Strategia Rozwoju Gminy Tarczyn

Transkrypt

1 Strategia Rozwoju Gminy Tarczyn opracowana przez: PPUH BaSz przy współpracy Urzędu Gminy Tarczyn Tarczyn 2001

2 SPIS TREŚCI Spis treści str. 2 Założenia i cel opracowania Strategii Rozwoju Gminy str. 4 I. Gmina Tarczyn str Historia gminy Tarczyn str Informacje ogólne o gminie str Położenie i środowisko przyrodnicze gminy str Samorząd Gminy str Działalność samorządu gminy w latach str. 11 II. Diagnoza stanu sfery społecznej str Ludność str Oświata str Służba zdrowia str Mieszkalnictwo str Kultura str Opieka społeczna str Bezpieczeństwo publiczne str Sport, turystyka, rekreacja str Aktywność społeczna str. 48 III. Diagnoza stanu infrastruktury technicznej str Zaopatrzenie w wodę str Kanalizacja str Sieć gazownicza str Zaopatrzenie w ciepło str Energetyka str Gospodarka odpadami str Komunikacja str Telefonizacja str. 70 IV. Diagnoza stanu sfery gospodarczej str Przemysł str Rolnictwo i leśnictwo str Aktywność gospodarcza mieszkańców gminy str Handel str Usługi str Gastronomia str Banki str Struktura zatrudnienia str. 86 2

3 V. Diagnoza stanu środowiska str Ochrona powietrza str Ochrona wód str Ochrona przyrody str Eksploatacja złóż kopalin str. 91 VI. Raport z Sesji Planowania Strategicznego str Geneza i zakres Raportu z Sesji Planowania Strategicznego str Geneza i zakres Raportu z Młodzieżowej Sesji Planowania Strategicznego str. 103 VII. Analiza zasobów gminy str. 113 VIII. Misja oraz cele strategiczne i cele operacyjne Gminy str. 116 IX. Optymalne kierunki rozwoju gminy str Sfera społeczna str Infrastruktura techniczna str Sfera gospodarcza str Ekologia str. 139 X. Harmonogramy realizacyjne najważniejszych zadań str. 140 XI. Zestawienie oczekiwanych efektów długofalowych realizacji strategii str. 164 CZĘŚĆ II Plan zadań Gminy Tarczyn do roku

4 ZAŁOŻENIA I CEL OPRACOWANIA STRATEGII ROZWOJU GMINY Rozpoczynając proces planowania strategicznego w gminie musimy odpowiedzieć sobie na pytanie co rozumiemy przez planowanie strategiczne i dlaczego jest ono gminie potrzebne. Większość gmin posiada plany rozwojowe w poszczególnych dziedzinach życia społecznego, jednak kolejność i zakres ich wdrażania zależy zwykle od nacisków różnych grup czy możliwości pozyskania środków na określony typ zadań. Ponieważ praktycznie każdy samorząd ma w swoim budżecie za mało środków w stosunku do potrzeb, zachodzi więc konieczność określenia priorytetów w taki sposób, aby osiągnąć możliwie najlepszą efektywność wydatkowanych środków. Proces planowania strategicznego należy rozpoczęć od dokładnej analizy stanu gminy w podstawowych sferach życia społecznego. Wnioski z przeprowadzonej diagnozy powinny stanowić punkt wyjścia do określenia mocnych i słabych stron gminy a następnie zdefiniowania wynikających z nich szans i zagrożeń. Można w ten sposób wyznaczyć obszary priorytetowe oparte na mocnych stronach gminy i dla tych obszarów określić strategiczne cele i zadania. Proces ten powinien mieć charakter ciągły - niezbędny jest bieżący monitoring i ocena wdrażania planów strategicznych. Pozwala to na wprowadzanie we właściwym czasie korekt i poprawek w programach realizacyjnych. Ważnym aspektem planowania strategicznego jest możliwie szeroka konsultacja społeczna planowanych rozwiązań. Im większa grupa mieszkańców gminy jest zaangażowana w proces planowania, tym łatwiej w przyszłości wprowadzać w życie wnioski wynikające ze strategii. Ponadto doświadczenie i znajomość problemów gminy stanowi najcenniejsze źródło informacji o lokalnych potrzebach i dążeniach. 4

5 5

6 I GMINA TARCZYN 1.1. Historia Gminy Tarczyn Pierwsze wzmianki o wsi Tarczyn i znajdującym się tam kościele parafialnym pochodzą z XII wieku. W wieku XIII Tarczyn był jedną z siedzib książąt mazowieckich, o czym może świadczyć dokument wystawiony przez księcia czerskiego Konrada II w 1284 roku. W roku 1355 książę Kazimierz I nadał osadzie prawa miejskie (magdeburskie). W wiekach późniejszych Tarczyn stanowił uposażenie proboszcza kapituły warszawskiej. W roku 1490 i 1506 odbyły się tu zjazdy szlachty mazowieckiej. W XVI wieku utworzone zostało województwo mazowieckie, składające się z 10 ziem i 26 powiatów. Ziemia warszawska obejmowała 3 powiaty warszawski, błoński i tarczyński. Taki podział administracyjny funkcjonował do rozbiorów. W wieku XIX nastąpił znaczący rozwój gospodarczy miasta, związany m.in. z przebudową i unowocześnieniem traktu z Warszawy do Grójca. Ukaz carski z 1865 roku pozbawił Tarczyn praw miejskich. I i II wojna światowa przyniosły Tarczynowi znaczne straty, zarówno dotyczące liczby mieszkańców, jak i zabudowy. Po 1945 roku pełnił funkcję lokalnego ośrodka handlowo-usługowego, obecnie jest siedzibą Władz Gminy Informacje ogólne o gminie Gmina Tarczyn położona jest w południowej części województwa mazowieckiego, w powiecie grójeckim. Graniczy z gminami: Żabia Wola (powiat grodziski), Nadarzyn (powiat pruszkowski), Lesznowola, Piaseczno, Prażmów (powiat piaseczyński) oraz Pniewy i Grójec (powiat grójecki). Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 7 Warszawa Kraków oraz dwutorowa 6

7 linia kolejowa Skierniewice - Łuków. Gmina podzielona jest na 36 sołectw i liczy 9977 mieszkańców (stan na dzień ). Powierzchnia ogólna gminy wynosi ha, z czego 74,7% stanowią użytki rolne a 16,6% lasy. Znaczną powierzchnię użytków rolnych (19,7%) stanowią sady gmina klasyfikowana jest jako rolniczo-sadownicza. 49% gruntów ornych to ziemie klasy III i IV, 51% ziemie klas V VI. W gminie znajdują się 4 szkoły podstawowe (w Tarczynie, Pracach Małych, Pamiątce i Suchostrudze), gimnazjum w Tarczynie i dwa przedszkola (Tarczyn, Jeziorzany). Ośrodek Zdrowia, Ośrodek Pomocy Społecznej, Dom Kultury, Biblioteka i Komisariat Policji zlokalizowane są w Tarczynie Położenie i środowisko przyrodnicze gminy Gmina Tarczyn położona jest na pograniczu Równiny Łowicko Błońskiej, Równiny Warszawskiej i Wysoczyzny Rawskiej. Przez centrum gminy przepływa rzeka Tarczynka (zasilająca położone na południe od Tarczyna stawy rybne), wschodnią granicę stanowi rzeka Jeziorka. Lasy tworzące trzy kompleksy znajdują się w sołectwach Prace Duże, Księżak oraz przy granicy gminy Pniewy. Na terenie gminy występują znaczne zasoby jurajskich wód podziemnych. Średnie roczne opady atmosferyczne wahają się w granicach od 450 do 600 mm. Średnia roczna temperatura wynosi około +8 0 C, długość okresu wegetacyjnego wynosi około 210 dni. Część obszaru gminy należy do Chojnowskiego Parku Krajobrazowego. 7

