(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2009/20 EP B1 (13) T3 (51) Int. Cl. B41F19/02 B65B7/01 B41M1/24 ( ) ( ) ( ) (54) Tytuł wynalazku: Sposób wytwarzania wytłaczanych pokryw dla pojemników i pokrywa dla pojemników (30) Pierwszeństwo: CH (43) Zgłoszenie ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2008/09 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 10/2009 (73) Uprawniony z patentu: Alcan Technology & Management Ltd., Neuhausen am Rheinfall, CH PL/EP T3 (72) Twórca (y) wynalazku: Burkhart Hans, Zollikon, CH Jud Wilfried, Singen, DE (74) Pełnomocnik: Kancelaria Patentowa rzecz. pat. Kamiński Zbigniew Warszawa Al. Jerozolimskie 101/18 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 U-3236n/09 EP B1 Sposób wytwarzania wytłaczanych pokryw dla pojemników i pokrywa dla pojemników Opis [0001] Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania pokryw mających nadruki, wytłaczanych i mających ochronną warstwę lakieru. [0002] Znane są materiały do wykonywania pokryw z nadrukami i wytłoczeniami. Typowymi przykładami są folie z tworzyw sztucznych, folie metalowe lub folie metalowe połączone z tworzywami sztucznymi. Wykrojone z folii pokrywy, ułożone w stos doprowadza się do maszyny rozlewającej i zamykającej. Pokrywy przylegają do siebie wzajemnie na zasadzie lustrzanego odbicia i ich rozdzielenie nie jest pewne. Powoduje to zakłócenia procesu zakrywania i zamykania pojemników. Dlatego też materiał pokrywy w wytłaczarce, za pomocą walców wytłaczających jest pokrywany wzorem adamaszkowym lub robaczkowym. [0003] Korzystnym jest wytłaczanie folii, zwłaszcza w przemysłowych ilościach, za pomocą walców wytłaczających. Wytłoczone folie mogą być powtórnie zaopatrywane w napisy reklamowe, teksty, loga i im podobne. Trudności polegają na wytłaczaniu w ponownym przebiegu wytłaczania identycznych, zapisanych w rejestrze wytłaczarki nadruków. Następnie w procesie wytłaczania obraz zostaje zniekształcony i zanika jego połysk. Ponadto przygotowanie walców wytłaczających jest kosztowne. [0004] Z opisu DE A1 jest przedstawiony sposób wytwarzania 1

3 zadrukowanych i wytłoczonych pokryw, przy czym materiał w mechanizmie drukującym jest pokryty barwnymi motywami za pomocą formy drukarskiej i pokrywa jest wytłaczana. Materiał jest pokryty lakierem podkładowym i jedną lub kilkoma warstwami lakieru ochronnego. [0005] Celem wynalazku jest wyeliminowanie wad znanych rozwiązań i opracowanie ulepszonego sposobu wytwarzania łatwo rozdzielanych pokryw oraz pokrywa o nowych optycznych zaletach. [0006] Sposób według wynalazku charakteryzuje się cechami przedstawionymi w zastrzeżeniu 1. [0007] Właściwymi mechanizmami drukującymi do przeprowadzenia sposobu według wynalazku są maszyny wklęsłodrukowe lub maszyny fleksograficzne. [0008] W przypadku druku wklęsłodrukowego lub rotograwiurowego w maszynach wklęsłodrukowych, motyw druku jest wygrawerowany na cylindrze drukującym. Zagłębienia lub grawerunek pobierają farbę z wanny. Nadmiar farby jest zbierany za pomocą rakla. Cylinder drukujący lub walec dociskający dociskają materiał do cylindra formowego, nanoszącego farbę na materiał. [0009] W przypadku druku fleksograficznego w maszynie fleksograficznej, nanoszenie odbywa się pod wysokim ciśnieniem. Farba jest nanoszona za pomocą walca rastrowego na wypukłości walca formującego, które bezpośrednio nanoszą farbę na materiał. W przypadku druku fleksograficznego matryca ma postać matrycy fotopolimerowej mocowanej na cylindrze formującym. [0010] Formami drukarskimi odpowiednimi do realizacji sposobu według wynalazku są z reguły cylindry formowe z naniesionymi elementami lub motywami druku. Cylinder formowy styka się z cylindrem drukowym. Pomiędzy obydwoma cylindrami przesuwa się podłoże drukowe. Pomiędzy obydwoma 2

