma: 7,35-7,45) Saturacja - wysycenie tlenem hemoglobiny: norma 95-98% = zasadowica oddechowa całkowicie wyrównana 63
64 Astma oskrzelowa ok.1% Obturacja oskrzeli, która jest częściowo lub całkowicie odwracalna samoistnie lub pod wpływem leczenia Zapalenie błony śluzowej oskrzeli Zwiększona reaktywność na różne bodźce ROZPOZNANIE Wywiad Badanie fizykalne Obiektywna ocena czynności płuc 64 Badania dodatkowe
65 Astma oskrzelowa Zasada 1/3: 1/3 poprawa 1/3 pogorszenie 1/3 bez zmiany Przebieg astmy u tej samej kobiety w kolejnych ciążach podobny 65
66 Astma oskrzelowa Wpływ na ciążę niejednoznaczny? Poronienia Porody przedwczesne Niepowściągliwe wymioty ciężarnych Krwotoki Nadciśnienie tętnicze w ciąży (pregnancy-induced hypertension, PIH), rzucawka Wpływ na płód i noworodka kontrowersyjny Wewnątrzmaciczny zgon płodu (intrauterine fetal death, IUFD) Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu (intrauterine growth restriction, IUGR)e Wzrost śmiertelności okołoporodowej Udowodnione: 5,7% - astma u dziecka w 1 rz 18,4% inne ciężkie choroby układu oddechowego 66
67 Astma oskrzelowa Obiektywne metody monitorowania i oceny Ocena płuc matki Ocena stanu płodu USG - kontrola wzrostu płodu we wczesnej ciąży KTG Codzienna ocena aktywności płodu - liczenie ruchów 67
68 Astma oskrzelowa Leczenie farmakologiczne Bronchodilatatory beta-mimetyki i teofilina Leki przeciwzapalne steroidy wziewne, doustne, kromoglikan dwusodowy Antybiotyki Leki obkurczające naczynia błony śluzowej pseudoefedryna, oksymetazolina 68
69 Postępowanie w astmie w czasie porodu dobrze kontrolowana astma-bardzo rzadko napad w trakcie porodu Kontynuacja dotychczasowego leczenia przewlekłego Zapewnienie dobrego nawodnienia Oksytocyna lekiem z wyboru w krwotokach Ostrożnie w indukcji porodu prostaglandynami Odpowiednie znieczulenie unikać narkotycznych p. bólowych, które uwalniają histaminę preferowany jest fentanyl i znieczulenie zewnątrzoponowe Tokoliza siarczanem magnezu unikamy stosowania więcej niż jednego beta 2 mimetyku 69
70 Zapalenie płuc Częstość występowania jak poza ciążą (<5%) Większe ryzyko: choroby układu krążenia przewlekłe choroby ukł.oddechowego niedokrwistość Patogeny: Str. pneumoniae, Staph. aureus, Str. pyogenes Kl. pneumoniae, Psed. aeruginosa, E. coli Ostry proces zapalny ryzyko uaktywnienia czynności skurczowej Rozpoznanie Leczenie : dawkowanie antybiotyków! 70
71 Gruźlica Częstość występowania : 1% Możliwość zakażenia płodu/noworodka bardzo rzadko: Drogą krwionośną Aspiracja zakażonego płynu owodniowego W trakcie porodu drogą limfo-hematogenną Leczenie: Izoniazyd- lek pierwszego rzutu, hepatotoksyczny Początkowo izoniazyd i rifampicyna, przy oporności etambutol Izolacja noworodka od prątkującej matki 71
72 ARDS zespół ostrej niewydolności oddechowej W położnictwie ARDS występuje najczęściej w przebiegu DIC w następstwie: Rzucawki Przedwczesnego oddzielenia łożyska IUFD Zatoru płynem owodniowym Wstrząsu hipowolemicznego (krwotok okołporodowy) Posocznicy Wstrząsu anafilaktycznego Zator tętnicy płucnej Zachłyśnięcie treścią żołądkową 72
73 ARDS zespół ostrej niewydolności oddechowej Patomechanizm: uwolnienie cytokin zapalnych aktywacja układu dopełniacza uszkodzenie śródbłonka naczyniowego zaburzenie stosunku wentylacji do perfuzji hipoksemia słabo reagująca na bierną tlenoterapię Ryzyko dla płodu: hipoksemia matki < 8kPa (60mmHg) 73
74 ARDS zespół ostrej niewydolności oddechowej Objawy: duszność przyśpieszenie oddechu sinica trzeszczenia, rzężenia i świsty nad polami płucnymi 74
