Kto czyta książki żyje podwójnie

Transkrypt

1 Kto czyta książki żyje podwójnie W dobie społeczeństwa informacyjnego można dostrzec symptomy kryzysu czytelnictwa. Z różnych stron dochodzą głosy, że współczesna młodzież czyta coraz mniej. Mimo dużej ilości zainteresowań jakie przejawiają młodzi ludzie, książce poświęcają stosunkowo niewiele uwagi. Większość uczniów niechętnie sięga po lektury, a zamiast nich woli obejrzeć adaptacje filmowe lub zapoznać się ze streszczeniem książki poleconej przez nauczyciela. Jak wiadomo dużo czasu spędzają przed telewizorem, komputerem, a czytanie, które odgrywa niezwykle ważną rolę w edukacji i wychowaniu znajduje się na dalszym planie. Wielu ludzi chociaż umie czytać - nie czyta. Dlaczego...? Ponieważ nawyk czytania i miłości do książek musi powstać już w dzieciństwie. Jeśli dziecko w tym okresie nie zetknie się z książką, nigdy nie będzie odczuwało jej braku. To dom rodzinny powinien wprowadzać dziecko w świat książki. Potem powinna to robić szkoła. Jednak dom rodzinny nie zawsze wywiązuje się ze swoich zadań. Braki czytelnicze próbuje wyrównywać również szkoła, której nie zawsze się to udaje. Wychowanie i motywowanie do czytania jest pracą trudną i długotrwałą, którą należy rozpocząć jak najwcześniej. Już jednorocznym maluszkom można zacząć czytać bajki na dobranoc, przez co wypracowujemy nawyk czytania przed snem. Dziecko w wieku przedszkolnym bardzo chętnie słucha czytanego tekstu, komentuje, recytuje fragmenty książek oraz włącza się w gry językowe. To wspólne spędzanie czasu przy lekturze umacnia nie tylko więzi rodziców z dzieckiem, ale kształci u dzieci umiejętność słuchania. Książki powinny być czytane na głos, z odpowiednią intonacją, czasami nie doczytywane do końca, aby zachęcić dziecko do powtórnego sięgnięcia po nią. Wtedy mamy duże szanse,,zarażenia dzieci czytaniem. Zadbajmy, by czytanie było zawsze dla dziecka radością. Bez względu na sytuację rodzinną, majątkową czy własne wykształcenie, jeśli chcemy, by nasze dziecko było mądre i odnosiło sukcesy w szkole i w życiu, codziennie czytajmy

2 mu głośno przez 20 minut. Głośne czytanie jest proste, bezpłatne i dzieci je bardzo lubią. Nie potrzeba tytułów naukowych ani drogiego sprzętu, by czytać. Książki można wypożyczać, wymieniać, kupować na przecenach. Nie trzeba dobrej dykcji, by być najlepszym nauczycielem dla swojego dziecka. Czyli najskuteczniejszym sposobem wychowania dobrego czytelnika jest głośne czytanie dziecku. Głośne czytanie dzieciom książek przez dorosłych ma bardzo wiele zalet: buduje i umacnia więź między dorosłym (rodzicem, nauczycielem), a dzieckiem; tworzy skojarzenie czytania z przyjemnością, poczuciem bezpieczeństwa; uczy myślenia, pomaga w zrozumieniu ludzi, świata i siebie; ułatwia samodzielne czytanie, daje podwaliny pod sukces w mówieniu i pisaniu; rozbudza zainteresowania i rozwija wyobraźnię; stymuluje rozwój emocjonalny, rozwija wrażliwość i empatię; pomaga w wychowaniu, uczy wartości moralnych; chroni przed uzależnieniem od telewizji; ułatwia naukę w szkole, rozbudowuje słownictwo; uczy prawidłowych sposobów rozwiązywania problemów i konfliktów; kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie; jest najlepszą inwestycją w pomyślną przyszłość dziecka. Jednak już dla dzieci kończących przedszkole książka przestaje być atrakcyjnym sposobem spędzania czasu. Dzieci w tym wieku zamieniają czytanie na zabawę oraz oglądanie telewizji i komputer. Tutaj należy podkreślić nieocenioną rolę rodziców w kształtowaniu nawyków czytelniczych. To rodzic powinien zachęcić dziecko do sięgnięcia po książkę i zainicjować zabawę z książką, powinien pokazać jej atrakcyjność, umacniać w przekonaniu, że książka będzie towarzyszyć mu przez całe życie.

