INSPEKCJA HANDLOWA GŁÓWNY INSPEKTORAT

Transkrypt

1 INSPEKCJA HANDLOWA GŁÓWNY INSPEKTORAT Warszawa, dnia 27 maja 2005 r. BK/AŻ /05/IB Informacja o wynikach kontroli jakości i oznakowania oraz wprowadzania do obrotu produktów oferowanych przez duże sieci handlowe pod własną marką w I kwartale 2005r. Plac Powstańców Warszawy Warszawa, skr. pocz. 247 tel. (0-22) fax: (0-22) bk.az@giih.gov.pl

2 I. STRESZCZENIE Realizując Plan kontroli o znaczeniu krajowym Inspekcja Handlowa w I kwartale 2005r. skontrolowała 101 placówek (magazynów centralnych i sklepów) należących do następujących sieci: Biedronka - właścicielem jest Jeronimo Martins Dystrybucja Sp. z o.o., Champion - CARREFOUR POLSKA Sp. z o.o., Elea - AUCHAN POLSKA Sp. z o.o., Leader Price - GEANT POLSKA Sp. z o.o., Lidl - Lidl Polska Sp. z o.o., Real - real - Sp. z o.o. i Spółka komandytowa, Tesco - TESCO POLSKA Sp. z o.o., AHOLD - Ahold Polska Spółka z o.o. Sprawdzono partii wyrobów o wartości 973,8 tys. zł oferowanych pod własną marką lub produkowanych dla danej sieci handlowej. Do badań wytypowano produkty z następujących grup towarowych: przetwory mięsne, owocowe i warzywne, konserwy rybne, przetwory mleczne, kawa. Do najistotniejszych ustaleń kontroli należały: obniżona jakość w stosunku do deklaracji producenta lub wymagań rozporządzeń - stwierdzono wady w 24% ocenianych próbek. W poszczególnych grupach towarowych odsetek zakwestionowanych próbek był następujący: - produkty mleczne 33,5%, - przetwory owocowe i warzywne 26,3%, - konserwy rybne 24,5%, - przetwory mięsne 23,8%, - kawy 10,1%; nieprawidłowe oznakowanie - zastrzeżenia wniesiono do 12% sprawdzonych partii. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w oznakowaniu przetworów mięsnych - 34,5% partii z wadami, najmniej przetworów mlecznych 7,45%. Kwestionowane przetwory owocowe i warzywne stanowiły 10,6% sprawdzonych partii, kawy 9,5%, konserwy rybne 8,1%, przetwory mleczne 7,4%. W 20 przypadkach o stwierdzonych nieprawidłowościach powiadomiono organy sanitarne, przekazano 173 informacje właściwym ze względu na miejsce produkcji wyrobów inspektoratom Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz 32 informacje do Urzędów Miar, skierowano także 3 wnioski do sądów rejonowych. 2

3 II. SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI Działania przeprowadzono w I kwartale 2005r. w oparciu o program kontroli Głównego Inspektoratu IH znak: BK/AŻ-40-16/04/IB z dnia 28 grudnia 2004r. Kontrolą objęto 101 placówek, z tego: - 10 magazynów centralnych (4 należące do sieci Jeronimo Martins Dystrybucja Sp. z o.o. i po jednym Auchan, Carrefour, Geant, Leader Price, Lidl, Ahold) - 91 sklepów wielkopowierzchniowych. Liczbę sklepów skontrolowanych w poszczególnych sieciach przedstawia wykres 1. Wykres 1 (liczba sklepów) Biedronka Champion Elea Leader Price Lidl real Tesco Auchan Carrefour Geant Najliczniej kontrolowaną grupę stanowiły magazyny i sklepy należące do sieci Jeronimo Martins Dystrybucja Sp. z o.o. (Biedronki). Głównym celem kontroli była ocena jakości i prawidłowości oznakowania następujących wyrobów produkowanych pod własną marką lub dla danej sieci: przetworów mięsnych (wędzonek i produktów blokowych), przetworów owocowych i warzywnych, konserw rybnych, przetworów mlecznych (serów twarogowych i dojrzewających, napojów mlecznych fermentowanych), kaw (kawy naturalnej mielonej i ekstraktów kawy). Ogółem skontrolowano partii wyrobów o wartości 973,8 tys. zł. przy czym w magazynach centralnych 212 partii o wartości 573,7 tys. zł. W poszczególnych grupach towarowych wartość i liczbę skontrolowanych partii przedstawia wykres 2. 3

