FUNDACJA EKOLOGICZNA. Dzieci listy piszą. RAZEM zmieniamy świat.

Transkrypt

1 FUNDACJA EKOLOGICZNA Dzieci listy piszą RAZEM zmieniamy świat

2 Prosimy również o przesyłanie nam wszelkich uwag i wskazówek dotyczących akcji. Jaki główny temat powinniśmy zaplanować w przyszłym roku, o co akcje można wzbogacić, uwagi organizacyjne. Zaraz po skończeniu pierwszej edycji zaczynamy przygotowywać akcję w przyszłym roku i wszelkie Państwa sugestie będą bardzo pomocne. 10 zielonych gmin Fundacja ekologiczna ARKA przygotowuje w dniach kwietnia 2013 autorską akcję ekologiczną LISty DLA ZIemI. ma w niej uczestniczyć około 1 milion osób. IDeA PISAnIA LIStÓW O ekologii Głównym elementem akcji będzie pisanie tematycznych listów przez młodych ludzi, które skierowane będą do dorosłych. W 2013 roku tematyka listów, w szczególności, dotyczyć będzie gospodarki odpadowej i recyklingu. Akcja ma wesprzeć gminy w obowiązku organizacji działań edukacyjnych i promocyjnych związanych z tzw. nową ustawą śmieciową. Ale zachęcamy także do poruszania w listach tematyki leśnej, zmian klimatu czy ochrony zwierząt. W pierwszej edycji akcji proponujemy tematy, którymi ARKA zajmuje się od lat. Tę formę edukacji nasza fundacja wykorzystuje od początku działalności. Już w 2005 roku pisaliśmy listy do dorosłych dotyczące palenia śmieci. Teraz rozwijamy ten pomysł. Chcemy, aby nasza akcja poprzez swoją prostotę i atrakcyjną formę stała się jednym z głównych wydarzeń ekologicznych w kraju. Docelowo ma być organizowana każdego roku, ale tematy i pomysły będą się zmieniać mówi Wojciech Owczarz, pomysłodawca akcji i prezes Fundacji Ekologicznej ARKA. ZAKReS DZIAłAń gminy Bezpłatne materiały ARKA przesyła do zainteresowanych gmin. Skala akcji sprawia, iż w tym roku nie jesteśmy w stanie przygotować osobnych paczek dla szkół. Prosimy w tym miejscu o pomoc w dystrybucji wysłanych materiałów. Ponieważ akcja organizowana jest po raz pierwszy to bardzo zależy nam na jej promocji. Dlatego już teraz prosimy o wytypowanie jednej placówki, która u Państwa zorganizuje wybrane działanie, na które zostaną zaproszone media. Prosimy także o pomoc w promocji akcji w mediach lokalnych, na Facebooku. Na stronie internetowej dostępne będą propozycje działań medialnych i informacje dla mediów. Zachęcamy także do wykorzystania akcji i organizacji gminnych konkursów na najładniejszy List Roku, wystaw napisanych listów, promocji ich w mediach lokalnych. Chcemy docenić i wyróżnić te gminy, które aktywnie włączyły się w naszą akcję. Przysyłajcie opisy akcji Listy dla Ziemi, którą zorganizowaliście na swoim terenie. Przysyłajcie zdjęcia z przeprowadzonych działań, materiały medialne, filmy. Mailem na adres listydlaziemi@fundacjaarka.pl lub pocztą do końca czerwca. Konkurs rozstrzygniemy już po wakacjach i będzie on częścią promocji już przyszłorocznej akcji Listy dla ziemi ZAKReS DZIAłAń SZKOły Akcja jest tak zaplanowana, że każdy nauczyciel w oparciu o konspekt lekcji i film może ją przeprowadzić bez kłopotu. Listy będą pisane na specjalnie przygotowanym papierze listowym, wydrukowanym na makulaturze. Pisanie listów przez młodych ludzi może odbywać się podczas lekcji tematycznej prowadzonej w klasach lub w inny zaplanowany w szkołach sposób (specjalna szkolna impreza, świetlica itd.). Konkurs List Roku Zachęcamy także szkoły do udziału w ogólnopolskim konkursie na List Roku. Szkoła wybiera jeden najładniejszy list i w formie skanu pierwsze strony (tylko napisany list) przesyła nam na konkurs. musi zawierać: imię i nazwisko ucznia nazwa szkoły i miejscowość skan listu (jpg, PDF) wielkość pliku do 1 MB Szkoła wysyła do 15 maja na adres: listydlaziemi@fundacjaarka.pl Ze względów organizacyjnych nie możemy czekać dłużej na listy, gdyż konkurs chcemy rozstrzygnąć przed wakacjami. Regulamin konkursu będzie dostępny na stronie internetowej do końca marca. Z przysłanych listów ARKA i nasi jurorzy wybierają 100 listów, które biorą udział w konkursie internetowym prowadzonym na Facebooku akcji. Listy te będą już nagradzane. 90 laureatów otrzyma drobne upominki (książki, płyty, gadżety), a 10 najpopularniejszych wśród internautów listów otrzyma cenne nagrody ufundowane przez Lasy Państwowe. 10 zielonych szkół i przedszkoli I tutaj także chcemy wyróżnić te placówki, które są najbardziej pomysłowe i aktywne. Przysyłajcie opisy akcji Listy dla Ziemi, którą zorganizowała Wasza szkoła lub przedszkole. Przysyłajcie zdjęcia z przeprowadzonych działań, materiały medialne, filmy. Mailem na adres listydlaziemi@fundacjaarka.pl lub pocztą do końca czerwca. Konkurs rozstrzygniemy już po wakacjach we wrześniu.

