RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Publiczne Gimnazjum Jodłownik Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Publiczne Gimnazjum 2/30

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Józef Wojas, Kazimierz Gargula. Badaniem objęto 41 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 49 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 23 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami partnerów szkoły, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje następujące wymagania: 1) uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej, 2) szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji, 3) szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Publiczne Gimnazjum 3/30

4 Obraz szkoły Gimnazjum wchodzi w skład Zespołu Szkół Publicznych w Jodłowniku i jest jednym z czterech gimnazjów funkcjonujących na terenie gminy Jodłownik. Aktualnie w 4 oddziałach obowiązek szkolny realizuje 95 uczniów, do szkoły podstawowej uczęszcza 115 uczniów, a wychowaniem przedszkolnym objętych jest 73 dzieci. Uczniami gimnazjum są absolwenci Szkoły Podstawowej im. Władysława Broniewskiego w Jodłowniku i Szkoły Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Krasnem-Lasocicach. Organizacja procesów edukacyjnych jest spójna z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Nauczyciele powszechnie monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez uczniów - najczęściej poprzez pytania, ocenianie bieżące i podsumowujące. Wnioski z analizy osiągnięć uczniów wykorzystywane są m.in. do modyfikowania stosowanych metod i form pracy. Wdrażane są działania wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów, które przekładają się w dłuższym przedziale czasowym na wzrost efektów kształcenia i osiągania sukcesów przez uczniów, którzy sa m.in. finalistami konkursów przedmiotowych. Nauczyciele rozpoznają możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Tworzą ofertę zajęć rozwijających uzdolnienia, zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i specjalistycznych adekwatnych do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. Nauczyciele podejmują adekwatne do zdiagnozowanych potrzeb, głównie profilaktyczne, działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność. Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami wspierającymi jej prace we wszystkich obszarach. Nauczyciele indywidualizują proces edukacyjny w odniesieniu do każdego ucznia. W opinii uczniów i rodziców wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. W szkole analizuje się wyniki egzaminów oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły i przez zespoły przedmiotowe, a także formułuje się wnioski i rekomendacje, na podstawie których planuje się i podejmuje działania. Są one monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane przez szkołę. Nauczyciele prowadzą badania odpowiednio do potrzeb gimnazjum, w tym badanie osiągnięć uczniów i losów absolwentów. Wykorzystują także w swojej pracy wyniki badań zewnętrznych. Publiczne Gimnazjum 4/30

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 126 Publiczne Gimnazjum Gimnazjum Jodłownik Jodłownik Kod pocztowy Urząd pocztowy JODŁOWNIK Telefon Fax Www zspjodlownik.eu Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 95 Oddziały 4 Nauczyciele pełnozatrudnieni 2.00 publiczna Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 9.00 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 47.5 MAŁOPOLSKIE limanowski Jodłownik gmina wiejska Publiczne Gimnazjum 5/30

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Publiczne Gimnazjum 6/30

7 Wnioski 1. Realizacja podstawy programowej z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, wdrażanie wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć edukacyjnych uczniów przyczynia się do osiągania indywidualnych sukcesów edukacyjnych i wpływa na wzrost efektów kształcenia mierzonych wskaźnikami egzaminacyjnymi. 2. Gimnazjum we współpracy z różnymi podmiotami wspierającymi uczniów prowadzi działania, które są odpowiednie do ich zdiagnozowanych potrzeb i sytuacji. 3. Nauczyciele w swojej pracy uwzględniają wnioski z ewaluacji wewnętrznej oraz wyniki analizy egzaminu gimnazjalnego, prowadzą badania wewnętrzne oraz korzystają z dostępnych wyników badań zewnętrznych. Publiczne Gimnazjum 7/30