4 Wykres wartość tyś.zł/liczba partii ,5 215, , przetwory mleczne przetwory owocowe i warzywne konserwy rybne kawa przetwory mięsne Zakwestionowano łącznie 340 (16%) partii wyrobów o wartości 157,2 tys. zł (16%) przede wszystkim z uwagi na niewłaściwą jakość i oznakowanie. Odsetek ogółem zakwestionowanych towarów w poszczególnych grupach towarowych przedstawia wykres 3. Wykres 3 odsetek liczby zakwestionowanych partii odsetek wartości zakwestionowanych partii (%) przetwory mięsne konserwy rybne przetwory owocowe i warzywne przetwory mleczne kawa 4

5 Najczęściej kwestionowano przetwory mięsne (produkty blokowe i wędzonki), zdecydowanie rzadziej przetwory owocowe, napoje mleczne fermentowane i kawę naturalną mieloną. 1. Kontrola jakości wytypowanych artykułów żywnościowych Ocenę cech organoleptycznych, fizycznych i chemicznych przeprowadzono pod kątem wymagań deklarowanych przez producenta, a dodatkowo w odniesieniu do konserwowanych sardynek określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) Nr 2136/89 z dnia 21czerwca 1989r. ustanawiającym wspólne normy handlowe w odniesieniu do konserwowanych sardynek (Dz. U. L 212 z ze zm.) oraz kawy rozpuszczalnej w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 lutego 2003r.w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej ekstraktów kawy i ekstraktów cykorii (Dz. U. Nr 52 poz.463 ze zm.). Należy zaznaczyć, że w obecnym stanie prawnym dla sprawdzanych w toku kontroli grup towarowych szczegółowe regulacje dotyczą tylko sardynek konserwowanych i ekstraktów kawy. W pozostałych przypadkach obowiązują ogólne przepisy głównie w zakresie bezpieczeństwa i jakości zdrowotnej, brak jest natomiast zarówno na poziomie unijnym jak i krajowym regulacji dotyczących jakości handlowej. Dlatego też ocena jakościowa wielu grup towarowych opiera się przede wszystkim na deklaracji producenta uwidocznionej na opakowaniu produktu oraz przedstawionej przez wytwórcę specyfikacji lub normie zakładowej. Badania przeprowadzono w odniesieniu do 463 partii o wartości 324,3 tys. zł, pobierając z nich łącznie próbek do badań laboratoryjnych. Niezgodne z deklaracją parametry fizyczne, chemiczne i organoleptyczne posiadało 338 (24%) ogółem zbadanych próbek. Ujawnione w wyniku badań laboratoryjnych wady próbek dały podstawę do zakwestionowania 112 (24% ocenianych) partii o wartości 36,6 tys. zł (11%). W ujęciu asortymentowym odsetek próbek o jakości niezgodnej z deklaracją producenta lub rozporządzeniem przedstawia wykres 4. 5

6 Wykres 4 ogółem 24 kawa naturalna mielona ekstrakty kawy przetwory owocowe przetwory mięsne-wędzonki napoje mleczne fermentowane 22 konserwy rybne 25 przetwory warzywne 30 sery twarogowe przetwory mięsne- prod. blokowe sery dojrzewajace (%) Z powyższego wynika, że jakość oferowanych pod własną marką wyrobów była niska. Najgorzej w toku kontroli wypadły sery dojrzewające - prawie co druga badana próbka była wadliwa, najlepiej zaś kawa naturalna mielona co dziesiąta próbka wadliwa. Bardzo niską jakością charakteryzowały się też produkty blokowe i sery twarogowe (częściej, niż co trzecia próbka wadliwa). Rzadziej kwestionowano przetwory warzywne (prawie co trzecią próbkę), konserwy rybne (jedną czwarta zbadanych próbek) i napoje mleczne fermentowane (częściej niż co piątą próbkę). W poszczególnych asortymentach badanych wyrobów najczęściej ujawniano następujące wady: w przetworach mięsnych - niewłaściwe cechy organoleptyczne: w wędzonkach - występowanie skupisk galarety, wyciek soku, konsystencję mało kruchą i gumowatą, smak i zapach mało charakterystyczny dla wędzonki lekko nieczysty, smak kwaskowy; w produktach blokowych - niewłaściwe związanie plastrów, - obniżoną zawartość białka (np. deklarowano nie mniej niż 13% stwierdzono od 9,4% do 9,6%; przy deklaracji 15% było 13,3%), 6

