Raport z ewaluacji wewnętrznej szkoły. Liceum Ogólnokształcące Nr III. im. Juliusza Słowackiego w Otwocku 2016/2017

Transkrypt

1 Raport z ewaluacji wewnętrznej szkoły Liceum Ogólnokształcące Nr III im. Juliusza Słowackiego w Otwocku 2016/2017 OBSZAR EWALUACJI Rozwijanie kompetencji czytelniczych i upowszechnianie czytelnictwa wśród młodzieży CELE I ZAKRES EWALUACJI Zebranie informacji odnośnie poziomu czytelnictwa w szkole Ustalenie, jakie należy podjąć działania w celu podniesienia kompetencji czytelniczych uczniów Opracowanie systemu działań motywujących uczniów do korzystania z zasobów bibliotecznych NARZĘDZIA BADAWCZE Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli Kwestionariusz ankiety dla uczniów Kwestionariusz ankiety dla rodziców ZESPÓŁ EWALUACYJNY Przewodnicząca: Agnieszka Sadurska Członkowie: Agnieszka Placzke, Monika Trzepałko, Arkadiusz Woźniak, Luiza Pokrzywińska PYTANIA KLUCZOWE (BADAWCZE) 1. W jaki sposób szkoła rozpoznaje potrzeby uczniów w zakresie czytelnictwa? 2. Jaką rolę w procesie rozwijania kompetencji uczniów zajmuje biblioteka szkolna? 3. Jakie działania na rzecz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży podejmują rodzice?

2 SPIS TREŚCI Część I Wyniki badań czytelnictwa w roku szkolnym 2016/2017 Część II Wnioski końcowe Jakie działania należy podjąć w celu podniesienia kompetencji? Załączniki: ankieta dla uczniów ankieta dla rodziców ankieta dla nauczycieli

3 CZĘŚĆ I ANKIETA DLA UCZNIÓW W celu zbadania czytelnictwa uczniów w szkole przeprowadzono anonimową ankietę wśród 321 uczniów Czy lubisz czytać? Czy lubisz czytać? Wykaz procentowy. raczej nie Trudno 6,8% powiedzieć 8,7% nie 5,9% raczej tak 22,1% tak 56,5%

4 Co najchętniej czytasz? "zawartość " internetu 33,3% książki 55,5% czasopisma 11,2% Czy czytasz lektury szkolne?

5 Czy czytasz lektury szkolne? Wykaz procentowy. raczej nie 15,3% nie 8,4% tak 23,7% trudno powiedzieć 20,2% raczej tak 32,4% Czy korzystasz z biblioteki szkolnej? ,50% 98 25,60% 82 12,60% 40 22,50% 73 8,70% 28 liczbowo procentowo

6 Ile razy w tygodniu odwiedzasz bibliotekę szkolną? a Codziennie 13 4% b 2x w tygodniu 56 17,5% c 3 x w tygodniu 31 9,7% d Kilka razy w roku ,8% Ile razy w tygodniu odwiedzasz bibliotekę szkolną? Wykaz procentowy. d 68,8% b 17,5% a 4% c 9,7%

7 Czy zgromadzone zbiory w bibliotece szkolnej zaspokajają Twoje potrzeby? ,20% 71 16,50% 53 39,50% ,40% 9,40% liczbowo procentowo Czy zgromadzone zbiory w bibliotece szkolnej zaspokajają Twoje potrzeby? Wykaz procentowy. raczej nie 12,4% nie 9,4% tak 22,2% trudno powiedzieć 39,5% raczej tak 16,5%

8 Co najczęściej wypożyczasz? d 6,5% e 2,5% f 9,7% g 12,5% c 7,8% a 59.8% b 1,2% a. lektury obowiązkowe 59,8% e. książki przyrodnicze 2,5% b. wydawnictwa informacyjne 1,2% f. książki obyczajowe 9,7% c. literaturę popularnonaukową 7,8% g. książki o tematyce fantastycznej 12,5% d. pozycje historyczne 6,5%

9 8. Czy korzystasz w bibliotece szkolnej z: a. internetu 52,3% c. kserokopiarki 20,6% b. drukarki 13,4% d. porad bibliotekarza 13,7% c 20,6% d 13,7% b 13,4% a 52,3% Czy bierzesz udział w konkursach czytelniczych organizowanych w Twojej szkole?

