Poznanie metod pomiaru i oceny niepewnoci pomiaru w praktycznych zastosowaniach inynierskich i pracach badawczych. C3

Transkrypt

1 Podstawy metrologii Karta (sylabus) przedmiotu WM Zarzdzanie i Inynieria Produkcji Studia I stopnia o profilu: A x P Przedmiot: Podstawy metrologii Kod przedmiotu Status przedmiotu: obowizkowy ZIP N _0 Jzyk wykładowy: polski Rok: II Semestr: 3 Nazwa specjalnoci: Rodzaj zaj i liczba godzin: Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Wykład - 0 wiczenia - - Laboratorium - 0 Projekt - - Liczba punktów ECTS: 4 Cel przedmiotu C Zapoznanie studentów z podstawowymi pojciami metrologicznymi, technikami pomiaru wielkoci fizycznych oraz metodami oceny błdu i niepewnoci pomiaru. C Poznanie metod pomiaru i oceny niepewnoci pomiaru w praktycznych zach inynierskich i pracach badawczych. C3 Nabycie umiejtnoci opracowywania strategii pomiarów i oceny wyników przeprowadzonych pomiarów. Wymagania wstpne w zakresie wiedzy, umiejtnoci i innych kompetencji Student zna wielkoci fizyczne, podstawowe zjawiska i prawa fizyki oraz zwizki midzy nimi. Student zna podstawy rachunku prawdopodobiestwa i statystyki oraz rachunku róniczkowego. 3 Student umie posługiwa si sprztem komputerowy i oprogramowaniem Microsoft Office. Efekty kształcenia W zakresie wiedzy: EK Znajomo metod i technik pomiaru oraz zasad opracowywania wyników pomiarów. Znajomo podstaw konstrukcji i podstawowych parametrów metrologicznych i EK pomiarowych stosowanych w procesach wytwarzania. Znajomo metod wzorcowania i zasad kontroli jakoci wyrobów i zapewnienia jakoci. W zakresie umiejtnoci: Praktyczne umiejtnoci analizy ródeł błdów pomiarów i wyznaczania niepewnoci w EK 4 oparciu o aktualne unormowania i standardy w tym zakresie. Posiada umiejtno posługiwania si podstawowymi przyrzdami EK 5 pomiarowymi. Posiada umiejtnoci rozwijania i skutecznego wykorzystania zdolnoci interpersonalnych, potrafi podporzdkowa si regułom pracy obowizujcych w zespole. W zakresie kompetencji społecznych: EK 7 Ma poziomu swojej wiedzy i rozumie potrzeb dokształcania si. Ma inyniera i jego odpowiedzialnoci w zakresie EK 8 odpowiednich unormowa, standardów oraz zasad etyki zawodowej. przedmiotu

2 Forma zaj wykłady W Istota, przedmiot i zadania metrologii. Podstawowe pojcia Układ wielkoci jednostek miar SI. Model matematyczny pomiaru. Pomiar jako ródło informacji. Modele pomiarowych. Metody pomiarowe ich podział i cechy. W Teoria błdów pomiarowych. Podział błdów. Prawo propagacji błdów. Błdy graniczne. Metodyka obliczania błdów. W3 Niepewno pomiaru. Podstawy obliczania niepewnoci standardowej, rozszerzonej i złoonej wg przewodnika ISO. Metoda typu A i typu B. W4 Błdy w technice budowy maszyn. Odchyłki wymiaru, kształtu i połoenia oraz ich oznaczanie i zasady pomiaru. Specyfikacje geometrii wyrobów. Układ tolerancji i pasowa ISO. Proste działania na wymiarach tolerowanych. W5 Wzorce miar. Spójno pomiarowa, hierarchiczny układ sprawdze. Badania i nadzorowanie pomiarowych i wzorców miar. Systemy uytkowych wzorców jednostek miar, rodzaje i konstrukcja. W6 Przyrzdy pomiarowe do pomiarów wielkoci geometrycznych. Metody stykowe i optyczne. Techniki pomiaru wielkoci liniowych i ktowych, wykonywanie pomiarów, dobór dokładnoci i strategii pomiarów. Metody zwikszania dokładnoci wskaza. Strategia pomiarów i procedury pomiarowe. W7 Topografia powierzchni. Pomiary mikrogeometrii powierzchni. Podstawowe parametry chropowatoci i falistoci powierzchni. W8 Podstawy współrzdnociowej techniki pomiarowej. Współrzdnociowe maszyny pomiarowe, ich zastosowanie i ocena dokładnoci. W9 System pomiarowe, jego zadania, funkcje i struktury. Przetwarzanie w procesie pomiarowym, analogowe i cyfrowe. Przetworniki pomiarowe i ich Metody i przetworniki do pomiaru rónych wielkoci fizycznych : mechanicznych, elektrycznych, temperatury, cinienia. W0 Rodzaje kontroli. Statystyczna kontrola jakoci w inynierii produkcji. Plany odbioru jakociowego. Karty kontrolne. Analiza pomiarowych (MSA). Podstawy statystycznego sterowania produkcj (SPC). Suma godzin: 0 Forma zaj wiczenia W W W Suma godzin: Forma zaj laboratoria L Szkolenie BHP i omówienie regulaminu obowizujcego w czasie wykonywania wicze, zasad zaliczania i ustalenie harmonogramu odrabiania wicze. Omówienie podstaw teoretycznych zwizanych z tematykwicze. L Wykorzystanie uytkowych wzorców długoci w pomiarach. L3 Pomiary bezporednie. Wykorzystanie suwmiarkowych i mikrometrycznych. Ocena błdów przypadkowych. L4 Pomiary rónicowe. Wykorzystanie czujnikowych do oceny odchyłek wymiaru i kształtu. Analiza błdów systematycznych i przypadkowych. L5 Pomiary któw. Porównanie dokładnoci pomiaru któw rónymi metodami. Analiza błdu pomiaru metod bezporedni i poredni.

