RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Gimnazjum nr 18 Sosnowiec Kuratorium Oświaty w Katowicach

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Gimnazjum nr 18 2/62

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Maryla Skupień, Anna Stelmach. Badaniem objęto 138 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 43 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 31 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Gimnazjum nr 18 3/62

4 Obraz szkoły Zapraszamy Państwa do zapoznania się z wynikami oraz wnioskami z badań przeprowadzonych w ramach ewaluacji zewnętrznej w Gimnazjum nr 18 wchodzącym w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3 w Sosnowcu w następujących wymaganiach: "Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się", "Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności" oraz "Respektowane są normy społeczne". Wszystkie zawarte w niniejszym tekście tezy i dane znajdują potwierdzenie w wynikach badań ankietowych, analizie dokumentacji i wywiadach z dyrektorem szkoły, nauczycielami, pracownikami niepedagogicznymi, uczniami, rodzicami oraz przedstawicielami organu prowadzącego i instytucji współpracujących ze szkołą.szkoła jest placówką publiczną prowadzoną przez Miasto Sosnowiec. Dwupiętrowy budynek bez barier architektonicznych usytuowany jest w sąsiedztwie parku miejskiego im. LeonaKruczkowskiego oraz niedalekiej odległości od centrum miasta. Do dyspozycji wszystkich uczniów jest nowoczesna baza dostosowana do wymogów kształcenia: 11 sal posiada tablice interaktywne, co zapewnia stosowanie we wszystkich klasach nowatorskich metod nauczania, pracownie przedmiotowe z dostępem do Internetu, pracownie informatyczne, bibliotekę i czytelnię multimedialną. Atutem szkoły jest również basen.pomocne są także indywidualne szafki dla uczniów, które ułatwiają codzienne szkolne życie. Profesjonalna kadra pedagogiczna zapewnia realizację zadań statutowych szkoły oraz tworzy klimat sprzyjający uczeniu się.nauczyciele dbają o wszechstronny rozwój osobowości i wartości swoich uczniów. Wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz monitorują ich osiągnięcia na bieżąco, co w efekcie stanowi źródło wzrostu efektów kształcenia. Kształcąc młodzież, dobrze przygotowują ich do egzaminu gimnazjalnego.w szkole zwraca się szczególną wagę na różnorodność działań zmierzających do rozwoju ucznia m.in. poprzez bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych i indywidualizację procesu nauczania. Uczniowie mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań, np. poprzez projekty edukacyjne: zajęcia plastyczne, koło informatyczne, chór szkolny oraz działania na rzecz innych w prężnie działającym już od 10 lat Klubie Wolontariatu. Młodzież w ramach wolontariatu i aktywności prospołecznej podejmuje działania w akcjach i imprezach, np. "Szlachetna Paczka", "Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy".Oferta edukacyjna szkoły jest dostosowana do potrzeb uczniów. Szkoła posiada klasy sportowe, dzięki czemu uczniowie mogą rozwijać swoje pasje sportowe. Pomaga im niewątpliwie basen oraz pełnowymiarowa sala gimnastyczna na terenie szkoły. Uczniowie odnoszą sukcesy sportowe o zasięgu rejonowym, wojewódzkim i krajowym w różnych dziedzinach, tj: piłka siatkowa dziewcząt, piłka siatkowa chłopców, sztafeta pływacka. Gimnazjum uważane jest za jedną z najbardziej usportowionych szkół w regionie. Uczniowie również odnoszą sukcesy w różnorodnych konkursach: informatycznych, historycznych, plastycznych, a także literackich.dyrektor wspiera nauczycieli w podejmowaniu nowatorskich działań poprzez tworzenie warunków umożliwiających w pełni profesjonalne organizowanie procesów edukacyjnych. Systematycznie zapewnia odpowiednie do realizowanych programów nowoczesne środki dydaktyczne. Szkoła realizuje np. następujące projekty i programy: Projekt "Cambridge English Penfriends" polegający na nawiązaniu listownej współpracy pomiędzy szkołą gimnazjum, a partnerską szkołą z zagranicy np. z Rosji, Projekt systemowy "Szkoła Współpracy", "Aktywna Edukacja","Szkoła Odkrywców Talentów" oraz program Comenius - "Uczenie się przez całe życie" i Asystentura Comeniusa. Gimnazjum posiada Certyfikat "Szkoły z Klasą". Wszystkie dane i wnioski zawarte w niniejszym tekście znajdują potwierdzenie w wynikach przeprowadzonych badań. W celu pogłębienia wiedzy na temat funkcjonowania Gimnazjum nr 18 w Sosnowcu zapraszamy Państwa do zapoznania się z treścią raportu z przeprowadzonej ewaluacji. Gimnazjum nr 18 4/62

5 Gimnazjum nr 18 5/62

6 Informacja o placówce Nazwa placówki Gimnazjum nr 18 Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 114 Gimnazjum Sosnowiec Piłsudskiego Kod pocztowy Urząd pocztowy Sosnowiec Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 324 Oddziały 12 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 27 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki ŚLĄSKIE Sosnowiec Sosnowiec gmina miejska Gimnazjum nr 18 6/62

7 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) B Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Respektowane są normy społeczne B Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) Gimnazjum nr 18 7/62

8 Wnioski 1.Planowanie i realizacja procesów edukacyjnych uwzględnia potrzeby i możliwości uczniów, co sprawia, że uczniowie nie mają trudności ze zrozumieniem zagadnień omawianych podczas zajęć, ponadto nauczyciele potrafią zainteresować tematem lekcji. 2. Nauczyciele budują życzliwe i przyjazne relacje z uczniami, kształtują u uczniów umiejętność uczenia się, dzięki temu większość uczniów wie, jak się uczyć. 3. Nauczyciele dbają o dobre relacje między uczniami, wszystkich traktują równie dobrze. W szkole panuje przyjazna i życzliwa atmosfera sprzyjająca dobrym relacjom pomiędzy uczniami i nauczycielami oraz wzajemnym pomiędzy uczniami. Jednakże prawie połowa uczniów deklaruje, że jest lekceważona przez kolegów. 4. Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania. 5. Nauczyciele wykorzystują różnorodne metody pracy, stosują ustalone i jasne zasady oceniania, uzasadniają stawiane stopnie. Jednak co trzeci uczeń uważa, że nauczyciele nie rozmawiają z nimi o: postępach w nauce, trudnościach w nauce, sukcesach w nauce. 6. Szkoła realizuje liczne działania edukacyjne dające uczniom możliwość powiązania różnych dziedzin wiedzy, a także możliwość wykorzystania jej w praktyce. 7. W szkole realizuje się nowatorskie działania edukacyjne odpowiednie do potrzeb uczniów. Zachęcają one uczniów do aktywności na rzecz własnego rozwoju i służą pełniejszemu i wszechstronnemu ich rozwojowi. 8. Relacje uczniów z nauczycielami oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu, czemu sprzyjają m.in. rozmowy (jakie prowadzą nauczyciele z wychowankami o pożądanych postawach i wartościach społecznych) i własna postawa nauczyciela (będąca wzorcem dla młodego człowieka). 9. Wzajemne relacje pomiędzy uczniami nie zawsze oparte są na wzajemnym szacunku, ponieważ z ankiet do uczniów wynika, że około 1/5 badanych uczniów doświadcza obrażania (w tym przez Internet, telefon komórkowy) czy agresji słownej (nieprzyjemnych dowcipów). 10. Według opinii dyrektora i nauczycieli szkoła stwarza rodzicom i uczniom możliwość zgłaszania inicjatyw dotyczących działań wychowawczych, co potwierdzili zarówno rodzice, jak i uczniowie. 11. Wykorzystywanie zalecanych warunków i sposobów do realizacji podstawy programowej, uwzględnianie osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz monitorowanie ich osiągnięć bieżących to działania szkoły, które przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Gimnazjum nr 18 8/62

