Karta (sylabus) przedmiotu Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P

Transkrypt

1 Podstawy metrologii WM Karta (sylabus) przedmiotu Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Podstawy metrologii Kod przedmiotu Status przedmiotu: obowizkowy ZIP 1 S 0 5-0_0 Jzyk wykładowy: polski Rok: II Semestr: Nazwa specjalnoci: Rodzaj zaj i liczba godzin: Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Wykład 0 - wiczenia - - Laboratorium 0 - Projekt - - Liczba punktów ECTS: 4 C1 C C Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi pojciami metrologicznymi, technikami pomiaru wielkoci fizycznych oraz metodami oceny błdu pomiaru. Poznanie metod pomiaru i oceny niepewnoci pomiaru w praktycznych zastosowaniach inynierskich i pracach badawczych oraz metod kontroli jakoci. Nabycie umiejtnoci strategii pomiarów i oceny wyników przeprowadzonych pomiarów oraz ich analizy. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji 1 Zna wielkoci fizyczne, podstawowe zjawiska i prawa fizyki oraz zwizki midzy nimi. Zna podstawy rachunku prawdopodobiestwa i statystyki oraz rachunku róniczkowego. Umie posługiwa si sprztem komputerowy i oprogramowaniem Microsoft Office. EK 1 EK EK EK 4 EK 5 EK 6 EK 7 EK 8 Efekty kształcenia W zakresie wiedzy: Znajomo metod i technik pomiaru oraz zasad wyników pomiarów Znajomo podstaw konstrukcji i podstawowych parametrów metrologicznych i pomiarowych stosowanych w procesach wytwarzania. Znajomo metod wzorcowania i narzdzi pomiarowych oraz zasad kontroli jakoci wyrobów i zapewnienia jakoci. W zakresie umiejtnoci: Praktyczne umiejtnoci analizy ródeł błdów pomiarów i wyznaczania niepewnoci w oparciu o aktualne unormowania i standardy w tym zakresie. Posiada umiejtno posługiwania si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi. Posiada umiejtnoci rozwijania i skutecznego wykorzystania zdolnoci interpersonalnych, potrafi podporzdkowa si regułom pracy obowizujcych w zespole. W zakresie kompetencji społecznych: Ma wiadomo poziomu swojej wiedzy i rozumie potrzeb dokształcania si. Ma wiadomo inyniera i jego odpowiedzialnoci w zakresie stosowania odpowiednich unormowa, standardów oraz zasad etyki zawodowej. przedmiotu Forma zaj wykłady

