RAPORT z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej w Ostromecku w roku szkolnym 2016/2017

Transkrypt

1 RAPORT z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej w Ostromecku w roku szkolnym 2016/2017 Czytelnictwo i rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Opracowanie zespół w składzie: Hanna German Aleksandra Kamrowska-Nowak Elżbieta Priefer Ostromecko, maj

2 W roku szkolnym 2016/2017 Dyrektor po konsultacjach z gronem pedagogicznym podjął decyzję o przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej dotyczącej Czytelnictwa i rozwijania kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Wybór powyższego obszaru pracy Szkoły uzasadniony został koniecznością poznania aktualnego poziomu kompetencji czytelniczych naszych uczniów. Ewaluacja wewnętrzna ma również na celu zebranie informacji na temat wpływ czytelnictwa na sukcesy edukacyjne uczniów i podniesienie wyników egzaminu zewnętrznego, sposobu realizacji podstawy programowej ze szczególnym uwzględnieniem rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. 2

3 SPIS TREŚCI I. Plan ewaluacji II. Harmonogram ewaluacji III. Narzędzia badawcze IV. Analiza i interpretacja wyników, wnioski i rekomendacje V. Zalecenia do pracy 3

4 I. Plan ewaluacji Przedmiot ewaluacji Czytelnictwo i rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Obszar ewaluacji Czytelnictwo uczniów i działań Szkoły w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechniania czytelnictwa. Wymaganie Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej ze szczególnym uwzględnieniem rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechnienia czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Cele szczegółowe Zebranie informacji na temat: poziomu kompetencji czytelniczych upowszechnienie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży wpływ czytelnictwa na sukcesy edukacyjne uczniów i podniesienie wyników egzaminu zewnętrznego sposobu realizacji podstawy programowej w szczególności w zakresie nabycia umiejętności czytelniczych nabywania wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej ze szczególnym uwzględnieniem rozwijania kompetencji czytelniczych oraz upowszechnienia czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży, sukcesów edukacyjnych uczniów. Kryteria ewaluacji I. Nauczyciele rozpoznają potrzeby uczniów w zakresie czytelnictwa. II. Nauczyciele stosują różnorodne metody upowszechniania czytelnictwa wśród uczniów. Pytania badawcze/kluczowe 1. Czy w Szkole Podstawowej w Ostromecku prowadzone są działania zmierzające do popularyzacji czytelnictwa i wzmacniania kompetencji czytelniczych dzieci i młodzieży? a) Jaki jest poziom kompetencji czytelniczych uczniów? b) Czy uczniowie o wysokim poziomie kompetencji czytelniczych odnoszą sukcesy edukacyjne? c) Czy uczniowie o niskim poziomie kompetencji czytelniczych mają szansę kształcić tę umiejętność i w jaki sposób się to odbywa? Jakie są tego efekty? d) W jaki sposób w naszej Szkole jest upowszechniane czytelnictwo wśród dzieci i młodzieży i jakie są tego efekty? 4

5 e) Czy w naszej Szkole organizuje się konkursy np. czytelnicze, recytatorskie na wszystkich poziomach? jaki jest tego efekt? Czy wpływa to na wzrost kompetencji czytelniczych? f) Czy w Szkole realizuje się treści podstawy programowej w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych? g) Czy podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, w jaki sposób jest kontrolowana ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji czytelniczych? h) Czy Szkoła współpracuje z Filią Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku? i) Czy Szkoła składa propozycje czytelnicze, o które wzbogacane są zasoby Filii Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku? O jakie propozycje zostały wzbogacone zasoby biblioteki? 2. Czy bibliotekarz Filii Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku współpracuje z nauczycielami Szkoły i jakie są tego efekty? II. Harmonogram przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej w Szkole Podstawowej w Ostromecku Działania Termin realizacji Odpowiedzialni Monitoring Powołanie Zespołu ds. ewaluacji oraz określenie założeń ewaluacji Opracowanie projektu planu ewaluacji, zawierającego pytania kluczowe Zatwierdzenie pytań, zagadnień przez Dyrektora Szkoły. Prezentacja planu ewaluacji wewnętrznej: wstępna faza planowania, przyjęcie planu wraz z ogólnym harmonogramem, wybór reprezentatywnej grupy badanej. Analiza projektów narzędzi badawczych Wrzesień 2016 r. Dyrektor zespoły nauczycielskie r. Zespół ds. ewaluacji Do r. Do r. Do r. Dyrektor Zespół ds. ewaluacji Dyrektor, Rada Pedagogiczna Zespół ds. ewaluacji, Dyrektor 5

6 Przygotowanie narzędzi badawczych. Do r. Zespół ds. ewaluacji Przeprowadzenie badań Od r. do końca r. Zespół ds. ewaluacji Opracowanie wstępnej informacji z przeprowadzonych ankiet. Opracowanie wyników badań, sporządzenie raportów cząstkowych. Sporządzenie roboczego raportu z ewaluacji, opracowanie wniosków i rekomendacji Opracowanie ostatecznego raportu, wniosków i rekomendacji Dyrektorowi. Prezentacja raportu Radzie Pedagogicznej. Kwiecień 2017 r. Kwiecień 2017 r. Kwiecień 2017 r. Kwiecień 2017 r. Maj 2017 r. Zespół ds. ewaluacji Zespół ds. ewaluacji Zespół ds. ewaluacji Przewodniczący zespołu ds. ewaluacji Przewodniczący zespołu ds. ewaluacji Upowszechnienie raportu Maj 2017 r. Administrator szkolnej strony internetowej III. Narzędzia badawcze wykorzystane do diagnozy kompetencji czytelniczych uczniów Do zdiagnozowania problematyki czytelnictwa w Szkole wykorzystane zostały następujące narzędzia badawcze: a) ankieta ewaluacyjna dla uczniów, b) ankieta ewaluacyjna dla rodziców, c) ankieta ewaluacyjna dla nauczycieli. Dokonano także analizy dokumentacji logopedy-pedagoga. a) ankieta dla uczniów pt. O KSIĄŻKACH I CZYTANIU- 6