4 cylindrami wytwarza się płaszczyzna docisku. W przypadku druku barwnego, farba jest przenoszona na podłoże drukowe. W zależności od ilości kolorów, czy też druku czarno-białego, druku trójkolorowego, czterokolorowego itp., maszyna drukarska może być wyposażona w mechanizm drukujący lub w kilka mechanizmów drukujących, nanoszących różnego koloru farby, szczególnie farbę czarną, farbę o kolorze cyjanowym, kolorze magenta lub farbę żółtą. Dla przeprowadzenia sposobu według wynalazku, przewiduje się umieszczenie dodatkowo w maszynie drukującej mechanizmu drukującego doprowadzającego dodatkowo farbę, jednego lub kilku, które doprowadzają farbę do wytłoczonego podłoża drukarskiego. Mechanizm drukujący lub mechanizmy drukujące wykonujące tłoczenie są umieszczone przed i korzystnie za mechanizmem drukującym doprowadzającym farbę. W sposobie według wynalazku, przykładowo dla wklęsłodruku, forma drukarska dla tłoczenia ma przykładowo postać cylindra formowego z wygrawerowanymi elementami druku. W maszynie drukarskiej można umieszczać cylinder formowy lub mechanizm drukujący wytłaczający podkład drukarski. Ponadto można umieszczać mechanizm drukujący zadrukowujący zgrzewalne obrzeża, które mają taki sam obwód lub średnicę jak forma drukowa mechanizmu doprowadzającego farbę. Mogą one być napędzane przez jeden układ napędowy lub za pomocą oddzielnych napędów. Prędkość obwodowa form drukowych jest sterowana synchronicznie. [0011] Korzystnym według wynalazku jest, że kolorowy druk, nadruk na zgrzewanej krawędzi i wytłoczenia są wykonywane w maszynie drukarskiej za pomocą umieszczonych jeden za drugim mechanizmów drukujących. Dzięki temu farba drukarska, lakier i wytłoczenia materiału są wykonywane kolejno bez zniekształceń. 3

5 [0012] Inny korzystny sposób według wynalazku polega na tym, że kolorowy druk i nadruki na zgrzewanej krawędzi materiału wykonuje się na jednej maszynie drukarskiej za pomocą bezpośrednio umieszczonych jeden za drugim mechanizmów drukujących, a wytłoczenia materiału wykonuje się na przyporządkowanej maszynie drukarskiej. Przyporządkowana maszyna drukarska ma jeden lub kilka wygrawerowanych cylindrów do wytłaczania materiału. Przyporządkowana maszyna drukarska może za pomocą walców wytłaczających lub wycinających formować pokrywki z materiału. Maszyna drukarska może być wyposażona w urządzenie wycinające lub wytłaczające do wycinania pokrywek z zadrukowanego materiału. [0013] Sposób według wynalazku obejmuje sposób wytłaczania jak również sposób drukowania za pomocą jednego lub kilku wygrawerowanych walców jako tłoczenie bezbarwne. W sposobie według wynalazku nie jest nadawana farba na mechanizmy drukujące do wytłaczania. Cylinder formowy względnie walec drukujący nanosi wytłoczenia na materiał. [0014] Znane mechanizmy drukujące pracują korzystnie w temperaturze pokojowej. Wytłaczanie materiału następuje z reguły w temperaturze pokojowej lub w temperaturze otoczenia. Doprowadzenie energii do powierzchni cylindra lub do materiału, jak energii cieplnej, podczas wytłaczania z reguły nie jest konieczne. Ogrzewanie mechanizmu drukującego lub jego części, jak ogrzewanie cylindra formowego i/lub cylindra drukującego i/lub materiału jest celowe w przypadku materiałów mających warstwę tworzywa sztucznego. Ogrzewanie może prowadzić do zmniejszenia lepkości warstwy tworzywa sztucznego i wpływać na proces wytłaczania. Materiał może mieć reaktywną powłokę zmieniającą swój stan i własności na skutek reakcji chemicznych i 4

