EWALUACJA WEWNĘTRZNA

Transkrypt

1 SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W SIEMIANOWICACH ŚLĄSKICH EWALUACJA WEWNĘTRZNA Obszar: Procesy zachodzące w placówce Wymaganie 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów ROK SZKOLNY 2012/2013

2 SPIS TREŚCI strona 1. Wprowadzenie 2 2. Informacja o szkole 3 3. Projekt ewaluacji wewnętrznej 4 4. Arkusz ewaluacji wewnętrznej 7 5. Analiza odpowiedzi na pytania kluczowe zawarte w projekcie ewaluacji Wnioski końcowe Załączniki - kwestionariusze ankiet 31 1

3 Wprowadzenie Ewaluacja wewnętrzna w obszarze: Procesy zachodzące w szkole, wymaganie 2.6 Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów, została przeprowadzona na podstawie: Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) Celem badania było pozyskanie informacji na temat prowadzonych działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów i ich efektów, z uwzględnieniem opinii rodziców, nauczycieli i uczniów. Punktem odniesienia dokonanej analizy i oceny stopnia spełnienia przez szkołę wymagań był Projekt Ewaluacji Wewnętrznej sporządzony przez Zespół do spraw Ewaluacji, a zatwierdzony przez Dyrektora Szkoły. Przedmiotem ewaluacji były oddziaływania dydaktyczno wychowawcze prowadzone na terenie szkoły wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. W przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej zastosowano procedury i narzędzia badawcze opracowane przez Zespół do spraw Ewaluacji. Obejmowały one ankiety skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli, kwestionariusz wywiadu z pedagogiem szkolnym oraz analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę. Ewaluacja realizowana była od kwietnia do czerwca 2013 r. W trakcie badań przeprowadzono: ankietowanie uczniów klas II VI objętych pomocą psychologiczno pedagogiczną badaniem objęto 142 uczniów ankietowanie nauczycieli ankietę wypełniło 31 nauczycieli ankietowanie rodziców uczniów klas I VI ( 100 % rodziców uczniów objętych pomocą psychologiczno pedagogiczną oraz 20 % rodziców pozostałych uczniów) ankietę wypełniło 114 rodziców wywiad z pedagogiem szkolnym analizę wybranej dokumentacji prowadzonej przez szkołę Wyniki przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej przedstawiono Radzie Pedagogicznej na konferencji klasyfikacyjnej kończącej rok szkolny 2012/2013 w dniu 20 czerwca 2013r. 2

4 INFORMACJE O SZKOLE Nazwa i adres szkoły: Szkoła Podstawowa Nr 1 im. M. Kopernika w Siemianowicach Śląskich ul. Niepodległości 47 Telefon/Fax: Dyrektor szkoły: mgr Alina Toczek Inne stanowiska kierownicze: wicedyrektor mgr inż. Bernadetta Cebula kierownik świetlicy mgr Agnieszka Chowaniec Liczba uczniów ogółem: 479 Liczba nauczycieli ogółem: 38 w tym: - dyplomowanych 23 - mianowanych 11 - kontraktowych 3 - stażystów 1 Liczba oddziałów ogółem: 19 Liczba oddziałów dla poszczególnych poziomów wiekowych: Kl. I 3, II 3, III 4, IV 3, V 3, VI 3 Liczba klas integracyjnych: 0 Liczba uczniów objętych nauczaniem indywidualnym: 3 Liczba uczniów realizujących zajęcia rewalidacyjne 1 Średnia liczba uczniów w oddziale: 25 Liczba budynków w których mieści się szkoła: 1 Liczba sal lekcyjnych: 21 Szkoła posiada: bibliotekę świetlicę zaplecze kuchenne szatnię salę gimnastyczną boiska sportowe salę do gimnastyki korekcyjnej aulę 3

5 Projekt ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2012/ Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów Przedmiot ewaluacji oddziaływania dydaktyczno-wychowawcze prowadzone na terenie szkoły wobec uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Cel ewaluacji: Pozyskanie informacji na temat prowadzonych działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów i ich efektów. Kryteria ewaluacji : Skuteczność prowadzonych działań Powszechność i dostępność Zgodność z potrzebami uczniów i oczekiwaniami rodziców Pytania kluczowe : 1. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła? 2. W jaki sposób nauczyciele dostosowują wymagania do indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów? 4

