WP-IV Kraków, 7 marca 2018 r. WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-IV Kraków, 7 marca 2018 r. Pani Małgorzata Kubica Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697 z późn. zm.) rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 roku w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1477) oraz upoważnienia do kontroli Nr 1/2018 z 11 stycznia 2018 roku (znak: WP-IV ) wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Małgorzatę Lechowicz I Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie przeprowadzona została w trybie zwykłym kontrola kompleksowa w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Alwerni, ul. Gęsikowskiego 7. Kontrola została przeprowadzona w dniach 6 i 7 lutego 2018 roku przez zespół kontrolny w składzie: Krystyna Raczkowska inspektor wojewódzki (przewodnicząca zespołu), Małgorzata Klimasara inspektor wojewódzki. Zakres kontroli obejmował: ocenę realizacji zadań gminy wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz kwalifikacji kadry realizującej ww. zadanie. Okres objęty kontrolą: 1 stycznia 2017 roku do dnia kontroli. Klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie Wspieranie rodziny; podzadanie Wsparcie rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych oraz piecza zastępcza nad dzieckiem; działanie Finansowanie, monitorowanie oraz kontrola realizacji zadań w obszarze wspierania rodziny i systemie pieczy zastępczej.

2 - 2 - Ilekroć w wystąpieniu pokontrolnym użyto następujących skrótów należy przez to rozumieć: ustawa ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697 z późn. zm.), MOPS lub Ośrodek Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Alwerni. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia p. Małgorzaty Kubicy Kierownika MOPS w Alwerni, a także na podstawie wyników: analizy danych zawartych w liście kontrolnej umieszczonej w Statystycznej Aplikacji Centralnej dotyczącej realizowania zadań z zakresu wspierania rodziny, analizy dokumentacji prowadzonej w MOPS, analizy dokumentacji dotyczących kwalifikacji asystentów rodziny, analizy sprawozdań rzeczowo-finansowych przekazywanych w Centralnej Aplikacji Statystycznej. Ustalenia z kontroli kompleksowej: I. Podstawy formalno-organizacyjne kontrolowanej jednostki Gmina Alwernia wyznaczyła Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Alwerni do realizacji zadań wynikających z ustawy Uchwałą Nr IV/28/2014 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 4 kwietnia 2014 r. w sprawie Statutu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni. W rozdziale I 3 Statutu wpisano, iż zadaniem Ośrodka jest realizacja zadań w zakresie wspierania rodziny w formie pracy z rodziną, jako zadań własnych gminy i zleconych z zakresu administracji rządowej. Ustalono, że Uchwałą Nr II/10/2016 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie zmiany Statutu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni dokonano zmian w Statucie, jednak nie objęły one zagadnień związanych z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny. Ustalono, iż Ośrodek działa w oparciu o Regulamin Organizacyjny przyjęty Zarządzeniem Nr 4/2015 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni z dnia 21 maja 2015 roku w sprawie: wprowadzenia do stosowania jednolitego tekstu Regulaminu Organizacyjnego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni. W 5 Struktury organizacyjnej Ośrodka wyodrębniono stanowisko pracy asystenta rodziny. Natomiast w 13 określono zadania asystenta rodziny. Ustalono, iż Zarządzeniem Nr 20/2016 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni z dnia 25 listopada 2016 roku w sprawie: zmiany Regulaminu Organizacyjnego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Alwerni zostały wprowadzone zmiany do regulaminu, jednak nie objęły one zagadnień związanych z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny. Kontrola wykazała, że w strukturze jednostki kontrolowanej nie wyodrębniono komórki realizującej zadania z zakresu wspierania rodziny, co nie stanowi naruszenia przepisu art. 10 ust. 2 ww. ustawy. II. Zasoby kadrowe i kwalifikacje asystentów rodziny Podczas czynności kontrolnych ustalono, że w kontrolowanej jednostce do realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny wyznaczono 8 pracowników MOPS (w tym 2 asystentów rodziny, 6 pracowników socjalnych). W 2016 roku Ośrodek zatrudnił asystenta rodziny (asystent rodziny nr 1) na podstawie umowy o pracę na czas określony w wymiarze 1 etatu, w systemie zadaniowego czasu pracy od 29 kwietnia 2016 roku do 31 grudnia 2017 roku, a od dnia 24 kwietnia 2017 roku na

3 - 3 - podstawie porozumienia zmieniającego warunki pracy na czas nieokreślony. W związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika, 31 lipca 2017 roku Kierownik zawarł umowę z nowym asystentem rodziny (asystent rodziny nr 2), zatrudnionym na czas określony na zastępstwo, w systemie zadaniowego czasu pracy. Zatrudnienie asystentów rodziny finansowane było m.in. ze środków pochodzących z Rządowego programu asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej na rok Z analizy dokumentacji kadrowej asystentów rodziny wynika, że posiadali oni wymagane kwalifikacje, zgodne z art. 12 ust. 1 ustawy, tj.: asystent rodziny nr 1 wykształcenie wyższe na kierunku nauki o rodzinie, w zakresie pracy socjalnej (Krakowska Szkoła Wyższa im. A. F. Modrzewskiego), asystent rodziny nr 2 posiada wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika w specjalności pedagogika resocjalizacyjna (Państwowa Wyższa Szkoła w Raciborzu). W aktach osobowych asystentów rodziny znajdowały się oświadczenia, o których mowa w art.12 ust.1 pkt 2-4 ww. ustawy. W okresie objętym kontrolą asystenci rodziny mieli pod opieką łącznie 21 rodzin (w różnym okresie), przy czym w terminie od 1 do 16 lutego 2017 roku przekroczono limit rodzin przypadających na jednego asystenta określony w art. 15 ust. 4 ustawy o jedną rodzinę, natomiast w okresie od 16 do 28 lutego - o dwie rodziny. W związku z powyższym poproszono Kierownika o wyjaśnienia: Informuję, że w miesiącu lutym 2017 r. asystent rodziny miał pod opieką faktycznie 15 rodzin, natomiast jedna rodzina w trybie nagłym końcem stycznia wyprowadziła się z terenu Gminy Alwernia. Na prośbę klientki praca asystenta z tą rodziną w miesiącu lutym polegała na dokończeniu spraw urzędowych i sądowych oraz na monitorowaniu rodziny, po czym współpraca została ostatecznie zakończona. Monitoring rodziny polegał na wsparciu rodziny w odnalezieniu się w nowej sytuacji życiowej, Pani ( ) telefonicznie kontaktowała się z asystentem w trakcie załatwianych spraw sądowych i administracyjnych. Z uwagi na zaufanie do asystenta poprosiła również o obecność podczas zabierania rzeczy z domu oraz rozmowę z mężem m.in. nt. jego obowiązków domowych. Informuję, że asystent początkiem lutego miał zakończyć współpracę z rodziną K., jednak na prośbę klientki asystent współpracował z nią do końca miesiąca. W między czasie przy wywiadzie środowiskowym u rodziny J., pracownik socjalny zawnioskował pomoc m.in. w formie współpracy z asystentem. Kierownik zatwierdził zarówno pomoc finansową, jak też przydzielenie asystenta od miesiąca lutego. Ponieważ jednak asystent nie zakończył współpracy z rodziną K., po wspólnym uzgodnieniu ustalono, że współpraca z rodziną J. rozpocznie od miesiąca marca i tak też zrobiono. W lutym nie było współpracy z rodziną J.. W związku z powyższymi wyjaśnieniami, które zostały uznane, odstępuje się od wydania zalecenia w przedmiotowej sprawie. W trakcie czynności kontrolnych ustalono, iż w okresie objętym kontrolą asystent rodziny nr 1 nie uczestniczył w szkoleniach, natomiast asystent rodziny nr 2 podnosił swoje kwalifikacje w zakresie pracy z dziećmi i rodziną poprzez udział w następujących szkoleniach tematycznych: Pracownik socjalny i asystent rodziny a rola kierownika OPS w podziale zadań pomiędzy nimi", organizator: firma Profilaktyka KIER, termin: r.;

