9935/16 ds/mm 1 DG D 2B

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 9 czerwca 2016 r. (OR. en) 9935/16 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 9 czerwca 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 9061/16 Dotyczy: JAI 541 GENVAL 68 DROIPEN 104 COPEN 191 CATS 46 COSI 98 CRIMORG 56 ENFOPOL 183 Konkluzje Rady w sprawie administracyjnego podejścia do zapobiegania poważnej i zorganizowanej przestępczości oraz do jej zwalczania Konkluzje Rady (9 czerwca 2016 r.) Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie administracyjnego podejścia do zapobiegania poważnej i zorganizowanej przestępczości oraz do jej zwalczania. Konkluzje zostały przyjęte przez Radę na jej posiedzeniu, które odbyło się w dniu 9 czerwca 2016 r. 9935/16 ds/mm 1 DG D 2B PL

2 ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady w sprawie administracyjnego podejścia do zapobiegania poważnej i zorganizowanej przestępczości oraz do jej zwalczania RADA UNII EUROPEJSKIEJ, UZNAJĄC FAKT, że państwa członkowskie mają do czynienia ze zorganizowanymi grupami przestępczymi wykorzystującymi legalną infrastrukturę administracyjną do swoich nielegalnych działań; WIEDZĄC, że szeroko rozprzestrzeniona przestępczość transgraniczna zwłaszcza przestępczość poważna i zorganizowana istotnie wpływa na codzienność obywateli UE; PODKREŚLAJĄC, że sytuacja ta wymaga skuteczniejszych środków zapobiegawczych i multidyscyplinarnego podejścia obejmującego środki administracyjne oprócz środków karnoprawnych na szczeblu krajowym i europejskim oraz w sytuacjach transgranicznych między dwoma lub kilkoma państwami członkowskimi; ZDAJĄC SOBIE SPRAWĘ z różnic między państwami członkowskimi w stosowaniu środków administracyjnych na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym do zapobiegania przestępczości poważnej i zorganizowanej i do jej zwalczania; POWOŁUJĄC SIĘ na Europejską agendę bezpieczeństwa 1, w której podkreśla się, że obok organów ścigania i organów sądowych kluczową rolę w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej mają do odegrania władze lokalne. Stwierdza się tam również, że do skutecznego zapobiegania przestępczości zorganizowanej i do przeciwdziałania jej niezbędne jest multidyscyplinarne podejście, które mogłoby polegać na połączeniu narzędzi szczebla administracyjnego by zapobiec infiltracji legalnej gospodarki i na wymianie informacji między organami administracji i organami ścigania, z uwzględnieniem ograniczeń określonych prawem krajowym; 1 COM(2015) 185, s /16 ds/mm 2

3 POWOŁUJĄC SIĘ na konkluzje Rady w sprawie ustanowienia priorytetów UE w zakresie zwalczania poważnej i zorganizowanej przestępczości na lata , w których podkreśla się, że właściwe organy krajowe, w tym administracyjne, muszą ze sobą bardzo ściśle współpracować przy wdrażaniu tych priorytetów; UWZGLĘDNIAJĄC konkluzje Rady z grudnia 2014 r. w sprawie zwalczania infiltrowania przez przestępczość zorganizowaną legalnej gospodarki poprzez śledzenie i monitorowanie przepływów finansowych, w szczególności w odniesieniu do zamówień publicznych 3, oraz dyskusje organów Rady w drugiej połowie 2014 r. nad wymianą informacji policyjnych między państwami członkowskimi do użytku administracyjnego 4 ; POWOŁUJĄC SIĘ na niedawne inicjatywy, które mają zacieśnić współpracę unijną i transgraniczną państw członkowskich w walce z transgraniczną przestępczością uprawianą przez przestępcze gangi motocyklowe i które mają polegać na wykorzystaniu środków sądowych oraz odpowiednich środków administracyjnych 5 ; ODNOTOWUJĄC cele rozwijania administracyjnego podejścia do zapobiegania przestępczości i jej zwalczania, które to cele Stały Komitet Współpracy Operacyjnej w zakresie Bezpieczeństwa Wewnętrznego (COSI) określił w wieloletnim programie prac dla nieformalnej sieci punktów kontaktowych ds. administracyjnego podejścia w prewencji i dezintegrowaniu przestępczości zorganizowanej 6 ; UWZGLĘDNIAJĄC prośbę, którą Rada sformułowała w swoich konkluzjach z grudnia 2010 r. 7, by wspomniana sieć oceniła możliwości lepszej wymiany informacji między organami administracji a organami ścigania w państwach członkowskich, propagowała koncepcję stosowania środków administracyjnych i zaproponowała nowe inicjatywy w zakresie opracowywania środków administracyjnych; Dok. 9849/13. Dok /5/14 REV 5. Dok /14. Dok /15. Dok /14. Dok / /16 ds/mm 3