9 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Procesy edukacyjne w szkole służą rozwojowi uczniów, a nauczyciele dostosowują metody pracy adekwatnie do potrzeb uczniów. Nauczyciele skutecznie podejmują działania kształtujące u uczniów umiejętność uczenia się. 72% uczniów potwierdza, że potrafi się uczyć. Rodzice deklarują, że relacje nauczycieli z uczniami są dobre. Nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni i uczniowie dbają o atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Przeważająca liczba uczniów zna stawiane przed nimi cele uczenia się oraz formułowane wobec nich wymagania. Nauczyciele podejmują działania motywujące uczniów do aktywnego uczenia się oraz wspierają ich w trudnych sytuacjach. Rodzice również to zauważają. Nauczyciele przestrzegają ustalonych zasad oceniania. Wskazują przyczyny sukcesów i trudności oraz przekazują uczniom informacje o ich postępach w nauce. Jednakże nie wszyscy uczniowie to potwierdzają. Nauczyciele ukazują uczniom związki pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy oraz nawiązują do wydarzeń w najbliższej okolicy, w kraju i na świecie. Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Dostrzegają czynniki wpływające na ich sukcesy w nauce, które są od nich zależne. Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Nauczyciele stwarzają na lekcjach sytuacje, w których uczniowie mogą uczyć się od siebie nawzajem poprzez pracę w grupach i w parach, prezentowanie efektów pracy na forum klasy. W szkole realizowane są nowatorskie rozwiązania, które odpowiadają potrzebom uczniów, a o których mówi dyrektor, partnerzy oraz nauczyciele. Gimnazjum nr 18 9/62

10 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Procesy edukacyjne w szkole służą rozwojowi uczniów, a nauczyciele dostosowują metody pracy adekwatnie do potrzeb uczniów. Większość badanych uczniów klas III, w dniu ankietowania, stwierdziła, że na lekcjach współpracowała z innymi uczniami (rys.1 j). Uczniowie klas II stwierdzili, że nauczyciele na większości zajęć potrafią zainteresować tematem lekcji, zrozumiale tłumaczą zagadnienia wynikające z tematu lekcji co wpływa na to, że uczniowie chętnie się uczą (rys. 2 j, 3 j, 4 j). Na większości obserwowanych lekcji uczniowie stwierdzili, że zajęcia nie zawsze odbywają się w sali z tablicą interaktywną, ale lekcje wyglądają podobnie i są ciekawe. Tablica interaktywna jest wykorzystywana uczniów i nauczycieli w miarę możliwości. Uczniom podoba się sposób prowadzenia lekcji i stosowanie przez nauczycieli różnych metod nauczania m.in. praca w grupach i w parach oraz demonstrowane prezentacje. Nauczyciele potwierdzają wypowiedzi uczniów. W zależności od tematu lekcji stosują odpowiednie metody i formy pracy, które dostosowane są do zespołu klasowego. Wykorzystują techniki i metody aktywizujące: pracę w parach, w grupach, mapę mentalną. Stosują pracę indywidualną i pytania otwarte. Zastosowane metody pomagały w realizacji zamierzonych celów lekcji, umożliwiały uczniom swobodne doskonalenie umiejętności (np. językowych), kształtowały postawę ciekawości, tolerancji, otwartości. Pomagały uczniom wyrażać swoje opinie i słuchać się wzajemnie. Nauczyciele korzystali z tablicy interaktywnej oraz materiałów pomagających zaktywizować uczniów. Rys. 1j Rys. 2j Gimnazjum nr 18 10/62

11 Rys. 3j Rys. 4j Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele skutecznie podejmują działania kształtujące u uczniów umiejętność uczenia się. 72% uczniów potwierdza, że potrafi się uczyć. Nauczyciele mówią, że uczniowie w większości potrafią uczyć się samodzielnie (rys.1 j). Większość ankietowanych uczniów klas III zauważyła, że w dniu ankietowania uzyskali pomoc i mogli zastanowić się czego się nauczyli. Odmiennego zdania było 4 ankietowanych uczniów (rys.2 j). Większość uczniów klas II potwierdziła, że nauczyciele wyjaśniają im, jak się uczyć, około jedna piąta uczniów tego nie potwierdza (rys.3 j), a mimo to uczniowie ci wyrazili zdanie, że potrafią się uczyć. Około jedna piąta uczniów deklaruje, że nie potrafi się uczyć (rys.4 j). Na obserwowanych zajęciach nauczyciele całej klasie stwarzali sytuacje, w których uczniowie mogli podejmować indywidualne decyzje dotyczące uczenia się, wyrażania opinii, rozwiązywania problemów oraz mieli możliwość podsumowania zajęć. Uczniowie w większości mieli możliwość wyrażania swojego zdania na tematy poruszane na lekcjach. Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętności uczenia się oraz tworzą sytuacje sprzyjające poszukiwaniu przez uczniów różnych rozwiązań. Aktywizują ich krótkimi pytaniami, stwarzają każdemu uczniowi możliwość odpowiedzi, organizują pracę w parach i w grupach. Wykorzystują tablicę interaktywną na prezentacje i ćwiczenia. Uczniowie mieli czas na samodzielną pracę, pracę w parach, grupach, a następnie wspólne odczytanie wykonanych poleceń. Uczniowie na lekcjach wykorzystują karty pracy. Gimnazjum nr 18 11/62

12 Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Rys. 4j Gimnazjum nr 18 12/62

13 Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Rodzice deklarują, że relacje nauczycieli z uczniami są dobre. Nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni i uczniowie dbają o atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Zdaniem większości rodziców nauczyciele dbają o dobre relacje między wszystkimi uczniami (rys.1 j). Nauczyciele szanują dzieci (rys.2 j), traktują wszystkich uczniów dobrze i uczniowie chętnie chodzą do szkoły (rys.3 j, 4 j). Większość uczniów klas III deklaruje, w dniu ankietowania, że dostali od nauczycieli wskazówki, które pomogły im się uczyć (rys.5 j). W opinii większości uczniów nauczyciele wysłuchali ich, gdy mieli potrzebę porozmawiania, 3 uczniów nie miało takiej potrzeby (rys.6 j). Większość ankietowanych uczniów klas II stwierdziła, że dużo czasu na lekcjach wykorzystują na uczenie się (rys. 7 j). Uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie i pomagają sobie nawzajem w nauce (rys. 8 j, 9 j). Jednocześnie potwierdzili, że większość nauczycieli traktuje ich dobrze i równo (rys. 10 j). Około połowa uczniów uważa, że w szkole są uczniowie lekceważeni przez innych. Pozostali uczniowie są odmiennego zdania (rys.11 j). Z obserwacji zajęć wynika, że uczniowie w każdej sytuacji odnosili się do siebie przyjaźnie. Relacje pomiędzy nauczycielem, a uczniem są życzliwe. Nauczyciele wykorzystują opinie i inicjatywy uczniów do pracy na lekcji oraz akceptacją je. W każdej sytuacji uczniowie mają możliwość poprawiania popełnianych błędów uczenia się. Nauczyciele są otwarci, uśmiechnięci, wyciszeni, życzliwi. Na lekcjach panuje przyjazna atmosfera. Zwracają się do uczniów po imieniu albo używają zwrotu Pani/Pan. Widać dobrą współpracę nauczyciel - uczeń. Na lekcjach panuje spokój. Nauczyciele zachęcają uczniów do włączania się w przebieg lekcji. Opinie uczniów nauczyciele wykorzystuje do pracy na lekcji. Pracownicy niepedagogiczni wskazali, że w szkole panuje przyjazna atmosfera. Są dobre relacje między pracownikami niepedagogicznymi, nauczycielami, dyrektorem i uczniami. Uczniowie akceptują i pomagają uczniom niepełnosprawnym. Rys. 1j Rys. 2j Gimnazjum nr 18 13/62