10 liczbowo Czy bierzesz udział w konkursach czytelniczych organizowanych w Twojej szkole? tak 1,6% trudno powiedzieć 5,9% raczej tak 2,2% raczej nie 11,9% nie 78,4% Czy podoba Ci się lokal biblioteki szkolnej?

11 tak nie nie mam zdania liczbowo Czy podoba Ci się lokal biblioteki szkolnej? nie mam zdania 32,7% nie 11,5% tak 55,8% Pytanie opisowe:

12 O jakie zbiory musiałaby się wzbogacić biblioteka szkolna, aby zaspokoić Twoje potrzeby czytelnicze? Przykładowe odpowiedzi uczniów: książki fantasy biografie muzyków biografie znanych osób czasopisma motoryzacyjne poradnik Minecrafta książki filozoficzne książki kulinarne bestsellery Empiku Ankieta dla rodziców W celu rozwijania czytelnictwa wśród młodzieży przeprowadzono anonimową ankietę dla rodziców. W ankiecie wzięło udział 221 rodziców. Część A ankiety składała się z następujących pytań: Jakie pozycje najczęściej wypożycza w szkolnej bibliotece? a/ lektury obowiązkowe b/ wydawnictwo informacyjne c/ lekturę popularnonaukową d/ pozycje historyczne e/ książki przyrodnicze f/ książki obyczajowe g/książki o tematyce fantastycznej Czy Pani (a) dziecko bierze udział w konkursach czytelniczych organizowanych przez Szkołę Czy stara się Pan(i) jako rodzic zachęca dziecko do systematycznego pisania? Czy Pani (a) dziecko lubi czytać 42,2% 23,5% 19,5% 12,4% 2,4%

13 Czy Pani dziecko korzysta z biblioteki szkolnej? 35,6% 29,3% 13,3% 16,0% 5,8% Jakie pozycje najczęściej wypożycza w szkolnej bibliotece? a/ lektury obowiązkowe 36,7% 22,2% 36,7% 2,7% 1,8% b/wydawnictwo informacyjne 10,9% 6,8% 57,0% 11,8% 13,6% c/ lekturę popularnonaukową 14,5% 9,0% 50,7% 12,7% 13,1% d/ pozycje historyczne 12,7% 6,3% 52,0% 11,8% 17,2% e/ książki przyrodnicze 8,6% 7,2% 52,0% 10,9% 21,3% f/ książki obyczajowe 19,5% 9,0% 48,9% 9,0% 13,6% g/książki o tematyce fantastycznej 19,9% 8,1% 43,0% 20,4% 8,6% Czy Pani (a) dziecko bierze udział w konkursach czytelniczych organizowanych przez Szkołę Czy stara się Pan(i) jako rodzic zachęca dziecko do systematycznego pisania? 1,8% 3,6% 23,1% 20,8% 50,7% 55,7% 27,6% 9,5% 3,2% 4,1%

14

15 Część B:

16 1. Czy zdaniem Pana(i) szkoła podejmuje działania na rzecz rozwijania kompetencji dziecka? a) odpowiedzi typu tak : przykłady działań podanych przez respondentów: Najczęściej podane przez rodziców odpowiedzi to: zachęcanie do czytania lektur, nauczyciele wymagają szerokiej wiedzy, uzupełnianie zbiorów w bibliotece, konkursy czytelnicze, spotkania z autorami, konkursy o twórcach. miła atmosfera w bibliotece b) odpowiedzi typu nie : Najczęściej podane przez rodziców odpowiedzi to: za dużo lektur uniemożliwia aktywność, nie posiadam na ten temat informacji. 2. Czy wspiera Pan(i) nauczycieli w ich działaniu na rzecz podniesienia kompetencji czytelniczych swojego dziecka? a) odpowiedzi typu tak : Najczęściej podane przez rodziców odpowiedzi to: zachęcam dziecko do czytania, zakup książek, wypożyczanie dziecku książek z innych bibliotek zbiór książek w domu, polecanie dziecku przeczytanych książek, czytanie książek w dzieciństwie. b) odpowiedzi typu nie : Najczęściej podawane przykłady respondentów to: brak czasu, dziecko stara na razie odnaleźć po gimnazjum, nie wiem brak przygotowania pedagogicznego, nie było takiej akcji, bym mógł pomagać. 3. Co Pana(i) zdaniem musiałoby zmienić się w bibliotece szkolnej, aby dziecko częściej z niej korzystało? Najczęściej podawane odpowiedzi przez uczestników ankiety: lekcja w bibliotece raz na jakiś czas, więcej pozycji popularnonaukowych, biblioteka powinna zachęcać młodzież do czytania, więcej nowości wydawniczych, reklama ciekawych książek w szkole, więcej literatury fantastycznej.

