PLAN METODYCZNY LEKCJI BIOLOGII KLASA I POZIOM PODSTAWOWY ZREFORMOWANEGO LICEUM. lubiiikl.lo)

Transkrypt

1 PLAN METODYCZNY LEKCJI BIOLOGII KLASA I POZIOM PODSTAWOWY ZREFORMOWANEGO LICEUM. lubiiikl.lo) Temat: Procesy i narządy umożliwiające oddychanie wewnątrzkomórkowe. Cele ogólne: Wiadomości: 1) zna budowę układu oddechowego, oraz analizuje związek budowy z funkcją 2) rozróżnia dwa procesy: wentylację iwymianę gazową wyjaśnia je, 3) wykonuje doświadczenia obrazujące mechanizm ruchów oddechowych (wentylacji) obrazujące wymianę gazową Umiejętności: 4) rozróżnia rodzaje objętości płuc i proponuje wykonanie ich pomiaru 5) zna przyczyny różniące wydolność płuc, zna sposób poprawy wydolności Postawy: 6) Jest świadomy ryzykownych zachowań (nikotynizm, nurkowanie, wspinaczki) i skutków niedotlenienia organizmu Metoda: badawcza pomiar i analiza wyników doświadczeń, obserwacyjna obserwacja środków dydaktycznych, słowna - pogadanka z elementami dyskusji Opracowała: mgr Elżbieta Kowalska XIII LO Bydgoszcz 1

2 ETAPY LEKCJI CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA CZYNNOŚCI UCZNIÓW ŚRODKI DYDAKTYCZNE Wstepna 1. Kontroluje stopień zrozumienia procesu oddychania komórkowego. 1. Podaje temat: Procesy i narządy umożliwiające oddychanie wewnątrzkomórkowe - Poleca zapis w zeszycie i na tablicy 2. Wskazuje elementy układu oddechowego 1. Odpowiada na pytania. 1. Wyjaśnia przebieg i istotę procesu. 1. Zapisuje temat 2. Rozpoznaje elementy układu oddechowego 3. Zadaje pytania celem 3. Odpowiada na zadane pytania określenia roli i budowy a) Podaj funkcję narządów układu oddechowego b) Jak zbudowane są: 3. Analizuje cechy budowy i wiąże jez - jama nosowa funkcjami. Omawia. - tchawica - oskrzela - pęcherzyki płucne c) omawia budowę irolę krtani 3. Poleca zapis w formie tabeli 3. Konstruuje tabele i wypełnia ją 1. Plansza komórki. 1. Schemat procesu. Atlas, Plansza Rysunek w podręczniku. Rysunek w podręczniku. Plansza układu oddechowego człowieka. narząd rola budowa Realizacyjna 4. Zaleca obserwację czynności oddechowych i prosi o ich omówienie. Uzupełnia odpowiedź uczniów. 4. Poleca wykonanie doświadczenia 4. Prosi o zapis wg wzoru w instrukcji 4. Obserwuje czynności oddechowe i omawia wdech i wydech. 4. Wykonuje doświadczenie w oparciu o instrukcje. 4. Zapisuje wyniki wybranych kilku kolegów w tabeli Instrukcja: Dokonaj pomiaru klatki piersiowej wykonując głęboki wdech i głęboki wydech. 4. Tabela osoba wdech wydech różnica 4. Wprowadza pojęcie pojemności płuc 4. Pyta o przyczyny różnic 4. Omawia przyczyny różnic 4. Wnioskuje 5. Poleca dokonania analizy wykresu objętości płuc i scharakteryzowania ich 5. Wyjaśnia przyczynę występowania objętości zalegającej 5. Poleca zbadania czynności układu oddechowego wg instrukcji 5. Analizuje wykres. Charakteryzuje pojęcia: - objętość zapasowa - oddechowa - dopełniająca 5. Słucha, ewentualnie pyta 5. Czyta tekst 5. Wykonuje 3 wytypowanych uczniów ćwiczenie. Wykres w podręczniku. Instrukcja I Zmierz czas: - czas wstrzymania oddechu ( 4 uczniów a) w czasie spoczynku b) po 10 głębokich oddechach 2

