MALI EKOLODZY NR 1 PAŹDZIERNIK - LISTOPAD. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 1

Transkrypt

1 MALI EKOLODZY NR 1 PAŹDZIERNIK - LISTOPAD Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 1

2 Ekologia w przedszkolu We współczesnych czasach coraz więcej mówi się o skażonym środowisku przyrodniczym, które już osiągnęło stopień zanieczyszczenia niebezpieczny dla życia. Zdając sobie sprawę z powagi sytuacji - uczestnicy największego forum ekologicznego świata- "Szczyt Ziemi" w Rio de Janeiro w 1992 roku - podjęli decyzję zmierzającą do powstrzymania destrukcyjnych procesów degradacji Ziemi. Decyzja ta ma na celu skierowanie świata na drogę ekorozwoju - co oznacza zachowanie wszystkich naturalnych procesów, warunków i zasad, które stwarzają gwarancję utrzymania się życia w całym jego bogactwie i różnorodności. Obecnie także w Polsce trwają prace nad Strategią rozwoju kraju do 2010 roku i Narodową Strategią Edukacji Ekologicznej. Istotnym elementem tych programów powinna stać się edukacja ekologiczna na wszystkich poziomach kształcenia. Sprostanie jednak tym wyzwaniom wymaga między innymi odpowiedzialnego wychowania społeczeństwa, które powinno dążyć do osiągnięcia zamierzonych zmian w osobowości człowieka - jak i jego postępowania. Można już zauważyć, że coraz więcej uwagi ludzie poświęcają problemowi ochrony środowiska. Naszym moralnym obowiązkiem jest pozostawienia następnym pokoleniom Ziemi nadającej się do życia. Mamy też obowiązek nauczyć dzieci i młodzież "życia w zgodzie z przyrodą". Dorosłym trudno jest zmieniać poglądy, styl życia czy sposób postępowania - w stosunku do natury. Dlatego wszelkie nadzieje należy pokładać w młodym pokoleniu, a szczególnie w dzieciach, które posiadają intuicyjne wyczucie funkcjonowania w zgodzie ze światem przyrody. Ważną rolę w tym procesie odgrywają zapoczątkowana już w przedszkolu edukacja, która polega na kształtowaniu u dzieci przedszkolnych odpowiedzialności za stan przyrody poprzez budzenie świadomości ekologicznej. Wiedzę przyrodniczą kształtujemy przez całe życie, a edukacja przyrodnicza w przedszkolu - to jeden z bardzo ważnych etapów tego procesu. Jakość i zakres doświadczeń przyrodniczych dzieci zależy w dużej mierze od wpływu środowiska, w którym żyją. Dziecko to istota, która wchodzi intensywnie w relacje z bliższym i dalszym otaczającym je światem - jest więc elementem systemu ekologicznego. W przedszkolu jest wiele okazji do rozbudzania wrażliwości ekologicznej, ponieważ nie ma tam granic między przedmiotami. Szansą spełnienia przewidywanych oczekiwań jest zamierzona, dobrze przemyślana i zorganizowana praca wychowawczo - dydaktyczna nauczyciela, w której wykorzystuje on całe bogactwo środków, metod i form. Dzieci mogą zaznajomić się ze światem roślin, zwierząt, z przyrodą nieożywioną - a także nauczyć się dostrzegać i przeżywać jej piękno. Obcowanie z przyrodą pozwala także na zdobycie wielu umiejętności i doświadczeń - co na pewno zaprocentuje w przyszłości. Edukacja ekologiczna jest także nierozłącznie związana z działalnością promującą zdrowy styl życia. W ramach podstawy programowej w obszarze edukacyjnym "Poznawanie i rozumienie siebie i świata"- można także popularyzować i rozwijać działalność ekologiczną wśród najmłodszych. Normalnie rozwijające się dziecko charakteryzuje głód wiedzy, co objawia się serią niekończących się pytań. Należy więc rozbudzać i zaspakajać ciekawość dzieci - a zarazem kształtować poczucie odpowiedzialności za stan przyrody. Dzieci już od najmłodszych lat muszą być świadome, że niszcząc kartki - zubożają lasy, że śmieci należy segregować, że myjąc zęby należy zakręcać kran oszczędzając w ten sposób wodę itd. Edukacja ekologiczna dziecka polega więc na łączeniu ze sobą szeregu elementów związanych z codziennym życiem. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 2

