Cz owiek najlepsza inwestycja

Transkrypt

1

2 siążeczka kucharska Nieznane skarby kulinarne Kociewia została opracowana i wydana przez Stowarzyszenie Kociewskie Forum Kobiet w ramach projektu Akademia Tradycji Kociewskich, trwającego od 1 lutego do 31 grudnia 2013 roku. Partnerem projektu jest Powiat Tczewski. Cel projektu to edukacja na temat tradycji kulinarnych i rękodzielniczych Kociewia oraz przedsiębiorczości, a także podniesienie wiedzy i kompetencji niezbędnych do stworzenia lokalnego produktu turystycznego. Przedsięwzięcie Akademia Tradycji Kociewskich skierowane jest do 40 kobiet w wieku 40+ zamieszkałych na terenie gminy Gniew, Morzeszczyn, Pelplin i Subkowy na Kociewiu w województwie pomorskim. Zdobycie i pogłębienie wiedzy oraz wzrost umiejętności manualnych z zakresu tradycji kulinarnych, hafciarskich i dekoratorskich; ekonomii społecznej i przedsiębiorczości; ograniczeń kulturowych płci oraz praktycznego funkcjonowania przedsiębiorstwa społecznego, pozwoli organizować m.in. wesela, uroczystości domowe i inne imprezy okolicznościowe w stylu kociewskim. ZAJĘCIA W PROJEKCIE: warsztaty na temat równości szans kobiet i mężczyzn, warsztaty kulinarne, warsztaty z rękodzieła, wykłady etnograficzne, warsztaty z aranżacji stołu i wnętrz, dekoracji potraw i florystyki, warsztaty na temat ekonomii społecznej i przedsiębiorczości. Przedsi wzi cie realizowane w ramach konkursu Priorytet IX Rozwój wykszta cenia i kompetencji w regionach 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich. Cz owiek najlepsza inwestycja Projekt wspó nansowany przez Uni Europejsk w ramach rodków Europejskiego Funduszu Spo ecznego

3 ZUPY ZUPA ZAKLEPKA 60 dag ziemniaków por, seler, pietruszka 3 marchewki 2 liście laurowe 5 ziarenek ziela angielskiego 2 litry wody ½ litra słodkiej śmietany 30% 2 łyżki mąki ½ szklanki cukru sól, ocet do smaku 6 jaj ugotowanych na twardo Ziemniaki i marchew obrać, pokroić w kostkę. Dodać pokrojony seler i por oraz pozostałe przyprawy i gotować do miękkości w osolonej wodzie. Na koniec dodać śmietanę wymieszaną z mąką oraz doprawić do smaku cukrem i octem. Jaja obrać i pokroić na ósemki. Kilka ósemek ułożyć na głębokim talerzu i zalać je gorącą zupą. ZUPA FASOLÓWKA 70 dag żeberek wieprzowych 3 litry wody 4 marchwie ½ selera ½ pora pietruszka ½ kg białej fasoli 60 dag ziemniaków 1 łyżka majeranku sól osolonej wodzie zagotować mięso. Zebrać szum, włożyć rozdrobnione warzywa i fasolę. Gotować około 2 godzin. Dodać pokrojone w drobną kostkę ziem- W niaki i wszystko razem zagotować. Na koniec dodać majeranek. 1

4 ZUPY ZUPA BRUKIEW kg gęsiny kg żółtej brukwi ½ korzenia selera 70 dag ziemniaków 3 litry wody łyżka majeranku sól, pieprz, cukier Brukiew obrać, pokroić w kostkę i zalać wrzącą wodą, aby utraciła goryczkę. Zaparzoną brukiew odcedzić, włożyć do garnka, osolić i razem z gęsią i selerem gotować do miękkości. Mięso wyjąć, wywar zlać, a pozostałą w garnku brukiew poszturać (pognieść). Wlać z powrotem wywar do pogniecionej brukwi, włożyć pokrojone w drobną kostkę ziemniaki i gotować. Gdy ziemniaki są miękkie, dodać rozdrobnione mięso i majeranek. Doprawić pieprzem i cukrem. ZUPA PIECZARKOWA 2 4 skrzydła od kurczaka, 2 litry wody 2 marchwie, pietruszka ½ główki selera, ½ pora ½ kg ziemniaków szklanka śmietany ½ kg pieczarek, cebula 2 łyżki masła, 2 łyżki mąki sól, pieprz Do garnka z wodą włożyć skrzydła i zagotować. Zebrać szum i dodać pokrojone w kawałki: marchew, seler, por i pietruszkę, osolić i dalej gotować na wolnym ogniu. Cebulę pokroić w kostkę i usmażyć na maśle, dodać pokrojone w plastry pieczarki, jeszcze chwilę podsmażyć i dodać do gotujących się warzyw. Gdy mięso będzie miękkie, wyjąć je z wywaru. Obrać ziemniaki, pokroić w małą kostkę i dodać do zupy. Na koniec zagęścić mąką wymieszaną ze śmietaną. Doprawić pieprzem.

