ANALIZA CHROMATOGRAFICZNA MATERIAŁÓW KRYJĄCYCH
|
|
- Marcin Cybulski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Chemia kryminalistyczna i sądowa ANALIZA CHROMATOGRAFICZNA MATERIAŁÓW KRYJĄCYCH Materiały kryjące Najbardziej popularnym materiałem kryjącym jest atrament. Atramenty są mieszaninami naturalnych bądź syntetycznych barwników, czasami pigmentów, rozpuszczonymi w wodzie lub alkoholu z dodatkiem składnika nadającego konsystencje (gliceryna, guma arabska) i środka konserwującego (np. fenol, formalina). Można wyróżnić kilka podstawowych typów atramentów: atrament chiński (indyjski), atramenty kampeszowe, żelazo-garbnikowe, nigrozynowe i barwnikowe. Atramenty chińskie lub indyjskie należą do najstarszych znanych atramentów. Są to zawiesiny sproszkowanego węgla (grafitu) w roztworze wody i gumy (lub innego spoiwa) lub w roztworze szelaku (rodzaj żywicy naturalnej) i boraksu z odczynnikiem dodającym wilgotność. Są to atramenty o najtrwalszym i najintensywniejszym zabarwieniu. Atramenty kampeszowe także zaliczyć można do historycznych materiałów kryjących, obecnie bardzo rzadko spotykanych w Polsce. Podstawę składu tego atramentu stanowi wyciąg z igieł modrzejca kampechianskiego (Haematoxylon campechianum) drzewa rosnącego dziko w Ameryce Środkowej - zawierających hematoksylinę i chromian potasu. Atramenty żelazo-garbnikowe zawierają kwas garbnikowy (taninę), kwas galusowy, siarczan żelaza i często zasadowe barwniki anilinowe. Są to atramenty wnikające w papier, czasami nawet składniki reagują z włóknami papieru, dzięki czemu atramenty te charakteryzują się dużą trwałością. Nigrozyna była jednym z pierwszych syntetycznych czarnych barwników stosowanym w produkcji atramentów. Ze względu na dużą rozpuszczalność nigrozyny w wodzie oraz efekt wietrzenia zapisów sporządzonych tego typu atramentami, są one teraz bardzo rzadko wykorzystywane. Obecnie powszechnie spotykane atramenty to atramenty barwnikowe, zawierające różne mieszaniny głównie syntetycznych barwników wanadowych, wolframowych, anilinowych i innych. W składzie polskich atramentów znajdują się najczęściej barwniki triarylometanowe np. fiolet krystaliczny, błękit Wiktoria R,
2 rodamina B, oraz tiazynowe, np. błękit metylenowy, a także zieleń malachitowa i kompleksy metali np. żelazowo-taninowy. Fiolet krystaliczny Rodamina B Pasty długopisowe stanowią zawiesiny barwnika(ów) w cieczy o dużej lepkości. Oprócz rozpuszczalnika ulatniającego się podczas pisania, zawierają żywice naturalne lub syntetyczne, polimery odpowiedzialne za konsystencję, a także kwaśne związki, np. kwasy tłuszczowe zmniejszające współczynnik tarcia podczas pisania. Do past długopisowych dodaje się również substancji zapobiegających wysychaniu pasty, nadających jej odpowiednią lepkość i zapobiegające korozji. Barwniki, które najczęściej stosowane są w produkcji past długopisowych to Solvent Blue 38, fiolet metylowy oraz kompleksy metaloorganiczne, odporne na działanie światła, np. ftalocyjanina miedzi (II). Ftalocyjanina miedzi (II) Często w analizie chemicznej poddaje się również tusze pochodzące z pieczątek. W ich skład wchodzą barwniki, guma arabska, gliceryna, klej rybi, szelak, środki konserwujące i inne dodatki. W związku ze zwiększająca się liczbą dokumentów powstających przy użyciu komputera badaniom poddawane są także takie dokumenty, w których materiałem kryjącym jest toner. Tonery zawierają żywice (składnik wiążący), barwniki lub pigmenty oraz różnego rodzaju domieszki zwiększające masę tonera, poprawiające lub nadające pożądane właściwości, np. amorficzna krzemionkę.