7 Zależy nam na poznaniu Twoich opinii na temat tego, co i jak warto czytać. Dlatego prosimy o udzielenie przemyślanych odpowiedzi. Pomogą nam zrozumieć, co warto zmienić w szkolnych spotkaniach z lekturą. 1. Które z poniższych stwierdzeń najbardziej pasuje do Twojej sytuacji (zaznacz kółkiem najwyżej trzy twierdzenia): a) czytam książki zawsze, gdy mam wolny czas b) chciałbym czytać więcej książek, ale nauka zajmuje mi wiele czasu i mam sporo zajęć po szkole c) czytam tylko lektury polecane w szkole d) rzadko czytam książki e) częściej niż książki czytam czasopisma f) czytam książki i czasopisma g) czytam książki papierowe i e-booki h) chętniej czytam książki w wersji papierowej i) często sięgam po e-booki j) lubię audiobooki k) nie czytam wcale albo rzadko l) inna sytuacja, jaka? 2. Ile mniej więcej książek czytasz (zaznacz kółkiem numer wybranej odpowiedzi)?: a) nie czytam wcale b) mniej niż jedną książkę w roku c) dwie trzy książki w roku d) cztery-sześć książek w roku e) jedną książkę w miesiącu f) dwie- trzy książki w miesiącu g) jedna książkę w tygodniu h) więcej niż jedną książkę w tygodniu. 3. Skąd bierzesz książki do czytania (zaznacz kółkiem numer wybranej odpowiedzi)?: a)pożyczam od kolegów /koleżanek b) mam w domu c) pożyczam od dziadków, rodziny d) korzystam z biblioteki publiczno-szkolnej e) korzystam z innej biblioteki (Jakiej?...) f) pożyczam od znajomych dorosłych g) kupuję, zamawiam przez Internet h) pożyczam od nauczycieli i) dostaję w prezencie k) jakie znasz inne sposoby zdobywania książek 4. Jakie książki czytasz najchętniej (zaznacz kółkiem tyle odpowiedzi, ile chcesz)?: a) przygodowe b) komiksy c) detektywistyczne, sensacyjne d) wiersze e) humorystyczne l) o przeżyciach ludzi, o miłości, o przyjaźni ł) wojenne, historyczne m) fantastyczne n) o zwierzętach i przyrodzie o) biograficzne 7

8 f) fantasy g) o magii i czarach p) o tematyce religijnej r) hobbystyczne h) horrory i) baśnie, legendy, mity k) o życiu dzieci i młodzieży 5. Jak sądzisz, dlaczego warto czytać książki (zaznacz kółkiem tyle odpowiedzi, ile chcesz)?: a) książki pomagają zrozumieć świat, wydarzenia, zachowania ludzi b) dzięki książkom i czytaniu można oderwać się od rzeczywistości c) czytanie ułatwia poznawanie nowych słów, dzięki książkom można lepiej się wypowiadać d) czytanie książek ułatwia otrzymanie lepszej oceny w szkole e) a co w książkach jest dla Ciebie najważniejsze? 6. Ostatnio dużo mówi się o tym, że Twoi rówieśnicy niechętnie czytają. Ja sądzisz, co jest tego przyczyną? (zaznacz kółkiem tyle odpowiedzi, ile chcesz). a) książki pisane są trudnym językiem f) inne przyczyny, jakie?... b) wolą inaczej spędzać czas c) bardziej wciąga ich komputer d) nie lubią czytać z przymusu e) uważam, że nastolatki czytają tylko takie książki, o których nie mówi się na lekcjach 7. Czy zdarza Ci się rozmawiać o książkach? ( zaznacz kółkiem tyle odpowiedzi, ile chcesz). a) tak b) nie c) w domu rozmawiamy z rodzicami, co kto czyta f) nauczyciele chętnie rozmawiają z nami o książkach g) bibliotekarz chętnie rozmawia z nami o książkach d) o książkach rozmawiam z rówieśnikami e) dziadkowie i inne osoby z rodziny nawiązują w rozmowach do czytania książek 8. Skąd dowiadujesz się, co warto przeczytać? (możesz wskazać kilka źródeł) a) z recenzji w czasopismach, w radiu, w telewizji b) od rówieśników c) od rodziców, rodzeństwa, rodziny f) od nauczycieli g) z wpisów na Facebooku (lub innych mediów społecznościowych) 8

9 d) z Internetu czytam blogi, fora dyskusyjne e) z informacji w bibliotece, ze strony internetowej biblioteki h) z księgarni, Empiku i) skąd jeszcze?. 9. Co zmienił(a)byś na lekcjach języka polskiego, aby zachęcić wszystkich do czytania książek? a) niczego bym nie zmienił(a) b) chciał(a)bym mówić o lekturach to, co myślę g) coś innego (co?) c) obmyślanie gier związanych z literaturą (quizy, kalambury, akcje) d) robienie przedstawień teatralnych e) tworzenie w klasie kącików polecanych książek f) zapraszanie pisarzy, grafików, blagierów, recenzentów 10. Trzy zmiany w Twojej bibliotece, które uważasz za konieczne: a) więcej nowości ze współczesnej literatury dla nastolatków b) więcej komputerów z lepszym oprogramowaniem f) więcej audiobooków g) inne, Jakie? c) więcej czasopism d) więcej e-booków e) planowanie różnych akcji czytelniczych 11. Prosimy o wskazanie trzech tytułów książek, które koniecznie powinni przeczytać Twoi rówieśnicy 12. W szkole w różny sposób zachęca się do czytania książek. Czy uczestniczyłeś(łaś) kiedykolwiek w którymś z wymienionych poniżej w tabeli wydarzeń? Jeśli tak, to zaznacz znakiem X (jedno pole w każdym wierszu) jak Ci się podobało. Lp. Nazwa wydarzenia Tak i bardzo mi się podobało Tak i trochę mi się podobało Tak i nie podobało mi się Nie, nie uczestniczy łam(łem) Nie wiem, nie pamiętam w czymś takim 1. Spotkania Młodzieżowego Dyskusyjnego Klubu Książki 2. Konkursy literackie (o pisarzach, książkach) 9

10 3. Konkursy recytatorskie 4. Głośne czytanie, opowiadanie 5. Lekcje biblioteczne 6. Debaty, dyskusje o książkach podczas lekcji 7. Robienie filmu, kabaretu, przedstawienia na podstawie książek 8. Realizacja projektu szkolnego/ uczniowskiego związanych z książką lub pisarzem 9. Inne wydarzenie organizowane przez nauczycieli, ale poza szkołą (napisz, co to było) b) ankieta ewaluacyjna dla rodziców uczniów klas 3 SP oraz klas 6 SP i 3 GIM Czytelnictwo - ankieta dla rodziców uczniów klas 3 SP 1. Czy w Państwa biblioteczce domowej jest literatura dziecięca? a) tak, b) nie, c) nie posiadam biblioteczki domowej. 2. Czy systematycznie czytają Państwo książki swojemu dziecku? a) tak, b) nie. 3. W jaki sposób zachęcają Państwo swoje dziecko do czytania książek? (Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.) a) rozmowa na temat książek, b) własny przykład, c) wspólne czytanie z rodzicami, rodzeństwem, d) zapisanie dziecka do biblioteki i systematyczne wypożyczanie książek, e) kupowanie książki jako prezentu, f) inne: (Jakie?)... g) nie zachęcam dziecka do czytania. 4. Czy Państwa dziecko lubi czytać książki? a) tak, b) nie, c) trudno powiedzieć. 5. Ile książek miesięcznie czyta Państwa dziecko? 10