5 ZUPY ZUPA SZCZAWIOWA mięso rosołowe z kurczaka 2 litry wody 2 marchwie ½ głowy selera, ½ pora ½ kg ziemniaków 15 dag świeżego szczawiu lub szczaw pasteryzowany (1½ litrowy słoik) szklanka śmietany 30% 4 łyżki mąki 4 jaja sól, cukier Ugotować wywar z mięsa razem z warzywami i ziemniakami w osolonej wodzie. Dodać pokrojony szczaw i zagotować. Z mąki i śmietany przygotować zawiesinę i zagęścić zupę. Doprawić cukrem. Jaja ugotować na twardo, obrać, pokroić w ćwiartki lub kostki i włożyć do garnka z zupą. Można jaja po ugotowaniu przekroić na pół, włożyć do talerza bezpośrednio przed podaniem i zalać gorącą zupą szczawiową. ZUPA WARZYWNA mięso rosołowe z kurczaka 2 litry wody 2 marchwie pietruszka ½ główki selera ½ pora ½ kg ziemniaków puszka groszku kalafior sól, pieprz Do garnka z wodą włożyć mięso i zagotować. Zebrać szum i dodać pokrojone w kawałki: marchew, seler, por i pietruszkę, osolić i dalej gotować na wolnym ogniu. Po 20 minutach do zupy dodać pokrojone w drobną kostkę ziemniaki, rozdrobniony kalafior i groszek, gdy warzywa będą miękkie, doprawić pieprzem. Można dodać garść posiekanego koperku. 3

6 ZUPY ZUPA-KREM BROKUŁOWY 60 dag ziemniaków brokuł, por seler, pietruszka 2 marchewki 3 litry wody ½ szklanki słodkiej śmietany 30% sól 2 łyżki płatków migdałowych Wszystkie warzywa ugotować w osolonej wodzie, gdy będą miękkie, odcedzić wywar do garnka, a warzywa zmiażdżyć blenderem na gładką papkę-krem. Do kremu brokułowego wlać odcedzony wywar, dodać połowę śmietany i przegotować. Krem wlewać do bulionówek. Na środku każdej porcji z łyżki śmietany zrobić wzorek i położyć kilka uprażonych na patelni płatków migdałowych. Do kremu brokułowego można dodać małe grzanki. KARBÓNADA Z KAPUSTĄ (KOCIEWSKI SCHABOWY) 4 70 dag schabu wieprzowego koniecznie z kością 2 jaja, 2 łyżki mąki ¾ szklanki tartej bułki sól, pieprz smalec do smażenia Schab pokroić w plastry, tak aby każdy miał kostkę żebrową. Uklepać tłuczkiem na desce i z obu stron posypać solą i pieprzem. Obtoczyć w mące, roztrzepanym jajku i tartej bułce. Dobrze palcami przycisnąć panierunek i kłaść na patelnię z rozgrzanym smalcem. Usmażyć z obu stron na rumiano. Ułożyć na półmisku i polać tłuszczem od smażenia. Karbónadę podaje się ze szmurowaną kapustą (ze świeżej kapusty) i zrumienioną zasmażką wykonaną z mąki, boczku i cebuli.

