Warszawski Rynek Biurowy. Prelegent: Tomasz Czuba National Director Head of Office Leasing Jones Lang LaSalle

Transkrypt

1 Warszawski Rynek Biurowy Prelegent: Tomasz Czuba National Director Head of Office Leasing Jones Lang LaSalle

2 Warszawa: Rejony biurowe Podaż i współczynnik powierzchni niewynajętej North Podaż: m 2 Pustostany: 7,33% Centrum Podaż: m 2 Pustostany: 8,46% West Podaż: m 2 Pustostany: 7,46% COB Podaż: m 2 Pustostany: 7,77% Upper South Podaż: m 2 Pustostany: 6,58% N W SW CBD CC US E Lower-South Podaż: m 2 Pustostany: 14,03% South-East Podaż: m 2 Pustostany: 3,08% South-West Podaż: m 2 Pustostany: 5,88% LS SE East Podaż: m 2 Pustostany: 8,98% Źródło: Jones Lang LaSalle, WRF, 2012

3 Planowane usprawnienia infrastruktury

4 Centrum vs. Poza Centrum I-II kw Centrum* Poza Centrum Warszawa Podaż (m 2 ) Oddane do użytku w 2011(m 2 ) Oddane do użytku w I poł (m 2 ) Planowane do oddania w II poł (m 2 ) Współczynnik powierzchni niewynajętej 8,18% 7,04% 7,42% Popyt w 2011 (m 2 ) Popyt w I poł (m 2 ) * Centrum zawiera COB Źródło: Jones Lang LaSalle, WRF

5 p 2013p Warszawa: Podaż & Popyt Poza Centrum Centrum COB Popyt m 2 Prognoza Źródło: Jones Lang LaSalle, II kw. 2012

6 Warszawa: Typy transakcji najmu I poł % 30% 32% 3% 33% % 11% % 5% % 5% 22% 6% 41% 47% 4% 46% 29% 35% 23% Nowa Pre-let Odnowienie Właściciel Ekspansja Źródło: Jones Lang LaSalle, WRF, 2012

7 Największe umowy w I poł Rejon Budynek Najemca Rodzaj transakcji Rozmiar (m 2 ) Mokotów (US) Marynarska 12 T-Mobile Pre-Let Mokotów (US) Plac Unii ING Group Pre-Let Mokotów (US) Trinity Park I Axel Springer Odnowienie Centrum Warsaw Trade Tower AXA Odnowienie Żwirki i Wigury (SW) Łopuszańska Business Park (Ghelamco) Mokotów (US) Europlex Accenture Allianz Pre-Let Odnowienie +Ekspansja Mokotów (US) Pacific Warbud Pre-Let Wilanów (SE) Jeronimo Martins HQ Jeronimo Martins Nowa COB Saski Point Societe Generale Odnowienie Centrum Ludna 2 Gfk Polonia Nowa Wola (W) Wola Center Wolters Kluwer Pre-Let 3 400

8 Warszawa: Współczynnik pustostanów 20% 18% COB Centrum Poza Centrum Warszawa Prognoza 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Źródło: Jones Lang LaSalle, WRF, 2012

9 Czynsze: Centrum vs. Poza Centrum I kw Najwyższe czynsze transakcyjne (m 2 / miesiąc) Średnie czynsze transakcyjne (sq m / month) Centrum Poza Centrum EUR EUR EUR EUR II kw Najwyższe czynsze transakcyjne (m 2 / miesiąc) Średnie czynsze transakcyjne (sq m / month) Centrum Poza Centrum EUR EUR EUR EUR Źródło: Jones Lang LaSalle, 2012

10 Krótkoterminowy cykl zmiany czynszów najmu Q2 2012; Q Q Q Czynsze rosnące powoli Czynsze spadające Q Q Q Czynsze rosnące gwałtownie Q Q Q Czynsze sięgające dna Q Q Q Źródło: Jones Lang LaSalle IP, Lipiec 2012

11 Wymagania firm BPO/SSC Prelegent: Anna Kot Regional Director Head of Office Agency Poland Jones Lang LaSalle Raport dostępny na

12

13 Wymagania techniczne i funkcjonalne najemców z branży BPO/SSC 1 Elastyczność powierzchni biurowej 2 Wydajność powierzchni 3 Bezpieczeństwo prowadzonej działalności

14 Elastyczność powierzchni biurowej

15 Preferowana liczba sal konferencyjnych jako % powierzchni biurowej 7% 4% 15% 37% 37% Mniej niż 5% powierzchni do 10% 10-20% 20-30% Więcej niż 30%

16 Powierzchnia typu open-space

17 Wydajność powierzchni biurowej

18 Preferowane zagęszczenie osób na piętrze (m 2 / osobę) 13% 3% 13% 24% 47% do 6 mkw. 7-8 mkw. 8-9 mkw mkw. więcej niż 10 mkw.