11 a) jedną, b) dwie - trzy, c) cztery - pięć, d) więcej niż pięć e) żadnej. 6. Czy Państwa dziecko korzysta z zasobów miejscowej biblioteki? a) korzysta systematycznie (Jak często?)... b) korzysta okazjonalnie (Jak często?)... c) nie korzysta. 7. W jakim celu Państwa dziecko najczęściej sięga po książkę? a) poszerza zainteresowania, b) dla przyjemności czytania, c) w celach informacyjnych, d) z konieczności (lektura szkolna). 8. Czy zasoby miejscowej biblioteki spełniają oczekiwania Państwa dziecka? a) tak, b) nie, c) trudno powiedzieć. 9. W jaki sposób szkoła zachęca Państwa dziecko do czytania? (Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.) a) głośne czytanie nauczyciela, b) codzienne czytanie przez uczniów krótkich tekstów na lekcjach, c) zorganizowanie klasowego kącika książek, d) systematyczne wizyty w bibliotece wypożyczanie książek i czytanie przez nauczyciela fragmentów książek, e) poszukiwanie informacji na dany temat, f) cykliczne badanie techniki czytania ucznia za pomocą testu, g) udział w konkursach recytatorskich (słownych i plastycznych), h) inne: Jakie? Jakie wyniki w nauce osiąga Państwa dziecko? a) celujące i bardzo dobre, b) dobre, c) dostateczne. Czytelnictwo - ankieta dla rodziców uczniów klas 6 SP i 3 GIM 1. Czy w Państwa biblioteczce domowej jest literatura dziecięca? a) tak, b) nie, c) nie posiadam biblioteczki domowej. 2. Czy systematycznie czytają Państwo książki swojemu dziecku? a) tak, b) nie. 11

12 3. W jaki sposób zachęcają Państwo swoje dziecko do czytania książek? (Można zaznaczyć kilka odpowiedzi.) a) rozmowa na temat książek, b) własny przykład, c) wspólne czytanie z rodzicami, rodzeństwem, d) zapisanie dziecka do biblioteki i systematyczne wypożyczanie książek, e) kupowanie książki jako prezentu, f) inne: (Jakie?)... g) nie zachęcam dziecka do czytania. 4. Czy Państwa dziecko lubi czytać książki? a) tak, b) nie, c) trudno powiedzieć. 5. Ile książek miesięcznie czyta Państwa dziecko? a) jedną, b) dwie - trzy, c) cztery - pięć, d) więcej niż pięć e) żadnej. 6. Czy Państwa dziecko korzysta z zasobów miejscowej biblioteki? a) korzysta systematycznie (Jak często?)... b) korzysta okazjonalnie (Jak często?)... c) nie korzysta. 7. W jakim celu Państwa dziecko najczęściej sięga po książkę? a) poszerza zainteresowania, b) dla przyjemności czytania, c) w celach informacyjnych, d) z konieczności (lektura szkolna). 8. Czy zasoby miejscowej biblioteki spełniają oczekiwania Państwa dziecka? a) tak, b) nie, c) trudno powiedzieć. 9. Jakie wyniki w nauce osiąga Państwa dziecko? a) celujące i bardzo dobre, b) dobre, c) dostateczne. 12

13 c) ankieta ewaluacyjna dla nauczycieli pt.,,o książkach i czytaniu Szanowni Państwo szukamy pomysłów, jak skutecznie zachęcać uczniów do czytania. Państwa opinia na ten temat ma dla nas bardzo duże znaczenie. Prosimy o podzielenie się swoją wiedzą, doświadczeniami i spostrzeżeniami. 1. Które z poniżej wymienionych stwierdzeń o poziomie zainteresowania książką i czytaniem odnoszą się do sytuacji w Państwa klasie/szkole (prosimy zaznaczyć kółkiem najwyżej cztery stwierdzenia): a) uczniowie generalnie nie interesują się książkami i czytaniem b) uczniowie czytają tylko te książki, którymi są naprawdę zainteresowani c) uczniowie czytają lektury tylko dlatego, że jest to wymagane na lekcjach języka polskiego, a ich znajomość może być potrzebna na egzaminach d) uczniowie unikają czytania lektur, głównie korzystają ze streszczeń, bryków, relacji kolegów e) to zależy od uczniów: niektórzy czytają dużo, a innych trzeba do tego zachęcać f) chętniej czytają dziewczęta, chłopcy czytają zdecydowanie mniej g) inne Państwa spostrzeżenia: 2. Jeśli już uczniowie w Państwa szkole czytają książki, to o jakiej tematyce najchętniej (prosimy podkreślić wszystkie te, o których Państwo wiedzą): a) przygodowe b) komiksy c) detektywistyczne, sensacyjne d) wiersze e) humorystyczne f) fantasy, o magii i czarach g) horrory (o wampirach, czarownicach) h) baśnie, legendy, mity i) o życiu dzieci i młodzieży (obyczajowe) j) o przeżyciach ludzi, o miłości, o przyjaźni (psychologiczne) k) wojenne, historyczne l) fantastyczne m) biograficzne n) o tematyce religijnej o) o zwierzętach p) hobbystyczne q) inne, jakie? 13

14 3. Skąd czerpią Państwo wiedzę o zainteresowaniach czytelniczych uczniów (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery najważniejsze źródła): a) z bezpośrednich rozmów z uczniami b) ta tematyka jest często poruszana podczas rad pedagogicznych c) z lektury prasy fachowej (np. Polonistyka, Trendy, Biblioteka w szkole i inne) d) biblioteka szkolna / biblioteka pedagogiczna / biblioteka publiczna przygotowuje informacje na ten temat (proszę podkreślić, która z nich) e) śledzę informacje o literackich nagrodach w dziedzinie twórczości dla dzieci (proszę wymienić, jakie nagrody uważają Państwo za ważne) f) korzystam z zasobów internetowych g) z rozmów z rodzicami uczniów h) przeglądam blogi o książkach prowadzone przez młodzież i) śledzę publikacje na temat badań czytelnictwa (proszę wymienić te, które w ostatnim czasie najbardziej Państwa zainteresowały): j) jest to częsty temat poruszany na konferencjach doskonalących umiejętności zawodowe nauczycieli k) inne źródła, które chcieliby Państwo polecić: 4. Jak Państwo sądzą, jakie opinie o lekturach szkolnych są podzielane przez uczniów w Państwa szkole (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery z tych, z którymi najczęściej się Państwo spotykają): a) lektury proponowane w szkole są nudne b) lektury trudno się czyta: są długie i napisane trudnym językiem c) nie wszystkie lektury szkolne są nieciekawe, tylko nudne jest przepytywanie na lekcjach z ich znajomości d) znajomość, a więc i czytanie lektur do niczego w życiu się nie przydają e) znajomość lektur szkolnych jest potrzebna, bo czytali je nasi rodzice i dziadkowie, więc musi to być ważne f) inne opinie na temat czytania lektur, z którymi Państwo się spotkali: 5. Z jakimi utrudnieniami spotykają się Państwo w pracy z tekstem literackim w szkole (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery z dołączonej listy): a) nieczytanie przez uczniów literatury omawianej na lekcjach b) zapisy w odniesieniu do lektur zawarte w podstawie programowej c) brak czasu na realizację wszystkich zaleceń podstawy programowej 14