2 W1 W W W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 W11 W1 W1 W14 W15 W1 W W L1 L Istota, przedmiot i zadania metrologii. Podstawowe pojcia metrologiczne. Układ wielkoci jednostek miar SI. Jednostki podstawowe, ich definicje. Jednostki pochodne. Model matematyczny pomiaru. Pomiar jako ródło informacji. Modele pomiarowych. Metody pomiarowe ich podział i cechy. Teoria błdów pomiarowych. Podział błdów. Prawo propagacji błdów. Błdy graniczne. Metodyka obliczania błdów. Niepewno pomiaru. Podstawy obliczania niepewnoci standardowej, rozszerzonej i złoonej wg przewodnika ISO. Metoda typu A i typu B. Błdy w technice budowy maszyn. Odchyłki wymiaru, kształtu i połoenia oraz ich oznaczanie i zasady pomiaru. Specyfikacje geometrii wyrobów. Układ tolerancji i pasowa ISO. Działania na wymiarach tolerowanych. Metoda wymiarów granicznych i metoda rachunku róniczkowego. Wzorce miar. Spójno pomiarowa, hierarchiczny układ sprawdze. Badania i nadzorowanie pomiarowych i wzorców miar. Systemy uytkowych wzorców jednostek miar, rodzaje i konstrukcja. Przyrzdy do pomiarów wielkoci geometrycznych. Metody stykowe i optyczne. Techniki pomiaru wielkoci liniowych i ktowych, wykonywanie pomiarów, dobór dokładnoci i strategii pomiarów. Metody zwikszania dokładnoci wskaza. Strategia pomiarów i procedury pomiarowe. Strategia pomiarów i procedury pomiarowe. Ocena dokładnoci pomiarowych, klasa dokładnoci. Charakterystyka statyczna przyrzdu pomiarowego. Topografia powierzchni. Pomiary mikrogeometrii powierzchni. Podstawowe parametry chropowatoci i falistoci powierzchni. Podstawy współrzdnociowej techniki pomiarowej. Współrzdnociowe maszyny pomiarowe, ich zastosowanie i ocena dokładnoci. System pomiarowy, jego zadania, funkcje i struktury. Przetwarzanie w procesie pomiarowym, analogowe i cyfrowe. Przetworniki pomiarowe i ich właciwoci metrologiczne. Metody pomiarowe i przetworniki do pomiaru rónych wielkoci fizycznych: mechanicznych, elektrycznych, temperatury, cinienia. Rodzaje kontroli. Statystyczna kontrola jakoci w inynierii produkcji. Plany odbioru jakociowego. Karty kontrolne. Analiza pomiarowych (MSA). Podstawy inynierii jakoci. Systemy jakoci. Audit systemu jakoci. Podstawy statystycznego sterowania produkcj (SPC). Forma zaj wiczenia Suma godzin: 0 Suma godzin: Forma zaj laboratoria Szkolenie BHP i omówienie regulaminu obowizujcego w czasie wykonywania wicze, zasad zaliczania i ustalenie harmonogramu odrabiania wicze. Omówienie podstaw teoretycznych zwizanych z tematykwicze. Wykorzystanie uytkowych wzorców długoci w pomiarach. Pomiary i ocena sprawdzianów dwugranicznych do otworu.

3 L Pomiary bezporednie. Wykorzystanie suwmiarkowych i mikrometrycznych. Ocena błdów przypadkowych. L4 Pomiary rónicowe. Wykorzystanie czujnikowych do oceny odchyłek wymiaru i kształtu. Analiza błdów systematycznych i przypadkowych. L5 Pomiary któw. Porównanie dokładnoci pomiaru któw rónymi metodami. Analiza błdu pomiaru metod bezporedni i poredni. L6 Pomiary porednie. Porednia metoda pomiaru promienia krzywizny zarysu łuku z zastosowaniem mikroskopu warsztatowego. Analiza błdu pomiaru metod poredni. L7 Ocena i pomiary odchyłek kształtu oraz połoenia czci maszyn. L8 Pomiary parametrów chropowatoci powierzchni metod stykow i optyczn. L9 Ocena dokładnoci narzdzi pomiarowych. Sprawdzanie i ocena właciwoci metrologicznych mikromierza i suwmiarki. L10 Zajcia zaliczeniowe. Odrabianie zaległych wicze. Wpisywanie ocen. Suma godzin: 0 Forma zaj projekt P1 P P Suma godzin: Narzdzia dydaktyczne 1 Wykład z prezentacj multimedialn. Metoda aktywizujca zwizana z praktycznym działaniem w ramach wykonywania wicze laboratoryjnych, pomiarów i ich analiz. Studenci odrabiajwiczenia w zespołach - osobowych. Metoda praktyczna oparta na planowaniu strategii pomiarów i ich wykonaniu w zespołach - osobowych. Sposoby oceny Ocena formujca F1 Krótki sprawdzian pisemny na pocztku kadych zaj z samoocen studenta sprawdzajcy przygotowanie studenta do zaj laboratoryjnych. F Ocena w trakcie zaj sposobu i przebiegu wykonywania wicze przez studentów. F Analiza sprawozda z wykonanych wicze. Ocena podsumowujca P1 Egzamin pisemny i ustny z materiału podanego w programie wykładu (60%) P Ocena ze sprawdzianów pisemnych na pocztku zaj (0%) P Ocena aktywnoci studentów w trakcie wykonywania wicze (10%) P4 Ocena sprawozda z wykonanych wicze laboratoryjnych (10%) Forma aktywnoci [Godziny kontaktowe z wykładowc, realizowane w formie zaj dydaktycznych łczna liczba godzin w semestrze] [Godziny kontaktowe z wykładowc, realizowane w formie np. konsultacji w odniesieniu łczna liczba godzin w semestrze] [Przygotowanie si do laboratorium łczna liczba godzin w semestrze] Obcienie prac studenta rednia liczba godzin na zrealizowanie aktywnoci [Przygotowanie si do zaj łczna liczba