6 3. Czy szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości? 4. Jakie są efekty prowadzonych działań, zwiększających szanse edukacyjne uczniów? Metody i techniki : 1. Ankieta 2. Wywiad 3. Analiza dokumentów Źródła danych : 1. Kwestionariusz ankiety : rodzice nauczyciele uczniowie 2. Kwestionariusz wywiadu : Pedagog szkolny 3. Analiza dokumentów : teczki wychowawców dzienniki zajęć pozalekcyjnych, wnioski z obserwacji zajęć hospitowanych przez dyrektora dokumentacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej prowadzonej na terenie szkoły dzienniki zajęć specjalistycznych, prowadzonych przez pedagoga i logopedę 5

7 Dobór próby badawczej : Populacja badań klasy II VI - uczniowie objęci pomocą psychologiczno- pedagogiczną Nauczyciele 100 % Rodzice dzieci z klas I VI (100% rodziców dzieci objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną, 20% pozostałych uczniów) Harmonogram ewaluacji : Przebieg Czynności / zadania Określenie przedmiotu, kryteriów, pytań kluczowych i celu ewaluacji Czas wykonania / terminy Nauczyciele odpowiedzialni Bożena Kuc Brygida Chyra Joanna Kasperczyk Dobór metod i próby badawczej Przebieg ewaluacji, zbieranie informacji jw jw. Analiza informacji wyciąganie wniosków, pisanie raportu jw. Przedstawienie raportu Dyrektorowi i Radzie Pedagogicznej Dyrektorowi, konferencja podsumowująca - Radzie Pedagogicznej Bożena Kuc Zespół ds. ewaluacji: Bożena Kuc Brygida Chyra Joanna Kasperczyk 6

8 ARKUSZ EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 PRZEDMIOT EWALUACJI DZIAŁANIA SŁUŻĄCE WYRÓWNYWANIU SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW 1. Czy w szkole potrzebne są zajęcia dodatkowe, mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? tak 93,7% nie 6,3% Uczniowie ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 98,2% nie 1,8% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 7

9 2. Czy szkoła daje możliwość rozwijania zainteresowań uczniów? tak 81,0% nie 19,0% Uczniowie ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 81,6% nie 18,4% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 8

10 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczą uczniowie? ODPOWIEDZI - UCZNIOWIE Liczba odpowiedzi % ankietowanych Koła zainteresowań 92 64,8 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 28 19,7 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 31 21,8 Zajęcia socjoterapeutyczne 14 9,9 Zajęcia terapeutyczne 5 3,5 Zajęcia logopedyczne 14 9,9 Inne : 12 8,5 SKS 9 gimnastyka korekcyjna 2 seanse filmowe 1 ODPOWIEDZI - RODZICE Liczba odpowiedzi % ankietowanych Koła zainteresowań 55 48,2 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 33 28,9 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 34 29,8 Zajęcia socjoterapeutyczne 8 7,0 Zajęcia terapeutyczne 1 0,9 Zajęcia logopedyczne 22 19,3 Inne : 6 5,3 SKS 3 gimnastyka korekcyjna 2 zajęcia pomagające słabym uczniom 1 Nie uczestniczy w żadnych 8 7,0 9

11 4. Czy uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych? tak 76,8% nie 21,8% Uczniowie ankiety brak odpowiedzi 0,7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ODPOWIEDZI NIE - UCZNIOWIE (ponieważ:) Liczba odpowiedzi % ankietowanych żadne zajęcia mnie nie interesują 11 7,7 chodzi na nie zbyt wielu uczniów 2 1,4 zostałem zmuszony przez rodziców 11 7,7 zostałem zmuszony przez nauczyciela 3 2,1 inne powody: 9 6,3 są nudne 4 - zajmują dodatkowy czas 1 - ze względu na oceny 1 - brak zajęć zgodnych z zainteresowaniami 1 - Brak powodów 1 - Brak odpowiedzi 1 0,7 10

12 tak 89,5% nie 8,9% brak odpowiedzi 1,8% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 93,5% nie 6,5% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 11

13 5. Czy metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są interesujące? tak 85,9% nie 9,9% niekiedy 0,7% brak odpowiedzi 3,5% Uczniowie ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% tak 88,6% nie 7,0% brak odpowiedzi 4,4% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 12

