Zadanie 3.5. Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji organizmów szkodliwych kukurydzy

Transkrypt

1 Zadanie 3.5 Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji organizmów szkodliwych kukurydzy Dr. hab. Elżbieta Kochańska Czembor, prof. nadzw. IHAR-PIB Pracownia Traw Pastewnych i Roślin Motylkowatych Mgr. Seweryn Frasiński, PTPiRM Dr. Piotr Ochodzki, ZF Dr Roman Warzecha, ZGiHR

2 Cele badań Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych: 1. sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi, Kabatiella zea), 2. głowni guzowatej (Ustilago zea), 3. fuzariozy kolb (Fusarium spp.) i ocena zagrożenia skażeniem ziarna kukurydzy mikotoksynami fuzaryjnymi 4. monitorowanie podatności kukurydzy na uszkodzenia powodowane przez larwy omacnicy prosowianki.

3 Zakres merytoryczny zadania w roku 2016 obejmuje wykonanie następujących prac: monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi i Kabatiella zea) poprzez ocenę stopnia porażenia prób roślin, monitorowanie głowni guzowatej (Ustilago zea) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) poprzez określenie procentowego udziału roślin porażonych na jednostce powierzchni w doświadczeniach prowadzonych w roku 2016; określenie porażenia ziarna oraz zawartości toksyn fuzaryjnych w próbach pobranych z doświadczeń prowadzonych w roku poprzednim, tworzenie i utrzymywanie kolekcji izolatów Fusarium spp. w kulturach jednozarodnikowych, monitorowanie porażenia kolb przez omacnicę prosowiankę, określanie terminu nalotu motyli omacnicy i sygnalizowanie terminu zabiegów chemicznego zwalczania z wykorzystaniem pułapek feromonowych; kalkulacja strat powodowanych przez tego szkodnika, rdza kukurydzy drobna plamistość liści

4 1. Monitorowanie chorób liściowych kukurydzy (sprawcy: Puccinia sorghi i Kabatiella zea) Stopień porażenia odmian przez Kabatiella zea (średnia dla 30 roślin) W roku 2016 zebrano próby liści porażonych przez badane grzyby (rdzy kukurydzy Puccinia sorghi i drobnej plamistości liści - Kabatiella zea). Ocenę prowadzono w skali 1 9 (9 brak porażenia; 6 10% powierzchni porażonej) MAS 15 Rivaldinio DKC6323 ES Carmen Ronaldinio Frekwencja porażenia prób liści przez Kabatiella zea (porażenie Puccinia sorghi było sporadyczne); wybrane lokalizacje z najwyższym Kawęczyn Lućmierz frekwencja 5 3% 3% % 3% 3% frekwencja 6 23% 7% 20% 3% 10% 10% 17% 10% 13% frekwencja 7 47% 40% 53% 47% 30% 50% 47% 33% 33% frekwencja 8 27% 50% 27% 47% 60% 37% 27% 53% 50% frekwencja % 3% - 7% - 3% frekwencja 6 17% 23% 37% 13% 7% 33% 3% 23% frekwencja 7 50% 67% 43% 67% 53% 43% 23% 60% frekwencja 8 27% 10% - 13% 40% 3% 70% 13%

5 Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców chorób liściowych kukurydzy (Puccinia sorghi i Kabatiella zea) Odmiany z najwyższą frekwencją występowania rdzy (ogólne porażenie bardzo niskie) MAS 15P SY Werena Rivaldinio KWS DKC 6323 ES Carmen Ronaldinio ES Gallery Krościna Mała frekwencja rdza % 0,0-6,7 0,0 13,3-16,7 0,0 0,0 Smolice frekwencja rdza % 0,0 0,0 0,0 3,3 46,7 0,0 6,7 3,3 3,3 Świebodzin frekwencja rdza % 0,0-0,0 6,7 26,7-0,0 0,0 0,0 Zybiszów frekwencja rdza % 0,0-0,0 10,0 33,3-0,0 0,0 0,0 Rivaldinio KWS DKC6323 Głębokie frekwencja rdza [%] 0,0 13,3 Lokalizacje z najwyższą frekwencją występowania rdzy (ogólne porażenie bardzo niskie) Kawęczyn frekwencja rdza % 0,0 0,0 Krościna Mała frekwencja rdza % 0,0 13,3 Krzyżewo frekwencja rdza % 0,0 - Lućmierz frekwencja rdza % 3,3 0,0 Przecław frekwencja rdza % 0,0 0,0 Smolice frekwencja rdza % 3,3 46,7 Świebodzin frekwencja rdza % 6,7 26,7 Zybiszów frekwencja rdza % 10,0 33,3