4 godzin w semestrze] Suma 100 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla 4 przedmiotu Literatura podstawowa i uzupełniajca K. Kujan: Techniki, miernictwo i elementy pomiarowych w budowie maszyn. 1 Wydawnictwa Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 001 J. Piotrowski: Podstawy miernictwa. WNT, Warszawa 00 W. Jakubiec,J.Malinowski: Metrologia wielkoci geometrycznych. WNT, Warszawa 004 Z. Humienny i inni: Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Podrcznik europejski. WNT, 4 Warszawa 004 S. Adamczak, W. Makieła: Podstawy metrologii i inynierii jakoci dla mechaników. WNT, 5 Warszawa J. Piotrowski, K.Kostyrko: Wzorcowanie aparatury pomiarowej. WNT, Warszawa 000 K. Kujan: Techniki i systemy pomiarowe w budowie maszyn. Laboratorium. Wydawnictwo 7 Politechniki Lubelskiej, Lublin 004 J. Tomasik i inni: Sprawdzanie do pomiaru długoci i kta. Oficyna Wydawnicza 8 Politechniki Warszawskiej, Warszawa 00 Efekt kształcenia EK 1 Odniesienie danego efektu kształcenia do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) ZIP1A_W01 (+++) ZIP1A_W0 (+) Macierz efektów kształcenia Cele przedmiotu C1, C Treci programowe W1, W, W, L, L4, L5 W4, W5, Narzdzia dydaktyczne 1, Sposób oceny F1, F, P1, P, P EK ZIP1A_W16 (++), C1, C ZIP1A_W19 (++) W6, L!, L 1, F, P EK ZIP1A_W05 (+++) W5, W7, P1, P, C, ZIP1A_W16(+++) W8, L, L9 P ZIP1A_U04 (++) EK 4 ZIP1A_U07(+) C, C W8, L9 1,, P1,P, P ZIP1A_U10 (++) EK 5 ZIP1A_U11 (++) C L7, L8, F, F EK 6 ZIP1A_U1 (+) ZIP1A_U18(+++) C L1- L8, F, F, P4 EK 7 ZIP1A_K06 (++) F, F, C L1-L8, P-P4 EK 8 ZIP1A_K07 (+++) C L9 F, P4 EK 1 EK Formy oceny szczegóły Na ocen (ndst) Na ocen (dst) Na ocen 4 (db) Na ocen 5 (bdb) wyczerpujco Nie potrafi wymieni ogólnie podstawowe metody scharakteryzowa metod i technik scharakteryzowa i techniki pomiaru. metody i techniki pomiaru. Nie zna metody i techniki Zna podstawowe pomiaru. Zna zasady podstawowych zasad pomiaru. Zna zasady zasady wyników pomiarów i wyników pomiarów. wyników pomiarów. potrafi zilustrowa je wyników pomiarów. na przykładzie. Nie zna podstaw konstrukcji wybranych pomiarowych i nie potrafi wymieni ich Zna podstawowe zasady konstrukcji wybranych pomiarowych i Zna zasady konstrukcji pomiarowych. Zna zasady konstrukcji pomiarowych i