6 fizycznych, przykładowo może się utwardzać, polimeryzować, pęcznieć, spieniać, zmieniać rozpuszczalność itp., zachowując zmiany podczas wytłaczania na skutek doprowadzania z zewnątrz energii. [0015] Cylinder formowy z wygrawerowanymi elementami druku wytwarza się za pomocą elektromechanicznego grawerowania cylindra mającego metalową powierzchnię. Przykładowo tekst lub obraz jest odczytywany przez czytnik i zapamiętywany cyfrowo. Zapamiętane dane są przenoszone na rylec. Ruch rylca powoduje, że następuje ubytek materiału powierzchni cylindra formowego, a tekst lub motyw obrazu zostają wygrawerowane na powierzchni cylindra formowego. [0016] Cylinder formowy dla druku barwnego, dla wytłaczania, według wynalazku może być obrabiany według programu makiety lub typograficznego, za pomocą procesora przetwarzającego obraz i połączonego z nim mechanicznym rastrem lub grawerowaniem, szczególnie w tej samej maszynie. Sterowanie głębokością grawerunku, siatką grawerunku, rastrem grawerunku przez wytwarzanie komórek i ścianek rozdzielających, to znaczy przez wytwarzanie elementów druku i poprzez dobór rylca można wytwarzać odpowiedni nacisk jak również wytłoczenia, optymalizując cylinder formowy. Możliwe jest także wytwarzanie nie tylko grawerowanego cylindra formowego, ale także cylindra formowego o wypukłych elementach. [0017] Wytłaczanie może następować między innymi na materiale lub powierzchni cylindra drukowego lub cylindra dociskowego jak również na skutek twardości lub plastyczności górnej warstwy cylindra drukowego lub dociskowego jak również na skutek współczynnika poślizgu między cylindrami i materiałem. [0018] Cylinder formowy dla druku wklęsłego lub druku rotograwiurowego 5

7 tworzący elementy druku, może mieć zagłębienia w stosunku do górnej powierzchni cylindra formowego o głębokości od 60 do 500 μm, korzystnie od 60 do 250 μm, a zwłaszcza od 100 do 200 μm. [0019] Cylinder formowy dla wytłaczania wygrawerowanych elementów druku moze mieć zredukowaną siatkę lub być bez siatki. Przy grawerowaniu formy drukowej przenoszącej farbę dąży się do uzyskania siatki umożliwiającej optymalne pobieranie farby, jej nakładanie i odwzorowanie koloru i wzoru. Według wynalazku cylinder dociskowy nie przenosi farby. Dlatego raster na powierzchni z elementami druku może nie wynosić 100%, lecz może wynosić do 80%, a zwłaszcza do 50% typowego rastra. Raster jest wyeliminowany całkowicie lub jest zredukowany na podporowej powierzchni, ponieważ raster może zakłócać wytłaczające działanie cylindra formowego. [0020] W przypadku odwijającego się z roli podłożu, górna powierzchnia cylindra formowego powinna zawierać wygrawerowane elementy na powierzchni wynoszącej do 80%, najkorzystniej do 50%. Celowym są również elementy drukowe bez rastru. Wygrawerowane elementy drukowe dla wytłaczania są korzystnie tak rozłożone, że na gotowej pokrywce wytłoczenia są tego rodzaju, że pokrywki leżą płasko. [0021] W przypadku druku fleksograficznego lub innego druku typograficznego forma drukowa posiada wypukłości lub występy. Forma drukowa do wytłaczania w przypadku druku fleksograficznego lub w przypadku innego druku typograficznego ma wypukłości wystające ponad powierzchnię formy drukowej od 60 do 500 μm, korzystnie od 60 do 250 μm, najkorzystniej od 80 do 200 μm, zwłaszcza od 100 do 200 μm. [0022] Aby w mechanizmie drukującym nanieść elementy drukowe na podłoże 6

8 jako wytłoczenia, podłoże musi się przemieszczać pomiędzy cylindrem formowym i cylindrem dociskowym. [0023] Cylinder dociskowy może mieć nieodkształcalną, odkształcalną lub elastyczną warstwę powierzchniową. Powierzchnia cylindra dociskowego jest z reguły gładka i nie posiada żadnych elementów drukowych. Przykładowo cylinder dociskowy może być walcem stalowym ze stalową powierzchnią. Walec stalowy może mieć powierzchnię z elastycznego materiału, przykładowo z gumy lub z papieru lub może być walcem gumowym. Powierzchniowy nacisk cylindra naciskowego na cylinder formowy może być regulowany. Przykładowo dla proponowanego procesu wytłaczania nacisk wynosi do 3 t na metr szerokości walca, korzystnie do 2 t na metr, najkorzystniej do 1,5 t na metr, a zwłaszcza do 1t na metr. Minimalny nacisk wynosi około 0,2 t na metr szerokości efektywnej cylindra, a zwłaszcza około 0,4 t. Typowa szerokość cylindra wynosi od 200 mm do 5600 mm, a zwłaszcza od 500 do 1200 mm. W niektórych przypadkach w mechanizmie drukującym może być używana podkładka. Nacisk powierzchniowy cylindra dociskowego, tak jak w dotychczasowych sposobach drukowania, dobiera się tak, aby nie następowała żadna zmiana wymiarów podłoża, przykładowo zmiana grubości, wydłużenia i tym podobnych. [0024] Pomiędzy parami walców złożonych z walca formowego i walca dociskowego na podłożu są wytłaczane wzory odpowiednio do elementów druku znajdujących się na cylindrze formowym. Głębokość wytłoczeń na podłożu można regulować przez głębokość grawerowania cylindra formowego, przez sterowanie nacisku powierzchniowego cylindra dociskowego na cylinder formowy lub poprzez jakość materiału powierzchniowej warstwy cylindra dociskowego. [0025] Alternatywnie, cylinder dociskowy może być także cylindrem formowym i 7