75 ARDS zespół ostrej niewydolności oddechowej Rozpoznanie: symetryczne nacieki płuc w RTG hipoksemia Uwaga: czynność skurczowa macicy zwiększa matczyne zużycie tlenu 75
76 ARDS zespół ostrej niewydolności oddechowej Leczenie przyczynowe Opanowanie ostrej niewydolności oddechowej Ciągłe monitorowanie stanu matki i dziecka Steroidoterapia, tlenoterapia, profilaktyka powikłań Śmiertelność 50% 76
77 Obrzęk płuc wywołany przez tokolityki Obrzęk płuc po ß-mimetykach jest powikłaniem specyficznie i wyłącznie występującym w ciąży. Częstość 0.3% - 9% Leczenie Natychmiastowe odstawienie leku Tlenoterapia Diuretyki Brak poprawy po 12 godzinach takiego postępowania nakazuje szukać innej przyczyny zaburzeń oddechowych. 77
78 Zator wodami płodowymi Częstość występowania 1/8 000 do 1/80000 porodów i wzrasta z wiekiem matki oraz liczbą odbytych porodów 86% przypadków zatoru kończy się zgonem matki. 78
79 Zator wodami płodowymi Objawy: Nagle pojawiająca się duszność Hipoksemia Wstrząs czasem drgawki Rzadziej pierwszym objawem może być krwotok w następstwie DIC 79
80 Zator wodami płodowymi Faza płucna Faza sercowa Faza rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego 80
81 Zator wodami płodowymi Rozpoznanie Spiralna tomografia komputerowa angioct- UBYTEK CIENIOWANIA NACZYNIA Echokardiografia (ostre nadciśnienie płucne i przeciążenie prawej komory) Gazometria: obniżenie PaO 2, kwasica oddechowo-metaboliczna Nowe testy diagnostyczne: Test wiązania przeciwciał monoklonalnych z glikoproteiną smółki Pomiar metodą fluorometryczną stężenia koproporfiryny I w surowicy matki 81
82 Zator wodami płodowymi Leczenie: Zapewnienie prawidłowego utlenowania krwi tętniczej Zapewnienie właściwej pojemności wyrzutowej serca Zapewnienie odpowiedniego ciśnienia tętniczego krwi Zwalczanie koagulopatii 82
83 Zator wodami płodowymi Leczenie: Tlenoterapia bierna Wentylacja mechaniczna Aminy katecholowe: dobutamina (0.5-30ug/kgmc/min) Płynoterapia dopamina (1-50ug/kgmc/min) Przy nadciśnieniu płucnym ostrożny wlew nitrogliceryny lub prostacyklina lub tlenek azotu Digoksyna 0,5mg iv KKCz, FFP, krioprecypitat, KKP, KATIII Steroidy Leki obkurczające macicę oksytocyna (prostaglandyna F 2α przeciwwskazana) 83
84 Zator wodami płodowymi Leczenie: Przeciwzakrzepowe NFH bolus 80j/kgmc lub j, następnie ciągły wlew jm/24h!gdy nie ma bezwzględnych przeciwwskazań Trombolityczne altepaza (rtpa), streptokinaza!nie urokinaza bezwzgl.przeciwwsk. do trombolizy: czynne krwawienie z narz.wew. przebyte samoistne krwawienie wewnątrzczaszkowe Inwazyjne: embolektomia płucna wykonywana w nielicznych ośrodkach, śmiertelność >20%. 84
85 Zator wodami płodowymi Zawsze należy pamiętać, że po wstępnej poprawie krążeniowo-oddechowej może rozwinąć się DIC lub ARDS, a części kobiet rozwija się hipoksemiczne uszkodzenie mózgu. 85
86 NIEDOKRWISTOŚĆ W CIĄŻY
87 Niedokrwistość Stan charakteryzujący się obniżeniem stężenia hemoglobiny w jednostce objętości krwi, poniżej normy uzależnionej od wieku i płci Kobiety: hemoglobina (HGB) - norma g/dl; 6,8-9,3 mmol/l hematokryt (HCT) - norma 37-47% 87
88 Niedokrwistość w ciąży < 11 g/dl < 6,82mmol/l wg. WHO 88
89 Podział zaawansowania niedokrwistości LEKKA g% UMIARKOWANA 9-10g% CIĘŻKA < 9 g% 89
90 Epidemiologia Występowanie niedokrwistości wśród ciężarnych: 30-70% 95% niedokrwistość z niedoboru żelaza 5% - inne (megaloblastyczne, aplastyczne) 90