3 Treści przyrodniczo - ekologiczne w sposób szczególny tą aktywność wyzwalają, pobudzając dziecko do działania, rozwijają jego osobowość. Aby więc osiągnąć pozytywne rezultaty w działalności ekologicznej należy dzieciom stwarzać okazje do: obserwowania i oglądania, poznawania i przeżywania, doświadczania i badania, wypowiadania się oraz działania i tworzenia. Wiedza z zakresu ekologii to przede wszystkim problemy i odpowiedzi na pytania: Dlaczego?, Co by się stało gdyby?, Jak to się stało?, Co było przyczyną? W edukacji ekologicznej dzieci dużą rolę odgrywają metody aktywizujące tj. odkrywanie, poszukiwanie, przeżywanie, działanie, jak i też dobór odpowiednich form pracy. W naszym przedszkolu działania ekologiczne wprowadzamy poprzez: - wycieczki i spacery do różnych ekosystemów, instytucji, zakładów pracy itp., - udział w różnych akcjach związanych z ochroną środowiska naturalnego człowieka, - w czasie zajęć Koła ekologicznego oraz autorskiego programu Mali odkrywcy - udział w konkursach i uroczystościach o tej tematyce. "Dzieci są kwiatami, które oświecamy, ale to one same rozkwitają pełnią swojej wolności i piękna". I to jest prawda, ponieważ dzieci stać na więcej niż dorosłych - są bardziej naturalne, rzetelne, wytrwałe i opiekuńcze. Edukacja ekologiczna prowadzona systematycznie i kompleksowo - powinna w przyszłości zaprocentować i przynieść efekty. Zdobyta wiedza pozwoli zachować piękno i równowagę w tym fascynującym, tajemniczym świecie - "naszym wspólnym domu". JESIEŃ Z DZIECKIEM We wrześniu jak zwykle zawitała do nas jesień. Większość osób nadal tęskni za latem i gorącymi dniami spędzanymi na plaży. Jednak wbrew pozorom jesień to także wspaniały czas na spacery i spędzanie dnia na świeżym powietrzu. Nie siedźmy, zatem z dziećmi w domu. Koniecznie wybierzmy się do lasu albo do parku i poszukajmy skarbów jesieni. Dla dziecka jesień jest naprawdę bardzo ciekawą i fascynującą porą roku. Szczególnie, że ono także mogło się nieco zmęczyć zbyt wysokimi temperaturami. Jesienią otaczający nas krajobraz wygląda cudownie i jest wypełniony kolorami. Spadające z drzew liście, kasztany i żołędzie mogą stać się ulubioną zabawką dla niejednego malca. Ponadto wyszukiwanie ich pośród trawy i innych roślin daje dziecku możliwość do jeszcze lepszego wyćwiczenia swojej spostrzegawczości. Nie mówiąc już o tym, że kasztany czy żołędzie mogą zostać użyte w tak wielu celach, że cudownie kształtują w maluchu kreatywność i pomysłowość. Poniżej przedstawiamy kilka pomysłów na jesienne zabawy. Jesień - bywa czasem monotonna i szarobura, ale jednocześnie kryje w sobie piękno mieniących się kolorami liści, kasztanów, żołędzi i przez to stwarza wiele okazji do aktywnej zabawy. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 3