4 - 4 - Asystent rodziny kompleksowe szkolenie w wymiarze teoretycznym, prawnym i metodycznym", organizator: firma Genesis Centrum Edukacyjno-Szkoleniowe w Krakowie, termin: r.; Uprawnienia Zespołu Interdyscyplinarnego", organizator: firma Profilaktyka KIER, termin: r. Z informacji zawartej w liście kontrolnej wynika, że szkolenia dla asystenta rodziny finansowane były ze środków własnych. Asystenci rodziny w ramach samokształcenia pogłębiali wiedzę poprzez czytanie następującej literatury: Asystentura w pomocy społecznej" A. Dunajska, D. Dunajska, B. Klein; Praca socjalna w praktyce asystenta rodziny. Przykład podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach." I. Krasiejko; Asystentura rodziny. Rekomendacje metodyczne i organizacyjne" I. Krasiejko. Kontrola wykazała również, że praca asystentów rodziny nie była łączona z wykonywaniem obowiązków pracownika socjalnego na terenie Gminy, w której praca była prowadzona, co jest zgodne z art. 17 ust. 3 ustawy. Zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy asystenci rodziny nie prowadzili postępowań z zakresu świadczeń realizowanych przez Gminę. III. Realizacja 3-letnich programów wspierania rodziny oraz przekazywanie sprawozdań z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny Pracownicy MOPS w Alwerni w okresie objętym kontrolą opracowali i realizowali kolejny Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Alwernia, przyjęty Uchwałą Nr II/11/2016 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny w Gminie Alwernia na lata Pierwszy Program wspierania rodziny został przyjęty Uchwałą Nr X/60/2013 Rady Miejskiej w Alwerni z dnia 4 października 2013 r. w sprawie uchwalenia 3-letniego Gminnego programu wspierania rodziny w Gminie Alwernia na lata Gminny Program Wspierania Rodziny na lata został opracowany na podstawie diagnozy problemów w oparciu o dane statystyczne Ośrodka (m.in. dot. liczby rodzin objętych pomocą w formie asystenta rodziny, liczby dzieci z terenu gminy umieszczanych w rodzinnej pieczy zastępczej oraz w instytucjonalnej pieczy zastępczej, a także powodów umieszczenia małoletnich w pieczy zastępczej). W programie określono cel główny: wspieranie rodzin poprzez prowadzenie działań i tworzenie warunków sprzyjających prawidłowemu wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych. Ponadto wskazano 7 celów szczegółowych. W dokumencie określono podstawy prawne działań ujętych w programie, adresatów programu, realizację programu i zakładane efekty, a także zasady działania programu, w tym wymieniono instytucje biorące udział w realizacji programu, formy i zakres współdziałania z tymi instytucjami, finansowanie programu oraz kontrolę i monitorowanie przebiegu programu. Z zapisu w programie wynika, że będzie on monitorowany w formie rocznego sprawozdania przedstawionego Radzie Miejskiej w Alwerni za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku, w terminie do dnia 31 marca następnego roku. Nie określono konkretnych terminów realizacji działań oraz osób odpowiedzialnych za realizację działań. Przy opracowywaniu programu na kolejne lata wskazanym jest uwzględnienie ww. elementów.