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole realizowana jest podstawa programowa z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu oraz wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Wnioski z diagnozy i analizy możliwości oraz osiągnięć każdego ucznia są podstawą do podejmowania działań uwzględniających ich indywidualną sytuację i pozwalają uczniom na przygotowanie się do kolejnego etapu kształcenia. Działania podejmowane na podstawie wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów przekładają się w dłuższym przedziale czasowym na wzrost efektów kształcenia. Uczniowie odnoszą sukcesy edukacyjne w różnych formach współzawodnictwa. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole wykorzystywana jest wiedza na temat osiągnięć uczniów w poprzednim etapie edukacyjnym w realizacji podstawy programowej. Z informacji zawartych w danych zastanych oraz przedstawionych przez dyrektora wynika, iż w szkole prowadzona jest diagnoza wstępna, która ma formę testu na wstępie z większości zajęć edukacyjnych. Poza tym analizowane są szczegółowo wyniki sprawdzianu zewnętrznego na zakończenie szkoły podstawowej w odniesieniu do każdego ucznia, opinie i orzeczenia wydane przez poradnię i inne dokumenty. Prowadzone są bezpośrednie obserwacje uczniów, rozmowy z uczniami i ich rodzicami. Organizowane są spotkania i rozmowy z nauczycielami uczącymi w poprzednim etapie kształcenia. Realizacji zadania sprzyja fakt, że większość uczniów kontynuuje naukę w gimnazjum wchodzącym w skład zespołu i jest nauczana - w części - przez tych samych nauczycieli. Głębsze rozpoznanie jest prowadzone w stosunku do niewielkiej grupy uczniów przyjmowanych z sąsiedniej szkoły podstawowej. Zebrane informacje wskazują, że w szkole podejmowane są odpowiednie działania, które umożliwiają realizację podstawy programowej z uwzględnieniem wiedzy i umiejętności uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Prowadzona Publiczne Gimnazjum 8/30

9 w szkole diagnoza osiągnięć uczniów w poprzednim etapie edukacyjnym ma charakter celowy, prowadzona jest planowo i systemowo. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych umiejętności oraz uwzględniają w procesie lekcyjnym zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Najczęściej, jak deklarują nauczyciele, rozwijają u uczniów następujące umiejętności: komunikowanie się w języku ojczystym, uczenie się, czytanie (wykresy 1j-3j). W dalszej kolejności umiejętność pracy zespołowej, myślenia naukowego i matematycznego oraz odkrywania swoich zainteresowań (wykresy 4j-7j), a w najmniejszym stopniu (wykres 8j) posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Na obserwowanych zajęciach z podobnym natężeniem wystąpiło kształcenie części w/w umiejętności (tabela 1). W trakcie zajęć nauczyciele realizowali treści nauczania wynikające z podstawy programowej danego przedmiotu oraz uwzględniali zalecane warunki i sposoby jej realizacji odpowiednio do celów lekcji, co potwierdzają zarówno obserwacje zajęć, jak i z rozmowy z nauczycielami. Wykres 1j Wykres 2j Publiczne Gimnazjum 9/30

10 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Publiczne Gimnazjum 10/30

11 Wykres 7j Wykres 8j Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 8 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 8 / / 0 2 myślenie matematyczne 2 / 6 25 / 75 3 myślenie naukowe 3 / / umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, 6 / 2 75 / 25 zarówno w mowie, jak i piśmie 5 umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami 2 / 6 25 / 75 informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 8 / / 0 7 umiejętność pracy zespołowej 5 / / inne, jakie? 0 / 8 0 / 100 Publiczne Gimnazjum 11/30

12 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Powszechny charakter mają działania nauczycieli monitorujące nabywanie wiedzy i umiejętności określonych w podstawie programowej przez każdego ucznia. Formułowane na podstawie analiz wnioski są adekwatne do stwierdzonych potrzeb. Z obserwacji zajęć i deklaracji wszystkich ankietowanych nauczycieli wynika, że stosują różnorodne sposoby monitorowania osiągnięć uczniów (tab. 1 i wykres 1w). Analiza osiągnięć uczniów w największym stopniu przyczynia się do indywidualizacji nauczania, modyfikacji warsztatu pracy, sposobów wprowadzania materiału, metod pracy i zwiększenia intensywności współpracy z rodzicami oraz oceny efektów własnej pracy, organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także zajęć rozwijających uzdolnienia i zainteresowania uczniów. Wykres 1o Publiczne Gimnazjum 12/30