15 d) ograniczone zasoby biblioteki szkolnej e) obawa przed niedostatecznym przygotowaniem uczniów do egzaminów kończących poszczególne etapy edukacyjne f) uczniowie mają kłopoty z czytaniem ze zrozumieniem, z koncentracją na czytanej książce g) trudności z dobraniem lektur, które w równym stopniu interesują dziewczęta i chłopców h) zróżnicowany potencjał intelektualny uczniów i) inne, jakie jeszcze Państwo dostrzegają: 6. Jakie metody pracy z tekstem literackim najczęściej Państwo wykorzystują (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery najbardziej przez Państwa cenione): a) quiz ze znajomości omawianej lektury b) głośne czytanie ważnych, ciekawych fragmentów c) charakterystyka bohaterów na lekcji i w formie zadawanej pracy domowej d) aktywizujące metody podkreślające sprawy trudne, ale interesujące uczniów (jak dojrzewanie, konflikty, zło, przemoc i inne) e) swobodne dyskusje uczniów f) staram się dostosowywać różne metody do różnych tekstów g) zdarza się, że realizujemy z uczniami projekt edukacyjny h) wykorzystuję metody problemowe wymagające współpracy uczniów i) łączenie czytania książek i oglądania ich adaptacji filmowych, teatralnych j) pisanie rozprawki przez uczniów na ciekawie sformułowany temat k) jakie inne metody, które sprawdzają się w pracy z tekstem, poleciliby Państwo uwadze innych nauczycieli: 7. Jeśli zgadzają się Państwo z opinią, że mamy do czynienia ze spadkiem zainteresowania młodzieży czytaniem, to gdzie upatrują Państwo przyczyn tego zjawiska (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery najważniejsze przyczyny): a) dzieci i młodzież mają bardzo duży wybór innych atrakcyjnych sposobów spędzania czasu (np. gry, media cyfrowe) b) uczniowie bardziej zaabsorbowani są życiem towarzyskim rówieśników c) uczniowie mają ograniczony czas ze względu na duże zaangażowanie w zajęcia pozaszkolne (np. nauka języków, sport) d) uczniowie nie czytają, ponieważ nie czyta się w ich domach rodzinnych e) Polacy, jak pokazują badania, coraz mniej czytają, więc i dzieci czytają niechętnie f) jest to trend cywilizacyjny dotyczący nie tylko uczniów w polskich szkołach g) w czym jeszcze upatrują Państwo przyczyn tego zjawiska: 15

16 8. Na czym, w opinii Państwa, powinna polegać współpraca szkoły z bibliotekami publiczną i pedagogiczną w rozwijaniu czytelnictwa dzieci i młodzieży (prosimy zaznaczyć kółkiem cztery najważniejsze odpowiedzi): a) informacja o ważnych i ciekawych nowościach z literatury dla dzieci i młodzieży b) konsultacje w sprawie zakupu nowości c) organizowanie spotkań z twórcami literatury dla młodych d) doradztwo metodyczne: jak zachęcać uczniów do czytania e) wymiana informacji o ciekawych lokalnych i ponadlokalnych wydarzeniach promujących czytelnictwo f) organizowanie lekcji bibliotecznych o trudnych tematach poruszanych w literaturze dla młodych ludzi g) organizacja i prowadzenie Młodzieżowych Dyskusyjnych Klubów Książki h) inspirowanie ciekawych akcji wokół książek, np. kręcenie krótkich filmów, robienie plakatów, prowadzenie blogów itp. i) inne formy współpracy, jakie? 9. Na co, Państwa zdaniem, szkoła powinna kłaść szczególny nacisk w pracy z książką (prosimy wskazać cztery najważniejsze): a) samodzielność uczniów w wyrażaniu opinii o książkach b) rozbudzanie zainteresowań różnymi gatunkami literatury c) dostrzeganie i pielęgnowanie mody na książki, które wybierają sami uczniowie d) opanowanie techniki czytania ze zrozumieniem e) pokazanie, jak wiele potrzeb może zaspokajać książka na różnych przedmiotach obecnych w programie szkoły f) wspieranie indywidualnej opinii o książkach, a przez to uczenie tolerancji wobec różnych gustów i postaw g) atrakcyjność bibliotek szkolnych h) mądre zachęcanie do czytania lektur i wskazanie, do czego może przydać się to w życiu dzieci, teraźniejszym i dorosłym i) odejście od rutyny w omawianiu książek w szkole j) inne, jakie? Czy Państwa szkoła brała udział w akcjach promujących czytelnictwo dzieci i młodzieży, takich jak: a) kiermasze książek 16

17 b) akcja Cała Polska czyta dzieciom c),,narodowe Czytanie dzieł wybitnych pisarzy polskich-akcja ogólnopolska d) akcja,,bookcrosing, e) akcja,,uwolnij książkę f) szkoła nie brała udziału w wymienionych wyżej wydarzeniach, ale uczestniczyła w. IV. Analiza i interpretacja wyników ankiet Wyniki i analiza ankiet dla uczniów w klasach 4-6 Szkoły Podstawowej w Ostromecku pt.,,o książkach i czytaniu. Odpowiadając na pytania, ankietowani uczniowie mogli wskazać kilka odpowiedzi sugerowanych w ankiecie, a także udzielać otwartych odpowiedzi. Z analizy ankiet wynika, że uczniowie najczęściej czytają książki, gdy mają wolny czas. Chcieliby czytać więcej książek, ale nauka i wiele innych zajęć po lekcjach zajmuje im zbyt wiele czasu. Część uczniów czyta tylko lektury polecane w Szkole- 10%. Niektórzy uczniowie sięgają po czasopisma, e-booki i audiobooki-31,0%. Są też tacy, którzy sięgają po książkę,,wcale lub rzadko -10%. Jeśli chodzi o liczbę książek czytanych przez uczniów, to spora grupa (23%) czyta jedną książkę w tygodniu. Dwie /trzy książki w miesiącu czyta 16% ankietowanych, jedną książkę w miesiącu czyta 27,91%. Książek nie czyta wcale 7% uczniów. Książki do czytania uczniowie biorą z różnych źródeł. Najczęściej korzystają z biblioteki, mają w domu, dostają w prezencie, kupują przez Internet. Jeśli chodzi o tematykę książek ankietowani uczniowie najchętniej sięgają po książki przygodowe-18%, horrory- 11,69%, o zwierzętach i o przyrodzie-10,39%, fantastyczne -7,4%, o tematyce religijnej -7,79%, fantasy -7,14%, hobbystyczne -4,55% o magii i czarach -5,19%, komiksy-3 %, wiersze - 3%, baśnie, legendy, o życiu dzieci i młodzieży-3,25%, mity - 2,6% oraz książki biograficzne -3,2%. Wskazane przez ankietowanych uczniów powody, dla których warto czytać książki to to, że dzięki książkom i czytaniu można oderwać się od rzeczywistości - 24,69%, czytanie ułatwia poznawanie nowych słów, dzięki książkom można lepiej się wypowiadać - 29,63%. Zdaniem ankietowanych uczniów ich rówieśnicy niechętnie czytają książki, gdyż wolą inaczej spędzać czas - 34,12%, bardziej wciąga ich komputer - 25,88%, nie lubią czytać. Zdecydowana większość ankietowanych rozmawia o książkach najczęściej z rówieśnikami, w rodzinie, z nauczycielem i z bibliotekarzem. Traktuje te osoby jako najlepsze źródło informacji na temat tego, co warto przeczytać. Część uczniów (16%) jako dobre źródło wiedzy o tym, co warto przeczytać, wskazała Internet (blogi, fora dyskusyjne, stronę internetową biblioteki, Facebook i inne media społecznościowe), księgarnie np. Empik - 9,41% oraz,,gdy podoba mi się okładka - 3,58%. Odpowiadając na pytanie dotyczące ewentualnych zmian w lekcjach języka polskiego, których celem byłoby zachęcenie wszystkich do czytania książek, ankietowani uczniowie wskazywali, że chcieliby obmyślać gry związane z literaturą (quizy, kalambury, akcje) - 22%, robić przedstawienia teatralne - 15,87%, zapraszać pisarzy, grafików, 17