5 EK EK 4 EK 5 EK 6 EK 7 EK 8 podstawowych właciwoci metrologicznych. Nie potrafi wymieni celów wzorcowania i narzdzi pomiarowych oraz zasad kontroli jakoci wyrobów. Nie potrafi przedstawi celu tworzenia zapewnienia jakoci. Nie potrafi okreli ródeł błdów pomiaru oraz obliczy niepewnoci pomiarów stosujc unormowania i standardy w tym zakresie. Nie potrafi posługiwa si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi Nie potrafi współdziała w czasie pomiarów i nie podporzdkowuje si zasadom pracy zespołowej. Nie rozumie potrzeby stałego doskonalenia si i nie ma wiadomoci swojej Nie ma wiadomoci inyniera, nie ma potrafi wymieni ich podstawowe właciwoci metrologiczne. metody wzorcowania i narzdzi pomiarowych oraz zasady kontroli jakoci wyrobów. Rozumie podstawowe cele tworzenia zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi. główne ródła błdów pomiaru oraz obliczy niepewnoci pomiaru jedn metod (typu A). Potrafi posługiwa si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi. Potrafi współdziała w czasie pomiarów i podporzdkowuje si zasadom pracy zespołowej. Rozumie w niskim stopniu potrzeb samodoskonalenia i ma nisk wiadomo swojej Ma nisk wiadomo scharakteryzowa ich właciwoci metrologiczne. omówi metody oraz cele wzorcowania i narzdzi pomiarowych oraz zasady kontroli jakoci wyrobów. Rozumie wszystkie cele tworzenia zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi. ródła błdów pomiaru i przeprowadzi ich analiz. Potrafi obliczy niepewno pomiaru dwoma metodami ( typu A i typu B). Potrafi posługiwa si przyrzdami pomiarowymi, potrafi właciwie dobra je do zadania pomiarowego. Potrafi współdziała w czasie wykonywania pomiarów i podporzdkowuje si zasadom pracy zespołowej jest aktywnym jej uczestnikiem Rozumie w zadawalajcym stopniu potrzeb samodoskonalenia i ma wystarczajc wiadomo swojej Ma wystarczajc wiadomo pomiarowych. Potrafi wymieni i wyczerpujco scharakteryzowa ich właciwoci metrologiczne. wyczerpujco omówi metody oraz cele wzorcowania i narzdzi pomiarowych oraz zasady kontroli jakoci wyrobów. Rozumie wszystkie cele tworzenia zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi i zilustrowa przykładami. ródła błdów pomiaru i przeprowadzi ich szerok analiz. Potrafi przeprowadzi analiz niepewnoci pomiaru i dokona wyboru metody oblicze. Potrafi posługiwa si przyrzdami pomiarowymi, potrafi właciwie dobra je do zadania pomiarowego i oceni ich dokładno. Potrafi współdziała w czasie wykonywania pomiarów i podporzdkowuje si zasadom pracy, potrafi zaplanowa i zorganizowa prac w zespole. Rozumie bardzo dobrze potrzeb samodoskonalenia i ma bardzo dobr wiadomo swojej Ma wysok wiadomo

6 odpowiedzialnoci za wykonan prac i stosowania standardów. inyniera, ma odpowiedzialnoci za wykonan prac i stosowania standardów w niskim stopniu. inyniera, ma odpowiedzialnoci za wykonan prac i stosowania standardów w wystarczajcym stopniu. inyniera, ma odpowiedzialnoci za wykonan prac i stosowania standardów w bardzo wysokim stopniu. Autor programu: Adres Jednostka organizacyjna: Osoba, osoby prowadzce: Dr Barbara Kamieska-Krzowska b.krzowska@pollub.pl Katedra Podstaw Inynierii Produkcji Dr Barbara Kamieska-Krzowska, dr in. Elbieta Jacniacka, dr in. Krzysztof Kujan, mgr in. Mariusz Kłonica