Napisanej pod kierunkiem naukowym dr hab. Tomasza Siemiątkowskiego, prof. UKSW

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Napisanej pod kierunkiem naukowym dr hab. Tomasza Siemiątkowskiego, prof. UKSW"

Joanna Stefaniak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Mgr Sebastian Kidyba Streszczenie pracy doktorskiej Zawiązanie spółek osobowych Napisanej pod kierunkiem naukowym dr hab. Tomasza Siemiątkowskiego, prof. UKSW Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Prawa i Administracji Rozprawa doktorska Zawiązanie spółek osobowych stanowi próbę oceny kompleksu norm prawnych regulujących istnienie i funkcjonowanie spółek osobowych, począwszy od momentu ich zawiązania (powstania) przez tworzących je założycieli, aż do chwili wpisu spółek do rejestru przedsiębiorców. W niniejszej pracy, podjęto wyzwanie wyjaśnienia tego, że przy konstrukcji spółek osobowych można mówić o momencie jej zawiązania innym niż powstanie normatywne (ich rejestracji), Podstawą dla takiej tezy jest brzmienie art. 25¹ 1 k.s.h., art. 94 k.s.h., art k.s.h. oraz art k.s.h. Ponadto, moim celem było wykazanie, że zawiązanie spółki nie jest równoznaczne z utworzeniem spółki w organizacji, co może stanowić jedynie postulat de lege ferenda. Uznanie faktu zawiązania spółki osobowej wymagać będzie ustalenia momentu takiego zawiązania, jak i również wynikających z tego skutków. Staram się również, odpowiedzieć na pytanie, dlaczego niedopuszczalne jest odpowiednie stosowanie przepisów o spółce właściwej po jej wpisie do rejestru. Według mnie, postawić należy tezę, że dla spółki zawiązanej można rozważać konstrukcję podobną do ograniczenia w zdolności do czynności 1

2 prawnych spółek osobowych, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów o spółce cywilnej. Zatem, nie będzie można domniemywać konstrukcji bytu prawnego spółki osobowej w organizacji w przypadku spółek osobowych. W badaniach korzystałem z tradycyjnych dla nauk prawnych metod formalno dygmatycznych, historyczych oraz w pewnym niewielkim zakresie metody prawno porównawczej. Metodyka pracy obejmuje analizę źródeł, gdzie poza przepisami prawnymi znajduje się obszerna literatura naukowa związana z tematem badań, orzecznictwo sądowe, jak również analiza stanowiska samej judykatury. Praca składa się z sześciu rozdziałów poprzedzonych spisem treści, wykazem skrótów oraz wstępem. Dysertację zamykają zakończenie i wnioski oraz wykaz wykorzystanych w rozprawie: aktów prawnych, literatury i orzecznictwa. Rozdział pierwszy dotyczy statusu spółek osobowych przed wpisem do rejestru, analizując przy tym regulację, podmiotowość oraz fazy tworzenia spółek osobowych. W drugiej części rozdziału ukazano ocenę charakteru prawnego spółek osobowych w stadium organizacji (przed wpisem do rejestru, a po zawiązaniu spółki), jak również znaczenia regulacji poszczególnych artykułów odnoszących się do odpowiedzialności osób za zobowiązania działających w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisem do rejestru. Ponadto przedstawiona jest problematyka spółek osobowych chronologicznie: na gruncie Kodeksu handlowego, jak również Kodeksu spółek handlowych, poprzez wszystkie dotychczasowe istotne z punktu widzenia tematu pracy nowelizację. Rozdział drugi poświęcony został analizie umów osobowych spółek handlowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich charakteru prawnego oraz stron umowy spółki osobowej. Ponadto prezentowany jest problem wkładów 2

3 wnoszonych do spółek i innych form współdziałania stron, jako celu umowy danej spółki. Opisane zostały również elementy treściowe i formalne oraz znaczenie poszczególnych umów handlowych spółek osobowych. W rozdziale trzecim przedstawiona została analiza umowy (zawiązania) spółki jawnej, wskazując na elementy obligatoryjne oraz fakultatywne (podmiotowo istotne) umowy spółki jawnej, formę umowy oraz zawiązania spółki, jako skutek zawarcia umowy. Czwarty rozdział pracy dotyczy zagadnień związanych z procesem zawiązania spółki partnerskiej. Szczegółowo przeanalizowane zostały kwestie necessaria negotii umowy spółki, jak również elementy fakultatywne, przedmiotowo istotne dla danej umowy spółki partnerskiej. Z kolei w rozdziale piątym zaprezentowany został proces zawiązania spółki komandytowej. Podobnie jak w rozdziale poprzednim, uwagi skupione zostały na zagadnieniu dotyczącym elementów obligatoryjnych dla treści umowy spółki, jak również jej elementów fakultatywnych. Ponadto przedstawione zostało zagadnienie dotyczące formy umowy spółki oraz momentu między zawiązaniem, a powstaniem spółki komandytowej. W ostatnim rozdziale pracy omówione zostało zagadnienie dotyczące statutu spółki komandytowo akcyjnej, jego istoty, jak również elementów obligatoryjnych i fakultatywnych statutu tej spółki. Skonfrontowano moment podpisania statutu i odrębnie moment zawiązania (poprzez objęcie wszystkich akcji). Pracy kończy Zakończenie będące podsumowaniem wyników badań. W obecnie obowiązującym stanie prawnym poprzez wprowadzenie do Kodeksu spółek handlowych art. 25¹ 1, przy obowiązujących wcześniej art. 94 k.s.h., art k.s.h. oraz art k.s.h. każda z handlowych spółek osobowych tj. spółka jawna, partnerska, komandytowa oraz komandytowo- 3