18 blogerów, recenzentów - 15,87%,chcieliby także mówić to, co myślą na temat lektury - 12,7%, tworzyć w klasie kąciki polecanych książek - 7,94%. Niewielka część wskazała na zmianę listy lektur, przeprowadzanie sprawdzianów z lektur, a jedna osoba napisała, że,,wprowadziłabym oglądanie filmów. Około 30% ankietowanych uczniów uważa, że na lekcjach języka polskiego jest dobrze pod względem omawianych lektur i nie trzeba wprowadzać żadnych zmian, których celem byłoby zachęcenie wszystkich do czytania. Z trzech koniecznych zmian w bibliotece, które ankietowani uważają za konieczne najczęściej wskazywali: więcej nowości ze współczesnej literatury dla nastolatków - 31,25%, więcej komputerów z lepszym oprogramowaniem - 23,44%, więcej audiobooków - 14,09% i więcej e-booków- 11,94%.,,Nie chodzę do biblioteki wskazało -1,5% ankietowanych. Z trzech tytułów książek, które,,koniecznie powinni przeczytać Twoi rówieśnicy ankietowani uczniowie wskazywali bardzo wiele pozycji książkowych: Szklane dzieci, Srebrny chłopiec, Kamienne anioły, Przygody Tomka Sawyera, Akademia pana Kleksa, Franklin i - 2 głosy,,,w 80 dni dookoła świata, Hobbit, czyli tam i z powrotem, Bajki robotów, Dotyk Julii, Dar Julii, Julia. Trzy tajemnice, Ten obcy -2 głosy, Inna, seria książek o Harrym Potterze-3 głosy,,,chłopcy z Placu Broni -3 głosy,,,dziennik cwaniaczka, Bob Budowniczy, Ja, Ibra, Cristiano Ronaldo, Koszmarny Karolek, Oskar i pani Róża -2 głosy,,,bracia Lwie Serce,,,Inferno,,,Kod Leonarda da Vinci,,,Anioły i demony,,,girl online,,,13 ½ z życia kapitana Niebieskiego Misia,,, Ania z Zielonego Wzgórza,,,Ten obcy,,, Bajki robotów,,,koszmarny Karolek,,,Pinokio,,, Szatan z siódmej klasy,,,złodziej pioruna,,, Bitwa w labiryncie,,,ostatni Olimpijczyk,,,Obsesja doskonałości,,,fan girl. Ponadto wskazywali książki o zwierzętach, o hobby oraz książki przygodowe. Zdaniem ankietowanych uczniów z różnych sposobów zachęcania do czytania książek w Szkole najbardziej podobały się spotkania Młodzieżowego Dyskusyjnego Klubu Książki - 85%, konkursy recytatorskie (lubi 76%), debaty, dyskusje o książkach podczas lekcji (lubi 61%), robienie filmu, kabaretu, przedstawienia na podstawie książek (lubi 100%), realizacja projektu szkolnego/ uczniowskiego związanego z książką (lubi 50%), konkursy literackie (o pisarzach, książkach) - 26% (większość uczniów podała, że nie uczestniczyła w ostatnim wymienionym wydarzeniu). Wnioski i rekomendacje Uczniowie Szkoły Podstawowej w Ostromecku najczęściej czytają książki, gdy mają wolny czas. Chcieliby czytać więcej książek, gdyby nauka i inne zajęcia po lekcjach zbyt mocno ich nie absorbowały. Część uczniów czyta tylko lektury polecane w Szkole. Niektórzy uczniowie sięgają po czasopisma, e-booki i audiobooki. Są też tacy uczniowie, którzy nie dostrzegają konieczności sięgania po książkę. Większość uczniów czyta jedną książkę w tygodniu lub dwie /trzy książki w miesiącu. Książki do czytania uczniowie najczęściej biorą z biblioteki. Zainteresowania czytelnicze naszych uczniów są bardzo różnorodne. Większość wskazała na książki przygodowe, horrory oraz książki o zwierzętach i o przyrodzie. Nasi uczniowie znają powody, dla których warto czytać książki. Wiedzą, że dzięki 18

19 książkom i czytaniu można oderwać się od rzeczywistości, czytanie ułatwia poznawanie nowych słów, dzięki książkom można lepiej się wypowiadać. Zdaniem ankietowanych uczniów ich rówieśnicy niechętnie czytają książki, gdyż wolą inaczej spędzać czas, bardziej wciąga ich komputer i nie lubią czytać. Nasi uczniowie prowadzą rozmowy na temat książek. Najczęściej dyskutują o literaturze z rówieśnikami, członkami rodziny, nauczycielami oraz bibliotekarzem. Traktują wymienione powyżej osoby jako najlepsze źródło informacji na temat tego, co warto przeczytać. Część uczniów uważa, że dobrym źródłem informacji o tym, co warto przeczytać, jest Internet (blogi, fora dyskusyjne, stronę internetową biblioteki, Facebook i inne media społecznościowe), księgarnie np. Empik oraz,,gdy podoba mi się okładka. Ankietowani uczniowie wskazywali, że aby zachęcić rówieśników do czytania książek, należy podczas lekcji języka polskiego obmyślać gry związane z literaturą (quizy, kalambury, akcje), robić przedstawienia teatralne, spotykać pisarzy, grafików, blogerów, recenzentów, mówić otwarcie na temat lektury, tworzyć w klasie kąciki polecanych książek. 1/3 uczniów uważa, że na lekcjach języka polskiego jest dobrze pod względem omawiania lektur i nie trzeba wprowadzać żadnych zmian. Uczniowie chcieliby, aby w bibliotece było więcej nowości ze współczesnej literatury dla nastolatków, więcej komputerów z lepszym oprogramowaniem, audiobooków, e -booków. Nasi uczniowie potrafią polecić rówieśnikom liczne tytuły książek. Z działań Szkoły propagujących czytelnictwo najbardziej spodobały się: robienie filmu, kabaretu, przedstawienia na podstawie książek, spotkania Młodzieżowego Dyskusyjnego Klubu Książki, konkursy recytatorskie, debaty, dyskusje o książkach podczas lekcji, realizacja projektu szkolnego/ uczniowskiego związanego z książką, konkursy literackie (o pisarzach, książkach). Wyniki i analiza ankiety pt.,,czytelnictwo dla rodziców uczniów z klas 3 Szkoły Podstawowej w Ostromecku. Odpowiadając na pytania, ankietowani rodzice mogli wskazać kilka odpowiedzi sugerowanych w ankiecie, a także udzielać otwartych odpowiedzi. Z analizy ankiet wynika, że wszyscy ankietowani rodzice stwierdzili, że w swojej domowej biblioteczce posiadają pozycje książkowe z literatury dziecięcej i nadal zdecydowana większość rodziców (75%) czyta książki swojemu dziecku. Wszyscy rodzice zachęcają swoje dziecko do czytania książek. Zdaniem dużej części ankietowanych rodziców zachęcanie do czytania odbywa się przez własny przykład, rozmowy na temat książek, czytanie książek razem z rodzeństwem oraz kupowanie książek jako prezentu. Większość rodziców (75%) podało, że ich dziecko lubi czytać książki, a część rodziców (15%) zaprzeczyło temu. Pozostali rodzice nie mieli zdania na ten temat. Zdecydowana większość rodziców podała, że ich dziecko czyta po pięć i więcej książek w miesiącu, a część wskazała, że ich dziecko czyta dwie/trzy książki w miesiącu. Prawie wszyscy ankietowani rodzice (90%) podali, że ich dzieci systematycznie korzystają z zasobów Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku, a część, że korzysta okazjonalnie (5%). Część ankietowanych rodziców (5%) nie 19