3 Realizacyjna 9. Zadaje pracę domową Uczeń zdolny Uczeń słaby Ewaluacja Uwagi 5. Czuwa nad przebiegiem badań i analizą danych. 5. Informuje, że objętość życiowa płuc to ważny składnik wydajności organizmu. 5. Pyta o możliwości poprawy wskaźnika 6. Zaleca wykonanie kolejnego ćwiczenia wg instrukcji Temat: Wpływ wysiłku fizycznego na liczbę wdechów i wydechów. 6. Wprowadza pojęcie wymiana gazowa zewnętrzna 6. Pyta: Jaki wpływ mają ćwiczenia fizyczne na pojemność oddechową i sprawność płuc. 7. Kieruje analizą zjawiska wymiany gazowej wewnętrznej. 7. Omawia proces dyfuzji gazów w tkankach 7. Zaleca analizę składu powietrza wdychanego i wydychanego 7. Poleca zaprojektowanie doświadczenia potwierdzającego: - obecność wody w wydychanym powietrzu, -większy procent CO 2 8. Pyta o przyczyny niedotlenienia organizmu 8. Uświadamia uczniom jak niebezpieczne dla życia są stany niedotlenienia mózgu w sytuacji ustania akcji oddechowej czy pracy serca 8. Pyta o inne przyczyny niedotlenienia organizmu 5. Interpretuje wyniki Wskazuje na przyczyny zaistniałych różnic np. - kondycja -płeć -wzrost 5. Podaje sposoby poprawy wydolności płuc np. niepalenie, trening itp. 6. Czyta instrukcję, wykonuje ćwiczenie, zapisuje wyniki, wnioskuje 6. Słucha, notuje 6. Odpowiada np. - wysklepienie klatki piersiowej -większa pojemność oddechowa - lepiej pracują mięśnie oddechowe 7. Słucha, ogląda, pyta 7. Omawia zjawisko wymiany gazowej wewnętrznej 7.Słucha. Instrukcja II Policz oddechy kolegi w czasie 1minuty a) podczas spoczynku b) po wykonaniu 10 przysiadów. Tablice 7. Analizuje dane w tabeli Tabela, podręcznik 7. Podaje propozycje rozwiązań. 8. Zastanawia się, podaje np. - palenie papierosów, -nadmierny wysiłek -zła kondycja fizyczna. Dyskutuje 8. Podaje inne przyczyny niedotlenienia np. wspinaczki, nurkowanie Poszukaj w dostępnej literaturze lub innych źródłach (Internet) informacji dotyczących choroby kesonowej i wysokogórskiej Podaj sposoby poprawiania swojej wydolności oddechowej. Oceń ich skuteczność Karta ewaluacyjna do lekcji Z uwagi na czasochłonność ćwiczeń wykonywanych przez uczniów proponuje przygotować gotowe tabele do zapisu wyników doświadczeń. Opracowała: mgr Elżbieta Kowalska XIII LO Bydgoszcz 3

4 Ankieta anonimowa Zwracam się zprośbą o ocenę organizacji dzisiejszej lekcji biologii. Odpowiedz szczerze na pytania. Wypełniając ankietę należy udzielić jednej z 3 możliwych odpowiedzi wpisując znak X 1. Czy sposób prowadzenia lekcji był dla Ciebie interesujący? 2. Czy sposób prowadzenia lekcji mobilizował Ciebie do aktywności? 3. Czy atmosfera na lekcji sprzyjała dobrej komunikacji? 4. Co przeszkadzało Tobie w dzisiejszej lekcji?. Tak Nie Nie mam zdania 4

5 ETAPY LEKCJI CZYNNOŚCI NAUCZYCIELA CZYNNOŚCI UCZNIÓW ŚRODKI DYDAKTYCZNE KRYTERIA SUKCESU Wstępna Roz wini 1. Podaje tezę: - najgorszym stresem jest brak stresu. 1. Słucha - zastanawia się. 2. Zapisuje temat lekcji na tablicy Żyć w zgodzie ze 2. Zapisuje w zeszycie. stresem. 3. Podaje definicje stresu jako zjawisko fizjologiczne, 3. Słucha, pyta, uzupełnia ewentualnie notuje. wyzwalające w organizmie siłę obronną, która mobilizuje układ nerwowy i hormony do działania. 4. Przedstawia wykres ilustrujący Poziom stresu. 4. Analizuje wykres. 4. Wykres na tablicy lub folii. 4. Inspiruje do jego analizy i charakterystyki. 4. Wymienia poziomy stresu. 4. Pyta o fizyczne oznaki stresu. 4. Charakteryzuje odczucia, które towarzyszą trzem poziomom stresu. 5. Poleca wypełnienie testu. 5. Przyjmuje polecenie. Karta pracy nr I 5. Rozdaje uczniom testy, podaje czas na ich rozwiązanie celem określenia u ucznia indywidualnego poziomu (nasilenia) reakcji stresowej. 5. Wypełnia test. 1. Kryteria - uczeń został pobudzony (zaciekawiony) tezą. 4. Jest przekonany, że stres jest niezbędny do działania. 5. Omawia wynik testu. 5. Dowiaduje się o poziomie swojego stresu. 5. Wyniki testu. 5. Jest przekonany, że każdy człowiek reaguje inaczej na ten sam stres. 6. Poleca zapisanie czynników wywołujących stres na karteczkach i przyklejenie do powieszonej planszy. 6. Zapisują czynności i przyklejają do przygotowanej planszy pt. STRESORY. 6. Zachęca do analizy wyników 6. Podaje: - najczęstsze stresory, -najgroźniejsze stresy, -błahestresy, - rzadkie stresy, -poważne stresy -możliwe do wyeliminowania 6. Plansza STRESORY Karteczki samoprzylepne. Burza mózgów Rybi szkielet 6. Zna przyczyny stresu. 6. Ma świadomość, iż stresu w 100% nie idzie wyeliminować. 1

