ZABURZENIA LATERALIZACJI I ICH WPŁYW NA OSIĄGNIĘCIA SZKOLNE
|
|
- Edward Ciesielski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ZABURZENIA LATERALIZACJI I ICH WPŁYW NA OSIĄGNIĘCIA SZKOLNE mgr Iwona Olak 1
2 Jednym z aspektów, a zarazem i czynników rozwoju ruchowego dziecka jest postępujący proces lateralizacji, czyli inaczej przewagi stronnej jego ruchowych czynności 1.Lateralizację czynności nazywa się też asymetrią funkcjonalną. Schemat ciała ludzkiego wydaje się być symetryczny, jednak jest to pozorna symetria. W większości przypadków parzyste organy ciała różnią się między sobą. Występuje przewaga jednej kończyny nad drugą, jednej strony ciała nad drugą. Lateralizacja czyli przewaga stronna związana jest z dominowaniem jednej z półkul mózgowych. Można ją zauważyć w zakresie funkcji kończyn dolnych, ruchów tułowia oraz pracy niektórych parzystych organów zmysłowych. Podobnie jak o praworęczności i leworęczności można więc mówić o prawonożności i lewonożności oraz prawooczności i lewooczności itp. Zjawisko dominacji jednorodnej występuje wtedy, kiedy praworęczności towarzyszy prawooczność i prawonożność, a leworęczności lewooczność i lewonożność. Zdarzają się też przypadki dominacji niejednorodnej, zwanej inaczej skrzyżowaną. W praktyce spotkać można różne rodzaje dominacji skrzyżowanej, np.: dzieci leworęczne, lewonożne, a jednocześnie prawooczne, bądź praworęczne, a przy tym lewooczne i lewonożne itp. Lateralizacja u dzieci jest zróżnicowana pod względem siły i tempa rozwoju procesu. U niektórych dzieci objawia się bardzo wcześnie i silnie, u innych lateralizacja przebiega powoli, a nasilenie jej jest słabe. Dzieci, u których brak wyraźnych różnic w pracy obu rąk, nazywamy oburęcznymi obustronnymi. 1 H. Spionek, Zaburzenia rozwoju, w: M. Żebrowska (red.), Psychologia, s
3 Leworęczność niekiedy traktuje się jako przejaw zaburzeń lateralizacji. Rzadko uwarunkowana jest patologicznie na skutek uszkodzenia lewej półkuli mózgu. Najczęściej uwarunkowana jest dziedzicznie (genetycznie). U dziecka leworęcznego z wczesną, silną i jednorodną lateralizacją występuje odwrócenie dominacji w obrębie półkul, u dzieci oburęcznych natomiast mamy do czynienia z brakiem dominacji lub z konfliktem dominacji. H. Spionek referując badania prowadzone we Francji podaje, że dzieci leworęczne nie różnią się pod względem sprawności intelektualnej od dzieci praworęcznych 2.Mimo to częściej napotykają trudności w nauce, bowiem wykazują często mniejszą sprawność ruchową rąk. U dzieci z zaburzeniami lateralizacji stwierdza się różnorakie trudności w nauce, szczególnie w nauce czytania i pisania. Wykazują również zaburzenia w zakresie orientacji przestrzennej, mają trudności w odwzorowywaniu kształtów geometrycznych, mylą stronę prawą i lewą. Dzieci te pisząc często kreślą zamiast liter znaki przypominające odbicie tych liter w lustrze - pismo lustrzane lub zwierciadlane. Lustrzane (w stosunku do ręki prawej) ułożenie lewej ręki podczas czynności graficznych powoduje, że dziecko zamazuje, zasłania napisany tekst i nie może kontrolować w sposób ciągły tego, co pisze. Zgodnie z naturalnym dla lewej ręki ruchu, dzieci te zaczynają rysować i pisać od prawej strony kartki ku lewej. Inne ułożenie dłoni jest powiązane z jej wygięciem w stawie nadgarstkowym. Jest to powodem wzmożenia napięcia mięśniowego i stąd kurczowego zaciśnięcia palców, nadmiernego nacisku pióra czy długopisu. Powoduje też ograniczenia zakresu i precyzji ruchów, zwolnienie tempa czynności graficznych i szybsze zmęczenie wskutek większego wysiłku. Efektem jest nienadążanie za grupą i niski poziom graficzny pisma i rysunku. Nieprawidłowe nawyki w posługiwaniu się przyborem do pisania często utrwalają się już w wieku przedszkolnym. 2 H. Spionek, Zaburzenia..., tamże, s
4 Rysunki bywają uproszczone, dzieci zaginają rogi kartek, plamią je, co wpływa na niski poziom estetyczny prac. Zaburzeniom lateralizacji towarzyszą często trudności w czytaniu i pisaniu. Zdaniem H. Spionek dzieci leworęczne popełniają specyficzne błędy,jak: statyczne odwracanie liter (mylenie liter o podobnych kształtach, lecz innym położeniu w przestrzeni względem osi poziomej, np. p b i osi pionowej, np. d b, dynamiczne odwracanie liter (przestawianie, zmiana kolejności liter), opuszczenie i dodawanie liter, sylab, wyrazów, błędne odtwarzanie liter (niedokładne odczytywanie i zapisywanie liter). Dzieci z zaburzoną lateralizacją często przyjmują niewłaściwe ułożenie ciała, co sprzyja wadom postawy. U dzieci leworęcznych mogą powstawać wtórne zaburzenia nerwicowe i motywacyjne wskutek niepotrzebnego przestawienia dziecka na prawą rękę, niewłaściwego traktowania przez otoczenie, a nierzadko i brutalnych form nacisku. Jak pisze M. Sovak przestawianie na siłę prezentują rozmaite zaburzenia osobowości 3.Obserwuje się u nich zaburzenia emocjonalne: płaczliwość, lękliwość, ataki złości, agresję. Zaburzenia nerwicowe objawiają się jąkaniem, moczeniem nocnym. Kształtuje się u nich poczucie mniejszej wartości, lękowa postawa wobec otoczenia, unikanie kontaktów społecznych. Często obserwuje się nadpobudliwość psychomotoryczną. Utrwala się niechęć do przedszkola czy szkoły. Do zaburzeń lateralizacji przede wszystkim brak funkcjonalnej dominacji jednaj strony ciała, tzw. lateralizacja słaba, która może być stanem 3 M. Sovak, Wychova levaku v rodinie, Praha 1973, SPN. 4