8 1.4. Samorząd Gminy W wyniku wyborów samorządowych do Rady Gminy kadencji weszły następujące osoby: 1. Zbigniew Bąkowski 2. Stanisław Bęczkowski 3. Mieczysław Brodniewicz 4. Jan Cyngot Przewodniczący Rady Gminy 5. Jerzy Dębski 6. Ryszard Domański 7. Danuta Dziembowska 8. Mirosław Faliszewski 9. Dariusz Galicz 10. Jerzy Malewski 11. Stanisław Małczyński 12. Ewa Michalczak 13. Marek Młynarczyk 14. Krzysztof Olczak 15. Zofia Perzyna 16. Bogdan Pałka 17. Jolanta Rutka Z-ca Przewodniczącego Rady Gminy 18. Ryszard Surała 19. Barbara Węgrowska 20. Hanna Wołkiewicz 8

9 Zarząd Gminy Tarczyn 1. Danuta Dziembowska Wójt Gminy Przewodnicząca Zarządu Gminy 2. Zbigniew Bąkowski Z-ca Wójta Z-ca Przewodniczącego Zarządu 3. Barbara Węgrowska Członek Zarządu 4. Jerzy Malewski Członek Zarządu 5. Krzysztof Olczak Członek Zarządu 6. Ryszard Domański Członek Zarządu Komisja Budżetu i Finansów 1. Jan Cyngot Przewodniczący Komisji 2. Bogdan Pałka 3. Krzysztof Olczak 4. Jolanta Rutka 5. Ryszard Surała 6. Dariusz Galicz 7. Hanna Wołkiewicz 8. Zbigniew Bąkowski Komisja Rozwoju, Rolnictwa i Planowania Przestrzennego 1. Stanisław Małczyński Przewodniczący Komisji 2. Dariusz Galicz 3. Marek Młynarczyk 4. Jerzy Dębski 5. Zbigniew Bąkowski 6. Ryszard Domański 7. Krzysztof Olczak 8. Barbara Węgrowska 9. Zofia Perzyna 9

10 Komisja Opieki Socjalnej i Zdrowia 1. Bogdan Pałka Przewodniczący Komisji 2. Jolanta Rutka 3. Danuta Dziembowska 4. Jerzy Malewski 5. Mieczysław Brodniewicz 6. Ryszard Domański 7. Ryszard Surała 8. Mirosław Faliszewski 9. Marek Młynarczyk Komisja Oświaty i Kultury 1. Ewa Michalczak Przewodnicząca Komisji 2. Hanna Wołkiewicz 3. Stanisław Bęczkowski 4. Jan Cyngot 5. Jerzy Dębski 6. Danuta Dziembowska 7. Mirosław Faliszewski 8. Ryszard Ozimek 9. Barbara Węgrowska Komisja Rewizyjna 1. Stanisław Bęczkowski Przewodniczący Komisji 2. Zofia Perzyna 3. Stanisław Małczyński 4. Mieczysław Brodniewicz 5. Ryszard Surała 10

11 1.5. Działalność samorządu gminy w latach Na potrzeby niniejszego opracowania działalność samorządu gminy Tarczyn zostanie przedstawiona przez prezentację realizacji budżetów gminy oraz głównych inwestycji w latach Wykonanie dochodów budżetu Gminy Tarczyn wg ważniejszych źródeł: DOCHODY L.P Źródła pochodzenia 1990 % 1. Środki otrzymane z budżetu 1689,1 0,13 centralnego 2. Środki otrzymane z budżetu ,9 28,36 wojewódzkiego 3. Dochody z majątku gminy 10485,4 0,79 4. Podatki i opłaty ,1 70,72 RAZEM ,5 100 W roku 1991 zmieniła się klasyfikacja budżetowa. Dochody wg nowej klasyfikacji zamieszczono w poniższych tabelach. L.P Źródła pochodzenia 1991 % 1992 % 1993 % 1. Subwencja ogólna z budżetu 91712,4 5, ,6 21, ,2 26,80 2. Dotacja celowa na zadania 26850,6 1, ,8 4, ,2 4,36 zlecone 3. Dotacja na dofinansowanie ,4 21, ,5 4,07 0 0,00 własnych zadań bieżących 4. Dotacja na dofinansowanie 0 0,00 0 0, ,51 inwestycji 5. Dochody z majątku gminy 40843,3 2, ,7 4, ,7 3,36 6. Podatki i opłaty ,1 69, , ,5 63,97 RAZEM , , ,

12 Struktura dochod ów budżetu Podatki i opłaty Dochody z majątku gminy zł Dotacja na dofinansowanie inwestycji Dotacja na dofinansowanie własnych zadań bieżących Dotacja celowa na zadania zlecone Subwencja ogólna z budżetu plan

13 L.P Źródła pochodzenia 1994 % 1995 % 1996 % 1. Subwencja ogólna z budżetu ,7 25, , ,92 2. Dotacja celowa na zadania zlecone 3. Dotacja na dofinansowanie własnych zadań bieżących ,5 7, , ,73 0 0, , ,14 4. Dotacja na dofinansowanie , , ,35 inwestycji 5. Dochody z majątku gminy ,1 2, , ,67 6. Podatki i opłaty ,4 60, , ,20 RAZEM , L.P Źródła pochodzenia 1997 % 1998 % 1999 % 1. Subwencja ogólna z budżetu , , ,66 2. Dotacja celowa na zadania zlecone 3. Dotacja na dofinansowanie własnych zadań bieżących , , , , , ,52 4. Dotacja na dofinansowanie , ,90 0 0,00 inwestycji 5. Dochody z majątku gminy , , ,43 6. Podatki i opłaty , , ,81 RAZEM L.P Źródła pochodzenia 2000 % 2001 plan % 1. Subwencja ogólna z budżetu , ,60 2. Dotacja celowa na zadania zlecone 3. Dotacja na dofinansowanie własnych zadań bieżących , , , ,40 4. Dotacja na dofinansowanie 0 0, ,59 inwestycji 5. Dochody z majątku gminy , ,63 6. Podatki i opłaty , ,31 RAZEM * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 13

14 Powiat (średnia) Tarczyn 14 Udział dochodów własnych w dochodach ogółem 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 % 30,0 20,0 10,0 0,0 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

15 Powiat (średnia) Tarczyn 15 w przeliczeniu na 1 mieszkańca u Dochód budżet 1600,0 1400,0 1200,0 1000,0 800,0 zł 600,0 400,0 200,0 0,0 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