3 ZAKReS DZIAłAń DOm Po napisaniu listów dzieci zabierają je do swoich domów i pokazują dorosłym (rodzicom, dziadkom). W ten sposób zwracają uwagę dorosłych na problemy ekologiczne. Z drugiej strony na papierze listowym będzie miejsce na wpisanie trzech działań ekologicznych, których rodzina podejmie się w ramach akcji. Pomysły i podpowiedzi będą dostępne na stronie internetowej akcji i na Facebooku. Po ich wpisaniu rodzina wybiera Strażnika, który będzie pilnował, aby zapisane deklaracje zostały zrealizowane. Zachęcamy aby z tych działań robić zdjęcia i krótkie relacje przesyłać na naszego Facebooka (Facebook.com/listydlaziemi) EKO Rodzina Roku Drugim konkursem organizowanym w ramach akcji jest konkurs na EKO Rodzinę. Dokładny regulamin ogłosimy początkiem maja, ale chcemy nagradzać i nagłaśniać aktywność i działania całych rodzin. DZIAłAnIA DODAtKOWe ARKA koordynuje całość akcji. Przygotowuje 7 eventów pisania listów. Jej powodzenie zależy także od zaangażowania się gmin i szkół w zaplanowane działania dodatkowe. Oczywiście są one zupełnie dobrowolne. Niemniej liczymy na Państwa zaangażowanie. Na stronie przedstawiamy tylko skromny wybór pomysłów. Zostaną one opracowane i opisane przez nas w wydawnictwach towarzyszących. Ich realizacja przez to będzie bardzo prosta. Dlatego już teraz prosimy o wytypowanie jednej placówki, która u Państwa zorganizuje takie działanie. Prosimy także o pomoc w jej promocji w mediach lokalnych, na Facebooku. Samej akcji mogą towarzyszyć konkursy, wystawy najciekawszych listów, akcje medialne, czyli pisanie listów w przestrzeni publicznej. Na wydarzenie warto zapraszać media, czy też wysyłać listy do publikacji w mediach lokalnych. Można organizować ich czytanie w radio i telewizji. Zachęcamy także do organizacji happeningów, wystaw, pochodów edukacyjnych, instalacji. Warto także organizować zbiórki surowców, akcje sprzątania itd. media Bardzo prosimy gminy i szkoły o pomoc w promocji akcji. Tylko Państwo z informacjami o swoich lokalnych działaniach możecie dotrzeć do lokalnych mediów. Zachęcamy do wysyłania informacji o samym zaangażowaniu w akcję, do zapraszania mediów na organizowane przez Was akcje pisania listów, do organizowaniu akcji medialnych i zapraszaniu na nie media. Gminy i szkoły mogą organizować własne konkursy na najpiękniejszy list w szkole czy w gminie i promować te najlepsze. Lokalnych dziennikarzy czy znane osoby, które mieszkają w Waszej gminie można zapraszać do jury. Wybrane listy można publikować w lokalnych mediach, na portalach i stronach internetowych. Organizować audycje czytania ich w rozgłośniach radiowych czy lokalnych telewizjach. Czekamy także na Wasze, autorskie pomysły jak promować akcję w mediach. cztery SłOWA To niesamowite. Pisząc te słowa ciągle słyszę w biurze telefony i załogę ARKI, która cierpliwie i z entuzjazmem odpowiada na kolejne pytania z gmin i szkół. Codziennie zgłaszają się gminy, szkoły i tysiące uczestników naszej akcji. Naprawdę RAZEM przygotowaliśmy świetną rzecz. Przed nami jeszcze ogromny wysiłek logistyczny, żeby wszystko popakować i wysłać na czas. Pojawiają mi się dwa słowa: dziękuję i proszę. Dziękuję wszystkim pracownikom gmin i szkół za tak masowy udział w akcji. Za pomoc przy dystrybucji materiałów, bez któ- rej nie bylibyśmy w stanie przygotować akcji. Wiem, ze to czasami kłopotliwe, aby porozdzielać na wszystkie wydaw- nictwa, zawiadomić szkoły i przedszkola, a często nawet im dowieźć te materiały swoim samochodem, bo i o takich sytuacjach słyszałem rozmawiając z Państwem. Bardzo dziękuję za pomoc, współpracę i zaangażowanie. Dziękuję całemu zespołowi ARKI, który z entuzjazmem za- angażował się w akcję, mimo iż mamy mnóstwo tych działań, które równolegle musieliśmy prowadzić. Dziękuję wszystkim sponsorom i partnerom, iż uwierzyli w to, że mała organizacja z południa Polski może przygotować tak ogromne przedsięwzięcie. A tych, którzy się jednak nie rozpoczę- zdecydowali zapraszam za rok. I drugie słowo: proszę. Proszę o to, aby w gminach i szkołach dobrze zostały wykorzystane przesłane materiały. Aby to wszystko przygotować poświęciliśmy prawie 6 miesięcy. Mamy świadomość, iż tak duża akcja ma także swoje mankamenty. Zużywamy