5 przejściowym lub trwałym, gdzie oburęczność utrzymuje się do końca życia. U dzieci słabo zlateralizowanych często występują trudności w czytaniu np. u dzieci obuocznych rolę tę przejmuje raz jedno, raz drugie oko. Stąd zdarza się, że jednym okiem odczytuje początek wyrazu, drugim końcówkę, opuszczając litery wewnątrz wyrazu. W efekcie zniekształca wyraz, nie rozumie go, czyta bardzo wolno. Brak dominacji jednej ze stron ciała utrudnia wytwarzanie się orientacji w lewej i w prawej stronie własnego ciała. Dziecko nie umie wskazać gdzie ma np. prawą rękę, oko i nogę, ma trudności ze wskazaniem kierunków w przestrzeni, w związku z tym także trudności z odwzorowywaniem figur geometrycznych, z rozpoznawaniem i odwzorowywaniem liter i cyfr podobnych pod względem kształtu. Podobne trudności pojawiają się w przypadkach lateralizacji niejednorodnej, czyli skrzyżowanej. W tych przypadkach trudnosci spowodowane są głównie zaburzeniami współdziałania oka i ręki (koordynacji wzrokowo ruchowej) i ujawniają się podczas rysowania, pisania i czytania. Nieprawidłowa lateralizacja nie musi być powodem niepokoju, dopóki nie towarzyszą jej dodatkowe zaburzenia, tj. zaburzenia percepcji wzrokowej, orientacji w przestrzeni wtórne zaburzenia emocjonalne, zaburzenia motoryczne. Objawami ogólnego opóźnienia w rozwoju ruchowym są: współruchy, czyli synkinezji utrzymujące się zbyt długo, zaburzenia napięcia mięśniowego dziecko jest stale napięte, ma sztywne ruchy. Należy również wspomnieć o głębokim stopniu opóźnienia ruchowego debiliźmie ruchowym, który objawia się zaburzoną koordynacją statyczną (dziecko w wieku 11 lat nie potrafi stać na jednej nodze),zaburzoną koordynacją dynamiczną ( dziecko biega na sztywnych nogach, nie potrafi rzucić, kopnąć piłki, klasnąć w dłonie w podskoku, przeskoczyć przez przeszkodę). Nauczyciel, który ma kontakt z dzieckiem leworęcznym powinien zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie ręki dziecka podczas pisania, właściwe oświetlenie i ustawienie odpowiedniego miejsca w ławce, właściwe 5
6 ułożenie zeszytu, a także podjąć decyzję co do narzędzia, którym dziecko będzie pisało. Również istotną sprawą jest pomoc dziecku w zaakceptowaniu tej sytuacji i ukształtowanie właściwej postawy wobec własnej leworęczności. Także czuwanie nad atmosferą w klasie, aby uczeń leworęczny nie czuł się odizolowany i wyobcowany w otoczeniu kolegów. Jeżeli dziecko leworęczne jest sprawnie motorycznie, silnie zlateralizowane i właściwie przygotowane do pisania w wieku przedszkolnym, wówczas nie powinno mieć poważniejszych trudności po przejściu do klasy pierwszej. Na początku będzie wolniej pisać mniej kształtnie i popełniać więcej błędów. Trudności te powinny ustąpić w ciągu pierwszego roku nauki, jeśli nauczyciel będzie właściwie postępował z dzieckiem. W tym okresie należy dostosować wymagania do możliwości dziecka, akceptując fakt, że początkowo nie nadąża za klasą i brzydko pisze. Nie należy obniżać oceny za brzydkie pismo, ponieważ jedynym rezultatem, jakiego może się nauczyciel wówczas spodziewać są zaburzenia emocjonalne, które mogą objawiać się lękową postawą wobec szkoły oraz zaburzenia motywacyjne, które charakteryzują się zobojętnieniem, niechęcią do nauki, unikaniem pisania, uczenia się i wagary. Zdarza się jednak, że dziecko jest mało sprawne ruchowo i jego kłopoty z pisaniem i rysowaniem nie mijają tak prędko. Wówczas jest konieczne prowadzenie z tym dzieckiem specjalnych zajęć, które nauczyciel proponuje do wykonania w domu. Podsuwa rodzicom kolejne porcje ćwiczeń, instruuje ich, demonstrując sposób pracy z dzieckiem. Jeśli to okazuje się niewystarczające, powinno się prowadzić z dzieckiem zajęcia dodatkowe w szkole w zespole korekcyjno kompensacyjnym lub zajęcia indywidualne w poradni wychowawczo zawodowej. Konkretne zasady postępowania i pracy z dzieckiem leworęcznym ZASADA 1: Właściwa postawa wobec leworęczności. 6
7 Leworęczność jest równie naturalnym przejawem lateralizacji funkcji ruchowych jak praworęczność. Z wyjątkiem szczególnych przypadków patologicznej leworęczności, nie jest powodem do zaniepokojenia ani nie wymaga podejmowania działań o charakterze terapeutycznym. Wobec dzieci leworęcznych niewskazane jest przyjmowanie postawy ochraniania ich ani też stawiania im zbyt ambitnych wymagań. Ważne jest stworzenie właściwej atmosfery, aby dziecko nie czuło się ani gorsze od innych, ani też, że ma specjalne prawa. ZASADA 2: Wczesna diagnoza. Wskazana jest możliwie wczesna ocena rozwoju psychoruchowego dziecka obejmująca nie tylko rozwój lateralizacji, ale równocześnie rozwój motoryki rąk i orientacji w schemacie ciała i przestrzeni. Przydatna jest także orientacyjna ocena poziomu rozwoju umysłowego i osobowości dziecka. ZASADA 3: Właściwa decyzja co do programu postępowania z dzieckiem leworęcznym. Przy podejmowaniu decyzji stosujemy zasadę nie zachęcania do posługiwania się prawą ręką dzieci: oburęcznych i leworęcznych; o wczesnych przejawach lateralizacji i silnym stopniu przewagi lewej ręki; mało sprawnych motorycznie; opóźnionych w rozwoju umysłowym; dzieci, u których występują zaburzenia zachowania towarzyszące leworęczności, takie jak np. jąkanie, reakcje nerwicowe; dzieci, u których obserwuje się podczas pisania prawa ręką tendencję do pisania zwierciadlanego; dzieci, które nie akceptują prób przeuczania. Próby posługiwania się prawą ręką mogą być zatem podejmowane przy pełnej akceptacji dziecka. ZASADA 4: Prawidłowa postawa dziecka leworęcznego podczas pisania. Podczas pisania i rysowania dziecko, siedząc przy stole, powinno mieć obie stopy oparte o podłogę, a oba przedramiona oparte o stół. Plecy powinno mieć wyprostowane tak, aby centralna część ciała (linia kręgosłupa) była pionowa. 7