16 WYDATKI 1990 Dział kwota %budżet inwestycje % Rolnictwo 9194,8 1,09 Leśnictwo 1107,7 0,13 Transport 0 0,00 Łączność 0 0,00 Handel wewnętrzny Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie 0 0, ,6 6, , ,8 39,58 Kultura i sztuka 0 0,00 Ochrona zdrowia 3799,1 0,45 Opieka społeczna 21259,5 2,51 Finanse 600 0,07 Różna działalność 20 0, ,5 11,74 Administracja państwowa i samorządowa Różne rozliczenia 1714,8 0, ,9 38, ,9 100 Inwestycje i remonty kapitalne Razem , ,9 38,00 Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 1990: - budowa ul. Warszawskiej w Tarczynie - budowa drogi Jeziorzany Świętochów - budowa chodników w Tarczynie - budowa targowiska - remont mostu we wsi Komorniki - budowa wodociągów w Tarczynie (zadanie I) - remonty kapitalne budynków OSP w Tarczynie, Suchodole i Kotorydzu 16

17 Dział kwota %budżet inwestycje % kwota %budżet inwestycje % Rolnictwo 24986,9 1, ,9 0,45 Leśnictwo 264,9 0,02 0 0,00 Transport 0 0,00 0 0,00 Łączność 0 0,00 0 0,00 Handel 0 0,00 0 0,00 wewnętrzny Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie ,9 38, , ,9 36, ,1 52, , ,8 2, ,2 40, ,8 39,89 Kultura i sztuka , ,56 Ochrona zdrowia 0 0, ,34 Opieka społeczna 51869,1 3, ,4 3,65 Kultura fizyczna i 0 0,00 0 0,00 sport Różna działalność 801,5 0, ,42 Administracja ,7 12, ,1 14,62 państwowa i samorządowa Bezpieczeństwo publiczne 0 0,00 0 0,00 Różne rozliczenia 0 0,00 0 0,00 Urzędy 0 0,00 0 0,00 naczelnych organów władz kontroli i sądownictwa Razem , , , ,1 19,33 Główne inwestycje i z akupy inwestycyjne finansowane z budże tu roku 1991: - budowa wodociągów w Tarczynie ( zadanie I i II) - budowa zbiornika wieżowego w Tarczynie Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 1992: - budowa drogi we wsi Kawęczyn - wykup terenów pod inwestycje gminne - budowa wodociągów w Tarczynie (zadanie II) - budowa zbiornika wieżowego w Tarczynie (kontynuacja) 17

18 Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem zł inwestycje pozostałe wydatki plan Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem w dziale rolnictwo inwestycje pozostałe wydatki plan

19 Dział kwota % budżet inwestyc je % kwota % budżet inwestycje % Rolnictwo , ,5 7, ,03 Leśnictwo 0 0,00 0 0,00 Transport 0 0,00 0 0,00 Łączność 0 0,00 0 0,00 Handel 0 0,00 0 0,00 wewnętrzny Gospodarka komunalna rka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie ,2 40, , ,9 29, ,99 Gospoda , ,6 1, ,9 36, ,5 35, Kultura i sztuk a , ,01 Ochrona zdrowia , ,2 0,43 Opieka społec zna ,1 4, ,6 6,90 Kultura fizyczna i 0 0,00 0 0,00 sport Różna działalność 2942,2 0,09 0 0, , ,1 12,45 Administracja państwowa i samorządowa Bezpieczeństw publiczne o 0 0, ,32 Różne rozliczenia 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Urzędy naczelnych organów wład z kontroli i sądownictwa Razem , , , ,51 Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 1993: - budowa wodociągu we wsi Kotorydz i Tarczyn - budowa drogi we wsi Many - wykup terenów pod budowę szkoły, osiedla mieszkaniowego, oczyszczalni ścieków - opracowanie dokumentacji technicznej na budowę wodociągów, kanalizacji, budynku Policji, sali gimnastycznej przy szkole w Pamiątce - zakup samochodu Nysa Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 1994: - budowa budynku Policji - budowa sali gimnastycznej przy szkole w Pamiątce - budowa infrastruktury osiedla Ustronie II - budowa drogi we wsi Many i ul. Skośnej w Tarczynie - zakup materiałów na budowę kanalizacji i przepompowni ścieków - budowa wodociągów: Kotorydz Tarczyn, Tarczyn II ,90 19

20 Dział kwota %budżet inwestycje % kwota %budżet inwestycje % Rolnictwo , , , ,70 Leśnictwo 0 0,00 0 0,00 Transport , , , ,00 Łączność 0 0,00 0 0,00 Handel 0 0,00 0 0,00 wewnętrzny Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie , , , , , , , , , ,59 Kultura i sztuka , ,51 Ochrona zdrowia , ,54 Opieka społeczna , , ,27 Kultura fizyczna i , ,13 sport Różna działalność 0 0, ,12 Administracja , ,99 państwowa i samorządowa Bezpieczeństwo publiczne , , , ,00 Różne rozliczenia ,03 0 0,00 Urzędy 0 0, ,01 naczelnych org. władz kontr. i sąd. Razem , ,96 Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z b udżetu roku 1995: - budowa wodociągów: Grzędy Wola Przypkowska, Kotorydz, ul. Błońska, Józefowice, Ruda - budow a dróg: Jeziorzany Świętochów, Leśna Polana Prace Duże, Tarczyn- Janówek - budowa sali gimnastycznej przy szkole w Pamiątce (kontynuacja) - budowa przepompowni i kanalizacji ( kontynuacja) - budowa budynku Policji (kontynuacja) - zakup komputerów Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finan sowane z budżetu rok u 1996: - budowa budynku Policji (kontynuacja) - - budowa sali gimnastycznej przy szkole w Pamiątce (kontynuacja) budowa wodociągów w Tarczynie (ul. Ogrodowa, oś. Ustronie), Tarczyn-Kotorydz - modernizacj a drogi Re mbertów Cieśle - budowa kanalizacji Tarczyn III - budowa chodnika p rzy ul. Grójeckiej w Tarczynie - budowa przepompowni - opracowanie projektu drogi Pr ace Duże Racibory 20

21 Udział wy datków inwestycyjnych w wydatkach ogółem w dziale gospodatka komunalna zł inwestycje pozostałe wydatki 2001-plan Udział wydatków inwestycyjnych w wydatkach ogółem w dziale oświata zł inwestycje pozost ałe wydatki plan