na wydawnictwa dużo papieru, choć z makulatury, to także obciąża środowisko. Dlatego tak ważne jest, aby nic się nie zmarnowało. Jeżeli w gminie i szkole zostanie Państwu trochę materiałów, papierów listowych, to po prostu przekażcie je sąsiedniej gminie, szkole. W akcji kluczowe są także inne dwa słowa: edukacja i działanie. Jeżeli chodzi o edukację, to angażujemy setki tysięcy młodych osób, które na lekcjach tematycznych napiszą swoje listy, zaniosą do domów informując swoich rodziców i dziadków o problematyce ekologicznej. To część edukacyjna. Ale mamy jeszcze działanie. Zachęcamy do wypełnienia trzech punktów z tyłu każdego listu pomysłami na działanie. Wybierzmy Strażnika naszych deklaracji i po prostu zróbmy to co wpisaliśmy. Zachęcamy także gminy i szkoły do działania. Dajmy przykład! A teraz zamknijmy oczy. Wyobraźmy sobie setki tysięcy zaangażowanych ludzi. Tysiące nowych drzew, tony zebranych z surowców wtórnych, czyste lasy, rzeki, uratowane zwierzęta. Tak jestem marzycielem. A Wy? Wojciech Owczarz Ps. Już czekam, aż moja 10-letnia córka Maja w pewien kwietniowy dzień przyniesie ze szkoły swój list. List dla Ziemi.

4 Dołącz do nas na: Akcja ma swój profil na Facebooku. Zachęcamy do jego polubienia i promowania. Profil ten będzie także głównym kanałem informacyjnym samej akcji. Na nim będziemy prowadzić konkursy i publikować aktualności. Zachęcamy także Was do promowania samej akcji jak i najpiękniejszych listów na mediach społecznościowych. Tutaj młodzi ludzie z pewnością będą mieć dużo świetnych pomysłów. Mamy Facebook, Twiter, You Tube itd. Możemy sami promować najpiękniejsze listy kręcąc swoje filmy telefonem komórkowym czy organizować akcje promocji i poparcia Waszych listów. Szczególnie w tym temacie prosimy o wszelkie podpowiedzi, propozycje. Czekamy na uwagi dotyczące naszego profilu na Facebooku, a także o podpowiedzi gdzie moglibyśmy jeszcze promować akcję. Na naszej stronie znajdziecie wszelkie informacje dotyczące akcji. Listę gmin, które zaangażowały się w akcję, informacje organizacyjne, materiały do pobrania itd. dla ARKI na edukację i działanie KRS Nasza akcja wymaga ogromnego zaangażowania i środków finansowych. Jej zakres, ilość uczestników a i mamy nadzieję efekty będą duże. Opisujemy ją dwoma słowami. Edukacja i działanie. W zakresie edukacji dotrzemy do ponad miliona osób, a wśród działań promujemy sadzenie drzew, zbiórki surowców i śmieci czy pomoc zwierzętom. Dlatego liczymy na Wasz 1% na Listy dla Ziemi. Więcej informacji

5 PISZemy LISty DLA ZIemI 5 KROKÓW Proponujemy Wam pewien schemat akcji pisania listów w Waszej placówce. Ze względu na niewielkie rozmiary tego wydawnictwa obszerniejsze scenariusze lekcji, z których każdy nauczyciel będzie mógł skorzystać, zamieścimy na stronie internetowej 1. WPROWADZenIe Przedstawienie pomysłu akcji, jej idei i prezentacja innych działań Fundacji Ekologicznej ARKA. Tutaj możemy skorzystać z naszego filmu, innych wydawnictw czy materiałów dostępnych w internecie. 2. tematyka Mamy kilka tematów tegorocznej akcji, z których głównym jest gospodarka odpadami i recykling. Najwięcej informacji w tym wydawnictwie dotyczy właśnie tych problemów. Warto je mocno podkreślić, gdyż w tym roku jesteśmy świadkami swoistej rewolucji śmieciowej w naszym kraju. Czy będziemy więcej segregować odpady? Czy przestaniemy je palić w piecach domowych? Czy znikną dzikie wysypiska z naszych rzek i lasów? To zależy w dużej mierze od tych działań, w które zaangażowane są wszystkie gminy w Polsce. Zachęcamy Was jednak do pozostawienia dzieciom wyboru tematyki ich listów. Podpowiadamy jeszcze kilka tematów: dbanie o lasy, ekologiczny styl życia, oszczędzanie energii i wody, opieka nad zwierzętami. 3. WyBÓR tematyki Po przedstawieniu tegorocznych tematów zachęcamy dzieci do samodzielnego wyboru tematyki swoich listów. Chodzi nam o to, aby autentycznie zainteresować uczniów problemami ekologicznymi, aby jak najwięcej serca i pomysłowości włożyły one w tworzenie swoich listów. 4. FORmA LIStÓW Listy mają być twórczymi i pięknymi pracami dzieci, więc pozwólmy im na ekspresję. Jeżeli chcą coś narysować, niech rysują, jeśli chcą ułożyć hasło ekologiczne, czy napisać wiersz niech to zrobią! Zależy nam na tym, aby powstały piękne, kreatywne prace. Chcemy te najpiękniejsze wykorzystywać w wydawnictwach i wystawach. 5. ZABRAnIe LIStu DO DOmu Prosimy, aby zwrócić uczniom uwagę na to, aby nie tylko pochwaliły się swoimi pracami w domu, ale także zachęciły rodziców do wspólnego wypełnienia 3 deklaracji ekologicznych działań i ich późniejszej realizacji! W ten sposób ekologiczne pomysły dzieci mogą znaleźć odzwierciedlenie w ich rodzinnym życiu! Wspólnie zdziałamy więcej!

