MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BETONIARZ - ZBROJARZ 712 [01]

Transkrypt

1 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BETONIARZ - ZBROJARZ 712 [01]

2 I. ZAŁOENIA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BETONIARZ-ZBROJARZ 1. OPIS KWALIFIKACJI ABSOLWENTA 1.1. Umiejtnoci zawodowe stanowice kwalifikacje w zawodzie W wyniku realizacji kształcenia w zawodzie ucze powinien umie: organizowa, uytkowa i likwidowa stanowisko pracy dla robót betoniarskich i zbrojarskich, zgodnie z zasadami organizacji pracy, wymogami technologicznymi, przepisami bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony rodowiska i zasadami ergonomii, rozrónia i dobiera materiały budowlane stosowane w robotach betoniarskich i zbrojarskich, okrela ich cechy techniczne i przydatno do stosowania oraz składowa je i transportowa na stanowisko pracy, posługiwa si narzdziami, urzdzeniami i sprztem do robót zbrojarskich i betoniarskich, nie wymagajcych dodatkowych uprawnie, czyta dokumentacj techniczn, w szczególnoci rysunki konstrukcyjne elementów budowlanych, sporzdza szkice robocze, wykorzystywa normy i instrukcje, wykonywa i usuwa proste deskowania i formy do robót betoniarskich, przygotowywa zbrojenie do konstrukcji elbetowych, montowa zbrojenie w deskowaniach i w formach, zamawia i rozlicza materiały na stanowisku pracy, rcznie i mechanicznie przygotowywa mieszanki betonowe według otrzymanych receptur oraz przyblionych metod ustalania składu betonu, 2

3 transportowa, układa i zagszcza mieszank betonow oraz pielgnowa wiey beton w rónych porach roku, wykonywa podstawowe elementy konstrukcji monolitycznych oraz prefabrykaty betonowe i elbetowe zgodnie z normami, warunkami technicznymi i przepisami jakociowymi, wykonywa roboty zbrojarskie i betoniarskie oraz czynnoci pomocnicze zgodnie z zasadami bezpieczestwa i higieny pracy, przepisami przeciwpoarowymi, a take z zachowaniem dbałoci o stan rodowiska naturalnego, wykonywa przedmiary, pomiary inwentaryzacyjne oraz obmiary robót betoniarskich i zbrojarskich, sporzdza umowy o wykonanie prostych robót budowlanych, oblicza wynagrodzenie za prac, komunikowa si i współpracowa z zespołem na budowie, udziela pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, wykorzystywa znajomo procesów zachodzcych w gospodarce rynkowej przy poszukiwaniu pracy lub prowadzeniu w przyszłoci samodzielnej działalnoci gospodarczej Wymagania psychofizyczne właciwe dla zawodu sprawno fizyczna i koordynacja wzrokowo-ruchowa, wystarczajca siła miniowa, zdolno skupienia i podzielno uwagi, umiejtno przewidywania niebezpiecznych zdarze i zagroe, odpowiedzialno i zdyscyplinowanie, umiejtno współdziałania w grupie, opanowanie, 3

4 wyobrania przestrzenna Przeciwwskazania zdrowotne wady wzroku oraz schorzenia oczu upoledzajce ostro wzroku i ograniczajce pole widzenia: oczopls, brak widzenia obuocznego, jednooczno, zaburzenia stereoskopii; dopuszczalna jest nadwzroczno małego stopnia nie wymagajca korekcji, upoledzenia sprawnoci układu ruchu:, stany poamputacyjne koczyn, choroby reumatologiczne, dyskopatie, due skrzywienia krgosłupa, znaczne płaskostopie, lk wysokoci, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, tendencje do omdle, choroby centralnego i obwodowego układu nerwowego: padaczka, polineuropatie, niedowłady koczyn, cukrzyca, choroby psychiczne, przewlekłe schorzenia układu krenia i układu sercowo-naczyniowego: zaburzenia rytmu serca i zaburzenia przewodzenia, nadcinienie ttnicze, przewlekłe schorzenia układu oddechowego: nieyty oskrzeli, dychawica oskrzelowa, choroby krtani, niedosłuchy znacznego stopnia, przewlekłe choroby zapalne uszu, przewlekłe choroby układu moczowego i nerek, alergie i zapalenia skóry. O przydatnoci do zawodu betoniarza - zbrojarza i zdolnoci do pracy w tym zawodzie orzeka lekarz, posiadajcy uprawnienia w zakresie medycyny pracy. 4