7 - obecność nie deklarowanej przez producenta skrobi (w ilości od 6,1% do 7,3%), - wyższą zawartość tłuszczu (np. deklarowano 45% było 48,8%; deklarowano nie więcej niż 10% było 15%; deklarowano nie więcej niż 6% było 15,5%), - podwyższoną zawartość wody (np. deklarowano do 75% było 78,9%; deklarowano nie więcej niż 55% było 65%); w przetworach owocowych i warzywnych - niewłaściwe cechy organoleptyczne: w groszku konserwowym - barwa ziaren nie wyrównana (od kremowej do zielonkawooliwkowej), ziarna popękane, niezachowujące naturalnego kształtu, skiełkowane, konsystencja nie wyrównana; w papryce konserwowej - bardzo zróżnicowana wielkość kawałków papryki; w dżemach - konsystencja dżemu luźna przy suchej powierzchni po otwarciu słoika; w groszku i kukurydzy smak nietypowy mało charakterystyczny dla danego asortymentu, - obniżoną masę wyrobu po odcieku (od 13g do 21,9g w stosunku do deklaracji), - niższą kwasowość ogólną (zamiast od 0,8 do 1,5% było 0,6 %), - wyższy ekstrakt ogólny (zamiast 15 18% było od 20,3% do 20,4%), - obecność niedozwolonej dla przetworów warzywnych substancji słodzącej tj. w kukurydzy konserwowej sacharyny i jej soli w ilości od 64,6 do 80,5 mg/kg, - obecność nie deklarowanego zagęstnika skrobiowego w ilości 1%; w konserwach rybnych - zapach lekko gorzkawy, lekko metaliczny, smak niezharmonizowany gorzki, lekko osłabiony, mało słony, mdły, uszkodzenia skóry i brzuszków, teksturę miękką rozpadającą się, barwę mięsa niejednolitą, teksture masy sałatkowej mazistą, - niższą kwasowość ogólną (deklarowano 0,3 0,6% było we wszystkich próbkach 0,2%; deklarowano od 0,3% było 0,2%), - niższą zawartość mięsa ryby (deklarowano 119g było g; deklarowano 220g było g), - zawyżony udział warstwy wodnej (deklarowano do 10% było 12% i 15%; deklarowano nie więcej niż 8% było 18 22%), - zaniżoną zawartość soli (zamiast 1,0 2,5% było 0,7%; deklarowano nie mniej niż 1,2% było 0,8% i 0,2%); 7