3 Takie dzieci w przyszłości będą radzić sobie bardzo dobrze w życiu, zdobędą lepsze wykształcenie i lepszą pracę. Chętnie czytają książki jeszcze uczniowie z klas IV-VI i to głównie książki fantastyczne, co umożliwia im przeniesienie się w świat wyobraźni i marzeń. Natomiast już starsi uczniowie wolą spędzać swój wolny czas słuchając muzyki, korzystając z komputera, oglądając telewizję czy uprawiając sport. Czytają bardzo mało i to głównie dziewczęta. Braki czytelnicze próbuje wyrównywać szkoła, której nie zawsze się to udaje. Czytanie jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek w przeszłości. We współczesnym świecie rośnie popyt na ludzi wykształconych. Coraz mniejsze jest zapotrzebowanie na proste prace, które nie wymagają edukacji i samodzielnego myślenia. Świat jest coraz bardzie skomplikowany, lawinowo przyrasta ilość informacji, rozwój wiedzy i zmiany na rynku pracy następują coraz szybciej. Ludzie, którzy nie czytają, nie nadążą za tymi zmianami i zostaną zepchnięci na margines współczesnego życia. Dlatego, mając to na uwadze podejmujemy różne działania mające na celu zachęcanie wszystkich do głośnego czytania. Np.,,Czytająca szkoła, Cała Polska czyta dzieciom, itp. Głośne czytanie dzieciom sprzyja osiąganiu następujących rezultatów: Podniesieniu swobody wypowiedzi ustnych i pisemnych uczniów. Świadczy o tym większa swoboda w formułowaniu myśli, lepsze radzenie sobie z dłuższymi formami wypowiedzi, większa umiejętność wypowiadania się pełnymi zdaniami, argumentowania swoich opinii, większa płynność wypowiedzi, popełnianie mniejszej ilości błędów językowych, bogatsze słownictwo. Wzrostowi zrozumienia tekstów i poleceń, zwiększenie umiejętności słuchania i czytania ze zrozumieniem. Świadczy o tym mniejsza ilość popełnianych błędów w odpowiedziach na pytania dotyczące wysłuchanego lub samodzielnie przeczytanego tekstu, udzielanie pełniejszych odpowiedzi, wymienianie większej ilości szczegółów. Poprawie koncentracji, wydłużeniu się przedziału uwagi. Uczniowie rzadziej wykazywali znużenie i brak zainteresowania, a podczas dyskusji

4 byli aktywni i potrafili przytoczyć więcej szczegółów. Dowodzi to także ich lepszej pamięci. Zwiększeniu skłonności dzieci do refleksji i krytycznego myślenia, co przejawia się większym zaangażowanie w dyskusję nad tekstem, wykraczaniem poza tekst i poszukiwaniem odniesień do szerszego kontekstu. Zwiększeniu umiejętności myślenia przyczynowo-skutkowego. Nabywaniu umiejętności rozwiązywania problemów poprzez analizę problemów bohaterów literackich. Poprawie wzajemnych relacji między uczniami, co można zaobserwować poprzez rzadsze przeszkadzanie innym podczas dyskusji, zmniejszenie agresji między dziećmi. Powstawaniu bliskich relacji i więzi emocjonalnych między czytającym nauczycielem a słuchającymi dziećmi. Większej otwartości dzieci na nowe sytuacje i nowe osoby. Wyrobieniu nawyków i gustu czytelniczego. Wzrostowi czytelnictwa. Zmianie stosunku dzieci do książki, podniesieniu rangi książki. Wzrostowi zaangażowania rodziców w czytanie młodszym dzieciom w domu. Mając na uwadze powyższe rezultaty, każdy nauczyciel powinien zaszczepiać potrzebę i chęć czytania i nieustannie zachęcać uczniów do kontaktu z książką. Żadna cywilizacja nie może przecież istnieć bez słowa drukowanego w postaci książki. Zróbmy więc wszystko, aby biblioteka stała się miejscem atrakcyjnym, a czytanie sprawiało uczniom prawdziwą przyjemność, ponieważ na książkę zawsze możemy liczyć jest naszym najlepszym przyjacielem. Bibliografia: 1. Papuzińska J. Czytanie domowe, Nasza Księgarnia, Warszawa Dobek E. O stawaniu się czytelnikiem -słów kilka, Meritum 2(9) Pęczak Mirosław. Czytanie z wysysaniem, Polityka nr 43 (2830) Kleiber Anna: Jak wychować pożeracza książek?, dodatek do Poradnika Bibliotekarza nr 1/ Koźmińska Irena, Olszewska Elżbieta: Wychowanie przez czytanie, Świat Książki, Warszawa 2010

5 Opracowała Wachocka Wioletta