22 Dział kwota % budżet inwestycje % kwota % budżet inwestycje % Rolnictwo , , , ,18 Leśnictwo 0 0,00 0 0,00 Transport , , , ,04 Łączność 0 0,00 0 0,00 Handel wewnętrzny Gospodarka komunalna rka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie Kultura i sztuk 0 0,00 0 0, , , , ,01 Gospoda , , , , , , , ,39 a , ,42 Ochrona zdrowia , ,35 Opieka społec zna , , ,01 Kultura fizyczna i , ,15 sport Różna działalność , , , , ,71 Administracja państwowa i samorządowa Bezpieczeństw publiczne o , ,00 0 0,00 Różne rozliczenia 0 0,00 0 0, , ,14 Urzędy naczelnych organów wład z kontroli i sądownictwa Razem , ,42 Główne inwestycje i zak upy inwestycyjne finan sowane z budżetu roku 1997: - budowa budynku Policji - budowa wodociągów: Józefowice, Ruda, Prace Mał e, Marylka, Tarczyn, Tarczyn Kotorydz, Przypki, Księż ak - budowa sieci kanalizacyjnej z przykanalikami w Tarczynie - budowa ul. Oszkiela w Tarczynie - zakup samochodu Sta r dla OSP w Tarczynie i Polonez Caro dla GOPS Główne i nwestycje i zakupy inwestycyjne finan sowane z budżetu roku 1998: - budowa wodociągów we wsi Komorniki, Ruda, Prace Małe, Gładków, Tarczyn, Przypki, Księżak, Józefowice, Marylka, Kotorydz, Korzeniówka - budowa sieci kanalizacyjnej z przykanalikami w Tarczynie - budowa drogi we wsi Many - budowa sali gimnastycznej przy szkole w Suchostrudze - budowa kotłowni przy szkole w Pamiątce - projekt budowy szkoły w Ta rczynie - - zakup sprzętu dla OSP komputeryzacja Urzędu Gminy

23 Dział kwota % budżet inwestycje % kwota %budżet inwestycje % Rolnictwo , , , ,63 Leśnictwo 0 0,00 0 0,00 Transport , , ,88 0,00 Łączność 0 0,00 0 0,00 Handel 0 0,00 0 0,00 wewnętrzny Gospodarka komunalna , , , ,63 Gospodarka , , , ,82 mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie 36, , , ,86 Kultura i sztuka , ,10 Ochrona zdrowia , , ,28 Opieka społec zna , ,79 Kultura fizycz sport na i , ,05 Różna działaln ość 500 0, ,05 Administracja , , , ,32 państwowa i samorządowa Bezpieczeństwo publiczne 500 0, , ,71 Różne rozliczenia 0 0,00 0 0, , ,11 Urzędy nacz. organów władz kontroli i sąd. Razem , ,15 Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 1999: - budowa wodociągów we wsiach: Marylka, Korzeniówka, Prace Duże, Leśna Polana, Tarczyn ul. Postępu - wykonanie planu przebudowy wysypiska w Jeżewicach - udział w zakupie samochodu ciężarowego dla OSP w Tarczynie - budowa kanalizacji w ul. Niecałej w Tarczynie - opracowanie dokumentacji na budowę gimnazjum w Tarczynie - zakup sprzętu komputerowego - wykonanie auditu celowości dla TBS Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne finansowane z budżetu roku 2000: - budowa wodociągów we wsiach: Ruda, Kopana, Marylka, Korzeniówka, Prace Duże, Leśna Polana, Kotorydz - wykonanie oświetlenia ulicznego we wsiach: Suchodół, Jeżewce, Tarczyn, Pawłowice, Wylezin, Józefowice - zakup samochodu Star - wykup terenów pod inwestycje gminne - budowa gimnazjum w Tarczynie - zakup sprzętu komputerowego 2001 plan 23

24 Dział kwota %budżet inwestycje % Rolnictwo , ,00 Edukacyjna opieka wychowawcza Transport i łączność Handel wewnętrzny Gospodarka komunalna Gospodarka mieszkaniowa i niematerialne usługi komunalne Oświata i wychowanie , ,86 0 0, , , , , , ,09 Kultura l sztuka ,75 Ochrona zdrowia ,60 Opieka społeczna ,60 Kultura fizyczna i sport ,09 Różna działalność 0 0, , ,71 Administracja państwowa i samorządowa Bezpieczeństwo publiczne ,80 Różne rozliczenia , ,01 Urzędy naczelnych organów władz kontroli i sądownictwa Razem ,00 * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Główne inwestycje i zakupy inwestycyjne planowanie w budżecie roku 2001: - budowa wodociągu we wsi Kopana - modernizacja hydroforni w Pawłowicach - budowa gimnazjum w Tarczynie i hali sportowej - przebudowa wysypiska gminnego w Jeżewicach - kanalizacja (II etap), kanalizacja ul. Szarych Szeregów w Tarczynie - modernizacja oświetlenia ulicznego - zakup sprzętu komputerowego 24

25 Powiat (średnia) Tarczyn 25 Wydatki z budżetu w przeliczeniu na 1 mieszkańca 1600,0 1400,0 1200,0 1000,0 800,0 zł 600,0 400,0 200,0 0,0 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

26 II DIAGNOZA STANU SFERY SPOŁECZNEJ 2.1. Ludność Gmina Tarczyn (wg stanu na r.) liczy 9949 mieszkańców. Pod względem powierzchni ogólnej Tarczyn zajmuje 7 miejsce, a pod względem liczby mieszkańców 3 miejsce w powiecie (na 11 gmin). Porównanie gęstości zaludnienia daje gminie Tarczyn 3 miejsce (za gminami Grójec i Warka). Ruch naturalny ludności gminy w latach przedstawia tabela: Rok Ogólna liczba ludności Zgony Zameldowania na pobyt stały Wymeldowania Urodzenia Małżeństwa bd 143 bd 174 bd bd 154 bd 156 bd bd 139 bd 170 bd bd 88 bd 155 bd bd 131 bd 154 bd * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Liczba mieszkańców gminy podlega niewielkim wahaniom. W ostatnich latach można zaobserwować tendencję wzrostową (mimo systematycznego spadku liczby urodzeń), spowodowaną głównie zwiększeniem salda zameldowań na pobyt stały. Porównanie liczby mieszkańców oraz porównanie gęstości zaludnienia gmin w powiecie grójeckim przedstawiają wykresy: 26

27 Tarczyn 27 Liczba mieszkańców gmin powiatu grójeckiego Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

28 Powiat (średnia) Tarczyn 28 Gęstość zaludnienia w gminach powiatu grójeckiego 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 osób/km2 60,0 40,0 20,0 0,0 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

29 Liczbę ludności w poszczególnych obwodach statystycznych (stan na ) przedstawia tabela: Lp. Obwód statystyczny Liczba mieszkańców 1. Borowiec Bystrzanów Cieśle 3 4. Grzędy Marianka PGR Drozdy Janówek RSP Duki Gąski Gładków Janówek Jeżewice Jeżewice PGR Jeziorzany Jeziorzany MZPOW Jeziorzany Os. Tarczynianka Jeziorzany Hotel MZPOW Julianów Józefowice Kawęczyn Kopana Komorniki Korzeniówka Kotorydz PHRO Księżowola Księżak Marianka Many Marylka Pawłowice Pawłowice PHRO Prace Duże Prace Małe Przypki Nosy Racibory

30 35. Ruda Rembertów Suchodół Stefanówka Suchostruga Tarczyn PKP Stacja Kolejowa Świętochów Werdun Wólka Jeżewska Wylezin Wola Przypkowska Kol. Wola Przypkowska Tarczyn 2948 RAZEM 9977 * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Struktura wiekowa ludności w latach Wiek Pow.65 pow.60 Razem Płeć M K M K M K M K M K M K M+K * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Wskaźnik udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym do ludności w wieku produkcyjnym dane porównawcze dla roku 1999 dla gminy Tarczyn wynosił 70,9% (dla powiatu grójeckiego 68%, dla województwa mazowieckiego 66%. W 2000 roku wskaźnik ten przyjął dla gminy Tarczyn wartość 69,3% 30