3 Badanie dokumentów Podczas ekspertyzy dokumentów w celu ustalenia ich autentyczności, poprzez badania fizykochemiczne identyfikuje się zarówno materiał kryjący (materiał, którym wykonano dokument) jak i podłoże dokumentu. Kryminalistyczny zakres badań dokumentów opiera się na analizie porównawczej. Badania można podzielić na: fizyczne, chemiczne i fizykochemiczne. Metody fizyczne to przede wszystkim optyka, która pozwala na określenie intensywności i odcienia barwy środka kryjącego, stopnia przenikania lub przebicia atramentu. Jak również przeprowadzenie analizy fluorescencyjnej. Metody fizykochemiczne to głownie spektroskopia w podczerwieni i Ramana. W ekspertyzie dokumentów dotyczących ustalenia ich autentyczności, badania fizykochemiczne są wykorzystywane między innymi do identyfikacji zarówno podłoża dokumentu jak i materiału kryjącego (żywic, barwników lub rozpuszczalników), którym dokument sporządzono. Porównuje się widma uzyskane dla próbek z widmami substancji wzorcowych w celu określenia ich składu i ewentualnych różnic, które mogłyby wskazywać na fałszerstwo. Wśród metod chemicznych największe znaczenie ma obecnie chromatografia cienkowarstwowa i wysokosprawna chromatografia cieczowa, a ostatnio także stosuje się w tym celu metodę elektroforezy kapilarnej. Techniki te wymagają wstępnego przygotowania badanej próbki, tj. najczęściej ekstrakcji badanego materiału kryjącego z podłoża (papieru). Porównanie zestawu barwników w dwóch atramentach czy pastach można przeprowadzić stosunkowo szybko metodą chromatografii cienkowarstwowej, biorąc pod uwagę liczbę, barwę i położenie plamek otrzymanych na płytce chromatograficznej. Metoda ta wymaga niewielkiej ilości materiału do badań. Chromatografia cienkowarstwowa Chromatografia cienkowarstwowa (ang. Thin Layer Chromatography - TLC) jest odmianą chromatografii cieczowej. W chromatografii cienkowarstwowej mieszanina substancji jest rozdzielana na poszczególne składniki ze względu na różnice w szybkości ich przemieszczania się na podłożu wykonanym z aktywnego adsorbentu stanowiącego fazę nieruchomą. Poszczególne składniki mieszaniny z różną siła wiążą się z polarnym adsorbentem, a następnie wymywane są z niego rozpuszczalnikiem stanowiącym fazę ruchomą. Im bardziej polarna jest badana substancja, tym silniej wiąże się z fazą stałą i tym trudniej jest wymywana przez eluent.
4 W chromatografii cienkowarstwowej faza stacjonarna jest naniesiona w postaci cienkiej warstwy o grubości od 0,1 do 0,25 mm na płytkę szklaną, metalową lub z tworzywa sztucznego. Naniesiona warstwa musi być mechanicznie trwała i odporna na ścieranie. W chromatografii cienkowarstwowej, podobnie jak w kolumnowej, do rozdzielania są wykorzystywane te same mechanizmy oddziaływań międzycząsteczkowych, a więc adsorpcja, wymiana jonowa, podział, czy warunki układu faz odwróconych. Jednakże ciągle dominującą rolę (w przeciwieństwie do chromatografii kolumnowej) odgrywa adsorpcja, a najczęściej stosowanymi adsorbentami są: żel krzemionkowy (stosowany w 90 % analiz), tlenek glinu, krzemian magnezu, poliamidy i celuloza. Natomiast fazę ruchomą stanowią rozpuszczalniki organiczne lub ich mieszaniny. Chromatografowanie przeprowadza się w komorach chromatograficznych. Przebieg analizy TLC: naniesienie próbki na fazę stacjonarną, rozwinięcie chromatogramu, wizualizacja chromatogramu, oznaczenie jakościowe i ilościowe składników. W chromatografii cienkowarstwowej przy właściwie dobranym układzie chromatograficznym, po naniesieniu na płytkę pokrytą warstwą adsorbentu niewielkiej ilości rozdzielanej mieszaniny, a następnie po rozwinięciu chromatogramu w odpowiedniej komorze i jego ewentualnej wizualizacji, otrzymamy szereg plamek odpowiadających poszczególnym, rozdzielonym związkom chemicznym (rys. 1). R f 1 B A R f 2 C A Rys. 1. Schematyczny chromatogram TLC.
5 Podstawową wielkością, jaką wyznacza się w chromatografii cienkowarstwowej jest współczynnik opóźnienia (ang. Retardation factor Rf ). Jak to pokazano na rys. 1, współczynnik opóźnienia definiowany jest jako stosunek drogi migracji substancji chromatografowanej od linii startu do środka plamki (B), do drogi przebytej przez czoło fazy ruchomej (A). Pomiaru i obliczenia Rf dokonuje się dla każdej plamki. Wartości współczynnika opóźnienia, Rf, charakteryzują zachowanie się chromatografowanej substancji w danym układzie chromatograficznym. W zależności od układu chromatograficznego wartość Rf substancji może przyjmować wartości z przedziału 0 Rf 1. Substancja bardzo silnie adsorbująca się w danym układzie osiąga wartość Rf = 0 (zostaje na linii startu). Gdy jej adsorpcja jest natomiast minimalna wędruje z czołem fazy ruchomej i wówczas jej Rf = 1. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest uzyskanie przez studenta umiejętności: - przeprowadzania ekstrakcji typowych materiałów kryjących z papieru; - prowadzenia analizy próbek metodą chromatografii cienkowarstwowej; - interpretacji uzyskanych wyników; - różnicowania materiałów kryjących w oparciu o wyniki uzyskane metodą TLC. 1. Analiza materiałów kryjących (Dokumenty A - D) Odczynniki i sprzęt laboratoryjny: probówki eppendorfa o pojemności 1,5 ml (eppendorfki) płytki chromatograficzne komora chromatograficzna pęseta octan etylu izopropanol chloroform woda destylowana nożyczki ołówek suszarka elektryczna 1 mol/dm 3 kwas azotowy (V) mikropipeta
6 Procedura 1: 1.1 Pobrać próbki od prowadzącego zajęcia. 1.2 Przed przystąpieniem do analizy należy dokonać wstępnych oględzin dokumentu w świetle zwykłym padającym prostopadle i skośnie. Oględziny mają na celu stwierdzenie, czy występują różnice pomiędzy poszczególnymi fragmentami tekstu. 1.3 Przygotować próbki a) Następnie z zakreślonych wcześniej miejsc wyciąć fragmenty linii pisma o prostolinijnym przebiegu i długości ok. 2 cm. Dokument przeciąć na dwie części zgodnie z instrukcją prowadzącego. b) Próbki umieścić w probówkach eppendorfa i do każdej dodać 0,5 ml chloroformu. c) Probówki eppendorfa podpisać np. A1, A2, B1, B2, itd. d) Każdą z probówek wytrząsać przynajmniej 3 minuty. 1.4 Przygotować płytkę chromatograficzną. a) Z arkusza wyciąć płytkę o wymiarach 4,0x7,5 cm (w trakcie wycinania nie dotykać warstwy adsorbentu (biała warstwa)). b) Zaznaczyć cienko ołówkiem linię startu na wysokości 0,5 cm od dołu płytki. c) Od linii startu odmierzyć 6,5-centymetrową drogę migracji (linia końca). d) Na linii startu delikatnie, równomiernie zaznaczyć punkty (ołówkiem!), na które będzie się nanosić roztwory. e) W arkuszu sprawozdania zanotować kolejność nanoszenia roztworów, np. plamka A1 ekstrakt z materiału kryjącego 1, plamka A2 ekstrakt z materiału kryjącego 2, itd. 1.5 Zgodnie z kolejnością zanotowaną w sprawozdaniu na płytkę chromatograficzną nanieść roztwory mikropipetą. W tym celu nanieść w wyznaczonym miejscu na płytce 1,5 μl pierwszego roztworu, płytkę wysuszyć suszarką. Procedurę powtórzyć dziesięciokrotnie (nanosimy w tym samym miejscu). W ten sam sposób nanieść na płytkę roztwór drugi.