14 6. Czy nauczyciele przygotowują uczniów do udziału w : ODPOWIEDZI UCZNIÓW Tak % Nie % brak odpowiedzi % Konkursach 95 66, ,9 5 3,5 Olimpiadach 36 25, , ,1 Zawodach sportowych 64 45, , ,0 Unijnych programach edukacyjnych 76 53, ,3 12 8,5 ODPOWIEDZI RODZICÓW Tak % Nie % Konkursach ,1 6 5,3 Olimpiadach 80 70,2 5 4,4 Zawodach sportowych 99 86,8 5 4,4 Unijnych programach edukacyjnych 73 64,0 7 6,0 7. Czy osiągnięcia uczniów są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej? tak 88,0% nie 11,3% Uczniowie ankiety 0% 20% 40% 60% 80% 100% 13

15 8. W jaki sposób osiągnięcia uczniów szkoły są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej? ODPOWIEDZI - UCZNIOWIE Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych Liczba odpowiedzi % ankietowanych , ,6 Informowanie na forum klasy 77 54,2 Informowanie na forum szkoły (apele) Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli 94 66, , ,4 Inne sposoby (jakie?): 5 3,5 zdjęcia na stronie internetowej 3 - wręczanie nagród 2 - Brak odpowiedzi 12 8,5 14

16 ODPOWIEDZI - RODZICE Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych Liczba odpowiedzi % ankietowanych , ,7 Informowanie na forum klasy 88 77,2 Informowanie na forum szkoły (apele) Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli 66 57, , ,8 Inne sposoby - 6. Czy szkoła podejmuje starania, by uczeń miał poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości? zdecydowanie tak 28,9% raczej tak 61,4% zdecydowanie nie raczej nie 4,4% 5,3% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 15

17 7. Czy zdaniem rodziców, dziecko jest traktowane w szkole indywidualnie? zdecydowanie tak 25,4% raczej tak 43,9% zdecydowanie nie raczej nie 9,6% 19,3% Rodzice ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 8. Czy nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów? tak 100,0% nie 0,0% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 16

18 9. Dla jakiej grupy klasowej nauczyciele przeprowadzają diagnozę? dla wszystkich uczniów 93,5% dla uczniów zagrożonych 0,0% dla uczniów zdolnych 6,5% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 17

19 10. W jaki sposób nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne swoich uczniów? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba odpowiedzi % ankietowanych Obserwacja ucznia 19 61,3 Sprawdziany 16 51,6 Testy 12 38,7 Rozmowa z rodzicem 12 38,7 Analiza opinii z PPP 8 25,8 Rozmowa z uczniem 7 22,6 Arkusz diagnozy 4 12,9 Rozmowy z nauczycielami 4 12,9 Analiza bieżących wyników w nauce 4 12,9 Rozmowy z wychowawcą 3 9,7 Testy diagnozujące 3 9,7 Testy sprawności fizycznej 3 9,7 Wyniki próbnych testów po VI klasie 3 9,7 Analiza prac uczniów 2 6,5 Kartkówki 2 6,5 Ankiety 1 3,2 Karty pracy 1 3,2 Skala Ryzyka Dysleksji 1 3,2 Test przesiewowy 1 3,2 Kwestionariusz obrazkowy 1 3,2 Test sprawności narządów artykulacyjnych 1 3,2 Test słuchu fonemowego 1 3,2 Spotkania zespołów samokształceniowych 1 3,2 Posiedzenia Rady Pedagogicznych 1 3,2 18

20 11. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba odpowiedzi % ankietowanych Koła zainteresowań 30 96,8 Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne 29 93,5 Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze 29 93,5 Zajęcia socjoterapeutyczne 23 74,2 Zajęcia terapeutyczne 20 64,5 Zajęcia logopedyczne 30 96,8 Indywidualizacja pracy na lekcji 26 83,9 Zróżnicowanie metody pracy 29 93,5 Zajęcia przygotowujące do konkursów 30 96,8 Inne : 14 45,2 trening przed sprawdzianem w klasie VI 4 Unijne projekty edukacyjne Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania. 3 wyjścia do kin, teatrów 1 wycieczki edukacyjne 1 spotkania z interesującymi ludźmi 1 akcja Rodzice czytają dzieciom 1 Imprezy szkolne, np. Noc naukowców 3 19

21 12. Czy nauczyciele zapoznali się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej dotyczącymi swoich uczniów? tak 100,0% nie 0,0% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 13. Czy nauczyciele realizują na swoich zajęciach zalecenia Poradni Psychologiczno Pedagogicznej zawarte w opiniach i orzeczeniach? tak 100,0% nie 0,0% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 20

22 14. Czy nauczyciele stosują indywidualizację przy ocenianiu i zadawaniu pracy domowej? tak 96,8% nie 3,2% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 21