13 Wykres 1w Publiczne Gimnazjum 13/30

14 Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 8 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 8 / / 0 2 sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 7 / / zadaje pytania 8 / / 0 4 prosi uczniów o podsumowanie 5 / / wykorzystuje techniki badawcze 3 / / pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 2 / 6 25 / 75 7 stwarza uczniom możliwość zadania pytania 7 / / inne, jakie? 0 / 8 0 / 100 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Na skuteczność podejmowanych przez nauczycieli działań, wynikających z wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów, wskazują efekty nauczania i sukcesy uczniów. Ankietowani uczniowie najczęściej za swoje osiągnięcie uznają sukcesy w różnych formach współzawodnictwa i wyniki w nauce (wykres 1o). W opinii dyrektora i nauczycieli do widocznego wzrostu wyników kształcenia i sukcesów edukacyjnych przyczyniły się następujące działania: - monitorowanie postępów uczniów - wynikiem tych działań jest indywidualizacja nauczania i dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, - realizacja projektu,,wszechstronna edukacja podstawą rozwoju" jako ciągłości działań wynikających z prowadzonego w szkole podstawowej badania SUEK; w oparciu o szczegółową diagnozę podejmowane są skuteczne działania w zakresie np. nauczania języka polskiego; - prowadzenie zajęć dydaktyczno-wyrównawczych - dzięki temu uczniowie rozwijają się na miarę swoich możliwość, otrzymują pozytywne oceny i są promowani do następnej klasy, - mobilizowanie uczniów do udziału w konkursach, zawodach sportowych - wzrosło zainteresowanie ofertą i osiągnięto sukcesy: finalista Małopolskiego Konkursu Geograficznego (2011/2012), finalista Małopolskiego Konkursu Geograficznego oraz Małopolskiego Konkursu Chemicznego (2012/2013), finalista Małopolskiego Konkursu Geograficznego, dwóch finalistów Małopolskiego Konkursu Matematycznego, jeden laureat i jeden finalista Małopolskiego Konkursu z Fizyki, - finalista Małopolskiego Konkursu Chemicznego, laureat III stopnia i finalista Konkursu,,Wiem wszystko (2013/2014); - organizowanie dodatkowych zajęć przygotowujących do egzaminu gimnazjalnego - przyczyniło się do osiągnięcia wyższych wyników z egzaminu. Publiczne Gimnazjum 14/30

15 O skuteczności tych ostatnich działań świadczą wyniki z egzaminu zewnętrznego: rok 2012, 2013, język polski - stanin 6, 5, 6, analogicznie historia i WOS stanin 7,7,7, matematyka 5, 5, 6, przedmioty przyrodnicze 5, 6, 7, język angielski 4, 4, 5. Powyższa analiza wskazuje, że przez kolejne 3 lata w większości wyniki podnosiły się najczęściej o jeden stanin. W szkole analizuje się drugi wskaźnik ukazujący efektywność nauczania, czyli wkład danej szkoły w końcowy wynik egzaminacyjny - EWD (edukacyjną wartość dodaną). Wynika z niego, że szkoła największą efektywność nauczania ma w przedmiotach historia oraz wiedza o społeczeństwie (ponadprzeciętny wynik egzaminacyjny i ponadprzeciętną efektywność nauczania mierzoną EWD). Analiza wyników z poszczególnych części egzaminu i trzyletnie wskaźniki EWD, wskazują na uzyskiwanie przez uczniów średnich wyników z egzaminu i ponadprzeciętną efektywność z przedmiotów humanistycznych oraz średnich wyników i przeciętną efektywność z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych (szkoła jest w grupie tzw. szkół neutralnych). Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła podejmuje adekwatne działania przygotowujące uczniów do kolejnego etapu kształcenia i funkcjonowania na rynku pracy. Dyrektor i nauczyciele za najważniejsze, najbardziej przydatne w tym zakresie uznali wyposażenie uczniów w kluczowe umiejętności wynikające z podstawy programowej dla danego etapu edukacyjnego oraz umiejętność wyzwalania własnej aktywności w kierunku samopoznania, odkrywania zainteresowań, uzdolnień, rozpoznawania swego usposobienia i temperamentu pod kątem predyspozycji do wykonywania różnych zawodów oraz oceny swoich możliwości ze względu na stan zdrowia i warunki psychofizyczne w kontekście wymagań do pracy w konkretnym zawodzie. Za najbardziej efektywne działania w tym zakresie uznali: - pracę w grupach, wypracowywanie kontraktów klasowych ustalających zasady zachowania się i współpracy w grupie, - przygotowywanie przez uczniów referatów o określonej tematyce, przygotowywanie i prowadzenie lekcji przez Publiczne Gimnazjum 15/30

