ALKOHOLIZM W INTERNECIE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ALKOHOLIZM W INTERNECIE"

Transkrypt

1 Sprawozdania Wojciech Kosmowski Katedra i Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Bydgoszczy ALKOHOLIZM W INTERNECIE Jednym z podstawowych zastosowań Internetu u początku jego istnienia miała być wymiana danych o charakterze naukowo-badawczym. Dzisiaj można znaleźć w tej ogólnoświatowej sieci komputcrowej wiele cennych danych m.in. z dziedziny medycyny. Tym artykułem pragnę rozpocząć cykl poświęcony prezentacjom stron internetowych, których tematyką są problemy związane z alkoholizmem i narkomanią. Strona (stan z ) zawiera starmmie posegregowane wiadomości na temat alkoholizmu, które dotyczą wszystkich istotnych aspektów tego zagadnienia. Strona tajest dostępna w językach: angielskim i francuskim. Jej autorami są naukowcy tworzący Niezależny Komitet Wydawniczy, w skład którego wchodzą: Peter Geerlings - sekretarz Światowego Towarzystwa Psychiatrycznego, Karl Mann - Wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Psychiatrów Europejskich, Philippe de Witte - Prezes Europejskiego Stowarzyszenia Bada!l Biomedycznych nad Alkoholizmem (ESBRA) i Prezydent Elekt Międzynarodowego Stowarzyszenia Badm; Biomedycznych nad Alkoholizmem (ISBRA) oraz Andre Meynoud. Na stronie Alcoweb znajdują się informacje zarówno dla profesjonalistów, jak i dla nieprofesjonalistów. Korzystanie z tych pierwszych wymaga rcjestracji. Rejestracja polega na przesłaniu swoich podstawowych danych (imię, nazwisko, narodowość, profesja, adres ). Można to zrobić już po pierwszym "wejściu" na tę stronę. Pocztą elektroniczną otrzymamy wówczas nazwę użytkownika i kod dostępu. Część serwisu internetowego dla osób zawodowo związanych z ZZA jest podzielona na następujące części: wydarzenia, artykuły, dane medyczne, epidemiologia, literatura, kwestionariusze i organizacje. Cz«ść poświecona wydarzeniom zawiera infornlacje na temat kongresów poświ«conych alkoholizmowi lub w jakimś stopniu związanych z tym tematem. 541

2 Wojciech Kosmowski W części zatytułowanej "Artykuły" znajdują się prezcntacjc raportów: "Problems created by the dangcrousness of dmgs", "Made-to measure prevention" oraz "French drink 11.5 litrcs each of pure a!cohol a year". Bardzo obszerna część poświęcolja danym medycznym omawia kolejno definicje, diagnostykę, etiologię, dane z nauk podstawowych, patofizjologię ZZA, mctody prewencji i terapii. Część zatytułowana "Definicje", jak sama nazwa wskazuje zawiera definicjc uzależnienia od alkoholu w klasyfikacji WHO (ICD-I O) i Amerykm\skiego Towarzystwa Psychiatlyczncgo (DSM-IV), typologię alkoholizmu, okrcślenia różnych wzorów picia - typów konsumpcji w zależności od narodowości, wieku, płci. W dzialc poświęconym diagnostycc są omówione następujące tematy: czynniki powodującc zbyt małąskutcczność w rozpoznawaniu picia alkoholu w praktyce ogólnej, rodzaj c zalecanych badm\ przesicwowych, korzyści płynące z wczesnego rozpoznania zespohl zależności alkoholowej, narzędzia do rozpoznania (wywiad, kwestionariusze, symptomatologia - aspckty fizjologiczne, psychologiczne i socjologiczne, badania laboratoryjnc). Rozdział poświęcony czynnikom etiologicznym uzależnienia od alkoholu jest podzielony na części omawiające czynniki wewnętrzne i zewnętrzne prowadzące do rozwoju uzależnienia. Część zatytułowana: Basic research (w wolnym thnnaczeniu "Nauki podstawowe") obejmuje zasady konstruowania modeli zwierzęcych uzależnienia (zwierzęta uzależnione i nieuzależnione od alkoholu, modele laboratoryjne tolerancji, odstawienia alkoholu) i inne zastosowania medycznych nauk podstawowych do badm\ nad uzalcżnienicm od alkoholu. Część dotycząca patofizjologii obejmuje biochemiczne aspekty uzależnienia od alkoholu, zespohl abstynencyjnego, wpływu nadmicrncgo spożycia alkoholu na poszczcgólnc układy i narządy (współchorobowość), w tym współwystępowanie alkoholizmu i innych chorób psychicznych oraz zaburzci\ osobowości. Podrozdział zatytnłowany "Prewencja" obcjmujc metody zapobiegania nawrotom picia, odwołując się do "Karty Europejskiej"). W dziale pod tytułem "Tcrapia" zawarto bardzo konkretne wskazówki na temat psychoterapii i farmakoterapii. Są tu na przykład omówione: krótkie interwencje, farmakoterapia zespołu zalcżności alkoholowej, zespołu abstyncneyjnego, powikłania takie,jak: padaczka alkoholowa, zespół Wcrnickiego-Korsakowa, z wymienieniem dawck leków, w tym przykładowego stosowania chlordiazepoksydu podczas zespohl odstawienia alkoholu, metody zmniejszenia częstotliwości nawrotów ZCSPOhl zależności alkoholowej. Dział poświęcony danym cpidemiologicznym zawicra statystyki spożycia alkoholu w Europie i świecie w zależności od gatunku alkoholu, płci oraz omawia skutki społeczne, jakie niesie z sobą nadmierne spożywanie alkoholu (wpływ na rodzinę, partnera, kobietę, ciążę).dział tcn omawia także aspekty rcligijne tej choroby (alkoholizm a chrzcścijar\ stwo, islam, judaizm). W tcj części zamieszczone są ponadto dane na temat uregulowall prawnych zespołu zalcżności alkoholowej (np. dopuszczalnc stężenie alkoholu wc krwi kierowców w krajach Europy i w USA, polityka celna). Część poświęcona literaturze dzieli się na część poświęconą publikacjom książkowym w języku angielskim, francuskim i hiszpaóskim oraz na część poświęconą czasopismom. W części drugiej znajdują się dane na temat czasopism poruszających 542