7 DANIA OBIADOWE KLOPSIKI W WARZYWACH 50 dag łopatki wieprzowej 50 dag boczku świeżego 3 cebule 2 jaja 5 łyżek tartej bułki sól, pieprz Łopatkę, boczek i cebule pomielić, dodać jaja, tartą bułkę, sól i pieprz do smaku. Dobrze wymieszać. Zmoczyć ręce wodą i formować małe klopsiki. Ugotować wywar z potartych warzyw: marchwi, ½ głowy selera, pietruszki (korzeń), pora, 2 liści laurowych, 5 ziarenek ziela angielskiego, soli, pieprzu. Do ugotowanego wywaru włożyć małe klopsiki i ugotować. Gdy klopsiki będą miękkie, wlać ½ szklanki koncentratu pomidorowego i zawiesinę wykonaną z ½ szklanki śmietany i 2 łyżek mąki. Podawać razem z sosem warzywnym na gorąco. ROLADA Z SZYNKI 1½ szynki wieprzowej 15 dag wędzonego boczku cebula, kiszony ogórek, sól, pieprz 2 łyżki smalcu do smażenia 2 łyżki mąki do sosu sznurek do związania Szynkę umyć i rozciąć w taki sposób, aby otrzymać w jednym kawałku jak największy prostokąt. Płat mięsa posypać solą i pieprzem z obu stron. Wzdłuż jednego brzegu płata układać pokrojony w paski boczek, ogórek i plastry cebuli. Zwinąć starannie w rulon i mocno owiązać sznurkiem. Włożyć do brytfanki z rozgrzanym smalcem, obsmażyć z wszystkich stron. Wstawić do piekarnika, podlewać wodą, przykryć pokrywą i dusić około 2 godzin do miękkości. Mięso ostudzić, pokroić w plastry, a sos zagęścić zawiesiną z mąki. Jeść jako danie obiadowe lub na zimno na kanapkę. 5

8 DANIA OBIADOWE KARKÓWKA PIECZONA karkówka wieprzowa (około 1½ kg) cebula, 2 ząbki czosnku 3 liście laurowe, ½ szklanki oleju sól, pieprz karkówki wyciąć kość i dokładnie Z natrzeć solą, pieprzem i zmiażdżonym czosnkiem. Włożyć do naczynia, przykryć i wstawić do lodówki na 24 go - dziny. Następnie mocno obwiązać sznurkiem, przełożyć do brytfanny, wlać olej i wstawić do piekarnika nagrzanego do temperatury 200 C. Obsmażyć z obu stron. Następnie wlać 1½ szklanki wody, dodać pokrojoną cebulę i liście laurowe. Przykryć i dusić 1½ godziny. Przewrócić karkówkę na drugą stronę i dalej dusić jeszcze około godziny. Karkówkę podawać z ciemnym sosem z pieczeni zaciągniętym mąką do ziemniaków lub wystudzić, pokroić w plastry i podawać jako wędlinę do pieczywa. ZRAZY WOŁOWE 6 kg mięsa wołowego (na zrazy) 4 średnie ogórki kiszone 3 średnie cebule 30 dag boczku wędzonego 4 łyżki musztardy sól, pieprz 10 dag smalcu 2 łyżki mąki do sosu Mięso wołowe pociąć na plastry i ubić tłuczkiem (od kotletów). Każdy kawałek posypać solą, pieprzem i posmarować musztardą. Na każdy kawałek kłaść pasek ogórka, pasek boczku i kawałek cebulki. Zwinąć w ruloniki i spiąć lub owinąć nicią. Smażyć na patelni z rozgrzanym smalcem. Usmażone zrazy włożyć do garnka, zalać wodą, dodać pozostałą cebulę, ogórek, boczek i dusić do miękkości. Wyjąć zrazy z sosu i zaciągnąć zawiesiną z mąki i wody.