3 L6 Pomiary porednie. Porednia metoda pomiaru promienia krzywizny zarysu łuku z zastosowaniem mikroskopu warsztatowego. Analiza błdu pomiaru metod poredni. L7 Pomiary i ocena sprawdzianów dwugranicznych do otworu. L8 Pomiary i ocena błdów kształtu elementów czci maszyn. L9 Ocena dokładnoci pomiarowych. Sprawdzanie i ocena metrologicznych mikromierza. L0 Zajcia zaliczeniowe. Sprawdzian pisemny i ustny. Wpisywanie ocen. Suma godzin: 0 Forma zaj projekt P P P Suma godzin: Narzdzia dydaktyczne Wykład z prezentacj multimedialn. Metoda aktywizujca zwizana z praktycznym działaniem w ramach wykonywania wicze laboratoryjnych, pomiarów i ich analiz w zespołach -3 osobowych. 3 Metoda praktyczna oparta na planowaniu strategii pomiarów i ich wykonaniu. Sposoby oceny Ocena formujca F Krótki test ustny w trakcie zaj z samoocen studenta sprawdzajcy przygotowanie studenta do zaj laboratoryjnych. F Ocena w trakcie zaj sposobu i przebiegu wykonywania wicze przez studentów. F3 Analiza sprawozda z wicze Ocena podsumowujca P Egzamin pisemny z materiału podanego w programie wykładu (60%) P Sprawdzian pisemny i ustny z zakresu materiału laboratorium (5%) Ocena sprawozda z wykonanych wicze laboratoryjnych (5%) Obcienie prac studenta Forma aktywnoci rednia liczba godzin na zrealizowanie aktywnoci [Godziny kontaktowe z wykładowc, realizowane w formie zaj dydaktycznych łczna liczba godzin w semestrze] 30 [Godziny kontaktowe z wykładowc, realizowane w formie np. konsultacji w odniesieniu łczna liczba godzin w semestrze] 3 [Przygotowanie si do laboratorium łczna liczba godzin w semestrze] 5 [Przygotowanie si do zaj łczna liczba godzin w semestrze] 5 Suma 00 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4 Literatura podstawowa i uzupełniajca K. Kujan: Techniki, miernictwo i elementy pomiarowych w budowie maszyn. Wydawnictwa Uczelniane Politechniki Lubelskiej, Lublin 00 J. Piotrowski: Podstawy miernictwa. WNT, Warszawa 00 3 W. Jakubiec, J. Malinowski: Metrologia wielkoci geometrycznych. WNT, Warszawa 004 Z. Humienny i inni: Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS). Podrcznik europejski. WNT, 4 Warszawa 004 S. Adamczak, W. Makieła: Podstawy metrologii i inynierii jakoci dla mechaników. WNT, 5 Warszawa 00 6 J. Piotrowski, K. Kostyrko: Wzorcowanie aparatury pomiarowej. WNT, Warszawa K. Kujan: Techniki i systemy pomiarowe w budowie maszyn. Laboratorium. Wydawnictwo