16 chętnych uczniów - pod kontrolą nauczyciela, - praktyczne sprawdzanie się uczniów w różnych sytuacjach wymagających kreatywności i przedsiębiorczości (loteria fantowa, sprzedaż galaretek, uruchomienie z inicjatywy SU zajęć z tańca towarzyskiego, karate, siłowni), - motywujący charakter oceny zachowania w promowaniu kreatywności, odpowiedzialności za podejmowane zobowiązania, - stwarzanie możliwości pełnienia różnego rodzaju funkcji w społeczności uczniowskiej, - przedsięwzięcia i akcje charytatywne (realizacja projektu Mieć wyobraźnię miłosierdzia, kwesty, współpraca z fundacją Sursum corda ), - organizację uroczystości i imprez szkolnych i środowiskowych. Publiczne Gimnazjum 16/30

17 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole rozpoznaje się w sposób powszechny i systematyczny potrzeby i możliwości uczniów. Podejmowane działania uwzględniają indywidualizację procesu edukacyjnego, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach. Współpraca szkoły z instytucjami świadczącymi uczniom pomoc psychologiczną, materialną i dydaktyczną jest adekwatna do potrzeb i oczekiwań dzieci oraz ich rodziców. Obserwacje zajęć wskazują, iż nauczyciele w różnorodny sposób motywują uczniów do aktywnego udziału w zajęciach oraz indywidualizują proces nauczania. Uczniowie i rodzice mają poczucie mocnego wsparcia ze strony wychowawców i nauczycieli. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W szkole systematycznie rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego ucznia m.in. poprzez: - analizę dokumentacji opinii, orzeczeń, świadectw, wyników sprawdzianu, - analizę prowadzonych badań wewnętrznych (np. ankiet na temat samopoczucia w szkole, przemocy tzw. fali) oraz diagnozy wstępnej (na wszystkich zajęciach), - prowadzenie rozmów z nauczycielami z poprzedniego etapu (w tym - z innej szkoły, z której trafiają uczniowie do gimnazjum), - obserwacje bezpośrednie uczniów na zajęciach, w sytuacjach pozaszkolnych i rozmowy z rodzicami uczniów na temat potrzeb, możliwości, problemów. O prowadzonych rozmowach informują wszyscy badani rodzice wskazując, że mają one miejsce przynajmniej kilka razy w roku (wykresy 1j). Z informacji przekazanych przez dyrektora wynika, że w szkole duża grupa uczniów (blisko połowa) została rozpoznana jako potrzebująca wsparcia. Większość z powodu trudności w nauce, ale też z powodu szczególnych uzdolnień muzycznych. Wszyscy uczniowie, zgodnie z ich potrzebami, zostali objęci odpowiednim formami wsparcia. Publiczne Gimnazjum 17/30

18 Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Działania podejmowane w szkole w oparciu o wyniki rozpoznania są adekwatne do potrzeb i sytuacji uczniów. Nauczyciele w wyniku rozpoznanych potrzeb i możliwości uczniów formułują wnioski, które wykorzystują w pracy dydaktyczno-wychowawczej. Nauczyciele uczący w klasie pierwszej podają przykłady wykorzystania wniosków wynikających z rozpoznania potrzeb i możliwości uczniów tej klasy: prowadzenie działań integrujących zespół klasowy, dostosowanie metod i form pracy do specyfiki zespołu (w klasie tej rośnie efektywność nauczania przy wizualizacji zajęć i pracy w grupach), dostrzeganie nawet najmniejszych sukcesów, zachęcanie do pracy nad sobą, pokazanie, co już umieją, a także wiązanie teorii z praktyką. W ofercie szkoły są: zajęcia wspomagające (np. dydaktyczno-wyrównawcze, uczniowie objęci są pomocą psychologiczno-pedagogiczną) i rozwijające uzdolnienia (koła przedmiotowe i zainteresowań). Na lekcjach dla uczniów zdolnych przygotowywane są zadania dodatkowe, trudniejsze, angażowani są oni do pomocy koleżeńskiej, mają możliwość prezentowania swoich osiągnięć. Dla uczniów słabszych są dobierane zadania o mniejszym stopniu trudności, a w trakcie lekcji otoczeni są indywidualnym wsparciem i pomocą. Ponadto różnicowane są zadania domowe. Z informacji przekazanych przez dyrektora wynika, iż wszyscy uczniowie korzystają z oferty zajęć dodatkowych. Większość ankietowanych uczniów deklaruje, iż organizowane zajęcia pozalekcyjne są interesujące i pomagają im w nauce (wykresy 1j i 2j). Zdecydowana większość ankietowanych rodziców uważa, że zajęcia pozalekcyjne organizowane w szkole są dostosowane do potrzeb ich dzieci (wykres 3j). Publiczne Gimnazjum 18/30