4 akcyjna, powstaje z chwilą wpisu do rejestru (z momentem ich zarejestrowania). Wpis ten ma charakter konstytutywny. Do powstania handlowej spółki osobowej konieczne jest zaistnienie trzech zdarzeń prawnych: zawarciu umowy spółki lub podpisanie statutu w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej (zawiązanie spółki), spełnienie dodatkowych obowiązków (zgłoszenie spółki do rejestru przez każdego ze wspólników, którzy będą reprezentować spółkę) oraz wpis do rejestru przedsiębiorców. Etap poprzedzający spełnienie ostatniej z przesłanek powstania spółki osobowej jest jej zawiązanie, co dokonuje się przez zawarcie umowy spółki. Nie ulega kwestii, że skutkiem zawiązania spółki osobowej jest powstanie pewnego węzła obligacyjnego pomiędzy założycielami danej spółki. Po zawarciu umowy spółki osobowej (jej zawiązaniu) powstaje również określony stosunek prawny spółki. Mamy już zatem do czynienia z określoną struktura prawną. Nie oznacza to jednak, że posiada ona podmiotowość prawną, ale można przyjąć, że jest ona pewną formą przedspółki. Posługiwanie się takim terminem dla oznaczenia spółki w okresie od zawarcia umowy aż do momentu jej wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego najlepiej oddaje status spółki osobowej w takim stadium. Potwierdzają to art. 25¹ 2 k.s.h, art k.s.h. oraz art k.s.h. które regulują odpowiedzialność za zobowiązania osób działających co wynika wyraźnie z przepisów w imieniu spółki od czasu jej zawiązania, do czasu wpisu jej do rejestru. Przepisy te, wyraźnie wskazują na okres między zawiązaniem (zawarciem umowy spółki) a wpisem do rejestru. Zatem jest to podstawa do wyodrębnienia fazy wstępnej w postaci przedspółki, gdyż sama spółka osobowa powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru. Przychylam się do poglądu o braku podmiotowości spółki osobowej przed rejestracją i konieczności stosowania do handlowej spółki osobowej przepisów o umowie spółki cywilnej. Wprawdzie regulacja dotycząca spółki cywilnej (kodeksie cywilnym) zawarta jest w innym akcie prawnym, ale jego stosowanie 4

5 usprawiedliwia odesłanie zawarte w art. 2 k.s.h, który przewiduje, iż : w sprawach nieuregulowanych w przepisach Kodeksu spółek handlowych należy odpowiednio stosować przepisy Kodeksu cywilnego. Nie ma natomiast podstaw do odpowiedniego stosowania art. 33¹ k.c. Za odpowiednim stosowaniem do spółki osobowej przed wpisem do rejestru przepisów o spółce cywilnej, przemawiają przede wszystkim argumenty związane z zasadami odpowiedzialności oraz charakter prawny spółki cywilnej. Dla spółki jawnej art. 25¹ 2 k.s.h wprowadza normę solidarnej odpowiedzialności osób działających w imieniu spółki w stadium wstępnym analogiczną do odpowiedzialności w spółce cywilnej (art. 864 k.c.). Przed rejestracją spółka jawna ma zbliżony charakter do spółki cywilnej. Poza tym, sama umowa spółki jawnej (aż do chwili zarejestrowania) posiada cechy umowy spółki cywilnej i dopiero z chwilą zarejestrowania następuje zmiana charakteru stosunków między wspólnikami. Należy jednak pamiętać, że spółka osobowa przed rejestracją nie jest spółką cywilną. Celem spółki jest dążenie wspólników do utworzenia spółki osobowej i można tylko odpowiednio stosować do niej - poprzez odesłanie do art. 2 k.s.h. - przepisy o spółce cywilnej. Przyjęcie koncepcji odpowiedniego stosowania przepisów o spółce cywilnej daje kompletną konstrukcję teoretyczno prawną, opisującą proces powstawania spółki osobowej. 5

Podobne dokumenty

Spis treści Rozdział I. Systematyka i źródła prawa spółek 1. Pojęcie i systematyka prawa spółek 2. Źródła prawa spółek

Spis treści Rozdział I. Systematyka i źródła prawa spółek 1. Pojęcie i systematyka prawa spółek 2. Źródła prawa spółek Przedmowa Wykaz skrótów V XV Rozdział I Systematyka i źródła prawa spółek 1 1 Pojęcie i systematyka prawa spółek 3 I Spółka i prawo spółek 3 II Regulacje ogólne prawa spółek 10 III Regulacje szczególne