6 LISty DLA ZIemI O pomyśle, idei i przygotowaniach do akcji z Wojciechem Owczarzem, pomysłodawcą akcji i prezesem Fundacji Ekologicznej ARKA rozmawia Daria Urbańska. Jak zrodził się pomysł Listów? Już w pierwszym roku funkcjonowania ARKI realizowaliśmy dwa projekty, które wykorzystywały podobne metody edukacji. Prowadziłem wówczas warsztaty w szkołach dotyczące spalania śmieci w piecach. Dorośli bardzo często nie mają świadomości, jakie zagrożenia, np. dla zdrowia, niesie ze sobą ten proceder. Pomyślałem, że byłoby fajnie, gdyby uświadomiły im to dzieci pisząc do nich listy. Wracając jednak do samej akcji Czemu pomysł powrócił właśnie teraz? Początkowo pisanie listów miało być tylko częścią większej kampanii związanej z segregacją odpadów i recyclingiem, tematem, który w gminach jest teraz bardzo ważny. Ale kiedy rozmawiałem ze znajomymi, stwierdzili, że to znakomity pomysł na ogólnopolską akcję. I chyba mieli rację. Wszystko wskazuje bowiem na to, że pomysł chwycił i że będzie imprezą cykliczną. Mamy już (10 marca red.) ponad 230 chętnych gmin i ponad 350 tys. uczestników. A każdego dnia zgłaszają się kolejni. W działania zaangażowało się mnóstwo osób: leśników, nauczycieli, pracowników gmin, a zgodnie z naszymi wyliczeniami bezpośredni udział w akcji weźmie około miliona osób. Sam jestem ciekaw, jak to wszystko się rozwinie. Czemu w pisaniu listów tkwi taka siła? Działanie edukacyjne ma tutaj wymiar podwójny. Uczniowie chcąc napisać list muszą zapoznać się z omawianym tematem, dorośli zawsze zainteresowani tym, co ich pociechy robią w szkole przeczytają przyniesione do domu prace. Oczywiście, może być tak, że część dzieci napisze list wyłącznie z obowiązku, część nie pochwali się nim w domu, bo nie będzie czuło potrzeby. Może być i tak, że niektórzy rodzice nawet nie rzucą okiem na to, co ich dziecko napisało na zajęciach. Ale mam nadzieję, że większość dorosłych powie jednak: ale fajne rzeczy robicie w szkole, napisałeś naprawdę piękny list. Mam też nadzieję, że dzieci będą pytać. A dobrze wiemy, że niewygodne pytania naszych pociech nie mogą pozostać bez odpowiedzi. A zatem od kwietnia w całej Polsce rusza pisanie listów? Tak, chcemy aby dzieci pisały listy na lekcjach w szkole i w ten sposób edukowały siebie i dorosłych. Jak wspominałem, tematyka listów będzie dotyczyła w szczególności gospodarki odpadami i recyclingu. Ale także proponujemy, aby listy pisane były o: zmianach klimatycznych, ochronie i bogactwu polskich lasów. Każdy może wybrać. Co więcej, papier listowny będzie papierem ekologicznym, wykonanym z makulatury. Ale na tym akcja się nie kończy. Bo listy i edukacja mają być impulsem do podjęcia działań. Druga strona papieru listowego, na którym uczniowie będą pisali listy, będzie miała charakter interaktywny. Zamieścimy na niej porady, co każdy z nas na co dzień może zrobić dla środowiska, podamy linki do naszej strony internetowej, fanpage a na facebooku, twittera oraz zaproponujemy małą zabawę. Będą tam trzy wykropkowane miejsca na ekologiczne pomysły danej rodziny. Chcielibyśmy, aby każda rodzina wyznaczyła sobie strażnika tych deklaracji, który dopilnuje, by słowa zamieniły się w czyny. Dalsza część akcji będzie się odbywała na facebooku. Będziemy zachęcać rodziny, by przysyłały nam zdjęcia zrealizowanych zadań. Może to być posadzenie drzewa, zakupy z torbą ekologiczną, zbieranie śmieci. Już zbieramy kolejne pomysły na ekologiczne działania na stronie internetowej akcji. Wierzymy, że da to ludziom poczucie, że nie są sami i nie działają w pojedynkę. Bardzo często mówimy sobie: co ja jeden mogę zrobić? co da zasadzenie jednego drzewa? Teraz nikt nie będzie już sam. Jesteśmy ekologiczną drużyną narodową.