14 Rys. 3j Rys. 4j Rys. 5j Rys. 6j Gimnazjum nr 18 14/62

15 Rys. 7j Rys. 8j Rys. 9j Rys. 10j Gimnazjum nr 18 15/62

16 Rys. 11j Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Przeważająca liczba uczniów zna stawiane przed nimi cele uczenia się oraz formułowane wobec nich wymagania. Wszyscy uczniowie klas III wiedzieli co było celem lekcji w dniu ankietowania (rys.1 j). Większość uczniów klas II stwierdziła, że wiedzą czego się uczą na lekcjach (rys.2 j) oraz to, że nauczyciele wyjaśniają im jakich działań oczekują od nich na lekcjach (rys.3 j). Z obserwacji zajęć wynika, iż uczniowie zostali zapoznani przez nauczycieli z celami lekcji. Nauczyciele przedstawiali uczniom cel na tablicy interaktywnej i tradycyjnej, a także przekazali na kartkach. W każdym przypadku cel lekcji został omawiany przez nauczyciela, pod kątem jego zrozumienia przez uczniów. W jednym przypadku nauczyciel nie upewnił się czy cele lekcji są zrozumiałe. Gimnazjum nr 18 16/62

17 Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Gimnazjum nr 18 17/62

18 Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Nauczyciele podejmują działania motywujące uczniów do aktywnego uczenia się oraz wspierają ich w trudnych sytuacjach. Rodzice również to zauważają. Wszyscy badani nauczyciele uznali, że większość uczniów, dzięki otrzymywanej informacji zwrotnej, jest zmotywowana do pracy (rys.1 j). Większość rodziców uważa, że: nauczyciele chwalą ich dzieci znacznie częściej niż krytykują (rys.2 j), wierzą w ich możliwości oraz pomagają uczniom, jeśli taka pomoc i wsparcie są potrzebne. Większość ankietowanych uczniów klas II potwierdziła, że na większości lekcji lubi się uczyć, około jedna czwarta uczniów jest odmiennego zdania (rys.3 j). Uczniowie uważają, że nauczyciele pomagają im, gdy potrzebują wsparcia (rys.4 j). Uczniowie, zapytani po obserwacji lekcji, co pomogło im się uczyć, wskazali na: pracę w parach i w grupach, pracę własną, pisanie w zeszycie, wspólne myślenie, wskazówki nauczyciela, prezentacje, wykorzystanie mapy, atmosferę jaką tworzył nauczyciel. Rys. 1j Rys. 2j Gimnazjum nr 18 18/62

19 Rys. 3j Rys. 4j Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Nauczyciele przestrzegają ustalonych zasad oceniania. Wskazują przyczyny sukcesów i trudności oraz przekazują uczniom informacje o ich postępach w nauce. Jednakże nie wszyscy uczniowie to potwierdzają. Wszyscy rodzice opowiedzieli się, że ocenianie na lekcjach przez nauczycieli zachęca uczniów do dalszego uczenia się (rys.1 j). Większość uczniów klas III wyraziła opinię, że nauczyciele na wszystkich zajęciach przestrzegali ustalonych zasad oceniania (rys. 2 j). Opisując odczucia przy ocenianiu, uczniowie II klas najczęściej wskazali na: wiem co mam poprawić; jestem zadowolony; postanawiam, że się poprawię; mam ochotę się uczyć; jest mi to obojętne; czuję się zniechęcony (rys.1 w). Większość uczniów deklaruje, że nauczyciele podczas oceniania uzasadniają ocenę, oceniają według ustalonych i jasnych dla nich zasad (rys. 3 j, 4 j), a także rozmawiają z nimi o: postępach w nauce, przyczynach trudności w nauce oraz sukcesach w nauce. Jedna trzecia ogółu ankietowanych uczniów tego nie potwierdza (rys. 5 j,6 j, 7 j). Podczas obserwacji zajęć, nauczyciele w każdej sytuacji zwracali uwagę na te elementy odpowiedzi ucznia, które były prawidłowe lub nieprawidłowe. Nauczyciele chwalili uczniów za dobre odpowiedzi, korygowali odpowiedzi nieprawidłowe, podpowiadali prostsze sposoby rozwiązania zadań. W czasie pracy w grupach nauczyciele podchodzili do każdej grupy i upewniali się, czy uczniowie dobrze pracują. Uczniowie pracując w parach przedstawili swoje odpowiedzi po czym nauczyciel prezentował na tablicy interaktywnej poprawne odpowiedzi, prosił o sprawdzenie czy zgadzają się z ich wypowiedziami. Wszyscy nauczyciele w trakcie zajęć przekazywali uczniom informację dotyczącą efektów ich pracy. Gimnazjum nr 18 19/62

20 Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Rys. 4j Gimnazjum nr 18 20/62

21 Rys. 5j Rys. 6j Rys. 7j Gimnazjum nr 18 21/62

22 Rys.1w Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Nauczyciele ukazują uczniom związki pomiędzy różnymi dziedzinami wiedzy oraz nawiązują do wydarzeń w najbliższej okolicy, w kraju i na świecie. Uczniowie klas II deklarują, że na większości, na połowie i wszystkich lekcjach mają możliwość wykorzystania wiedzy, którą zdobyli na innych przedmiotach (rys.1j). Zdecydowana większość badanych uczniów potwierdziła, że zdobytą wiedzę w szkole wykorzystuje w codziennym życiu. Odmiennego zdania jest około jedna piąta uczniów (rys.2 j ). Uczniowie w procesie uczenia się korzystają z wiedzy z innych przedmiotów, wiedzy przedmiotowej oraz wydarzeń w Polsce i na świecie, co potwierdzają prowadzone obserwacje lekcji. Nauczyciele na swoich lekcjach uwzględniają zagadnienia poruszane na innych przedmiotach wskazali na: plastykę, historię, biologię, chemię, geografię, język angielski, język polski, matematykę, wychowanie fizyczne. Nauczyciele uczący w klasie I wyrazili opinię, że dbają o to, by pokazywać uczniom tej klasy związki między tym, co dzieje się na lekcji, a wydarzeniami lub sytuacją w najbliższej okolicy, w Polsce lub na świecie (tabela 1). Do działań międzyprzedmiotowych, które realizuje klasa I można zaliczyć działania (tabela 2). WniosekSzkoła realizuje liczne działania edukacyjne dające uczniom możliwość powiązania różnych dziedzin wiedzy, a także możliwość wykorzystania jej w praktyce. Gimnazjum nr 18 22/62

23 Rys. 1j Gimnazjum nr 18 23/62

24 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: W jaki sposób dbają Państwo o to, by pokazywać uczniom tej klasy związki między tym, co dzieje się na lekcji, a wydarzeniami lub sytuacją w najbliższej okolicy, w Polsce lub na świecie? (6852) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 udział młodzieży w benefisie reżysera - absolwenta naszej szkoły, Stanisława Jędryki w Bibliotece Miejskiej w Sosnowcu, 2 wyjazd na wycieczkę integracyjną do Wrocławia na Panoramę Racławicką oraz zwiedzanie miasta, 3 wyjście na film pt. Mój biegun dotyczący niepełnosprawności (działalność uczniów tej klasy w ramach szkolnego klubu wolontariatu), 4 XIII Dzień Papieski Jan Paweł II Papieżem dialogu (udział w projekcji filmu) na lekcji życiorys papieża, uczniowie uczestniczyli w projekcie Caritas Skrzydła, 5 udział w prelekcjach dotyczących przestępstw nieletnich - realizacja programu Na zakręcie, 6 w trakcie realizowanych zajęć z historii omawiane są wydarzenia związane są z aktualnie zachodzącymi procesami w mieście, regionie, kraju i na świecie; (np. demokracja w Grecji), 7 zajęcia wychowania fizycznego prowadzone są na obiektach klubu sportowego Zagłębie Sosnowiec poruszane są tematy kibicowania, klubu kibica, zachowania kibiców i pseudo kibiców na meczach piłkarskich, problem tzw. kibolstwa. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie działania międzyprzedmiotowe były realizowane, są planowane w tej klasie? (6115) Tab.2 Numer Treść odpowiedzi 1 język angielski i wychowanie fizyczne - uczestnictwo w lekcjach w-f asystenta z Turcji -nauczyciela języka angielskiego, który w trakcie zajęć komunikuje się z uczniami i nauczycielem w języku angielskim, 2 języki obce realizowanie tematów związanych z ochroną środowiska, zdrowiem (biologia), sportem (w-f), kulturą, z nowoczesnymi technologiami, 3 biologia i wychowanie fizyczne wychowanie prozdrowotne - traktowanie aktywności fizycznej, sprawności fizycznej jako pozytywnych mierników zdrowia, Gimnazjum nr 18 24/62