8 Tułów nie powinien opierać się o ławkę, lecz znajdować się w pewnej odległości od niej, co zapewnia swobodę ruchów rąk. Dziecko leworęczne, siedząc w ławce szkolnej, powinno mieć swego sąsiada po swojej prawej stronie. W ten sposób ręka, którą pisze każde z dzieci, znajduje się od zewnętrznej strony ławki. Najlepiej jest, gdy światło pada na zeszyt dziecka leworęcznego z przodu lub od strony prawej. W tym celu należy posadzi to dziecko w środkowym rzędzie w klasie, gdzie światło jest najbardziej rozproszone i nie daje zbyt widocznego cienia. ZASADA 5: Właściwe położenie zeszytu. Zeszyt w czasie pisania powinien znajdować się w pewnej odległości od ciała osoby piszącej, a tym samym od dolnego brzegu stołu czy ławki. Ułożenie zeszytu powinno umożliwiać oparcie na stole całego przedramienia lewej ręki. Zeszyt leworęcznego dziecka powinien być ułożony na ławce ukośnie, nachylony w prawą stronę. Oznacza to, że lewy górny róg skierowany jest ku górze, zaś prawy górny - ku dołowi. Dziecko powinno dowolnie regulować kąt nachylenia zeszytu, nawet tak dalece, że może on znajdować się w położeniu niemal pionowym do krawędzi ławki. Przy takim ułożeniu zeszytu dziecko kreśli litery w liniaturze w kierunku z góry ku dołowi. Pozwala mu to w ciągły sposób śledzić zapis i nie zamazywać tekstu. ZASADA 6: Prawidłowy sposób trzymania pióra. Uchwyt ołówka czy pióra powinien być poprawny. Dziecko leworęczne tak jak praworęczne powinno trzymać w trzech palcach: pomiędzy kciukiem i lekko zgiętym palcem wskazującym, opierając go na palcu środkowym. Ręka trzymająca pióro powinna znajdować się w odległości około 2 cm od powierzchni papieru. 8
9 Zanim dziecko zacznie posługiwać się piórem najlepiej, jeśli naukę pisania rozpocznie ołówkiem co ułatwi mu usprawnić mu organizację ruchów podczas pisania od strony lewej ku prawej. Jeśli dziecko nie radzi sobie z obsługą pióra, można mu zaproponować pisanie dobrym długopisem. ZASADA7: Prawidłowy układ dłoni, nadgarstka i przedramienia. Dłoń wraz z nadgarstkiem stanowi przedłużenie przedramienia; brzeg dłoni, nadgarstka i ramie opierają się cały czas o stół i zeszyt, w którym dziecko pisze i przesuwa się podczas pisania; koniec pióra skierowany powinien być ku lewemu ramieniu lub zmierzać do punktu położonego w połowie odległości między ramieniem a łokciem; podczas pisania przedramię prawej ręki powinno być mniej więcej prostopadłe do liniatury zeszytu. Ta pozycja jest możliwa tylko wówczas, gdy zeszyt ułożony jest po lewej stronie od osi ciała i nachylony w prawo; dłoń i palce trzymające pióro powinny znajdować się poniżej liniatury zeszytu, tak aby nie przesłaniały zapisywanego tekstu i pozwalały na stałe kontrolowanie wzrokiem. ZASADA 8: Właściwa organizacja ruchów podczas pisania. Dbanie o prawidłowe kreślenie liter poprzez ćwiczenie pisania liter zgodnie z obowiązującym wzorcem. Wzorzec ten uwzględnia kolejność i kierunek ruchów podczas kreślenia litery. Trening w zakresie progresji dużej płynnego przesuwania ręki od lewej do prawej krawędzi zeszytu. Pomocne może tu być ułożenie zeszytu na lewo od dziecka, tak aby jego ręka zmierzała ku osi ciała. Wdrażanie dziecka do opanowania ruchów progresji małej, aby podczas pisania liter i wyrazów dłoń i przedramię cały czas pozostawały w kontakcie z zeszytem. ZASADA 9: Kontrola i regulowanie napięcia mięśniowego. Dziecko leworęczne powinno sobie uświadomić własne napięcie mięśniowe. 9
10 Powinno świadomie kontrolować i regulować to napięcie, aby okresowo osiągało swój optymalny wymiar na przemian z okresami rozluźnienia, umożliwiający odpoczynek. Musi dbać o to, aby napięcie ograniczało się jedynie do aktywizacji określonej grupy mięśni. ZASADA 10: Koordynacja ruchów obu rąk. Sprawne zapisywanie tekstu jest nie tylko efektem działania ręki wiodącej, lecz i jej współdziałania z ręką nie piszącą. Wskazane jest również ćwiczenie precyzji ruchów każdej z rąk oraz rozwijanie ich współdziałania ze sobą w trakcie wykonywania czynności wymagających ich współpracy. ZASADA 11: Współdziałanie oka i ręki. Wskazane jest: usprawnianie współdziałania czynności ruchowych lewej ręki z funkcjami wzrokowymi poprzez ćwiczenia rozwijające koordynację wzrokowo ruchową, rozwijanie współdziałania ręki i oka po tej samej stronie ciała, dlatego w przypadkach oburęczności zaleca się usprawnianie ręki znajdującej się po stronie oka dominującego, umożliwienie stałego śledzenia wzrokiem czynności pisania przez dziecko leworęczne, co jest możliwe przy zachowaniu poprawnej pozycji ręki piszącej, zeszytu, właściwego położenia palców, uchwytu pióra. BIBLIOGRAFIA 1. H. Spionek, Zaburzenia rozwoju, w: M. Żebrowska (red.), Psychologia, s M. Sovak, Wychova levaku v rodinie, Praha 1973, SPN. 10
DRODZY RODZICE DZIECKA LEWORĘCZNEGO!!! Oto podstawowe zasady które pomogą Wam kształtować gotowość do pisania Waszego dziecka
DRODZY RODZICE DZIECKA LEWORĘCZNEGO!!! Oto podstawowe zasady które pomogą Wam kształtować gotowość do pisania Waszego dziecka 1.Właściwa postawa wobec leworęczności Leworęczność jak praworęczność jest
Bardziej szczegółowoLateralizacja u dzieci Podział lateralizacji: Właściwa postawa wobec leworęczności Wczesna diagnoza leworęcznego dziecka
Lateralizacja u dzieci Lateralizacja jest wewnętrznym uświadomieniem sobie obu stron ciała wraz z ich zróżnicowaniem. W momencie, kiedy dziecko rozwinęło w sobie znajomość stron ciała i jest świadome prawej
Bardziej szczegółowoZASADY PRACY Z DZIECKIEM LEWORĘCZNYM
ZASADY PRACY Z DZIECKIEM LEWORĘCZNYM Leworęczność Leworęczność jest naturalnym przejawem dominacji jednej z półkul mózgowych, podobnie jak praworęczność. Dzieci leworęczne mają w pierwszym etapie nauki
Bardziej szczegółowoTeresa Kusak doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej CKPiDN w Mielcu
Teresa Kusak doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej CKPiDN w Mielcu Wrażenia kinestetyczno-ruchowe powstają jednocześnie z wrażeniami dotykowymi i wzrokowymi. Możliwość wykonania czynności pisania
