Międzynarodowy Tydzień Otwartej Nauki października 2014 r. OPEN ACCESS: GENERATION OPEN DOBRE PRAKTYKI

Transkrypt

1 Międzynarodowy Tydzień Otwartej Nauki października 2014 r. DOBRE PRAKTYKI

2 System Otwartej Nauki Ruch Open Access w Polsce i na świecie działa w ramach dwóch nurtów tzw. zielonej drogi (deponowanie publikacji naukowych w otwartych repozytoriach) oraz tzw. złotej drogi (publikowanie artykułów w czasopismach recenzowanych z otwartym dostępem). ACCESS DOBRE PRAKTYKI 2

3 Wyznaczniki otwartej nauki System otwartej nauki jest możliwy dzięki pięciu podstawowym wyznacznikom: -stosowaniu polityki wolnych mandatów, -stosowaniu wolnych licencji, -publikowaniu w otwartych czasopismach, -tworzeniu otwartych repozytoriów, -działalności organizacji wspierających OA. ACCESS DOBRE PRAKTYKI 3

4 Wolne mandaty Polityka otwartych mandatów stanowi o zobowiązaniu autorów do publikowania prac naukowych w otwartym dostępie. Na tej podstawie wyróżnia się otwarty dostęp gratis (jednostka warunkuje nieodpłatne i nieograniczone korzystanie) oraz otwarty dostęp libre (udzielanie nieograniczonych, niewyłącznych i nieodpłatnych licencji). ACCESS DOBRE PRAKTYKI 4

5 Wolne licencje Stosowanie wolnych licencji liberalizuje zapisy prawa autorskiego, dzięki czemu dostęp do treści publikacji naukowych nie jest w pełni ograniczany. Spośród licznych wariantów licencji Creative Commons, najbardziej zalecana jest licencja CC-BY uznanie autorstwa. ACCESS DOBRE PRAKTYKI 5

6 Wolne licencje Zapis licencji CC-BY Uznanie autorstwa 3.0 ACCESS DOBRE PRAKTYKI 6

7 Otwarte czasopisma Autorzy mają możliwość publikowania w wysoko punktowanych i recenzowanych czasopismach w otwartym dostępie. Lista i zawartość czasopism z całego świata dostępna jest w agregatorze DOAJ Directory of Open Access Journal. Obecnie w DOAJ indeksowane są 163 polskie czasopisma. ACCESS DOBRE PRAKTYKI 7

8 Otwarte czasopisma DOAJ ACCESS DOBRE PRAKTYKI 8

9 Otwarte repozytoria Rośnie liczba zasobów deponowanych w otwartych archiwach. Lista i zawartość repozytoriów z całego świata dostępna jest w agregatorze The Directory of Open Access Repositories OpenDOAR. Obecnie w OpenDOAR indeksowane są 74 polskie źródła (biblioteki cyfrowe oraz archiwa), z czego 19 stanowią repozytoria. ACCESS DOBRE PRAKTYKI 9

10 Otwarte repozytoria OpenDOAR ACCESS DOBRE PRAKTYKI 10

11 Repozytorium Politechniki Śląskiej RePolis repozytorium cyfrowe publikacji naukowych Politechniki Śląskiej zawiera publikacje naukowe, które są samodzielnie deponowane przez pracowników uczelni. Działalność repozytorium RePolis reguluje Zarządzenie Rektora Politechniki Śląskiej Nr 82/11/12 z dn. 23 lipca 2012 roku. ACCESS DOBRE PRAKTYKI 11

12 Repozytorium Politechniki Śląskiej RePolis ACCESS DOBRE PRAKTYKI 12

13 Wspieranie otwartej nauki Platforma Otwartej Nauki ACCESS DOBRE PRAKTYKI 13

14 Wspieranie otwartej nauki Koalicja Otwartej Edukacji ACCESS DOBRE PRAKTYKI 14

15 Wspieranie otwartej nauki Centrum Otwartej Nauki ACCESS DOBRE PRAKTYKI 15

16 Wspieranie otwartej nauki Uwolnij Naukę ACCESS DOBRE PRAKTYKI 16

17 Publikacje nt. otwartej nauki 1. Bednarek-Michalska, B.: Otwarta Nauka. Open Access. Toruń Grodecka, K., Śliwowski, P.: Przewodnik po Otwartych Zasobach Edukacyjnych. Warszawa Otwarta nauka w Polsce Pod red. J. Szprota. Warszawa Siewicz, K.: Prawo autorskie i wolne licencje. Warszawa Siewicz, K.: Otwarty dostęp do publikacji naukowych kwestie prawne. Warszawa Suber, P.: Otwarty dostęp. Warszawa ACCESS DOBRE PRAKTYKI 17

18 Wszelkich informacji na temat systemu otwartej nauki udziela: Biblioteka Główna Politechniki Śląskiej ul. Kaszubska 23, Gliwice