6 Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) Cicibór Duży Głębokie Radostowo Węgrzce MAS 17G Carolinio KWS SY Rotango MAS 17G SY Rotango DON [ppb] Określenie zawartości toksyn fuzaryjnych w próbach pobranych z w roku poprzednim Badano 100 prób (12 z 15 lokalizacji) na zawartość: Deoksyniwalenolu (DON) Zearelonu (ZEA) Fumonizyn (FUM) Stwierdzono istotne różnice pomiędzy genotypami i lokalizacjami; wybrane lokalizacje z zawartością toksyn: -zróżnicowaną -wysoką -niską Cicibór Duży Głębokie Radostowo Węgrzce MAS 17G Carolinio KWS SY Rotango MAS 17G SY Rotango FUM [ppb]

7 Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) procentowy udział roślin z objawami fuzariozy kolb oraz frekwencja występowania na nich omacnicy prosowianki

8 Monitorowanie zmian zdolności chorobotwórczych sprawców fuzariozy kolb (Fusarium spp.) Dominujące gatunki w populacji Fusarium spp. na terenie Polski w Gatunki dominujące: F. proliferatum F. verticillioides F. temperatum F. graminearum

9 Monitorowanie porażenia kolb przez omacnicę prosowiankę Przeprowadzono: monitoring nalotów i nasilenia omacnicy prosowianki oraz określono stopień uszkodzenia roślin w 112 odmianach kukurydzy na ziarno i 76 odmian na kiszonkę (COBORU Kawęczyn) (Kwintus 50% porażenia) doświadczenie z chemiczną i biologiczną ochroną kukurydzy ocenę strat powodowanych przez omacnicę. udostępnienie wyników producentom kukurydzy, izbom rolniczym na terenie powiatów w kraju, ośrodkom doradztwa rolniczego, samorządom gminnym i powiatowym i in. Doświadczenia w temacie zwalczania omacnicy (metody chemiczne, agrotechniczne oraz niestandardowe Stopień porażenia kolb (%) kukurydzy przez omacnicę prosowiankę Pawłówek Ochrona chemiczna Ochrona biologiczna Kontrola (bez ochrony) Średnia [%] 12,5 (5-19) 22 (13-34) 37,2 (13-45) Biologiczne zwalczanie omacnicy prosowianki w zasiewach produkcyjnych kukurydzy cukrowej. Sezon Błonie-Wieś, woj. mazowieckie Ochrona biologiczna Kontrola (brak ochrony) Średnia [%] 5,7 (2,7-12,5) 16,4 (13,5-22,7) Monitoring omacnica prosowianka sezon 2016 (pułapka świetlna). Skrzelew woj. mazowieckie (T. Szymańczak, R. Warzecha)

10 Forma wdrażania i upowszechniania wyników: Pusz W., Mascher F., Czembor E., Czembor J., Ogórek R. Characterization of the Relationships between Wheat Cultivars, Fusarium Head Blight, and Mycoflora Grains. Pol. J. Environ. Stud. DOI: /pjoes/61880 (Vol. 25, No. 3 (2016), ) Czembor E., Frasiński S Monitorowanie szkodliwych patogenów kukurydzy, Wieś Jutra (187)2016; Warzecha R., 2016 Najgroźniejszy szkodnik kukurydzy. Hodowla i Chów Bydła nr 1/2016 "A European database of Fusarium graminearum and F. culmorum trichothecene genotypes", Front. Microbiol. doi: /fmicb Rola partnerów w realizacji zadań Współpraca z Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych, woj. wielkopolskie Słupia Wielka. Monitoring Puccinia sorghi, Kabatiella zea, Ustilago zea oraz Fusarium spp. wykonano na doświadczeniach prowadzonych przez COBORU.

11 Podsumowanie wykonania zadania 3.5 MIERNIKI Wykonanie założonego celu 100% Dziękuję za uwagę