20 udzieliła żadnej odpowiedzi. Na pytanie o cel sięgania przez ich dziecko po książkę większość rodziców odpowiedziała, że ich dziecko czyta dla przyjemności. W dalszej kolejności rodzice podali, że w celach informacyjnych, czy dla poszerzenia zainteresowań. Zdecydowana większość rodziców (90%) jest zdania, że Biblioteka Publiczno-Szkolna w Ostromecku spełnia oczekiwania ich dziecka, 5 % ankietowanych rodziców twierdzi, że nie, a 5% ankietowanych nie ma zdania na ten temat. Jako najskuteczniejsze działania Szkoły w zakresie zachęcania uczniów do czytania rodzice najczęściej wskazywali systematyczne wizyty w bibliotecewypożyczanie książek i czytanie przez nauczyciela fragmentów książek, codzienne czytanie przez uczniów krótkich tekstów na lekcjach, cykliczne badanie techniki czytania ucznia za pomocą testu, głośne czytanie nauczyciela oraz udział w konkursach recytatorskich (słownych i plastycznych). Wyniki nauki swoich dzieci 75% rodziców oceniło na celujące i bardzo dobrze, 15% jako dobre, a 10% jako dostateczne. Wnioski i rekomendacje Wszyscy rodzice stwierdzili, że w swojej domowej biblioteczce posiadają pozycje książkowe z literatury dziecięcej i nadal większość z nich czyta książki swojemu dziecku. Wszyscy rodzice zachęcają swoje dziecko do czytania książek przez własny przykład, rozmowy na temat książek, czytanie książek razem z rodzeństwem oraz kupowanie książek jako prezentu. Większość rodziców jest zdania, że ich dziecko lubi czytać książki, a tylko niewielki procent twierdzi, że nie. Nieliczni rodzice nie mają zadania na ten temat. Zdaniem większości rodziców ich dziecko czyta po pięć i więcej książek w miesiącu. Prawie wszyscy rodzice podali, że ich dzieci systematycznie korzystają z zasobów Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku. Jako cel sięgania dziecka po książkę rodzice wskazywali przyjemność z czytania, możliwość uzyskania informacji lub poszerzenie zainteresowań. Biblioteka Publiczno-Szkolna w Ostromecku spełnia oczekiwania zdecydowanej większości dzieci. Za najskuteczniejsze działania Szkoły w zakresie zachęcania uczniów do czytania rodzice najczęściej wskazali systematyczne wizyty w bibliotece - wypożyczanie książek i czytanie przez nauczyciela fragmentów książek, codzienne czytanie przez uczniów krótkich tekstów na lekcjach, cykliczne badanie techniki czytania ucznia za pomocą testu, głośne czytanie nauczyciela oraz udział w konkursach recytatorskich (słownych i plastycznych). Wyniki i analiza ankiet dla rodziców pt.,, Czytelnictwo"- klas 4-6 Szkoły Podstawowej w Ostromecku Prawie wszyscy ankietowani rodzice (85%) stwierdzili, że w swojej biblioteczce posiadają pozycje książkowe z literatury dziecięcej. Jednak 7,7% ankietowanych przyznało, że nie posiada pozycji książkowych dla dzieci, a 7,7% przyznało, że nie posiada domowej biblioteczki. Duża część rodziców (38%) nadal czyta swoim dzieciom. Wszyscy rodzice zachęcają swoje dzieci do czytania. Odpowiadając na pytanie, w jaki sposób zachęcają do czytania książek, rodzice 20

21 mogli wskazać kilka odpowiedzi. Zdaniem dużej części ankietowanych zachęcanie do czytania odbywa się poprzez własny przykład oraz wspólne rozmowy na temat książek. Wskazano również czytanie książek razem z rodzeństwem. Znaczna liczba rodziców zachęca swoje dzieci do czytania przez kupowanie książek jako prezentu. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców uważa, że ich dzieci lubią czytać. Połowa ankietowanych rodziców podała, że ich dziecko czyta jedną lub dwie-trzy książki w miesiącu. Część ankietowanych rodziców podała, że ich dziecko czyta po pięć i więcej książek w miesiącu. Wszyscy ankietowani rodzice stwierdzili, że ich dzieci korzystają z zasobów Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku z tym, że systematycznie z biblioteki korzysta 54%, a okazjonalnie 46%. Ankietowani rodzice wskazali, że ich dziecko czyta dla przyjemności (33%), w celach informacyjnych (44%), pozostała część (17%) w celu poszerzenia zainteresowań. Niewielu (6%) wskazało, że ich dziecko sięga po książkę tylko z konieczności np. w celu przeczytania lektury. Zdecydowana większość rodziców jest zdania, że Biblioteka Publiczno-Szkolna w Ostromecku spełnia oczekiwania ich dziecka. Wyniki nauki swoich dzieci 38% rodziców oceniło na celujące i bardzo dobre, 54% na dobre, a 8% jako dostateczne. Wnioski i rekomendacje Większość ankietowanych rodziców deklaruje, że posiada biblioteczkę domową, a w niej odpowiednie dla ich dzieci pozycje książkowe. Jednak w części rodzin brakuje odpowiednich pozycji książkowych i brak biblioteczki domowej. Większość rodziców zachęca swoje dziecko do czytania. Większość dzieci lubi czytać książki. Wszystkie dzieci korzystają z zasobów Biblioteki Publiczno Szkolnej w Ostromecku większość systematycznie. Zdaniem rodziców duża część dzieci czyta dla przyjemności i w celu poszerzenia zainteresowań oraz w celu uzyskania informacji na dany temat. Większość ankietowanych rodziców podała, że Biblioteka Publiczno Szkolna w Ostromecku spełnia oczekiwania swych czytelników. Uczniowie klas szóstych osiągają zróżnicowane wyniki w nauce od ocen celujących do dostatecznych. Wyniki i interpretacja ankiety ewaluacyjnej dla nauczycieli pt.,,o książkach i czytaniu ankieta dla nauczycieli Odpowiadając na pytanie dotyczące poziomu zainteresowania książką i czytaniem, w odniesieniu do danej klasy ankietowani nauczyciele najczęściej wskazywali, że uczniowie czytają tylko te książki, którymi są naprawdę zainteresowani, niektórzy uczniowie czytają dużo, a innych trzeba do tego zachęcać oraz, że uczniowie czytają lektury tylko dlatego, że jest to wymagane na lekcjach języka polskiego, a ich znajomość może być potrzebna na egzaminach. Jeśli chodzi o tematykę czytanych przez naszych uczniów książek, to zdaniem ankietowanych nauczycieli są to najczęściej książki przygodowe, książki o życiu dzieci i młodzieży (obyczajowe), o przeżyciach ludzi, o miłości, o przyjaźni (psychologiczne), 21