9 DANIA OBIADOWE GOŁĄBKI Z RYŻEM duża głowa świeżej kapusty kg mięsa wieprzowego (łopatka) ½ kg świeżego boczku, 2 duże cebule 4 jaja, sól, pieprz, 2 szklanki ryżu 2 łyżki kminku, 3 łyżki mąki mały słoik koncentratu pomidorowego ½ szklanki śmietany 30% Wyciąć głąb w kapuście i parzyć ją w dużym garnku. Zaparzone liście odcinać i wyjmować. Ugotować ryż. Mięso, boczek cebulę pomielić, dodać ugotowany ryż, surowe jaja, sól i pieprz do smaku. Wszystko razem dobrze wymieszać. Z zaparzonych liści kapusty wyciąć łykowate zgrubienia. Na każdy liść nałożyć mięsno-ryżowy farsz. Boczne części liścia złożyć do środka, przykrywając farsz i całość zwinąć w rulon. Na dno garnka włożyć pozostałe najmniejsze liście i układać gołąbki ciasno, warstwami jeden przy drugim. Każdą warstwę posypać kminkiem i solą. Ułożone gołąbki zalać wodą, aż woda pokryje ostatnią warstwę do połowy. Przykryć pokrywą i gotować gołąbki około 20 minut. Ugotowane gołąbki i liście z dna wyjąć z garnka i przygotować sos pomidorowy. Do powstałego wywaru dodać koncentrat pomidorowy, śmietanę i zagęścić zawiesiną z mąki i wody. GRYZ Z JAGODAMI litr mleka 3 łyżki cukru ¾ szklanki kaszy mannej 3 jaja sok lub kompot do polania Mleko wlać do garnka, wsypać cukier i podgrzewać, wolno wsypywać kaszę manną. Cały czas mieszając, doprowadzić do wrzenia. Garnek z kasz ą odstawić z ognia, po chwili dodać żółtka i energicznie wymieszać łyżką. Następnie dodać ubite białko i delikatnie wymieszać. Tak przygotowany gryz wylać do salaterek przepłukanych zimną wodą i lekko schłodzić. Polać domowym sokiem z czarnego bzu, jeżyn, malin, wiśni itp. Gdy gryz zastygnie, można go pokroić w kostkę, ułożyć na talerzyku i polać jagodami. 7

10 DESERY SZPAJZA (LEGUMINA) 5 jaj szklanka cukru 5 łyżeczek żelatyny 2 szklanki śmietany 30% cytryna 2 łyżki kakao Żelatynę wymieszać w 1 /3 szklanki zimnej wody i odstawić, a potem rozpuścić ją, dolewając wrzącej wody do połowy szklanki. Ostudzić. Zaparzyć kakao. Zetrzeć skórkę z cytryny i wycisnąć sok. Ubić żółtka z cukrem, dodać ubitą śmietanę, żelatynę i lekko wmieszać ubite białko. Szybko podzielić na dwie części. Do jednej dodać otartą skórkę z cytryny i sok, a do drugiej zaparzone kakao. Kakaową leguminę wlać do salaterki, na nią wlać leguminę cytrynową i udekorować dowolnymi owocami. Można robić od razu gotowe porcje i wlewać obie masy na przemian do pucharków koktajlowych. RYŻ Z SOSEM TRUSKAWKOWYM szklanka ryżu 2 szklanki mleka szczypta soli 2 łyżki cukru mały cukier wanilinowy łyżka masła sos truskawkowy kilogram świeżych truskawek ¼ litra śmietany 12% 8 Zagotować mleko, dodać sól i masło. Ryż opłukać i zagotować z mlekiem na sypko, dodać cukier wanilinowy i cukier. Oczyszczone truskawki zmiksować i wymieszać ze śmietaną, dosłodzić według uznania. Gorący ryż porcjować na talerzyki i polać sosem truskawkowym.

11 DESERY BAKALIE Z JOGURTEM kubek jogurtu naturalnego (400 ml) cukier wanilinowy paczka herbatników (10 dag) 5 dag orzechów laskowych 5 dag rodzynek ½ puszki brzoskwiń Herbatniki pokruszyć i wymieszać z posiekanymi orzechami i rodzynkami oraz z pokrojonymi w kostkę brzoskwiniami. Jogurt wymieszać z cukrem wanilinowym. Do pucharków wkładać na przemian łyżkę jogurtu i mieszankę bakalii z herbatnikami. Udekorować jogurtem i dowolnymi bakaliami. Na godzinę odstawić w chłodne miejsce. Podawać jako deser. BUDYŃ litr mleka 3 łyżki cukru 2 paczki budyniu śmietankowego ½ szklanki soku Ugotować budyń. Wlać do pucharków i odstawić w zimne miejsce. Gdy będzie zimny, pucharek odwrócić do góry dnem i budyń wyłożyć na talerzyk. Polać sokiem. 9