19 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j

20 Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole nie obserwuje się przypadków dyskryminacji, z tego powodu działania antydyskryminacyjne mają głównie charakter profilaktyczny. Prawie wszyscy nauczyciele w tym i poprzednim roku szkolnym prowadzili działania antydyskryminacyjne uwzględniające różne aspekty tego problemu (wykres 1w). Podejmowane w tym zakresie działania to m.in: - omawianie na lekcjach zagadnień związanych z tolerancją i poszanowaniem godności drugiego człowieka niezależnie od jego poglądów politycznych, wyznania, statusu społecznego, możliwości intelektualnych, pochodzenia, rasy; - omawianie zagadnień dotyczących empatii, asertywności; - w toku realizacji tematów dotyczących koleżeństwa, odgrywanie scenek pozwalających doświadczyć uczniom sytuacji osoby izolowanej oraz sprawców izolacji, - uwrażliwianie uczniów na chorobę i samotność; - realizacja małopolskiego projektu Mieć wyobraźnię miłosierdzia - zachęcanie uczniów do udziału w akcjach charytatywnych, - pogadanki na temat nadwagi, otyłości, realizacja tematów,,nie szata zdobi człowieka,,,czy ktoś mnie polubi?,,,jesteśmy różni, co czyni nas pięknymi, itp. Zdaniem rodziców i uczniów w szkole nie dostrzega się przejawów dyskryminacji. Publiczne Gimnazjum 20/30

21 Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła podejmuje adekwatne, zgodne z potrzebami uczniów i ich sytuacją społeczną działania, współpracując z organizacjami i instytucjami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom.wśród instytucji odpowiedzialnych za wspomaganie dzieci i młodzieży, z którymi szkoła współpracuje, dyrektor, nauczyciele oraz partnerzy w wywiadzie wymienili: - poradnie psychologiczno-pedagogiczne w Limanowej i Nowym Sączu - wspomaganie uczniów ze specjalnymi potrzebami, współpraca w zakresie badań dzieci, wsparcie dla rodziców i nauczycieli spotkania w szkole i poradni, pomoc logopedyczna dla dzieci, terapia pedagogiczna; wspomaganie nauczycieli w procesie edukacyjnym, wychowawczym, opiekuńczym, profilaktyki, - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jodłowniku - współpraca w zakresie opieki nad uczniami zaniedbanymi Publiczne Gimnazjum 21/30