22 fantastyczne, o zwierzętach, detektywistyczne, sensacyjne, horrory (o wampirach, czarownicach), o magii i czarach, a także komiksy. Wiedzę o zainteresowaniach czytelniczych uczniów ankietowani nauczyciele najczęściej czerpią z bezpośrednich rozmów z uczniami, z informacji pozyskanych z bibliotek. Nauczyciele bardzo często wskazywali, że w celu pozyskania informacji na temat zainteresowań czytelniczych uczniów korzystają z zasobów internetowych, prowadzą rozmowy z rodzicami naszych uczniów, śledzą informacje o literackich nagrodach w dziedzinie twórczości dla dzieci np. konkurs literacki im. Astrid Lindgren. Nieliczni nauczyciele wskazywali, że przeglądają blogi o książkach prowadzone przez młodzież, śledzą publikacje na temat badań czytelnictwa oraz czerpią wiedzę na temat zainteresowań czytelniczych z rozmów z uczniami podczas organizowanych przez szkołę spotkań pt. Spotkania z książką. Jeśli chodzi o zasłyszane opinie uczniów na temat czytanych lektur to najczęściej nauczyciele podkreślali takie wypowiedzi jak:,,lektury trudno się czyta, bo są długie i napisane trudnym językiem,,,znajomość lektur szkolnych jest potrzebna, bo czytali je nasi rodzice i dziadkowie, więc musi to być ważne,,,znajomość lektur przydaje się na egzaminie oraz,,niektóre lektury są ciekawe zwłaszcza te współczesne. Do utrudnień na jakie napotykają ankietowani nauczyciele w pracy z tekstem literackim najczęściej należą: nieprzeczytanie przez uczniów literatury omawianej na lekcjach, kłopoty z czytaniem ze zrozumieniem, kłopoty uczniów z koncentracją na czytanej książce oraz trudności z doborem lektur, które w równym stopniu interesują dziewczęta i chłopców a także zróżnicowany potencjał intelektualny uczniów. Metody pracy z tekstem literackim wykorzystywane najczęściej przez nauczycieli naszej Szkoły to: aktywizujące metody podkreślające sprawy trudne, ale interesujące uczniów (jak dojrzewanie, konflikty, zło i inne), swobodne dyskusje uczniów, quiz ze znajomości omawianej lektury, charakterystyka bohaterów na lekcji i w formie zadawanej pracy domowej i dostosowanie różnych metod do różnych tekstów. Rzadziej nauczyciele wykorzystują metody problemowe wymagające współpracy uczniów. Ankietowani nauczyciele częściowo zgadzają się z opinią, że mamy do czynienia ze spadkiem zainteresowania młodzieży czytaniem. Przyczyn tego zjawiska upatrują w tym, że dzieci i młodzież mają bardzo duży wybór innych atrakcyjnych sposobów spędzania czasu (np. gry, media cyfrowe), mają ograniczony czas ze względu na duże zaangażowanie w zajęcia pozaszkolne (np. nauka języków, sport) oraz bardziej absorbuje ich życie towarzyskie rówieśników. Płaszczyznami współpracy pomiędzy Szkołą a domem rodzinnym dzieci, które mogą wspierać zainteresowania czytelnicze naszych uczniów według ankietowanych nauczycieli to: promowanie informacji o ważnych i ciekawych książkach dla młodych, udział rodziców w różnych akcjach szkolnych promujących czytelnictwo (np. Uwolnić książki i podobne inicjatywy). Zdaniem ankietowanych nauczycieli współpraca Szkoły z bibliotekami publiczną i pedagogiczną w rozwijaniu czytelnictwa dzieci i młodzieży powinna polegać głównie na organizowaniu spotkań z twórcami literatury dla młodych, organizowaniu lekcji bibliotecznych o trudnych tematach poruszanych w literaturze dla młodych, organizacja i prowadzenie Młodzieżowych Dyskusyjnych Klubów Książki jak i inspirowanie ciekawych akcji wokół książek, np. kręcenie krótkich filmów, robienie plakatów, prowadzenie blogów itp. Według ankietowanych 22

23 nauczycieli Szkoła powinna kłaść szczególny nacisk w pracy z książką: na samodzielność uczniów w wyrażaniu opinii o książkach, rozbudzanie zainteresowań różnymi gatunkami literatury, dostrzeganie i pielęgnowanie mody na książki, które wybierają sami uczniowie, pokazanie na różnych przedmiotach jak wiele potrzeb może zaspokajać książka oraz opanowanie przez uczniów techniki czytania ze zrozumieniem. Akcje promujące czytelnictwo dzieci i młodzieży, w których Szkoła brała udział wskazane przez nauczycieli to: akcja Cała Polska czyta dzieciom,,,spotkania z książką, Ogólnopolski Turniej Literacki,,Misjaksiążka. Z uzyskanych od nauczycieli informacji wynika, że nauczyciele Zespołu Szkół im. Mariana Rejewskiego w Ostromecku współpracują z Gminną Biblioteką Publiczno-Szkolną w Ostromecku. Bibliotekarz w Ostromecku jest bardzo zaangażowany w życie Szkoły, wspomaga proces edukacji i wychowania naszych uczniów. Każdego roku organizowane są lekcje biblioteczne, w których uczestniczą uczniowie klas I-VI szkoły podstawowej oraz I - III gimnazjum. Zajęcia te prowadzone są przez panią Beatę Adamiec z bardzo dużym zaangażowaniem. Nauczyciele umawiają się z panią bibliotekarką na spotkania, wspólnie ustalają temat zajęć. Podczas lekcji uczniowie poznają zasady obowiązujące w bibliotece oraz czytelni. Potrafią korzystać z różnego rodzaju katalogów. Pani bibliotekarka zachęca wszystkich uczniów do czytania książek, czasopism, pozycji popularnonaukowych. W bieżącym roku szkolnym Biblioteka w Ostromecku współpracowała ze Szkołą podczas realizacji jednego z priorytetów Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczącego upowszechniania czytelnictwa, rozwijania kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Podczas zajęć w bibliotece uczniom z poszczególnych klas zaprezentowane zostały ciekawe książki, dostosowane do ich wieku i zainteresowań. Uczniowie mogli porozmawiać z bibliotekarzem i podzielić się swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi czytania książek, zaproponować tytuły, jakie mogłyby się znaleźć w bibliotece. Nauczyciele współpracują z Biblioteką w Ostromecku podczas realizacji projektów edukacyjnych. Uczniowie korzystają z jej zasobów, przygotowując się do zajęć, pisząc prace długoterminowe, przygotowując się do konkursów literackich i recytatorskich, przedmiotowych konkursów organizowanych przez Kujawsko-Pomorskiego kuratora Oświaty w Bydgoszczy, konkursów historycznych i innych. Ponadto nasi uczniowie byli uczestnikami spotkań organizowanych przez Bibliotekę np. z artystą Markiem Roną, czy organizowanej w Bibliotece wystawie o poczcie. Nauczyciele naszej Szkoły współpracowali z Biblioteką, przyłączając się do Narodowego Czytania, które odbywa się każdego roku we wrześniu. Nauczyciele naszej Szkoły czytali fragmenty powieści naszych polskich pisarzy w Gminnej Bibliotece w Dąbrowie Chełmińskiej. Biblioteka wypożycza naszej Szkole księgozbiór podręczny jakim są słowniki i encyklopedie, z których korzystają uczniowie na wielu lekcjach. 23