5 2. SPECYFICZNE WYMAGANIA ZAWODU Podstawowym celem kształcenia w zawodzie betoniarza - zbrojarza jest przygotowanie do wykonywania prac betoniarskich i zbrojarskich na poziomie robotnika wykwalifikowanego oraz wyposaenie absolwenta w wiedz i umiejtnoci niezbdne do dalszego kształcenia si w formach szkolnych i pozaszkolnych. Po ukoczeniu nauki w szkole zasadniczej (na podbudowie szkoły podstawowej) absolwent uzyskuje tytuł robotnika wykwalifikowanego w zawodzie betoniarza - zbrojarza i moe by zatrudniony na stanowiskach betoniarza i zbrojarza w małych i rednich firmach budowlanych, w rzemielniczych warsztatach remontowo-budowlanych, w zakładach prefabrykacji oraz w wytwórniach mieszanki betonowej, a take w zakładach produkcji zbrojenia. Wyznacznikiem skutecznoci procesu dydaktycznego s ukształtowane umiejtnoci zawodowe, okrelone w celach kształcenia. Przygotowanie zawodowe betoniarza - zbrojarza okrelone podstaw programow ujto w dwu blokach programowych. Blok pierwszy (A) - technologia robót betoniarskich i zbrojarskich obejmuje umiejtnoci z zakresu: materiałoznawstwa, budownictwa ogólnego, technologii i wykonawstwa robót betoniarskich i zbrojarskich, bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony rodowiska. Drugi blok (B) - dokumentacja techniczna oraz podstawy działalnoci gospodarczej zawiera umiejtnoci pozwalajce na praktyczne wykorzystanie dokumentacji technicznej przy wykonywaniu czynnoci zawodowych, czytanie rysunków budowlanych, wykonywanie szkiców i przeprowadzanie prostych pomiarów na stanowisku pracy. Ponadto w bloku tym zawarto umiejtnoci zwizane z funkcjonowaniem pracownika w warunkach gospodarki rynkowej, 5

6 a take dajce podstawy do prowadzenia w przyszłoci samodzielnej działalnoci gospodarczej. Betoniarz - zbrojarz jest typowym zawodem dla przebiegu procesu budowlanego, zwizanym z wykonywaniem elementów konstrukcyjnych rónego rodzaju budowli. Ze wzgldu na perspektywiczne plany budownictwa, jak równie konieczno prowadzenia prac remontowo-budowlanych w istniejcych obiektach, zapotrzebowanie na betoniarzy - zbrojarzy bdzie si nadal utrzymywa. Kształcenie betoniarzy - zbrojarzy w szkołach zawodowych powinno odbywa si przy współpracy z przedsibiorstwami budowlanymi i remontowymi, zakładami prefabrykacji oraz warsztatami rzemielniczymi, stosujcymi nowoczesne rozwizania technologiczne i materiałowe. 3. WARUNKI TECHNICZNE Szkoła kształcca w zawodzie betoniarz - zbrojarz powinna posiada pracownie przedmiotowe, wyposaone w takie podstawowe techniczne rodki kształcenia jak: rzutnik pisma i ekran diaskop telewizor kolorowy odtwarzacz video komputer z oprzyrzdowaniem Proces kształcenia zawodowego powinien odbywa si w pracowniach: ogólnobudowlanej (wyposaonej w podstawowe techniczne rodki nauczania oraz rodki dydaktyczne takie jak: próbki rónych materiałów budowlanych, modele, rysunki, plansze, przerocza i filmy dydaktyczne, zestawy norm budowlanych, katalogi i cenniki), 6