9 zawierać elementy druku. Cylinder dociskowy stosowany jako cylinder formowy może zawierać wzory negatywowe lub negatywowe elementy druku. Elementy druku znajdujące się na cylindrze formowym i negatywowe elementy druku znajdujące się na cylindrze dociskowym są nanoszone na podłoże symultanicznie. Oznacza to, że również cylinder formowy z wytłoczonymi negatywowymi elementami druku jest innym cylindrem formowym. Opisany cylinder dociskowy i odpowiednio cylinder formowy stanowią przeciwwformę lub patrycę. Szczególnie wypukłe części wytłoczonych motywów na powierzchni cylindra formowego mogą być zagłębiane w wygrawerowania lub zagłębienia innego cylindra formowego. Podłoże przesuwające się pomiędzy dwoma cylindrami jest odpowiednio formowane i wytłaczane. [0026] Alternatywnie, także cylinder dociskowy lub walec dociskający mają powierzchnię z papieru lub kartonu. Powierzchnia z papieru lub kartonu jest zwilżana i bez pośredniego podłoża jest przetaczana przez kliszę na cylindrze drukowym. Elementy druku są przenoszone na zwilżoną warstwę powierzchniową i wytłaczane są w niej jako obrazy negatywowe. Podczas procesu wytłaczania podłoża, elementy druku z cylindra formowego i elementy negatywowe z cylindra dociskowego są przenoszone symultanicznie na podłoże. Odpowiednio wzmocnione podłoże przebiegające między obydwoma cylindrami jest odkształcane i uzyskuje wytłoczenia. [0027] Możliwe jest także oddziaływanie na podłoże prze dwa oddzielne mechanizmy drukujące w ten sposób, że cylinder formowy nadaje wytłoczenia w jednym kierunku, a inny cylinder formowy nadaje wytłoczenia w innym kierunku. Wytłoczenia na obu stronach podłoża mogą być również utworzone poprzez obrót podłoża za pomocą krzyżaka w maszynie drukującej. 8

10 [0028] Możliwe jest także przeprowadzanie podłoża między różnymi cylindrami formowymi w stosunku do gładkiego walca dociskowego lub kolejno pomiędzy różnymi cylindrami formowymi i nanoszenie zagłębionych elementów typograficznych lub motywów drukarskich. [0029] Sposób według wynalazku pozwala na stosowanie mechanizmu drukującego tylko do wytłaczania lub do wytłaczania i zaciskania obrzeża i umożliwia stosowanie mechanizmu drukującego nie nanoszącego farby. Zastosowanie to jest wysoce interesujące dla wytwarzania podłoża, na którym znajdują się wytłoczenia, względnie wytłoczenia i krawędzie zamykające. [0030] Według wynalazku mechanizm drukujący umożliwia nanoszenie elementów druku lub motywów druku na podłoże w postaci wytłoczeń, jako wypukłych wzorów, jako hologramy lub jako punktów pisma Braille a lub jako osłabienie podłoża na skutek dziurkowania lub w postaci perforacji lub linii zagięć. Oczywiście można w mechanizmie drukującym wytwarzać różne wytłoczenia za pomocą tego samego cylindra formowego na tym samym podłożu w dowolnych kombinacjach. [0031] W jednym lub w kilku mechanizmach drukujących pomiędzy cylindrem formowym i cylindrem dociskowym podłoże otrzymuje wytłoczenia w postaci wypukłości lub zagłębień, które w wielu przypadkach mogą być w kolejnym mechanizmie drukującym z cylindrami formowymi i dociskowym o gładkiej powierzchni ograniczane, względnie struktura wytłoczeń może być wygładzana. Przez sterowanie nacisku powierzchniowego można dopasowywać głębokość wytłoczeń. [0032] Zastosowanie podłoża jako pokrywki pojemników umożliwia zadrukowanie także jej krawędzi. Szczególnie uprzywilejowane są motywy 9