8 w przetworach mlecznych - niewłaściwe cechy organoleptyczne: w serach dojrzewających niewłaściwe oczkowanie, miąższ kruchy, mazisty, smak i zapach lekko gorzki, jałowy odbiegający od typowego, w serach twarogowych strukturę i konsystencję niejednolitą na zewnątrz kostki luźną, rozpadającą się, wewnątrz zwartą, ziarnistą, w napojach mlecznych fermentowanych płynną konsystencję, smak niezharmonizowany, wyraźnie mączysty, - niższą zawartość białka (deklarowano 12% było 5,6% w obu próbkach; zamiast 20% było 18,2% i 18,4%), - niższą zawartość tłuszczu (deklarowano 1,5% było 1,3% i 1,4%), - zawyżoną zawartość wody (np. było 79,7% przy deklaracji do 75%; zamiast do 45% było 47,2% i 47,9%), - zawyżoną zawartość suchej masy beztłuszczowej (napoje mleczne fermentowane - zamiast 8,0±0,2% było 9,4% i 9,2%), - obecność substancji dodatkowych tj. modyfikowanej skrobi kukurydzianej niedozwolonej do stosowania w niearomatyzowanych i bez dodatków smakowych w fermentowanych przetworach mlecznych; w kawach - niewłaściwe cechy organoleptyczne: bardzo nikły aromat, zapach pusty, wyraźnie nieczysty, ziemisty, osłabiony smak, napar nikle aromatyczny, lekko gorzki, nieczysty, niewyczuwalny w smaku i zapachu dodatek kawy naturalnej, - brak kofeiny (ekstrakty kawy), - obniżoną zawartość popiołu ogólnego w suchej masie (ekstrakty kawydeklarowano nie mniej niż 3% było 2,36%, 240%), - obecność zanieczyszczeń obcych (patyków o długości 0,5 1,2 cm). Podkreślić należy, że występujące w wyrobach wady jakości w większości nie są możliwe do ujawnienia przez konsumentów w chwili zakupu produktu, gdyż wymagają wykonania badań laboratoryjnych np. ser dojrzewający oferowany jako Gouda był faktycznie produktem o nazwie Żółty Kurowiak podpuszczkowy, dojrzewający z dodatkiem tłuszczu roślinnego. Obecne kontrole potwierdziły, że przyczyną wysokiej wadliwości wyrobów oferowanych pod własną marką było głównie nieprzestrzeganie procesów technologicznych, niska jakość stosowanego surowca oraz nieprawidłowa klasyfikacja wyrobów (głównie serów dojrzewających). Należy zaznaczyć, że producenci sami ustalają wymagania jakościowe dla swoich towarów, z reguły na dość niskim poziomie. 8

9 Wyniki analiz potwierdzają, że i te tak niskie parametry nie są przez producentów gwarantowane. W przypadku stwierdzenia obniżenia jakości w stosunku do deklaracji, producenci zamiast poprawić jakość dostosowują wymagania zawarte w zakładowym dokumencie normalizacyjnym lub specyfikacji do produktu np.: - w konserwach rybnych zakwestionowanych ze względu na niezgodną z deklaracją zawartość soli i kwasowość ogólną parametry te zostały obniżone w normie zakładowej do poziomu odpowiadającego wynikom badań, - zadeklarowana na opakowaniu ketchupu zawartość ekstraktu ogólnego wynosząca 15 18% po otrzymaniu wyników badań laboratoryjnych została w normie zakładowej zmieniona na min. 15%. Tak więc niskie ceny wyrobów oferowanych pod własną marką bezpośrednio przekładają się na niską jakość oferowanych produktów. Konsumenci powinni zatem zdawać sobie sprawę z tego, że własna marka to produkt tani, który poza nazwą na opakowaniu ma niewiele parametrów jakościowych podobnych do towaru firmy renomowanej. W wyniku badań laboratoryjnych stwierdzono 2 przypadki stosowania substancji dodatkowych niezgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 kwietnia 2004r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych i substancji pomagających w przetwarzaniu (Dz. U. Nr 94, poz. 933 ze zm.) tj. w kukurydzy konserwowej ujawniono sacharynę lub jej sól i w kefirze luksusowym (napój mleczny fermentowany bez dodatków smakowych z żywymi kulturami bakterii) - modyfikowaną skrobię kukurydzianą i pektynę. Inspekcja Handlowa sprawdzała także zgodność ilości produktu deklarowanej na opakowaniu z ilością rzeczywistą. W związku, z czym w laboratoriach przeważono próbek artykułów spożywczych. Niższą niż uwidoczniona na opakowaniu zawartość netto posiadało 37 (3%) próbek, głównie ekstraktów kawy i przetworów warzywnych, jednakże poza kilkoma przypadkami stwierdzone niedobory nie przekraczały dwukrotnej wartości błędu T 1 określonego w ustawie z dnia 6 września 2001r. o towarach paczkowanych (DZ. U. Nr 128, poz.1409 ze zm.), tj. nie dyskwalifikowały partii na etapie obrotu detalicznego. Stosowne informacje w tym zakresie na bieżąco były przekazywane do właściwych urzędów miar nadzorujących proces paczkowania u przedsiębiorców. 9