3 Alkoholizm w Internecie temat alkoholizmu, np. Alcohol and Alcoholism, Drug and Alcohol Dependence, Alcoholism, Clinical and Experimental Research, Addiction, Europcan Addiction Research. Dane te obejmują co najmniej adres pocztowy i telefon, a w coraz większej liczbie przypadków także adres internetowy. W części poświęconej organizacjom znajdują się linki do kilkndziesięciu krajowych i międzynarodowych organizacji, które zajmują się problematyką alkoholową. Między innymi znajduje się tu adres Sekretariatu Słnżby Krajowej AA w Polsce. Część pl. "Kwestionariusze" zawiera opisy i teksty źródłowe kwestionariuszy: CAGE, MAST, Short-MAST, MALT, AUDIT i SAAST. Taki test można wykonać samemu i po sekundzie otrzymuje się odpowiedź czy wynik testu wskazuje na istnienie uzależnienia od alkoholu. Przykładowo omówię poniżej treść części strony poświęconej kwestionariuszom. Część ta zawiera - prócz tekstn pytall kwestionarinsza w języku angielskim i francuskim - także ich opis oraz kilka do kilkunastu pozycji bibliograficznych. Tę część omówię dokładniej dla ilustracji, jakie wiadomości znajdują się na tej stronie internetowej i w jakim stopniu można z nich skorzystać. Kwestionariusz AUDIT (Alcohol Use Disorders Identification Test) został skonstruowany przez Światową Organizację Zdrowia w celu identyfikacji osób, których spożycie alkoholu stało się ryzykowne dla ich zdrowia albo spowodowało już negatywne skutki zdrowotne (l, 12). Badanie przesiewowe przy użyciu AUDIT może być prowadzone w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej przez osoby mające odpowiednie przygotowanie. Jądro testu AUDIT jest przeznaczone do użycia albo jako la:ótki, ustrukturalizowany wywiad, albo może być włączone do badania ogólnego stanu zdrowia, stylu życia i wywiadu medycznego. Test składa się z ID prostych pytań, które odpowiadają następującym objawom: cechy uzależnienia od alkoholu (4 pytania); działania niepożądane po spożyciu alkoholu (l pytanie); problemy spowodowane przez alkohol (2 pytania) oraz wielkość spożycia alkoholu (3 pytania). Badanie przy użyciu procedury AUDIT zawiera także Clinical Screening Instrument składający się z wywiadu na temat przebytych urazów, krótkiego badania klinicznego i ustrukturalizowanych wyników oznaczenia GGTP we krwi (2). Clinical Screening Instrument powinien być zastosowany, gdy badający podejrzewa, że pacjent nie daje dokładnych odpowiedzi na pytania albo gdy jest potrzebna dodatkowa infonnacja w celu uzupełnienia pytań kwestionariuszowych. Do określenia uzależnienia przyjmuje się punktację 8 lub więcej. Test cechuje się wysoką czułością w identyfikowaniu pacjentów z ZZA, natomiast 10 lub więcej - wysoką specyficznością (2). Ogólnie rzecz biorąc wysoka punktacja w pierwszych trzech punktach przy nieobecności podwyższonych wartości w punktach pozostałych wskazuje na ryzykowne spożywanie alkoholu (hazardous a!cohol use). Podwyższone wskaźniki w pytaniach 4 do 6 wskazują na obecność albo wysokie ryzyko uzależnienia od alkoholu. Wysoka punktacja w pozostałych pytaniach sugeruje występowania szkodliwego (harmful) używania alkoholu. 543

4 Wojciech Kosmowski W warunkach idealnych 10 pytmi testu powinno być włączonych w dłuższy wywiad, a skala kliniczna powijma stanowić rutynową część badania klinicznego. Wyniki obu tych części powijmy być interpretowane razem. Gdy jednak nie jest to możliwe zarówno kwestionariusz AUDIT, jak i Clinical Screening Instrument mogą być oceniane oddzielnie. Wynik badania przy użyciu Clinical Screening Instrumcnt uważa się za podwyższony,jeśli punktacja wynosi pięć lub więcej. W celu uniknięcia wyników fałszywie dodatnich należy wykluczyć inne przyczyny występowania objawów branych pod uwagę w tym teście, np. nalcży pamiętać, że użycie innych substancji niż alkohol także powodltie wzrost poziomu GGTP (np. barbiturany), drżenie rąk może być spowodowmle także nadmierną nerwowością, różnymi schorzeniami neurologicznymi i nikotynizmem. Rzetelność tego testu badano w 6 krajach. Moc dyslayminacyjną tego testu badano przyjmując jako kryterium niebezpiecznego poziomu spożycia alkoholu, który wynosi dla mężczyzn 40g i więcej czystego alkoholu dziennie i 20g dla kobiet. W tyeh badaniach czułość testu wyniosła średnio 80% i była większa u mężczyzn niż u kobiet, natomiast specyficzność wyniosła śrcdnio 89% i była wyższa u kobiet. W badaniach przeprowadzonych przez Seppa i współpracowników czułość testu wyniosła 100% i wykazano, że AUDIT jest w istotny sposób bardziej czuły niż kwestionariusz CAGE i M-MAST (Malmo modified Michigan Alcoholism Screening Test), zwłaszcza w identyfikacji kobiet, które nadmiel1lie spożywają alkohol (15). W dziale poświęconym kwestionariuszowi CAGE (w krajach francuskojęzycznych - DETA) przypomniano, że został on skonstruowany w 1973 r. Test ten slcłada się z 4 pytaji, przy czym odpowicdź pozytywna na 2 lub więcej z nich wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo nadmiel1lego spożycia alkoholu albo uzależnienia od alkoholu (4, 5). Z racji swojej prostoty test ten może być stosowany u pacjentów zarówno w szpitalach psychiatrycznych, jak i ogólnych oraz w opiece ambulatoryjnej. Jest to kwestionariusz samooceny. Jego wykonanie może zlecić np. lekarz rodzinny czy pielęgniarka. Osobna część opisujest poświęcona rozważaniom na temat jego czułości i specyficzności. Z badmi, które przeprowadził Sauders na amerykańskiej populacji wynika, że 81 % alkoholików odpowiada pozytywnie na 2 lub więcej pytań tego testu. Odsetek niealkoholików z punktacją 2 i więcej w CAGE wynosi 11 %. W badaniach Beresforda wykazano, że czułość tego testu w identyfikacji zespołu zależności alkoholowej wynosi 76%, a specyficzność 94% (3). W innych badaniach, prowadzonych u chorych hospitalizowanych w szpitalach ogólnych czułość testu wyniosła 85%, a specyficzność 89% (4). Test ten nie pozwala odróżnić uzależnienia od alkoholu od nadmiel1lego spożywania alkoholu i picia szkodliwego. Kwestionariusz MALT (Munich Alcoholism Test) jest testem złożonym, za pomocą którego oceniana jest wielkość spożycia alkoholu oraz objawy somatyczne i psychiczne występującc u pacjentów uzależnionych od alkoholu. MALT został skonstruowany przez Feucrleina i współpracowników (8). Pytania testu wyodrębnili oni spośród ponad 1000 stwierdzeń związanych z piciem alkoholu według danych z literatury. MALT składa się z 31 pytmi (8). Jest to test prosty w użyciu, efektywny i tani. Nadaje się do badania wszystkich grup pacjentów podejrzanych o alkoholizm. Test ten składa się z 2 zasadniczych części. PieJwszą z nich wypełnia lekarz (Physician s 544