91 Niedokrwistości związane z niedoborem żelaza Związana ze zwiększonym zapotrzebowaniem żelaza Niedostateczna podaż - niedożywienie, niewłaściwa dieta Związana z zaburzeniami wchłaniania żelazaniedokwasota soku żołądkowego, zespoły złego wchłaniania, stany po operacjach żołądkowojelitowych, biegunki Związana z utratą żelaza (krwawienia przewlekłe i ostre) Związana z zaburzeniami gospodarki żelaza - niedokrwistość w przebiegu procesów zapalnych i chorób nerek 91
92 Objawy kliniczne Ogólne: osłabienie, łatwa męczliwość, słaba tolerancja wysiłku, łatwość zapadania na infekcje OUN: szum w uszach, mroczki przed oczami, zawroty i bóle głowy, senność Ukł.sercowo-naczyniowy: przyśpieszenie akcji serca, czynnościowy szmer skurczowy, bóle wieńcowe Bladość powłok 92
93 Objawy kliniczne Skóra - sucha, popękana, zajady Włosy - łamliwość, wypadanie, rozdwajanie Paznokcie - łamliwość, zaburzenia troficzne Język - zaczerwienienie i wygładzenie Zaburzenia połykania Opaczne łaknienie 93
94 Konsekwencje niedokrwistości dla matki 1. upośledzenie funkcji łożyska (poronienie, wewnątrzmaciczne obumarcie płodu, hipotrofia) 2. zaburzenie procesów energetycznych w macicy w czasie porodu (zaburzenia czynności skurczowej, atonia w III okresie porodu) 3. osłabienie reakcji odpornościowych (zakażenie, opóźnienie gojenia się ran) 4. brak adaptacji do ewentualnego krwawienia po porodzie 94
95 Konsekwencje niedokrwistości dla płodu mała masa urodzeniowa wcześniactwo obniżenie poziomu hemoglobiny płodowej wzrost częstości występowania niedokrwistości u noworodków 95
96 Diagnostyka Badanie podmiotowe i przedmiotowe Ocena poziomu Er, Hb, Ht, MCV, MCH Ocena stężenia żelaza Stężenie ferrytyny Ocena TIBC Krzywa wchłaniania żelaza 96
97 Diagnostyka ERYTROCYTY: anizocytoza (najwcześniej pojawiająca się zmiana morfologiczna, MCV < 80um 3, MCH< 27pg, Hb < 11g% STĘŻENIE Fe W SUROWICY: zwykle obniżone, może być jednak prawidłowe TIBC i UIBC- najczęściej podwyższone STĘŻENIE FERRYTYNYzwykle mniejsze niż 10 ug/l 97
98 Stężenie Fe w surowicy mol/l g/dl Fe występuje w surowicy tylko w postaci związanej z białkiem- transferryną 98
99 Gospodarka Fe W ciągu doby ok. 21 mg Fe wykorzystywanych jest do syntezy 6,5g hemoglobiny. Używane do syntezy Fe pochodzi głównie ze starzejących się i niszczonych erytrocytów. 99
100 Gospodarka Fe Przeciętna dieta dzienna zawiera mg Fe, z czego w przewodzie pokarmowym wchłania się ok. 10% tj. 1-4 mg 100
101 Dzienne zapotrzebowanie na żelazo I trymestr II trymestr III trymestr 3-4 mg 7-8 mg mg 101
102 Gospodarka Fe Absorpcja żelaza z pożywienia w 36 tygodniu ciąży wzrasta aż 9-krotnie w stosunku do absorpcji w 12 tygodniu ciąży (wzrost absorpcji nie był spowodowany anemią ciężarnych.) Barrett: British Medical Journal 1994 Volume 309 (6947), pp
103 Krzywa wchłaniania żelaza Wskazania: nieskuteczność leczenia doustnego Warunki: odstawienie prep. Fe na kilka dni przed testem Doustnie 1 g siarczanu żelazawego (7,5 tab. Ascoferu) Ocena stężenia Fe w surowicy na czczo i po 1, 2, 3... godz. (max. wzrost po ok. 2-3 godz. przynajmniej 2x) 103
104 Profilaktyka Przed zajściem w ciążę ocena morfologii, Fe suplementacja W czasie trwania ciąży - zwalczanie wszelkich patologii mogących powodować występowanie lub nasilenie niedokrwistości (stany zapalne, schorzenia nerek, niedobory białkowe) 104
105 Profilaktyka Pokarmy zawierające dużo Fe: Pochodzenia roślinnego: soja, zboża, sałata, kukurydza, czarna fasola Pochodzenia zwierzęcego: mięso wołowe, wątróbka cielęca, ryby 105
106 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Optymalne preparaty Fe ++ często powlekane, charakteryzujące się powolnym uwalnianiem Podawanie na czczo 0,5-1 h przed jedzeniem Uzupełniać niedobory kwasu foliowego Dodatki związków zakwaszających (np. Vit. C Sorbifer durules) Substancje osłaniające śluzówkę (mukoproteoza Tardyferon) 106
