Ryczałt czy VAT - który rodzaj opodatkowania wybrać?

Transkrypt

1 Ryczałt czy VAT - który rodzaj opodatkowania wybrać? Osoby decydujące się na założenie własnej działalności gospodarczej często zadają sobie pytanie - ryczałt czy VAT? Zapytanie to jest sformułowane w taki sposób, jakby obie opcje wzajemnie się wykluczały. Nic bardziej mylnego. Pojęcia dotyczą bowiem dwóch różnych na gruncie prawa podatków. Sprawdźmy, czym jest ryczałt oraz VAT, a także kiedy każdy z tych podatków można stosować. Ryczałt czy VAT - dwa różne podatki Jak już wyżej wspomniano ryczałt i VAT są dwoma różnymi podatkami. Ryczałt jest odmianą podatku dochodowego, natomiast VAT jest podatkiem od towarów i usług, który - co ciekawe - nie zawsze musi być przez przedsiębiorcę rozliczany. Ustawodawca w zakresie tym przewidział bowiem szereg zwolnień. Opodatkowanie VAT-em jest niezależne od stosowanej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Sprawdźmy, kto i kiedy powinien stosować ryczałt oraz VAT. Ryczałt jako odmiana podatku dochodowego Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest jedną z czterech podstawowych form opodatkowania obok: zasad ogólnych, podatku liniowego oraz karty podatkowej. Z opodatkowania ryczałtem nie mogą skorzystać wszyscy. Art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym wymienia bowiem wprost listę podmiotów, które obligatoryjnie nie mogą opodatkować swoich dochodów ryczałtem. Wśród nich wymienia się m.in.: apteki, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, działalność polegającą na zakupie i sprzedaży wartości dewizowych, lombardy, działalność gospodarczą wolnych zawodów (poza firmami lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położnych, pielęgniarek, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny), świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (np. usługi reklamowe; usługi prawne, rachunkowo-księgowe i doradztwa podatkowego; usługi architektoniczne i inżynierskie). Ryczałt jest specyficzną formą rozliczania z fiskusem, w której podstawę opodatkowania stanowi przychód. Podstawa ta nie jest pomniejszona o poniesione w danym okresie koszty uzyskania przychodów. Przychody osiągnięte przez podmioty rozliczające się ryczałtem mogą zostać opodatkowane stawkami: 20%, 17%, / 10

2

3 5,5% a) przychodów z działalności wytwórczej, robót budowlanych lub w zakresie przewozów ładunków taborem samochodowym o ładowności powyżej 2 ton, b) uzyskanej prowizji z działalności handlowej w zakresie sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków do biletów miesięcznych, znaczków pocztowych, żetonów i kart magnetycznych do automatów, 3% a) z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, b) z działalności usługowej w zakresie handlu. Osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą, chcąc wybrać ryczałt jako formę opodatkowania, powinna ją wskazać na druku CEIDG-1. Natomiast podmioty opodatkowane w inny sposób, chcące dokonać zmiany na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, mogą to zrobić dopiero po zakończeniu danego roku w terminie do 20 stycznia. Podmioty opodatkowane ryczałtem wykazują przychody w ewidencji przychodów w podziale na poszczególne stawki ryczałtu. Za poszczególne okresy rozliczeniowe (miesiące lub kwartały) należy wyliczać zryczałtowany podatek podlegający wpłacie do urzędu skarbowego. Wyliczenia i wpłaty podatku należy dokonać do 20. dnia miesiąca za miesiąc (kwartał) poprzedni. Z tego tytułu podatnik nie składa okresowych deklaracji rozliczeniowych. Co ważne po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do 31 stycznia ryczałtowiec jest zobligowany do złożenia zeznania rocznego PIT-28. Ryczałt jako forma opodatkowania dochodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej cechuje się kilkoma istotnymi wadami oraz zaletami: Zalety ryczałtu stosunkowo niskie stawki podatku prosta księgowość możliwość rozliczania ryczałtu za okresy kwartalne (po spełnieniu określonych warunków) Wady ryczałtu brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko brak możliwości skorzystania z ulgi na dzieci brak możliwości rezygnacji z ryczałtu w trakcie roku brak możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodów / 10