7 1.6 Przygotować fazę ruchomą (pod wyciągiem!), w komorze umieścić 1,5 ml octanu etylu, 1,25 ml izopropanolu, 0,5 ml wody oraz 0,05 ml 1 mol/dm 3 kwasu azotowego(v). 1.7 Płytkę ostrożnie umieścić w komorze. Komorę przykryć wieczkiem. 1.8 Płytkę wyjąć z komory gdy czoło fazy ruchomej osiągnie linię końca (płytkę pozostawić do wyschnięcia pod wyciągiem). 1.9 Obserwacje zapisać w arkuszu sprawozdania. 2.0 Ponieważ wybarwienie plamek, może blednąć z czasem, plamki na płytce obrysować ołówkiem i/lub zrobić zdjęcie smartfonem. 2. Analiza autentyczności dokumentu (Dokumenty E i F) Odczynniki i sprzęt laboratoryjny: paragony pęseta etanol skażony acetonem szalki Petriego woda destylowana lupa Procedura 2: 2.1 Od prowadzącego zajęcia pobrać paragony (E, F). 2.2 Paragony dokładnie obejrzeć w świetle dziennym pod szkłem powiększającym. Dokumenty kserowane bardzo często charakteryzują się obecnością wielu czarnych mikrokropek, które powstają podczas wykonywania odbitki ksero. 2.3 Zanotować obserwacje. 2.4 Każdą z próbek przeciąć na dwie części (E1, E2, F1, F2). 2.5 Do jednej szalki Petriego wlać 15 ml wody destylowanej, do szalki drugiej 15 ml etanolu skażonego acetonem (pod wyciągiem!). 2.6 W szalce z wodą umieścić próbki E1 i F1, w szalce z etanolem E2 i F2 (pod wyciągiem!). 2.7 Zanotować obserwacje. Zakończenie ćwiczenia 1. Fazę ruchomą pozostałą w komorze chromatograficznej, etanol znajdujący się w szalkach Petriego oraz roztwory próbek pozostałe w probówkach eppendorfa wlać do pojemnika na odpady organiczne.
8 2. Płytkę chromatograficzną dołączyć do sprawozdania umieszczając ją w kopercie lub koszulce na dokumenty. Opracowanie wyników 1. Porównać obrazy chromatograficzne (liczba i barwa plamek oraz wartości Rf) otrzymane w przypadku dokumentów A D. 2. Wyszukać obrazy podobne i różne. 3. Wyciągnąć wnioski odnośnie do podobieństw (lub różnic) w składzie chemicznym badanych próbek i na tej podstawie wysunąć tezę o możliwości fałszerstwa dokumentów A D. 4. Wyciągnąć wnioski odnośnie podobieństw (lub różnic) pomiędzy dokumentami E i F (paragony) i na tej podstawie wysunąć tezę o możliwości ich fałszerstwa. Wymagania: - ogólna wiedza na temat metod stosowanych do badania dokumentów i materiałów kryjących w laboratorium kryminalistycznym, - podstawy teoretyczne chromatografii planarnej (przebieg analizy, rodzaje sorbentów i faz ruchomych, sposoby wizualizacji chromatogramów, zalety, wykorzystanie TLC w badaniu autentyczności dokumentów), - rodzaje materiałów kryjących, - cechy pisma ręcznego, - etapy badań technicznych dokumentów. Literatura: 1. Instrukcja do ćwiczenia. 2. Wilk D. (red.), Kryminalistyka. Przewodnik (rozdz. VII. 9. Metody badania dokumentów i pisma ręcznego), Wydawnictwo Dom Organizatora Witkiewicz Z., Kałużna-Czaplińska J., Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych, Wydawnictwo WNT, Warszawa 2017.
ĆWICZENIE 3: CHROMATOGRAFIA PLANARNA
ĆWICZENIE 3: CHROMATOGRAFIA PLANARNA Chromatografia jest to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą i fazę ruchomą.