5 - 5 - Podczas kontroli ustalono, że na terenie Gminy nie realizowano art. 179 ust. 1 ustawy, to jest nie przedkładano sprawozdania z zakresu wspierania rodziny oraz nie przedstawiano Radzie Gminy potrzeb związanych z realizacją ww. ustawy. Kierownik przedstawił dokument pn. Sprawozdanie finansowo-rzeczowe z działalności Ośrodka za 2016 rok, które nie stanowi realizacji zadania wynikającego z art. 179 ust. 1 ustawy. Z pisemnych wyjaśnień Kierownika MOPS wynika, że: ( ) corocznie przekazuje do Rady Miejskiej w Alwerni sprawozdanie rzeczowo-finansowe z realizacji budżetu Ośrodka. Natomiast odrębne sprawozdanie stosownie do zapisu art. 179 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nie było przekazywane. Informuję, że sprawozdanie za rok 2017 będzie już przekazane zgodnie z zapisem art. 179 cyt. wyżej ustawy.. ZALECENIE NR 1: Realizowanie zapisów art. 179 ust. 1 ustawy poprzez przygotowywanie projektu dokumentu będącego sprawozdaniem w rozumieniu tego przepisu, zawierającego potrzeby związane z realizacją zadań z zakresu wspierania rodziny, który następnie zostanie przedstawiony Radzie Miasta przez Burmistrza, albo osobę do tego upoważnioną z zachowaniem terminu określonego w powołanym przepisie. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy stosować przy tworzeniu kolejnych sprawozdań z zakresu wspierania rodziny. IV. Tworzenie i rozwój systemu opieki nad dzieckiem oraz praca z rodziną przezywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa W okresie objętym kontrolą Ośrodek zapewniał rodzinie przeżywającej trudności dostęp do specjalistycznego poradnictwa. Na podstawie analizy dokumentacji Ośrodka stwierdzono, że mieszkańcy Gminy w trudnych sytuacjach życiowych informowani byli o możliwości skorzystania z pomocy: Powiatowego Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Chrzanowie (poradnictwo specjalistyczne świadczone m.in. przez pedagoga specjalistę pracy socjalnej, pedagoga specjalistę pracy z rodziną, psychologa, psychoterapeutę, prawnika, terapeutę uzależnień); Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Chrzanowie (konsultacje i poradnictwo dla dzieci: psychologiczne, pedagogiczne oraz logopedyczne); Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego w Alwerni (wsparcie psychologiczne). Ustalono, że Ośrodek zatrudnia psychologa, do zadań którego należy świadczenie poradnictwa psychologicznego oraz diagnoza osób będących w kryzysie. Zgodnie z zapisami w Regulaminie Organizacyjnym psycholog w 2017 roku świadczył usługi w Punkcie Informacyjno-Konsultacyjnym dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie w pierwszą środę miesiąca w godz oraz w trzy kolejne czwartki miesiąca w godz. od 9.00 do Z wyjaśnień Kierownika Ośrodka wynika, że od r. psycholog pełni dyżury w Punkcie w każdy poniedziałek od godz do P. Kierownik poinformowała również, że w 2017 r. z porad psychologa skorzystały 4 rodziny, które miały przydzielonego asystenta rodziny.

6 - 6 - W dokumentacji znajdowały się informacje potwierdzające zaproponowanie ww. usług rodzinom. b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających Podczas kontroli ustalono, że na terenie Gminy Alwernia podjęto działania w celu tworzenia warunków do rozwoju rodzin wspierających poprzez umieszczenie informacji na tablicach ogłoszeń Ośrodka i Urzędu Miasta. Podczas kontroli udostępniono dokumentację potwierdzającą realizację zadania, tj. wzór ogłoszenia o naborze kandydatów do pełnienia funkcji rodziny wspierającej Zostań rodziną wspierającą! Ustalono, że do dnia kontroli nie było zgłoszeń osób chętnych do skorzystania z usługi oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny wspierającej. c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci Zgodnie z pisemnymi wyjaśnieniami Kierownika Ośrodka przedstawionymi podczas kontroli ( ) w Gminie Alwernia nie funkcjonuje Placówka Wsparcia Dziennego. Ośrodek współpracuje ze Stowarzyszeniem na rzecz aktywizacji mieszkańców gminy Alwernia i wspólnie planuje utworzenie placówki wsparcia. Podczas prowadzonych konsultacji omówiono wstępną diagnozę potrzeb, jednak nie sporządzano jej w formie pisemnej. W bieżącym roku 2018 planuje się sporządzenie pisemnej diagnozy, pozyskanie środków zewnętrznych i wskazanie Radzie Gminy potrzeb dot. utworzenia placówki wsparcia na terenie gminy.. W związku z powyższymi wyjaśnienia wydaje się rekomendację w przedmiotowej sprawie. REKOMENDACJA NR 1: Cykliczne przeprowadzanie (co najmniej raz w roku, np. podczas dokonywania ewaluacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny) diagnozy potrzeb w zakresie utworzenia placówki wsparcia dziennego. Przy opracowywaniu diagnozy należy zwrócić uwagę na określone w art. 24 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej formy prowadzenia placówki wsparcia dziennego, a w sytuacji zdiagnozowania konieczności utworzenia ww. placówki należy dostosować jej formę do oczekiwań społeczności lokalnej, uwzględniając np. możliwość prowadzenia placówki w formie podwórkowej (z uwzględnieniem standardów określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 13 października 2015 roku w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych, jakie musi spełniać lokal, w którym ma być prowadzona placówka wsparcia dziennego (Dz.U )). TERMIN REALIZACJI: Diagnozę należy sporządzać cyklicznie, raz w roku. d) sprawozdawczość w zakresie wspierania rodziny Pracownicy MOPS sporządzali sprawozdania rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywali je Wojewodzie Małopolskiemu, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. Sprawozdania rzeczowo-finansowe za I i II półrocze 2017 r. zostały przekazane zgodnie z 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej: sprawozdanie za I półrocze 2017 r. przekazano 27 lipca 2017 r. (ostateczny termin przekazania: 31 lipca),

7 - 7 - sprawozdanie za II półrocze 2017 r. przekazano 18 stycznia 2018 r. (ostateczny termin przekazania: 31 stycznia). V. Gminny system wspierania rodziny a) organizowanie gminnego systemu wspierania rodziny W liście kontrolnej przekazanej przez Kierownika Ośrodka wskazano liczbę rodzin otrzymujących pomoc z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego, tj. 28 rodzin. W sprawozdaniu MRPiPS 03-R za rok 2017 wpisano 34 rodziny, w tym 20 rodzin niepełnych i 4 rodziny wielodzietne. W związku z ww. rozbieżnościami, Kierownik Ośrodka wyjaśnił: ( ) w wygenerowanym przez system POMOST sprawozdaniu MRPiPS za rok 2017 w dziale 4 powody trudnej sytuacji życiowej Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego (ogółem) wskazano liczbę 34 rodzin. 28 rodzin ma problemy w sprawach opiekuńczo-wychowawczych (w tym niepełne 20, wielodzietne 4). Natomiast 6 rodzin to rodziny/osoby bezdzietne, samotne, które mają problemy w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zaznacza się, że system POMOST łączy te rodziny do jednej grupy ( ).. Powyższe wyjaśnienia nie mogą zostać uznane. Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 7 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej określa jako przyczynę korzystania z pomocy, występowanie bezradności jednocześnie w dwóch obszarach: w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego nie została ujęta jako przyczyna korzystania z pomocy. Ujmowanie takiej przyczyny jest możliwe, ale jako innej przyczyny, gdyż wyliczenie zawarte w art. 7 ustawy o pomocy społecznej nie ma charakteru zamkniętego (Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu ). REKOMENDACJA NR 2: Podjęcie działań, aby przedstawiane dane statystyczne w sprawozdaniach odzwierciedlały faktyczny stan i powód pracy z rodzinami objętymi pomocą Ośrodka, zgodnie z przyczynami korzystania z pomocy, określonymi w art. 7 ustawy o pomocy społecznej. TERMIN REALIZACJI: Rekomendację należy stosować przy tworzeniu kolejnych sprawozdań z zakresu wspierania rodziny. Ponadto w liście kontrolnej Kierownik MOPS wskazał, że pozostałe rodziny z wykazu otrzymywały pomoc w formie pracy socjalnej (m.in. rodzinom udzielano poradnictwa specjalistycznego: psychologicznego, prawnego, terapeutycznego) oraz pomocy finansowej w formie zasiłków celowych (np. na żywność, na bieżące potrzeby, na zakup węgla), gorącego posiłku, letniego wypoczynku dla dzieci. Powyższe informacje zostały potwierdzone w dokumentacji przedłożonej osobom kontrolującym (podczas analizy dokumentacji 4 rodzin). Na terenie gminy Alwernia prowadzono monitoring sytuacji dziecka z rodziny przeżywającej trudności opiekuńczo-wychowawcze poprzez prowadzenie wizyt asystenta rodziny oraz pracownika socjalnego w środowisku rodzinnym. Ustalono, że pracownicy socjalni prowadzili monitoring sytuacji dziecka z rodziny