31 Strukturę wiekową ludności gminy Tarczyn (stan na r.) przedstawia poniższy wykres: Struktura wiekowa ludności gminy powyżej 65 lat powyżej 60 lat od 20 do 65 lat od 20 do 60 lat Kobiety Mężczyźni od 16 do 19 lat od 7 do 15 lat od 0 do 6 lat

32 2. 2. Oświata Na terenie g miny Tarczyn funkcjo nują gminne placówki oświatowe: dwa przedszkola, 4 szkoły podstawowe (w Tarczynie, Pamiątce, Suchostrudze, Pracach Małych) oraz gimnazjum. W Tarczynie ma również swoją siedzibę Zespół Szkół Zawodowych podlegający Starostwu Powiatowemu w Grójcu. Liczbę uczniów w poszczególnych latach szkolnych przedstawia tabela: Rok szkolny SP SP SP SP Gimnazjum Tarczyn Pamiątka Prace Małe Suchostruga Tarczyn RAZEM 1990/ / / / / / / / / / / / Liczbę uczniów w poszczególnych latach szkolnych przedstawia tabela: Rok Przedszkole Przedszkole Oddział Oddział Oddział szkolny nr 1 nr 2 Przedszkolny Przedszkolny Przedszkolny RAZEM Tarczyn Jeziorzany Pamiątka Prace Małe Suchostruga 1990/ / b.d / / / b.d / / / / / / Na przestrzeni ostatnich 10 lat obserwuje się systematyczny spadek liczby dzieci w wieku szkolny m, będący efektem niżu demograficznego. 32

33 Kwalifikacje kadry pedagogicznej w l atach przedstaw ia tab ela: Rok szkolny Liczba nauczycieli Poziom wykształcenia szkoły przedszkola razem mgr WZ SN SP SZ 1990/ b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 1991/ b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 1992/ b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 1993/ b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 1994/ / / / / / / mgr wykształcenie wyższe magisterskie, WZ wyż sze zawodowe, SN Studium Nauczycielskie, SP średnie pedagogiczne, SZ średnie zawodowe Sys tematyczny wzrost liczby nauczycieli z wykształcen iem wyższ ym (magisterskim i zawodowym) oraz zmniejszanie się liczby nauczycieli z wykształceniem średnim wpływa ją na wzrost poziomu nauczania w szkołach gminnych. Kwalifikacje kadry pedagogicznej w Gminie Tarczyn (rok szkol ny 2000/2001) przedstawia tabela: Lp. Placówka oświatowa Liczba Liczba Wykształcenie uczniów nauczycieli mgr WZ SN SP SZ 1. SP Tarczyn SP Pamiątka SP Prace Małe Oddział Przedszkolny 4. SP Suchostruga Gimnazjum Tarczyn Przedszkole Tarczyn Przedszkole Jeziorzany RAZEM

34 Baza lokalowa placówek oświatowych w gm inie przedstawia się następująco: Nazwa placówki Liczba sal dydaktycznych Liczba miejsc dydaktycznych Powierzchnia użytkowa w m 2 Sale gimnastyczne Powierzchnia dydaktyczna sali gimnastycznej w SP Tarczyn SP Pamiątka SP Prace Małe SP Suchostruga Gimnazjum Tarczyn Przedszkole Tarczyn Przedszkole Jeziorzany m 2 34

35 2.3. Służ ba zdrowia W Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Tarczynie funkcjonują: - 2 gabinety lekarza ogólnego - 2 gabinety lekarza pediatry - 1 gabinet ginekologiczno-położniczy - 1 gabinet laryngologiczny (wyposażony w kabinę ciszy, audiometr) - 1 gabinet pielęgniarski (wyposażony w EKG, aparat AMBU, negatoskop, glukometry, aparat RR) - 1 punkt szczepień - 1 gabinet stomatologiczny - 1 gabinet fizykoterapii - Laboratorium - Sterylizatornia D ziałalność Gminnego Ośrodka Zdrowia w 2000 roku przedstawia tabela: Lp. Rodzaj usług medycznych w 2000 r. GOZ Tarczyn Ilość 1. Wizyty domowe dorośli 231 dzieci Szczepienia Wizyty u noworodków do 1 r. ż Stomatologia - liczba przyjętych 2240 pacjentów - w tym wyleczenia w tym usunięcia zębów Porady w poradni K Porady w poradni D w tym patronaże Porady dla dorosłych w tym domowe Porady ogólne razem Laboratorium ogółem w tym morfologia w tym badanie moczu w tym badanie poziomu 1740 cukru 10. Zabiegi w tym iniekcje inne zabiegi 1439 RR 3684 EKG 809 * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 35

36 37

37 2.4. Mieszkalnictwo Dynamikę rozwoju budownictwa w gminie Tarczyn można przedstawić porównując liczby wydawanych w ostatnich latach przez Urząd Gminy pozwoleń na budowę. Ilość wydanych pozwoleń na budowę w latach Budynki Budynki Budynki Budynki inwentarsko Budynki mieszkalne gospodarcze inwentarskie składowe letniskowe Lp. Rok Inwentarsko - gospodarcze l * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Systematyczne zwiększanie się liczby budynków mieszkalnych budowanych w latach (przy braku wyraźnych tendencji wzrostowych w innych sektorach budownictwa) związane jest m.in. z funkcjonowaniem tzw. ulgi budowlanej oraz atrakcyjnym położeniem gminy (bezpośrednie sąsiedztwo aglomeracji warszawskiej). Wskaźnik liczby mieszkań na 1000 mieszkańców gminy jest wyższy niż średnia dla powiatu. Liczbę mieszkań w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w gminach powiatu grójeckiego przedstawia wykres: 38

38 Powiat (średnia) Tarczyn Pniewy 39 Ilość mieszkań na 1000 mieszkańców 330,0 320,0 310,0 300,0 290,0 280,0 270,0 260,0 250,0 240,0 Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

39 2.5. Kultura GMINNY OŚRODEK KULTURY Gminy Ośrodek Kultury mieści się w Tarczynie przy ul. Ks. Cz.Oszkiela 3. GOK współpracuje z placówkami oświatowymi przy organizacji imprez dla młodzieży, wydaje gazetę lokalną Wiadomości Tarczyńskie. Działają tu: koło teatralne 3 grupy 40 osób, koła muzyczne 2 grupy 35 osób, Klub Seniora 80 osób, 2 zespoły muzyczne 10 osób. Imprezy cykliczne, takie jak Dni Tarczyna, Żyj zdrowo-kolorowo, czy koncerty muzyki poważnej w Kościele Św. Mikołaja gromadzą znaczną liczbę mieszkańców gminy i gości. Podstawowe formy działalności w roku 2000 przedstawia poniższe zestawienie: Rok 2000 Ilość imprez Liczba widzów Imprezy artystyczne zorganizowane w placówce i poza placówką (własne zespoły) Imprezy artystyczne w wykonaniu zespołów zawodowych Występy amatorskie w wykonaniu zespołów artystycznych z innych placówek Praca z dziećmi i młodzieżą Wystawy, plenery Działalność rekreacyjna i rozrywkowa (dyskoteki, konkursy, turnieje, wycieczki, festyny) Inne formy działalności (odczyty, kursy, spotkania) * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 40