10 2. Oznakowanie artykułów oferowanych pod własną marką Prawidłowość oznakowania produktów sprawdzano w odniesieniu do postanowień: art.7 i art.7a rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2136/89 z dnia 21 czerwca 1989r. ustanawiającego wspólne normy handlowe w odniesieniu do konserwowanych sardynek (Dz. U. L 212 z ze zm.), rozporządzenia Komisji (EWG) Nr 1898/87 z dnia 2 lipca 1987 r. w sprawie ochrony oznaczeń stosowanych w obrocie mlekiem i przetworami mlecznymi (Dz. U. L 182 z ze zm.), ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 44, ze zm.), ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (t.j. Dz. U. Nr 31 z 2005r., poz.265), ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. Nr 90, poz. 999 ze zm.), rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. Nr 220, poz ze zm.), 4 pkt 5) i 6), rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 czerwca 2004r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji i dla produktów mięsnych oraz innych produktów pochodzenia zwierzęcego umieszczanych na rynku (Dz. U. Nr 160 poz.1673 ze zm.), 55 i 57 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych dla mleka oraz produktów mlecznych (Dz. U. Nr 188 poz. 1946), rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2004r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji i dla produktów rybołówstwa zał.5 pkt IV.4 (Dz. U. Nr 132 poz.1418 ze zm.), rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno-spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U. Nr 83, poz. 772). Ogółem sprawdzono partie wyrobów o wartości 896,0 tys. zł, wnosząc zastrzeżenia do oznakowania 223 (12%) partii o wartości 128,2 tys. zł.(14%). 10

11 Nieprawidłowo oznakowane wyroby własnej marki oferowano częściej niż w co drugim skontrolowanym magazynie lub sklepie wielkopowierzchniowym. W poszczególnych grupach towarowych odsetek partii towarów zakwestionowanych ze względu na nieprawidłowości w oznakowaniu przedstawia wykres 5. Wykres 5 ogółem 12 przetwory mleczne konserwy rybne kawy przetwory owocowe i warzywne 7,4 8,1 9,5 10,6 przetwory mięsne 34, (%) Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w oznakowaniu wyrobów polegały na: - podaniu nazwy wyrobu, masy netto oraz daty minimalnej trwałości w różnych polach widzenia, - nie podaniu w składzie skrobi obecnej w produkcie, - braku informacji o rodzaju środka spożywczego, - braku określenia ilościowej zawartości składników, - braku w wykazie składników użytych substancji dodatkowych, - podaniu zawartości tłuszczu w procencie suchej masy zamiast wprost, - braku lub podaniu niepełnego adresu producenta. Ponadto stwierdzano przypadki takich uchybień jak: brak podania masy netto, nieprawidłowe podanie określenia poprzedzającego datę minimalnej trwałości, brak określenia funkcji technologicznej użytej substancji dodatkowej, brak informacji zawiera cukier i substancję słodzącą, brak wykazu użytych gatunków owoców lub informacji owoce mieszane, uwidocznienie znaku weterynaryjnego nie odpowiadającego obowiązującym przepisom. Stwierdzone w toku kontroli uchybienia w oznakowaniu wyrobów wskazują, że większość producentów ograniczając koszty, zmiany w oznakowaniu 11