4 VAT, czyli podatek od towarów i usług Zgłoszenie dla celów VAT jest oddzielnym procesem i nie ma nic wspólnego z ryczałtem. Zakładając działalność gospodarczą, przyszły przedsiębiorca musi podjąć decyzję o tym, czy zostanie czynnym podatnikiem VAT, czy też będzie korzystał w tym zakresie ze zwolnienia. Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, przedsiębiorca może korzystać ze zwolnienia z VAT ze względu na limit obrotów zł. W przypadku podmiotów rozpoczynających działalność w trakcie roku podatkowego limit ten ustala się w sposób proporcjonalny. Ważne! Ze zwolnienia podmiotowego z VAT nie mogą skorzystać m.in. podatnicy: dokonujący dostawy nowych środków transportu, dokonujący dostawy terenów budowlanych, świadczący usługi prawnicze, świadczący usługi jubilerskie. Kwestię tę reguluje art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Poza zwolnieniem podmiotowym z VAT można wyróżnić zwolnienia przedmiotowe regulowane m.in. w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT oraz przepisami wydanymi na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy. Wśród najpopularniejszych wymienia się: powszechne usługi pocztowe świadczone przez operatora obowiązanego do świadczenia takich usług oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną; usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze; usługi transportu sanitarnego; usługi nauczania języków obcych; usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe; usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji / 10

5 Jeżeli przyszły przedsiębiorca zamierza prowadzić działalność regulowaną tymi dwoma przepisami, wówczas nie dokonuje rejestracji dla celów VAT. Natomiast podmiot, który nie świadczy ww. usług, co do zasady może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego VAT. Wówczas również nie ma obowiązku dokonywania rejestracji dla celów VAT. Z kolei gdy przedsiębiorca nie chce lub nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, powinien zarejestrować się jako czynny podatnik VAT. W tym celu powinien wypełnić druk VAT-R i złożyć go w urzędzie skarbowym. Co ważne z tytuł rejestracji przedsiębiorca nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów. Niegdyś opłata ta wynosiła 170 zł. Obecnie została zniesiona. Kiedy warto być czynnym podatnikiem VAT gdy dokonuje się sprzedaży przede wszystkim dla podmiotów, które również są czynnymi podatnikami VAT; gdy sprzedaż będzie opodatkowana stawką poniżej 23% VAT, a zakupy stawką 23%; Kiedy warto korzystać ze zwolnienia z VAT gdy dokonuje się sprzedaży przede wszystkim na rzecz podmiotów niebędących VAT-owcami, np. handel detaliczny; gdy przedsiębiorca nie planuje dokonywać znacznych wydatków; gdy planujemy duże inwestycje - nadwyżka VAT naliczonego (od zakupów) zostanie wówczas zwrócona i może stanowić źródło polepszenia sytuacji finansowej firmy; Czynni podatnicy VAT są zobowiązani do składania okresowych deklaracji rozliczeniowych: VAT-7 w przypadku rozliczeń miesięcznych; VAT-7K w przypadku rozliczeń kwartalnych. Co ważne, deklaracje te składa się i opłaca w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu/kwartale rozliczeniowym. Ryczałt czy VAT - podatki te mogą występować wspólnie Jak już wspomniano na wstępie, ryczałt i VAT to dwa różne podatki, dlatego też w praktyce możemy mieć do czynienia z dwoma typami połączeń: ryczałt + czynny podatnik VAT, ryczałt + zwolnienie z VAT. Sprawdźmy, które z tych rozwiązań będzie korzystniejsze / 10

6 Przykład 1. Przedsiębiorca prowadzący działalność handlową polegającą na sprzedaży kwiatów zdecydował się na opodatkowanie swojej działalności ryczałtem. Stawką odpowiednią dla tego typu działalności będzie 3%. Co ważne, przedsiębiorca korzysta z preferencyjnych składek ZUS, działalność rozpoczął bowiem 1 kwietnia 2016 roku: składki społeczne w 2016 r.: 176,33 zł składki zdrowotne w 2016 r.: 288,95 zł (odliczeniu podlega 248,82 zł) W maju przedsiębiorca zakupił towar na fakturę: wartość netto: zł podatek VAT 8%: 800 zł wartość brutto: zł 1. Sprzedawca jest czynnym podatnikiem VAT Również w maju dokonał sprzedaży na kwotę: wartość netto: zł podatek VAT 8%: 1200 zł wartość brutto: zł 2. Sprzedawca jest podmiotem zwolnionym z VAT Również w maju dokonał sprzedaży na kwotę zł. Obliczmy wielkość zobowiązań podatkowych na gruncie podatku dochodowego oraz zysk dla obu tych przypadków. Ad.a. Ustalenie ryczałtu podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego: Etap wyliczeń Przychód pomniejszony o zapłacone w danym okresie składki społeczne Wyliczenie zobowiązania podatkowego zł - 176,33 zł = ,67 zł Podatek (stawka ryczałtu 3%) Odliczenie opłaconej składki zdrowotnej Zobowiązanie podatkowe do zapłaty ,67 zł * 3% = 444,71 zł 444,71 zł - 248,82 zł = 195,89 zł 196 zł / 10