7 Czy planujecie też jakieś eventy? W siedmiu miastach zorganizujemy pisanie listów w przestrzeni publicznej. Pierwsza taka akcja odbędzie się 15 kwietnia na placu Zamkowym w Warszawie. Na rynku ustawimy instalację potężną kulę ziemską z głównym elementem graficznym akcji kopertą na listy. Wokół niej ustawione zostaną krzesełka i stoliki dla uczniów. Pisaniu listów towarzyszyć będą warsztaty edukacyjne: układanie puzzli, eko memory, gry i krzyżówki przestrzenne. Mamy nadzieję, że w zaktywizowaniu wszystkich pomoże nam konkurs na List Roku. Szkoły, po przeprowadzeniu W Listach dla Ziemi, podobnie jak w wielu innych akcjach organizowanych przez ARKĘ, dzieci i dorośli zamieniają się rolami. To dzieci uczą nas, że głos jednego człowieka też jest ważny i że nawet najdrobniejsze działanie ma sens. Uważasz, że taka edukacja przyniesie realne działania? To nie do końca jest tak, że dzieci stają się nagle naszymi nauczycielami. Dzieci są tu raczej impulsem do podjęcia działań, do tego, by Razem zmieniać świat. My, dorośli często jesteśmy leniwi i sceptyczni nie chce nam się, nie widzimy sensu. Dzieci na to lenistwo nam nie pozwalają. Bo przychodzą, pytają i czekają na odpowiedź. To właśnie ta postawa młodych ludzi jest często impulsem, że zaczynamy coś robić, że decydujemy się zmienić nasze nawyki. Myślę, że to byłoby coś niesamowitego, gdyby setki tysięcy ludzi postanowiło wreszcie coś zrobić posadzić to jedno drzewko, posprzątać las, zamienić jednorazówkę na torbę eko. To będzie przecież coś realnego, namacalnego. Niech dziecięca wiara w to, że świat jest dobry i że razem naprawdę możemy wpłynąć na rzeczywistość będzie dla nas motywacją. wewnętrznego konkursu, będą nam przysyłały listy, a my wybierzemy setkę najlepszych, która trafi na specjalny fanpage Listów dla Ziemi na facebooku. Decyzję, komu przyznać nagrodę główną, podejmą internauci. Co więcej, jury złożone z dziennikarzy i nauczycieli wybierze 10 najlepszych listów, które będą promowane w mediach i pokazywane na wystawach. Na całą setkę będą czekały drobne upominki, na najlepszą dziesiątkę cenne nagrody.