17 4. Jakie działania na rzecz upowszechnienia czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży Pan(i) jako rodzic podejmuje? Najczęściej podawane odpowiedzi przez respondentów: sama własnym przykładem w wypożyczaniu książek, zachęcanie do czytania, polecam książki do czytania, zabieram na spotkania o książce, nie podejmuję 1. Czy zdaniem Pana(i) szkoła podejmuje działania na rzecz rozwijania kompetencji czytelniczych dziecka? 2. Czy wspiera Pan(i) nauczycieli w ich działaniach na rzecz podniesienia kompetencji czytelniczych swojego dziecka? 1. Czy zdaniem Pana(i) szkoła podejmuje działania na rzecz rozwijania kompetencji czytelniczych dziecka? 2. Czy wspiera Pan(i) nauczycieli w ich działaniach na rzecz podniesienia kompetencji czytelniczych swojego dziecka? Tak Nie Tak Nie

18 Ankieta dla nauczycieli Arkusz ankiety dla nauczycieli zawierał 10 pytań. W ankiecie wzięło udział 29 nauczycieli. Pierwsze pytanie - Czy korzysta Pan(i) z zasobów biblioteki szkolnej? wszyscy nauczyciele udzielili pozytywnej odpowiedzi. Kilka osób odpowiedziało, że robi to często. Opcja Liczba odpowiedzi Wynik w procentach (A) tak 20 69% (B) często 5 17,2% (C) czasem 4 13,8% (D) nie 0 0% tak często czasem nie Drugie pytanie - Jeśli udzielił(a) Pan(i) negatywnej odpowiedzi, proszę wyjaśnić dlaczego? ponieważ na pytanie pierwsze żaden z odpowiadających nauczycieli nie udzielił negatywnej odpowiedzi, na to pytanie również odpowiedzi nie było. Trzecie pytanie - Jak często korzysta Pan(i) z zasobów biblioteki szkolnej? Opcja Liczba odpowiedzi Wynik w procentach (A) sporadycznie 18 62% (B) 1 x w tygodniu 7 24,10% (C) 3x w tygodniu 4 13,80% (D) codziennie 0 0% sporadycznie 1 x w tygodniu 3x w tygodniu codziennie

19 Pytanie czwarte - Czy w Pana(i)ocenie zasoby biblioteki szkolnej sprzyjają rozwijaniu kompetencji czytelniczych uczniów? Opcja Liczba odpowiedzi Wynik w procentach (A) tak 27 93% (B) w niewielkim stopniu 1 3,40% (C) nie wiem 1 3,40% (D) nie 0 0% tak w niewielkim stopniu nie wiem nie Pytanie piąte - Jeśli udzielił (a) Pan(i) odpowiedzi negatywnej w pytaniu 4.,to jakie działania należałoby podjąć, aby biblioteka szkolna wspierała działania nauczyciela w rozwijaniu kompetencji? powiązane było z poprzednim pytaniem. Ponieważ zabrakło negatywnych odpowiedzi na poprzednie pytanie, to tutaj też nikt nie udzielił odpowiedzi. Pytanie szóste - Jakie działania szkoła podejmuje na rzecz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci młodzieży? Ankietowani nauczyciele udzielili wielu odpowiedzi. Najczęściej pojawiającymi się były: lekcje biblioteczne spotkania z autorami książek zakup nowości wydawniczych i pozycji książkowych zgłaszanych przez nauczycieli i młodzież prenumerata czasopism i gazet o tematyce społeczno-polityczno-kulturalnej i czasopism popularnonaukowych organizowanie nocy bibliotek głośne czytanie na lekcjach konkursy czytelnicze stworzenie grupy klasowych łączników z biblioteką akcje wśród młodzieży, np. książka za książkę gazetki