12 DESERY KOLOROWA GALARETKA galaretka cytrynowa galaretka agrestowa galaretka truskawkowa 5 dag orzechów włoskich 5 dag rodzynek bita śmietana do dekoracji Każdą galaretkę rozpuścić w szklance wrzątku, dobrze wymieszać i wlać do miseczek do zakrzepnięcia. Każdą galaretkę wyjąć na deseczkę, pokroić w kostkę. Kolorowe kostki wymieszać razem. Wkładać do pucharków i przesypywać rodzynkami i rozdrobnionymi orzechami. Można udekorować bitą śmietaną. BUDYŃ W KISIELU kisiel (na ½ litra wody) budyń (na ½ litra mleka) ½ litra mleka Ugotować kisiel w 3 szklankach wody oraz budyń według przepisu na opakowaniu. Przygotować pucharki. Do połowy każdego wlać gorący kisiel, a następnie gorący budyń. Odstawić na godzinę w chłodne miejsce. Można udekorować w dowolny sposób, np. ubitą śmietaną. Podawać jako deser. 10

13 CIASTA DROŻDŻÓWKA (KUCH Z KROSTAMI) kg mąki pszennej, ½ litra mleka 20 dag cukru, 5 jaj, 10 dag drożdży 25 dag masła lub margaryny 10 dag rodzynek, ½ łyżeczki soli Drożdże rozmieszać w niewielkiej ilości ciepłego mleka i łyżce cukru. Odstawić do wyrośnięcia. Mleko wlać do miski, wsypać cukier oraz sól, wymieszać i podgrzać. Wsypać mąkę i mieszając drewnianą łyżką, dodawać po jednym jajku, a następnie roztopione masło i rodzynki. Gdy ciasto będzie dobrze wyrobione, dodać wyrośnięte drożdże i ponownie dobrze wymieszać. Przykryć i odstawić, a gdy podwoi swoją objętość, wyłożyć do posmarowanych foremek, posypać kruszonką i ponownie odstawić, aby wyrosło. Piec w piekarniku w temperaturze 180 C około 30 minut. Ostudzić i polukrować. Kruszonka: 10 dag masła, 1½ szklanki mąki, szklanka cukru, cukier wanilinowy, ½ łyżeczki proszku do pieczenia. Wszystkie składniki kruszonki lekko zagnieść i posypać surowe ciasto. Lukier: ½ kg cukru pudru, gorąca woda. JABŁECZNIK BABCINY 25 dag margaryny szklanka cukru pudru 2 szklanki mąki szklanka kartoflanki łyżeczka proszku 2 jaja 3 kg jabłek 2 łyżeczki cynamonu Ugotować marmoladę z jabłek. Z margaryny, cukru, mąki, kartoflanki, proszku i jaj zagnieść ciasto. Czwartą część ciasta odłożyć, a pozostałą część rozwałkować na wysmarowanej blasze. Ciasto równo pokryć marmoladą jabłkową i posypać cynamonem. Odłożone ciasto rozwałkować (nie za cienko) i radełkiem ukroić paski. Paski ułożyć w kratkę na marmoladzie. Piec około 45 minut. Polukrować. 11

14 CIASTA BABKA CYTRYNOWA 1½ szklanki cukru, kostka margaryny 5 jaj, szklanka mąki ziemniaczanej 1½ szklanki mąki pszennej 2 łyżeczki proszku do pieczenia cytryna Cukier ucierać z margaryną, dodając po jednym jajku tak długo, aż cukier będzie roztarty. Następnie dalej ucierać, dodając mąkę ziemniaczaną, a potem mąkę z proszkiem. Na koniec dodać otartą skórkę z cytryny i sok. Dobrze wymieszać i wyłożyć do wysmarowanej tłuszczem i obsypanej kaszą manną foremki. Piec w temperaturze 180 C około godziny. Polać polewą czekoladową lub lukrem. Można udekorować kremem. MAZUREK Z POLEWĄ 12 Ciasto: ½ kostki margaryny, ½ szklanki cukru, 4 żółtka, 2 szklanki mąki pszennej, łyżeczka proszku do pieczenia, 4 łyżki kwaś nej śmietany. Margarynę, cukier i żółtka dobrze utrzeć, następnie dodać śmietanę. Po wymieszaniu dodać mąkę z proszkiem i zagnieść ciasto. Rozłożyć na blachę o wymiarach 24x36 cm. Upiec, wyjąć z blachy i wystudzić. Upieczone ciasto włożyć do blachy, posmarować zgniecionymi owocami z czarnej porzeczki (kompot 1 litr) i posypać: 10 dag rodzynek, 10 dag sparzonych, obranych i pokrojonych na kawałki migdałów, 10 dag rozdrobnionych orzechów włoskich. Wszystko zalać gorącą polewą czekoladową. Polewa czekoladowa: ½ szklanki mleka, 1½ szklanki cukru, kostka margaryny, 3 łyżki kakao, 25 dag mleka w proszku. Mleko wlać do garnka, wsypać cukier i gotować ponad 15 minut. Na początku nie wolno mieszać. Gdy masa opadnie i zacznie nabierać