5 Alkoholizm w Internecie assessmelll seclioll - MALT-P), drugą wypełnia pacjent (SelIassessmelll seclioll - MALT-S). Pierwsza z nich składa się z 7, a druga z 24 pytań. Lekarz ocenia wielkość spożycia alkoholu i stan zdrowia pacjenta. Pytania sąpodobne do pytań znajdujących się w skali MAST; oceniają one emocjonalne i społeczne skutki spożywania alkoholu, dolegliwości somatyczne. Lekarz ocenia na przykład występowanie u pacjenta majaczenia drżennego, alkoholowych chorób wątroby (minimum 1 objaw fizykalny i 1 dodatni test w badaniach laboratoryjnych). Pacjent w swej części kwestionariusza odpowiada "Prawda" albo "Fałsz" na pytania dotyczące stylu spożywania alkoholu (wolę pić alkohol w samotnośei),jego skutki (np. często mam poczucie winy spowodowane spożywaniem alkoholu) oraz objawy somatyczne i psychiczne (np. drżenie rąk, mdłości). Każda pozytywna odpowiedź na pytanie w części wypełnianej przez lekarza to 4 punkty, w części wypełnianej przez pacjenta - l punkt. Punktacja od 6 do 10, nawet przy braku objawów klinicznych, jest podstawą do wysunięcia podejrzenia, że pacjent jest uzależniony od alkoholu albo że ma problem alkoholowy. Pacjent, który uzyskał w teście 11 lub więcej punktów, powinien być uważany za uzależnionego od alkoholu (Feuerlein). Wedhlg Feuerleina i współpracowników trafność tego testu wynosi 0,94 i rzetelność 0,84 (8). W tych badaniach przy pomocy testu zidentyfikowano 90% pacjentów jako uzależnionych od alkoholu, w 8% wyniki testu pozwoliły wysunąć przypuszczenie występowania uzależnienia, a 2% nic zostało zakwalifikowanych jako uzależnieni. Przyczyną nierozpoznania problemu alkoholowego był w tym ostatnim przypadku brak objawów klinicznych uzależnienia i zaprzeczanie występowaniu problemów związanych ze spożywaniem alkoholu. Nie było wyników fałszywie dodatnich, co zasłulo'11je na podkreślenie. Rzetelność kwestionariusza MALT jest taka sama u mężczyzn i n kobiet. Ten tcst jest użyteczny tylko WÓWCZas jeśli stosl~e się obie jego części: MALT-P i MALT-S. MAST jest kwestionariuszem, który opracował Sclzer w 1971 r. (14). Test ten składa się z 25 pytal', które oceniają opinie pacjenta na temat spożywania alkoholu, opinie rodziny i przyjaciół, problemy spowodowane piciem i objawy uzależnienia od alkoholu. Na pytania badany odpowiada "tak" albo "nic". Punktacja 5 i więcej punktów wskazuje na występowanie uzależnienia od alkoholu. Punktacja 4 wskazuje na potrzebę wykonania dalszych badal'. W badaniach prowadzonych na populacji amerykańskiej czułość testu wyniosła 98%. W pracy Selzera wykazano, że kwestionariusz ten ma ograniczone zastosowanie u chorych we wstępnych stadiach uzalcżnienia, ponieważ daje pozytywną diagnozę tylko u 55% z nich, gdy uzależnienie potwierdzono innymi metodami (14). Badania przeprowadzone na populacji kierowców, którym czasowo odebrano prawo jazdy z powodu spożycia alkoholu przed prowadzeniem samochodu, zakwalifikowały tylko II % z nich jako alkoholików. W badan.iaeh Saundersa and Kershawa wykazano, że MAST pozwala na identyfikację zaledwie 50% osób charakteryzujących się wysokim spożyciem alkoholu ("heavy drinkers") (13). Pokorny i współpracownicy stworzyli skróconą wersję MAST nazwaną po prostu, Short-MAST (S-MAST) używając najbardziej diagnostycznych pytań oryginału (11). S-MAST jest kwestionariuszem samooceny i składa się z 10 pytai\. Skrócona wersja kwestionariusza MAST była używana z powodzeniem w celu identyfika- 545

6 Wojciech Kosmowski cji alkoholików w praktycc ogólnej i wśród pacjentów leczonych w szpitalach psychiatrycznych (J O). Kristenson i Trell zmodyfikowali MAST w ten sposób, by nzyskać informacje raczej o postawach i zachowaniach pacjentów niż o ciężkich objawach (9). Wydaje się, że taki sposób konstrukcji testu bardziej nadaje się do badań męskiej populacji w Szwecji odznaczającej się dobrym stanem zdrowia. Ten nowy test M-MAST (Malmo modified Michigan Alcoholism Screening Test) pozwala na wykrycie 73% alkoholików spośród badanych z populacji generalnej. Punktacja testu S-MAST jest nastęljująca: 5 punktów i więcej wskazuje na obecność alkoholizmu, 4 punkty w tym teście wskazują na prawdopodobiel1stwo występowania alkoholizmu, natomiast uzyskanie 3 punktów albo mniej pozwala wykluczyć, iż osoba badana jest alkoholikiem. Wykazano, że S-MAS T jest mniej czuły niż CAGE (13). Wydaje się również, że skrócona wersja MAST jest także mniej rzetelna od wersji pełnej. Kwestionariusz SAAST (Self Administered Alcoholism Screcning Test) został rozwinięty z kwestionariusza MAST. Składa się on 35 albo 37 pytań odnoszących się do zachowaj1 związanych z picicm alkoholu oraz społecznych, ekonomicznych, rodzinnych i mcdycznych skutków alkoholizmu. SAAST jest przykładem testu, któly "wprost" mierzy konsekwcncje spożywania alkoholu w odróżnieniu od metod "nie wprost" zaczerpniętych z kwestionariusza MMPI (Minnesota Multiphasic Personality Inventory), który to test nie zawiera zasadniczo pytań o specyficzne skutki spożywania alkoholu. Odpowiedzi pacjenta "tak" oznaczają l punkt, "nie" - O punktów. Według autorów Swensona i Morse'a, uzyskanie 6 punktów lub mnicj w kwcstionariuszu SAAST pozwala na wykluczenie występowania istotnego klinicznie problemu alkoholowego. Punktacja od 7 do 9 wskazuj c na możliwość występowania uzależnienia od alkoholu i punktacja lo albo większa oznacza najprawdopodobniej występowanie alkoholizmu (16). Wykazano, że SAAST jest dokładnym narzędzicm służącym do identyfikacji osób uzależnionych od alkoholu, Davis i współpracownicy odkryli, że 9 z 35 itemów testu odznacza się czułością 95% i specyficznością 98,1 % (6). Ocenę kwestionariusza SAAST przeprowadzono w badaniach transkulturowych na 2 populacjach, Meksykańskiej i Amerykailskiej, czułość testu wyniosła odpowiednio 90% i 95%, specyficzność of91,1% i 99,2%. (7) Opinia Plinius Maior Society na temat stosowania powyższych tcstów (CAGE, MALT, AUDIT i MAST) jest następująca: kwestionariusz CAGE jest krótki, ale jego czułość jest nadmicrna w "suchych" krajach Północnej Europy, natomiast czułość jest za mała w krajach Europy Południowej. W opiece szpitalnej i ambulatoryjnej powinien być stosowany test MALT lub AUDIT. Dla potrzeb badań przesicwowycllmożna stosować CAGE albo pytania celowane. U pacjentów, u których wykonano badanie CAGE, wskazane są dalsze procedury diagnostyczne. Dotyczy to też chorych badanych przy użyciu testów MALT, AUDIT lub MAST (17). Podsumowując - Alcoweb zawiera w niemal podręcznikowej formie wszystko to, co w podstawowym zakresie należy wiedzieć chcąc zajmować się alkoholizmem. Należy podkreślić, że wiadomości te są poparte rzetelnymi danymi bibliograficzny- 546