20 Pytanie siódme - Jakie zadania podejmuje Pan(i) w zakresie upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży? tutaj każdy z ankietowanych nauczycieli dzielił się spostrzeżeniami ze swojej osobistej pracy. Padało wiele zróżnicowanych odpowiedzi. Oto większość z nich: częste wspominanie literatury przedmiotu z krótką recenzją (omawiając bieżący materiał) - nawiązania do literatury pięknej rozmowa na temat przeczytanych książek i polecenie przeczytania dobrej książki jako wychowawca dopinguję do korzystania z zasobów naszej biblioteki głośne czytanie podczas lekcji, rozmowy o przeczytanych przez uczniów książkach moje fascynacje literackie- uczniowie zachęcają do przeczytania książek gazetki tematyczne w sali; prezentacja aktualności z czasopisma KSIĄZKI; Magazyn do czytania; rozmowy o ciekawych artykułach z prasy wskazuję konkretne pozycje dostępne w bibliotece szkolnej. wspieram działanie łączników klasowych, polecam książki uczniom, biorę udział w akcjach promujących czytelnictwo sporadyczne, indywidualne rozmowy z uczniami o książkach, podkreślanie w toku zajęć - o ile nawiązuje to do ich tematu - o znaczeniu czytania zachęcam uczniów do lektury książek poza programowych, pokazując im co mogą wybrać. Uczniowie mogą pochwalić się swoją wiedzą i zostają nagrodzeni. czytanie i omówienie lektur w języku obcym podaję informacje na temat znanych dzieł historycznych; rozmawiam o laureatach literackiego Nobla; zachęcam do udziału w targach książki włączanie uczniów w konkursy wewnętrzne i zewnętrzne; organizuję spotkania autorskie założenie i prowadzenie bloga biblioteki szkolnej opieka nad założonym w szkole Dyskusyjnym Klubem Książki przeprowadzanie lekcji bibliotecznych o książkach i czytaniu tworzenie okolicznościowych wystaw tematycznych związanych z książką sprowadzanie wystaw literackich z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Warszawie współorganizacja różnych działań czytelniczych w bibliotece w Międzynarodowym Miesiącu Bibliotek Szkolnych (październik), stosuję w nauczaniu języka obcego poziomowane lektury pozycji klasycznych i współczesnych autorów otwierając młodzieży w ten sposób drzwi do świata literatury czytam fragmenty ciekawych książek na lekcjach w kontekście omawianych tematów, zachęcam do udziału w konkursach recytatorskich, literackich, medialnych, cytuję fragmenty poezji, prezentuję ciekawostki z życia twórców, podając źródła, Z odpowiedzi wynika, że zdecydowanie największa grupa nauczycieli omawiając tematy odsyła uczniów do literatury pozapodręcznikowej. Pytanie ósme - Czy może Pan(i) liczyć na współpracę z rodzicami w celu podnoszenia kompetencji czytelniczych uczniów? Proszę podać przykłady Odpowiedzi na to pytanie z całą pewnością uwzględniają specyfikę szkoły. grupa naszych uczniów to osoby pełnoletnie. W przypadku takich osób zaangażowanie rodziców jest dużo mniejsze. Część nauczycieli nie dostrzega współpracy rodziców przy rozwijaniu kompetencji czytelniczych uczniów. Rodzice wypełnili przeznaczoną dla nich ankietę, która dotyczyła tematu ewaluacji. Kilkuosobowa grupa nauczycieli na zebraniach zwraca uwagę rodziców na zasoby naszej szkolnej biblioteki. Część rodziców z kolei zwraca uwagę na to, jak ważne jest dla nich czytanie książek przez dzieci.