15 CIASTA słomkowego koloru, mieszać, aby się nie przypaliła. Gdy masa będzie jasnobrązowa, odstawić z ognia, włożyć margarynę i łyżką mieszać do całkowitego połączenia się masy. Wsypać kakao, mleko w proszku i dobrze połączyć. Gładką, lśniącą polewę prosto z garnka wylewać na blachę z bakaliami (rzędami od brzegu do brzegu). Jeżeli polewa jest zbyt gęsta lub oddziela się tłuszcz, można dodać kilka łyżek mleka w płynie i wymieszać. Jeżeli mazurek jest ciastem wielkanocnym, można na polewie ułożyć z migdałów, orzechów, fig lub innych bakalii dekorację świąteczną. TORT ŚMIETANOWY Biszkopt: 8 jaj, 2 szklanki cukru, szklanka mąki ziemniaczanej, 1½ szklanki mąki pszennej, 1½ łyżeczki proszku do pieczenia. Mikserem ubić 8 białek, gdy piana będzie sztywna, wsypać szklankę cukru i dalej ubić. Odstawić. Następnie mikserem ubijać żółtka razem z drugą szklanką cukru. Masę żółtkową połączyć (łyżką) z mąką ziemniaczaną. Następnie do tej masy dodać mąkę z proszkiem, ubite białko i razem delikatnie wymieszać. Ciasto przełożyć (po równo) do dwóch foremek o średnicy 28 cm. Dno tortownicy wyłożyć papierem. Foremek nie smarować żadnym tłuszczem. Piec w temperaturze 180 C około 35 minut. Po upieczeniu nożem obkroić boki foremek i wyjąć biszkopt. Pozostawić do wystudzenia. Biszkopt przełożyć kremami najlepiej na drugi dzień. Krem: litr śmietany 30%, 2 galaretki truskawkowe. Do nakrapiania biszkoptu: szklanka wódki. Galaretki wsypać do naczynia i zalać szklanką wrzątku. Dobrze wymieszać, aby nie było grudek i ostudzić. W tym czasie przygotować biszkopt: górę biszkoptów ściąć i razem z okruszkami zostawić do obsypania tortu. Każdy krążek przeciąć na dwa krążki (otrzymamy cztery). Wszystkie krążki nakropić wódką. Zachowanie tej kolejności jest bardzo ważne, bo po ubiciu śmietany i połączeniu jej z galaretką nie będzie na to czasu, gdyż śmietana szybko twardnieje. Mikserem ubić dobrze wychłodzoną śmietanę. Do ubitej śmietany wlać zimną, ale płynną galaretkę i dobrze, ale szybko połączyć razem. Z ubitej śmietany odłożyć 5 łyżek do worka cukierniczego (do dekoracji). Pozostałą częścią śmietany (z pośpiechem) przełożyć krążki biszkoptu oraz posmarować górę i boki. Boki tortu równomiernie obsypać okruszkami. Natychmiast w dowolny sposób udekorować tort i schłodzić go w lodówce. Tort jest najsmaczniejszy następnego dnia. 13