8 - 8 - przeżywającej trudności opiekuńczo-wychowawcze w rodzinach, w których nastąpiła 2- miesięczna przerwa w świadczeniu usługi przez asystenta rodziny, w związku z jego usprawiedliwioną dłuższą nieobecnością (zapisy na dokumencie pn. Monitoring z uwagi na pozostawanie asystenta rodziny na zwolnieniu lekarskim ). W trakcie prowadzonych czynności kontrolnych pojawiły się trudności w ustaleniu grupy rodzin zagrożonych kryzysem, w których, zgodnie z art. 176 pkt 7 ustawy winien być prowadzony monitoring sytuacji dziecka. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, jest niezbędne do realizacji zadań przewidzianych w art. 11 ustawy. W celu realizacji tego zadania zasadnym jest wykorzystanie dotychczasowych zasobów gminy, w tym informacji pozyskanych przez pracowników socjalnych i ustalenie grupy rodzin zagrożonych kryzysem bądź już przeżywających trudności. Wobec rodzin przeżywających trudności konieczne będzie podjęcie działań wskazanych w art. 11 ustawy. Wobec pozostałych rodzin zagrożonych kryzysem, ale jeszcze nie przeżywających trudności konieczne jest wzmożenie monitoringu i uchronienie tej rodziny przed trudnościami. REKOMENDACJA NR 3: Ustalenie grupy rodzin zagrożonych kryzysem bądź już przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych i podjęcie działań odpowiednich i adekwatnych do zdiagnozowanych w trakcie prowadzonego monitoringu problemów. TERMIN REALIZACJI: Powyższą rekomendację należy realizować od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Na podstawie informacji zawartych w liście kontrolnej stwierdzono, że pracownicy Ośrodka, w okresie objętym kontrolą, pozyskiwali informacje o rodzinie przeżywającej trudności opiekuńczo wychowawcze z następujących źródeł: placówki oświatowe (2 zgłoszenia), w tym 1 dotyczące ucznia szkoły podstawowej; Sąd (23 zgłoszenia) m.in. w sprawie monitorowania sytuacji rodzin, przekazania informacji, czy rodziny korzystają z pomocy społecznej, czy pracownicy socjalni zgłaszają zastrzeżenia w zakresie wywiązywania się rodziców z obowiązków rodzicielskich wobec małoletnich, udzielenia pomocy rodzinom w zakresie przeciwdziałania przemocy i leczenia przeciwalkoholowego, wydania opinii o rodzinie; Prokuratura (1 zgłoszenie) dot. rodziny objętej Procedurą Niebieskiej Karty; PCPR (1 zgłoszenie); kuratorzy sądowi (2 zgłoszenia). Podczas kontroli dokonano analizy 3 spraw, które wpłynęły do Ośrodka w 2017 r. Pismo nr 1 z Sądu Rejonowego w Chrzanowie z r. w sprawie przekazania przez Ośrodek informacji dot. rodziny, tj. czy korzysta z pomocy Ośrodka, czy pracownik socjalny wizytujący środowisko zgłasza zastrzeżenia w zakresie wywiązywania się rodziny z obowiązków wobec dziecka. W odpowiedzi na ww. pismo Ośrodek poinformował Sąd, iż rodzina nie korzystała z pomocy tut. Ośrodka w żadnej formie i nadal nie ubiega się o pomoc. Pracownik socjalny nie przeprowadził w rodzinie wywiadu środowiskowego w celu zdiagnozowania ewentualnych trudności opiekuńczo-wychowawczych.