4 UWZGLĘDNIAJĄC konkluzje i zalecenia, które znalazły się w sfinansowanym w ramach ISEC badaniu Administrative measures to prevent and tackle crime 8, co do możliwości prawnych i praktycznego zastosowania administracyjnego podejścia w państwach członkowskich oraz co do potencjalnego wpływu wymiany informacji między ich organami na skuteczność tego podejścia w zapobieganiu przestępczości zorganizowanej i jej zwalczaniu; ODNOTOWUJĄC efekty, doświadczenia, trudności i zalecenia, które wynikają ze sfinansowanego w ramach ISEC projektu Podejście administracyjne do przestępczości zorganizowanej; wspieranie europejskich samorządów terytorialnych w zwalczaniu miejscowych przejawów przestępczości zorganizowanej, prowadzonego przez władze belgijskie w mieście Genk w latach , oraz powołując się na podręcznik i zestaw narzędzi skierowane do samorządów terytorialnych w UE na temat administracyjnego podejścia do przestępczości zorganizowanej; UWZGLĘDNIAJĄC konkluzje i zalecenia, które wynikają z badania Administrative approach towards a general framework 9, koncentrującego się na koncepcji administracyjnego podejścia i na wzorcowych rozwiązaniach państw członkowskich w ramach takiego podejścia do zapobiegania przestepczości zorganizowanej i jej zwalczania; ODNOTOWUJĄC różne już podjęte inicjatywy mające promować i upowszechniać zalety administracyjnego podejścia, w tym wydanie dwóch podręczników UE o dodatkowych podejściach do przestępczości oraz rozwijanie eksperckiej platformy Europolu pod kątem podejścia administracyjnego; PODKREŚLAJĄC, że należy dodatkowo ulepszyć i sformalizować unijną współpracę organów administracyjnych w zapobieganiu przestępczości zorganizowanej i jej zwalczaniu, obok już istniejącej współpracy organów ścigania i organów sądowych państw członkowskich; 8 9 SPAPENS A.C.M., PETERS, M. & VAN DAELE, D., Administrative Measures to Prevent and Tackle Crime Legal possibilities and practical applications in 10 EU Member States, Eleven International Publishing, European Crime Prevention Network, Toolbox Series No. 5, w ramach projektu Towards a European Centre of Expertise on Crime Prevention EUCPN Secretariat, czerwiec /16 ds/mm 4

5 PODKREŚLAJĄC, że należy przestrzegać praw, wolności i zasad określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej oraz w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności; WIEDZĄC, że art. 84 TFUE pozwala Parlamentowi Europejskiemu i Radzie uchwalić środki służące propagowaniu i wspieraniu działań państw członkowskich w zakresie prewencji kryminalnej, ale nie harmonizacji przepisów i uregulowań wykonawczych państw członkowskich, STWIERDZA, ŻE NALEŻY ROZWIJAĆ I ULEPSZAĆ ADMINISTRACYJNE PODEJŚCIE DO ZAPOBIEGANIA PRZESTĘPCZOŚCI I JEJ ZWALCZANIA, ZWŁASZCZA PRZESTĘPCZOŚCI POWAŻNEJ I ZORGANIZOWANEJ, I DLATEGO: 9935/16 ds/mm 5