23 15. Jakie działanie motywujące, uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego uczniów, nauczyciele podejmują najczęściej? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Różnicowanie poziomu trudności zadań na sprawdzianach Różnicowanie poziomu trudności zadań domowych Liczba odpowiedzi % ankietowanych 17 54, ,4 Stosowanie pochwały na forum klasy ,0 Stosowanie pochwały na forum szkoły Stosowanie pochwały na spotkaniach z rodzicami 17 54, ,6 Przygotowanie i udział w konkursach 26 83,9 Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w organizacji lekcji 22 71,0 Umożliwienie poprawy oceny 28 90,3 Stosowanie dodatkowych ocen za udział w konkursach Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły Stosowanie ocen za zaangażowanie i chęć podejmowania dodatkowego wysiłku 23 74, , , , ,3 Możliwość uzyskania oceny celującej 25 80,6 Inne

24 16. Z czyjej strony najczęściej napotykają na trudności w realizowaniu zaplanowanych działań, uwzględniających dostosowania dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? ODPOWIEDZI - NAUCZYCIELE Liczba odpowiedzi % ankietowanych Ze strony ucznia Ze strony rodziców 7 23 Ze strony innych nauczycieli 0 0 Ze strony specjalistów 0 0 Nie napotykam trudności Czy zdaniem nauczycieli, podjęte przez szkołę działania wpływają na zwiększenie szans edukacyjnych uczniów? tak 100,0% nie 0,0% nie mam zdania 0,0% Nauczyciele - 31 ankiet 0% 20% 40% 60% 80% 100% 23

25 Analiza odpowiedzi na pytania kluczowe zawarte w projekcie ewaluacji. 1. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów prowadzi szkoła? Szkoła zapewnia profesjonalne wparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Dzięki przyjaznemu podejściu do ucznia stara się, aby ta pomoc była bardziej dostępna, zindywidualizowana, dostosowana do rzeczywistych potrzeb i możliwości psychofizycznych ucznia oraz efektywna. Duży nacisk kładzie na współpracę z rodzicami czyniąc ich partnerami i zapewniając im większy wpływ na edukację dzieci. Rozumiejąc potrzebę zaspakajania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów, a tym samym starając się zapobiegać niejednokrotnie społecznemu wykluczeniu dziecka szkoła realizuje szeroką ofertę edukacyjną. W szkole pomoc pedagogiczno psychologiczna jest udzielana w formie: zajęć rozwijających uzdolnienia; zajęć dydaktyczno wyrównawczych; zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, terapeutycznych, socjoterapeutycznych, logopedycznych i rewalidacyjnych; porad i konsultacji. W ramach kół zainteresowań uczniowie mieli możliwość rozwoju uzdolnień: matematyczno - przyrodniczych, informatycznych, humanistycznych (j. polski, historia), językowych (język angielski i francuski), artystycznych ( muzyka, plastyka). Ponadto działają na terenie szkoły: Szkolne koła sportowe, Koło kultury francuskiej, Koło Młodzi twórcy orgiami Koło przyjaciół książki, Koło małego filmowca, 24

26 Koło regionalne, Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po klasie VI z języka polskiego i matematyki W tym roku szkolnym ruszyła także II edycja projektu edukacyjnego współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego: Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów i uczennic klas I III szkół podstawowych w Siemianowicach Śląskich, w ramach którego prowadzono: zajęcia dla uczniów/uczennic ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym także zagrożonych ryzykiem dysleksji, zajęcia dla uczniów/uczennic z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych, zajęcia logopedyczne dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy, zajęcia socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne dla uczniów/uczennic z zaburzeniami komunikacji społecznej, gimnastyka korekcyjna dla uczniów/uczennic wadami postawy, zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów/uczennic szczególnie uzdolnionych z uwzględnieniem nauk matematyczno-przyrodniczych, zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów/uczennic szczególnie uzdolnionych muzycznie Do działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów zaliczyć można również organizowane przez szkołę konkursy szkolne i międzyszkolne, wycieczki edukacyjne oraz różnorodne tematycznie imprezy szkolne. 2. W jaki sposób nauczyciele dostosowują wymagania do indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów? Nauczyciele rozumiejąc potrzebę i znaczenie indywidualizacji nauczania dostrzegają różnice między uczniami dotyczące zdolności, zainteresowań, tempa pracy, sposobów przyswajania wiedzy oraz motywacji do uczenia się. Podejmując działania dydaktyczno-wychowawcze bardzo dokładnie analizują opinie i orzeczenia Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej, pomiary pedagogiczne, sprawdziany, opinie nauczycieli uczących w danej klasie oraz spostrzeżenia i sugestie rodziców. Rozpoznają mocne i słabe strony swoich wychowanków, pogłębiając tym samym wiedzę na temat ich rozwoju. 25