7 Alkoholizm w Internecie mi. Można też tu znaleźć wiele ciekawostek, które rzucają światło na doświadczenia innych krajów w zwalczaniu tej choroby. PIŚMIENNICTWO 1. Anderson P. EvaluatiofI and monitoring oj actio a/collol. WHO, Regional Publications, European Series, 1991,32, Babor T.E, De la Fuente J.R., Saundcrs l, Grant M.: AUDIT. The Alcolwl Use Disorders Jdentijicatioll Test: Guidelines Jor llse ill Primary Health Core. World HeaIth Organization. Programmc on Suhstance Abuse. WHO/PSA/92,4 Originał: English Rcvision. Distr. Generał. 3. Bcrcsford T.P., Bław F.C., Hill E., Singer K., Lucey M.R. Comparisoll olcage queslioll11aire and compllter-assisted lab01'atoly projiles in screening for covert alcollolism. Lancet 1990,336, Bush B. Screeningfor alcolwl abuse lising the CAGE questiojlllaire. Amcrican JoumaI of Mcdicine, 1986,82, Chick J.A/co/wl problems in t/w genel'ltl/lospita/. British Mcdical BulIetin 1994, 50, 1, Davis L.J., Hurt R.D., Morse R.M., O'Bricn P.c.: Discl'imil1ant-analysis ofllte Seif-Adminislered Alcoholism Screellillg Tesl. Alcohol Clin. Exp. Res. 1987, I l: Davis LJ, De La Fuentc JR, Morse RM, Landa E, O'Brien Pc. Se/f-Admillistered Alco/IOUsm Screening Test (SAAST): Compal'isoll ofclassificatojy Accllracy il1 Two Cu/tures. Alcoholism: Clinieal and Experimental Researeh. Mareh/ApriI1989, 13,2, Fcucrlein W, Ringer Ch, Kerner H and Antons K. Diagllosis of A/collOlism: T/w Alullich Alco/wlism Tesl (MALT). CUITents in alcoholism, 1980,3: Kristcnson H. & TrelI E. indicatol's of a/co/wl collsumption: comparisol1s between a questioll11ail'e (Mll-MASTj, illtelviews and.rel um gamma-glufamyl tlvllsfelvse (GGT) in a healtll sll/'vey ofmiddle-aged males. British Joumal of Addiction, 1982, 77: MoDre R.A. The diagnosis of alcolwlism in a p!"ychiatric /w.\pital: a trial oftlw Michigan Alco/wlism Screellillg Tesl (MAST). American Jourual af Psychiatry. 1972, 128: Pokorny AD et al. T/w brief MAST: a shortened version of the Michigan A/colwlism Screen ing Test. American Journal ofpsychiatry, 1972, 129: Saundcrs JB, Ausland 00, Babor TF, De La Fuentc JR, and Grant M: Deve/opment oflhe A/co/wl U'Ie Disorders, identijicalion Test (AUDIT): W.H.O. Collaborative Projcct on Early Dctcction ofpcrsons with Hannful Alcohol Consumption, Oeneva, WHO, Saunders W.M., Kershaw P.W. Screenillg tests[or alco/lolis11l - jindings [rom a cam11l11llity sllldy. British Jaurnal af Addiction. 1980,75: Sclzer MO, Mclvin L. T/w Michigan A/ca/wlism Screellillg Test: Tlze quest [Ol' lin New Diagnostic Instrument. American Joumal ofpsychiatry, 1971, 127: Seppa K, Makela R, Sillanaukcc P. EjJectiveness oj/he A/cahol Use Disorders IdelItificatiall Test in occupalional Izealth screellillgs. Alcoholism: Clinica! and Experimental Rcsearch, 1995, 19 (4): Swenson WM, Morse RM: T/Ie lise o[ a self-admillistered alco/lolism screenillg test (SA AST) in a medical celller. Mayo Clin Proc. 1975; 50: Thc Plinius Maior Society: Guidelilles on ella/ualioll oj Ireatmellt oj alcolzal dependence. Alcoholism. Supplement 1994, XXX:

Przeprowadzenie minimalnej/krótkiej INTERWENCJI. dr n.med.krzysztof Liszcz

Przeprowadzenie minimalnej/krótkiej INTERWENCJI. dr n.med.krzysztof Liszcz Przeprowadzenie minimalnej/krótkiej INTERWENCJI dr n.med.krzysztof Liszcz Dlaczego INTERWENCJA? Szkody zdrowotne i społeczne w Polsce związane ze spożywaniem alkoholu (nawet zredukowane jedynie do wskaźników

Bardziej szczegółowo

IV. Termin składania ofert Oferty należy składać w Wydziale Kultury i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Zamość w terminie do dnia 6 maja 2014 r.