6 ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY: 1. Optymalnie wykorzystywały i ulepszyły współpracę z istniejącą Europejską Siecią Zapobiegania Przestępczości oraz administracyjne podejście. 2. W ramach administracyjnego podejścia połączyły z pełnym poszanowaniem swojego ładu administracyjno-prawnego następujące elementy: a) uniemożliwianie osobom zamieszanym w działania przestępcze wykorzystywanie legalnej infrastruktury administracyjnej do celów przestępczych, w tym jeżeli dotyczy wykorzystywanie procedur uzyskiwania zezwoleń, zleceń i dotacji; b) stosowanie wszystkich odnośnych rodzajów uregulowań administracyjnych do prewencji i zwalczania nielegalnych działań (o ile to możliwe na gruncie prawa krajowego), w tym prewencyjne sprawdzanie i monitorowanie osób (fizycznych i prawnych) ubiegających się o zezwolenia, zlecenia i dotacje oraz zamykanie czy wywłaszczanie obiektów, na których terenie czy wokół których dochodzi do zakłócania porządku publicznego na skutek działalności przestępczej; c) skoordynowane interwencje w trybie administracyjnym, uzupełniające działania karnoprawne i mające zapobiegać i przeciwdziałać przestępczości poważnej i zorganizowanej oraz ją dezintegrować i likwidować. 3. Nadal inwestowały w promowanie rozwijania i stosowania środków administracyjnych przez organy samorządowe i inne organy administracyjne, zarówno przez polityków, jak i praktyków w państwach członkowskich, tak by osoby zamieszane w działalność przestępczą nie mogły wykorzystywać legalnej infrastruktury, np. procedur udzielania zezwoleń czy procedur przetargowych. 9935/16 ds/mm 6

7 4. Nadal dążyły do zapewnienia skutecznej współpracy krajowych organów ścigania i organów administracyjnych, zwłaszcza na rzecz łatwiejszej wymiany informacji, oraz by w razie potrzeby zmodyfikowały lub udoskonaliły ramy instytucjonalno-prawne z myślą o takiej wymianie oraz o rozwiązaniu ewentualnych kwestii prywatności i ochrony danych. 5. Sprzyjały stosowaniu instrumentów administracyjnych, obok podejścia karnoprawnego, do zapobiegania poważnej i zorganizowanej przestępczości i do jej zwalczania w ramach działań uzgodnionych w wieloletnich planach strategicznych i w corocznych planach działań operacyjnych w odniesieniu do każdego priorytetu w cyklu polityki unijnej, zwłaszcza działań wobec handlu ludźmi, zorganizowanej przestępczości przeciwko mieniu, prania pieniędzy, przemytu migrantów oraz przestępstw z udziałem zamkniętych siatek (takich jak grupy mafijne uprawiające przestępczość zorganizowaną) czy przestępstw związanych z przestępczymi gangami motocyklowymi; 6. Zachęcały, jeżeli dotyczy, organy administracyjne szczebla lokalnego i regionalnego do obecności we wspomnianej nieformalnej sieci ds. administracyjnego podejścia. WZYWA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, BY 7. Z dniem 1 października 2016 r. ustanowiły dla wspomnianej nieformalnej sieci osobne, niezależne wsparcie sekretariatowe powiązane z sekretariatem Europejskiej Sieci Zapobiegania Przestępczości, uwzględniając zadania tej nieformalnej sieci określone w konkluzjach Rady z 2010 r. w sprawie administracyjnego podejścia; 8. Podjęły działania na podstawie sfinansowanego w ramach ISEC badania Administrative measures to prevent and tackle crime i dalej tworzyły projekty transgraniczne, takie jak pilotażowy projekt Beneluksu w euroregionie Moza Ren, tak by lepiej identyfikować sposobności i przeszkody w zakresie transgranicznej wymiany informacji do celów administracyjnych w walce z przestępczością poważną i zorganizowaną, przekształcić ramy instytucjonalne pod kątem takiej wymiany i rozwiązać ewentualne kwestie prywatności i ochrony danych. 9935/16 ds/mm 7