24 Sukcesy edukacyjne Współpraca Biblioteki z nauczycielami naszej Szkoły ma duży wpływ na naszych uczniów. Wszyscy zachęcamy uczniów do czytania, wskazując pozytywne skutki rozwijania tej pasji. Uczniowie, którzy czytają, rozwijają swoje czytelnicze kompetencje, bardzo często odnoszą sukcesy dydaktyczne, biorą udział w różnego rodzaju konkursach, turniejach. Uczniowie, którzy brali udział w przedmiotowych konkursach organizowanych przez Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty w Bydgoszczy niejednokrotnie sięgali po książki, które mogli znaleźć w Bibliotece w Ostromecku. Korzystali z nich, przygotowując się z dużym sukcesem do etapu szkolnego, rejonowego czy wojewódzkiego. Hasła nawiązujące do poszerzania kompetencji czytelniczych przyniosły również efekt w postaci wybrania przez uczniów klasy II gimnazjum tematu o książkach pt. Sleeveface, czyli o tym, że książki mają różne,,twarze". Uczennice biorące udział w projekcie miały za zdanie założyć blog o książkach, spotykać się z młodszymi uczniami, aby czytać im fragmenty książek dla dzieci. Ich zadanie polegało również na wybraniu swojej ulubionej książki i zainteresowaniu nią rówieśników. Ponadto zachęcały uczniów do dzielenia się książkami w ramach bookcrossingu. Poza tym w tym roku szkolnych nauczyciele poloniści zorganizowali cykl pozalekcyjnych zajęć Spotkania z książką, w trakcie których rozmawiano z uczniami na temat ich zainteresowań czytelniczych, przynoszono swoje ulubione książki i zachęcano do ich przeczytania itd. Spotkania odbywały się raz w miesiącu. Były oddzielnie prowadzone dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej oraz I-III gimnazjum. Spotkania cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem. Czytanie książek, poszerzanie kompetencji czytelniczych zainspirowały uczniów gimnazjum do udziału w ogólnopolskim turnieju literackim Misja-książka!. Dwie kilkuosobowe drużyny z klas I-III gimnazjum stworzyły swoją własną książkę-zbiór napisanych przez siebie opowiadań napisaną w formacie elektronicznym. Uczniowie z klas IV-VI brali udział w Gminnym Konkursie Literackim w Czarżu My jednak czytamy. Zadaniem uczniów było przeczytać wyznaczoną przez organizatorów książkę, a podczas konkursu odpowiedzieć na szereg pytań związanych z daną powieścią. Uczniowie zachęcani są do poznawania nowych gatunków literackich, kształtowania swoich postaw, formułowania oceny, opinii. Efektem świadomego czytelnictwa jest również bardzo duże zainteresowanie uczniów konkursem recytatorskim organizowanym w naszej Szkole. Uczniowie poznają wiersze lub fragmenty prozy, wybierają te utwory, które są im najbliższe i prezentują je podczas etapu szkolnego, a potem gminnego, czy wojewódzkiego organizowanego pod nazwą Turniej słowa przez Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy. W związku ze zmianami podstawy programowej i z powodu upodobań czytelniczych uczniów nauczyciele Szkoły współpracują z Filią Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku, proponując zakup nowych książek. Pani bibliotekarka w rozmowach z uczniami i nauczycielami wzbogaca zasoby biblioteki przez zakup książek, które podobają się uczniom, które są czytane i wyczekiwane. Z inicjatywy Szkoły Biblioteka zakupiła m.in. kilkanaście lektur np. Charliego 24

25 i fabrykę czekolady Roalda Dahla. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, Pani bibliotekarka sprowadza daną książkę z Biblioteki w Dąbrowie Chełmińskiej. Z informacji uzyskanych od logopedy wynika, że w każdy wtorek i środę w Bibliotece Publiczno-Szkolnej w Ostromecku odbywają się zajęcia logopedyczne. Literatura do zajęć logopedycznych (w tym wiersze, rymowanki, opowiadania, historyjki, baśnie, legendy, o zwierzętach) indywidualnych i grupowych wypożyczana jest przez naszych uczniów także przy okazji tych wizyt. Ponadto logopeda korzysta z zasobów biblioteki przygotowując warsztaty dla rodziców np.,,gimnastyka buzi i języka-wspieramy rozwój mowy dziecka. Wnioski i rekomendacje Wyniki przeprowadzonych badań dowodzą, że nasi uczniowie mają różnorodne zamiłowania czytelnicze. Korzystając z zasobów biblioteki uczniowie przygotowują się do udziału w wielu konkursach. Nauczyciele mają znaczny wpływ na preferencje czytelnicze swych uczniów. Podejmują wiele działań i stosują różnorodne metody, aby pozytywnie wpłynąć na rozwijanie zamiłowań czytelniczych naszych uczniów. W Szkole realizuje się treści podstawy programowej w zakresie rozwijania kompetencji czytelniczych. Biblioteka Publiczno-Szkolna w Ostromecku ma duży wpływ na rozwijanie kompetencji czytelniczych i upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży naszej Szkoły. Nauczyciele uważają, że jakość zasobów Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku jest wystarczająca. Bibliotekarz Filii Gminnej Biblioteki Publiczno-Szkolnej w Ostromecku bardzo chętnie współpracuje z nauczycielami Szkoły. V. Zalecenia do pracy 1) W trakcie zebrań z rodzicami wskazywać na konieczność czytania książek przez uczniów. 2) Zachęcać wszystkich uczniów (w szczególności tych, którzy sporadycznie korzystają z biblioteki) na wszystkich przedmiotach do systematycznego czytelnictwa. 3) Upowszechniać atrakcyjność oferty biblioteki na stronie internetowej Szkoły. 4) W miarę możliwości uczestniczyć wraz z uczniami klas starszych w spotkaniach z pisarzami, grafikami, blogerami i recenzentami książek. 5) Kontynuować dotychczasowe działania Szkoły propagujące czytelnictwo. 25