IV. Termin składania ofert Oferty należy składać w Wydziale Kultury i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Zamość w terminie do dnia 6 maja 2014 r. Załącznik do Zarządzenia nr 74/2014 Prezydenta Miasta Zamość z dnia 9 kwietnia 2014 r. Zasady finansowania realizacji zadania ujętego w Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Bardziej szczegółowo

I nforma cje ogólne. Nazwa modułu:zaburzenia odżywiania w praktyce dietetyka r.a cykl

I nforma cje ogólne. Nazwa modułu:zaburzenia odżywiania w praktyce dietetyka r.a cykl Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu:zaburzenia odżywiania w praktyce dietetyka r.a. 2018-2019 cykl 2016-2019 Rodzaj modułu/przedmiotu Przedmiot

Bardziej szczegółowo

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata Podnoszenie kompetencji kadr medycznych uczestniczących w realizacji profilaktycznej opieki psychiatrycznej, w tym wczesnego wykrywania objawów zaburzeń psychicznych KONSPEKT ZAJĘĆ szczegółowy przebieg

Bardziej szczegółowo

I nforma cje ogólne. Nazwa modułu:profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych zaburzenia odżywiania r.a cykl

I nforma cje ogólne. Nazwa modułu:profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych zaburzenia odżywiania r.a cykl Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu:profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych zaburzenia odżywiania r.a. 2018-2019 cykl 2016-2019 Rodzaj modułu/przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2010/2011 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU OPIS

KARTA PRZEDMIOTU OPIS CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu PSYCHIATRIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Projekt z dnia 28.11.2014 r. WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Załącznik nr 7 Lp. Profil lub rodzaj komórki organizacyjnej

Bardziej szczegółowo

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2013/2014 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny

Bardziej szczegółowo

Standardy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Standardy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Załącznik nr 2 do ogłoszenia konkursu dla podmiotów leczniczych na wybór realizatorów świadczeń opieki zdrowotnej w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania

Bardziej szczegółowo

Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń

Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń Załącznik nr 7 Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń L.p. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji

Bardziej szczegółowo

Depresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień

Depresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Depresja a uzależnienia Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Alkoholizm w chorobach afektywnych Badania NIMH* (1990) (uzależnienie + nadużywanie) Badania II Kliniki

Bardziej szczegółowo

Badania przesiewowe w ocenie stanu odżywienia

Badania przesiewowe w ocenie stanu odżywienia LECZENIE ŻYWIENIOWE DLA ZESPOŁÓW ŻYWIENIOWYCH Kurs pod patronatem POLSPEN. Gdynia, dnia 8.04.2015 Badania przesiewowe w ocenie stanu odżywienia Sylwia Małgorzewicz Katedra Żywienia Klinicznego GUMed Celem

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2015/2016 Kod: EIB-1-180-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria Biomedyczna

Bardziej szczegółowo

ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO

ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO Załącznik nr 1 ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO I Program szkolenia w zakresie podstawowych umiejętności udzielania profesjonalnej pomocy psychologicznej obejmuje: 1) Trening interpersonalny

Bardziej szczegółowo

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFM-1-603-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Andrzej Święcki. Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania:

Andrzej Święcki. Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania: Andrzej Święcki Rok: Wydawnictwo: Miejsce wydania: Obecnie istnieją dwie najczęściej przyjmowane zasady definiowania i klasyfikowania zaburzeń związanych z używaniem alkoholu, sformułowane w Międzynarodowej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu I nforma cje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne

Bardziej szczegółowo

Narzędzie pracy socjalnej nr 16 Wywiad z osobą współuzależnioną 1 Przeznaczenie narzędzia:

Narzędzie pracy socjalnej nr 16 Wywiad z osobą współuzależnioną 1 Przeznaczenie narzędzia: Narzędzie pracy socjalnej nr 16 Wywiad z osobą współuzależnioną 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem osoby/ rodziny) Zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx

Bardziej szczegółowo

Sylabus A. INFORMACJE OGÓLNE

Sylabus A. INFORMACJE OGÓLNE Sylabus A. INFORMACJE OGÓLNE Nazwa Komentarz Nazwa Podstawy prawa zdrowia publicznego Kierunek studiów Zdrowie Publiczne Marketing i Zarządzanie Jednostka prowadząca Zakład Zdrowia Publicznego Kierownik

Bardziej szczegółowo

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Nr 1 Wzór certyfikatu specjalisty psychoterapii uzależnień Nr 2 Wzór certyfikatu instruktora terapii uzależnień Nr 3 Wzór wniosku o

SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Nr 1 Wzór certyfikatu specjalisty psychoterapii uzależnień Nr 2 Wzór certyfikatu instruktora terapii uzależnień Nr 3 Wzór wniosku o SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Nr 1 Wzór certyfikatu specjalisty psychoterapii uzależnień Nr 2 Wzór certyfikatu instruktora terapii uzależnień Nr 3 Wzór wniosku o potwierdzenie statusu osoby uczestniczącej w programie

Bardziej szczegółowo

Studium Psychoterapii Uzależnień Vis Salutis-Akredytacja PARPA

Studium Psychoterapii Uzależnień Vis Salutis-Akredytacja PARPA Studium Psychoterapii Uzależnień Vis Salutis-Akredytacja PARPA Informacje o usłudze Numer usługi 2016/02/03/7294/2820 Cena netto 6 300,00 zł Cena brutto 6 300,00 zł Cena netto za godzinę 0,00 zł Cena brutto

Bardziej szczegółowo

Anna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę

Anna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA Funkcjonowanie podmiotów leczniczych sprawujących opiekę nad uzależnionymi od alkoholu. Dz.U.2018.2410 z dnia 2018.12.27 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 27 grudnia 2018 r. Wejście w życie: 31 grudnia

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa

Bardziej szczegółowo

SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne

SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Informacje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Położnictwo

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK PEDAGOGIKA WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA IV MODUŁ DIAGNOZA W UZALEŻNIENIACH (MEDYCZNA I PROBLEMOWA)

KIERUNEK PEDAGOGIKA WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA IV MODUŁ DIAGNOZA W UZALEŻNIENIACH (MEDYCZNA I PROBLEMOWA) KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO Tabela 1. Metryka przedmiotu programowego- cele i efekty kształcenia POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE PED.6.7. PROFIL KSZTAŁCENIA ogólnoakademicki

Bardziej szczegółowo

Narzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia:

Narzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia: Narzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem osoby/ rodziny) Zastosowanie

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień YL AB U MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów pecjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Wieloczynnikowe aspekty uzależnień

Bardziej szczegółowo

2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania. ZARZĄDZENIE Nr 904/2018 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 11.04.2018 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zmiany uchwały Nr

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień. Rok I, semestr II

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień. Rok I, semestr II S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok 1, semestr

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu S-PRP Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ

STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ K.OLESZCZYK J.RYBICKI A.ZIELINSKA-MEUS I.MATYSIAKIEWICZ A.KUŚMIERCZYK-PIELOK K.BUGAJSKA-SYSIAK E.GROCHULSKA STANDARDOWE PROCEDURY OPERACYJNE W REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ XVI Konferencja Jakość w Opiece

Bardziej szczegółowo

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN)