4 Spacer z przedszkolakiem wymaga inwencji, bowiem małe dziecko, jeśli mu każemy tylko iść - szybko się znudzi, poczuje się zmęczone i zacznie marudzić. Wówczas cała przyjemność z jesiennego spaceru pryśnie niczym bańka mydlana. A tymczasem jesienna wyprawa może być dla malucha wielką frajdą. Pod warunkiem, że dobrze ją zaplanujemy i będziemy mieć na podorędziu kilka atrakcyjnych zabaw. W czasie jesiennej wyprawy nie może zabraknąć spontaniczności, ruchu i szaleństwa. 1. Nazywamy dźwięki Liście z drzew o tej porze roku przyciągają wzrok mnogością kolorów, czasami wręcz spadają pod nogi, zapraszając do zabawy. Warto, zatem zachęcić malucha do brodzenia nóżkami wśród opadłych liści. Nazywajcie dźwięki, które temu towarzyszą, zapytaj smyka czy słyszy jak liście chrzęszczą (chrupią, trzeszczą, szeleszczą...) pod jego nóżkami. Taka zabawa to też świetne ćwiczenie logopedyczne dla malca. 2. Góra liści Usypcie z liści dużą górę, na którą można będzie się wspinać, a następnie rozkopywać ją nóżkami. 3. Zbieramy jesienne dary Na spacer z malcem zabierz ze sobą plastikowe wiaderko. Na pewno będzie przydatne do poszukiwania?skarbów": zbierania szyszek, żołędzi, kamyków... Nazywajcie przy tym wszystko co znajdziecie. 4. Wyścigi Możecie również urządzić wyścigi - na ścieżce zaznaczcie linię startu i mety. Wygra ten, kto pierwszy dobiegnie z pełnym wiaderkiem do mety. 5. Co do czego pasuje? Zabierzcie zebrane?skarby" jesieni (zarówno liście jak i owoce) do domu, później razem z brzdącem policzcie, posegregujcie je. Poproś dziecko, by dopasowało do siebie liść i owoc. Takim sposobem, przy okazji zabawy dacie dziecku dobrą lekcję matematyki i przyrody. 6. Zgaduj - zgadula Ułóżcie "skarby" jesieni w szeregu, a następnie poproś malca, aby dokładnie im się przyjrzał. Po tym jak zakryje oczy, schowaj jeden z przedmiotów. Maluch będzie musiał zgadnąć jakiego przedmiotu brakuje. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 4

5 7. Kto prowadzi? W lesie czy parku pozwól maluszkowi na prowadzenie - może decydować np. w którą ścieżkę skręcić. Poproś też, aby maluch nazywał kierunki, w które skręcacie. Taka orientacja przestrzeni jest niezbędna do nauki pisania i czytania. 8. Podchody Jeśli wybierzecie się na spacer całą rodziną możecie zorganizować?podchody". Jedna osoba niech idzie i zostawia za sobą ślady, tak by pozostali mogli ją później odnaleźć. Drogę możecie też oznaczać strzałkami zrobionymi z patyków lub kasztanów. 9. Poszukiwacze skarbu Warto również zorganizować zabawę w szukanie ukrytego skarbu. Zabierz ze sobą jakiś mały upominek dla malucha - może to być na przykład coś słodkiego. Podobnie jak w podchodach zaznacz drogę do ukrytego skarbu. 10. Spacer na kółkach W ciepłe jesienne dni możecie zaproponować malcowi uprawianie jakiegoś sportu - wysiłek fizyczny nie zmęczy malca, bo już nie będzie tak gorąco jak latem. Twój maluch na pewno chętnie pojeździ na rowerze, wrotkach czy hulajnodze. Możecie zabrać dziecko na wspólną wyprawę rowerową - dla małego szkraba będzie to super przygoda. SPACEROWY NIEZBĘDNIK Ubierając dziecko na jesienną wyprawę, pamiętajmy o tym, aby malca nie przegrzewać. Ubierz go na tzw. cebulkę" - w lekką kurtkę lub pikowaną kamizelkę, która ogrzeje plecy, a kiedy wyjdzie słońce i zrobi się ciepło łatwo będzie ją zdjąć. Ważne są dobre i wygodne buty. Podczas każdego spaceru przydatne będą również wilgotne chusteczki, bowiem w czasie zabawy dziecko na pewno pobrudzi sobie ręce. Zawsze zabieraj ze sobą coś do picia i na ząb". Zmęczony bieganiem i zabawą maluch na pewno chętnie przekąsi "co nieco". Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 5