19 System wentylacji i klimatyzacji 38,5% firm wymaga większej niż standardowa ilości świeżego powietrza (> 30 m 3 /osobę/godzinę) System klimatyzacji oparty na klimakonwektorach Preferowana możliwość regulacji temperatury +/-3 0 C od temp. wyjściowej Okna otwieralne kosztem mniejszej kontrolowalności klimatyzacji

20 Bezpieczeństwo prowadzonej działalności

21 Preferowana lokalizacja biura Nie ma znaczenia, jeśli jest dobrze rozwinięta komunikacja publiczna 53% 11% Centrum 36% Poza Centrum

22 Bezpieczeństwo energetyczne Czy wymagane jest zasilanie z generatora przy uwzględnieniu dwustronnego zasilania budynku? Jeśli tak, to dla których obwodów jest preferowane zasilanie z generatora? Nie jest wymagane Stanowiska pracy Serwerownie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

23 Zarządzanie windami Czy windy obsługujące garaż podziemny powinny kursować tylko pomiędzy piętrami podziemnymi i parterem, aby wszystkie osoby przechodziły przez recepcję budynku? Nie, mogą kursować pomiędzy piętrami biurowymi a garażem podziemnym 57% Tak 43%

24 Problemy najemców w trakcie użytkowania biura

25 Biurowiec dostosowany do wymagań firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych Możliwość większego zagęszczenia osób na pow. biura (nawet do 6m 2 na osobę) Wydajniejszy niż standardowo system wentylacji i klimatyzacji Dwustronne zasilanie Miejsce na zainstalowanie agregatu prądotwórczego Zwiększona przepustowość wind Możliwość elastycznego zwiększania liczby toalet Lokalizacja z bardzo dogodnym dojazdem środkami transportu publicznego Preferowane otwieralne okna Pełna funkcjonalność biurowca 24h/dobę Rozdzielona komunikacja windami na parking oraz na piętra biurowe

26 Proces wynajmu

27 Kiedy rozpoczyna się poszukiwanie nowej lokalizacji? Inny okres Na pół roku przed 4% 11% 18% Na 9 miesięcy przed Z minimum rocznym wyprzedzeniem 67%

28 Na jakie elementy zwracają największą uwagę najemcy przy wyborze nowego biura? Dostęp do transportu publicznego Cenę wynajmu Lokalizację Jakość biura Kantyna w budynku Dostęp do wyższych uczelni Zielone rozwiązania w budynku Dostęp do lotniska Dostęp do usług, sklepów, szkoły, przedszkola Dostęp do transportu publicznego działającego w nocy 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5

29 Kontakty: Anna Kot Regional Director Head of Office Agency - Poland Jones Lang LaSalle anna.kot@eu.jll.com Tel Kom CEE Retail Agency 2011, 2010, 2008 Most Customer-focused Organisation 2009 Poland Office Agency 2011 CEE Investment Agency 2011 Poland Retail Agency 2011 CEE Office Agency 2009 CEE Investment Agency 2011, 2010, 2008 CEE Retail Agency 2011, 2009 Mateusz Polkowski Senior Research Analyst Research&Consultancy Jones Lang LaSalle mateusz.polkowski@eu.jll.com Tel Kom Poland Industrial Agency 2011 CEE Industrial Agency 2010 Euromoney Real Estate Awards 2011 CEE Real Estate Advisor and Agency/Letting 2011 Euromoney Real Estate Awards 2009 SEE Office Agency 2011 Filmy podsumowujące raport znajdą Państwo pod poniższym adresem: Raport dostępny jest na stronie: CEE Best Advisory & Consultancy Firm 2010 SEE Retail Agency 2011 SEE Warehouse Agency 2011