22 w rodzinie, zagrożonymi niedostosowaniem społecznym, uczniami z rodzin objętych Niebieska Kartę, dożywianie (jednodaniowy obiad, ok. 50 uczniów w zespole), - policja - Wydział Prewencji w Limanowej, Komisariat Policji w Tymbarku oddział w Zawadce - współpraca w zakresie bezpieczeństwa w drodze do i ze szkoły oraz w okolicach szkoły, bezpieczeństwa w sieci, zapobiegania cyberprzemocy, patrolowanie okolic szkoły (budynek jest usytuowany przy drodze powiatowej); współpraca w nabywaniu umiejętności w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach i unikania zagrożeń, udział w konkursie,,bezpieczna droga do szkoły, - Sąd Rodzinny w Limanowej - kuratorzy sprawujący opiekę na rodzinami uczniów. Zarówno dyrektor, nauczyciele jak również partnerzy, z którymi współpracuje szkoła, podkreślają korzystną dla uczniów współpracę z Hufcem Gorczańskim ZHP w Mszanie Dolnej. Szczególną wartość ma dla nich fakt, iż w szkole działa drużyna harcerska znacząco wspierająca - w szczególności - proces wychowawczy. Dzięki współpracy z różnymi instytucjami uczniowie mają zapewnioną pomoc specjalistów i wsparcie zarówno w problemach edukacyjnych, jak również wychowawczych oraz emocjonalnych. Nauczyciele we współpracy z specjalistami potrafią bardziej skuteczniej udzielać pomocy uczniom. Charakter współpracy szkoły z podmiotami wspierającymi uczniów wynika ze zdiagnozowanych potrzeb uczniów. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Działania podejmowane przez nauczycieli dotyczące indywidualizacji procesu nauczania są powszechne i adekwatne do potrzeb uczniów. Na wszystkich obserwowanych zajęciach (8) można było zauważyć różnorodne działania nauczycieli służące indywidualizacji procesu lekcyjnego w stosunku do wszystkich uczniów. Nauczyciele indywidualizowali proces nauczania stopniując trudność zadań i poleceń, przydzielając dodatkowe zadania, dostosowując tempo pracy, różnicując zadanie domowe, dostosowując wymagania edukacyjne do potrzeb uczniów, doceniając indywidualny wysiłek i zaangażowanie uczniów. Chwalili za prawidłowo wykonane zadanie ("ładnie", "dobrze", "super"), zadawali dodatkowe pytania, w tym problemowe, udzielali wskazówek, inicjowali dyskusje, rozbudzali zainteresowanie poprzez wykonywanie doświadczeń, nawiązywanie do sytuacji z codziennego życia, zachęcali do aktywności ("na pewno potrafisz", "spróbuj jeszcze raz"), na większości zajęć stosowali prace w grupach i parach. Wszyscy ankietowani uczniowie deklarują, iż mogą uczestniczyć we wszystkich zajęciach, które ich interesują (wykres 1j) Publiczne Gimnazjum 22/30

23 Wykres 1j Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Z badania wynika, że uczniowie i rodzice otrzymują w szkole wsparcie adekwatne do ich potrzeb i oczekiwań. Większość uczniów deklaruje, że doświadcza w szkole poczucia wsparcia ze strony co najmniej większości uczących ich nauczycieli. Zarówno z perspektywy pracy szkoły (wykres 1j), jak i danego dnia (wykres 2j) wynika, że nauczyciele dają uczniom do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości. Zdecydowana większość ankietowanych uczniów informuje, że nauczyciele mówią im, iż mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy (wykres 3j). Podobnie większość rodziców deklaruje, że zawsze,gdy jest taka potrzeba, wychowawcy lub nauczyciele uczący jego dziecko służą im radą i wsparciem w trudnych sytuacjach dla ich dziecka (wykres 4j, 5j). Publiczne Gimnazjum 23/30

24 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Publiczne Gimnazjum 24/30

25 Wykres 5j Publiczne Gimnazjum 25/30

26 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole szczegółowo analizuje się wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Wszyscy nauczyciele znają i wykorzystują wyniki tych analiz do planowania pracy i podejmowania działań. W gimnazjum prowadzone są również inne badania odpowiednio do potrzeb szkoły, w tym badania osiągnięć uczniów i losów absolwentów. Wyniki tych badań zewnętrznych i wewnętrznych przekładają się na działania nauczycieli. Wnioski z prowadzonych analiz nauczyciele wykorzystują w celu doskonalenia procesu edukacyjnego. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Szkoła wypracowuje wnioski przydatne w organizowaniu procesów edukacyjnych w oparciu o analizy wyników egzaminów oraz ewaluacji wewnętrznej. Wszyscy nauczyciele wskazali przykłady takich wniosków (wykres 1w) i przykłady ich wykorzystania. Wnioski z bardzo szczegółowych analiz wyników egzaminów jak i edukacyjnej wartości dodanej (EWD - wskaźników trzyletnich i rocznych) nauczyciele wykorzystują głównie do podniesienia jakości własnej pracy, zacieśnienia współpracy z innymi nauczycielami uczącymi w danej klasie oraz rodzicami uczniów, ćwiczenia z uczniami umiejętności, które wypadały gorzej na egzaminie i z którymi uczniowie mają trudności. Z kolei wnioski wynikające z prowadzonych ewaluacji wewnętrznych zostały wykorzystane do podniesienia jakości pracy szkoły, przede wszystkim do planowania zajęć dodatkowych, modyfikacji form i metod pracy nauczycieli, do sporządzania wniosków do projektów unijnych. Wypowiedzi dyrektora i wszystkich ankietowanych w tym zakresie nauczycieli wskazują na adekwatność wykorzystania wniosków w praktyce pedagogicznej. Publiczne Gimnazjum 26/30