8 WZYWA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I EUROPOL, BY: 9. Administracyjne podejście do przestępczości nadal wspierały na szczeblu UE poprzez swoją platformę ekspercką i poprzez ułatwianie o ile to możliwe spotkań państw członkowskich i instytucji UE stanowiących trzon wspomnianej nieformalnej sieci 10 oraz by w stosownych przypadkach włączały one organy administracyjne w realizację niektórych działań zgodnie z wieloletnimi planami strategicznymi cyklu polityki unijnej względem poważnej i zorganizowanej przestępczości transgranicznej; 10. W miarę możliwości stymulowały, wspierały i ułatwiały działania w ramach transgranicznej współpracy międzysłużbowej z organami administracyjnymi i organami ścigania. Inicjatywy takie powinny służyć poszukiwaniu ewentualnych rozwiązań trudności praktyczno-prawnych w terenie, uwzględniając dostępną strukturę wymiany informacji zapewnianą przez Europol; 11. Rozpatrzyły możliwości stworzenia ram instytucjonalnych dla zaawansowanej platformy międzysłużbowej na szczeblu UE, obejmującej organy administracyjne i służącej do wymiany informacji o różnych przypadkach transgranicznych i wymiany wzorcowych rozwiązań między państwami członkowskimi. Platforma taka powinna opierać się maksymalnie na istniejących strukturach. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, BY: 12. Sprawdziła, czy można i czy warto zrewidować i rozszerzyć obecne instrumenty UE powstałe na potrzeby wymiany informacji o kwestiach karnych w przypadkach transgranicznych tak by służyły administracyjnemu podejściu do zapobiegania przestępczości i jej zwalczania, uwzględniając zwłaszcza wnioski i zalecenia wynikające z odnośnego badania sfinansowanego w ramach ISEC; 10 Belgia, Holandia, Polska, Wielka Brytania, Węgry, Włochy, państwo sprawujące rotacyjną prezydencję, Komisja Europejska, Eurojust i Europol. 9935/16 ds/mm 8

9 13. Przeznaczyła niezbędne zasoby na realizację projektów zorientowanych na dezintegrację przestępczości zorganizowanej, tak jak to przewiduje Europejska agenda bezpieczeństwa ; oraz 14. Zadbała o udostępnienie niezbędnych funduszy, tak by wspomniana nieformalna sieć otrzymała z dniem 1 października 2016 r. wsparcie sekretariatowe. Wsparcie takie dla tej nieformalnej sieci powinno być powiązane z sekretariatem Europejskiej Sieci Zapobiegania Przestępczości, tak by optymalnie wykorzystać jego wiedzę i doświadczenie, niemniej powinno ono mieć charakter osobny i niezależny. Celem, przynajmniej na obecnym etapie, nie jest scalenie wspomnianej nieformalnej sieci z Europejską Siecią Zapobiegania Przestępczości. POLECA KOMITETOWI COSI, by w ramach swojego mandatu koordynował, wspierał, monitorował i oceniał realizację i przyszły rozwój administracyjnego podejścia zarysowanego w niniejszych konkluzjach. PROSI PREZYDENCJĘ, by poczynając od czerwca 2017 r. przynajmniej co dwa lata relacjonowała Radzie (lub jej właściwemu organowi przygotowawczemu) postępy prac UE nad podejściem administracyjnym zarysowanym w niniejszych konkluzjach. 9935/16 ds/mm 9