9 - 9 - Z wyjaśnień Kierownika wynika, że W przypadku Pani ( ) pracownik nie przeprowadził wywiadu środowiskowego i nie dokonał diagnozy sytuacji rodziny. W odpowiedzi na pismo z Sądu pracownik socjalny poinformował, że rodzina nie korzysta z pomocy tut. Ośrodka. Zaznacza się, że Sąd nie wystąpił ponownie z wnioskiem o dokonanie ustaleń w rodzinie, uznając odpowiedź Ośrodka za wystarczającą.. Powyższe wyjaśnienia Kierownika nie mogą zostać uznane, bowiem pracownik socjalny, po otrzymaniu ww. pisma, powinien zdiagnozować sytuację rodziny i ustalić, czy rodzina wywiązuje się ze swoich rodzicielskich obowiązków, czy w rodzinie (nawet w takiej, która nie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej) nie występują trudności opiekuńczowychowawcze i ewentualnie podjąć działania zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy, tj. w przypadku, gdy z analizy sytuacji rodziny wyniknęłaby konieczność przydzielenia rodzinie asystenta rodziny, pracownik socjalny powinien wystąpić do Kierownika Ośrodka z wnioskiem o jego przydzielenie. Dopiero po dokonaniu powyższych działań Ośrodek winien przesłać do Sądu pełną informację nt. sytuacji rodziny. W związku z powyższym wydaje się zalecenie w przedmiotowej sprawie zalecenie nr 2 str. 10. Pismo nr 2 zgłoszenie z oświaty. Pismem z r. (do Ośrodka wpłynęło r.) wychowawca ze Szkoły Podstawowej w Regulicach poinformował Ośrodek o problemach opiekuńczowychowawczych występujących w rodzinie ucznia i zwrócił się z prośbą o bliższe zaangażowanie się w sprawę i podjęcie dalszych czynności. Po otrzymaniu pisma Ośrodek podjął następujące działania: pracownicy socjalni wybrali się na wizytację środowiska w dniu r. Sporządzili notatkę służbową, z której wynika, że zaproponowano rodzinie pomoc psychologa (dla dziecka) oraz wsparcie terapeuty uzależnień z Powiatowego Ośrodka Interwencji Kryzysowej (dla matki). Ponadto z notatki wynika, iż Wspólnie ustalono, że rodzinie zostanie przydzielony asystent rodziny, na co w/w wyraziła zgodę ( ). W aktach rodziny dołączone oświadczenie matki o wyrażeniu zgody na współpracę z asystentem rodziny z dnia r.; r. pracownik socjalny skontaktował się z pracownikiem Powiatowego Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Chrzanowie i ustalił termin wizyty dla matki u terapeuty uzależnień oraz termin wizyty dziecka u psychologa. Skontaktował się z matką i przekazał informację o ustalonych terminach; r. pracownik socjalny ponownie udał się do rodziny w celu dokonania wizytacji środowiskowej w rodzinie (sporządzono notatkę służbową); r. pracownik socjalny nawiązał kontakt z rodziną i przekazał nowe terminy wizyt u specjalistów (na wcześniejsze umówione wizyty rodzina nie zgłosiła się); r. pracownik socjalny przeprowadził wywiad środowiskowy. Z analizy sytuacji w rodzinie wynika, że rodzina ma trudności opiekuńczo-wychowawcze. Pracownik wnioskował do Kierownika o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny od dnia r. Kierownik przydzielił rodzinie asystenta rodziny. Analiza powyższych działań podejmowanych przez pracowników Ośrodka wskazuje na nieprawidłową realizację art. 11 ustawy. Bowiem zgodnie z art. 11ust. 1 ustawy: W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r.

10 o pomocy społecznej. Oznacza to obowiązek przeprowadzenia takiego wywiadu w każdej sytuacji powzięcia informacji. Przepisy precyzują też kolejne działania, które muszą być podjęte: 2. Po przeprowadzeniu wywiadu, o którym mowa w ust. 1, pracownik socjalny dokonuje analizy sytuacji rodziny. 3. Jeżeli z analizy, o której mowa w ust. 2, wynika konieczność przydzielenia rodzinie asystenta rodziny, pracownik socjalny występuje do kierownika ośrodka pomocy społecznej z wnioskiem o jego przydzielenie. Cytowane przepisy wskazują, że dopiero po przeprowadzeniu wywiadu i dokonaniu analizy sytuacji rodziny, w oparciu o przepis art. 11 ust. 1 i 2 ustawy, może być dokonana ocena istnienia konieczności przydzielenia rodzinie asystenta rodziny. Z obowiązku przeprowadzenia wywiadu i dokonania oceny nie zwalnia również objęcie rodziny innymi formami pomocy i wsparcia. Kierownik Ośrodka wyjaśnił, że: ( ) Ośrodek pozyskał informację o problemach opiekuńczo wychowawczych od pedagoga szkolnego. Pracownik socjalny poszedł na wywiad środowiskowy i zaproponował przydzielenie asystenta rodziny, Pani jednak nie wyraziła zgody na przeprowadzenie wywiadu, ani też na współpracę z asystentem. Pracownik socjalny monitorował kilkakrotnie sytuacje rodziny poprzez pracę socjalną. Po kilku miesiącach Pani wyraziła zgodę na przeprowadzenie wywiadu i współpracę z asystentem rodziny.. Powyższe wyjaśnienia nie mogą zostać uznane, ponieważ w udostępnionej podczas kontroli dokumentacji nie znalazły się zapisy potwierdzające próbę przeprowadzenia przez pracowników socjalnych wywiadu środowiskowego w celu zdiagnozowania ewentualnych trudności opiekuńczo-wychowawczych w rodzinie oraz odmowy rodziny na wsparcie asystenta rodziny. Z notatki służbowej z wizyty pracowników socjalnych w środowisku r. wynika, że ( ) wspólnie ustalono, że rodzinie zostanie przydzielony asystent rodziny, na co W/W wyraziła zgodę ( ) (kserokopie dokumentacji pracownika socjalnego w aktach kontroli). ZALECENIE NR 2: Realizowanie zapisów art. 11 ust. 1-3 ustawy poprzez przeprowadzanie przez pracownika socjalnego wywiadu środowiskowego każdorazowo po powzięciu przez niego informacji o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, dokonywanie analizy sytuacji rodziny i ustalanie ewentualnej konieczności przydzielenia rodzinie asystenta rodziny. Ponadto w ramach realizacji zadań wynikających z ustawy sporządzanie i przekazywanie do jednostek podejmujących działania na rzecz dziecka i rodzin pełnych informacji na temat sytuacji rodzin. TERMIN REALIZACJI: Powyższe zalecenie należy realizować, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Pismo nr 3 z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Chrzanowie 17 lutego 2017 r. do Ośrodka wpłynęło pismo z ww. jednostki, dotyczące ustalenia odpłatności za pobyt dzieci w spokrewnionej rodzinie zastępczej. W odpowiedzi na pismo Ośrodek wystosował wezwanie do stawienia się w siedzibie MOPS w Alwerni. Z informacji wysłanej do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wynika, iż dwukrotnie awizowane wezwanie powróciło do Ośrodka. Kierownik poinformował o braku możliwości sporządzenia