21 Pytanie dziewiąte - Jeśli udzielił Pan(i) negatywnej odpowiedzi w pytaniu 7., to gdzie zdaniem Pana(i) należy upatrywać trudności? Nauczyciele wskazywali powtarzające się odpowiedzi: rodzice są zainteresowani wyłącznie wynikami w nauce swoich dzieci na poziomie liceum stopień zainteresowania rodziców edukacją czytelniczą jest niewielkie rodzice nie przywiązują do tego wagi, nie czytają zbyt małe zaangażowanie rodziców w pracę szkoły Pytanie dziesiąte - Jeśli ma Pan(i) jakieś uwagi i sugestie dotyczące poruszanych w kwestionariuszu zagadnień, proszę je zamieścić poniżej - Na to pytanie padały bardzo zróżnicowane odpowiedzi nauczyciele dostrzegli kilka zagadnień, które wg nich wymagają zmian. Były to następujące sugestie: ze względu na dużą ilość pracy związanej z realizacją podstawy programowej ze wszystkich przedmiotów istnieje wśród niektórych uczniów problem z sięganiem po książki spoza kanonu lektur i innych związanych z nauką należy dać uczniom wolność wyboru lektury w języku obcym zwiększyć zatrudnienie w bibliotece do 50 godzin tygodniowo CZĘŚĆ II Wnioski końcowe 1. Szkołą zapewnia młodzieży podstawowy warunek rozwoju czytelnictwa, posiada bazę lokalową oraz czytelnię. 2. W szkole podejmowane są działania wpływające na rozwój edukacji czytelniczej (czytanie i rozumienie tekstów literackich), głośne czytanie przez nauczyciela, wystawy książek i inne. Jakie należy podjąć działania w celu podniesienia kompetencji czytelniczych? 1. Uzupełnienie zasobów bibliotecznych (wskazane przez uczniów książki i czasopisma). 2. Udział w narodowym czytaniu książek (każdy wrzesień). 3. Szerszy udział uczniów w spotkaniach z pisarzami w bibliotekach miejskich (w zależności od oferty). 4. Informowania uczniów na bieżąco o nowościach wydawniczych (wystawki). 5. Przeprowadzenie lekcji poświęconej czytaniu na godzinach wychowawczych. 6. Redagowanie zadań domowych w formie projektu, prezentacji wymagających korzystania z zasobów bibliotecznych, z wyłączeniem Internetu. 7. Zachęcanie młodzieży do własnej twórczości i brania udziału w konkursach małych form literackich. 8. Rozszerzenie ofertę konkursów czytelniczych opartych na przeczytanych książkach.

22 ZAŁĄCZNIKI I. Kwestionariusz ankiety dla uczniów W poniższej tabeli znajdziesz stwierdzenia, które dotyczą Twojej szkoły. Prosimy przeczytaj każde z nich uważnie i zastanów się czy masz do czynienia z opisywaną w nich sytuacją. Swój wybór zaznacz symbolem X w odpowiedniej rubryce tabeli. Prosimy nie pomiń żadnego ze stwierdzeń. A. Tak Raczej tak Trudno powiedzieć Raczej nie Nie 1.Czy lubisz czytać? 2. Co najchętniej czytasz? a) książki, b) czasopisma, c) zawartość Internetu. 3. Czy czytasz lektury szkolne? 4.Czy korzystasz z biblioteki szkolnej? 5. Ile razy w tygodniu odwiedzasz bibliotekę szkolną? a) codziennie, b) 2x w tygodniu, c) 3x w tygodniu d) kilka razy w roku. 6.Czy zgromadzone zbiory w bibliotece szkolnej zaspakajają Twoje potrzeby? 7.Co najczęściej wypożyczasz? a) lektury obowiązkowe, b) wydawnictwa informacyjne, c) literaturę popularno-naukową, d) pozycje historyczne, e) książki przyrodnicze, f) książki obyczajowe, g) książki o tematyce fantastycznej 8.Czy korzystasz w bibliotece szkolnej z: a) Internetu, b) drukarki, c) kserokopiarki, d) porad bibliotekarza. 9. Czy bierzesz udział w konkurach czytelniczych organizowanych w Twojej Szkole?