107 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Dawka profilaktyczna: mg/dobę Lecznicza : mg /dobę, w 2 dawkach podzielonych 107
108 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Gdy leczenie skuteczne: * po 1-2 tygodniach wzrasta retikulocytoza * po 3-4 tygodniach wzrasta stężenie Hb - do normy powraca zwykle po 2-3 miesiącach * średni miesięczny przyrost Hb: 2 g% 108
109 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Aby uzupełnić zapasy Fe w organizmie po normalizacji stężenia Hb należy nadal je podawać (niekiedy nawet przez rok) 109
110 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Przeciwwskazania: ostre stany zapalne przewodu pokarmowego uchyłkowatość niedrożność 110
111 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Kwas askorbinowy - ok. 250 mg w jednej dawce zwiększa wchłanianie Fe p.o., ułatwia jego wychwyt w szpiku i wywiera bezpośredni wpływ na erytropoezę Zmniejszyć spożycie - mleka i jego przetworów - herbaty - kawy 111
112 Leczenie doustnymi preparatami żelaza Objawy uboczne: Nudności Wymioty Zaparcia Biegunki 112
113 Leczenie preparatami żelaza Gdy brak efektów leczenia- wykonujemy krzywą wchłaniania Fe Rozpoznanie upośledzonego wchłaniania Fe jest wskazaniem do leczenia parenteralnego Zalecaną dawkę 1000 mg Fe, która pokrywa zapotrzebowanie w okresie ciąży można podać w 1 lub kilku dawkach podzielonych i.m. lub i.v. 113
114 Leczenie preparatami żelaza Objawy uboczne podawania parenteralnego: i.m.: ból w miejscu podania, owrzodzenie, ciemne zabarwienie skóry, trudności w ocenie dawki wchłoniętej i.v.: wstrząs anafilaktyczny 114
115 Leczenie preparatami żelaza U kobiet z upośledzonym wchłanianiem Fe otrzymujących jego doustne preparaty z Hb < 8,5 g% podanie dodatkowo erytropoetyny spowodowało normalizację poziomu Hb w ciągu 2 tygodni u 73% pacjentek. (Sifakis et al. 2001) 115
116 Leczenie preparatami żelaza Jedynie w ciężkich przypadkach niedokrwistości, przy nasilających się jej objawach rozważamy transfuzję preparatów krwi. 116
117 Kryteria niedokrwistości po porodzie Erytrocyty < 3,5 mln/μl, Hemoglobina < 10,5 g% Leczenie: preparaty doustne, wyjątkowo parenteralnie, transfuzje masy erytrocytarnej 117
NIEDOKRWISTOŚĆ W CIĄŻY JULIA ZARĘBA-SZCZUDLIK
NIEDOKRWISTOŚĆ W CIĄŻY JULIA ZARĘBA-SZCZUDLIK Niedokrwistość Stan charakteryzujący się obniżeniem stężenia hemoglobiny w jednostce objętości krwi, poniżej normy uzależnionej od wieku i płci K: 11-15 mg%
Bardziej szczegółowoCHOROBY PŁUC A CIĄŻA
CHOROBY PŁUC A CIĄŻA Zmiany fizjologiczne w układzie oddechowym podczas ciąży Błona śluzowa ulega przekrwieniu, obrzękowi, zwiększa się wydzielanie śluzu a naczynia krwionośne są bardziej kruche. Poszerzenie
Bardziej szczegółowoOPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY. Julia Zaręba-Szczudlik
OPIEKA NAD KOBIETĄ Z CHOROBAMI SERCA W CIĄŻY Julia Zaręba-Szczudlik FIZJOLOGICZNE ZMIANY W UKŁADZIE KRĄŻENIA W CIĄŻY czynności serca o średnio10/min kurczliwości mięśnia sercowego objętości minutowej serca
Bardziej szczegółowoI KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM
I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA CHORÓB SERCA U CIĘŻARNYCH OKOŁO 0,5-1% PRZYCZYNA OKOŁO 10-15% ŚMIERTELNOŚCI MATEK WZROST OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ O 50% WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13
Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry
Bardziej szczegółowoNiedokrwistość w ciąży