16 CIASTA SERNIK BABCI JADZI Spód: ½ kostki margaryny, ½ szklanki cukru, 3 jaja, 1½ szklanki mąki, łyżeczka proszku do pieczenia. Margarynę utrzeć z cukrem, dodając po jednym jajku. Na koniec wmieszać mąkę z proszkiem i łyżką rozsmarować na blasze o wymiarach 24x36 cm. Masa serowa: kostka masła, 1½ szklanki cukru, cukier wanilinowy, budyń wanilinowy, łyżeczka skórki pomarańczowej, 8 jaj, 10 dag rodzynek, 1½ kg twarogu. Dobrze utrzeć masło z cukrem, cukrem wanilinowym i skórką pomarańczową. Porcjami dodawać twaróg (zmielony) i po jednym żółtku. Następnie dodać budyń w proszku i rodzynki. Na koniec dodać ubite białko. Masę serową rozłożyć na spód i piec w temperaturze 180 C około godziny. Można cieniutko polać polewą czekoladową. MAKOWIEC BABCI JADZI 14 Spód: ½ kostki margaryny, ½ szklanki cukru, 3 jaja, 1½ szklanki mąki, łyżeczka proszku do pieczenia. Margarynę utrzeć z cukrem, dodając po jednym jajku. Następnie wymieszać z mąką i proszkiem. Łyżką rozsmarować na blasze o wymiarach 24x36 cm. Na ciasto równomiernie rozłożyć masę makową. Masa makowa: 4 szklanki maku, kostka margaryny, 1½ szklanki cukru, cukier wanilinowy, łyżeczka skórki pomarańczowej, olejek migdałowy, słoik powideł śliwkowych, budyń wanilinowy, 8 jaj, 10 dag rodzynek, 2 łyżeczki proszku do pieczenia, 30 dag cukru pudru do polukrowania, 4 łyżki rozdrobnionych orzechów do posypania. Margarynę utrzeć z cukrem, cukrem wanilinowym, skórką pomarańczową i żółtkami. Ucierając dalej, dodać powidła, a potem olejek oraz zaparzony i dwukrotnie zmielony mak. Następnie wsypać budyń z proszkiem do pieczenia i rodzynki, a na koniec ubite białko. Po dokładnym wymieszaniu masę makową wyłożyć na blachę z ciastem. Piec w temperaturze 180 C około godziny. Po wystudzeniu polukrować. Można posypać rozdrobnionymi orzechami, kolorowym maczkiem lub wiórkami kokosowymi.

17 SMALEC ZE SKRZECZKAMI (ZE SKWARKAMI) kg świeżej słoniny wieprzowej 30 dag cebuli 10 dag rodzynek łyżka majeranku łyżeczka soli ZAKĄSKI I INNE DODATKI Słoninę pokroić w drobną kostkę, włożyć do garnka i smażyć, często mieszając. Gdy skwarki wypłyną na wierzch i staną się jasnobrązowe, dodać pokrojoną w dużą kostkę cebulę. Gdy cebula zmięknie i nabierze złotego koloru, wsypać rodzynki i chwilę smażyć. Smalec ze skrzeczkami osolić, wsypać majeranek, wymieszać i wlać do kamiennego garnka lub innych mniejszych naczyń. Gdy zastygnie, smarować nim pieczywo. Na kanapkę położyć plastry kiszonego ogórka. SER SMAŻONY ½ kg twarogu półtłustego (w kostce) łyżeczka sody oczyszczonej 2 łyżki masła, żółtko 2 łyżki słodkiej śmietany sól, łyżka kminku Twaróg pokruszyć, posypać sodą i wymieszać. W garnku roztopić masło, dodać twaróg i na małym ogniu smażyć. Gdy masa serowa będzie gładka, osolić, dodać kminek i śmietanę. Przegotować, a następnie zdjąć z ognia i dodać żółtko. Dobrze wymieszać i odstawić do przestudzenia. Ser od czasu do czasu przemieszać, aby kminek nie osadził się na dnie, a następnie wyłożyć do miseczki. Smarować pieczywo. Dawniej, zanim przystąpiono do smażenia, twaróg dojrzewał pod przykryciem kilka dni. Gdy następowała fermentacja, wydobywał się intensywny zapach (zaczynało śmierdzieć), dlatego serek smażony nazywał się śmniyrdziel. 15