11 krawędzi, przy czym motywy te mogą mieć kształt pierścieniowego lub bezkońcowego szwu. Kształt szwu odpowiada kształtowi obszaru pojemnika, do którego następnie jest przyspawana pokrywka. Oczywiście motywy mogą być nadrukowywane w dowolnym obszarze. Zamiast barwienia warstwa lakieru jest zadrukowywana w oddzielnej formie mechanizmu drukującego. Warstwa lakieru może zawierać rozpuszczalniki i/lub wypełniacze. Wypełniaczami mogą być krzemiany, talk, szkło, polimery o ziarnistej lub drobnoziarnistej strukturze. Możliwe jest także stosowanie spieniających się lub pęczniejących wypełniaczy. Przykładowo chemiczne inicjowanie lub doprowadzanie energii powoduje zwiększenie objętości wypełniaczy i poprzez spienianie lub spęcznianie uzyskanie pożądanej grubości zgrzeiny. Zgrzeina może mieć grubość od 2 do 100 μm, korzystnie od 2 do 50 μ, a zwłaszcza od 2 do 20 μm. Ponieważ lakier zawiera rozpuszczalniki, uzyskanie odpowiedniej grubości warstwy jest trudne na skutek parowania rozpuszczalnika podczas zadrukowywania. W szybko przebiegających procesach drukowania nie jest możliwe osiągnięcie wymaganego stopnia odparowania. Dlatego korzystnym jest stosowanie lakieru z wypełniaczami. [0033] Krawędź może mieć na swej stronie zewnętrznej i/lub wewnętrznej wytłoczenia naniesione w mechanizmie drukującym. Krawędź tworząca spoinę może całkowicie składać się z lakieru. Korzystnym jest, aby spoina była zaopatrzona w szczeliny labiryntowe. Szczeliny te w spoinie tworzą kanały powietrzne. Dzięki temu możliwe jest wypychanie powietrza z pomiędzy pokrywek ułożonych w stos, co ułatwia rozdzielanie pokrywek jedna od drugiej. Pokrywki są następnie zgrzewane z pojemnikiem. Powoduje to zamknięcie szczelin na skutek zgrzewania pod ciśnieniem lub ogrzewania przez narzędzie 10

12 zgrzewające, co pozwala na uzyskanie szczelnej spoiny pomiędzy pokrywką i pojemnikiem. [0034] Podłoże może mieć postać arkuszy, jednak korzystnie może być w postaci roli. To znaczy jako rola zapasowa lub jako zwój. Podłoże jest w sposób ciągły odwijane lub seriami dostarczane do maszyny drukarskiej. Przykładowo występuje to przypadku gdy podłoże jest zadrukowywane w jednym lub kilku mechanizmach drukujących z farbą i w przypadku gdy zadrukowywana jest spoina. Następnie można na podłożu wytłaczać wzory lub znaki drukarskie. Po zakończeniu procesu drukowania można z podłoża formować pokrywki. Może to być wykonywane za pomocą wycinania, wykrawania lub za pomocą innych metod oddzielania. Możliwe jest wykrawanie za pomocą walców wykrawających zintegrowanych z maszyną drukującą lub za pomocą walca wytłaczającego zaopatrzonego w narzędzie wykrawające. Możliwe jest także wykrawanie za pomocą oddzielnego urządzenia wykrawającego dołączonego do maszyny drukarskiej. Maszyna drukarska dla nanoszenia farby i maszyna drukarska wytłaczająca oraz wykrawarka umieszczone jedna za drugą. Także maszyna drukarska dla nanoszenia farby oraz dla spoiny i korzystnie sterowana maszyna drukarska wytłaczająca i wykrawarka są umieszczone jedna za drugą. Zalecaną kolejnością jest rozpoczynanie drukowania za pomocą jednej lub kilku form drukowych nanoszących farbę, następnie za pomocą oddzielnej formy drukowej zadrukowywać spoinę, a następnie za pomocą jednej lub kilku wytłaczających form drukowych nanosić wytłoczenia i kolejno wycinać pokrywki z podłoża. Pokrywki można wycinać z podłoża za pomocą jednego lub kilku walców wykrawających usytuowanych w maszynie drukarskiej lub za pomocą sterowanej wykrawarki usytuowanej poza maszyną drukarską. 11