Dr hab. n. med. Mariusz Jasik II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM Kierownik : prof. dr hab. n. med. Krzysztof Czajkowski Niedokrwistość w ciąży Na podst.: Ciąża wysokiego ryzyka (red. G.H.
Bardziej szczegółowoNitraty -nitrogliceryna
Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk
Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca Obiektywny dowód dysfunkcji serca i i Odpowiedź na właściwe leczenie
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i symptomatologia niewydolności serca. Piotr Abramczyk
Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca i Obiektywny dowód dysfunkcji serca i Odpowiedź na właściwe leczenie
Bardziej szczegółowoWrodzone wady serca u dorosłych
Wrodzone wady serca u dorosłych - rozpoznane po raz pierwszy w wieku dorosłym - wada mało zaawansowana w dzieciństwie - nie korygowana - wada po korekcji lub zabiegu paliatywnym w dzieciństwie - niewydolność
Bardziej szczegółowoTesty wysiłkowe w wadach serca
XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. n. med. Lesław Szydłowski Katedra i Klinika Kardiologii Dziecięcej Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Prof. dr hab. n. med. Lesław Szydłowski Katedra i Klinika Kardiologii Dziecięcej Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Wstęp: Bladość u dzieci do 1 roku życia Bladość to subiektywny objaw polegający
Bardziej szczegółowoMarcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM
Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13
Spis treści Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13 1. Ogólne problemy anestezji położniczej 15 1.1. Zmiany fizjologiczne spowodowane ciążą 15 1.1.1. Zmiany ogólne 15 1.1.2.
Bardziej szczegółowoPatofizjologia krążenia płodowego
Patofizjologia krążenia płodowego Krążenie płodowe w warunkach prawidłowych W łożysku dochodzi do wymiany gazów i składników odżywczych pomiędzy oboma krążeniami Nie dochodzi do mieszania się krwi w obrębie
Bardziej szczegółowoOstra niewydolność serca
Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.
Bardziej szczegółowoDiagnostyka różnicowa omdleń
Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie
Bardziej szczegółowoRodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń
Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego
Bardziej szczegółowo1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1
v Wstęp xiii Przedmowa do wydania I polskiego xv Wykaz skrótów xvii 1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 A. Wywiad perinatalny i z okresu ciąży 1 B. Wywiad po urodzeniu
Bardziej szczegółowoNazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.
Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:
Bardziej szczegółowoMigotanie przedsionków i leczenie przeciwzakrzepowe. Małgorzata Kuzin Instytut Kardiologii Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej
Migotanie przedsionków i leczenie przeciwzakrzepowe Małgorzata Kuzin Instytut Kardiologii Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej (ang. atrial fibrillation, AF) Migotanie przedsionków - definicja
Bardziej szczegółowoPORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE. Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska
PORONIENIA CIĄŻA OBUMARŁA ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDOWY KOAGULOPATIE Katarzyna Luterek Natalia Mazanowska Definicja Zakończenie ciąży (samoistne lub sztuczne) do 22 tygodnia jej trwania 22 Hbd + 1 dzień= poród
Bardziej szczegółowoLECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2
załącznik nr 11 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.
