Akade micka Wios na. Harvard zbuntował się przeciwko wysokim kosztom subskrypcji baz.

Transkrypt

1

2 Ope n Ac c e s s Otwarty dostęp (ang. Open Access) to model, w którym prace naukowe, wyniki badań i materiały dydaktyczne publikowane są w sieci, bez ograniczeń i opłat. Dzięki temu naukowcy, studenci oraz wszyscy inni mogą swobodnie z nich korzystać, uczyć się i rozwijać naukę.

3 Akade micka Wios na Harvard zbuntował się przeciwko wysokim kosztom subskrypcji baz. Naukowcy zbuntowali się przeciwko wysokim kosztom dostępu do wiedzy. Cost of knowledge.

4 otwartymandat.pl Wyniki wszystkich badań finansowanych ze środków publicznych powinny być dostępne w trybie Open Access.

5 Mode le Ope n Ac c e s s : rozró ż nie nie te chnic zne Ruch Open Access wyróżnia kilka modeli otwartego publikowania wyników badań. Ze względu na sposób publikacji określa się dwa modele: - tzw. droga zie lona, czyli umieszczanie kopii publikacji i wyników badań w cyfrowym repozytorium, archiwum lub na własnej stronie internetowej. - tzw. droga złota, czyli publikowanie recenzowanych prac naukowych w czasopismach dających otwarty dostęp do wszystkich artykułów.

6 Zie lona droga w praktyc e Repozytoria: ogólnopolskie CEON instytucjonalne, np. AMUR (Uniwersytet A. Mickiewicza, Poznań) Dziedzinowe (np. CogPrints - psychologia) Strony internetowe niezwiązane z uczelnią: Social Science Research Network (SSRN) Academia.edu

7 Złota droga w praktyc e BioMed Central. The Open Access Publisher w tym np. Journal of Biomedical Science Kultura i Społeczeństwo Przegląd Socjologii Jakościowej inne jakie?

8 Mode le Ope n Ac c e s s : rozró ż nie nie prawne Ze względu na prawa do ponownego wykorzystania modele można podzielić na: - Gratis Ope n Ac c e s s, czyli darmowy dostęp do treści, które można jedynie czytać lub wykorzystać w ramach dozwolonego użytku prywatnego. - Libre Ope n Ac c e s s, czyli darmowy dostęp do treści z prawami do ich ponownego wykorzystania (modyfikowania czy komercyjnego wykorzystania), zapewniany dzięki publikacji na licencjach Creative Commons.

9 Wzros t lic zby publikac ji w Ope n Ac c e s s

10 Horizon 2020 różne dziedziny nauki innowacje wymóg otwartego upowszechniania wyników badań w Internecie pilotaż związany z udostępnianiem surowych danych badawczych c o, gdzie i kie dy de ponowa ć? ( uwolnijnauke.pl)

11 Zale ty (i zagro ż e nia? ) otwarte go dos tę pu dla naukowców dla wydawnictw dla uczelni wyższych

12 Mity na te mat otwarte go dos tę pu Obecnie większość materiałów naukowych powstaje cyfrowo i jest szybko upowszechniana, często pomijając komercyjnych i uczelnianych wydawców. Przeciwnicy idei Open Access starają się zniechęcić autorów do publikowania w otwarty sposób, tworząc mity na temat Open Access.

13 Mit 1. Swobodny dos tę p do tre ś c i w s ie c i wią ż e s ię ze zwię ks zonym ryzykie m plagiatu

14 Jeśli Twoich tekstów nie ma w internecie, to skąd wiadomo, że piszesz? Daj się znaleźć i przeczytać!

15 Mit 2. Na otwartym publikowaniu nie da s ię zarobić

16 Mit 3. Publikowanie w otwartym dos tę pie pozbawia autora praw autors kich

17 Jak znale źć mate riały w otwartym dos tę pie? BASE - bas e -s e arch.ne t Google Scholar - s cholar.google.c om Federacja Bibliotek Cyfrowych - fbc.pionie r.ne t.pl/owoc CEON - agre gator.c e on.pl Open AGH ope n.agh.e du.pl Otwarte zasoby edukacyjne UMK w Toruniu portal.umk.pl/web/otwarte -zas oby Wirtualny Uniwersytet uniwe rs yte t-wirtualny.e du.pl Ważniak Uniwersytetu Warszawskiego uniwe rs yte twirtualny.e du.pl

18 Jak znale źć mate riały w otwartym dos tę pie? Trudno dostępnych publikacji z nauk humanistycznych szukaj w Bibliotece Otwartej Nauki bon.e du.pl Więcej informacji na temat otwartego dostępu można znaleźć w serwisie uwolnijnauke.pl

19 Przydatne publikac je Wolne lic e nc je w nauc e. Ins trukc ja (Centrum Cyfrowe, Warszawa 2013) Prze wodnik po otwarte j nauc e. (ICM UW, Creative Commons Polska, Warszawa 2009) Otwarta nauka c zyli dobre praktyki uc zonyc h. (Szczęsny P., Stowarzyszenie EBIB, Toruń 2013.) (oraz inne publikacje Stowarzyszenia EBIB)

20 Przydatne s trony inte rne towe koe d.org.pl/wzory-umow s he rpa.ac.uk doaj.org

21 Dzię kuje my Dr Ale k Tarkows ki atarkows ki@c e ntrumc yfrowe.pl Ewa Majde c ka e majde cka@c e ntrumcyfrowe.pl