25 Numer Treść odpowiedzi 4 matematyka-biologia-geografia. Udział w konkursie Matematyka na faktach, którego tematy wiążą materiał z biologią, konkurs jest realizowany w II semestrze, obecnie uczniowie są w trakcie 1 etapu, czyli wybierania tematu pracy i tworzeniu grupy, 5 biologia edukacja zdrowotna. Zwiększanie zainteresowania uczniów sprawami zdrowia i przekazywanie im rzetelnej wiedzy o różnych jego aspektach (zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne i duchowe) oraz czynnikach sprzyjających zdrowiu i najczęstszych zagrożeniach dla zdrowia oraz możliwościach ich eliminowania. 6 geografia połączona z wychowaniem fizycznym - wyjazdy na narty w Beskid Śląski i Żywiecki, poznawanie regionów Polski, wycieczki rowerowe - Pogoria, Sosina, szlakiem Białej Przemszy, okolice Sosnowca. Promocja aktywnego wypoczynku oraz upowszechnianie turystyki i krajoznawstwa, 7 chemia - fizyka - udział uczniów w różnych konkursach np: na humorystyczny plakat związany z bezpieczną pracą na lekcjach chemii, fizyki i techniki pt. Kto zdrowie zachować chce niech przestrzega bhp ; na prezentację multimedialną związaną ze 130 rocznicą skroplenia powietrza przez polskich uczonych, profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, na wykonanie oraz opisanie ciekawego doświadczenia chemicznego lub fizycznego przeprowadzonego w warunkach domowych. Warunkiem jest wykorzystanie bezpiecznych substancji oraz przedmiotów z naszego najbliższego otoczenia, 8 język polski nie da się bez historii realizować tematów. 9 informatyka - pokazują stare pierwsze komputery rozwój nauki, 10 plastyka łączy elementy z historii, geografii, biologii prace w formie prezentacji. Gimnazjum nr 18 25/62

26 Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Uczniowie czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Dostrzegają czynniki wpływające na ich sukcesy w nauce, które są od nich zależne. Nauczyciele umożliwiają uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Nauczyciele wskazali, że dają uczniom możliwość wyboru w zakresie: tematu lekcji ( rys. 1 j), metod pracy na lekcji, sposobu oceniania, terminów przeprowadzania testów i sprawdzianów (rys. 2 j) oraz zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie klas III w dniu badania zauważyli, że podczas zajęć mieli wpływ na: atmosferę w klasie, sposób uczenia się oraz na omawiane tematy i treści (rys. 1 w ). Zdecydowana większość uczniów klas II stwierdziła, że ich wyniki w nauce zależą od zaangażowania; czasu, jaki poświęcają na naukę; pracy nauczycieli; atmosferę w klasie; swoich uzdolnień; pomocy rodziców; pomocy kolegów/koleżanek; szczęścia; korepetycji; opinii nauczycieli na ich temat i własnego nastroju (rys. 2 w). Uczniowie uważają, że nauczyciele zachęcają ich do wymyślania i realizowania wszystkich własnych pomysłów, jednakże nie są to wszyscy nauczyciele (rys. 3 j). Obserwacja zajęć potwierdziła, że nauczyciele rozmawiają z uczniami w jaki sposób będzie przebiegać lekcja i czego się nauczyli. Obserwacja jednej lekcji tego nie potwierdziła. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele rozmawiali z uczniami o przebiegu lekcji. Dali im możliwość zastanowienia się, czego się nauczyli na lekcji poprzez odpowiedzenie na pytanie kluczowe. Uczniowie mieli wpływ na przebieg lekcji, odwoływali się do wiedzy z poprzednich lekcji i wiedzy międzyprzedmiotowej. Nauczyciele umożliwili uczniom dobór w pary i w grupy. Rys. 1j Rys. 2j Gimnazjum nr 18 26/62

27 Rys. 3j Rys.1w Gimnazjum nr 18 27/62

28 Rys.2w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Nauczyciele stwarzają na lekcjach sytuacje, w których uczniowie mogą uczyć się od siebie nawzajem poprzez pracę w grupach i w parach, prezentowanie efektów pracy na forum klasy. Nauczyciele na lekcjach wykorzystują następujące sposoby wzajemnego uczenia się uczniów: praca w grupach i w parach, wyrażanie opinii przez uczniów, dyskusja na forum, prezentacje uczniowskie, ocena koleżeńska i inne (doświadczenia chemiczne wykonywane przez uczniów samodzielnie w domu, stosowanie metod: projektu (przygotowanie referatu czy prezentacji multimedialnej mobilizuje słabszych uczniów do zwiększonego wysiłku poznawczego), aktywizujących, webquest (rys.1 w). Większość uczniów klas III w dniu wypełniania ankiety zadeklarowała, że pracowała na lekcjach w parach lub w grupach na większości lekcji (rys.1 j). Uczniowie klas II potwierdzili pracę w grupach i w parach na większości i na połowie zajęć, jednakże około jedna trzecia jest odmiennego zdania( rys. 2 j). Większość uczniów nie potwierdza, że na lekcjach wykonywali zadania wymyślone przez siebie lub innych uczniów, jednakże jedna trzecia uczniów potwierdza to (rys.3 j). Obserwacja zajęć Gimnazjum nr 18 28/62

29 dowiodła, że nauczyciele stosowali metody stwarzające uczniom możliwość uczenie się od siebie nawzajem np: poprzez pracę w parach lub w grupach, prezentowanie efektów pracy na forum klasy, wypowiedzi nauczyciela oraz oglądanie prezentacji przygotowanej na zajęcia przez nauczyciela. Rys. 1j Rys. 2j Gimnazjum nr 18 29/62

30 Rys.1w Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W szkole realizowane są nowatorskie rozwiązania, które odpowiadają potrzebom uczniów, a o których mówi dyrektor, partnerzy oraz nauczyciele. Dyrektor i nauczyciele deklarują, że wprowadzają nowatorskie rozwiązania w swojej pracy (rys.1 j). Do najważniejszych działań szkoły realizujących nowatorskie rozwiązania programowe dyrektor zaliczył:1/ Projekt "Cambridge English Penfriends" (polega na nawiązaniu listownej współpracy pomiędzy szkołą - Gimnazjum nr 18, a partnerską szkołą z zagranicy - z Rosji),2/ Program Comenius - "Uczenie się przez całe życie" i Asystentura Comeniusa, 3/ Projekt systemowy "Szkoła Współpracy" oraz projekty "Aktywna Edukacja", "Szkoła Odkrywców Talentów" - szkoła otrzymała tytuł "Szkoły Odkrywców Talentów",4/ Program Ministerstwa Edukacji Narodowej i Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej - "Uczniowie i rodzice kapitałem społecznym nowoczesnej szkoły", 5/ Podpisanie porozumienia o współpracy z Górnośląską Wyższą Szkołą Pedagogiczną im. Kardynała Augusta Hlonda w Mysłowicach celem rozwijania współpracy kulturalno - oświatowej, 6. Prężnie działający Klub Wolontariatu,7/ "Rodzinne pływanie" na basenie szkolnym.w opinii dyrektora % nauczycieli angażuje się w działania szkoły. Do nowatorskich rozwiązań swojej pracy nauczyciele zaliczyli jeszcze: różnorodne metody pracy z uczniem, komunikację z rodzicami, wykorzystanie środków dydaktycznych, współdziałanie z innymi nauczycielami, komunikację z uczniami (rys.1 w). Nauczyciele uważają je za nowatorskie z kilku powodów: pierwszy raz stosowane uaktywniają uczniów, pozwalają na komunikację między zespołami i indywidualna, pozyskują informację od wielu podmiotów w krótkim czasie poprzez portal Facebook Gimnazjum nr 18 30/62