8 tematyka LISTÓW DLA ZIEMI W 2013 roku tematyka listów, w szczególności, dotyczyć będzie gospodarki odpadowej i recyklingu. Akcja ma wesprzeć gminy w obowiązku organizacji działań edukacyjnych i promocyjnych związanych z tzw. nową ustawą śmieciową. Ale zachęcamy także do poruszania w listach tematyki leśnej, zmian klimatu czy ochrony zwierząt. W pierwszej edycji akcji proponujemy tematy, którymi ARKA zajmuje się od lat. Dbajmy o lasy Lasy to doskonałe miejsce do odpoczynku i rekreacji. Zadbajmy wspólnie o ich czystość, pozostawiając je w niezmienionym stanie. Śmieci, które powstały podczas wyprawy do lasu, wyrzuć do przygotowanego przez leśników pojemnika lub zabierz ze sobą. Bądź eko Recykling. Lubię to! W Polsce co roku powstaje ponad 11,8 milionów ton odpadów. Każdy mieszkaniec wytwarza około 400 kg śmieci rocznie. Z tej ogromnej masy aż 86% trafia na wysypisko. Segregując śmieci chronimy tereny pod nowe wysypiska. Oszczędzamy także pieniądze. Za śmieci posegregowane zapłacimy mniej. Przykładowo, produkując puszkę ze złomu, można zaoszczędzić nawet 96% energii, zmniejszyć zanieczyszczenie wody o 97% i zdecydowanie ograniczyć negatywny wpływ jaki ma na środowisko produkcja aluminium. Segregacja wszystkim się opłaca. Zostań świadomym konsumentem. Stosuj zasadę 3R: (reduse) redukuj ilość śmieci poprzez świadome zakupy, (reuse) używaj przedmiotów wielokrotnie, naprawiaj, (recykling) przetwarzaj ponownie, każdy odpad to także surowiec. Wspieraj ekologiczne inicjatywy. Pomagaj organizacjom. Działaj lokalnie na rzecz środowiska. Opiekuj się zwierzętami! W Polsce jest kilka milionów bezdomnych zwierząt, zarówno w schroniskach, jak i na ulicach. Każdy z nas może im pomóc, pomagając wybranemu schronisku czy przygarniając bezdomnego psa lub kota! Wasza klasa może im pomóc adoptując zwierzaka wirtualnie lub organizując zbiórkę darów rzeczowych dla schroniska! Możemy też zmieniać los bezdomnych zwierząt opiekując się odpowiedzialnie naszymi domowymi pupilami! Oszczędzaj ciepło! Ogrzewanie mieszkania pochłania dużo energii. Wystarczy jednak, że zmienisz kilka codziennych nawyków, aby efektywniej wykorzystywać ciepło w swoim domu. Pamiętaj nie przegrzewaj mieszkania (zalecana temperatura do pokoi dziennych to 20 C), nie zastawiaj grzejników, zainwestuj w dobre grzejniki, pomyśl o wymianie okien na szczelne.

9 Jak postępować KAżDA RZecZ, z KtÓRą odpadami odpadami KuPujemy, PRęDZej czy PÓŹnIej StAnIe SIę ODPADem. W POLSce co ROKu POWStAje POnAD 11,8 mln ton ODPA- DÓW KOmunALnych, czyli takich, KtÓRe PO- WStAją W gospodarstwach DOmOWych. jak POStęPOWAć Z ODPADAmI Każdy mieszkaniec naszego kraju wytwarza rocznie około kg odpadów. Aż 86,6% tych odpadów trafia na wysypiska. Jest ich w Polsce ponad W naszych odpadach jest wiele cennych surowców, które nie powinny znaleźć się na wysypisku. Większość z tych odpadów można ponownie wykorzystać albo przetwarzając je, albo produkując z nich energię. Oto jak dziś postępujemy z odpadami: Oto jak powinniśmy postępować z odpadami: Obecnie w Polsce składuje się ponad 86,6% odpadów. Zgodnie z wymogami przepisów polskich i Unii Europejskiej, składować powinno się tylko odpady, których nie można poddać recyklingowi, kompostowaniu i unieszkodliwianiu. SłOWnIcZeK Struktura odpadów wytwarzanych przez Polaków Segregacja Struktura odpadów wytwarzanych przez Polaków Skład odpadów na terenach wiejskich Skład odpadów (procent wagi) na terenach wiejskich (procent wagi) papier i karton 12% tworzywa sztuczne 14% papier i karton 12% szkło 8% tworzywa sztuczne 14% metale 4% szkło 8% tekstylia 2% metale 4% niebezpieczne 1% tekstylia 2% wielkogabarytowe 6% niebezpieczne 1% Jak rozwiązać problem gospodarowania odpadami? Najlepszym sposobem jest zmniejszenie ilości powstających odpadów. Można to osiągnąć we własnym gospodarstwie domowym poprzez kupowanie produktów w opakowaniach zwrotnych lub opakowaniach wielokrotnego użytku. Można kupować produkty w opakowaniach bardziej ekonomicznych, np. proszek do prania w opakowaniu 10 kg zamiast w opakowaniu 1 kg. W ten sposób zaoszczędzisz pieniądze oraz zmniejszysz ilość odpadów. Innym dobrym sposobem na zmniejszenie ilości odpadów powstających w domu jest kupowanie produktów w opakowaniach oznakowanych znakami ekologicznymi (o znakach w następnym rozdziale). Na