27 Różnicując treści programowe (sprawdziany, prace domowe) i tempo pracy uczniów, wywierają większy wpływ na przyswajanie przez uczniów podstaw usystematyzowanej wiedzy. Stosując różnorodne metody (aktywizujące, heurystyczne, projekty, ekspresyjne, ewaluacyjne) i formy pracy oraz uwzględniając nowoczesne osiągnięcia pedagogiki i psychologii (teoria inteligencji wielorakich H. Gardnera) czynią proces dydaktyczno-wychowawczy bardziej efektywnym. Wdrażają uczniów do pracy samokształceniowej (samodzielna organizacja lekcji, poprawa ocen, możliwość zdobycia oceny celującej), umożliwiając tym samym rozwiązywanie problemów dydaktycznych i szkolnych pod kierunkiem nauczyciela. Preferują pracę samodzielną rozwijając kreatywność i twórcze myślenie uczniów. Prezentują jej efekty podczas organizowanych imprez, uroczystości szkolnych oraz apeli. Wzmacniają samooceną ucznia pozytywnymi bodźcami pochwały na forum klasy, szkoły, spotkaniach z rodzicami. Prezentują wybitne osiągnięcia uczniów i ich zaangażowanie umieszczając informacje na stronie internetowej szkoły, eksponując puchary, dyplomy czy też wystawiając oceny celujące. Zachęcają rodziców do systematycznej pracy z dzieckiem w domu zgodnie ze wskazówkami nauczycieli i specjalistów. 3. Czy szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości? Szkoła jako placówka oświatowa, spełnia obowiązek rozpoznawania i zaspokajania specjalnych potrzeb edukacyjnych, rozwojowych oraz wychowawczych uczniów poprzez dostosowanie wymagań edukacyjnych do ich możliwości psychoruchowych. Starając się zapewnić profesjonalne wsparcie uczniom, nauczyciele bardzo dokładnie rozpoznają potrzeby w tym zakresie. Poszukując optymalnych rozwiązań edukacyjnych, przeciwstawiając się rutynie i nawykowi bagatelizowania możliwości i ograniczeń ucznia, obserwują funkcjonowanie wychowanków w środowisku szkolnym. 26

28 Rozpoznają potencjalne możliwości uczniów analizując na bieżąco osiągane wyniki w nauce, karty pracy, kartkówki, sprawdziany, testy, wyniki próbnych sprawdzianów po klasie VI, testy sprawności fizycznej. Prowadzą otwarty dialog ze swoimi wychowankami rozpoznając ich potrzeby, oczekiwania i zainteresowania oraz możliwości ich zaspokojenia. Współdziałają z rodzicami, starając się stworzyć jednolity front oddziaływań wychowawczych. Rozpoznają środowisko rodzinne uczniów (zjawisko eurosieroctwa, rozpadający się tradycyjny model rodziny). Współpracują z pedagogiem i logopedą szkolnym, wspólnie analizują pozyskane wyniki badań (skala ryzyka dysleksji, test przesiewowy, kwestionariusz obrazkowy, test sprawności narządów artykulacyjnych, test słuchu fonemowego). Na spotkaniach zespołów samokształceniowych oraz Rady Pedagogicznej konfrontują swoje opinie dotyczące poszczególnych uczniów. Zasięgają, w uzasadnionych przypadkach, opinii specjalistów Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Stosują się w codziennej pracy na lekcji do ich sugestii i zaleceń. W roku szkolnym 2012/13 nauczyciele wychowawcy zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach koordynowali pracą Zespołów. Byli odpowiedzialni za opracowanie Kart Indywidualnych Potrzeb Ucznia, Planu Działań Wspierających oraz współpracę z rodzicami. 4. Jakie są efekty prowadzonych działań, zwiększających szanse edukacyjne uczniów? Podjęte przez szkołę działania przyczyniły się w znacznym stopniu do zaspokojenia specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Organizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego, realizowanego przez nauczycieli i specjalistów (pedagog, logopeda) wywarła znaczący wpływ na wyrównanie szans 27