31 (rys.1 o). Według partnerów placówki, szkoła podejmuje szereg działań nowatorskich (tabela 1). Dyrektor uznał, że stosowane w szkole rozwiązania nowatorskie wpływają na doskonalenie u uczniów umiejętności językowych, umiejętności pracy w zespole, rozwija ją ciekawość świata, sprawne wyszukiwanie informacji, umiejętność zdobywania i pogłębiania wiedzy, bardziej świadome i zaangażowane uczestnictwo uczniów w przebieg lekcji, w konkursy oraz w proces uczenia się, a także zwiększenie motywacji uczenia się. Uczniowie gimnazjum poprzez znaczące osiągnięcia sportowe reprezentują szkołę na zewnątrz ucząc się tolerancji i zachowań fer play. Rys. 1j Gimnazjum nr 18 31/62

32 Rys.1o Rys.1w Gimnazjum nr 18 32/62

33 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Czy orientują się Państwo, jakie działania nowatorskie podejmuje się w szkole? (6786) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 uczestniczą w programie "Comenius". 2 współpraca ze szkoła w Rosji - poprzez korespondencję - wysyłanie okolicznościowych kartek 3 analiza pracy ucznia i dostosowanie metod i form pracy 4 stosowanie elementów samooceny 5 współpraca z uczelniami wyższymi np. WSP "Humanitus" 6 realizacja różnych projektów np. "Uczenie się przez całe życie" 7 sprowadzanie asystentów z zagranicy: Węgry, Turcja 8 prężnie działający Klub Wolontariatu np: WOŚP 9 udział w akcjach organizowanych przez UNICEF Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B W realizacji podstawy programowej szkoła uwzględnia osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. W procesie lekcyjnym nauczyciele wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej do nauczanych treści. Nauczyciele monitorują na lekcjach osiągnięcia uczniów w różny sposób. W wyniku monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów następuje wzrost efektów kształcenia. Nauczyciele rozwijają u uczniów różne umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy. Gimnazjum nr 18 33/62

34 Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W realizacji podstawy programowej szkoła uwzględnia osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Zdaniem dyrektora czyni się to wieloaspektowo (tab.1). Diagnozowanie kończy się wnioskami, które nauczyciele są zobowiązani włączyć w proces realizacji podstawy programowej (tab.2). Gimnazjum nr 18 34/62

35 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: W jaki sposób w szkole prowadzi się diagnozy wstępne dotyczące wiadomości i umiejętności nowych uczniów? Jak uwzględnia się w działaniach szkoły nabytą w ten sposób wiedzę? (7397) Tab.1 Numer Analiza 1 1.szczegółowa analiza wyników sprawdzianu po klasie szóstej nowoprzyjętych uczniów. Celem jest zbadanie, w jakim stopniu uczniowie kończący szóstą klasę szkoły podstawowej opanowali umiejętności: czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji, wykorzystywania wiedzy w praktyce. 2. diagnozy "na wejściu"/ dotyczy uczniów klas pierwszych, nauczyciele wykorzystują własne wypracowane arkusze obserwacji czy testy kompetencji, stosuje się też narzędzia badawcze proponowane przez wydawnictwa np. GWO "Sesje z plusem, "Lepsza szkoła". 3. analiza udostępnionych przez rodziców informacje nt. zainteresowań, pasji oraz szkolnych trudności dziecka. 4. analiza ewentualnych opinii, orzeczeń z PPP oraz innych poradni specjalistycznych. 5. konsultacje, rozmowy z Rodzicami (w tym o stanie zdrowia). 6. rozmowy z uczniami prowadzone przez nauczycieli - wychowawców, pedagoga szkolnego, psychologa. /////// Nabytą w ten sposób wiedzę wykorzystuje się dla: właściwego prowadzenia lekcji w okresie adaptacyjnym, doboru właściwych metod pracy, wyrównania braków w zakresie tzw. kompetencji kluczowych objęcia uczniów potrzebujących indywidualną opieką pedagoga i psychologa, (pedagog 22 uczniów, psycholog 20 uczniów. Ponadto ma miejsce: zorganizowanie pomocy psychologicznej dla ucznia zgodnie z rozpoznana potrzebą, zakwalifikowanie na zajęcia rewalidacyjne zgodnie z orzeczeniami organizacja dodatkowych zajęć dla uczniów wspomagające dla uczniów z problemami szkolnymi, realizujące projekty edukacyjne, przygotowujące do egzaminów zewnętrznych, sportowe, nauki pływania, przygotowujące do konkursów i olimpiad, szkolny klub wolontariatu, chór szkolny, szkolne koło PTTK kierowanie do realizacji proponowanych projektów edukacyjnych) wskazywanie Rodzicom szczególnych uzdolnień uczniów celem otoczenia ich szczególną opieką (np. wskazywanie klubów sportowych, instytucji zewnętrznych wspierających rozwój uzdolnień). Gimnazjum nr 18 35/62

36 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę przeanalizować wnioski wynikające ze wstępnej diagnozy (o ile taka istnieje) z poprzedniego etapu kształcenia (dla klasy IV szkoły podstawowej lub I klasy gimnazjum lub I klasy szkoły ponadgimnazjalnej) oraz jakiekolwiek dostępne dokumenty opisujące sposób ich uwzględniania. Czy widać wpływ sformułowanych wniosków na działanie nauczycieli? (7815) Tab.2 Numer Analiza 1 Na podstawie wstępnej diagnozy w szkole sformułowano wnioski, które przede wszystkim zwracają uwagę nauczycieli na ćwiczenie umiejętności rozumowania oraz wykorzystania wiedzy w praktyce. Wnioski zostały uwzględnione w planach wynikowych wszystkich nauczycieli we wszystkich klasach. Wnioskowanie zakończono poleceniem dla nauczycieli przeprowadzenia wewnętrznych testów w celu ustalenia dokładnych braków materiału i zaplanowaniem pracy na rok szkolny. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji W procesie lekcyjnym nauczyciele wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej do nauczanych treści. Wszyscy nauczyciele zdeklarowali, że na większości zajęć stwarzają swoim uczniom możliwość kształtowania umiejętności czytania (w zakresie rozumienia i przetwarzania tekstów), myślenia naukowego (w zakresie formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa), myślenia matematycznego (w zakresie wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym), pracy zespołowej, odkrywania swoich zainteresowań i/lub przygotowania do dalszej edukacji, uczenia się, posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, komunikowania się w języku ojczystym. Nauczyciele nazwali zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, które stosują przynajmniej na połowie zajęć (tab. 1), a które można było zauważyć na obserwowanych lekcjach. W procesie lekcyjnym nauczyciele stwarzali sytuacje, w których uczniowie mogli wykazać się myśleniem naukowym bądź matematycznym (poprzez odpowiedni dobór zadań). Na wszystkich obserwowanych zajęciach widoczna była dbałość nauczycieli o prawidłową komunikację. Stosowana praca w parach lub w grupach stwarzała okazje do wzajemnego uczenia się oraz nabywania umiejętności pracy zespołowej. Treści poszczególnych lekcji uwzględniały zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej w wąskim zakresie charakterystycznym dla danego przedmiotu (np. na matematyce - dostosowano stopień trudności zadań do umiejętności i możliwości uczniów, zaś na języku polskim - rozwijano zainteresowania humanistyczne ucznia, pogłębiano jego wiedzę ogólnokulturową). Potwierdzili to również nauczyciele w rozmowie po obserwowanej lekcji (tab. 2). Gimnazjum nr 18 36/62