zmniejszenie produkcji śmieci wpływają także nasze codzienne postawy. Na przykład pakowanie zakupów do własnej siatki wielokrotnego użytku. Jednorazowe siatki, w które pakujemy zakupy, z pewnością trafią na wysypisko. Na wysypisku znajdą się także dodatkowe pudełka, w które zapakowane są tubki pasty do zębów czy kremów. Zawsze możemy dokonać wyboru i kupić takie produkty, które nie są niepotrzebnie dodatkowo pakowane. Folia aluminiowa i śniadaniowa to także odpad. Jeśli zapakujemy swoje drugie śniadanie w pudełko plastikowe lub szklane, zaoszczędzimy wiele metrów folii. Na piknik można zabrać talerze wielokrotnego użytku zamiast papierowych czy plastikowych. W kuchni zamiast papierowych, używać ręczników z materiału, a w łazience zamiast dezodorantów w aerozolach używać dezodorantów w sztyfcie. Odpady można także zagospodarować poprzez segregację (zasady segregacji w kolejnych rozdziałach), poddanie recyklingowi oraz kompostowanie. Spalanie odpadów to sposób unieszkodliwiania, który polega na spaleniu ich w odpowiednich instalacjach przy bardzo wysokiej temperaturze. Spala się te odpady, których nie można już wykorzystać i te, które są bardzo niebezpieczne dla zdrowia ludzi i środowiska. Oprac.: ANNA TARKOWSKA ZIELONA LIGA, LUTY 2013 Skład odpadów na terenach miejskich Skład odpadów (procent wagi) na terenach miejskich (procent wagi) papier i karton 14% tworzywa sztuczne 16% papier i karton 14% szkło 9% tworzywa sztuczne 16% metale 5% szkło 9% tekstylia 3% metale 5% niebezpieczne 1% tekstylia 3% wielkogabarytowe 6% niebezpieczne 1% Segregacja to wyodrębnienie z odpadów surowców wtórnych, które mogą być powtórnie przetwarzane, czyli poddane recyklingowi. Segregację można prowadzić na kilka sposobów, np.: segregując odpady w domu do oddzielnych worków lub gromadząc w pojemnikach lub kolorowych pojemnikach ustawionych przy posesji. Recykling Recykling jest najkorzystniejszą ze sprawdzonych metod maksymalnego odzysku składników zawartych w odpadach. Jest to ponowne odzyskanie i ponowne wykorzystanie w różnych procesach surowców wtórnych wydzielonych z odpadów. W Polsce recyklingowi poddaje się głównie: metale, szkło, papier, tworzywa sztuczne i tekstylia. Kompostowanie Kompostowanie to naturalny proces, który polega na rozkładzie substancji organicznych przy dostępie tlenu. W ten sposób resztki żywności, odpady ogrodowe, liście i gałęzie przerabiane są na nawóz. Dzięki kompostowaniu substancje organiczne są oddawane z powrotem przyrodzie. Kompostowniki można kupić w sklepach ogrodniczych lub zrobić je samemu. UWAGA!! UWAGA!!! S SegregaS Segregac Recyklin Recyklin Kompos Kompos

10 Przedstawiamy kilka pomysłów na uatrakcyjnienie akcji Listy dla Ziemi. Akcja łączy dwa elementy: edukację i działanie. Chcielibyśmy zachęcić także szkoły do konkretnych akcji edukacyjnych i działań ekologicznych. Więcej pomysłów znajdziecie na naszych stronach internetowych Happening Zorganizuj happening promujący akcję Listy dla Ziemi! To krótkie wydarzenie, które najlepiej rozegrać w przestrzeni publicznej na rynku Twojego miasta, szkolnym boisku, czy po prostu na ulicy. Happening nie musi być przedstawieniem, może być np. przemarszem przez centrum miasta, w zwracających uwagę przebraniach i z transparentami promującymi ekologiczne hasła. Przygotowując happening zapewniasz dzieciom i młodzieży dużo zabawy i wyzwalasz w nich kreatywność! Na wydarzenie koniecznie zaproś lokalne media zwiększy to znacznie siłę ekologicznego przekazu! Zaproście GOŚCIA Zaproś gościa do swojej placówki na samą akcję pisania listów lub na jej podsumowanie! Gość ten powinien być osobą kompetentną w omawianej tematyce, lecz może także mieć szczegółową wiedzę na temat konkretnego jej aspektu. Przykładowo, Pani z Wydziału Ochrony Środowiska urzędu miasta/gminy może przybliżyć dzieciom temat segregacji śmieci i zagrożeń związanych z wyrzucaniem śmieci w lasach, parkach, rzekach itp., podczas gdy pracownik firmy komunalnej może opowiedzieć o problemach z nielegalnym wyrzucaniem śmieci. Zaproście leśnika, który opowie jak piękne mamy lasy i dlaczego warto je odwiedzać. Przedszkole nr 10 w Koszalinie PRZEDSTAWIENIE W SZKOLE Zrób zdjęcie Szkoła Podstawowa nr 2 w Nowym Sączu Na zakończenie pisania Waszych listów zróbcie kolorowe zdjęcie wszystkich uczestników i