29 edukacyjnych uczniów, a także zapobiegła w wielu przypadkach wtórnym zaburzeniom sfery emocjonalno-motywacyjnej. Zauważalne efekty twórczej współpracy grona pedagogicznego i rodziców to: podjęcie działań umożliwiających uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości psychoruchowych, zwiększenie kontroli uczniów nad własnymi emocjami, podniesienie samooceny i zwiększenie motywacji do nauki, osiąganie przez nich coraz wyższych wyników w nauce, przezwyciężenie trudności i niepowodzeń szkolnych, rozwijanie uzdolnień i zainteresowań, prezentacja ich na forum klasy, szkoły i środowiska lokalnego, sukcesy uczniów w konkursach szkolnych, międzyszkolnych, regionalnych, wojewódzkich i zawodach sportowych, osiąganie wysokich wyników na sprawdzianie po 6 klasie. 28

30 Wnioski końcowe 1. Szkoła zapewnia profesjonalne wparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. 2. Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów. 3. Nauczyciele rozpoznają i zaspakajają potrzeby rozwojowe, edukacyjne i możliwości psychofizyczne uczniów. Uczniowie uzyskują wyniki na miarę swoich możliwości. 4. Nauczyciele zapoznają się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Stosują adekwatne do potrzeb danego ucznia i sytuacji edukacyjnych metody oraz techniki postępowania pedagogicznego. 5. Szkoła ma bogatą ofertę zajęć dydaktycznych i specjalistycznych skierowanych do uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz uzdolnionych. 6. Prowadzone zajęcia w większości zgodne są z potrzebami uczniów i oczekiwaniami rodziców. 7. Każdy zainteresowany uczeń ma możliwość rozwoju swoich uzdolnień i zainteresowań. 8. Szkoła promuje uczniów osiągających znaczące wyniki w nauce, w konkursach szkolnych, międzyszkolnych i zawodach sportowych. 29

31 Wskazówki do dalszej pracy 1. Przygotowując ofertę zajęć pozalekcyjnych na kolejny rok szkolny, rozpoznać potrzeby i oczekiwania uczniów i rodziców. 2. Nieustannie doskonalić metody pracy z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych. 3. Stosować w praktyce uznaną wiedzę z psychologii rozwoju, uczenia się i zachowania dzieci w określonych sytuacjach, starając się tym samym usunąć ze swojego sposobu nauczania nawyk i rutynę. 4. Nadal podnosić atrakcyjność prowadzonych zajęć pozalekcyjnych poprzez wykorzystanie nowoczesnej bazy dydaktycznej, aby uczniowie chętnie w nich uczestniczyli. 5. Konsultować z rodzicami potrzebę uczestnictwa dzieci w kółkach, by nie obciążać uczniów zbyt dużą ilością zajęć. Podsumowanie Jednym z ważnych wymiarów funkcjonowania ucznia w szkole są jego osiągnięcia szkolne. To, jak dziecko się uczy, czyli osiąganie przez nie sukcesów lub doznawanie porażek w nauce, ma znaczenie dla dalszych losów edukacyjnych, wyboru przyszłego zawodu i funkcjonowania w społeczeństwie. Dlatego też całe grono pedagogiczne podejmuje działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów. Pragniemy, aby nasi uczniowie osiągali wyniki na miarę swoich możliwości, a podjęte przez nich działania dawały im wiele satysfakcji i motywowały do dalszej pracy oraz samodoskonalenia. Zespół ds. ewaluacji Bożena Kuc Brygida Chyra Joanna Kasperczyk 30

32 Załączniki KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z PEDAGOGIEM SZKOLNYM 1. Jakie działania, wyrównujące szanse edukacyjne uczniów, są prowadzone przez szkołę? W szkole prowadzone są liczne działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych wśród uczniów. Przykładem takich działań jest bogata oferta zajęć pozalekcyjnych. W ofercie zajęć pozalekcyjnych szkoła organizuje dodatkowe zajęcia przygotowujące do konkursów, do sprawdzianu po 6 klasie, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, koła przedmiotowe, artystyczne i sportowe. W szkole prowadzone są również działania mające na celu wspomaganie uczniów o specjalnych potrzebach poprzez organizację zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, terapeutycznych, socjoterapeutycznych, logopedycznych i rewalidacyjnych. W szkole realizowany jest unijny projekt edukacyjny Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów i uczennic szkół podstawowych klas I - III w Siemianowicach Śl. 31