23 B. 1. jakie zbiory musiałaby wzbogacić się biblioteka szkolna, abyś zaspokoić Twoje potrzeby czytelnicze?.. 2. Czy podoba Ci się lokal biblioteki szkolnej? Wybierz i podkreśl swoją opinię. a) tak ( jest miło, ciepło i przytulnie), b) nie ( jest za mały, nie ma komputerów, nie ma wydzielonego kącika do pracy własnej), c) nie mam zdania. Dziękujemy za wypełnienie ankiety. II. Kwestionariusz ankiety dla rodziców Poniżej zamieszczone twierdzenia opisują realia szkolnej codzienności. Proszę określić, na ile każde z nich da się odnieść do szkoły, w której uczy się Pani(a) dziecko. Swój wybór proszę oznaczyć znakiem X w odpowiedniej rubryce tabeli A. Tak Raczej tak Trudno powiedzieć Raczej nie Nie 1.Czy Pani(a) dziecko lubi czytać? 2.Czy Pani(a) dziecko korzysta z biblioteki szkolnej? 3. Jakie pozycje najczęściej wypożycza bibliotece szkolnej? a) lektury obowiązkowe, b) wydawnictwa informacyjne, c) literaturę popularno-naukową, d) pozycje historyczne, e) książki przyrodnicze, f) książki obyczajowe, g) książki o tematyce fantastycznej 4. Czy Pana(i) dziecko bierze udział w konkursach czytelniczych organizowanych przez Szkołę? 5. Czy stara się Pan(i) jako rodzic zachęcać dziecko do systematycznego czytania?

24 B. 1. Czy zdaniem Pana(i) szkoła podejmuje działania na rzecz rozwijania kompetencji czytelniczych dziecka: a) tak, b) nie Jeśli tak, to proszę wymienić przykłady takich działań Jeśli nie, to proszę podać ewentualne przyczyny takiego stanu rzeczy. 2. Czy wspiera Pan(i) nauczycieli w ich działaniach na rzecz podniesienia kompetencji czytelniczych swojego dziecka: a) tak, b) nie. Jeśli tak, to proszę podać przykłady takiego wsparcia z Pana(i) strony Jeśli nie, to proszę wyjaśnić dlaczego? 3. Co Pana(i) zdaniem musiałoby się zmienić w bibliotece szkolnej, aby dziecko częściej z niej korzystało? 4. Jakie działania na rzecz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży Pan(i) jako rodzic podejmuje? Dziękujemy za udział w badaniu

25 III. Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli Proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w ankiecie. Zostaną one wykorzystane do doskonalenia pracy naszej Szkoły w obszarze: Rozwijanie kompetencji czytelniczych uczniów i upowszechnianie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży. Wybraną odpowiedź proszę zakreślić. 1. Czy korzysta Pan(i) z zasobów biblioteki szkolnej? a) tak, b) nie, c) czasem Jeśli udzielił(a) Pan (i) odpowiedzi negatywnej, proszę wyjaśnić dlaczego?. 2. Jak często korzysta Pan(i) z zasobów biblioteki szkolnej? a) codziennie, b) 3 x w tygodniu, c) 1 x w tygodniu, d) sporadycznie. 3. Czy w Pana(i) ocenie zasoby biblioteki szkolnej sprzyjają rozwijaniu kompetencji czytelniczych uczniów? a) tak, b) w niewielkim stopniu, c) nie. 4. Jeśli udzielił( a) Pan(i) odpowiedzi negatywnej w pytaniu 3., to jakie działania należałoby podjąć, aby biblioteka szkolna wspierała działania nauczyciela w rozwijaniu kompetencji czytelniczych uczniów?. 5. Jakie działania szkoła podejmuje na rzecz upowszechniania czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży? Jakie zadania podejmuje Pan(i) w tym zakresie?.

26 6. Czy może Pan(i) liczyć na współpracę z rodzicami w celu podnoszenia kompetencji czytelniczych uczniów? Proszę podać przykłady.... Jeśli nie, to gdzie zadaniem Pana(i) należy upatrywać trudności?. Jeśli ma Pan(i) jakieś uwagi i sugestie dotyczące poruszanych w kwestionariuszu zagadnień, proszę je zamieścić poniżej. Dziękujemy serdecznie