7 rysunkowej, w której powinny by stworzone warunki do indywidualnej pracy ucznia (stoły krelarskie z oprzyrzdowaniem, przybory krelarskie, modele i rysunki, egzemplarze dokumentacji budowlanej, normy budowlane i katalogi), pomiarowej - wyposaonej w podstawowy sprzt mierniczy oraz stanowiska pomiarowe warsztatowej - do prowadzenia uzupełniajcych tematów zaj praktycznych oraz wicze. w praktycznym zdobywaniu umiejtnoci zawodowych. Ponadto w pracowni powinno znajdowa si podrczne laboratorium umoliwiajce wykonywanie podstawowych bada materiałów budowlanych. 4. WARUNKI KADROWE Wymagania w zakresie kwalifikacji nauczycieli powinny by zgodne z Rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 padziernika 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okrelenia szkół i wypadków, w których mona zatrudni nauczycieli nie majcych wyszego wykształcenia (Dz. U. nr 98, poz. 433 oraz z 1994 r. nr 5, poz. 19 i nr 109, poz. 521). 5. KSZTAŁCENIE W RÓNYCH TYPACH SZKÓŁ I FORMACH ORGANIZACYJNYCH 7

8 Zakres kształcenia zawodowego betoniarzy - zbrojarzy okrelaj: umiejtnoci zawodowe, stanowice kwalifikacje w zawodzie oraz treci ujte w blokach programowych. W szkołach zasadniczych dla młodziey realizuje si przedmioty nauczania zgrupowane w dwa bloki programowe, obejmujce równie zajcia praktyczne we wszystkich klasach (bez praktyk zawodowych). W szkołach zasadniczych dla dorosłych (w formach stacjonarnych i zaocznych) liczba godzin przedmiotów teoretycznych i zaj praktycznych (w porównaniu ze szkoł dla młodziey) jest nieznacznie zmniejszona, co wymaga od nauczycieli dokonania wnikliwej analizy programu i przeznaczenia jego czci do kontrolowanego samokształcenia słuchaczy 6. POWIZANIE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Z KSZTAŁCENIEM OGÓLNYM Kształcenie ogólne stanowi niezbdn podbudow kształcenia zawodowego, a zatem konieczna jest korelacja midzyprzedmiotowa. Szczególn uwag naley zwróci na skorelowanie treci kształcenia matematyki, fizyki i chemii z treciami ujtymi w blokach programowych w niniejszej podstawie programowej. Ponadto naley zwróci uwag na kształtowanie u uczniów umiejtnoci kluczowych takich jak: umiejtno pracy w zespole, komunikowania si, posługiwania si nowoczesn technik, korzystania z rónych ródeł informacji, organizowania i oceniania własnej pracy. Tego typu umiejtnoci naley rozwija podczas całego procesu kształcenia, we wszystkich przedmiotach nauczania. Umiejtno komunikowania si (jasno, precyzja i zwizło wypowiedzi), kształtowana podczas zaj z wszystkich (ogólnokształccych i zawodowych) przedmiotów nauczania; pozwoli nie tylko na precyzyjne 8

9 stosowanie poj i terminologii technicznej, lecz take jest niezwykle wana przy porozumiewaniu si ze zwierzchnikami, współpracownikami i w yciu prywatnym. Szczególnego podkrelenia wymagaj problemy bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii. Umiejtnoci i treci z tego zakresu powinny by wprowadzone do wszystkich jednostek metodycznych zaj teoretycznych oraz zaj praktycznych. 9

10 II. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE Nazwa bloku technologia robót betoniarskich i Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w % *) zbrojarskich 68 dokumentacja techniczna oraz podstawy działalnoci gospodarczej 12 RAZEM: 80 **) *) Podział godzin na bloki programowe dotyczy zarówno kształcenia młodziey jak i dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej). **) 20% godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów na dostosowanie kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy. 10

11 TECHNOLOGIA ROBÓT BETONIARSKICH i ZBROJARSKICH 1. CELE KSZTAŁCENIA Ucze w wyniku kształcenia powinien umie: organizowa, uytkowa i likwidowa stanowisko pracy betoniarza i zbrojarza zgodnie z zasadami organizacji pracy i stosownymi wymogami technologicznymi, bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony rodowiska i zasadami ergonomii, dokonywa doboru i selekcji materiałów budowlanych podstawowych i pomocniczych oraz narzdzi i sprztu, niezbdnych do wykonania prac betoniarskich i zbrojarskich, okrela cechy techniczne i przydatno materiałów budowlanych stosowanych w robotach betoniarskich i zbrojarskich, składowa i transportowa na stanowisko pracy materiały oraz sprzt budowlany, posługiwa si powierzonymi narzdziami, maszynami i urzdzeniami zgodnie z zasadami ich eksploatacji, konserwacji oraz zasadami bezpieczestwa i higieny pracy, wykonywa proste roboty towarzyszce pracom betoniarskim i zbrojarskim, wykonywa i usuwa proste deskowania i formy do robót betoniarskich, czyci, prostowa, ci i gi stal zbrojeniow, montowa prty zbrojeniowe w szkielety, montowa i układa zbrojenie w deskowaniach i formach, zamawia i rozlicza materiały na stanowisku pracy, 11