12 wyrobów wprowadza dopiero po wykorzystaniu zapasów etykiet. Nieprawidłowości te wynikają także z nieznajomości przez producentów i handlowców często ostatnio zmieniających się przepisów. Niemniej jednak takie uchybienia jak stosowanie niepełnego nazewnictwa w zakresie deklaracji rodzaju produktu, brak informacji o zawartości głównych składników, użytych wszystkich składnikach czy zastosowanych substancjach dodatkowych świadczą o celowym działaniu producentów uniemożliwiającym nabywcom dokonanie pełnego i świadomego wyboru konsumenckiego. W toku obecnej kontroli nie stwierdzono naruszenia przepisów ustawy o języku polskim. Oceniając prawidłowość oznakowania wyrobów paczkowanych, zwracano również uwagę na przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001r. o towarach paczkowanych (Dz. U. Nr 128, poz ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2002r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych (Dz. U. Nr 193, poz.1615). Stwierdzono, że część producentów nadal nie dostosowała się do ww. przepisów. Nieprawidłowości dotyczyły 5,2% skontrolowanych partii i polegały przede wszystkim na podawaniu masy produktów wraz z tolerancją, niewłaściwej wysokości cyfr i liter oznakowania ilości nominalnej oraz umieszczeniu na opakowaniu znaku odbiegającego od wzoru określonego w przepisach. Ujawniono także kilka przypadków nie zgłoszenia przez producentów w Urzędzie Miar faktu rozpoczęcia paczkowania wyrobów. Wymienione wyżej nieprawidłowości wynikały przede wszystkim ze słabej znajomości przepisów ustawy i rozporządzenia o towarach paczkowanych oraz dążenia do zminimalizowania kosztów związanych z nanoszeniem zmian na posiadanych zapasach opakowań oraz opracowaniem systemów kontroli masy wyrobu w toku produkcji. 3. Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia i dat minimalnej trwałości oraz wymagań w zakresie przechowywania wyrobów Podczas przeprowadzonych kontroli sprawdzono partii produktów o wartości 970,3 tys. zł, spośród których tylko 1 partia była przeterminowana. 12

13 Duży popyt na wyroby własnej marki powoduje ich znaczną rotację, co z pewnością zapobiega przeterminowaniu się tych towarów. Warunki i sposób przechowywania wyrobów własnej marki były zgodne z deklaracjami producentów. W jednej placówce stwierdzono natomiast nieszczelne opakowania filetów śledziowych kaszubskich, co powodowało intensywny wyciek oleju. III. OCENA WYNIKÓW KONTROLI Podsumowując wyniki kontroli można stwierdzić, że: 1) oferta handlowa wyrobów żywnościowych sprzedawanych pod własną marką jest bardzo urozmaicona pod względem asortymentu. Artykuły te przede wszystkim ze względu na niskie ceny cieszą się dużym popytem wśród konsumentów i ich udział w sprzedaży stale wzrasta; 2) każda sieć wielkopowierzchniowa ma w swojej ofercie wyroby własnej marki lub produkowane wyłącznie dla danej sieci, jednak konkurencja na rynku nie wpłynęła na poprawę jakości tych artykułów - blisko co czwarta badana próbka nie spełniała wymagań jakościowych. Największą wadliwością charakteryzowały się: sery dojrzewające (prawie co druga badana próbka była wadliwa), przetwory mięsne - produkty blokowe i sery twarogowe (częściej, niż co trzecia próbka wadliwa). Rzadziej kwestionowano przetwory warzywne (prawie co trzecią próbkę), konserwy rybne (jedną czwarta zbadanych próbek) i napoje mleczne fermentowane (częściej niż co piątą próbkę). Stwierdzone wady jakości wynikały w większości przypadków z braku należytego nadzoru nad procesami technologicznymi i stosowania surowców niskiej jakości; 3) w większości przypadków konsument nie może wykryć w chwili zakupu wad jakości występujących w wyrobach, rzeczywistą wartość produktów można ocenić dopiero po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych; 4) zakwestionowano oznakowanie 12% skontrolowanych partii. Najgorzej wypadły przetwory mięsne (34,9%), najmniej uwag wniesiono do oznakowania produktów mlecznych. Zdaniem Inspekcji Handlowej nieprawidłowości takie jak stosowanie niepełnego nazewnictwa w zakresie deklaracji rodzaju produktu, brak informacji o zawartości głównych składników, o użytych wszystkich składnikach czy zastosowanych substancjach dodatkowych wynikają raczej z celowego działania producentów niż z braku znajomości aktualnie obowiązujących przepisów; 5) warunki przechowywania oraz oferowania towarów własnej marki w placówkach wielkopowierzchniowych są zgodne z deklaracjami 13

14 producentów, co zabezpiecza wyroby przed pogorszeniem się jakości już w sklepie; 6) ustalenia obecnej kontroli wskazują na potrzebę kontynuowania jej w przyszłości, przede wszystkim w zakresie jakości tych wyrobów, które rażąco odbiegały od deklarowanych standardów lub obowiązujących przepisów. Opracowano: w Wydziale Kontroli Artykułów Żywnościowych 14