Bardziej szczegółowoW Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska.
W Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska. Dzięki wczesnej diagnostyce możemy wykryć 94% takich przypadków i podjąć leczenie, zapobiegając
Bardziej szczegółowoInfekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW. Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok. Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.
Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.zastawka - 50% IZW - Patogeneza Uszkodzenie wsierdzia Bakteriemia WEGETACJA
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem
Bardziej szczegółowoMetody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM
Metody monitorowania stanu płodu I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM MONITOROWANIE DOBROSTANU PŁODU Rozpoznawanie stanów zagrożenia płodu, objawów ostrego lub przewlekłego niedotlenienia
Bardziej szczegółowoKOBIETY CIĘŻARNE ZE SCHORZENIAMI UKŁADU SERCOWO-NACZYNIOWEGO,
KOBIETY CIĘŻARNE ZE SCHORZENIAMI UKŁADU SERCOWO-NACZYNIOWEGO, Z UWZGLĘDNIENIEM STANDARDÓW KARDIOLOGICZNYCH Krzysztof Rytlewski Klinika Położnictwa i Perinatologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM
Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu
Bardziej szczegółowoProblemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz
Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja
Bardziej szczegółowoTETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński
TETRALOGIA FALLOTA Karol Zbroński Plan prezentacji Historia Definicja Epidemiologia i genetyka Postacie kliniczne Diagnostyka Postępowanie Powikłania Historia Definicja 1 - ubytek w przegrodzie międzykomorowej
Bardziej szczegółowoKLINIKA NEUROLOGII I PEDIATRII WUM
KLINIKA NEUROLOGII I PEDIATRII WUM } 3-5 do 12 na 1000 żywo urodzonych dzieci } średnio 10 na 1000 żywo urodzonych } Większość wad wymaga leczenia kardiochirurgicznego, przede wszystkim w pierwszym roku
Bardziej szczegółowoWydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014
Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1
Bardziej szczegółowoWADY ZASTAWKI AORTALNEJ
WADY ZASTAWKI AORTALNEJ STENOZA AORTALNA PRZYCZYNY wrodzona (zastawka dwupłatkowa) nabyta (zmiany zwyrodnieniowe, choroba reumatyczna) wiek płeć (M>K) palenie tytoniu nadwaga zastawka dwupłatkowa nadciśnienie
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc. II Katedra Kardiologii
Przewlekła obturacyjna choroba płuc II Katedra Kardiologii Definicja Zespół chorobowy charakteryzujący się postępującym i niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe.
Bardziej szczegółowoCIBA-GEIGY Sintrom 4
CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.
Bardziej szczegółowoKLINICZNE ZASADY PROWADZENIA TESTÓW WYSIŁKOWYCH Konspekt
Prof. dr hab. med. Tomasz Kostka KLINICZNE ZASADY PROWADZENIA TESTÓW WYSIŁKOWYCH Konspekt Sprawność fizyczna (fitness) 1. Siła, moc i wytrzymałość mięśniowa (muscular fitness) 2. Szybkość 3. Wytrzymałość
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO (TNP) (ICD-10 I 27, I 27.0)
Załącznik B.31. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO (TNP) (ICD-10 I 27, I 27.0) A. Leczenie TNP u dorosłych 1. Leczenie I rzutu 1.1 Leczenie I rzutu sildenafilem 1.2 Leczenie I rzutu bosentanem 2.