wszystkich napisanych w szkole listów. To pokaże Wam siłę wspólnego działania. Na zdjęcie możecie zaprosić lokalne media lub potem wysłać je do nich. Przedstawienie, czy inscenizacja, to kolejny ciekawy sposób na włączenie naszych dzieci i młodzieży w działalność ekologiczną. A co dokładnie możesz zorganizować? Pomysłów jest mnóstwo: Ziemię chorującą poprzez gęsto otaczające je gazy cieplarniane (Ziemia może mieć nawet gorączkę), drzewa starające się uratować nasze powietrze itp. Wypytaj swoich uczniów o pomysły na przedstawienie, często mają bardzo zaskakujące i oryginalne rozwiązania, które później możecie razem zrealizować! Na przedstawienie zaproś wszystkich uczniów ze szkoły, nauczycieli oraz rodziców. Zaproś również lokalne media to zwiększa skuteczność Twoich działań! Przedszkole Miejskie nr 15 w Koszalinie Szkoła Podstawowa nr 5 w Ełku

11 AKCJA INFORMACYJNA Chcesz, by Twoja akcja skierowana była nie tylko do najmłodszych, lecz również do starszych pokoleń i osób spoza szkoły? Zorganizuj akcję informacyjną w formie rodzinnego pikniku, na świeżym powietrzu, na boisku szkolnym, lub w szkolnym parku. W naturalnym otoczeniu pracuje się przyjemniej, zwłaszcza, jeśli wiedzę ekologiczną zaprezentujesz w postaci gier, rebusów, zabaw, konkursów i innych form przekazu, łączących przyjemne z pożytecznym. Zaproś zarówno rodziców i dziadków dzieci, jak i przedstawicieli Urzędu Miasta oraz lokalne media, by nadały akcji większego oddźwięku! ZBIÓRKI SUROWCÓW WTÓRNYCH Najprostszym działaniem, promującym segregację odpadów i ich recykling, jest zbiórka surowców wtórnych na terenie własnej placówki. Zorganizuj specjalne miejsce w szkole, w którym składowane będą surowce i do którego uczniowie będą mogli zajrzeć by przekonać się o ilości produkowanych przez nich śmieci. Zebrane surowce sprzedaj w punkcie skupu surowców wtórnych, a pieniądze przeznacz na szczytny cel, np. na organizowaną przez nas kampanię pomocy bezdomnym zwierzętom, Surowce dla Zwierząt. SADZENIE DRZEW Zespół Szkół w Kietrzu Akcję sadzenia drzew można zorganizować na terenie własnej szkoły, pobliskiego parku, czy nawet zbocza góry lub w porozumieniu z leśnikami w lesie. By zorganizować takie wydarzenie skontaktuj się najpierw z lokalnym nadleśnictwem i zapytaj o możliwość darmowego odstąpienia konkretnej ilości sadzonek drzew, a później z urzędem miasta/gminy, jeśli chciałbyś/ chciałabyś posadzić te drzewka na publicznym terenie. Jeśli chcesz zadrzewić swój szkolny park, wybierz razem z dyrekcją i innymi nauczycielami najlepsze miejsce oraz pomocników do akcji sadzenia. Zaproś lokalną stację telewizyjną, gazetę i radio by nagłośniły akcję! Szkoła Podstawowa nr 2 w Czechowicach-Dziedzicach WYCIECZKA EDUKACYJNA Wycieczka edukacyjna to propozycja wyjścia poza ściany szkoły do miejsca, w którym dzieci zdobędą praktyczną wiedzę na temat związany z ochroną klimatu. Przykładowym miejscem, które mogą odwiedzić, jest sortownia odpadów. Polecamy także wycieczkę do lasu. Warto samemu przekonać się jak piękne mamy lasy. Skowronki, Przedszkole nr 99 w Katowicach Zespół Szkół nr 1 w Jeleśni

12 FunDAcjA ekologiczna ARKA łączymy ekologię Z DZIAłAnIAmI SPOłecZnymI. naszą PASją jest edukacja ekologiczna. PROWADZImy OgÓLnOPOLSKIe, InnOWAcyjne AKcje I KAmPAnIe. AngAżujemy W DZIAłAnIA ekologiczne miliony POLAKÓW. Fundację Ekologiczną ARKA założył Wojciech Owczarz w 2005 roku. Od początku naszym głównym celem jest szeroko pojęta edukacja ekologiczna. Dlatego tak ważna jest dla nas współpraca ze szkołami zainteresowanymi problematyką ekologiczną. Chcemy edukować dzieci i młodzież poprzez zabawę, poprzez wspólną realizację zaplanowanych gier i instalacji przestrzennych. Ekologia dla odbiorców tych działań nie ma być nudną lekcją, ale ciekawym, emocjonującym wydarzeniem, w którym chętnie biorą udział. Do naszych sztandarowych programów można zaliczyć: Kochasz dzieci, nie pal śmieci, Kwiaty Zamiast Śmieci, To nie krasnoludki palą śmieci, Arka dla Ziemi, Mobilne Centrum Edukacji Ekologicznej. Organizujemy także akcje edukacyjne: Dzień Dobrych Uczynków, Choinki Nadziei, Dzień Czystego Powietrza, Listy dla ziemi. Patronat Partner strategiczny Współpraca Partnerzy Broszurę dofinansował Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Wydrukowano na papierze 100% makulatury.