12 rcznie i mechanicznie przygotowywa mieszanki betonowe według otrzymanych receptur i przyblionych metod ustalania składu betonu, stosowa potrzebne domieszki i dodatki do betonu, przygotowywa zaprawy budowlane, okrela konsystencj betonów i zapraw, transportowa, układa i zagszcza mieszank betonow, pielgnowa wiey beton w rónych porach roku, wykonywa roboty betoniarskie w warunkach zimowych, zgodnie z normami, warunkami technicznymi i przepisami dotyczcymi jakoci wykonywa podstawowe elementy konstrukcji monolitycznych oraz prefabrykaty betonowe i elbetowe, ocenia jako i prawidłowo wykonywanych robót betoniarskich i zbrojarskich oraz usuwa usterki wynikajce z wadliwego wykonania robót, wykonywa przedmiary i obmiary robót betoniarskich i zbrojarskich, oblicza wynagrodzenie za prac, stosowa przepisy: bezpieczestwa, higieny i prawa pracy, przeciwpoarowe i ochrony rodowiska, udziela pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. 2. TRECI KSZTAŁCENIA (DZIAŁY PROGRAMOWE) Wprowadzenie do zawodu betoniarza-zbrojarza Ogólne wiadomoci o budowlach i materiałach budowlanych Podstawy robót betoniarskich: przygotowywanie betonów i zapraw, przygotowywanie deskowa i form, warunki techniczne wykonania i odbioru robót betoniarskich, 12 betonowanie,

13 Podstawy robót zbrojarskich: zasady zbrojenia konstrukcji elbetowych, warunki techniczne wykonania i odbioru robót i zbrojarskich, przygotowywanie stali zbrojeniowej, monta zbrojenia, układanie zbrojenia w deskowaniach i formach. Technologia wykonywania elementów i konstrukcji elbetowych: zbrojenie i betonowanie słupów, belek i płyt, zbrojenie i betonowanie fundamentów, zbrojenie i betonowanie cian, zbrojenie i betonowanie stropów i stropodachów, zbrojenie i betonowanie schodów, zbrojenie i betonowanie płyt balkonowych, daszków itp., zbrojenie i betonowanie ram, zbrojenie i betonowanie konstrukcji inynierskich. Podstawy wykonywania prefabrykatów betonowych i elbetowych, Roboty remontowe i naprawcze, Odbiór i obmiar robót betoniarskich i zbrojarskich, Organizacja betonowni i warsztatu zbrojarskiego oraz zaplecza budowy. Zasady bezpieczestwa, higieny i prawa pracy obowizujce przy wykonywaniu robót betoniarskich i zbrojarskich Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Ochrona rodowiska przy wykonywaniu robót budowlanych 3. ZALECENIA DOTYCZCE OCENIANIA 13

14 Pomiar dydaktyczny obejmuje osignicia poznawcze, uzyskane w toku nauczania. Polega na porównaniu rzeczywistych umiejtnoci uczniów z wymaganiami przyjtymi w poszczególnych blokach. Pomiar dydaktyczny naley realizowa przez : testy sprawdzajce wielostopniowe, uwzgldniajce poziomy wymaga: A - zapamitanie wiadomoci, B - zrozumienie wiadomoci, symulacyjne sprawdziany praktyczne, umiejtnoci na poziomach: C - stosowanie wiadomoci w sytuacjach typowych, D - stosowanie wiadomoci w sytuacjach problemowych (dla uczniów uzdolnionych), zadania praktyczne, sprawdzajce umiejtnoci na poziomach: A - naladowanie działania, B - odtwarzanie działania, C - sprawno w stałych warunkach, D - sprawno w warunkach zmiennych. Przy ocenianiu naley stosowa pełn obowizujc skal ocen. Konieczne jest, aby ucze zaliczył kady z działów programowych. 14