37 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej wykorzystuje Pan/i systematycznie? (7392) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 23 Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 mobilizowanie uczniów do generowania własnych pomysłów, rozwiązań 2 organizowanie pozalekcyjnych form nauki 3 przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym 4 wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktyce 5 zadbanie o infrastrukturę (uczenie się i zapewnie bezpieczeństwa) 6 stosowanie metod aktywizujących, projektu, wycieczek (w tym terenowych) 7 kontynuacja języka obcego oraz nauka w grupach 8 kształtowanie postawy patriotycznej (Ojczyzna i mała ojczyzna) 9 różnicowanie i dostosowanie stopnia trudności zadań 10 kształcenie umiejętności pracy w zespole i skutecznego komunikowania się Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej wykorzystał/a Pan/i podczas tej lekcji? (7650) Tab.2 Numer Treść odpowiedzi 1 uczeń wykonuje lub obserwuje doświadczenie - eksperyment chemiczny. Technologia komunikacyjno informatyczna - metody aktywizujące 2 skuteczne porozumiewanie się w języku obcym, w mowie i w piśmie. 3 nacisk na komunikację. 4 kształtowanie samodzielności w docieraniu do informacji, krytycznego podejścia do nich, umiejętności ich selekcjonowania 5 kształtowanie postawy patriotycznej, poczucia więzi z narodem 6 metody aktywizujące 7 dostosowanie stopnia trudności zadań do umiejętności i możliwości uczniów Gimnazjum nr 18 37/62

38 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele monitorują na lekcjach osiągnięcia uczniów w różny sposób. Nauczyciele doszli do wniosku, że wykorzystują wnioski z analizy osiągnięć uczniów do modyfikacji dotychczasowych metod pracy, do modyfikacji warsztatu pracy oraz do modyfikacji zakresu materiału nauczania. Ponadto dzięki nim zwracają większą uwagę na zagadnienia, które sprawiają uczniom trudność. Nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów najczęściej poprzez ocenianie bieżące, podsumowujące (np. klasówki, testy, sprawdziany), także poprzez sprawdzanie wykonania zadań, sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie, poprzez ocenianie kształtujące. Rzadziej posługują się indywidualną dokumentacją każdego ucznia. Powyższe działania nauczycieli widoczne były w czasie obserwowanych zajęć (tab. 1). Zdaniem zdecydowanej większości uczniów nauczyciele na większości zajęć lub na wszystkich upewniają się, czy uczniowie zrozumieli to, o czym mówi się na lekcji. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Opisz, w jaki sposób nauczyciel monitoruje osiągnięcia uczniów. (7559) Tab.1 Numer Analiza 1 N. zadaje pytania oraz sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania. Nauczyciel prosi uczniów, aby sami ocenili swoje odpowiedzi na pytania na kartach pracy według systemu oceniania. Nauczyciel chwali uczniów za poprawne odpowiedzi. Nauczyciel nagradza uczniów za aktywność. Nauczyciel udziela pochwał za prawidłowe odpowiedzi, błędne poprawia, podpowiada jak prostszym sposobem można rozwiązać zadanie. Uczniowie na koniec lekcji wypełniają karty pracy samooceny. N. zadaje pytania. W czasie pracy z ćwiczeniem - czeka, nie podchodzi do żadnego ucznia. N. sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli, sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania, zadaje pytania. Gimnazjum nr 18 38/62

39 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych W wyniku monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów następuje wzrost efektów kształcenia. Większość uczniów dostrzega swoje osiągnięcia, z których jest szczególnie zadowolona; są to osiągnięcia naukowe (w tym głównie z języków obcych), sportowe oraz praca na rzecz innych (wolontariat). Zdaniem dyrektora działania podjęte przez szkołę na rzecz uczniów przyczyniły się do widocznego wzrostu wyników kształcenia i różnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wśród nich wymienia: udzielanie pomocy psychologiczno - pedagogicznej, wspomaganie uczniów z trudnościami, dodatkowe zajęcia dla gimnazjalistów, trzy próbne egzaminy gimnazjalne, wykorzystanie przez nauczycieli wiedzy psychologicznej na lekcjach (tab.1). Obecna klasa 2 c oraz systematyczna praca wychowawcza z jej uczniami jest przykładem skuteczności podejmowanych działań dydaktycznych i wychowawczych wynikających z bieżących analiz osiągnięć uczniów (tab.2). Wnioski z nadzoru pedagogicznego dotyczące efektów uczenia się uczniów uwzględniają analizę egzaminów zewnętrznych (jako mocną stronę pracy szkoły), zachęcenie nauczycieli do ukończenia kursu na egzaminatora przedmiotów gimnazjalnych (jako rekomendacja), uatrakcyjnienie procesu uczenia się oraz zaangażowanie w niego uczniów (jako rekomendacja) - tab.3. Codzienna praca nauczycieli widoczna jest na przykładzie klasy 1 a gimnazjum. Nauczyciele systematycznie pracują z uczniami, motywują do podejmowania kreatywnych działań i poszerzania swoich zainteresowań, pokazują uczniom i podkreślają ich mocne strony, wspierają ich działania. Osiągnięcia klasy prezentuje tab. 4. Wyniki egzaminu z ostatnich trzech lat pokazują tendencję wzrostową, zarówno w części przedmiotów humanistycznych, jak i matematyczno - przyrodniczych (tab.5). Szkoła w analizie EWD stosuje tzw. wynik przewidywany, który można rozumieć jako uśredniony wynik na egzaminie gimnazjalnym grupy uczniów o tym samym wyniku na sprawdzianie po szkole podstawowej. I tak np. dla każdej klasy piszącej egzamin w 2013 roku wynik rzeczywisty był wyższy od przewidywanego oraz był przesunięty widocznie w stronę prawą, co oznacza lepszą efektywność nauczania. Podobnie kształtowały się analizy w poprzednim roku szkolnym. W świetle pozyskanych danych można mówić o wzroście efektów kształcenia, co widoczne jest również w osiągnięciach uczniów w konkursach przedmiotowych, w wyższych średnich wynikach semestralnych, w lepszych wynikach klasyfikacji końcowej. Szkoła nie gromadzi danych z egzaminów zewnętrznych w skali staninowej. Gimnazjum nr 18 39/62

40 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Czy działania podjęte przez szkołę przyczyniły się do widocznego wzrostu wyników kształcenia lub innego rodzaju sukcesów edukacyjnych uczniów? Jeśli tak, jakie to działania? (6847) Tab.1 Numer Analiza 1 Właściwe prowadzenie pomocy psych-ped, profesjonalizm tych działań (bardzo wielu nauczycieli posiada kwalifikacje specjalistyczne do prowadzenia zajęć specjalistycznych: terapia, socjoterapia, logopedia, itd.) spowodował, że uu. szkoły uzyskali 100% pomocy udział w zajęciach rewalidacyjnych, wspomagających uczniów z kłopotami szkolnymi, zajęcia z psychologiem, z logopedą, z pedagogiem szkolnym, udział uczniów w zajęciach terapii ruchowej i psychologicznej. sposób prowadzenia zajęć, wykorzystywania w praktyce najnowszej wiedzy psychologicznej na temat uczenia się i stosowane metody i formy pracy - poprawa wyników egz. G., zorganizowane są zajęcia dla gimnazjalistów ze wszystkich przedmiotów objętych egzaminem, 3x w roku egzaminy próbne, psycholog -zajęcia "jak opanować stres". Z roku na rok coraz lepsze wyniki. Z wykresu rozrzutu dla rocznika 2010 (w roku 2010 zostali uczniami G) wyniki są nad krzywą przewidywanego wyniku, co świadczy o wysokich wynikach EWD. Dla każdej klasy piszącej egzamin w 2013 roku wynik rzeczywisty jest wyższy od przewidywanego oraz jest przesunięty widoczne w stronę prawą. Częste analizowanie wyników pracy NN pozwala na bieżąco modyfikować metody pracy i sposób realizacji materiału, co przekłada się na lepsze wyniki egz. uczniów. Szkoła doskonali analizy EWD i poszukuje odp: Jak podnieść efektywność nauczania i uczenia się uczniów, Jaki wpływ mają/mogą mieć nauczyciele, co można zmienić w czynnikach pedagogicznych, aby efektywność nauczania/uczenia się uczniów była wyższa? Inne sukcesy edukacyjne uu - wysokie lokaty w rywalizacji sportowej (piłka siatkowa dziewcząt i chłopców, piłka nożna chłopców). W r. sz. 2013/14 w Mistrzostwach S-ca w sztafetach pływackich 8x50 m Gimnazjum zajęło V miejsce chł i dziewcz 7. W sztafetowych Biegach Przełajowych o Mistrzostwo Sosnowca Gimnazjum zajęło I m chłopcy. Jest to efektem szeroko prowadzonej edu zdrowotnej, promocji zdrowego stylu życia, między innymi poprzez masowych imprez o charakterze sport Gimnazjum nr 18 40/62