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA ADSORPCYJNA I PODZIAŁOWA. 1. Rozdział barwników roślinnych metodą chromatografii adsorpcyjnej (techniką kolumnową)
Ćwiczenie nr 7 CHROMATOGRAFIA ADSORPCYJNA I PODZIAŁOWA 1. Rozdział barwników roślinnych metodą chromatografii adsorpcyjnej (techniką kolumnową) Zasada: Barwniki roślinne charakteryzują się różnym powinowactwem
Bardziej szczegółowoAnaliza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej Gdańsk, 2017 I Cel ćwiczenia Celem
Bardziej szczegółowoWspółczesne metody chromatograficzne : Chromatografia cienkowarstwowa
Ćwiczenie 2: Chromatografia dwuwymiarowa (TLC 2D) Celem ćwiczenia jest zaobserwowanie rozdziału mieszaniny aminokwasów w dwóch układach rozwijających. Aminokwasy: Asp, Tyr, His, Leu, Ala, Val, Gly (1%
Bardziej szczegółowoWspółczesne metody chromatograficzne: Chromatografia cienkowarstwowa
Ćwiczenie 2: Chromatografia dwuwymiarowa (TLC 2D) 1. Celem ćwiczenia jest zaobserwowanie rozdziału mieszaniny aminokwasów w dwóch układach rozwijających. Aminokwasy: Asp, Cys, His, Leu, Ala, Val (1% roztwory
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Ćwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis Gdańsk,
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 1 CHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH I. Wiadomości teoretyczne W wielu dziedzinach nauki i techniki spotykamy się z problemem
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis
Ćwiczenie nr 3 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis 1.Wprowadzenie Analiza tuszu jest wykonywana w laboratoriach kryminalistycznych w celu potwierdzenia lub
Bardziej szczegółowoa) Ćwiczenie praktycze: Sublimacja kofeiny z kawy (teofiliny z herbaty i teobrominy z kakao)
ĆWICZENIE 5 SUBLIMACJA I CHROMATOGRAFIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami oczyszczania i rozdziału substancji organicznych. Sublimacja jest metodą, za pomocą której można wyodrębnić i oczyścić
Bardziej szczegółowoTeoria do ćwiczeń laboratoryjnych
Pracownia studencka Zakładu Analizy Środowiska Teoria do ćwiczeń laboratoryjnych Chromatografia cienkowarstwowa MONITORING ŚRODOWISKA Chromatografia cienkowarstwowa (ang. Thin Layer Chromatography, TLC)
Bardziej szczegółowoPOTWIERDZANIE TOŻSAMOSCI PRZY ZASTOSOWANIU RÓŻNYCH TECHNIK ANALITYCZNYCH
POTWIERDZANIE TOŻSAMOSCI PRZY ZASTOSOWANIU RÓŻNYCH TECHNIK ANALITYCZNYCH WSTĘP Spełnianie wymagań jakościowych stawianych przed producentami leków jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta.
Bardziej szczegółowoChromatografia. Chromatografia po co? Zastosowanie: Optymalizacja eluentu. Chromatografia kolumnowa. oczyszczanie. wydzielanie. analiza jakościowa
Chromatografia Chromatografia kolumnowa Chromatografia po co? Zastosowanie: oczyszczanie wydzielanie Chromatogram czarnego atramentu analiza jakościowa analiza ilościowa Optymalizacja eluentu Optimum 0.2
Bardziej szczegółowoStrona 1 z 6. Wydział Chemii UJ, Chemia medyczna Podstawy Chemii - Laboratorium Rozdzielanie Substancji - Wprowadzenie
ROZDZIELANIE SUBSTANCJI Rozdzielanie substancji jest jednym z najistotniejszych problemów w pracy laboratoryjnej. Problem ten ma istotne znaczenie zarówno dla preparatyki (chemiczna synteza preparatów),
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Oznaczanie benzoesanu denatonium w skażonym alkoholu etylowym metodą wysokosprawnej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu
ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne Ekstrakcja barwników asymilacyjnych 400 mg - zhomogenizowany w ciekłym azocie proszek z natki pietruszki 6 ml - etanol 96% 2x probówki plastikowe typu Falcon na 15 ml 5x probówki
Bardziej szczegółowoChromatografia. Chromatografia po co? Zastosowanie: Podstawowe rodzaje chromatografii. Chromatografia cienkowarstwowa - TLC
Chromatografia Chromatografia cienkowarstwowa - TLC Chromatografia po co? Zastosowanie: oczyszczanie wydzielanie analiza jakościowa analiza ilościowa Chromatogram czarnego atramentu Podstawowe rodzaje
Bardziej szczegółowoELEKTROFOREZA. Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM
Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM Zadania: 1. Wykonać elektroforezę poziomą wybranych barwników w żelu agarozowym przy trzech różnych wartościach ph roztworów buforowych.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 14 ANALIZA INSTRUMENTALNA CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA W IDENTYFIKACJI SKŁADNIKÓW ROZDZIELANYCH MIESZANIN. DZIAŁ: Chromatografia
ĆWICZENIE 14 ANALIZA INSTRUMENTALNA CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA W IDENTYFIKACJI SKŁADNIKÓW ROZDZIELANYCH MIESZANIN DZIAŁ: Chromatografia ZAGADNIENIA Chromatografia planarna; podział na chromatografię
Bardziej szczegółowoPodstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop.
Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 11 1. Wprowadzenie 13 1.1. Krótka historia
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II
ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoPodstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 5, 4 dodr. Warszawa, 2015.
Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 5, 4 dodr. Warszawa, 2015 Spis treści Przedmowa 11 1. Wprowadzenie 13 1.1. Krótka historia chromatografii
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE FAZ STACJONARNYCH STOSOWANYCH W HPLC
PORÓWNANIE FAZ STACJONARNYCH STOSOWANYCH W HPLC Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego 1. Wstęp Chromatografia jest techniką umożliwiającą rozdzielanie składników
Bardziej szczegółowoStrona 1 z 6. Wydział Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego Podstawy Chemii - Laboratorium Rozdzielanie Substancji - Wprowadzenie
ROZDZIELANIE SUBSTANCJI Rozdzielanie substancji jest jednym z najistotniejszych problemów w pracy laboratoryjnej. Problem ten ma istotne znaczenie zarówno dla preparatyki (chemiczna synteza preparatów),
Bardziej szczegółowo8. CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA
8. CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA opracował: Wojciech Zapała I. WPROWADZENIE Chromatografia cieczowa naleŝy do najwaŝniejszych metod analizy mieszanin róŝnorodnych związków chemicznych. Polega ona na zróŝnicowanej
Bardziej szczegółowoJakościowa i ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką chromatografii gazowej
Jakościowa i ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką chromatografii gazowej WPROWADZENIE Pojęcie chromatografii obejmuje grupę metod separacji substancji, w których występują diw siły: siła powodująca
Bardziej szczegółowoIlościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID
Ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID WPROWADZENIE Pojęcie chromatografii obejmuje grupę metod separacji substancji, w których występują diw siły: siła powodująca ruch cząsteczek w określonym
Bardziej szczegółowo2. Ekstrakcja cieczy = C1 C2
ĆWICZENIE 10 SUBLIMACJA I EKSTRAKCJA 1. Sublimacja Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodą sublimacji, za pomocą której można rozdzielić i oczyścić niewielkie ilości stałych substancji organicznych.
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 CHROMATOGRAFIA GAZOWA WPROWADZENIE DO TECHNIKI ORAZ ANALIZA JAKOŚCIOWA
Bardziej szczegółowoGraŜyna Chwatko Zakład Chemii Środowiska
Chromatografia podstawa metod analizy laboratoryjnej GraŜyna Chwatko Zakład Chemii Środowiska Chromatografia gr. chromatos = barwa grapho = pisze Michaił Siemionowicz Cwiet 2 Chromatografia jest metodą
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.
ĆWICZENIE I - BIAŁKA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. Odczynniki: - wodny 1% roztwór siarczanu(vi) miedzi(ii), - 10% wodny
Bardziej szczegółowoRozdział barwników roślinnych techniką cienkowarstwowej chromatografii adsorpcyjnej
Rozdział barwników roślinnych techniką cienkowarstwowej chromatografii adsorpcyjnej Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest teoretyczne i praktyczne zapoznanie studentów z techniką cienkowarstwowej chromatografii
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Biofizyki
CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu oraz wyznaczenie równania izotermy Freundlicha. ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: widmo absorpcyjne, prawo Lamberta-Beera,
Bardziej szczegółowoZastosowanie dwuwymiarowej chromatografii cienkowarstwowej do separacji kumaryn
Zastosowanie dwuwymiarowej chromatografii cienkowarstwowej do separacji kumaryn Wstęp Celem ćwiczenia jest zastosowanie techniki dwuwymiarowej chromatografii cienkowarstwowej (2D-TLC) do separacji i identyfikacji
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Ekstrakcja ciągła w aparacie Soxhleta
III. Metody rozdzielania mieszanin Zagadnienia Rodzaje i podział mieszanin Różnice między związkiem chemicznym a mieszaniną Metody rozdzielania mieszanin o Chromatografia o Krystalizacja o Ekstrakcja o
Bardziej szczegółowowiczenie U4 Analiza chemiczna materiałów kryj cych ekstrahowanych z papieru kryminalistyczne badania dokumentów Prowadz cy: mgr Małgorzata Szafarska
Ćwiczenie U4 Analiza chemiczna materiałów kryjących ekstrahowanych z papieru kryminalistyczne badania dokumentów Prowadzący: mgr Małgorzata Szafarska - 1 - ELEKTROFOREZA KAPILARA JAKO ARZĘDZIE W BADAIACH
Bardziej szczegółowoKontrola produktu leczniczego. Piotr Podsadni
Kontrola produktu leczniczego Piotr Podsadni Kontrola Kontrola - sprawdzanie czegoś, zestawianie stanu faktycznego ze stanem wymaganym. Zakres czynności sprawdzający zapewnienie jakości. Jakość to stopień,
Bardziej szczegółowoIV ANTOCYJANY, GARBNIKI student:...
1. Kolokwium wstępne. 2. Analiza organoleptyczna substancji roślinnych: Crataegi fructus, Myrtilli fructus siccus, Rosae pseudo-fructus, Sambuci fructus, Cyani flos, Hibisci flos, Malvae arboreae flos,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3. Otrzymywanie i badanie właściwości chemicznych alkanów, alkenów, alkinów i arenów.
Ćwiczenie 3. Otrzymywanie i badanie właściwości chemicznych alkanów, alkenów, alkinów i arenów. Wprowadzenie teoretyczne Cel ćwiczeń: Poznanie metod otrzymywania oraz badania właściwości węglowodorów alifatycznych
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 6 ZASTSWANIE DWUWYMIARWEJ CHRMATGRAFII CIENKWARSTWWEJ D SEPARACJI KUMARYN
Bardziej szczegółowoWpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej
Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej WPROWADZENIE Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną techniką analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9
Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.