27 Wykres 1w Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Szkoła wykorzystuje wyniki monitorowania realizacji działań wynikających z wniosków z prowadzonych analiz. Wyniki te zostały wykorzystane do wprowadzenia zmian w pracy nauczycieli, głównie w zakresie urozmaicenia zajęć, dostosowania metod i form pracy do możliwości uczniów oraz indywidualizacji nauczania (wykres 1o). Ponadto, zdaniem dyrektora, zostały wykorzystane do opracowania nowej koncepcji pracy szkoły na lata , nowych zasad i sposobu oceniania zachowania uczniów, poszerzono ofertę edukacyjną szkoły zaspakajając potrzeby uczniów zdolnych, wymagających wsparcia i pomocy oraz uwzględniając inicjatywy samorządu uczniowskiego - przeznaczono większą liczbę godzin na zajęcia pozalekcyjne z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. Zmodyfikowano proces monitorowania realizacji podstawy programowej oraz nabywania wiadomości i umiejętności. Publiczne Gimnazjum 27/30

28 Wykres 1o Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych W szkole wykorzystywane są wyniki badan zewnętrznych. Uczniowie klasy I gimnazjum będąc uczniami szkoły podstawowej uczestniczyli w prowadzonych przez Instytut Badań Edukacyjnych ogólnopolskich badaniach szkolnych uwarunkowań efektywności kształcenia (SUEK), które koncentrują się na identyfikacji kluczowych czynników warunkujących efektywność kształcenia. Poza tym jak wynika z deklaracji ankietowanych nauczycieli w szkole do planowania i doskonalenia działań edukacyjnych są wykorzystywane również badania PISA. Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów W szkole prowadzone są badania wewnętrzne w zakresie osiągnięć edukacyjnych uczniów i losów absolwentów. Wszyscy ankietowani nauczyciele (14) zaznaczają, że wykorzystują w swojej pracy mikrobadania oraz inne badania wewnętrzne, np. stanu czytelnictwa - dotyczące całej szkoły, efektywności nauczania języka angielskiego i nabywania wiadomości i umiejętności matematycznych - dotyczące wybranych klas (wykres 1w). Wyniki badań wykorzystują m.in. do analizy efektów własnej pracy, modyfikowania planów nauczania, metod i form pracy, przygotowania uczniów do egzaminu zewnętrznego, zakupu pomocy dydaktycznych, a także organizacji pomocy uczniom potrzebującym wsparcia. Szkoła gromadzi informacje o losach absolwentów poprzez rozmowy z nimi, ich rodzicami i rodzeństwem, a także systemowo dzięki danym z Urzędu Gminy o podjęciu przez nich nauki w wybranych szkołach ponadgimnazjalnych oraz dodatkowo o kontynuowaniu nauki na wyższych uczelniach. Nauczyciele wykorzystują powyższe informacje miedzy innymi do modyfikowania form Publiczne Gimnazjum 28/30

29 i metod nauczania, promowania wartości edukacji, promowania szkoły w środowisku lokalnym, propagowania wśród uczniów wzorców do naśladowania, a w szczególności do planowania i prowadzenia preorientacji zawodowej. Wykres 1w Publiczne Gimnazjum 29/30

30 Raport sporządzili Józef Wojas Kazimierz Gargula Kurator Oświaty:... Data sporządzenia raportu: Publiczne Gimnazjum 30/30