6 JESIENNE ZWIERZĘTA Gdy wybierzecie na jesienny spacer po dywanie z kolorowych liści, koniecznie przynieście kilka najpiękniejszych okazów do domu. Składniki: Liście z różnych drzew o różnych kolorach, odrobina owoców jarzębiny, klej, żelazko. Wykonanie: Przyniesione ze spaceru liście, zanim zaczniesz z nich cokolwiek robić, należy wysuszyć żelazkiem. Włóż je go gazety i prasuj aż do wyschnięcia. Teraz pozostaje tylko puścić wodze fantazji i dopasowywać kształt, kolor i wielkość listków, a można naprawdę wyczarować zabawne zwierzątka. Miłej zabawy! Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 6

7 Znaczenie zagadek w rozwoju dziecka. Duże znaczenie w rozwoju myślenia dzieci mają zagadki. Przy rozwiązywaniu zagadek konieczne jest przypomnienie, porównanie, dopasowanie danych cech i właściwości do przedmiotu, którego poszukujemy. Pozwala to na rozwijanie pamięci, uwagi, myślenia, wyobraźni i spostrzegawczości. Rozwiązywanie zagadek jest zabawą, która kształci i rozwija umysł dziecka. Co to jest zagadka? Zagadka jest pewnego rodzaju zadaniem umysłowym, omówieniem podobieństw nienazwanego przedmiotu, którego nazwę należy odgadnąć. Z przytoczonych określeń zagadki wynikają następujące cechy: zagadka jest omówieniem nie nazwanego przedmiotu (pojęcia), zagadka operuje często obrazami i przenośniami, w tekście zagadki występuje często "pozorna sprzeczność". Zadanie postawione osobie zgadującej polega na domyślaniu się, o jakim przedmiocie jest mowa. Dziecko może odgadywać, co zagadka znaczy, czyli próbować ją rozwiązywać tylko wtedy, gdy rozumie, że można odgadnąć, o czym jest w zagadce mowa. Każda zagadka pobudza dziecko do myślenia, stawia mu określone zadania umysłowe. Zaznajamiając się z zagadkami dzieci zaczynają coraz bardziej świadomie dostrzegać istnienie zadań umysłowych, które można rozwiązywać przy pomocy rozumowania. Jakie są walory zagadek? Rozwiązywanie zagadek uczy wyodrębniania wszystkich elementów, które są ważne do rozwiązania zadania. Aby rozwiązać zagadkę, dziecko uczy się rozumieć jej sens i odkrywać jej właściwe znaczenie. Uczy się rozumować na podstawie określonych danych i brać je wszystkie pod uwagę. Gdy zagadka jest trudna i właściwe rozwiązanie nie od razu przychodzi dziecku na myśl, wtedy wyobraża sobie ono różne przedmioty, które by mogły spełniać warunki zagadki. Właściwą korzyść z zagadek odnosi dziecko wtedy, jeśli nauczymy je zastanawiać się nad trafnością lub błędnością odpowiedzi (czy przedmiot przez niepodany posiada wszystkie cechy, które wymienia zagadka). Rozwiązywanie zagadek uczy także zacieśniania zakresu pojęć i przygotowuje dzieci do porządkowania i klasyfikowania przedmiotów. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 7