Bardziej szczegółowoOTRZYMYWANIE EMULSJI I BADANIE ICH WŁAŚCIWOŚCI
OTRZYMYWANIE EMULSJI I BADANIE ICH WŁAŚCIWOŚCI Odczynniki: wosk pszczeli (4 g) olej parafinowy (9 cm 3 i 6 cm 3 ) oliwa z oliwek (5,5 cm 3 ) boraks (Na 2 B 4 O 7 10H 2 O) (0,2 g) olejek zapachowy (lawendowy
Bardziej szczegółowoKoncepcja pedagogiczna dla kształcenia zawodowego
Koncepcja pedagogiczna dla kształcenia zawodowego Szkoła Zespół Szkół Chemicznych Włocławek (PL) Obszar Kształcenie zawodowe Kierunki kształcenia zawodowego Technik ochrony środowiska Obszar działań Praca
Bardziej szczegółowo1.1 Reakcja trójchlorkiem antymonu
ĆWICZENIE IV - WYKRYWANIE WITAMIN Odczynniki: - chloroform bezwodny, - bezwodnik kwasu octowego, - trójchlorek antymonu roztwór nasycony w chloroformie, - 1,3-dichlorohydryna gliceryny - żelazicyjanek
Bardziej szczegółowoJolanta Jaroszewska-Manaj 1. i identyfikacji związków organicznych. Jolanta Jaroszewska-Manaj 2
Jolanta Jaroszewska-Manaj 1 1 Chromatograficzne metody rozdzielania i identyfikacji związków organicznych Jolanta Jaroszewska-Manaj 2 Jolanta Jaroszewska-Manaj 3 Jolanta Jaroszewska-Manaj 4 Jolanta Jaroszewska-Manaj
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakładu Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 i 5 Wpływ nawozów mineralnych na zawartość chlorofilu i przyrost biomasy
Bardziej szczegółowo3. Jak zmienią się właściwości żelu krzemionkowego jako fazy stacjonarnej, jeśli zwiążemy go chemicznie z grupą n-oktadecylodimetylosililową?
1. Chromatogram gazowy, na którym widoczny był sygnał toluenu (t w =110 C), otrzymany został w następujących warunkach chromatograficznych: - kolumna pakowana o wymiarach 48x0,25 cala (podaj długość i
Bardziej szczegółowoWysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej
Wysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej W analizie ilościowej z zastosowaniem techniki HPLC wykorzystuje się dwa możliwe schematy postępowania: kalibracja zewnętrzna sporządzenie
Bardziej szczegółowoRys. 1. Chromatogram i sposób pomiaru podstawowych wielkości chromatograficznych
Ćwiczenie 1 Chromatografia gazowa wprowadzenie do techniki oraz analiza jakościowa Wstęp Celem ćwiczenia jest nabycie umiejętności obsługi chromatografu gazowego oraz wykonanie analizy jakościowej za pomocą
Bardziej szczegółowoWPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ
WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ Wprowadzenie Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną technika analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z CHEMII ORGANICZNEJ Chromatografia Cienkowarstwowa (TLC)
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA CHEMII ORGANICZNEJ, BIOORGANICZNEJ I BIOTECHNOLOGII LABORATORIUM Z CHEMII ORGANICZNEJ Chromatografia Cienkowarstwowa (TLC) Prowadzący: mgr inż. Sebastian Budniok
Bardziej szczegółowoEstry. 1. Cele lekcji. 2. Metoda i forma pracy. 3. Środki dydaktyczne. a) Wiadomości. b) Umiejętności
Estry 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: wie, jak zbudowane są cząsteczki estrów, wie, jakie jest zastosowanie estrów, wie, jakie są właściwości fizyczne octanu etylu zna pojęcia: stan równowagi dynamicznej,
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym ćwiczenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Stan równowagi układu i rodzaje równowag
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY).
BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). Wprowadzenie: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to grupa związków zawierających
Bardziej szczegółowoĆwiczenie A-4 Metody rozdzielania i oczyszczania substancji chemicznych.
Ćwiczenie A-4 Metody rozdzielania i oczyszczania substancji chemicznych. Wymagania teoretyczne: 1. Metody rozdzielania i oczyszczania substancji: a) Krystalizacja b) Ekstrakcja c) Sublimacja d) Destylacja
Bardziej szczegółowoMetody fizykochemiczne w diagnostyce medycznej i chemii leków II: Chromatografia
Uwagi ogólne: Komory chromatograficzne powinny zawierać pas bibuły, do nakrycia wykorzystujemy folię aluminiową. Stosowane są płytki: - ALUGRAM SIL G/UV254, pokryte żelem krzemionkowym 60, grubość warstwy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie L2- ANALIZA METODAMI CHEMICZNYMI I CHROMATOGRAFICZNYMI LEKÓW ZAWIERAJĄCYCH ASPIRYNĘ
Ćwiczenie L2- ANALIZA METDAMI CHEMICZNYMI I CHRMATGRAFICZNYMI LEKÓW ZAWIERAJĄCYCH ASPIRYNĘ Na ćwiczenie każda para studentów powinna przynieść 5 tabletek aspiryny (najlepiej przeterminowanej). Wymagana
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI
Ćwiczenie 8 Semestr 2 STĘŻENIE JONÓW WODOROWYCH. DYSOCJACJA JONOWA. REAKTYWNOŚĆ METALI Obowiązujące zagadnienia: Stężenie jonów wodorowych: ph, poh, iloczyn jonowy wody, obliczenia rachunkowe, wskaźniki
Bardziej szczegółowoBADANIE WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI WYTWORÓW PAPIERNICZYCH
BADANIE WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI WYTWORÓW PAPIERNICZYCH Wytwór papierniczy jest to produkt otrzymany w postaci wstęgi lub arkusza przez spilśnienie odpowiednio przygotowanych włókien roślinnych (rzadziej
Bardziej szczegółowoAdsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi
Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA I KOLUMNOWA
CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA I KOLUMNOWA Obowiązujący zakres materiału teoretycznego: Podstawy teoretyczne i zasady postępowania przedstawione są w zasadniczej części skryptu w rozdziale V.5. CHROMATOGRAFIA.