7

8 skarbowego Zysk 4004 zł Jak wynika z powyższych wyliczeń, bardziej zyskowny w tym przypadku jest wariant pierwszy (ryczałt + VAT). Niemniej jednak należy pamiętać, że dokonuje się sprzedaży po cenach wyższych niż podmiot zwolniony z VAT. Jest to jedynie wyliczenie podane dla celów wskazania metodologii, nie oznacza zatem, że zawsze wybór ryczałt + VAT jest lepszym rozwiązaniem. Ryczałt czy VAT w systemie księgowości online Podmiot decydujący się na prowadzenie działalności opodatkowanej ryczałtem, będący jednocześnie czynnym podatnikiem VAT, jak również korzystający ze zwolnienia z VAT, może dokonywać rozliczeń swojej firmy przy użyciu systemu księgowości online - wfirma.pl. Aby w systemie wfirma.pl móc prawidłowo rozliczać działalność opodatkowaną ryczałtem po zalogowaniu do konta należy przejść do zakładki USTAWIENIA >> FIRMA >> PODATKI >> PODATEK DOCHODOWY gdzie należy zaznaczyć okienko EWIDENCJA PRZYCHODÓW, wybrać urząd skarbowy, domyślną stawkę ryczałtu oraz wskazać częstotliwość dokonywanych rozliczeń z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego. Kolejny krok to wybór ustawień dotyczących kwestii podatku VAT. W celu ich zdefiniowania należy przejść do zakładki USTAWIENIA >> FIRMA >> PODATKI >> PODATEK VAT gdzie w przypadku: czynnych podatników VAT należy zaznaczyć okienko PŁATNIK VAT oraz wskazać pozostałe parametry dotyczące tego rozliczenia (częstotliwość rozliczeń, urząd skarbowy itd.) / 10

9 podmiotów zwolnionych z VAT należy odznaczyć okienko PŁATNIK VAT oraz wskazać podstawę prawną zwolnienia. Faktury sprzedaży należy wystawiać w zakładce PRZYCHODY >> SPRZEDAŻ >> WYSTAW >> WYSTAW FAKTURĘ VAT lub WYSTAW FAKTURĘ (BEZ VAT) - w zależności od tego, czy ryczałtowiec będzie czynnym podatnikiem VAT, czy też będzie korzystał ze zwolnienia w tym zakresie. Szczegółowe informacje dotyczące wystawiania faktur znajdują się w naszych artykułach: Jak wystawić fakturę VAT? Jak wystawić fakturę (bez VAT)? / 10

10 Powered by TCPDF ( Data: Koszty związane z działalnością gospodarczą należy ewidencjonować w zakładce WYDATKI >> DODAJ WYDATEK, co zostało szczegółowo omówione w artykule: Księgowanie wydatków. Uwaga! Podatnicy rozliczający się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, którzy są równocześnie czynnymi podatnikami VAT, księgują wydatki dla potrzeby odliczenia VAT, mimo że ryczałt nie pozwala na odliczenie ich od przychodów na gruncie podatku dochodowego. Na koniec każdego okresu rozliczeniowego przedsiębiorca musi sporządzić deklarację ZUS DRA: Jak sporządzić deklarację ZUS DRA? Ponadto należy pamiętać, by na koniec miesiąca bądź kwartału: wyliczyć zryczałtowany podatek dochodowy podlegający wpłacie do urzędu skarbowego: Zaliczka na podatek dochodowy sporządzić deklarację VAT (w przypadku czynnych podatników VAT): Jak sporządzić deklarację VAT i złożyć ją w urzędzie. Ważne! System wfirma.pl umożliwia przygotowanie zeznań rocznych PIT-28 oraz elektroniczną wysyłkę deklaracji. Copyright Wszystkie prawa zastrzeżone Web INnovative Software Sp. z o.o., Bolesława Krzywoustego 105/ Wrocław, biuro@wfirma.pl KRS , NIP , Kapitał zł / 10