11 stosownej dokumentacji, załączając kserokopie nieodebranej korespondencji. Zespołowi kontrolującemu nie przedstawiono dokumentów świadczących o podjęciu przez pracownika socjalnego działań zgodnie z art.11 ustawy, tj. w kierunku przeprowadzenia wywiadu i dokonania diagnozy sytuacji rodziny, poproszono więc Kierownika o wyjaśnienia, w których czytamy: W związku z otrzymanym pismem ze Sądu Pracownik socjalny nie przeprowadził wywiadu ponieważ osoby nie zamieszkują na naszym terenie. Ponadto: Z posiadanych informacji Pani L. nie zamieszkuje pod adresem ( ). Ww. od 2014 r. posiada zameldowanie w Bytomiu. PCPR w Chrzanowie wskazał tutejszemu Ośrodkowi adres ( ), gdzie Pani L. faktycznie nie przebywa. Wyjaśnienia Kierownika zostały uznane. Podczas kontroli ustalono iż MOPS posiada wewnętrzne proceduralne uregulowanie dotyczące realizacji art. 11 ustawy wprowadzone zarządzeniem Kierownika MOPS Alwernia nr 22/2016 z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie wprowadzenia Procedury postępowania pracownika socjalnego i asystenta rodziny w przypadku rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Procedura jest zgodna z zapisami ustawy. Zgodnie z danymi zawartymi w liście kontrolnej w okresie objętym kontrolą pracownicy socjalni przeprowadzili 6 wywiadów środowiskowych w celu zdiagnozowania sytuacji opiekuńczo - wychowawczej rodzin. Stwierdzono, że w okresie objętym kontrolą pracownicy socjalni wystąpili z wnioskiem do Kierownika Ośrodka o przyznanie asystenta rodziny dla 6 rodzin. Kierownik przydzielił ww. rodzinom asystenta. Stwierdzono również, że w okresie objętym kontrolą 2 rodziny odmówiły skorzystania z usługi asystenta (w tym 1 rodzina odmówiła dwukrotnie). Dokonano analizy dokumentacji ww. rodzin. Rodzina nr 1 (3-osobowa, w tym 1 dziecko). Ustalono, że rodzina dwukrotnie odmówiła wsparcia asystenta rodziny - w maju 2017 r. i w listopadzie 2017 r. (oświadczenia rodziny, że nie wyraża zgody na usługę asystenta rodziny). W rodzinie założona procedura Niebieskiej Karty r. do MOPS wpłynęło pismo od psychologa Punktu Informacyjno- Konsultacyjnego m.in. z wnioskiem o rozważenie podjęcia działań mających na celu objęcie rodziny usługą Asystenta Rodziny ( ). Analiza udostępnionej dokumentacji wykazała, że nie przeprowadzono wywiadu środowiskowego, o którym mowa w art. 11 ustawy oraz nie dokonano diagnozy sytuacji rodziny, o której mowa w art. 11 ust. 2 ustawy. Kierownik Ośrodka wyjaśnił: ( ) że w rodzinie ( ) w 2016 r. rozpoczęła się Procedura Niebieskie Karty z uwagi na przemoc w rodzinie. W dniu r. do tut. Ośrodka trafiło pismo od Pani psycholog z Punkt Informacyjno- Konsultacyjnego tut. Ośrodka, w którym, prosi się o wgląd w rodzinę i sytuację małoletniej Wiktorii. Z uwagi na fakt, iż treść pisma zawierała dane wrażliwe, skonsultowano się z psychologiem i ustalono, że pismo winno być skierowane do Zespołu Interdyscyplinarnego, a nie do MOPS i tak je potraktowano. Pracownik socjalny niezwłocznie podjął działania celem ustalenia sytuacji małoletniej w trybie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.. Powyższe wyjaśnienia nie mogą zostać uznane. Ośrodek powinien podjąć działania dwutorowo, tj. w trybie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (takie działania podjął Ośrodek) oraz w trybie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (zgodnie z art. 11 ustawy takich działań Ośrodek nie podjął).

12 Zalecenie pokontrolne w przedmiotowej sprawie zostało sformułowane w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym (zalecenie nr 2, str. 10). Rodzina nr 2 (3-osobowa, w tym 1 dziecko). Ustalono, że pismem z r. Sąd Rejonowy w Chrzanowie zwrócił się z prośbą do Ośrodka o udzielenie informacji nt. rodziny m.in. w zakresie wywiązywania się rodziców z obowiązków rodzicielskich. Pismem z r. Kierownik Ośrodka przekazał do Sądu informację, z której wynika, że Pracownik socjalny wizytujący środowisko podczas krótkiego okresu monitorowania rodziny ( ) nie zauważył nieprawidłowości w zakresie wywiązywania się w/w z obowiązków rodzicielskich.. W tym dniu rodzina odmówiła wsparcia asystenta rodziny podpisując oświadczenie (dokument z r.). Po raz kolejny nie zastosowano art. 11 ustawy. W dokumentacji nie stwierdzono wywiadu diagnozującego trudności opiekuńczo-wychowawcze w rodzinie, a także diagnozy sytuacji rodziny, którą powinien sporządzić pracownik socjalny zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy. W dokumentacji rodziny znajduje się wywiad środowiskowy przeprowadzony z inicjatywy pracownika socjalnego r. Udzielono pomocy w formie zasiłku celowego i gorącego posiłku dla dziecka w szkole. Również w tym przypadku pracownik socjalny nie przeprowadził wywiadu środowiskowego diagnozującego problemy opiekuńczo wychowawcze zgodnie z art. 11 ustawy. Zalecenie w powyższym zakresie zostało sformułowane w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym (zalecenie nr 2, str. 10). W okresie objętym kontrolą 1 rodzina była zobowiązana przez Sąd do współpracy z asystentem rodziny. b) praca z rodzinami Na podstawie akt zawierających dokumentację pracy z rodziną dokonano oceny jej zgodności z wymogami i zasadami określonymi w Dziale II Rozdziale 2 ustawy i stwierdzono: pracownik socjalny wskazywał na konieczność przydzielenia asystenta i wnioskował do Kierownika o przydzielenie asystenta rodziny (adnotacja w formularzu wywiadu środowiskowego, w części Plan pomocy zatwierdzony przez Kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej ). Kierownik MOPS przydzielił rodzinie asystenta rodziny; rodzina pisemnie wyraziła zgodę na podjęcie współpracy z asystentem rodziny (na druku pn. Zgoda na podjęcie współpracy rodziny z asystentem ); asystenci rodziny opracowywali Plan pracy z rodziną. W analizowanych planach wyznaczono cel główny pracy z rodziną oraz cele szczegółowe. Określono działania niezbędne do realizacji celu, przewidywane efekty działania, wyznaczono osobę do realizacji oraz termin realizacji działania. Na dokumencie widniały podpisy asystenta rodziny, pracownika socjalnego i rodziny, co potwierdza realizację zadania określonego w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy (tj. opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym). W okresie objętym kontrolą asystenci rodziny opracowali plany pracy dla 20 rodzin. dla każdej rodziny asystenci rodziny prowadzili: Miesięczną kartę pracy asystenta rodziny, w której zawarto: datę, godzinę, liczbę godzin, podjęte działania przez asystenta i rodzinę (dokument zawierał podpis asystenta rodziny oraz rodziny otrzymującej wsparcie); asystenci rodziny dokonywali okresowych ocen sytuacji rodziny, wynikających z art. 15