Bardziej szczegółowoKształtowanie poziomu grafomotorycznego dzieci leworęcznych
Kształtowanie poziomu grafomotorycznego dzieci leworęcznych Problem leworęczności budzi żywe zainteresowanie już od wielu lat. Kiedyś bycie leworęcznym oznaczało bycie gorszym, uważano to za swego rodzaju
Bardziej szczegółowoSzkolenie w ramach WDN Z DNIA Prowadzący E. Strzałkowska. Praca z dzieckiem leworęcznym - badania, sposób postępowania.
Szkolenie w ramach WDN Z DNIA 07.05.2009 Prowadzący E. Strzałkowska. Praca z dzieckiem leworęcznym - badania, sposób postępowania. Nowonarodzone dziecko jest dla rodziców zagadką. Rodzice nie wiedzą kim
Bardziej szczegółowobadanie i sposób postępowania
DZIECKO LEWORĘCZNE badanie i sposób postępowania Leworęczność jest najczęściej przekazywana genetycznie, w skrajnych wypadkach jest wynikiem konieczności powstałej w ciągu życia (urazy i wylewy mózgu,
Bardziej szczegółowoStrona Zepołu Szkół nr 1 w Bełżycach Dziecko z zaburzoną lateralizacją Bożena Watras
TRUDNOŚCI W NAUCE. Pojęcie lateralizacji. Ważnym elementem w rozwoju ruchowym dziecka jest prawidłowy przebieg procesu lateralizacji. Lateralizacja- to postępujący w trakcie rozwoju ruchowego proces, w
Bardziej szczegółowoZaburzenia lateralizacji. Kształtowanie się lateralizacji
Zaburzenia lateralizacji Dziecko kończące przedszkole powinno rozróżniać lewą i prawą stronę, określać kierunki oraz dysponować sprawnością rąk i ikoordynacją wzrokowo-ruchową. Aby w pełni opanować te
Bardziej szczegółowoTERAPIA RĘKI. Tematyka prelekcji:
Dnia 12 stycznia 2017 roku w SOSW w Świebodzinie odbyło się spotkanie z rodzicami dotyczące zagadnienia terapii ręki. Zainteresowanym rodzicom, opiekunom zaprezentowano proste pomoce dydaktyczne oraz przekazano
Bardziej szczegółowoNabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej i samoregulacji. NPDN PROTOTO - J.
Nabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej i samoregulacji. KOORDYNACJA WZROKOWO - RUCHOWA Zdolność osoby do koordynowania informacji przekazanych
Bardziej szczegółowoZABURZENIA PROCESU LATERALIZACJI. DZIECKO LEWORĘCZNE. Opracowała: Monika Haligowska
ZABURZENIA PROCESU LATERALIZACJI. DZIECKO LEWORĘCZNE. Opracowała: Monika Haligowska LATERALIZACJA stronność półkulowa mózgu; lateralizację czynności nazywa się też asymetrią funkcjonalną mózgu : specjalizacja
Bardziej szczegółowoProgram koła kaligraficznego Zgrabne szlaczki i literki. rok szkolny 2016/2017
Program koła kaligraficznego Zgrabne szlaczki i literki rok szkolny 2016/2017 Koło kaligraficzne kierowane jest dla uczniów klas 0-1. Będzie się odbywać w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Cele zajęć:
Bardziej szczegółowoPolskie Stowarzyszenie Dysleksji w Luksemburgu ogłasza zapisy na bezpłatne badanie lateralizacji dzieci
Polskie Stowarzyszenie Dysleksji w Luksemburgu ogłasza zapisy na bezpłatne badanie lateralizacji dzieci, które odbedzie się w miesiącu wrześniu i październiku 2012 roku. Zgłoszenia: dzieci od 4 roku życia,
Bardziej szczegółowoporadnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie
poradnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie Nr 1/2017 /październik, listopad, grudzień/ EUROPEJSKI TYDZIEŃ ŚWIADOMOŚCI
Bardziej szczegółowoKształtowanie się dominacji stronnej
Kształtowanie się dominacji stronnej Lateralizacja wyraża się np. większą sprawnością ruchową kończyn prawych od kończyn lewych. Lateralizacja to inaczej "stronność" - asymetria czynnościowa prawej i lewej
Bardziej szczegółowoDanuta Krzywoń Zasady postępowania z dziećmi leworęcznymi. Nauczyciel i Szkoła 1 (6), 104-108
Danuta Krzywoń Zasady postępowania z dziećmi leworęcznymi Nauczyciel i Szkoła 1 (6), 104-108 1999 Danuta Krzywoń Zasady postępowania z dziećmi leworęcznymi Każdemu z rodziców zależy na prawidłowym i optymalnym
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców
Co to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców Co to jest dysleksja rozwojowa? To termin określający zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania. Trudności w czytaniu i pisaniu objęte
Bardziej szczegółowoBadanie lateralizacji dzieci w wieku 5-8 lat. Edycja II
Przypominamy! Wkrótce badanie lateralizacji! Polskie Stowarzyszenie Dysleksji Edukacji i Rozwoju w Luksemburgu ogłasza zapisy na badanie lateralizacji dzieci w wieku 5 do 8 lat. Badanie odbędzie się 27
Bardziej szczegółowoUczeń ryzyka dysleksji w szkole i w domu
Uczeń ryzyka dysleksji w szkole i w domu W procesie nauki - uczenia się dziecko zyskuje wiadomości i umiejętności, które pozwalają mu na poznawanie i doświadczanie otaczającego je świata. Niekiedy nabywanie
Bardziej szczegółowoModuł IIIb. Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz
Moduł IIIb Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji
Bardziej szczegółowoLEWORĘCZNOŚĆ. Ulotka dla rodziców. Opracowała Jowita Herman nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 1 w Starachowicach
LEWORĘCZNOŚĆ Ulotka dla rodziców. Opracowała Jowita Herman nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 1 w Starachowicach 1 Co to jest lateralizacja i jak się rozwija? Człowiek jest istotą asymetryczną nie tylko
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW
DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw
Bardziej szczegółowoSZKOŁA TERAPII RĘKI DIAGNOZA I TERAPIA RĘKI, SPRAWNOŚCI MANUALNYCH ORAZ GRAFOMOTORYCZNYCH ORGANIZATORZY KURSU:
ORGANIZATORZY KURSU: SZKOŁA TERAPII RĘKI DIAGNOZA I TERAPIA RĘKI, SPRAWNOŚCI MANUALNYCH ORAZ GRAFOMOTORYCZNYCH Program autorski Copyright 2013 Agnieszka Rosa Dzień/ godziny zajęć Osoba prowadząca Program:
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku leworęcznemu?