15 DOKUMENTACJA TECHNICZNA ORAZ PODSTAWY DZIAŁALNOCI GOSPODARCZEJ 1. CELE KSZTAŁCENIA Ucze w wyniku kształcenia powinien umie: czyta budowlan dokumentacj techniczn podstawow w zakresie architektonicznym i konstrukcyjnym, posługiwa si dokumentacj przy wykonywaniu prac betoniarskich i zbrojarskich, posługiwa si prostym sprztem pomiarowym i wykorzystywa wyniki pomiarów na stanowisku pracy, wykonywa proste rysunki elementów budowlanych, wykonywa odrczne szkice robocze, sporzdza przedmiary i obmiary robót betoniarskich i zbrojarskich, przy wykorzystaniu dokumentacji technicznej oraz pomiarów z natury, posługiwa si podstawowymi pojciami ekonomicznymi, korzysta ze ródeł wiedzy ekonomicznej i prawnej, uwzgldnia mechanizmy rynkowe w fazie poszukiwania pracy, a take przy rozpoczynaniu i prowadzeniu własnej działalnoci gospodarczej, korzysta z przysługujcych praw pracowniczych w oparciu o kodeks pracy, stosowa zasady prawa budowlanego, bankowego, podatkowego, sporzdza dokumenty rónego typu w tym: dokumenty wymagane przy podejmowaniu pracy, zakładaniu własnej firmy, dokumenty rozliczeniowe i podatkowe. 15

16 2. TRECI KSZTAŁCENIA (DZIAŁY PROGRAMOWE) Elementy rysunku technicznego Podstawowe konstrukcje geometryczne Rzuty prostoktne i aksonometryczne Rysunek budowlano - architektoniczny Rysunek konstrukcyjny elementów betonowych i elbetowych Rysunki prefabrykatów Rysunki form i deskowa Rysunek odrczny Czytanie dokumentacji technicznej budowlanej Sporzdzanie prostych rysunków roboczych Elementy miernictwa budowlanego Prawo budowlane Wiadomoci wstpne z gospodarki Podmiot gospodarczy i jego pracownicy Kodeks pracy i prawa pracownicze Podejmowanie działalnoci gospodarczej Podstawowe zasady prawa bankowego i podatkowego 3. ZALECENIA DOTYCZCE OCENIANIA Kady dział w bloku programowym powinien by zaliczony i oceniony oddzielnie z uwzgldnieniem pełnej obowizujcej skali ocen. Pomiar dydaktyczny naley realizowa przez: testy sprawdzajce wielostopniowe, uwzgldniajce poziomy wymaga: 16

17 A - zapamitanie wiadomoci, B - zrozumienie wiadomoci, sprawdziany praktyczne w zakresie: a) wykonywania prostych rysunków technicznych i szkiców odrcznych, b) wykonywania pomiarów budowlanych typowych dla zawodu, c) wykonywania wicze typu: sporzdzanie dokumentów, wypełnianie druków itp. Sprawdziany praktyczne powinny dawa moliwo sprawdzenia umiejtnoci na wszystkich poziomach taksonomii celów nauczania: A - zapamitanie wiadomoci, B - zrozumienie wiadomoci, C - stosowanie wiadomoci w sytuacjach typowych, D - stosowanie wiadomoci w sytuacjach problemowych. Uwagi ogólne dotyczce oceniania umiejtnoci zawartych we wszystkich blokach programowych: Przy ocenianiu uczniów naley przyj nastpujce zasady: ucze musi opanowa wszystkie umiejtnoci, wynik sprawdzenia opanowania poszczególnych umiejtnoci ma charakter alternatywny: ucze umie bd nie umie wykona zadania, opanowanie umiejtnoci moe cechowa si rón biegłoci, np. w sensie szybkoci wykonywania zadania, rodzaju i liczby popełnionych i skorygowanych lub nie skorygowanych błdów itp. Wane jest, aby: a) stopie biegłoci miał swe odbicie w ocenie, b) został jednoznacznie okrelony minimalny stopie biegłoci, umoliwiajcy zaliczenie zadania. 17