40 GMINNA BIBLIOTEKA PUBLICZNA Gminna Biblioteka Publiczna mieści się w Tarczynie przy ul. Ks. Cz. Oszkiela. Posiada jedną filię, zlokalizowaną w Woli Przypkowskiej. W placówkach bibliotecznych pracują 3 osoby, łącznie 2 i ½ etatu. Podstawowe dane statystyczne, dotyczące pracy Gminnej Biblioteki Publicznej, przedstawia poniższe zestawienie. ROK 2000 Liczba czytelników 1517 Łączna liczba wypożyczeń Stan księgozbioru woluminów 204 kasety wideo Zakupione książki 513 w tym ze środków samorządowych z dotacji MKiDN Budżet samorządowy na działalność biblioteki w tym na zakup książek * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 41

41 OBIEKTY ZABYTKOWE Obszary i obiekty wpisane do rejestru zabytków Starostwa Powiatu Grójeckiego: l.p. Lokalizacja Obiekt Właściciel Decyzja z Nr rejestru dnia 1 Komorniki Dwór i park /A/90 2 Kopana Dwór i park /A/91 3 Prace Duże Ruiny dworku i park Własność prywatna 4 Rembertów Kościół i dzwonnica 5 Tarczyn Zajazd Spółdzielnia Rolniczo- Handlowa w Tarczynie 6 Tarczyn Kościół Św. Parafia Rzymsko-Katolicka Mikołaja i w Tarczynie dzwonnica 7 Many Dwór i park, Własność prywatna oficyna dworska, zabudowania gospodarskie 8 Księżowola Park Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn /A/ / / / /A/

42 43

43 2.6. Opieka społeczna Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Rodzaj świadczenia Zasiłek stały Zasiłek okresowy Zasiłek celowy Ochrona macierzyństwa Renta Socjalna liczba Liczba liczba liczba liczba liczba liczba liczba liczba liczba osób, osób w osób, osób w osób, osób w osób, osób w osób, osób w Rok którym rodzinie którym rodzinie którym rodzinie którym rodzinie którym rodzinie wydano wydano wydano wydano wydano decyzję decyzję decyzję decyzję decyzję * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Środki finansowe na opiekę społeczną wg źródeł pochodzenia przedstawia tabela: Rok Zadania własne (kwota) Zadania zlecone (kwota) * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 44

44 Liczba osób objetych pomocą GOPS w latach zasiłek stały zasiłek okresowy zasiłek celowy ochrona macierzyństwa renta socjalna Środki na Opiekę Społeczną wg źródeł zł zadania zlecone zadania własne

45 2.7. Bezpieczeństwo publiczne POLICJA Komisariat Policji w Tarczynie obsługuje dwie gminy: Tarczyn i Pniewy. Pracuje tu 19 funkcjonariuszy łącznie z komendantem. Środki transportu, będące w dyspozycji Komisariatu (4 Polonezy) są w znacznym stopniu wyeksploatowane. Środki łączności są w stanie do brym, mankamentem jest zbyt mała ilość linii telefonicznych, utrudniająca bieżące połączenia oraz uniemożliwiająca korzystanie z internetu (Komisariat posiada 1 komputer podarowany prz ez Urząd Gminy). Optymalny stan kadrowy Komisariatu określany jest na 25 etatów umożliwi to całodobową, pełn ą obsługę podległego terenu. Konieczna jest modernizacja (wymiana na nowe) 9 letnich radiowozów oraz zwiększenie limitów paliwowych. Statystykę najczęściej występujących na terenie gminy Tarczyn przestępstw przedstawia zestawienie: L.p. Kategoria przestępstwa l Rozboje i gwałty Kradzieże Włamania Bójki i pobicia Pożary Wypadki drogowe Znęcania Niealimentacja Groźby karalne Nieumyślna śmierć Inne wydarzenia Razem * wg danych Komisariatu Policji w Tarczynie 46

46 47

47 OCHOTNICZE STRAŻE POŻARNE Na terenie gminy Tarczyn działają trzy jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych. Wyposażenie jednostek w sprzęt ratowniczo-gaśniczy przedstawia poniższa tabela: Miejscowość OSP Tarczyn Suchodół Kotorydz * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Rodzaj sprzętu 2 samochody gaśnicze, 1 samochód ratownictwa drogowego radiotelefony - 4 szt., agregat prądotwórczy 2 szt., piły spalinowe 4 szt., motopompy pływające 2 szt. 2 samochody gaśnicze agregat prądotwórczy motopompa pływająca radiotelefony 2 szt. Piła spalinowa 1 szt. 2 samochody gaśnicze piła spalinowa Statystykę działalności jednostek OSP w latach przedstawia zestawienie: Rok Ilość Rodzaj pożaru zdarzeń Lasy, zabudowania gospodarcze Lasy, zabudowania gospodarcze Lasy, zabudowania gospodarcze Lasy, zabudowania gospodarcze Lasy, zabudowania gospodarcze Lasy, zabudowania gospodarcze * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 48

48 2.8. Sport, turystyka, rekreacja W gminie Tarczyn działa klub sportowy Tarpan liczący 120 członków. Wiodącą działalnością klubu jest sekcja piłki nożnej licząca 50 zawodników (dwie drużyny w klasie B i C). Przy Szkołach Podstawowych w Tarczynie i Pamiątce oraz przy Gimnazjum w Tarczynie działają uczniowskie kluby sportowe. Na terenie gminy nie występują obszary o znaczących walorach turystycznorekreacyjnych tereny zalesione i położone w pobliżu rzek wymagają inwestycji zwiększających atrakcyjność turystyczną. Zabudowa letniskowa zlokalizowana jest głównie w okolicach Przypek i Prac Dużych. Wzdłuż drogi krajowej znajduje się kilka zakładów małej gastronomii, oraz 2 motele dysponujące około 30 miejscami noclegowymi Aktywność społeczna W gminie Tarczyn działa od 1996 roku Towarzystwo Przyjaciół Tarczyna. Liczy (wg stanu na rok 2001) 36 członków i zajmuje się głównie upowszechnianiem wiedzy o historii i walorach gminy. Frekwencja w wyborach samorządowych, parlamentarnych oraz prezydenckich w latach przedstawia się następująco: Wybory Frekwencja (%) Samorządowe 1998 r. 46,2 Parlamentarne 2001 r. 40,0 Prezydenckie 2000 r. 56,6 49