8 Co to za pani, w złocie, w czerwieni, sady pomaluje, lasy przemieni, a gdy odejdzie gdzieś w obce kraje, śnieżna zawieja po niej zostaje. (jesień) JESIENNE ZAGADKI Co to za miesiąc, który niesie: grzyby i wrzosy liliowe w lesie, w sadach soczyste jabłka czerwone, a także pierwszy szkolny dzwonek. (wrzesień) On dziesiąty jest w kolejce gdzie stoi dwanaście miesięcy. (październik) To miesiąc smutny taki, bo odleciały już ptaki, i liść ostatni już opadł. Ten miesiąc zwie się (listopad) Kiedy rośnie to się zieleni. Kiedy spada złotem się mieni (liść) Wiosną zielono rosną, latem gadają z wiatrem, jesienią barwy zmienią, a zimą śnią pod pierzyną. (liście) Co to jest? Odgadnij! Leci tylko w dół. Jest tylko na dworze. Suchy być nie może.(deszcz) Co to za ogrodnik? Konewki nie miewa, a podlewa kwiaty, warzywa i drzewa. (deszcz) Gdy na deszcz się zbliża, chętnie go otwierasz (parasol) Wiosną jest zielone, potem w słońcu żółknie. Jesienią szarzeje, zimą jest bielutkie. (pole) Na jesień je zasiali. W zimie śnieg je oblepił. Wiosną szumi pod niebem. Latem stanie się chlebem. (zboże) Miliony ich w polu letni wiatr kolebie. Gdy dojrzeją będzie ziarno, a z ziarna chleb dla ciebie. (kłosy zbóż) Rośnie pod płotem, ma płatki złote, w kręgu go obsiada wróbli gromada. (słonecznik) Okrągła głowa, zielona, z soczystych liści złożona. (kapusta) Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 8

9 Ma gruby brzuszek i ogonek mały. Będzie z niego pewnie barszczyk doskonały. (burak) Wiosną w zieleń wplotła białych kwiatów liście. Teraz ma korale, a zgubiła liście. (jarzębina) Dobra gotowana, dobra i surowa, choć nie pomarańcza lecz pomarańczowa. Kiedy za zielony pochwycisz warkoczyk i pociągniesz mocno wnet z ziemi wyskoczy. (marchewka) Na ogonie złota głowa smaczne ziarnka w sobie chowa. (dynia) Na prawo drzewa, drzewa na lewo, przez cały czas, bo to jest... (las) Sosnowy, dębowy, stary lub młody. Rosną w nim grzyby, rosną jagody. (las) Ma koronę, królem nie jest, umie szumieć, gdy wiatr wieje. Ma zieloną szatę latem, lecz przed zimą zrzuca szatę. (drzewo) Co to jest? Nie drzewo, lecz roślina, gałęzie na ziemi rozpina. (krzew) Drzewo iglaste, drzewo żywiczne, wysokopienne, podniebne, śliczne. Zawsze zielone, zima czy wiosna, igły ma długie bo to jest (sosna) Ubrana w suknię białą, panna lasu, radosna jak zorza. Wita nas swoim uśmiechem, jej imię las powtarza echem. (brzoza) Miękkie igliwie gubi w jesieni. Na wiosnę znów się zazieleni. (modrzew) Co to za ptak na sośnie dziobem stuka i puka? Czy może on szkodnika pod korą drzew szuka? (dzięcioł) Choć przytulne ma mieszkanie, na zimę futro zmienia. Żaden orzech nie jest dla niej trudny do zgryzienia? (wiewiórka) Berecik czerwony w białe kropeczki. Nie chcą go brać dzieci ani wiewióreczki. (muchomor) Ma nóżkę, nie ma buta. Ma kapelusz nie ma głowy. Czasem gorzki i trujący, częściej smaczny jest i zdrowy. (grzyb) Jeśli w lesie bywasz i hasasz tam radośnie, zwróć uwagę na grzyba co na drzewie rośnie. (huba) Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 9