Badania. przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka. zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Badania przesiewowe stosowane w celu wczesnego wykrycia raka sutka zalecenia National Comprehensive Cancer Network (NCCN) Cel wykonywania badań przesiewowych Jak powinna postępować każda kobieta? U jakich

Bardziej szczegółowo

SYLABUS x 8 x

SYLABUS x 8 x SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Reumatologia Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie 5-letnie Stacjonarne polski Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Aktualizacja informacji do przewodnika dydaktycznego, na rok akademicki 2011/2012 - Studenci VI roku Wydziału Lekarskiego

Aktualizacja informacji do przewodnika dydaktycznego, na rok akademicki 2011/2012 - Studenci VI roku Wydziału Lekarskiego Aktualizacja informacji do przewodnika dydaktycznego, na rok akademicki 2011/2012 - Studenci VI roku Wydziału Lekarskiego Przedmiot : MEDYCYNA RODZINNA 1. Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej 60 355 Poznań

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Instytut Zdrowia Karta przedmiotu obowiązuje w roku akademickim 2012/2013 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Profil: Praktyczny Forma studiów: Stacjonarne Kod

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Promocja zdrowia psychicznego. jednolite magisterskie * I stopnia X II stopnia.

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Promocja zdrowia psychicznego. jednolite magisterskie * I stopnia X II stopnia. Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np.

Bardziej szczegółowo

ANALIZA RACJONALIZACYJNA NALMEFEN (SELINCRO ) STOSOWANY W CELU REDUKCJI SPOŻYCIA ALKOHOLU U DOROSŁYCH UZALEŻNIONYCH PACJENTÓW

ANALIZA RACJONALIZACYJNA NALMEFEN (SELINCRO ) STOSOWANY W CELU REDUKCJI SPOŻYCIA ALKOHOLU U DOROSŁYCH UZALEŻNIONYCH PACJENTÓW ANALIZA RACJONALIZACYJNA NALMEFEN (SELINCRO ) STOSOWANY W CELU REDUKCJI SPOŻYCIA ALKOHOLU U DOROSŁYCH UZALEŻNIONYCH PACJENTÓW Wersja 1.0 HTA Consulting spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI

PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY Tematy szkolenia PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI Wykład 2 godz. - Podejście do rozwoju psychicznego w kontekście

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Załącznik nr 3 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 180/2013 z dnia 8 lipca 2013 r. o projekcie programu Program profilaktyki ryzykownego stanu psychicznego Miasto

Bardziej szczegółowo

Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov

Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov tłum. Magdalena Ślósarska Rok: 2000 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 7 Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Diagnozowanie

Bardziej szczegółowo

Badanie Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych oraz używania narkotyków wśród mieszkańców województwa łódzkiego zostało wykonane przez: Pracowni

Badanie Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych oraz używania narkotyków wśród mieszkańców województwa łódzkiego zostało wykonane przez: Pracowni Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych oraz używania narkotyków wśród mieszkańców województwa łódzkiego Badanie Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych oraz używania narkotyków wśród mieszkańców

Bardziej szczegółowo

266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów

266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów 266 milionów dorosłych Europejczyków pije średnio dziennie alkohol w ilości nieprzekraczającej 20g (kobiety) lub 40g (mężczyźni), Ponad 58 milionów dorosłych (15 %) przekracza ten poziom; 20 milionów (6

Bardziej szczegółowo

Zobacz wywiad z Pacjentem Ośrodka

Zobacz wywiad z Pacjentem Ośrodka Leczenie alkoholizmu to leczenie ciała, umysłu i duszy. Oznacza to, że alkoholizm nie wynika z żadnej innej choroby czy zaburzenia, ale sam w sobie jest chorobą, z której wypływają dalsze konsekwencje,

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i

Bardziej szczegółowo

Karta Praska (The Prague Charter) Dlaczego jest to ważne. Prawo do opieki paliatywnej

Karta Praska (The Prague Charter) Dlaczego jest to ważne. Prawo do opieki paliatywnej Karta Praska (The Prague Charter) Dlaczego jest to ważne Prawo do opieki paliatywnej Dostęp do opieki paliatywnej stanowi prawny obowiązek, potwierdzony przez konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych

Bardziej szczegółowo

I nforma cje ogólne. - zaliczenie

I nforma cje ogólne. - zaliczenie Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Wieloczynnikowe aspekty uzależnień Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom

Bardziej szczegółowo

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM

SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM SYTUACJA ZDROWOTNA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 2 LICZBA LUDNOŚCI W 2010 ROKU 2010 województwo łódzkie miasto Łódź liczba ludności ogółem 2552000 737098 0 19 r.ż. 504576 (19,7) 117839 (15,9)

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ I ZAŚWIADCZENIE LEKARSKIE. 1. Imię i nazwisko osoby ubiegającej się o skierowanie do domu pomocy społecznej:...

CZĘŚĆ I ZAŚWIADCZENIE LEKARSKIE. 1. Imię i nazwisko osoby ubiegającej się o skierowanie do domu pomocy społecznej:... CZĘŚĆ I ZAŚWIADCZENIE LEKARSKIE 1. Imię i nazwisko osoby ubiegającej się o skierowanie do domu pomocy społecznej:.. 2. Wiek:. 3. Jest osobą przewlekle chorą i stan zdrowia nie wymaga leczenia szpitalnego

Bardziej szczegółowo

Implementacja przepisów dotyczących zgłoszeń od pacjentów w Polsce

Implementacja przepisów dotyczących zgłoszeń od pacjentów w Polsce URZĄD REJESTRACJI PRODUKTÓW LECZNICZYCH, WYROBÓW MEDYCZNYCH I PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH Implementacja przepisów dotyczących zgłoszeń od pacjentów w Polsce Andrzej Czesławski Dyrektor Departament Monitorowania

Bardziej szczegółowo

Agresja wobec personelu medycznego

Agresja wobec personelu medycznego Agresja wobec personelu medycznego Od połowy XX wieku do chwili obecnej obserwuje się gwałtowny postęp w diagnostyce i leczeniu pacjentów. Postęp ten przyczynił się do wczesnego rozpoznawania chorób oraz

Bardziej szczegółowo

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje

Bardziej szczegółowo

ZAŚWIADCZENIE PSYCHOLOGA

ZAŚWIADCZENIE PSYCHOLOGA Pieczątka zakładu opieki zdrowotnej Zaświadczenie wydaje psycholog dla osoby upośledzonej umysłowo ubiegającej się o skierowanie do domu pomocy społecznej (dla dzieci od 3 roku życia zaświadczenie wystawia

Bardziej szczegółowo

Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą

Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2013 Aneks 2 Postępowanie orzecznicze wobec kierowców z zaburzeniami tolerancji węglowodanów i cukrzycą Opracowano we współpracy z dr.