33 Do działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów zaliczyć można również organizowane przez szkołę konkursy, wycieczki edukacyjne, imprezy szkolne. 2. Jakie są efekty prowadzonych działań? Wszystkie te działania umożliwiają uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości. Sukces ten polega na : - podniesieniu samooceny i zwiększeniu motywacji do nauki, - zwiększeniu kontroli nad swoimi emocjami, - przezwyciężaniu trudności w nauce, - osiąganiu lepszych wyników w nauce, - rozwijaniu zainteresowań i talentów, - większej aktywności ucznia, - nadrobieniu zaległości w nauce, - zdobywaniu czołowych miejsc w konkursach, - osiąganiu dobrych wyników na sprawdzianie po 6 klasie. 3. Czy nauczyciele realizują zalecenia zawarte w opiniach i orzeczeniach wydawanych przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną? Tak, nauczyciele są zobowiązani indywidualizować pracę z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych, odpowiednio do jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych na podstawie opinii lub orzeczenia poradni. 32

34 ZAJĘCIA DODATKOWE REALIZOWANE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Lp. Rodzaj zajęć Klasy Liczba uczniów 1. Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze I III Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne I VI Zajęcia logopedyczne I VI Zajęcia terapeutyczne I VI Zajęcia socjoterapeutyczne I VI Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po VI klasie j. polski Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po VI klasie matematyka VI 63 VI Gimnastyka korekcyjna I III Koło sportowe IV VI Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze z j. angielskiego Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze z j. angielskiego I III 15 IV VI Zajęcia rozwijające uzdolnienia matematyczne I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia matematyczne IV VI Zajęcia rozwijające uzdolnienia muzyczne I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia muzyczne IV VI Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. angielskiego I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. angielskiego IV VI 5 33

35 Lp. Rodzaj zajęć Klasy Liczba uczniów 18. Zajęcia rozwijające uzdolnienia artystyczne I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia artystyczne IV VI Zajęcia rozwijające uzdolnienia plastyczne I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia plastyczne IV VI Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze z matematyki IV, V Zajęcia rozwijające uzdolnienia z informatyki I III Zajęcia rozwijające uzdolnienia z informatyki IV VI Zajęcia rozwijające uzdolnienia z j. polskiego IV VI Zajęcia rozwijające zainteresowania z zakresu historii IV VI Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze z przyrody VI Zajęcia świetlicowe - terapeutyczne I III Młodzi twórcy orgiami I III Kultura francuska III Kultura francuska VI Koło przyjaciół książki I III Klub Małego Filmowca I III Koło regionalne I III 9 34

36 DROGI UCZNIU! Prosimy o wypełnienie anonimowej ankiety, która pomoże nam ocenić, w jaki sposób zajęcia dodatkowe wpływają na podnoszenie poziomu Twojej wiedzy i umiejętności oraz rozwijanie Twoich zainteresowań. 1. Czy według Ciebie, potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? Tak Nie 2. Czy uważasz, że szkoła daje Ci możliwość rozwijania Twoich zainteresowań? Tak Nie 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę uczestniczysz? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Inne (jakie?).. 4. Czy chętnie uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? Tak Nie, ponieważ: żadne zajęcia mnie nie interesują, chodzi na nie zbyt wielu uczniów, zostałem zmuszony przez rodziców, zostałem zmuszony przez nauczyciela, inne powody:.. 35

37 5. Czy metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są dla Ciebie interesujące? Tak Nie 6. Czy nauczyciele zachęcają Cię i przygotowują do udziału w : Konkursach Tak Nie Olimpiadach Tak Nie Zawodach sportowych Tak Nie Unijnych programach edukacyjnych Tak Nie 7. Czy osiągnięcia uczniów Twojej szkoły są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej? Tak Nie 8. Jeśli tak, to w jaki sposób? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych, Informowanie na forum klasy, Informowanie na forum szkoły (apele), Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły, Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Inne sposoby (jakie?):.... DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 36

38 SZANOWNI PAŃSTWO! Prosimy o wypełnienie anonimowej ankiety, która pomoże nam ocenić, w jaki sposób szkoła realizuje zadania związane z wyrównywaniem szans edukacyjnych uczniów. Wyniki będą opracowane zbiorczo. Uzyskane informacje służyć mają doskonaleniu pacy szkoły. Dziękujemy za zrozumienie i pomoc. Wybraną odpowiedź prosimy zaznaczyć na karcie odpowiedzi. 1. Czy zdaniem Państwa, potrzebne są w szkole zajęcia dodatkowe (np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, konkursy) mające na celu pogłębienie wiedzy uczniów lub pomoc uczniom mającym trudności w nauce? Tak Nie 2. Czy uważacie Państwo, że na terenie szkoły Wasze dziecko ma możliwość rozwijania swoich zainteresowań? Tak Nie 3. W jakich zajęciach pozalekcyjnych, organizowanych przez szkołę, uczestniczy Państwa dziecko? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Inne (jakie?) Nie uczestniczy w żadnych 4. Czy chętnie uczestniczy w tych zajęciach? Tak Nie 5. Czy zdaniem Państwa, metody i formy pracy stosowane przez nauczyciela na zajęciach dodatkowych są interesujące? Tak Nie 37