10 Każdy słyszy jej kukanie w wiosenny czas, ona z gąsienic czyści cały las. (kukułka) Cała brązowa, śliczne oczy, nóżki zgrabne cienkie Czy widzieliście kiedyś w lesie płochliwą...? (sarenka) Dlaczego dzieci chorują w przedszkolu Dzieci chorują częściej niż dorośli, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni ukształtowany. Układ immunologiczny osiąga dojrzałość i zdolność do pełnej obrony organizmu przed chorobami, gdy dziecko kończy ok. 12 lat. Do tego czasu organizm dziecka "uczy się" prawidłowo rozpoznawać bakterie i wirusy oraz skutecznie na nie reagować. Często dzieje się tak, że dziecko do momentu pójścia do przedszkola czy szkoły choruje sporadycznie. Dopiero przebywanie w dużych skupiskach i pierwszy kontakt z grupą rówieśników, powoduje częstsze zachorowania. Dzieje się tak dlatego, że układ odpornościowy dziecka nie jest jeszcze dojrzały. Dzieci uczęszczające do przedszkola narażone są na wiele czynników które mogą wywołać infekcje. Wiele tutaj zależy od tego jak rodzice dbają o układ immunologiczny, czyli największą broń malucha w walce z infekcją. Warto zadbać o naturalną odporność dziecka zanim jeszcze pójdzie do przedszkola i spotka nowych kolegów. Odpowiednia dieta, ruch na świeżym powietrzu, hartowanie, przyjmowanie preparatów ziołowych to m.in. dzięki nim pierwszy kontakt malucha z rówieśnikami nie musi oznaczać ciągłego chorowania. Jak uchronić dziecko przed chorobami w przedszkolu Pamiętaj o szczepionkach Ruch na świeżym powietrzu i hartowanie Odpowiedni do pogody ubiór, temperatura w mieszkaniu oraz ilość snu Właściwa dieta bogata w owoce i warzywa Preparaty ziołowe, naturalne i witaminowe na wzmocnienie Hartowanie organizmu dziecka Jednym ze sposobów zwiększenia odporności immunologicznej jest u dzieci ruch na świeżym powietrzu i hartowanie. Dlatego należy dziecko codziennie zabierać na co najmniej dwugodzinne spacery. Oczywiście przebywanie na świeżym powietrzu oznacza, że dziecko ma się na nim ruszać. Należy zachęcać dziecko do ruchu na świeżym powietrzu, np. zabawy z piłką, jazdy na rowerze, wspinania się na drabinkach, czy biegania. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 10

11 Zdrowy sen malucha Dziecko nie może być ubierane zbyt grubo ani w domu, ani na zewnątrz, nie może się przegrzewać. To właśnie przegrzewanie jest jednym z najczęstszych przyczyn przeziębień. Dobrze jest ubierać dziecko na cebulkę. W walce o odporność dziecka istotne jest również, żeby często wietrzyć mieszkanie, nawet kilka razy dziennie. Nie powinna w nim być również za wysoka temperatura, która nie powinna wynosić więcej niż stopni. Aby zadbać o naturalną odporność dziecka, należy zapewnić mu odpowiednią ilość odpoczynku. Powinno to być 9-10 godzin snu, a także jeśli maluch potrzebuje drzemki w ciągu dnia. Właściwa dieta dla dzieci Bardzo dużą rolę w kształtowaniu odporności przedszkolaka odgrywa zdrowa dieta. Dziecko powinno jeść pięć posiłków dziennie. Dieta powinna być bogata w owoce i warzywa zawierające dużo witaminy C. Jej najlepszym źródłem jest czarna porzeczka, natka pietruszki, kiwi, kiszona kapusta, pomarańcze. Dziecko powinno jeść też chude mięso, jaja, nabiał i morskie ryby. Jak wzmocnić odporność dziecka Jeśli przedszkolak często choruje warto, żeby rodzice wykorzystywali naturalne metody zwiększania odporności u dziecka. Dobrze jeśli w diecie dziecka pojawi się: czosnek, który zwiększa odporność i ma działanie bakteriobójcze; cebula, która działa m.in. bakteriobójczo, wspomaga trawienie, wzmacnia kości, łagodzi ból gardła i kaszel; miód wpływający na przemianę materii, neutralizujący wpływ różnych toksyn, zapobiegający infekcjom oraz łagodzący kaszel. Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 11

12 Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 12

13 Opracowały: mgr Anna Sobocińska mgr Halina Ramult Przedszkole Miejskie nr 8 w Kołobrzegu Strona 13