13 ust. 1 pkt 15 ustawy. Przedkładali je Kierownikowi. W okresie objętym kontrolą asystenci rodziny sporządzili okresowe oceny rodzin dla 20 rodzin. Z wyjaśnień Kierownika Ośrodka wynika, że na bieżąco zapoznaje się z dokumentacją prowadzoną przez asystenta rodziny, w tym z oceną okresową sytuacji rodziny. ( ) na poprzednich drukach oceny nie zatwierdzałam ich pisemnie natomiast od miesiąca sierpnia 2017 r. ocenę potwierdzam osobiście podpisem.. Wyjaśnienia Kierownika w powyższej sprawie zostały uznane. asystenci rodziny zakończyli pracę z 8 rodzinami, w 2 przypadkach ze względu na zmianę miejsca zamieszkania rodziny poza teren gminy (asystenci rodziny nie monitorowali funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną), z 4 rodzinami ze względu na osiągnięcie celów, z 1 rodziną ze względu na brak efektów, 1 rodzina zrezygnowała ze wsparcia asystenta rodziny. W rodzinach po zakończeniu pracy prowadzony był monitoring w formie wizyt w miejscu zamieszkania rodziny, kontaktów telefonicznych, konsultacji z kuratorem sądowym. W dokumentacji rodzin, które zmieniły miejsce zamieszkania poza teren Gminy, nie znaleziono adnotacji świadczących o przesłaniu informacji o rodzinie do właściwego Ośrodka Pomocy Społecznej. Kierownik wyjaśnił: W rodzinie Pani ( ) praca z asystentem rodziny została zakończona ze względu na zmianę miejsca zamieszkania, jak również ze względu na osiągnięte cele wyznaczone w planie pracy. W związku z powyższym nie przekazywano informacji o rodzinie do ośrodka właściwego ze względu na nowe miejsce zamieszkania. W rodzinie Pani ( ) główną przyczyną trudności występujących w rodzinie była postawa Pana ( ), który nadużywał alkoholu oraz wszczynał awantury domowe wielokrotne interwencje policji. W rodzinie wdrożona była procedura NK, gdzie Pan ( ) był osobą podejrzaną o stosowanie przemocy. Przeprowadzka rodziny spowodowała odizolowanie się od przemocowca w związku z powyższym w ocenie służb społecznych nie było potrzeby ingerencji w rodzinę w nowym miejscu zamieszkania. Rodzina bez Pana ( ) funkcjonowała prawidłowo. Wyjaśnienia Kierownika zostały uznane. w okresie objętym kontrolą asystenci rodziny sporządzili na wniosek Sądu 3 opinie na temat sytuacji rodzin objętych wsparciem asystenta; asystenci rodziny uczestniczyli w grupach roboczych zespołu interdyscyplinarnego w przypadku 4 rodzin objętych wsparciem asystentów. Asystenci rodziny prowadzili dokumentację odrębnie dla każdej rodziny, w formie teczek, w których zgromadzono: kserokopię wywiadu środowiskowego, zgodę rodziny na przydzielenie asystenta rodziny, miesięczne karty pracy asystenta z rodziną, plany pracy z rodziną, okresowe oceny sytuacji rodziny, miesięczne karty pracy asystenta z rodziną, korespondencję z innymi instytucjami, np. Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną. Ponadto z analizy dokumentacji prowadzonej przez asystentów rodziny wynika, że rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych udzielano następującego wsparcia i pomocy: [TEKST WYŁĄCZONY Z JAWNOŚCI] 1 VI. Dzieci z terenu gminy umieszczone w pieczy zastępczej Z danych zawartych w liście kontrolnej wynika, że z terenu gminy Alwernia w pieczy zastępczej przebywało 20 dzieci, w tym 4 dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej przed 2012 r. Podczas czynności kontrolnych ustalono, iż liczba ta nie odzwierciedla stanu

14 faktycznego, w związku z powyższym poproszono Kierownika o wyjaśnienia oraz dokonanie korekty danych w ww. zakresie. Według dokonanej przez Kierownika korekty, w okresie objętym kontrolą w pieczy zastępczej przebywało 23 dzieci, w tym 4 umieszczonych przed 2012 rokiem oraz 12 w rodzinach zastępczych i 7 w instytucjonalnej pieczy zastępczej, umieszczonych po 2012 roku. Asystenci rodziny pracowali z 3 rodzinami biologicznymi dzieci przebywających w pieczy zastępczej, motywując ich do utrzymywania oraz wzmacniania stałego kontaktu z dziećmi, podjęcia terapii odwykowej, korzystania z opieki medycznej, utrzymywania higieny osobistej i czystości w gospodarstwie domowym, udzielając pomocy w sporządzaniu pism urzędowych oraz zapewniając dostęp do wsparcia psychologicznego i prawnego. Zakres współpracy asystenta z rodziną został szerzej opisany w Rozdziale V. Gminny system wspierania rodziny: b) praca z rodzinami (rodzina nr 4). Według listy kontrolnej, 4 rodziny nie były objęte usługą asystenta rodziny z powodu braku chęci do współpracy ze służbami społecznymi. Podczas czynności kontrolnych ustalono, że przedstawione dane nie odzwierciedlają stanu faktycznego, w związku z powyższym poproszono Kierownika o wyjaśnienia. Z nadesłanych wyjaśnień wynika, iż w zestawieniu statystycznym, wskutek pomyłki, nie uwzględniono 2 rodzin biologicznych dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej przed 2012 r. oraz 1 nowej rodziny. W związku z napotkanymi trudnościami w ustaleniu danych statystycznych w omawianym zakresie wystosowano rekomendację w przedmiotowej sprawie. REKOMENDACJA NR 4: Dochowanie staranności w zakresie jakości przekazywanych danych tak, aby dane statystyczne przedstawiane w sprawozdaniach odzwierciedlały faktyczną realizację zadań przez Ośrodek. TERMIN REALIZACJI: Powyższą rekomendację należy zrealizować od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Według wyjaśnień Kierownika Ośrodka pozostałe rodziny biologiczne, których dzieci przebywały w pieczy zastępczej, nie były objęte usługą asystentów rodziny z następujących powodów: Rodzina 3 brak zgody rodziny na współpracę z asystentem rodziny i pracownikiem socjalnym, brak chęci odzyskania dzieci; Rodzina 4 rodzice mieszkają poza terenem gminy; Rodzina 5 rodzice mieszkają poza terenem gminy; Rodzina 6 matka mieszka poza terenem gminy, ojciec przebywa w zakładzie karnym; Rodzina 7 rodzice mieszkają poza terenem gminy; Rodzina 8 brak zgody rodziny na współpracę z asystentem rodziny i pracownikiem socjalnym. W udostępnionej podczas kontroli dokumentacji nie znaleziono zapisów potwierdzających odmowę rodzin w kierunku przydzielenia asystenta rodziny. Na prośbę zespołu kontrolującego Kierownik dosłał skan dokumentu, z którego wynika, że zaproponowano rodzinie asystenta, jednakże rodzina nie wyraziła zgody na usługę i na podpisanie oświadczenia.