Jak pomóc dziecku leworęcznemu? W świecie przystosowanym do potrzeb osób praworęcznych dziecko leworęczne potrzebuje wsparcia podczas wykonywania czynności. Większość rzeczy napotkanych w swoim otoczeniu
Bardziej szczegółowoMoje dziecko jest leworęczne
Moje dziecko jest leworęczne Lateralizacja to inaczej stronność ciała, a więc większa sprawność jednej strony ciała od drugiej, która nie ogranicza się wyłącznie do pracy rąk, choć najwyraźniej zaznacza
Bardziej szczegółowoLilianna Lewicka. Lateralizacja
Lilianna Lewicka Lateralizacja Jednym z aspektów, a zarazem i czynników rozwoju ruchowego dziecka jest postępujący proces lateralizacji, czyli inaczej przewagi jednej strony podczas ruchowej czynności.
Bardziej szczegółowoCo to jest lateralizacja? Lateralizacja to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych. Lateralizację czynności nazywa się też asymetrią
Co to jest lateralizacja? Lateralizacja to przewaga jednej strony podczas czynności ruchowych. Lateralizację czynności nazywa się też asymetrią funkcjonalną. Z asymetrią mamy do czynienia w budowie anatomicznej
Bardziej szczegółowoANALIZA GŁOSKOWA umiejętność rozkładania słów na poszczególne elementy składowe głoski, które odpowiadają fonemom (najmniejszym cząstkom języka).
A ANALIZA I SYNTEZA ogół czynności dokonywania rozkładu całości na poszczególne elementy składowe oraz scalania tych elementów w całość. Czynności te dotyczą też procesów poznawczych, analizy i syntezy
Bardziej szczegółowoSPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA DEFINICJA DYSKALKULII Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych
Bardziej szczegółowoFUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA
Konferencja Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka Bądźmy Razem FUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA MGR MAŁGORZATA WŁODARCZYK PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA W POLICACH PEDAGOG,
Bardziej szczegółowoPORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 22
Strona 1 z 5.. (pieczątka szkoły). (data) INFORMACJA SZKOŁY O DZIECKU Informacje na potrzeby diagnozy w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 22 w Warszawie. Udzielenie rzetelnych informacji ułatwi postawienie
Bardziej szczegółowoDysleksja - objawy. Objawy utrzymujące się przez cały czas
Dysleksja - objawy Jeśli będziemy obserwować nasze dziecko, odpowiednio wcześnie zauważymy z czym ma problemy, jakie błędy pojawiają się najczęściej w jego pracach i jednocześnie wcześnie zareagujemy (pomożemy),
Bardziej szczegółowoDzieci ryzyka dysleksji
Literka.pl Dzieci ryzyka dysleksji Data dodania: 2013-03-05 21:29:28 Autor: Marzena Zych Pierwsze objawy dysleksji u uczniów w klasach I III szkoły podstawowej Dzieci ryzyka dysleksji 1. Objawy dysleksji
Bardziej szczegółowoSZKOŁA TERAPII RĘKI. Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa. Program: Program. Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 29
ORGANIZATORZY KURSU: SZKOŁA TERAPII RĘKI Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa Dzieo/ godziny zajęd Osoba prowadząca Program: Program Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania
Bardziej szczegółowoDIAGNOZA PRZEDSZKOLNA 6-LATKA arkusz badania gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole KARTA DZIECKA
.. pieczątka przedszkola DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA 6-LATKA arkusz badania gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole KARTA DZIECKA Rok szkolny... Dane o dziecku Imię i nazwisko... Data urodzenia :... Wiek
Bardziej szczegółowoJedzie zima Cz. Janczarski
Jedzie zima Cz. Janczarski Przypłynęła chmura sina. Od północy wiatr zacina. Kot wyjść z domu nie ma chęci. Coś się tam na dworze święci! Kraczą wrony na parkanie : - Jedzie zima, groźna pani! I już lecą
Bardziej szczegółowoMała motoryka czyli na czym polega usprawnianie dłoni i palców.
Mała motoryka czyli na czym polega usprawnianie dłoni i palców. Opracowała Katarzyna Szpakowska pedagog P P-P w Bielsku Podlaskim Motoryka mała sprawność dłoni i palców. W przedszkolu/szkole spotyka się
Bardziej szczegółowoKaja Kasprzak. Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji
Kaja Kasprzak Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji Kaja Kasprzak pedagog w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rogoźnie Analiza problemu: I. Informacje o dziecku Oskar, uczeń klasy II szkoły podstawowej.