Bardziej szczegółowoDIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI
DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoKURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
Bardziej szczegółowoPrzewlekła niewydolność serca - pns
Przewlekła niewydolność serca - pns upośledzenie serca jako pompy ssąco-tłoczącej Zastój krwi Niedotlenienie tkanek Pojemność minutowa (CO) serca jest zbyt mała do aktualnego stanu metabolicznego ustroju
Bardziej szczegółowoStosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń
Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 66 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoTopografia klatki piersiowej. Badanie fizykalne układu krążenia. Topografia klatki piersiowej. Topografia klatki piersiowej 2015-04-23
Topografia klatki piersiowej Badanie fizykalne układu krążenia KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 A Pachowa przednia prawa B Obojczykowa środkowa prawa C Mostkowa D Obojczykowa środkowa lewa E Pachowa przednia
Bardziej szczegółowoCMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca
CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoAktywność sportowa po zawale serca
Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 6
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoLP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych
Proszę o wykonanie następujących badań laboratoryjnych (z krwi), na część z nich można uzyskać skierowanie od lekarza*: Dodatkowo: Badania podstawowe: W przypadku podejrzenia nieprawidłowej pracy tarczycy
Bardziej szczegółowoPołożnictwo i ginekologia
CRASH COURSE Redaktor serii Daniel Horton-Szar Położnictwo i ginekologia Nick Panay, Ruma Dutta, Audrey Ryan, J. A. Mark Broadbent Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Jerzego Florjańskiego Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)
Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem A. Leczenie sildenafilem pacjentów
Bardziej szczegółowoOSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA ARDS Ciężkie zaburzenie oddechowe przebiegające ze sztywnymi płucami, rozlanymi obustronnymi naciekami w płucach, zwykle oporną na leczenie hipoksemią, przy istniejącym czynniku
Bardziej szczegółowoZapalenia płuc u dzieci
Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,
Bardziej szczegółowoKardiomegalia u płodu
Kardiomegalia u płodu Kardiomegalia u płodu to powiększenie sylwetki serca płodu w stosunku do klatki piersiowej płodu[4]. Powiększenie sylwetki serca jest uniwersalnym objawem niewydolności krążenia zarówno
Bardziej szczegółowoChoroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze
Choroba wieńcowa Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Choroba niedokrwienna serca zapotrzebowanie na O2 > moŝliwości podaŝy O2 niedotlenienie upośledzenie czynności mięśnia sercowego przemijające trwałe
Bardziej szczegółowoNadciśnienie tętnicze. Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę
Nadciśnienie tętnicze Prezentacja opracowana przez lek.med. Mariana Słombę EPIDEMIOLOGIA: Odsetek nadciśnienia tętniczego w populacji Polski w wieku średnim (36-64 lat) wynosi 44-46% wśród mężczyzn i 36-42%
Bardziej szczegółowoStany zagrożenia życia w przebiegu nadciśnienia tętniczego
Stany zagrożenia życia w przebiegu nadciśnienia tętniczego Nadciśnienie tętnicze Źródło: Wytyczne ESH/ESC dot postępowania w nadciśnieniu tętniczym 2013 Stratyfikacja łącznego ryzyka sercowo-naczyniowego
Bardziej szczegółowoLECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 893 Poz. 133 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoLECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 738 Poz. 42 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM, EPOPROSTENOLEM I MACYTENTANEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia
Bardziej szczegółowoFrakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca
Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz
Bardziej szczegółowoTypy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko
Podstawy echokardiografii Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek,
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoKURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI
KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie
Bardziej szczegółowoPrzygotowanie i opieka nad chorym kierowanym do ablacji. lek. Janusz Śledź
Przygotowanie i opieka nad chorym kierowanym do ablacji lek. Janusz Śledź Kwalifikacja do EPS i ablacji Wnikliwa ocena EKG w czasie arytmii i w czasie rytmu zatokowego Badanie echokardiograficzne EKG m.
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoDoustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Żylna choroba zakrzepowozatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny
Bardziej szczegółowoZASTAWKA MITRALNA. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii WUM
ZASTAWKA MITRALNA Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii WUM Zastawka mitralna APARAT MITRALNY 1. Ściany z mięśniami brodawkowatymi 2. Struny ścięgniste 3. Płatki mitralne
Bardziej szczegółowoukładu krążenia Paweł Piwowarczyk
Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoZmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym
162 Choroba nadciśnieniowa serca Prezentacja dwuwymiarowa S Przerost (> 12 mm) mięśnia sercowego (od umiarkowanego do znacznego), obejmujący głównie przegrodę międzykomorową, brak odcinkowych zaburzeń
Bardziej szczegółowoAstma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.
Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych
Bardziej szczegółowoLECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 492 Poz. 66 Załącznik B.3. LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) (ICD-10 C 15, C 16, C 17, C 18, C 20, C 48) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie adjuwantowe
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko. Wywiad położniczy. Wywiad ginekologiczny. Data ostatniej miesiączki. Byłam w ciąży: więcej.
Imię i nazwisko Data ostatniej miesiączki Wywiad położniczy Byłam w : 0 1 2 3 4 5 6 więcej Rok Tydzień Przebieg Przebieg porodu lub poronienia Powikłania po porodzie/poronieniu Płeć, masa i rozwój dziecka
Bardziej szczegółowoAneks III. Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta
Aneks III Uzupełnienia odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta Uwaga: Charakterystyka Produktu Leczniczego i Ulotka dla pacjenta są wynikiem zakończenia procedury
Bardziej szczegółowoWanda Siemiątkowska - Stengert
Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.
Bardziej szczegółowoProfilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów
Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów W 2014 roku, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej i firmy Colgate powołany został Polski Oddział Sojuszu
Bardziej szczegółowoNIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1
NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 Niewydolność nerek Niewydolność nerek charakteryzuje się utratą zdolności do oczyszczania organizmu
Bardziej szczegółowoRadiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller
Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych
Bardziej szczegółowoUkład krążenia część 2. Osłuchiwanie serca.
Układ krążenia część 2 Osłuchiwanie serca. Osłuchiwanie serca Osłuchiwanie serca miejsce osłuchiwania Miejsca osłuchiwania : Zastawka dwudzielna - V międzyżebrze palec przyśrodkowo od lewej linii środkowo-
Bardziej szczegółowoGrant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy
Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Kryterium Dane (jakie) Dane (źródło) Reguła Moduł wiek wiek pacjent/osoba > 18 lat (włączająca) kliniczne
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY
POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY dr n. med. Mira Gacek SAMODZIELNY PUBLICZNY KLINICZNY SZPITAL OKULISTYCZNY KATEDRA I KLINIKA OKULISTYKI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł
LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE
Bardziej szczegółowoKrwotoki okołoporodowe. Dotyczą 5 do15%rodzących
Krwotoki okołoporodowe Dotyczą 5 do15%rodzących Najczęstsze przyczyny Urazy Nieprawidłowe oddzielanie i wydalanie łożyska Niedowład macicy - atonia Zaburzenia krzepliwości krwi Urazy okołoporodowe W trzonie
Bardziej szczegółowoWrodzone wady serca u dorosłych. Część 1.
Wrodzone wady serca u dorosłych. Część 1. W ostatnim czasie liczba osób młodych i dorosłych po leczeniu zabiegowym wrodzonych wad serca stale się zwiększa, co wymaga przygotowania odpowiednio przeszkolonej
Bardziej szczegółowoLECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)
LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach
Bardziej szczegółowoWywiady - - układ krążenia. Łukasz Jankowski
Wywiady - - układ krążenia Łukasz Jankowski Ból w klatce piersiowej Ból wieńcowy Patofizjologia: Efekt zaburzeń podaży i popytu na tlen, wynikający z miażdżycy tętnic wieńcowych (choroba wieńcowa) Inne
Bardziej szczegółowoLECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Nazwa programu: Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 załącznik nr 18 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
Bardziej szczegółowoMetody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM
Metody monitorowania stanu płodu I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM MONITOROWANIE DOBROSTANU PŁODU Rozpoznawanie stanów zagrożenia płodu, objawów ostrego lub przewlekłego niedotlenienia
Bardziej szczegółowoStany nadkrzepliwości (trombofilie)
Stany nadkrzepliwości (trombofilie) DEFINICJA I ETIOPATOGENEZA Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do zakrzepicy żylnej lub (rzadko) tętniczej, związana z nieprawidłowościami hematologicznymi.
Bardziej szczegółowoChoroby mięśnia sercowego Agnieszka Szypowska
Choroby mięśnia sercowego Agnieszka Szypowska Częstość występowania? Zapalenie mięśnia sercowego stanowi ok. 1% 30% 50% przyczyn hospitalizacji dzieci Etiologia najczęstsza? Wirusy? Bakterie? Pierwotniaki?
Bardziej szczegółowoOcena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to
Bardziej szczegółowo