13 [0035] Przy obróbce podłoża, zwłaszcza w przypadku, gdy podłoże jest obrabiane w jednej lub kilku maszynach drukarskich, korzystne jest sterowane naprężenie rozciągające. Powinno unikać się naprężenia rozciągającego mogącego prowadzić do rozciągania podłoża i wytłoczeń. Naprężenia rozciągające mogą być sterowane za pomocą czujników, wpływających na szybkość maszyny drukarskiej lub maszyn drukarskich, urządzenia wykrawającego i/lub maszyny odwijającej. [0036] Przykładowo materiałem dla pokrywek jest taki materiał, na którego powierzchni znajdują się nadruki i wzory w postaci wytłoczeń wystające ponad powierzchnię podłoza od 20 nm (nanometrów) do 500 μm, korzystnie od 20 μm, ewentualnie 50 μm do 250 μm, korzystnie od 70 μm do 200 μm, a zwłaszcza od 80 μm do 100 μm. Na folii metalowej, jak folia aluminiowa mogą znajdować się wytłoczenia przykładowo od 20 nm (nanometrów) do 200 nm, o grubości od 10 do 100 μm, zwłaszcza od 12 do 30 μm, do wytwarzania hologramów. Z reguły wzory są umieszczone na jednej stronie podłoża. W przypadku wytłaczania pomiędzy dwom cylindrami formowymi lub w obydwu kierunkach, wytłoczenia mogą być usytuowane przemiennie na każdej stronie podłoża. [0037] Jako podłoże jest stosowana zwłaszcza taśma metalowa. Jest to folia metalowa stalowa lub miedziana, a zwłaszcza folia aluminiowa, folia z tworzywa sztucznego, papier lub karton. Kolejnymi przykładami są folie wielowarstwowe, powlekane lub laminaty z tworzywa sztucznego, z tworzywa sztucznego i folii metalowej, z tworzywa sztucznego i papieru, z tworzywa sztucznego i kartonu, z folii metalowej i papieru, z folii metalowej i kartonu lub z folii metalowej, tworzywa sztucznego i kartonu. [0038] Stosowane jako podłoże lub jako część podłoza folie z tworzyw 12

14 sztucznych są foliami z polichlorku winylu, poliamidu, polistyrenu, jak również z politereftalanu etylenu (PET), poliwęglanu, poliolefin, zwłaszcza z polietylenu lub polipropylenu, orientowanego polipropylenu (opp) itp. Folia z tworzywa sztucznego może składać się również dwóch lub kilku warstw wytworzonych przez laminowanie lub przez wytłaczanie, tworząc laminaty. Grubość folii lub pojedynczej warstwy z tworzywa sztucznego wynosi od 10 do 250 μm, korzystnie od 12 do 100 μm, a najkorzystniej 20 do 50 μm. Folie mogą być przezroczyste, nie przezroczyste lub barwne. Folie z tworzywa sztucznego mogą być zgrzewalne lub mogą mieć na jednej lub obu stronach warstwę zgrzewalną lub pokrytą lakierem zgrzewalnym. Folie z tworzywa sztucznego mogą być obrabiane przy podwyższonej temperaturze w mechanizmie drukującym. [0039] Podłoże lub folia podłożowa z metalu, jak z aluminium, stali lub miedzi ma grubość od 12 do 200 μm, korzystnie od 15 do μm, a zwłaszcza od 20 do 50 μm. Zaleca się stosowanie folii aluminiowej z czystego aluminium o czystości od 99% do 99,9%, przykładowo z szeregu 8xxx, jak 8021 lub Aluminium może być miękkie lub twarde lub walcowane na zimno. Folia aluminiowa może być jednolub dwustronnie polerowana, gładzona, barwiona, anodowana, neutralizowana, pokryta warstwą ochronną i/lub lakierowana. [0040] Materiałami podłożowymi są także laminaty z folii metalowej, z tworzywa sztucznego lub tworzywa sztucznego i folii metalowej. Przykładowo może to być laminat z folii aluminiowej jedno- lub dwustronnie pokryty folią poliestrową lub folią z polieolefin. Odpowiednimi podłożami są także laminaty lub tworzywa wielowarstwowe z kartonu lub papieru i z co najmniej jednej warstwy tworzywa sztucznego. Znane są tego rodzaju materiały na przykład o nazwie Mixpap. Pomiędzy pojedynczymi warstwami laminatu lub tworzywa wielowarstwowego 13