Bardziej szczegółowoDarmowy fragment www.bezkartek.pl
Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006 Copyright by Ewa Gaweł, Kraków 2006 Opracowanie grafi czne i projekt okładki: Robert Gaweł ISBN 978-83-7308-679-1 ISBN 978-83-7587-946-9 Ofi cyna Wydawnicza
Bardziej szczegółowoWielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.
O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie
Bardziej szczegółowoRozwój grafomotoryki i jej zaburzenia oraz sposoby usprawniania.
Rozwój grafomotoryki i jej zaburzenia oraz sposoby usprawniania. Wyjaśnienie pojęcia grafomotoryka Grafika zapis Motoryka zdolność wykonywania różnych czynności ruchowych ROZWÓJ GRAFOMOTORYKI Okresem przygotowawczym
Bardziej szczegółowoKonstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej
Konstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej Danuta Mroczyk Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze I co dalej z diagnozą przedszkolną?
Bardziej szczegółowoORIENTACJA PRZESTRZENNA U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
ORIENTACJA PRZESTRZENNA U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM W artykule przedstawione są ćwiczenia rozwijające orientację przestrzenną przeznaczone dla trzylatków, czterolatków, pięciolatków i sześciolatków.
Bardziej szczegółowoDarmowy fragment www.bezkartek.pl
Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2004 Copyright by Ewa Gaweł, Kraków 2004 Opracowanie grafi czne i projekt okładki: Robert Gaweł ISBN 978-83-7308-679-1 ISBN 978-83-7587-947-6 Ofi cyna Wydawnicza
Bardziej szczegółowoJAK ROZPOZNAĆ DZIECKO Z RYZYKA DYSLEKSJI?
JAK ROZPOZNAĆ DZIECKO Z RYZYKA DYSLEKSJI? Ryzyko dysleksji oznacza zagrożenie wystąpienia specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Terminu tego używa się wobec dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym
Bardziej szczegółowoInformacje dla rodziców i nauczycieli. Co to jest dysleksja? Czy moje dziecko jest dyslektykiem?
Informacje dla rodziców i nauczycieli Czy moje dziecko jest dyslektykiem? W swojej pracy w gimnazjum spotkałam się niejednokrotnie z uczniami, którzy mimo poważnych trudności w nauce doszli do kolejnego
Bardziej szczegółowoMotoryka ogólna i manualna jako czynnik gotowości dziecka do nauki szkolnej
Motoryka ogólna i manualna jako czynnik gotowości dziecka do nauki szkolnej Od dziecka rozpoczynającego naukę szkolną oczekuje się nie tylko określonego rozwoju społecznego, emocjonalnego i poznawczego,
Bardziej szczegółowoTESTY OZIERECKIEGO (Wg A Brańskiego1963) Rozwój motoryczny 4-16 lat. Wiek w latach
TESTY OZERECKEGO (Wg A Brańskiego1963) Rozwój motoryczny 4-16 lat 4 5 Postawa równoważna w wykroku (palce nogi prawej dotykają pięty nogi lewej). Oczy zamknięte. Wytrzymać 15 sekund. Dotknąć palcem wskazującym
Bardziej szczegółowoMózg ludzki stanowi częśd ośrodkowego układu nerwowego. Jego główną funkcją jest sterowanie wszystkimi procesami zachodzącymi w organizmie.
Mózg ludzki stanowi częśd ośrodkowego układu nerwowego. Jego główną funkcją jest sterowanie wszystkimi procesami zachodzącymi w organizmie. Mózg nie jest symetryczny ani pod względem strukturalnym, ani
Bardziej szczegółowoJak dysleksja może wpływać na naukę dzieci. Pisanie
Jak dysleksja może wpływać na naukę dzieci. W zależności od głębokości i rodzaju zaburzonych funkcji percepcyjno motorycznych, trudności z nauką dzieci dyslektycznych mogą przybierać różne formy. Pisanie
Bardziej szczegółowoPERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.
PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH. Spostrzeganie wzrokowe- to zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz ich interpretowania w oparciu o dotychczasowe doświadczenia.
Bardziej szczegółowopedagog dla rodzica Wpisany przez Jolanta Osadczuk, Monika Ilnicka Szanowni Rodzice
Szanowni Rodzice DYSLEKSJA Dysleksja to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. Są to zaburzenia niektórych funkcji poznawczych, motorycznych, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni, pamięci, lateralizacji
Bardziej szczegółowoMoje dziecko jest leworęczne wyjaśnienie zjawiska leworęczności
Moje dziecko jest leworęczne wyjaśnienie zjawiska leworęczności Uznaje się, że osoby leworęczne stanowią ok. 10% populacji ogólnej i jest to tendencja stała, choć można niekiedy odebrać wrażenie, że liczba
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Nie jest wyłącznie zdolnością do dokładnego
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z ZABURZONĄ LATERALIZACJĄ- JAKIE MOśE MIEĆ TRUDNOŚCI W NAUCE
DZIECKO Z ZABURZONĄ LATERALIZACJĄ- JAKIE MOśE MIEĆ TRUDNOŚCI W NAUCE Pojęcie lateralizacji WaŜnym elementem w rozwoju ruchowym dziecka jest prawidłowy przebieg procesu lateralizacji. Lateralizacja- to
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja rozwojowa?
Co to jest dysleksja rozwojowa? DYSLEKSJA ROZWOJOWA to nazwa całego zespołu trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, w uproszczeniu zwanego dysleksją. Określenie rozwojowa
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania?