Bardziej szczegółowo

W roku akademickim 2014/2015 zajęcia koordynuje dr hab. n. med. Jolanta Kucharska-Mazur.

W roku akademickim 2014/2015 zajęcia koordynuje dr hab. n. med. Jolanta Kucharska-Mazur. REGULAMIN Zajęć z przedmiotu Wieloczynnikowe aspekty uzależnień dla studentów Fizjoterapii II roku studiów I stopnia stacjonarnych. Regulamin obowiązuje od roku akademickiego 2014/15. Rodzaje zajęć: Wykłady

Bardziej szczegółowo

NFZ. 30 czerwca 2017 r. Warsztaty Efektywna współpraca zawodów medycznych jako klucz do sukcesu w profilaktyce otyłości

NFZ. 30 czerwca 2017 r. Warsztaty Efektywna współpraca zawodów medycznych jako klucz do sukcesu w profilaktyce otyłości NFZ 30 czerwca 2017 r. Warsztaty Efektywna współpraca zawodów medycznych jako klucz do sukcesu w profilaktyce otyłości Weryfikacja założeń modelu opieki koordynowanej POZ. Skoncentrowanie działań zespołu

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria w pytaniach i odpowiedziach. 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek

Bardziej szczegółowo

Udzielający świadczeń ogółem (w osobach, stan w dniu 31.12.) 1) ogółem (w osobach)

Udzielający świadczeń ogółem (w osobach, stan w dniu 31.12.) 1) ogółem (w osobach) Nazwa i adres samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej MSW Numer identyfikacyjny REGON MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH DEPARTAMENT ZDROWIA, 02-507 Warszawa, ul. Wołoska 137 MSW-36 Sprawozdanie

Bardziej szczegółowo

WARUNKI WOBEC ŚWIADCZENIODAWCÓW

WARUNKI WOBEC ŚWIADCZENIODAWCÓW YJNEJ 1 2 świadczenia w oddziale psychiatrycznym świadczenia w oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży 4700 4701 4703 4705 oddział psychiatryczny oddział psychiatryczny dla dzieci, oddział psychiatryczny

Bardziej szczegółowo

Przeprowadzenie Minimalnej/Krótkiej Interwencji

Przeprowadzenie Minimalnej/Krótkiej Interwencji Przeprowadzenie Minimalnej/Krótkiej Interwencji Pacjenci POZ Problemy alkoholowe są znacznie rozpowszechnione wśród pacjentów POZ. Warto pamiętać o tym, że w populacji osób pijących więcej jest osób nieuzależnionych

Bardziej szczegółowo

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego

Bardziej szczegółowo

Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne zrób test AUDIT

Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne zrób test AUDIT Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne zrób test AUDIT TEST AUDIT Test Rozpoznawania Zaburzeń Związanych z Piciem Alkoholu. Test rekomendowany przez WHO 38. Przeczytaj dokładnie kolejne pytania. Zastanów

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Aneta Binkowska

Mgr inż. Aneta Binkowska Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych

Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych Instytucjonalizacja i wykluczenia. i zapomnienie Metody leczenia 1. Biologiczne - farmakologiczne - niefarmakologiczne - neurochirurgiczne 2. Psychologiczne

Bardziej szczegółowo

Szpital Szaserów pomimo wielokrotnych pisemnych próśb pacjenta nie wysłał swojemu pacjentowi testów psychologicznych MMPI 2 i CAPS.

Szpital Szaserów pomimo wielokrotnych pisemnych próśb pacjenta nie wysłał swojemu pacjentowi testów psychologicznych MMPI 2 i CAPS. Szpital Szaserów pomimo wielokrotnych pisemnych próśb pacjenta nie wysłał swojemu pacjentowi testów psychologicznych MMPI 2 i CAPS. Testy (niekompletne) zostały wysłane dopiero do sądu karnego Legionowo

Bardziej szczegółowo

Oferta szkoleń. Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi

Oferta szkoleń. Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. lat na rynku. 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi 9+ lat na rynku 100% pytanych Klientów poleca nasze usługi 6000+ godzin przeprowadzonych szkoleń oraz warsztatów Oferta szkoleń Komisje ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 150+ Instytucji skorzystało

Bardziej szczegółowo

TYPOLOGIA LESCHA. ZASTOSOWANIE W PSYCHOTERAPII.

TYPOLOGIA LESCHA. ZASTOSOWANIE W PSYCHOTERAPII. TYPOLOGIA LESCHA. ZASTOSOWANIE W PSYCHOTERAPII. Opracowanie: Mieczysław Potrzuski Lesch Alcoholism Typology(LAT) oparta na badaniu 444 pacjentów uzależnionych od alkoholu (rozpoznanych według DSM III),

Bardziej szczegółowo

I n f or ma cje og ól ne. Nazwa modułu Opieka nad chorym przewlekle w przypadku chorób psychicznych

I n f or ma cje og ól ne. Nazwa modułu Opieka nad chorym przewlekle w przypadku chorób psychicznych S Y L A BU S MO D UŁ U (P R ZE DM IO T U) I n f or ma cje og ól ne Nazwa modułu Opieka nad chorym przewlekle w przypadku chorób psychicznych Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność

Bardziej szczegółowo

Poprawa dostępu do wysokiej jakości. usług profilaktyki zdrowotnej. na obszarze funkcjonalnym Poznania

Poprawa dostępu do wysokiej jakości. usług profilaktyki zdrowotnej. na obszarze funkcjonalnym Poznania Poprawa dostępu do wysokiej jakości usług profilaktyki zdrowotnej na obszarze funkcjonalnym Poznania Agnieszka Wojtecka Gdański Uniwersytet Medyczny 1. Poprawa dostępu do wysokiej jakości usług profilaktyki

Bardziej szczegółowo

MZ-15. za rok 2010. kod podmiotu, który utworzył zakład (część III) Kod specjalności komórki organizacyjnej (część VIII)

MZ-15. za rok 2010. kod podmiotu, który utworzył zakład (część III) Kod specjalności komórki organizacyjnej (część VIII) MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa jednostki macierzystej MZ-15 Adresat Nazwa i adres poradni/gabinetu 1 nazwa ulica, nr kod, miejscowość województwo Numer identyfikacyjny

Bardziej szczegółowo

MZ-15. Przekazać do dnia 2016.02.29 Za pomocą portalu http://csioz.gov.pl (z danymi za rok 2015)

MZ-15. Przekazać do dnia 2016.02.29 Za pomocą portalu http://csioz.gov.pl (z danymi za rok 2015) MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15 Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą.

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Wieloczynnikowe aspekty uzależnień

Bardziej szczegółowo

1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?)

1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?) MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15

Bardziej szczegółowo

1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?)