41 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę podać przykład skuteczności podejmowanych działań dydaktycznych lub wychowawczych wynikających z bieżących analiz osiągnięć uczniów. (7659) Tab.2 Numer Analiza 1 Przykładem skuteczności takich działań jest kl.2 c gimnazjum - 16 uu. Początki pracy w tej klasie były bardzo trudne. Naukę w naszym gimnazjum rozpoczynało 25 uczniów (w tym 3 uu. powtarzających klasę). Trudności z utrzymaniem dyscypliny. Wagary. Bezradność RR. Po pierwszym semestrze odszedł z klasy do szkoły przysposabiającej do zawodu jeden z uczniów. Po jego odejściu wszystko się zmieniło na lepsze. Klasa 2 c jest słaba pod względem nauki. jeżeli chodzi o zaangażowanie w życie klasy i szkoły uczniowie nie mają sobie równych. Uczniowie aktywnie pracują w Szkolnym Wolontariacie, śpiewają w chórze i uczestniczą w zajęciach "Preferencje muzyczne współczesnej młodzieży" w ramach współpracy z GWSP w Mysłowicach, brali udział w konkursach związanych z obchodami Dni Papieskich. Chętnie uczestniczyli w Benefisie Stanisława Jędryki. Uczniowie aktywnie biorą udział w projektach organizowanych przez Samorząd Szkolny: Dzień Języków Obcych "Prus na językach", "Noc grozy w Prusie", "Kawiarenka mikołajkowa". Uczniowie tej klasy to wspaniali młodzi ludzie, wrażliwi, aktywni, lubiani przez nauczycieli. Utożsamiają się ze wszystkimi działaniami szkoły. Gimnazjum nr 18 41/62

42 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę podać wnioski z nadzoru pedagogicznego dotyczące efektów uczenia się uczniów? (7063) Tab.3 Numer Analiza 1 Wnioski sformułowano w postaci mocnych i słabych stron oraz rekomendacji. Szkoła w każdym cyklu egzaminacyjnym dokonuje analiz wyników egzaminów zewnętrznych z uwzględnieniem wielorakich strategii, a formułowane na ich podstawie wnioski są wdrażane i prowadzą do zmian służących podnoszeniu jakości i efektywności kształcenia. Słabych - nie sformułowano. Posiadanie kursu egzaminatora przez NN. - lepsze przygotowanie uu. do egz. REKOMENDACJA: Wszyscy nauczyciele uczący przedmiotów egz. powinni przejść kurs egzaminatorów gimn. Nie wszyscy uczniowie zdobywają zadowalającą ilość pkt na egzaminach zewnętrznych. REKOMENDACJA: W klasach trzecich gimnazjalnych należy zwiększyć pracę z arkuszem egz. Uczniowie z dysfunkcjami w większości nie korzystają z zajęć PPP organizowanych przez nauczycieli. REKOMENDACJE: Stały monitoring frekwencji ucznia objętego pomocą ped -psych., raz w miesiącu informowanie o niej rodziców. Oferta edukacyjna obejmująca zajęcia pozalekcyjne jest bogata i różnorodna. Niewidoczne są efekty pracy kółek zainteresowań. REKOMENDACJA: Zespoły przedmiotowe rekomendują konkretne koła zainteresowań. Frekwencja na zajęciach wspierających dla uczniów klas I i II gimnazjum jest niska. REKOMENDACJA: We wrześniu zespół wychowawczy opracuje procedurę kierowania ucznia słabego na zajęcia wspierające. Uczniowie chętnie biorą udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. Są to w większości zawody sportowe, w których uczniowie zajmują wysokie miejsca. Niewykorzystany do końca jest potencjał intelektualny uczniów. Uczniowie nie są systematycznie przygotowywani do konkursów przedmiotowych. REKOMENDACJA: We wrześniu zespoły nauczycielskie uwzględnią w planach pracy przygotowanie konkretnych uczniów do konkretnych konkursów przedmiotowych i wskażą nauczycieli odpowiedzialnych za te przygotowania. Gimnazjum nr 18 42/62

43 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Proszę wymienić sukcesy edukacyjne uczniów tej klasy. Które z Państwa działań pozwoliły osiągnąć uczniom te sukcesy? (7658) Tab.4 Numer Treść odpowiedzi 1 Sukcesy sportowe - I miejsce w II Turnieju Siatkarskim Młodych Diecezji Sosnowieckiej w kategorii dziewcząt 2. Wicemistrzostwo Sosnowca w Piłce Siatkowej Dziewcząt Szkół Gimnazjalnych (2013 r.) -awans do zawodów rejonowych Udział w rozgrywkach ligi młodziczek o Mistrzostwo woj. śląskiego zespół awansował do IV etapu rozgrywek. 2 Duże znaczenie w osiągnięciu sukcesów miały: stała motywacja do poprawiania swoich wyników sportowych, rozbudzanie ambicji, woli walki, współdziałanie w grupie, wdrażanie do udziału w zajęciach pozaszkolnych (dodatkowe zajęcia sportowe, udział w treningach klubowych MKS MOS Płomień Sosnowiec). W/w sukcesy uczniów zostały osiągnięte również dzięki nauczycielom, którzy systematycznie pracują z uczniami, motywują do podejmowania kreatywnych działań i poszerzania swoich zainteresowań, pokazują uczniom i podkreślają ich mocne strony, wspierają ich działania. 3 Realizacja podstawy programowej na wszystkich zajęciach nie sprawia im trudności - sportowe podejście do nauki przekłada się na chęć posiadania wysokich ocen z przedmiotów. 4 Widoczna jest ich aktywność na akademiach, włączyły się w redakcję gazetki szkolnej. angażują się w działania szkolne Mikołaj, turniej rodzinny. 5 Świetnie pracują w grupach potwierdzają to wszyscy n-le. Gimnazjum nr 18 43/62

44 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie są wyniki egzaminów lub sprawdzianów w ostatnich trzech latach? Jakie są zmiany (proszę przedstawić uogólniony opis trendów, np. zmiany staninów, w zależności od typu szkoły trzyletniego wskaźnika EWD)? (7057) Tab.5 Numer Analiza 1 Na podstawie danych egzaminacyjnych z lat w cz. hum zauważa się wzrost wyników, co w skali procentowej można przedstawić następująco: % średnia szkoły w stosunku do max wyniku egz. Rok %. Rok %. Oznacza to tendencję wzrostową. Cz. mat- przyrodn - rok % średnia szkoły w stosunku do max wyniku egz. Rok %. Rok %. Od 2012 r obowiązuje nowa formuła egzaminu gim. w cz. mat. jest więcej zadań otwartych, które sprawiły uu. problem. Ale dane z ostatniego roku pokazują znaczny wzrost wyników. Tendencja mocno wzrostowa. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Nauczyciele rozwijają u uczniów różne umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy. Nauczyciele oraz dyrektor wymienili najważniejsze umiejętności uczniów przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy, które szkoła u nich rozwija (tab.1). Gimnazjum nr 18 44/62