49 III DIAGNOZA STANU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 3.1. Zaopatrzenie w wodę Na terenie gminy Tarczyn funkcjonują cztery ujęcia, czerpiące wodę z czwartorzędowego poziomu wodonośnego, zaopatrujące w wodę około 65% ludności gminy. Wodociąg grupowy Suchodół posiada 2 studnie głębinowe, woda uzdatniana jest w 1 stacji. Wodociąg grupowy Tarczyn posiada 5 studni głębinowych, woda uzdatniana jest w 2 stacjach. Wodociąg grupowy Pawłowice posiada 2 studnie głębinowe. W 2001 roku oddano wodociąg Kopana. Własne ujęcia wody posiadają również niektóre zakłady, działające na terenie gminy. Podstawowe informacje o wodociągach w gminie przedstawia tabela: Nazwa Miejscowości Długość sieci Liczba gospodarstw i posesji Wodociągu zwodociągowane wodociąg. w km posiadających przyłącza WZ 1 Suchodół WZ 2 Tarczyn WZ 3 Pawłowice Kopana Suchodół Marianka Jeżewice (płn. część) 17,5 165 Tarczyn Janówek Przypki Wola Przypkowska Grzędy Kotorydz Nosy Księżowola Józefowice 84, Komorniki Ruda Prace Małe Prace Duże Marylka Gładków Korzeniówka Pawłowice Kawęczyn 3 20 Kopana, 10,2 113 część Stefanówki 0 g ó ł e m 115, * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 50

50 51

51 Przyrost długości sieci wodociągowej i liczby przyłączy w latach przedstawia poniższe zestawienie: rok Długość sieci wodociągowej Liczba przyłączy , , , , , Wskaźniki długości sieci wodociągowej na 1 km 2 powierzchni oraz sieci wodociągowej na 1000 mieszkańców dla gminy Tarczyn znacznie przewyższają średnią powiatową. Wyższe wskaźniki ma tylko miejsko-wiejska gmina Grójec. Porównanie wskaźników dotyczących sieci wodociągowych na terenie powiatu grójeckiego przedstawiają poniższe wykresy: 52

52 Powiat (średnia) Tarczyn 53 Długość sieci wodociągowej na km2 powierzchni gminy 2,50 2,00 1,50 km 1,00 0,50 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

53 Powiat (średnia) Tarczyn 54 Długość sieci wodociągowej na 1000 mieszkańców 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 km/1000 mieszkańców 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

54 3.2. Kanalizacja Na terenie gminy Tarczyn funkcjonuje oczyszczalnia ścieków znajdująca się przy MZPOW Agros Fortuna, której właścicielami w 5/6 są te Zakłady, a w 1/6 gmina Tarczyn. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna. wybudowana w 1992 r., o wydajności 7500 m 3 /db. Odbiera ona ścieki z MZPOW w ilości ok m 3 /db w szczycie produkcyjnym, ze wsi Tarczyn w ilości ok. 770 m 3 /db oraz z punktu zlewnego w ilości ok. 100 m 3 /db, do którego ścieki dowożone są wozami asenizacyjnymi z terenu gminy. Ścieki wstępnie oczyszczane są w urządzeniach mechanicznych, jak kraty sita. płaskowniki, zbiorniki wstępnego oczyszczania o pojemności ok. 500 m 3 /db. Następnie ścieki doprowadzone są do zbiorników uśredniająco-napowietrzanych (2 zbiorniki po m 3 ), komór czynnego osadu, pól filtracyjnych i napowietrzanych stawów fakultatywnych. Odbiornikiem ścieków są stawy rybne i rzeka Tarczynka. Oprócz oczyszczalni ścieków w Jeziorzanach na terenie gminy Tarczyn znajduje się: - mała oczyszczalnia ścieków typu BIOBLOK. o wydajności 40 m 3 /db w Pawłowicach. Obecnie ilość ścieków wynosi niecałe 20 m 3 /db. Istnieje więc możliwość podłączenia do tej oczyszczalni istniejących budynków mieszkalnych ze zbiornikami bezodpływowymi (szambami) wskazanymi przez SANEPID do likwidacji; 55

55

56 57

57 - mała oczyszczalnia ścieków typu BIOBLOK MU-200 o wydajności 60 m 3 /db w Tarczynie. której właścicielem jest Przedsiębiorstwo Produkcji Urządzeń Chłodniczych. Oczyszczalnia ta odbiera ścieki bytowogospodarcze z istniejących obok budynków, m.in. z Zakładu Produkcyjnego Płyt Warstwowych TARMONT-PANEL". Na terenie wsi Tarczyn istnieje sieć kanalizacji sanitarnej i rozpoczęto budowę sieci kanalizacji deszczowej z odprowadzeniem ścieków deszczowych do rzeki Tarczynki. Ścieki sanitarne odprowadzane są grawitacyjnie do przepompowni ścieków znajdującej się przy Zakładach MZPOW. W Tarczynie istnieje również przepompownia ścieków na ul. Komornickiej przy obwodnicy. Obecnie realizowana jest sieć kanalizacji sanitarnej i deszczowej (tzn. kanalizacja rozdzielcza) dla całej wsi Tarczyn. Przyrost długości sieci kanalizacyjnej i liczby przyłączy w latach przedstawia poniższe zestawienie: rok Długość sieci kanalizacyjnej Liczba przyłączy , , , ,5 139 Porównanie wskaźników długości sieci kanalizacyjnej na km 2 powierzchni i na 1000 mieszkańców dla gmin powiatu grójeckiego przedstawiają poniższe wykresy: 58

58 Powiat (średnia) Tarczyn 59 Długość sieci kanalizacyjnej na km2 powierzchni gminy 0,30 0,25 0,20 0,15 km 0,10 0,05 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

59 Powiat (średnia) Tarczyn 60 Długość sieci kanalizacyjnej na 1000 mieszkańców 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 km/1000 mieszkańców 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

60 3.3. Sieć gazownicza Teren gminy przecina z południa na północ gazociąg przesyłowy wysokiego ciśnienia o D n 300 na trasie Sękocin - Lubienia. Od tego gazociągu poprzez ZZU (zespół zaporowo upustowy) i SRP (stacja redukcyjno-pomiarowa) I-go stopnia w Kopanej zasilany jest gazociąg średniego ciśnienia o D n 300, którym dostarczany jest gaz dla gminy Tarczyn. We wsi Józefowice znajduje się stacja redukcyjno-pomiarowa (SRP), skąd zasilana jest w chwili obecnej gazem niskiego ciśnienia wieś Komorniki. We wsi Tarczyn przy ul. Stępkowskiego znajduje się punkt pomiarowy (PP). Przepustowość stacji redukcyjnych i gazociągu średniego ciśnienie D n 300 posiada duży zapas i pozwala na zgazyfikowanie gminy w 100 %. Długość dotychczas wykonanej sieci rozdzielczej wynosi: - we wsi Tarczyn ok mb; - w pozostałych wsiach gminy ok mb. Orientacyjna ilość przyłączy gazowych wynosi: - we wsi Tarczyn 374 przyłączy gazowych o długości około mb, - w pozostałych wsiach gminy 693 przyłączy gazowych o długości około mb. Sieć gazowa znajduje się w ciągłej rozbudowie w miarę potrzeb gazyfikacji poszczególnych wsi. 61