6 Zakoń czenie Praca domow a 6. Pobudza do dyskusji. Aktywizuje wszystkich uczniów. 6. Prezentuje skalę oceny przystosowania społecznego wg Holmes T 6. Informuje, że wgbadań socjologicznych przekroczenie w ciągu określonego czasu określonej ilości jednostek przyczynia się do powstawania chorób. 6. Dyskutuje. 6. STRESORY są indywidualnie odbierane przez ludzi (są subiektywne) 6. Słucha, obserwuje. 6. Karta pracy nr II 6. Wymienia choroby związane z długotrwałym stresem: -zawał, -wrzodyżołądka, - depresje, - nerwice, itp. 6. Zwraca uwagę na pozytywną rolę stresu w aktywności życiowej człowieka. 6. Wie, że długotrwały stres może być przyczyną chorób. 6. Jest przekonany, że pozytywne emocje umożliwiają działanie. 7. Proponuje uczniom sprawdzenie jak radzą sobie ze 7. Słucha i wykazuje duże zainteresowanie. stresem, czy są podatni na choroby z nim związane. 7. Poleca wypełnienie tabeli i rozdaje ją uczniom. 7. Wypełnia tabelę zgodnie z instrukcją. Karta pracy nr III 7. Podaje opis do otrzymanych wyników. 7. Dowiaduje się czy jest podatny na stres. 8. Zachęca do podania czynności, które go odstresowują, zapisania na karteczkach i przyklejenia na dużych kartach papieru. 8. Proponuje sposoby ograniczenia negatywnego wpływu stresu na organizm, 8. Zapisuje, przykleja różne antystresory 8. Zachęca do prezentacji 8. Prezentacja i dyskusja nad skutecznością i szybkością działania antystresorów 8. Wskazuje różnicę pomiędzy: A. obniżaniem napięć, B. likwidacją źródła napięć 8. Podsumowuje informacje o sposobach rozładowywania napięć. 8. Prosi uczniów o zaprezentowanie adresów, nr telefonu poradni specjalistycznych, telefonów zaufania. 9. Zadaje pracę domową: -Oceń swój typowy rozkład zajęć podczas dnia, - Zaplanuj rozkład zajęć wciągu dnia zgodnie ze zdobytymi wiadomościami, -Wprowadź poprawki w życie, Ewaluacja ankieta ewaluacyjna dla ucznia 8. Kartki antystresory. Dywanik pomysłów Piramida priorytetów 8. Poznaje różnorodne techniki obniżania napięć. 8. Słucha, pyta, dyskutuje. 8. Uświadamia sobie, że niektóre zachowania obniżające napięcia są bardzo niebezpieczne. 8. Słucha, pyta, dyskutuje. 8. Podają, wcześniej przygotowane i wydrukowane informacje. 8. Wie, że w trudnej sytuacji może liczyć na fachową pomoc medyczną. 2

7 Wybierając odpowiednie odpowiedzi wstaw znak X Ewaluacja: - Ankieta dla ucznia 1. Czy uważasz techniki relaksujące za skuteczne w likwidowaniu napięć? WIEM 2. Czy wprowadzasz techniki relaksacyjne w życie? 3. Czy potrafisz skutecznie radzić sobiezestresem? WIEM WIEM 4. Czy będziesz szukać pomocy w kłopotach o podłożu emocjonalnym u: Pedagoga Wychowawcy Innego nauczyciela Kolegi Poradni specjalistycznej Mamy Taty 5. Czy jesteś zadowolony z formy pracy na dzisiejszej lekcji? 3