15 może być umieszczona warstwa kleju, warstwa gruntująca, warstwa zaporowa itp., na zewnętrznej stronie których znajdują się warstwy zaporowe i zgrzewalne. [0041] Materiałami podłożowymi są także papiery o gramaturze od 80 do 300 g/m 2, korzystnie od 100 do 270 g/m 2. Papiery są dwustronne laminowane i wygładzane. [0042] Typowymi przykładami podłoża są podłoza złożone z następujących warstw: Al 7-50 μm/pet μm /Al 7-50 μm lub A 7 50 μm / PET μm /Al 7 50 μm / opp μm. Podłoże i pokrywki charakteryzują się wysoką płaskością i bez pochyłości, zarówno przed jak i po wytłaczaniu. Symetryczne połączenia są pod względem bardzo właściwe. [0043] W podłożu może znajdować się wytłaczany motyw lub wystający wzór. Wytłaczanymi optycznymi wystającymi wzorami mogą być przykładowo dowolne szeregi cyfr lub liter, elementy graficzne, motywy, obrazy, dowolnie powtarzające się wzory, jak ornamenty, wzory adamaszku, barwne wzory tkaniny itp. Podłoże według wynalazku może być zaopatrzone w punkty lub w znaki Braille a. Można również podłoże zaopatrywać w znaki holograficzne. Możliwe jest, aby na podłożu znajdowały się małe wytłoczenia, także motywy obrazowe, pismo o wysokości 0,5 mm i mniejszej. Przedmiotowy wynalazek obejmuje również pokrywki z wytłoczeniami, takim jak motywy obrazowe i pismo o wysokości 0,5 mm i mniejszej. [0044] Wytłoczone w podłożu motywy mogą stanowić osłabienie, przebijanie lub perforację. Oczywistym jest, że wszystkie wymienione rodzaje wytłoczeń mogą być nanoszone w różnych kombinacjach. 14

16 [0045] Na pokrywce wszystkie barwne motywy, a zwłaszcza wytłoczone motywy znajdują się wewnątrz krawędzi zgrzewania. Możliwe jest także zaopatrzenie ograniczającej krawędzi na zewnątrz i/lub wewnątrz w wytłoczenia. [0046] Sposób według wynalazku pozwala na wytwarzanie barwnych motywów, krawędzi zgrzewalniczych i wytłoczeń przynajmniej w jednej i zwłaszcza w takiej samej maszynie drukarskiej. Forma drukowa, jak cylinder formowy może być zaopatrzona w wygrawerowane znaki drukarskie zarówno dla nadawania farby do wytłaczającej formy drukowej jak również na krawędź zgrzewalniczą. Może być wytwarzana w prosty i nie kosztowny sposób i może być prosto i szybko montowana w maszynie drukarskiej. Możliwa jest szybka i nie wymagająca wysokich nakładów wymiana w przypadku barwnych motywów, konturu krawędzi zgrzewalniczej jak również wytłoczeń. [0047] Wykonane z podłoża według wynalazku pokrywki znajdują zastosowanie jako materiał opakowaniowy dla produktów wszelkiego rodzaju, włącznie z produktami spożywczymi, jako pokrywki pojemników dla jogurtu, śmietany, świeżego sera i dla innych produktów mlecznych. Znajdują także zastosowanie dla pojemników przeznaczonych do półproduktów, gotowych dań, pokarmu dla zwierząt. Ponadto mogą być stosowane w medycynie jako opakowania produktów medycznych, takie jak blistry oraz jako opakowania medykamentów. Mogą być również stosowane jako opakowania wyrobów tytoniowych. Po wytworzeniu z podłoża pokrywek, możliwe jest stosowanie wytłoczeń zabezpieczających przed fałszerstwem, uszkodzeniem, a także wskazujących na oryginalność. Wytłoczenia te mogą być wzmocnione za pomocą barwnych motywów, a także za pomocą widzialnych wypukłości. Podczas procesu zadrukowywania można na podłożu dodatkowo lub jako wytłoczenia 15

17 wykonywać ścienienie przeznaczone do późniejszego otwierania lub linie odrywania takie jak perforacje, punkty lub znaki Braille a. Motywy drukarskie i optyczne wypukłości i/lub ścienienia mogą się dodatkowo nakładać. Pojedyncze elementy są nanoszone w jednakowych mechanizmach drukujących, przy czym każdorazowe położenie elementu jest wcześniej określone i po opuszczeniu mechanizmu drukującego, elementy leżą obok siebie lub jeden nad drugim na podłożu. Przykładowo podłoże, które ma być stosowane jako materiał opakowaniowy, może mieć osłabienia w postaci perforacji lub linii przerywania i zawierać obrazy. Możliwe jest w najprostszy sposób dzielenie podłoża na pokrywki z wysoką dokładnością położenia motywów, optycznie widocznych wypukłościach, krawędziach i liniach rozrywania. [0048] Nie jest wykluczone, że podczas składowania w stosach wytłoczone motywy na pojedynczych pokrywkach mogą ulec uszkodzeniom. Podczas maszynowego układania w stosy zjawisko to może ulec nasileniu. Dlatego korzystnym jest po wybraniu motywu formę drukową wielokrotnie grawerować. Motywy są odpowiednio lekko względem siebie przesunięte i różnią się tylko ledwie widocznymi szczegółami. Po wykrojeniu i ułożeniu w stos pokrywki nie można układać wytłoczonych motywów jeden w drugim i osiąga się skutek lekkiego składowania. 16