Jak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania? Stopniowe opanowanie umiejętności czytania i pisania stanowi jeden z najistotniejszych elementów nauki w zerówce jak i w pierwszych latach
Bardziej szczegółowoAnatomia i Fizjologia Ćwiczenie 9a. Badanie siły chwytu dłoni
Ćwiczenie 9a Badanie siły chwytu dłoni Ze wszystkich zdolności motorycznych człowieka siła odgrywa nadrzędną rolę, ponieważ służy ona do pokonywania oporów zewnętrznych oraz wewnętrznych lub przeciwdziałania
Bardziej szczegółowoDoskonalenie pisania 4/5 LAT. Od kropek do linii. Linie i szlaczki. Od linii do liter. Do wykonania w domu
IA N A IS P I K U A N O ĆWICZENIA D Doskonalenie pisania 4/5 LAT Od kropek do linii Linie i szlaczki Od linii do liter Do wykonania w domu 2 Ze szkoły do domu Ze szkoły do domu Drodzy Rodzice, Nauka pisania
Bardziej szczegółowoRAPORT Z DIAGNOZY GOTOWOŚCI SZKOLNEJ UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH ROK SZKOLNY 2014/2015
RAPORT Z DIAGNOZY GOTOWOŚCI SZKOLNEJ UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH ROK SZKOLNY 2014/2015 Do diagnozy wiadomości i umiejętności dzieci wykorzystano zadania z pięciu obszarów: I. Komunikowanie się II. Umiejętności
Bardziej szczegółowoOpracowała Ewa Jakubiak
Opracowała Ewa Jakubiak Metoda Dobrego Startu (MDS) została opracowana przez prof. zw. dr hab. Martę Bogdanowicz w czasie bezpośredniej pracy z dziećmi w przedszkolach, szkole, poradni zdrowia psychicznego,
Bardziej szczegółowoJAK POMÓC DZIECKU ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE? Część I - Terminologia
JAK POMÓC DZIECKU ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE? Część I - Terminologia Nabycie umiejętności sprawnego czytania, pisania i liczenia w pierwszych latach nauki szkolnej jest warunkiem koniecznym
Bardziej szczegółowoTrening orientacji przestrzennej
Dla rodziców Trening orientacji przestrzennej W procesie zdobywania i przetwarzania wiadomości oraz nabywania różnych umiejętności szkolnych niezwykle ważne miejsce zajmują prawidłowe funkcjonowanie na
Bardziej szczegółowoDysleksja rozwojowa CO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ?
Dysleksja rozwojowa CO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ? TERMINOLOGIA 1. Szersze znaczenie terminu dysleksja rozwojowa - specyficzne trudności w czytaniu, pisaniu, liczeniu u dzieci o prawidłowym
Bardziej szczegółowo"Pomoc dzieciom leworęcznym w przygotowaniu do nauki szkolnej"
"Pomoc dzieciom leworęcznym w przygotowaniu do nauki szkolnej" Okres przedszkolny jest przygotowaniem dziecka do bardzo ważnego etapu życia, do zupełnie nowej roli roli ucznia. W tym procesie ważną rolę
Bardziej szczegółowoDziecko potrafi leżąc na brzuchu na płaskiej powierzchni oderwać nos od materaca, nisko unosi głowę.
Pierwszą sprawnością jaką ćwiczy prawidłowo rozwijające się dziecko, to ruch głowy. RUCH GŁOWY (w poszczególnych miesiącach życia) 1 miesiąc Dziecko potrafi leżąc na brzuchu na płaskiej powierzchni oderwać
Bardziej szczegółowoSzkolniak7 Świąteczny czas
Szkolniak7 Świąteczny czas ORGANIZATOR PROJEKTU Publiczna Szkoła Podstawowa nr 7 11-go Listopada 16 97-500, Radomsko Numer 1 11/15 PARTNER Edukacja czytelnicza i promocja czytelnictwa to jeden z kierunków
Bardziej szczegółowoEksperta porady. Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042)
Eksperta porady Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042) Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania to opracowanie, które jest kontynuacją pozycji pt. Diagnoza ucznia w ramach
Bardziej szczegółowoEdyta Antoniuk. Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji
Edyta Antoniuk Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji Edyta Antoniuk - nauczyciel w Prywatnej Szkole Podstawowej nr 69 w Warszawie Obserwacja ucznia/uczennicy -
Bardziej szczegółowoĆwiczenia orientacji przestrzennej
Dla Rodziców Ćwiczenia orientacji przestrzennej Istotne miejsce w procesie zdobywania i przetwarzania wiadomości oraz nabywania umiejętności szkolnych ma prawidłowe funkcjonowanie na poziomie koordynacji
Bardziej szczegółowoPrzyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji
Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji
Bardziej szczegółowo8-7 obrazków - 3 punkty 6 5 obrazków 2 punkty 4 i mniej 1 punkt
Diagnoza wstępna ucznia klasy pierwszej Imię i nazwisko ucznia. Klasa Dojrzałość społeczno- emocjonalna Zachowania dzieci Liczba punktów otocz łatwo nawiązuje kontakty z rówieśnikami 0 1 chętnie uczestniczy
Bardziej szczegółowoLATERALIZACJA I JEJ ZABURZENIA
LATERALIZACJA I JEJ ZABURZENIA Opracowała: IRENA SZYMANKIEWICZ Nauczycielka Zespołu Szkół Specjalnych w Jarocinie Jarocin 2014 SPIS TREŚCI 1. Pojęcie lateralizacji... 3 2. Etapy rozwoju lateralizacji...