Bardziej szczegółowoMetody rozdziału substancji, czyli śladami Kopciuszka.
1 Metody rozdziału substancji, czyli śladami Kopciuszka. Czas trwania zajęć: 45 minut Pojęcia kluczowe: - ekstrakcja, - chromatografia, - adsorpcja, - sedymentacja, - dekantacja, - odparowywanie oraz z
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM CHEMII ORGANICZNEJ PROGRAM ĆWICZEŃ
LABORATORIUM CHEMII ORGANICZNEJ Rok studiów: II CC-DI semestr III Liczba godzin: 15 (5 spotkań 3h co 2 tygodnie, zajęcia rozpoczynają się w 3 tygodniu semestru) PROGRAM ĆWICZEŃ Ćwiczenie nr 1 Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoTechniki immunochemiczne. opierają się na specyficznych oddziaływaniach między antygenami a przeciwciałami
Techniki immunochemiczne opierają się na specyficznych oddziaływaniach między antygenami a przeciwciałami Oznaczanie immunochemiczne RIA - ( ang. Radio Immuno Assay) techniki radioimmunologiczne EIA -
Bardziej szczegółowoIII FLAWONOIDY, KUMARYNY, FURANOCHROMONY student:...
1. Kolokwium wstępne. 2. Analiza organoleptyczna substancji roślinnych: Betulae folium, Arnicae flos, Crataegi folium cum flore, Helichrysi flos, Sambuci flos, Tiliae flos, Equiseti herba, Hyperici herba,
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 OPTYMALIZACJA ROZDZIELANIA MIESZANINY WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW METODĄ
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW.
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. Zagadnienia: Zjawisko dysocjacji: stała i stopień dysocjacji Elektrolity słabe i mocne Efekt wspólnego jonu Reakcje strącania osadów Iloczyn rozpuszczalności Odczynnik
Bardziej szczegółowoTLC2 ILOŚCIOWE OZNACZANIE ESPERALU W TABLETKACH ANTICOL
TLC2 ILOŚCIOWE OZNACZANIE ESPERALU W TABLETKACH ANTICOL Esperal (disulfiram, disiarczek bis[dietylokarbamoilu]) jest substancją czynną leków stosowanych w leczeniu alkoholizmu. Zaburza on metabolizm alkoholu
Bardziej szczegółowoAnaliza instrumentalna
Analiza instrumentalna 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne):
Bardziej szczegółowoRecykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu)
Laboratorium: Powstawanie i utylizacja zanieczyszczeń i odpadów Makrokierunek Zarządzanie Środowiskiem INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 24 Recykling surowcowy odpadowego PET (politereftalanu etylenu) 1 I. Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowoUtylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska
Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Instrukcja do Ćwiczenia 14 Zastosowanie metod membranowych w oczyszczaniu ścieków Opracowała dr Elżbieta Megiel Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoFlawedo pokroić w paski o szerokości < 2 mm a następnie paski pokroić w drobną kostkę.
Przygotowanie próbek Skórki cytrusów Do badania należy przygotować fragment skórki o powierzchni 3 6 cm². Za pomocą noża oddzielić albedo od flawedo. Flawedo pokroić w paski o szerokości < 2 mm a następnie
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie witaminy E w oleju metodą HPLC ANALIZA PRODUKTÓW POCHODZENIA NATURALNEGO
Bardziej szczegółowoBadania techniczne dokumentów przerobionych i podrobionych (badanie podłoża i środka kryjącego)
Badania techniczne dokumentów przerobionych i podrobionych (badanie podłoża i środka kryjącego) Dokument podrobiony- stworzony przez fałszerza, nazywany jest dokumentem fałszywym. Dokument przerobiony-
Bardziej szczegółowoWłaściwości przeciwutleniające etanolowych ekstraktów z owoców sezonowych
Właściwości przeciwutleniające etanolowych ekstraktów z owoców sezonowych Uczniowie realizujący projekt: Joanna Waraksa Weronika Wojsa Opiekun naukowy: Dr Maria Stasiuk Dotacje na innowacje Projekt Właściwości
Bardziej szczegółowoXXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017
IMIĘ I NAZWISKO PUNKTACJA SZKOŁA KLASA NAZWISKO NAUCZYCIELA CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE Inowrocław 2 maja 217 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁAW XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie
Bardziej szczegółowo-- w części przypomnienie - Gdańsk 2010
Chromatografia cieczowa jako technika analityki, przygotowania próbek, wsadów do rozdzielania, technika otrzymywania grup i czystych substancji Cz. 4. --mechanizmy retencji i selektywności -- -- w części
Bardziej szczegółowoAdsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu
Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 4 WYDRĘBNIANIE WIELPIERŚCIENIWYC WĘGLWDRÓW ARMATYCZNYC (WWA) Z GLEBY
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA PRZEPROWADZANE W FORMIE POKAZÓW:
ĆWICZENIA PRZEPROWADZANE W FORMIE POKAZÓW: Wydział Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego 1. Rozdzielanie w układzie ciało stałe/ciało stałe. Sublimacja. Sublimacja stałego jodu z jego mieszaniny z piaskiem.