4 8 Politechniki Lubelskiej, Lublin 004 J. Tomasik i inni: Sprawdzanie do pomiaru długoci i kta. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 003 Macierz efektów kształcenia Efekt kształcenia EK Odniesienie danego efektu kształcenia do efektów zdefiniowanych dla całego programu (PEK) ZIPA_W0 (+++) ZIPA_W0 (+) Cele przedmiotu C, C Treci programowe W, W, W3, L3, L4, L5 W4, W5, Narzdzi a dydaktyc zne, Sposó b oceny F, F, P, P, EK ZIPA_W6 (++), C, C ZIPA_W9 (++) W6, L!, L, F, ZIPA_W05 (+++) W5, W7, P, P, C, 3 ZIPA_W6(+++) W8, L, L9 EK 4 ZIPA_U04 (++) P,P, ZIPA_U07(+) C, C3 W8, L9!,, 3 ZIPA_U0 (++) EK 5 ZIPA_U (++) C3 L7, L8, 3 F, F3 ZIPA_U3 (+) F, F3, C3 L- L8, 3 ZIPA_U8(+++) P4 EK 7 ZIPA_K06 (++) F, F3, C3 L-L8, 3 P-P4 EK 8 ZIPA_K07 (+++) C L9 3 F3, P4 Formy oceny szczegóły Na ocen (ndst) Na ocen 3 (dst) Na ocen 4 (db) Na ocen 5 (bdb) i EK i wyczerpujco Nie potrafi wymieni podstawowe ogólnie scharakteryzowa metod i technik metody i techniki scharakteryzowa metody i techniki pomiaru. Nie zna pomiaru. Zna metody i techniki pomiaru. Zna zasady podstawowych zasad podstawowe zasady pomiaru. Zna zasady opracowywania opracowywania opracowywania opracowywania wyników pomiarów i wyników pomiarów. wyników pomiarów. wyników pomiarów. potrafi zilustrowa je na przykładzie. EK Nie zna podstaw konstrukcji wybranych pomiarowych i nie potrafi wymieni ich podstawowych metrologicznych. Nie potrafi wymieni celów wzorcowania i zasad kontroli jakoci wyrobów. Nie potrafi przedstawi celu tworzenia zapewnienia jakoci. Zna podstawowe zasady konstrukcji wybranych pomiarowych i potrafi wymieni ich podstawowe metody wzorcowania i Rozumie podstawowe cele Zna zasady konstrukcji pomiarowych. Potrafi wymieni i scharakteryzowa ich i omówi metody oraz cele wzorcowania i Rozumie wszystkie cele tworzenia Zna zasady konstrukcji pomiarowych i pomiarowych. Potrafi wymieni i wyczerpujco scharakteryzowa ich i wyczerpujco omówi metody oraz cele wzorcowania i Rozumie wszystkie

5 EK 4 EK 5 EK 7 EK 8 Autor programu: Adres Jednostka organizacyjna: Osoba, osoby prowadzce: Nie potrafi okreli ródeł błdów pomiaru oraz obliczy niepewnoci pomiarów stosujc unormowania i standardy w tym zakresie. Nie potrafi posługiwa si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi Nie potrafi współdziała w czasie pomiarów i nie zasadom pracy zespołowej. Nie rozumie potrzeby stałego doskonalenia si i nie ma ci swojej Nie ma ci inyniera, nie ma standardów. tworzenia zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi. główne ródła błdów pomiaru oraz obliczy niepewnoci pomiaru jedn metod (typu A). si podstawowymi przyrzdami pomiarowymi. Potrafi współdziała w czasie pomiarów i podporzdkowuje si zasadom pracy zespołowej. Rozumie w niskim stopniu potrzeb ma nisk swojej Ma nisk odpowiedzialnoci za wykonan prac I standardów w niskim stopniu. Dr Barbara Kamieska-Krzowska b.krzowska@pollub.pl Katedra Podstaw Inynierii Produkcji zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi. ródła błdów pomiaru i przeprowadzi ich analiz. Potrafi obliczy niepewno pomiaru dwoma metodami ( typu A i typu B). si przyrzdami pomiarowymi, potrafi właciwie dobra je do zadania pomiarowego. Potrafi współdziała w czasie wykonywania pomiarów i zasadom pracy zespołowej jest aktywnym jej uczestnikiem Rozumie w zadawalajcym stopniu potrzeb ma wystarczajc swojej Ma wystarczajc standardów w wystarczajcym stopniu. cele tworzenia zapewnienia jakoci i potrafi je przedstawi i zilustrowa przykładem. ródła błdów pomiaru i przeprowadzi ich szerok analiz. Potrafi przeprowadzi analiz niepewnoci pomiaru i dokona wyboru metody oblicze. si przyrzdami pomiarowymi, potrafi właciwie dobra je do zadania pomiarowego i oceni ich dokładno. Potrafi współdziała w czasie wykonywania pomiarów i zasadom pracy, potrafi zaplanowa i zorganizowa prac w zespole. Rozumie bardzo dobrze potrzeb ma bardzo dobr swojej Ma wysok standardów w bardzo wysokim stopniu. Dr Barbara Kamieska-Krzowska, dr in. Elbieta Jacniacka, dr in. Krzysztof Kujan, mgr in. Mariusz Kłonica