Bardziej szczegółowoKinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona
Kinezjologia Edukacyjna metoda Dennisona Kinezjologia zajmuje się badaniem ruchu ciała ludzkiego. Dr Paul Dennison (amerykański pedagog, walczący z własną dysleksją) opracował metodę mającą na celu zintegrowanie
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania w klasie I
Czytanie Polonistyczna Mówienie Przedmiotowy System Oceniania w klasie I Edukacje Zakres Ocena Kryteria Uczeń potrafi wyciągać wnioski po wysłuchaniu wypowiedzi, czytanego tekstu. Wypowiada się złożonymi
Bardziej szczegółowoSymptomy ryzyka dysleksji i dysleksji rozwojowej w poszczególnych okresach życia
Symptomy ryzyka dysleksji i dysleksji rozwojowej w poszczególnych okresach życia Wiek 6 7 lat Motoryka duża Obniżona sprawność ruchowa min. dziecko słabo biega i skacze; Problemy z wykonywaniem ćwiczeń
Bardziej szczegółowoREFERAT NA TEMAT: SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU DYSLEKSJA, DYSORTOGRAFIA I DYSGRAFIA
REFERAT NA TEMAT: SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU DYSLEKSJA, DYSORTOGRAFIA I DYSGRAFIA Opracowanie: Izabela Betkier Nauczyciel nauczania zintegrowanego Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 1 w Starogardzie
Bardziej szczegółowoCZYTANIE DYSLEKTYCZNE PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 2 W ELBLĄGU ANNA LASSMANN
CZYTANIE DYSLEKTYCZNE PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 2 W ELBLĄGU ANNA LASSMANN SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ Dysleksja - Syndrom zaburzeń wyższych czynności psychicznych, które przejawiają
Bardziej szczegółowowww.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Bardziej szczegółowoKSZTAŁTOWANIE SPRAWNOŚCI GRAFOMOTORYCZNEJ - JAK POMÓC DZIECKU OSIĄGNĄĆ SUKCES W SZKOLE
KSZTAŁTOWANIE SPRAWNOŚCI GRAFOMOTORYCZNEJ - JAK POMÓC DZIECKU OSIĄGNĄĆ SUKCES W SZKOLE 1) Rozwój rysunku jako ważny element rozwoju grafomotoryki Rysunek stanowi źródło wiedzy o jego autorze. Dostarcza
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNO - WYCOWAWCZYCH
PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNO - WYCOWAWCZYCH Program rewalidacyjno wychowawczy wzór opracowała pedagog PPP w Rabce Zdroju i wykorzystywała do CELÓW SZKOLENIOWYCH - zajęć warsztatowych z nauczycielami - przy
Bardziej szczegółowoANKIETA REKRUTACYJNA
ANKIETA REKRUTACYJNA Prosimy o wypełnienie poniższej ankiety rekrutacyjnej, której celem jest zebranie informacji niezbędnych do przeprowadzenia rekrutacji uczestników projektu Wszyscy razem. 1. Imię i
Bardziej szczegółowodziecka + gotowość owocne spotkanie
Gotowość szkolna: gotowość dziecka + gotowość szkoły y = owocne spotkanie dr Karolina Appelt Instytut Psychologii UAM tematyka wykładu: -co to znaczy być gotowym, co to jest gotowość szkolna, jakie są
Bardziej szczegółowoEwa Strzykowska Dysleksja, dysgrafia, dysortografia
Ewa Strzykowska Dysleksja, dysgrafia, dysortografia ( referat dla rodziców ) Dysleksja rozwojowa specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu występujące u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Specyficzne
Bardziej szczegółowoZajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA
Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA Prawidłowy rozwój mowy uwarunkowany jest właściwym rozwojem intelektualnym, fizycznym i emocjonalnym. Opanowanie właściwej techniki mówienia, wyraziste wymawianie
Bardziej szczegółowoMetodykanauczania pisania dzieci od 3-9 lat Z CYKLU: PORADY DYDAKTYKA
Metodykanauczania pisania dzieci od 3-9 lat Z CYKLU: PORADY DYDAKTYKA Pisanie to -skomplikowany proces angażujący wielorako różnorodne czynności dziecka: sensoryczne (wzrokowe, słuchowe, kinestetyczne),
Bardziej szczegółowoOśrodek Rozwoju Edukacji
Ośrodek Rozwoju Edukacji Karta Indywidualnych Potrzeb Ucznia Termin założenia karty 20.09.2011r. IMIĘ (IMIONA) I NAZWISKO Ucznia Kamil klasa IV Nazwa przedszkola/szkoły lub placówki zakładającej Kartę.
Bardziej szczegółowoLeworęczność, czyli odwrócona w stosunku do większości ludzi sprawność funkcjonalna ręki lewej dotyczy 8 15 % ludności.
Leworęcznym być... Puchatek spojrzał na obydwie łapki. Wiedział, że jedna z nich jest prawa i wiedział jeszcze, że kiedy już się ustaliło, która z nich jest prawa, to druga była lewą, ale nigdy nie wiedział,
Bardziej szczegółowoKonspekt lekcji wychowania fizycznego dla klasy I Gimnazjum. Temat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy.
Konspekt lekcji wychowania fizycznego dla klasy I Gimnazjum Temat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy. Cele główne: Wzmacnianie ogólnej sprawności fizycznej Doskonalenia
Bardziej szczegółowoRyzyko dysleksji rozwojowej
Ryzyko dysleksji rozwojowej Symptomy ryzyka dysleksji obserwowane w przedszkolu Niektóre symptomy dysleksji można zauważyć już w wieku niemowlęcym. Istnieje ich wyraźna dynamika. W zależności od wielu,
Bardziej szczegółowoTemat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy.
Scenariusz lekcji wychowania fizycznego dla klasy IV PSP Temat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy. Cele główne: Wzmacnianie ogólnej sprawności fizycznej Doskonalenia
Bardziej szczegółowoObjawy ryzyka dysleksji
Objawy ryzyka dysleksji Znajomość problemu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu pozwala dostrzec charakterystyczne symptomy ryzyka dysleksji, a więc objawy dysharmonijnego rozwoju psychoruchowego,
Bardziej szczegółowoTrudności w nauce pisania i ortografii
Trudności w nauce pisania i ortografii Wiadome jest, Ŝe niepowodzenia szkolne nie pojawiają się nagle. Mogą pojawić się na róŝnych poziomach edukacji szkolnej. Powodują one, Ŝe dziecko nie jest w stanie
Bardziej szczegółowoTemat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy.
Scenariusz lekcji wychowania fizycznego PSP Sława Temat lekcji: Nauka techniki marszu Nordic Walking. Spacer po najbliższej okolicy. Cele główne: Wzmacnianie ogólnej sprawności fizycznej Doskonalenia koordynacji
Bardziej szczegółowoPoniżej prezentujemy przykładowe pozycje ręki w czasie odpoczynku i do ćwiczeń.
dr n. o zdr. Teresa Sadura-Sieklucka, specjalista fizjoterapii. Pracuje w Klinice Rehabilitacji w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. W reumatoidalnym zapaleniu stawów
Bardziej szczegółowoTematyka i terminy realizacji:
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu zajęć edukacyjnych Terapia pedagogiczna - 3 zadania. Tematyka
Bardziej szczegółowo2. Zwiększa siłę mięśni, w szczególności mięśni brzucha, dolnej części pleców, bioder i pośladków
Pilates pochodzi od twórcy Josepha Pilatesa, który stworzył tę metodę wzorując się na technikach wschodu i łącząc je z technikami zachodu. Istotą ćwiczeń Pilatesa jest rozciąganie, spinanie i rozluźnianie
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PAWŁA ROMAŃCZUKA UCZNIA KLASY I NA LATA SZKOLNE
PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PAWŁA ROMAŃCZUKA UCZNIA KLASY I NA LATA SZKOLNE 2010-2012 OPRACOWAŁA mgr Elżbieta Chmiel strona 1 /6 Program opracowany na podstawie arkusza badania psychologicznego.
Bardziej szczegółowo