1. Narodowy Fundusz Zdrowia 2. Inne (jakie?) MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15

Bardziej szczegółowo

2. Podstawą przyjęcia do ZPOP jest zdiagnozowana przewlekła choroba psychiczna.

2. Podstawą przyjęcia do ZPOP jest zdiagnozowana przewlekła choroba psychiczna. Kontakt: Punkt Pielęgniarski: (087) 562 64 83, Sekretariat: (087) 562 64 79 Kliknij po więcej informacji Regulamin Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego Psychiatrycznego w Specjalistycznym Psychiatrycznym

Bardziej szczegółowo

OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA

OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA Katedra i Zakład Promocji Zdrowia Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum UMK OCENA STYLU ŻYCIA DLA POTRZEB DZIAŁAŃ Z ZAKRESU PROMOCJI ZDROWIA I. WYWIAD WIEK.. PŁEĆ WYKSZTAŁCENIE. MIEJSCE ZAMIESZKANIA

Bardziej szczegółowo

Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć

Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć I Katedra i Klinika Kardiologii Gdański Uniwersytet Medyczny Hipercholesterolemia rodzinna - co warto wiedzieć Dlaczego to takie ważne? Marcin Gruchała Czynniki ryzyka zawału serca 15 152 osób z pierwszym

Bardziej szczegółowo

Wysypka i objawy wielonarządowe

Wysypka i objawy wielonarządowe Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,

Bardziej szczegółowo

Termin przekazania: zgodnie z PBSSP 2016 r. Nazwa i adres przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. leczniczego. leczniczego

Termin przekazania: zgodnie z PBSSP 2016 r. Nazwa i adres przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. leczniczego. leczniczego MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH DEPARTAMENT ZDROWIA MSW-36 Sprawozdanie z działalności jednostki lecznictwa ambulatoryjnego dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób uzależnionych od alkoholu oraz innych

Bardziej szczegółowo

Akademia Pozytywnej Profilaktyki. Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016

Akademia Pozytywnej Profilaktyki. Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016 Szkolenia dla Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2015/2016 Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - zadania i zakres działań 1. Alkohol etylowy jako: substancja psychoaktywna substancja

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOŃCOWE. z wykonania zadania publicznego. w okresie od 01.02 do 31.12

SPRAWOZDANIE KOŃCOWE. z wykonania zadania publicznego. w okresie od 01.02 do 31.12 SPRAWOZDANIE KOŃCOWE z wykonania zadania publicznego Terapia i rehabilitacja osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin z terenu Gminy Andrychów (tytuł zadania publicznego) w okresie od 01.02

Bardziej szczegółowo

UZASADNIENIE WNIOSKU* (wypełnia osoba ubiegająca się o umieszczenie lub jej przedstawiciel ustawowy)

UZASADNIENIE WNIOSKU* (wypełnia osoba ubiegająca się o umieszczenie lub jej przedstawiciel ustawowy) Miejscowość,... data... W N I O S E K osoby ubiegającej się o umieszczenie w domu pomocy społecznej Imię i nazwisko... Data i miejsce urodzenia... Adres zamieszkania... Nr PESEL... Na podstawie art. 54

Bardziej szczegółowo

Jacek Partyka Prezes Zarządu Polskie Stowarzyszenie Osób Chorych na Dystonię. MyDystonia OD PACJENTÓW DLA PACJENTÓW

Jacek Partyka Prezes Zarządu Polskie Stowarzyszenie Osób Chorych na Dystonię. MyDystonia OD PACJENTÓW DLA PACJENTÓW Jacek Partyka Prezes Zarządu Polskie Stowarzyszenie Osób Chorych na Dystonię MyDystonia OD PACJENTÓW DLA PACJENTÓW DYSTONIA EUROPE 21 organizacji z 18 krajów Zarząd Monika (Szwecja), Edvige (Francja),

Bardziej szczegółowo

Innowacja, integracja, inspiracja. kierunki odpowiedzi na zjawisko uzależnień

Innowacja, integracja, inspiracja. kierunki odpowiedzi na zjawisko uzależnień XX-LECIE OŚRODKA PROFILAKTYKI I TERAPII UZALEZNIEŃ W GDYNI Program konferencji pt. Innowacja, integracja, inspiracja kierunki odpowiedzi na zjawisko uzależnień 08 czerwca 2018, godz. 09:00 Gdynia, Wyższa

Bardziej szczegółowo

Prewencja chorób i promocja zdrowia

Prewencja chorób i promocja zdrowia Prewencja chorób i promocja zdrowia Wg WHO promocja zdrowia: - Jest to proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem i jego poprawą. - Tworzy ujednoliconą koncepcję sposobów i warunków

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,

Bardziej szczegółowo

Pomoc instytucjonalna dla młodzieży straumatyzowanej w województwie pomorskim. Prezentacja wyników badań. Lech Kalita

Pomoc instytucjonalna dla młodzieży straumatyzowanej w województwie pomorskim. Prezentacja wyników badań. Lech Kalita PI Centrum Pomocy Psychotraumatologicznej w woj. Pomorskim Innowacyjny model wspierania młodzieży straumatyzowanej z wykorzystaniem doświadczeń niemieckich Nr projektu : POKL.07.02.02-22-011/11 Pomoc instytucjonalna

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Załącznik nr 2 Lp. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczenia

Bardziej szczegółowo

Przekazać do dnia 2014.02.28 Za pomocą portalu http//csioz.gov.pl (z danymi za rok 2013)

Przekazać do dnia 2014.02.28 Za pomocą portalu http//csioz.gov.pl (z danymi za rok 2013) MINISTERSTWO ZDROWIA CENTRUM SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH OCHRONY ZDROWIA Nazwa i adres podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Numer księgi rejestrowej podmiotu wykonującego działalność leczniczą. MZ-15

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU ZAKŁAD PODSTAW POŁOŻNICTWA Marta Izabela Zarajczyk JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY Rozprawa na stopień doktora

Bardziej szczegółowo

Badania Rynku i Opinii Publicznej... 2... 3... 3... 4... 5... 6... 7... 8

Badania Rynku i Opinii Publicznej... 2... 3... 3... 4... 5... 6... 7... 8 ... 2... 3... 3... 4... 5... 6... 7... 8 Ocena stopnia fizycznej dostępności (łatwości zakupu) papierosów, alkoholu i narkotyków; Oszacowanie poziomu psychologicznej dostępności czyli subiektywne przekonanie

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy psychiatrii

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy psychiatrii Załącznik Nr do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod KPP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Podstawy psychiatrii Obowiązkowy Wydział Nauk

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień S YL AB US MODUŁ U ( PZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu odzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów ok, semestr studiów np. rok 1, semestr (I

Bardziej szczegółowo