18 ZAKĄSKI I INNE DODATKI PASZTET DROBIOWY kurczak, kg wątroby drobiowej kg żołądków drobiowych kg boczku, 2 cebule, sól, pieprz 2 łyżki papryki mielonej słodkiej 3 łyżki majeranku, 4 marchwie, por ½ głowy selera (lub 1 mały) 10 ziaren ziela angielskiego 6 liści laurowych, 5 łyżek tartej bułki Kurczaka ugotować w osolonej wodzie z warzywami, zielem angielskim i liśćmi laurowymi. Żołądki w osolonej wodzie ugotować osobno. Osobno ugotować także boczek. Wątrobę sparzyć. Cebulę usmażyć na tłuszczu od gotowania boczku. Kurczaka obrać z kości i skóry. Mięso razem z warzywami i usmażoną cebulą zmielić. Dodać bułkę tartą, pieprz, sól, połowę papryki, 2 łyżki majeranku. Dobrze wymieszać i włożyć do 3 foremek keksowych. Powierzchnię pasztetu posypać papryką i majerankiem. Smażyć w piekarniku około 50 minut w temperaturze 200 C. Po upieczeniu ostudzić i wyjąć z foremek. Schłodzić w lodówce. GOLCE KOCIEWSKIE (KLUSKI ZIEMNIACZANE) 16 kg surowych ziemniaków ¾ szklanki mąki, 2 jaja, sól Ziemniaki obrać, zetrzeć na tarce, przełożyć na płócienną ścierkę, zwinąć w rożek i mocno wycisnąć sok. Suchą masę włożyć do miski, dodać pozostałe składniki i wymieszać. Masę ziemniaczaną równomiernie rozłożyć na desce lub tacy i łyżką lub nożem porcjować prosto do garnka z wrzącą osoloną wodą. Po wypłynięciu gotować jeszcze około 3 minut. Odcedzone golce można podawać z: usmażonym boczkiem i cebulą; wytopioną słoniną z cebulą; kapustą kiszoną, duszoną na podsmażonym boczku z cebulą.

19 ŚLEDZIE PO KOCIEWSKU ½ kg solonych filetów śledziowych Farsz-pasta: 20 dag wędzonej makreli, 3 dag suszonych grzybów, 2 średnie cebule, 2 łyżki koncentratu pomidorowego, 2 średnie ogórki kiszone, pieprz, olej do zalania rolmopsów. Dekoracja: 2 łyżki majonezu, gałązka pietruszki, cebula. Filety śledziowe wymoczyć i przekroić na pół wzdłuż śledzia. Przygotować pastę: grzyby ugotować w małej ilości wody i odcedzić. Makrelę bez ości i skóry, grzyby i cebulę zmielić. Ogórki obrać ze skóry i pokroić w drobną kostkę. Wszystko razem połączyć i wymieszać z koncentratem pomidorowym. Pastą smarować filety, zwijać jak rolmopsy i spiąć wykałaczką. Ułożyć w głębokim naczyniu, posypać pieprzem i zalać olejem. Przykryć i wstawić na 12 godz. do lodówki. Przed podaniem układać na półmisku i każdego rolmopsa dekorować majonezem i listkiem pietruszki. ZYLC (GALARETKA WIEPRZOWA) golonka wieprzowa, 2 stópki wieprzowe ½ głowy wieprzowej, 3 liście laurowe 12 ziaren ziela angielskiego ½ pora, ½ selera, 4 marchewki, 3 cebule sól, ocet do smaku, zielona pietruszka koperek, groszek, cytryna do dekoracji Mięso i przyprawy zalać wodą (tak by je tylko przykryła), osolić i gotować dwie i pół godziny. Następnie włożyć warzywa w całości i dalej gotować jeszcze pół godziny. Mięso wyjąć i obrać z kości. Skóry i chrząstki zmielić na maszynce, a mięso, seler i marchew pokroić w kostkę. Wszystko włożyć do przecedzonego wywaru, doprawić do smaku i przegotować. Dodać ocet (tyle, aby smak galarety był lekko kwaśny) i wylać do miseczek lub filiżanek z listkiem pietruszki, kilkoma ziarenkami zielonego groszku i plasterkiem cytryny. Odstawić do zastygnięcia. Przed podaniem udekorować gałązką koperku oraz cytryną.

20 AUTORKI PRZEPISÓW: Krystyna Pustkowska, Henryka Podwalska Zofia Bandźmiera, Mariola Goleniowska Cecylia Ziółkowska, Krystyna Gierszewska ZDJĘCIA: Krystyna Gierszewska, Michał Mierzejewski Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie Cz owiek najlepsza inwestycja Projekt wspó nansowany przez Uni Europejsk w ramach rodków Europejskiego Funduszu Spo ecznego