45 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Które umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy rozwija u uczniów Państwa szkoła? (7069) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 umiejętność uczenia się i samokształcenia informacja zwrotna przy ocenianiu, uczniowie sami nieraz oceniają samych siebie, czy nawet samooceny 2 planowanie własnego rozwoju i organizacji, do której się należy 3 umiejętność pracy zespołowej 4 korzystanie i wykorzystywanie w pracy nowoczesnych technologii komunikacyjnych i informatycznych 5 umiejętność rozwiązywania problemów 6 umiejętność słuchania i uwzględniania zdania innych, brania pod uwagę ich punktu widzenia 7 korzystania z różnych źródeł informacji 8 porozumiewanie się w języku obcym 9 radzenie sobie w sytuacjach nietypowych 10 szacunek do pracy własnej i innych 11 odporność na stres 12 myślenie matematyczne i logiczne 13 uczenie asertywności - empatii, autoprezentacj Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Gimnazjum nr 18 45/62

46 Poziom spełnienia wymagania: B Chociaż gimnazjum stwarza bezpieczne warunki pobytu uczniów w szkole, a oni czują się bezpiecznie na lekcjach, na przerwach i na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych, to przeciętnie co piąty uczeń doświadcza agresji słownej lub fizycznej. Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego poprzez działalność samorządową, sportową i wolontariat. Większość uczniów i rodzice mają wpływ na zasady zachowania obowiązujące w szkole. Nauczyciele rozmawiają z wychowankami o wartościach społecznych i pożądanych postawach. Relacje w społeczności szkolnej oparte są na wzajemnym szacunku, zaufaniu i równości. W szkole prowadzi się w sposób ciągły i systematycznie analizy podejmowanych działań wychowawczych. Uczniowie i rodzice partycypują w modyfikacji działań. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Chociaż gimnazjum stwarza bezpieczne warunki pobytu uczniów w szkole, a oni czują się bezpiecznie na lekcjach, na przerwach i na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych, to przeciętnie co piąty uczeń doświadcza agresji słownej lub fizycznej. Przeważająca większość uczniów uznała, że na lekcjach, na przerwach oraz na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych młodzież czuje się bezpiecznie. W kilkunastu przypadkach uczniowie zetknęli się z umyślnym zniszczeniem rzeczy należących do nich. W podobnym nasileniu spotkali się z kradzieżą ich przedmiotu lub pieniędzy. W zasadzie nie wystąpiło zjawisko wymuszania. Połowa uczniów ani razu nie została obrażona przez innych; pozostali uczniowie zostali obrażeni w ciągu ostatniego roku szkolnego z różną częstotliwością (raz, 2-3 razy lub 4 i więcej). Podobne wskazania uczniów dotyczą nieprzyjemnych dowcipów, celowego wykluczenia, obrażania za pomocą Internetu lub telefonu komórkowego. W czterech przypadkach zdarzyły się pobicia, w pięciu udział w bójce z innymi uczniami, w której użyto niebezpiecznego narzędzia. Wykresy 1j, 2j, 3j, 4j, 5j, 6j, 7j, 8j, oraz tabele 1,2,3 przedstawiają wyżej omówione wskazania uczniów. Partnerzy szkoły, pracownicy niepedagogiczni oraz przedstawiciel organu prowadzącego szkołę odnosząc się do kwestii bezpieczeństwa podkreślili, że szkoła jest zamknięta i posiada monitoring zewnętrzny i wewnętrzny. Inne - ich zdaniem - warunki zapewniające bezpieczeństwo ilustrują tabele 4,5,6. Gimnazjum nr 18 46/62

47 Rys. 1j Rys. 2j Rys. 3j Rys. 4j Gimnazjum nr 18 47/62

48 Rys. 5j Rys. 6j Rys. 7j Rys. 8j Gimnazjum nr 18 48/62

49 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Czy zgadzasz się z poniższymi zdaniami, czy też nie? Treść pytania: Na przerwach czuję się bezpiecznie. (7759) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 96 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak Brak odpowiedzi 10 0 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Czy zgadzasz się z poniższymi zdaniami, czy też nie? Treść pytania: Na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych (np. kiedy przychodzę na boisko) czuję się bezpiecznie. (7760) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 96 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak nigdy nie bywam na terenie szkoły po lekcjach Brak odpowiedzi 10 0 Razem Gimnazjum nr 18 49/62

50 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Czy w ciągu ostatniego roku szkolnego zdarzyło się w szkole, że: Treść pytania: Inni uczniowie zachowywali się wobec Ciebie w sposób, który odbierałaś/eś jako nieprzyjemny. (7322) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 96 Tab.3 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 ani razu raz razy razy lub więcej Brak odpowiedzi 11 0 Razem Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Co Państwo wiedzą o bezpieczeństwie w tej szkole? Na ile uczniowie czuję się dobrze i bezpiecznie Państwa zdaniem? Na jakiej podstawie tak Państwo sądzą? (6373) Tab.4 Numer Treść odpowiedzi 1 zamknięte drzwi wejściowe 2 monitoring 3 pogadanki, np o przestępstwach nieletnich i wyrokach 4 program wychowawczy i profilaktyczny 5 rozwiązywanie konfliktów w szkole 6 spotkania z policją i służbą medyczną 7 Librus 8 pomoc materialna 9 dyskrecja w załatwianiu spraw uczniów 10 stawianie na rozwój przez sport 11 szkolenia nauczycieli w zakresie pomocy psych -pedag. 12 monitorowanie i diagnozowanie działań wychowawczych szkoły 13 bardzo dobra infrastruktura lokalowa i techniczna 14 brak barier architektonicznych dla uczniów z dysfunkcjami ruchu 15 zapewniony bezpieczny dojazd do i ze szkoły dla uczniów niepełnosprawnych 16 w razie konieczności udzielenie pierwszej pomocy lub wykonywanie czynności ambulatoryjnych Gimnazjum nr 18 50/62

51 Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: W jaki sposób w szkole dba się o bezpieczeństwo uczniów? (6374) Tab.5 Numer Treść odpowiedzi 1 wszyscy reagują na niewłaściwe zachowania 2 dyżury nauczycieli na korytarzach 3 procedura wcześniejszego wyjścia ucznia ze szkoły 4 zamknięta szkoła 5 procedura wyjść i wycieczek klasowych 6 przeglądy BHP w szkole 7 zeszyt z usterkami 8 brak miejsc niebezpiecznych 9 monitoring zewnętrzny - 9 kamer i wewnętrzny - 10 kamer Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie informacje na temat bezpieczeństwa w szkole otrzymują Państwo jako organ prowadzący? Czy Państwo, jako organ prowadzący, podejmują jakieś działania w celu zwiększenia bezpieczeństwa w szkole? (7832) Tab.6 Numer Treść odpowiedzi 1 przegląd budynku + protokół do jst. 2 arkusz informacyjny o pracy placówki - 2 x w roku 3 plan remontów 4 monitoring 5 etat pedagoga, psychologa 6 wsparcie szkoły w realizacji projektów i programów, np NOE, Dopalacze fakty i mity, Trzymaj formę, I pomoc 7 W najbliższym czasie odbędą się cykle spotkań z pedagogami szkolnymi dot. zagadnień związanych z bezpieczeństwem Gimnazjum nr 18 51/62

52 Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego poprzez działalność samorządową, sportową i wolontariat. Uczniowie zauważyli, że w ramach różnych struktur samorządu uczniowskiego brali udział w imprezach szkolnych, konkursach, zawodach sportowych, jak też (w mniejszym stopniu) je współorganizowali (wykres 1w). Kilkoro zadeklarowało pracę w radzie samorządu uczniowskiego; kilkoro zaangażowało się w wolontariat szkolny. Zdaniem nauczycieli samorządność uczniowska w tej szkole to dobra szkoła współpracy. Świadczą o tym przytoczone przez nich przykłady - tab. 1. Działania społeczności uczniowskiej przekładają się na zaangażowanie uczniów oddziału klasowego wybranego do analizy (klasa I) - tab. 2. Rys.1w Gimnazjum nr 18 52/62