18 Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób wytwarzania zadrukowanych, wytłaczanych i pokrytych warstwą lakieru pokrywek, w którym to sposobie na materiał zadrukowywany nanosi się lakier i który w mechanizmie drukarskim jest pokrywany tworząc pokrywkę barwnymi motywami za pomocą jednej lub kilku form drukarskich, a następnie w kolejnym mechanizmie drukarskim są wytłaczane elementy lub motywy na pokrywce, za pomocą jednej lub kilku form drukarskich i za pomocą kolejnej formy drukarskiej tworzy się krawędź zamykającą z lakierem, która ogranicza pokrywkę wycinaną z materiału zadrukowanego. 2. Sposób według zastrzeżenia 1, znamienny tym, że pokrywkę wycina się z zadrukowanego materiału za pomocą usytuowanego w maszynie drukarskiej walca wycinającego lub za pomocą przyporządkowanego maszynie drukarskiej urządzenia wytłaczającego. 3. Sposób według zastrzeżenia 1 lub 2, znamienny wytłaczaną formą drukową cylindra formowego z wygrawerowanymi zagłębieniami. 4. Sposób według zastrzeżenia 1 do 3, znamienny tym, że zagłębienia formowego cylindra mają w stosunku do górnej powierzchni cylindra formowego głębokość wynoszącą od 60 μm do 500 μm, korzystnie od 80 do 200 μm, a zwłaszcza od 100 do 200 μm. 5. Sposób według zastrzeżenia 1 do 4, znamienny tym, że elementy druku są utworzone w wytłaczającej kliszy ze zmniejszoną siatką lub bez siatki. 6. Sposób według zastrzeżenia 1 do 2, znamienny tym, że wytłaczająca klisza cylindra formowego ma postać kliszy z wystającymi elementami druku. 17

19 7. Sposób według zastrzeżenia 6, znamienny tym, że na wytłaczającym cylindrze formowym naniesiona klisza zawiera elementy druku, które w stosunku do górnej powierzchni cylindra formowego wystają od 60 do 500 μm, korzystnie od 60 do 250 μm, a zwłaszcza od 100 do 200 μm. 8. Sposób według zastrzeżenia 1 do 7, znamienny tym, że w mechanizmie drukującym na materiale zadrukowywanym tworzy się wytłoczenia dla pokrywki, mające elementy druku w postaci formy drukowej z wytłoczeniami, przy czym zadrukowywany materiał jest wytłaczany pomiędzy cylindrem formowym i cylindrem dociskowym, a cylinder dociskowy ma negatywowe, w stosunku do formy drukowej, elementy druku, przy czym elementy druku cylindra formowego i negatywowe elementy druku cylindra dociskowego są nanoszone symultanicznie na zadrukowywany materiał. 9. Sposób według zastrzeżenia 1 do 8, znamienny tym, że w mechanizmie drukującym wytwarza się elementy druku albo matrycę wzoru kliszy, która tworzy wytłaczaną część pokrywy, na podłożu której są wytłoczone wystające elementy, wzór odpowiedni dla hologramu albo znaki Braille a. 10. Sposób według zastrzeżenia 1 do 9, znamienny tym, że w mechanizmie drukującym tworzy się wytłaczany kształt dla wytłaczania pokrywki poprzez osłabienie materiału za pomocą dziurkowania lub za pomocą perforacji. 11. Sposób według zastrzeżenia 4, znamienny tym, że wzór na górnej powierzchni podłoża wystaje ponad nią od 20 nm (nanometrów) do 500 μm, korzystnie od 50 μm do 250 μm, najkorzystniej od 70 μm do 200 μm, a zwłaszcza od 80 μm do 200 μm. 18

20 12. Sposób według zastrzeżenia 1 do 11, znamienny tym, że podłoże stanowi folia metalowa, zwłaszcza folia stalowa lub aluminiowa, folia z tworzywa sztucznego, papier, karton lub folie wielowarstwowe z tworzywa sztucznego i papieru, z tworzywa sztucznego i kartonu, z folii metalowej i papieru, z folii metalowej i kartonu, z tworzywa sztucznego, folii metalowej i papieru lub z tworzywa sztucznego, folii metalowej i kartonu. 19