61

62 63

63 3.4. Zaopatrzenie w ciepło Gospodarka cieplna na terenie gminy Tarczyn opiera się na kotłowniach lokalnych i indywidualnych źródłach ciepła, w większości przypadków opalanych paliwem stałym. Szacuje się, że tylko ok. 30% gospodarstw indywidualnych w gminie korzysta do ogrzewania pomieszczeń z gazu ziemnego, a w pozostałych 70% paliwem jest węgiel kamienny i koks. Największymi źródłami energii cieplnej są: kotłownia lokalna MZPOW Agros Fortuna z 3 kotłami o mocy cieplnej 10 MW każdy, opalanych miałem węglowym. Z kotłowni ciepło dostarczane jest lokalną siecią cieplną do budynków Zakładu i 6 budynków mieszkalnych wielorodzinnych Spółdzielni Lokatorsko-Własnościowej Tarczynianka": kotłownia lokalna Spółdzielni Mieszkaniowej Jedność" z 2 kotłami o mocy cieplnej 720 kw każdy. Ciepło doprowadzone jest lokalną siecią cieplną do 10 budynków mieszkalnych. Pozostałe źródła ciepła (ok. 20 kotłowni) o dużym rozproszeniu na terenie gminy są to kotłownie zakładów przemysłowych oraz budynków użyteczności publicznej o zasięgu lokalnym. Kotłownie te opalane są paliwem stałym (węgiel i koks) gazem ziemnym i gazem płynnym. Moc cieplna tych kotłowni wynosi w granicach 50 kw do 20 MW. Istniejące źródła ciepła zaspokajają potrzeby poszczególnych odbiorców, ich stan techniczny jest bardzo różny, a niska sprawność, wysoki poziom emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego czy wysokie koszty eksploatacji sprawiają, że nie są one zbyt ekonomiczne. 64

64 3.5. Energetyka Gmina Tarczyn zasilana jest energią elektryczną ze stacji energetycznej 110/15 kv Tarczyn" - za pośrednictwem napowietrznej sieci SN-15 kv, stacji transformatorowych 15/0,4 kv oraz sieci rozdzielczej nn - 380/220V. Stacja 110/15 kv zlokalizowana jest przy drodze,,e-7" Warszawa-Radom w odległości około 300 m od stacji kolejowej Tarczyn a zasilana jest przelotowo z linii magistralnej 110 kv relacji Pruszków - Piaseczno. Przez teren gminy przebiega tranzytem magistralna linia napowietrzna WN-110 kv w relacji Grójec - Piaseczno oraz tranzytowa krajowa linia napowietrzna WN-400 kv relacji Kozienice - Warszawa. W okresie perspektywicznym podstawowym źródłem zasilania gminy pozostaje stacja Tarczyn". Docelowo zasilanie gminy zostanie wzmocnione z przewidywanej stacji energetycznej 110/15 kv Szczaki". Stacja ta będzie zlokalizowana w południowo-zachodniej części miejscowości Złotokłos poza granicami gminy. Lokalizacja tych stacji umożliwia pełny rozwój gminy, a przepustowość jest wystarczająca dla zaspokojenia najbliższych potrzeb. Stan techniczny sieci SN-15 kv jest zadawalający, nie mniej jednak sieć ta dostosowana jest do obecnych potrzeb i nie może być wykorzystana dla odbiorców przewidywanych w planach zagospodarowania przestrzennego. Realizacja programu zagospodarowania przestrzennego spowoduje konieczność modernizacji i rozbudowy sieci SN-15kV i niskiego napięcia 380/220 V. Wytwórnia Słodyczy Van Melle Polska w Rembertowie posiada elektrownię wiatrową. Elektrownia nie posiada większego znaczenia dla systemu energetycznego gminy, stanowi natomiast przykład wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii również w celach reklamowych. 65

65

66 67

67 68

68 3.6. Gospodarka odpadami Gmina Tarczyn nie posiada obecnie działającego wysypiska odpadów komunalnych. Funkcjonujące do niedawna wysypisko we wsi Jeżewice zostało zamknięte i trwają tam jedynie prace zabezpieczające. Odpady komunalne zbierane są w poszczególnych miejscowościach do kontenerów WK-7. Ich ilość szacuje się na około m 3 /rok. Odpady przemysłowe z zakładów zlokalizowanych na terenie gminy Tarczyn 1962 t/rok Komunikacja Sieć komunikacyjną gminy Tarczyn tworzą: droga krajowa Warszawa Kraków, drogi wojewódzkie Tarczyn Łoś i Tarczyn Many, 9 odcinków dróg powiatowych (łącznie 55,9 km), oraz drogi gminne i lokalne (dojazdowe). Długość dróg, rodzaj i stan nawierzchni przedstawiają poniższe zestawienia. Długość i stan nawierzchni dróg w zależności od właściciela przedstawia tabela: Lp. Drogi Długość w km Nawierzchnia ulepszona nie ulepszona 1. Krajowe 2. Wojewódzkie 17,899 17, Powiatowe 55,807 55, Gminne 154, ,740 0 Ogółem * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Porównanie wskaźników długości dróg gminnych oraz utwardzonych dróg gminnych na km 2 powierzchni ogólnej dla powiatu grójeckiego przedstawiają wykresy: 69

69

70 Powiat (średnia) Tarczyn 71 Długość dróg gminnych na km2 powierzchni gminy 2,00 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 km/km2 powierzchni gminy 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

71 Powiat (średnia) Tarczyn 72 Długość gminnych dróg utwardzonych (km) na km2 powierzchni gminy 0,50 0,45 0,40 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 km/km2 powierzchni gminy 0,00 Pniewy Jasieniec Goszczyn Chynów Błędów Belsk Duży Warka Nowe Miasto Mogielnica Grójec * Rocznik Statystyczny Województwa Mazowieckiego 2000

72 Wykaz dróg gminnych l.p. nr drogi kierunek długość (km) nawierzchnia stan nawierzchni 1 Bystrzanów - Werdun 5,150 pospółka średni 2 Suchostruga - Jeżewice 6,680 pospółka średni 3 Suchodół Marianka Nosy 11,200 pospółka średni 4 Księżak Janówek 5,500 pospółka średni 5 Przypki Wola Przypkowska 11,000 pospółka średni 6 Kotorydz Marylka 23,300 pospółka średni Korzeniówka 7 Prace Duże Prace Małe Ruda 25,000 pospółka średni 8 Gąski Gładków Racibory 28,000 pospółka średni Wylezin -Stefanówka 9 Pawłowice Kopana Pamiątka 20,000 asfalt + pospółka średni 10 Komorniki Rembertów 18,500 pospółka średni Pamiątka RAZEM 154,740 * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn Wykaz dróg powiatowych l.p. nr drogi kierunek długość (km) nawierzchnia stan nawierzchni Tarczyn (dawna droga Warszawa 2,026 asfalt dobry Kraków) Tarczyn Księżak 4,626 asfalt dobry Suchodół Bystrzanów 7,208 asfalt + pospółka średni Tarczyn Jeziorzany Suchodół 8,616 asfalt + pospółka średni Gąski Prace Duże 3,132 pospółka średni Stefanówka Racibory 4,802 asfalt dobry Prace Małe Kopana 10,275 asfalt dobry Kotorydz Grzędy Janówek 7,621 asfalt dobry Stefanówka - Rembertów 7,501 asfalt dobry RAZEM 55,867 * wg danych Urzędu Gminy Tarczyn 73

73

74 75