39 6. Czy w szkole podejmuje się starania, by Państwa dziecko miało poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości? Zdecydowanie tak Raczej tak Zdecydowanie nie Raczej nie 7. Czy mają Państwo poczucie, że w szkole dziecko jest traktowane indywidualnie? Zdecydowanie tak Raczej tak Zdecydowanie nie Raczej nie 8. Czy Państwa zdaniem, nauczyciele zachęcają i przygotowują uczniów do udziału w : Konkursach Tak Nie Olimpiadach Tak Nie Zawodach sportowych Tak Nie Unijnych programach edukacyjnych Tak Nie 9. W jaki sposób osiągnięcia uczniów szkoły, do której uczęszcza Państwa dziecko, są prezentowane społeczności szkolnej i pozaszkolnej? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na gazetkach szkolnych, Informowanie na forum klasy, Informowanie na forum szkoły (apele), Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły, Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Inne sposoby (jakie?):.... DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 38

40 SZANOWNI NAUCZYCIELE! Celem ankiety jest zebranie od Państwa informacji dotyczących prowadzonych na terenie szkoły działań zwiększających szanse edukacyjne uczniów. Wyniki będą wykorzystane do opracowania raportu z ewaluacji wewnętrznej. 1. Czy diagnozuje Pani/Pan możliwości edukacyjne swoich uczniów? Tak Nie 2. Dla jakiej grupy klasowej przeprowadziła Pani/Pan diagnozę? dla wszystkich uczniów, dla uczniów zagrożonych, dla uczniów zdolnych. 3. W jaki sposób diagnozuje Pani/Pan możliwości edukacyjne swoich uczniów? 4. Jakie działania, zwiększające szanse edukacyjne uczniów, prowadzi szkoła? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Koła zainteresowań, Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne, Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, Zajęcia socjoterapeutyczne, Zajęcia terapeutyczne, Zajęcia logopedyczne, Indywidualizacja pracy na lekcji, Zróżnicowane metody pracy Zajęcia przygotowujące do konkursów Inne: 5. Czy uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć dodatkowych? Tak Nie 6. Czy zapoznała się Pani/Pan z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej dotyczącymi swoich uczniów? Tak Nie 7. Czy realizuje Pani/Pan na swoich zajęciach zalecenia Poradni Psychologiczno Pedagogicznej zawarte w opiniach i orzeczeniach? Tak Nie 39

41 8. Czy stosuje Pani/Pan indywidualizację przy ocenianiu i zadawaniu pracy domowej? Tak Nie 9. Jakie działanie motywujące, uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego uczniów, podejmuje Pani/Pan najczęściej? (można zaznaczyć więcej odpowiedzi) Różnicowanie poziomu trudności zadań na sprawdzianach, Różnicowanie poziomu trudności zadań domowych, Stosowanie pochwały na forum klasy, Stosowanie pochwały na forum szkoły, Stosowanie pochwały na spotkaniach z rodzicami, Przygotowanie i udział w konkursach, Zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w organizacji lekcji, Umożliwienie poprawy oceny, Stosowanie dodatkowych ocen za udział w konkursach, Umożliwienie prezentowania swoich możliwości podczas imprez, uroczystości, spotkań i apeli, Eksponowanie osiągnięć (pucharów, dyplomów) w gablotach, na tablicy osiągnięć, na gazetkach ściennych i w klasach, Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły, Stosowanie ocen za zaangażowanie i chęć podejmowania dodatkowego wysiłku, Możliwość uzyskania oceny celującej, Inne : 10. Z czyjej strony najczęściej napotyka Pani/Pan na trudności w realizowaniu zaplanowanych działań, uwzględniających dostosowania dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? Ze strony ucznia, Ze strony rodziców, Ze strony innych nauczycieli, Ze strony specjalistów. 11. Czy zdaniem Pani/Pana, podjęte przez szkołę działania wpływają na zwiększenie szans edukacyjnych uczniów? Tak Nie Nie mam zdania. DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY 40