15 Ponadto ustalono, że z 2 rodzinami asystent rodziny pracował w latach wcześniejszych (przed 2017 r.): Rodzina 1 asystent zakończył pracę z rodziną w 2015 roku ze względu na brak współpracy rodziny z asystentem; Rodzina 2 w wyjaśnieniach czytamy: W dniu r. zakończono współpracę z asystentem rodziny z uwagi na zrealizowanie opracowanego planu pracy. Wobec powyższej informacji, poproszono Kierownika o wyjaśnienia dotyczące dalszego przebywania dziecka w pieczy zastępczej pomimo zrealizowanych celów planu pracy z rodziną. Zgodnie z wyjaśnieniami Asystent rodziny zakończył współpracę z rodziną ( ) z uwagi na pozytywnie zrealizowany plan pracy. Pan ( ) podniósł swoje kompetencje wychowawcze, utrzymywał częste kontakty z córką i dobrze radził sobie z opieką. Ponieważ jednak Pan ( ) ojciec, nie podejmował stosowanych działań w celu powrotu dziecka pod jego opiekę, asystent uznał brak zasadności dalszej współpracy. Z ustaleń asystenta rodziny wynika, że ojciec dziecka i spokrewniona rodzina zastępcza wspólnie uznali, że z uwagi na dobro dziecka, zostanie jeszcze na jakiś czas pod opieką siostry. Wyjaśnienia Kierownika zostały uznane. Ostateczna liczba rodzin biologicznych dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, nieobjętych, w okresie kontrolnym, usługą asystenta rodziny, wynosi 8 (w tym z 2 rodzinami asystent rodziny pracował przed 2017 r.). Ustalono również, że w przypadku 2 rodzin asystent rodziny uczestniczył w spotkaniach zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka (6 marca i 5 czerwca 2017 r.). Ponadto asystent rodziny podejmował działania w celu koordynacji planów pracy z rodziną z planami pomocy dziecku poprzez kontakt telefoniczny z wychowawcami placówki opiekuńczowychowawczej, spotkania z pracownikami PCPR, korespondencyjną wymianę informacji na temat rodziny i sytuacji dziecka z placówką opiekuńczo-wychowawczą. Kserokopie dokumentów potwierdzających podejmowane działania załączono do akt kontroli. Wnioski i uwagi W trakcie czynności kontrolnych prowadzonych w MOPS w Alwerni stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia w realizacji zadania z zakresu wspierania rodziny, które mogą powodować problemy z zapewnieniem prawidłowej pomocy rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W niniejszym wystąpieniu pokontrolnym zawarto uwagi i wnioski dotyczące sposobu realizacji ww. zadań. Zgodnie z 13 ust. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 roku w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1477), w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, koniecznym jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Jako osoba kierująca Jednostką jest Pani odpowiedzialna za nieprawidłowości w jej działaniu. Przedstawiając powyższe ustalenia, na podstawie art. 197d ust. 1 ustawy, w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami i uchybieniami proszę Panią Kierownik o ich wyeliminowanie poprzez realizowanie zaleceń pokontrolnych i rekomendacji wystosowanych w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym. Zespół kontrolny dokonał wpisu w książce kontroli określając zakres i termin przeprowadzonej kontroli.

16 Pouczenie Informuję, iż na podstawie art. 197d ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2017 roku, 697 z późn. zm.) oraz 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli przysługuje Pani uprawnienie do złożenia, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego i do zawartych w nim zaleceń pokontrolnych. Jednocześnie, na gruncie art. 197d ust. 4 i 5 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej jest Pani zobowiązana: 1) w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, o realizacji wniosków/ zaleceń pokontrolnych/ rekomendacji; 2) w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, o realizacji wniosków/ zaleceń pokontrolnych/ rekomendacji, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń. Podpisy członków zespołu inspektorów Podpis Dyrektora Wydziału Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego Inspektor Wojewódzki mgr Krystyna Raczkowska Z up. Wojewody Małopolskiego Małgorzata Lechowicz I Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Inspektor Wojewódzki mgr Małgorzata Klimasara Do wiadomości: Burmistrz Gminy Alwernia Symbolem - [TEKST WYŁĄCZONY Z JAWNOŚCI] oznaczono treść dokumentu, którego jawność została wyłączona.

17 A. Zakres wyłączenia: Dane dotyczące rodzin objętych usługą asystenta rodziny. B. Podstawa prawna wyłączenia: art. 7 ust. 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017 roku, poz. 697 z późn. zm.). C. Osoba, która dokonała wyłączenia: I Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej. D. Podmiot w interesie którego dokonano wyłączenia z jawności (art. 8 ust. 5 w związku z art. 5 ust 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2016, poz.1764): rodziny objęte usługą asystenta rodziny.