Bardziej szczegółowoZapisz równanie zachodzącej reakcji. Wskaż pierwiastki, związki chemiczne, substraty i produkty reakcji.
test nr 2 Termin zaliczenia zadań: IIIa - 29 października 2015 III b - 28 października 2015 zad.1 Reakcja rozkładu tlenku rtęci(ii) 1. Narysuj schemat doświadczenia, sporządź spis użytych odczynników,
Bardziej szczegółowoODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA ODPADAMI STUDIA STACJONARNE
PROGRAM ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII (SEMESTR ZIMOWY) ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII I GOSPODARKA ODPADAMI STUDIA STACJONARNE Ćwiczenie 1 (Karty pracy laboratoryjnej: 1a, 1b, 1d, 1e) 1. Organizacja ćwiczeń.
Bardziej szczegółowoMetody chromatograficzne w chemii i biotechnologii, wykład 3. Łukasz Berlicki
Metody chromatograficzne w chemii i biotechnologii, wykład 3 Łukasz Berlicki Rozdział chromatograficzny Przepływ Faza ruchoma mieszanina Faza stacjonarna Chromatografia cieczowa adsorbcyjna Faza stacjonarna:
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA. Sprawdzono w roku 2017 przez A. Hałkę-Grysińską. Teoria Metody rozdzielcze i proces rozdzielania
2 Zagadnienia teoretyczne Charakterystyka metody chromatograficznej, elementy układu chromatograficznego, chromatografia cieczowa (kolumnowa i cienkowarstwowa), chromatografia gazowa. Najczęściej stosowane
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 6 Zastosowanie destylacji z parą wodną oraz ekstrakcji ciecz-ciecz do izolacji eugenolu z goździków Wstęp
Ćwiczenie 6 Zastosowanie destylacji z parą wodną oraz ekstrakcji ciecz-ciecz do izolacji eugenolu z goździków Wstęp Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z destylacją z parą wodną oraz ekstrakcją w układzie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Badanie wypierania wodoru z wody za pomocą metali
VII. Reakcje utlenienia i redukcji Zagadnienia Szereg napięciowy metali Przewidywanie przebiegu reakcji w oparciu o szereg napięciowy Stopnie utlenienie Utleniacz, reduktor, utlenianie, redukcja Reakcje
Bardziej szczegółowoTWARDOŚĆ WODY. Ca(HCO 3 ) HCl = CaCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2. Mg(HCO 3 ) 2 + 2HCl = MgCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2
TWARDOŚĆ WODY Ćwiczenie 1. Oznaczanie twardości przemijającej wody wodociągowej Oznaczenie twardości przemijającej wody polega na miareczkowaniu określonej ilości badanej wody roztworem kwasu solnego o
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Zależność szybkości reakcji chemicznych od stężenia reagujących substancji.
VIII. Kinetyka i statyka reakcji chemicznych Zagadnienia Czynniki wpływające na szybkość reakcji Rzędowość i cząsteczkowość reakcji Stała szybkości reakcji Teoria zderzeń Teoria stanu przejściowego Reakcje
Bardziej szczegółowoOZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC
OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC prof. Marian Kamiński Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska CEL Celem rozdzielania mieszaniny substancji na poszczególne składniki, bądź rozdzielenia tylko wybranych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHEMII DLA BIOLOGÓW
PODSTAWY CHEMII DLA BIOLOGÓW CHEMIA ORGANICZNA - instrukcje oraz wymagania do ćwiczeń laboratoryjnych I ROK BIOLOGII Białystok 2019 HARMONOGRAM zajęć 2018/19 Grupa 4 Czwartek 10:15-13:15 Laboratorium 1100
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Bardziej szczegółowo3. ROZDZIELANIE SUBSTANCJI
3. ROZDZIELANIE SUBSTANCJI Rozdzielanie substancji jest jednym z najważniejszych problemów w pracy laboratoryjnej. Problem ten ma istotne znaczenie zarówno dla preparatyki, jak i dla analizy chemicznej.
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoMetody otrzymywania kwasów, zasad i soli. Reakcje chemiczne wybranych kwasów, zasad i soli. Ćwiczenie 1. Reakcja otrzymywania wodorotlenku sodu
V. Metody otrzymywania kwasów, zasad i soli. Reakcje chemiczne wybranych kwasów, zasad i soli Zagadnienia Kwasy i metody ich otrzymywania Wodorotlenki i metody ich otrzymywania Sole i metody ich otrzymywania
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1 Analiza jakościowa w chromatografii gazowej Wstęp
Pracownia dyplomowa III rok Ochrona Środowiska Licencjat (OŚI) Ćwiczenie 1 Analiza jakościowa w chromatografii gazowej Wstęp Chromatografia jest metodą fizykochemiczną metodą rozdzielania składników jednorodnych
Bardziej szczegółowo